Ingezonden Metfeeïimjet
©efcïkte; ïsami tfé minister geenszins toe
gaven. De opvatting van dezex loden wordt
•vo-ldoem.de weersproken door de resultaten
die dm den weidetijd van 1D15 met die be-
istrijdingswïjze zijn (bereikt. Dat het mond
en klauwzeer, zooals anderzijds werd op
gemerkt-, niettegenstaande het afmaken
van de zieke en de verdachte dieren, zal
(blijven terngkeeren, is -vrij zeker. IIet-tel
kens te-rugkeeren heeft deze ziekte gemeen
met vele andere besmettelijke ziekten, ook
met die van- den manisch. Dat dit echter
een reden zou moeten zijn om niet telkens
.weder niet kracht te trachten de ziekte
zooveel mogelijk te beperken- en een alge-
meeme epizoötie te voorkomen-, kan aller
minst worden toegegeven. Welke eisc-hen
daarbij steeds opnieuw aan de schatkii-t
zullen worden gesteld, valt voorshands
niet te beoordeelen, daar steeds verschil
lende omstandigheden -op de meerder of
mindere uitbreiding der ziekte haar in
vloed' kunnen laten gelden.
Zij, die mee-nem, dat de ziekte niet zóó
erg •is, dat. krasse maatregelen als afma
ken gerechtvaardigd zijn, en in verband
hiermede opmerken, dat zij minder ern
stig is dan influenza, verkeeren blijkbaar
«enigszins in dwaling ten aanzien van het
doel, dat met de bestrijding wordt beoogd.
Niet -toch, wijl mond- en- klauwzeer een
ernstige ziekte wordt geacht, zooaJs b.v.
veepiest-, longziekte e.a., die in den regel
doodeJijk verloop-en, doch meer uit- hoofde
,van de schade, die het lijden veroorzaakt
aan het productievermogen der betref
fende dieren.
Een regeling, waarbij e-en deel der kos
ten dn het algemeen- wordt verhaald op
hen. wien de bestrijding in de eerste plaats
ten' goede komt, acht ook de minister wen-'
schelijk; zij ..is in bewerking.
Een stelsel, waarbij aan eigenaren van
vee, gevestigd binnen een besmetten kring,
een premie zou worden toegekend, indien
geen enkel hunner runderen door de ziek
te werd aangetast, valt, alvorens nader is
uitgewerkt moeilijk te beoordeelen. Het
wil den minister evenwel voorkomen-, dat
-hiermede nieiti zoodanige snellere en he
tere resultaten zouden kunnen worden
verkregen-, dat deze zouden opwegen tegen
'-de bezwaren, aan de toepassing.van zulk
een stetsel verbonden.
Ten aanzien van de onzekerheid, waarin
sommige leden blijkbaar verkeeren om
trent-de wijze, waarop na de mondelinge
behandeling van het onderhavige wets
ontwerp in de Tweede Kamer de ziekte
wordt" bestreden, moge de minister ver
wijzen naar hetgeen aan Oiet' begin dezer
Memorie van Antwoord in dit verband is
medegedeeld.
TWEEDE KAMER.
De geldleening van 125 millioeti gulden.
'Aan het Voorloopig Verslag is het vol
gende onföeend:
Naar aanleiding van de door verschei
dene en door eenige .led-en gemaakte op
merkingen- omtrent het b e- drag der lee
rling werd bötoogd, dal d a a -r b ij de
ti ii dl s o m s t a n d ,i g beden te
veel worden v o o-r b ij g e z-i e n.
'Alles dn ons financiewezen is nu hypothe
tisch. ware het ailee-n omdat volkomen
onzeker is -tot wanneer de oorlog zal du
ren-. Op dit oogen-blik heeft het geen zin
•reeksen van cijfers-, die geen positieven
grondslag hebben, opeen te stapelen.
-Vrij algemeen was men van gevoelen,
dat het wenscthel ij kis thans
•tot het aangaan van een
n- e u w e leaning over te
g a a n. al meenden sommigen, dat het
wegens de onzekerheid der in de Memorie
van Toelichting verstrekte cijfers zeer be
zwaarlijk is te bepalen-, welk bedrag ge
leend zal moeten worden. Slechts enkelen
waren van oordeel, dat het opdit oogen-
blik niet noodig is een -leening te sluiten.
Deze leden meenden, dat de oorlogswiust-
beJasti-ng wel bét dubbele van het door
den minister geraamde bedrag zou op
brengen.
Sommigen vroegen-, of he-t bedrag
der learning n ii e t beter op
150 miilioem ware te stellen-.
Men beriep zich hierbij op -het feit, dat het
hoogst onzeker is, hoe de -toestanden ook
na 1 Augustus a.s. zullen zijn-. De geld-
ruimta is op dit oogenblik in ons -land' zoo
-groot, dat aan het welslagen van een lea
ning toil een veel hooger bedrag dan 125
millioen niet getwijfeld behoeft te Worden
en het scheen wensc-helijk van .die geld-
"ïuimtei gebruik te maken.
Vele andere leden konden zich met- deze
beschouwingen niet vereenigen. Van een
üeening -af te zien en de vlottende- schuld
voorshands té laten oploopen-, ware
huns inziens zeer bedenke.
1 iik.
•Verscheidene leden konden'zich niet ver-
'eeniigen met het voorstel oqi bepalingen
betreffend e de eventualiteit een-er g e<-
dwongen 'leening in het wetsont
werp op te nemen. Waar zelfs in de oor
logvoerende landen van een gedwongen
leening nog geen sprake is geweest, had
het deze leden bevreemd, dat de Regeering
ondanks -het schitterend slagen der lee-
jning van 275 millioe^ n-u voor deze lee
ning van 125 -millioen dezen slok achter
do deur" noodig acht. Ook in het buiten
land zal toet een ongunstige®. indruk ma
ken. dat Nederland telkens -tot het dreig
middel der gedwongen -leening zijn toe
vlucht neemt. Dat dit noodig zou zijn, kon
men niet inzien, waar de goldruimte in
ons land1 zoo groot is.
Anderen konden niet inzien, dat tegen
opneming van een gxlwongen kening mo
gelijk makende bepalingen, welke toch
wej geen toepassing zullen vinden, g-root
bezwaar bestaat-. Ons land zou zeker in
hetl buitenland een beter figuur -maken,-
indien dei-gelijke bepalingen achterwege
bleven;, maar voor een ongunstigen in
druk in het buitenland behoeft naar de
ïneening dezer leden niet gevreesd te
"worden.
Met de bepaling van de rente der
leening op 4 y2 p C t. kon men zich
vrij algemeen veireenigen. De in de toe
lichting vermelde opmerking van deskun
digen; uit de geldwereld, dat. bij een
peirceatts feeding op weislagen veel min
der ste-llig valt te rekenen dan bij een 5
peireeiits leehüig, heeft veel van «en
axioma, maai- men juichte het toe, dat de
minister hierin geen reden heeft gevonden
om voor te stellen opnieuw een 5 percents
leening aan te gaan.
Verscheidene leden konden zich met de
voorgestelde regeling van de aflossing
der leening niet vereenigen. Som
migen waren van oordeel, dat, geschiedt
de aflossing op den voet van art. 10 van
het wetsontwerp, het te lang zal duren,
voordat de leening is geamortiseerd. An
deren betoogden, dat het grootste gedeelte
van het bedrag der leening, dat is 75 van
het totaal van 125 millioen, bestemd is
tot voorziening in tekorten op den staats
dienst en da,t het daarom logisch ware de
aflossing van dit deel der leening te rege
len op soortgelijken voet als bij vóór den
oorlog gesloten leeningen het geval was.
Met de meening des ministers, dat het
met het oog op de bestaande omstandighe
den wenschelijk is geen maatrege
len te nemen tot a a n w ij z i-n g
van de middelen, noodig tot dek
king van de kosten van rente en aflossing
der leening, konden verscheidene leden
zich niet vereenigen. Daar dc thans in be
handeling genomen belasting-ontwerpen
dienen tot dekking van het, bestaande te
kort en van de meerdere kosten der
ouderdomsrenten, ging het huns inziens
niet aan een- blijvende- uitgave van 6 mil
lioen per jaar te scheppen, zonder dat voor
dekking hiervan -gezorgd wordt.
Gaarne zouden sommige leden vernemen,
of er ter zake van de plaatsing der lee
ning afspraken met bankiers,
onder anderen ten aanzien Van geheele of
gedeeltelijke -garantie, zijn gemaakt en
zoo ja* welke.
Voorts vroeg men of een regeling met de
Nederlandsche Bank gemaakt is ten aan
zien van de b-e leening der nieu
we obligaties. Indien de Bank deze
tegen 4 percent in beleening wil nemen,
zouden in het bijzonder zij, die straks voor
de heffing in-eens en voor oorlogswinst-hé^
lasting belangrijke bedragen zullen hebben
te betalen, daarmede zeer gebaat zijn.
Gemengde berichten.
TramoJigelnk. Men meldt uit, Lonneker:
Gistermorgen in de vroegte had bij het ver
voeren der arbeiders naar de fabrieken te
Enschedé per electrische tram de 14-jarige
H. Hein, bij bet willen opspringen ter hoogte
van café Dolfia, het ongeluk te vallen. Hij
ger-aakte onder den wagen, die in volle vaart
was, en werd dermate bekneld, dat het rijtuig
getild moest worden. In deerniswaardigen
toestand werd hij per brancard naar het zie
kenhuis te Enschedé vervoerd. Bij aankomst
echter bleek hij reeds overleden te zijn.
Oud-smokkelaar gearresteerd. Men meldt
uit Aalten d.d. 6 Maart: G. H. Mengeling,
wien het verblijf in het in staat van bóleg ver- j
klaarde gebied van den terr. bevelhebber in
Overijsel enz., is ontzegd, werd Maandag
middag in zijn woning aangetroffen. Hoewel
hii aanvankelijk nog trachtte te ontsnappen
werd hij door grenswachtsoldaten gearresteerd
.Er moest van het geweer gebruik worden
gemaakt.
Doodgeslagen. Zondag wilde de land
bouwer N. te Welsum (gem. Olst), een paar
jonge paarden in ontvangst nemen, toen hij
plotseling van een der dieren zulk een ge
weldigen slag kreeg, dat hij spoedig-daarna
overleed.
Afpersing. De rijksveldwachter Becker-
maii, te Lexmond, heeft te Utrecht aange
houden zekere W. J. v. d. T., die verdacht
wordt een landbouwer te Hei- "en Böeicop
tot tweemaal toe een belangrijke som gelds
te hebben afgeperst. Dè aangehoudene is te-
Tiel in voorloopige bewaring gesteld.
De moord te Tungelroij. Men schrijft
uit Roermond aan „De Tijd1':,
De moord op Leopold van cle Paar, te Tun-
gelroij, was reeds bijkans geheel vergeten,
nu eensklaps een eigenaardige gebeurtenis de
zaak wederom interessant maakt en de men-
sclien te Weert er weer druk over beginnen
te praten. Ik verneem namelijk, dat de beide
verdachten kortelings door de rechtbank
veroordeeld ter zake van mishandeling met
doodelijk gevolg tot één jaar en tot vijf maan
den gevangenisstrafuit de gevangenis zijn
vrijgelaten. En dit, naar men zegt, wijl een
der beklaagden, zekere S., zou hebben ver
klaard de ware daders te kennen en dezen
hebben aangewezen.
De daders Yan den moord zouden zijn twee
personen, de een van Hushoven, de ander van
Altweert. Inclien dit zoo js en S. gezien heeft
dat deze personen Van de Paar hebben neer
gestoken, dan zou dit nog tot eigenaardige
verwikkelingen aanleiding kunnen geven.Men
zegt, dat S. zoolang gezwegen zou hebben op
aanraden van rijn advocaat.
Hieuw soort van opslagplaats. De mili
taire grenswacht te Losser ontdekte Zaterdag
in eenig houtgewas te Overdinkel, nabij die
grens, een nieuwe soort van opslagplaats van
allerlei consumptie-artikelen spek, vet, boter,
meel, suiker,'enz.totaal 2000 pond. Deze
gfbederen waren grootendeels in -den grond
opgeborgen, om te gelegener tijd over de grens
te 'worden gebracht. Toen de „verzamelaars"
dezer artikelen op heeterdaad waren betrapt
en gearresteerd, werd de buit uitgegraven en
per wagen naar Losser overgebracht.
Sequah. De correspondent van het
.,1-lbld." te Pretoria schrijft:
Johannesburg is een merkwaardige sa
menleving; daar zijn onheteekenen.de per
soonlijkheden tot mannen van aanzien
geklommen, daar zijn straatventers tot
millionnairs geworden, daar trekken -lie- -
den, die eenmaal hun fortuin in de wereld
hebben verloren, heen, om er het verlo
rene terug te winnen; de WAtwatersrand
is het centrum der groote hartstochten,
de groote misdaden, de wereld waarin
menschen de achtervolgingen der justitie
over heel de wereld komen ontvluchten.
Over den Witwatersrand zou een schitte
rend boek zijn te schrijven; helaas missen-
wij den letterkundige, die in staat is dit
te doen.
Dit alles kwam mij weder in de gedach
ten toen ik vernam, dat Sequah er dezer
dagen is overleden. Wie kenit Sequah niet
in, Holland? Op hern zijn in de dagen van
zijn ïoem en' zijn glorie volksrijmpjes ge
maakt en de Arhftei'damsehe straatjeugd
heeft eenmaal van henl gezongen:
Davenpoat, Davenport
Waarom ga jij toch zoo gauw vort?
De man heette echter al evenmin Daven
port als Sequah. Sequah was de naam,
dien hij had aangenomen als vertegen
woordiger van de Sequah's Indian Oil
and Prairie Flower Company. Zijn echte
naam was William Albert Stevens. Hij
was geboortig van Cornwall en werd na
zijn schooltijd eerst mijnwerker, later po
litieagent en daarna brandweerman. Hij
was echter, van een te bewegelijken geest
om zich lang bij dergelijke werkkringen
te bepalen. Hij wilde vooruit in de we
reld en hij voelde- dat hij vindingrijk ge
noeg was om te kunnen slagen. Hij begon
een soort van tweede-hands-verkoophuis,
doch' niet op de ouderwetsche manier,
doch Amerikaansch.. Zijn stem en zijn
trant van spreken wisten de menschen te. j
lokken en al heel spoedig had hij een for-
tuin gemaakt. Toen toog hij naar de
- Nieuwe Wereld; Engeland werd hem te
klein. Vandaar keerde hij na eenigen tijd
met lange haren terug als Charles Daven
port, alias Sequah <sn als zoodanig is hij
met groote statie, geschetter en geschitter
bijna heel de wereld doorgereisd in zijn
gouden koets met zes witte paarden.
Maar Sequah was niet sterk, hij kreeg
last met zijn longen en evenals wijlen Cecil
Rhodes wilde hij in den lachenden zonne
schijn van Zuid- Afrika genezing van zijn
kwaal vinden. Het gdng Sequah in ons
werelddeel niet naar den vlee-ze. Zijn oude
kracht was gebroken. Hij trachtte- nog.
met kiezen-trekken en wondergehe.zingen
den kost te verdienen, maar zijn vingers
bezaten mie-t meer de spiersterkte van wel
eer. §equah raakte aan den drdnk.
Hij begon te leven van 'de goede gaven
en gunsten zainer oude vrienden, want
•die had -hij vele; nog altijd wist hij de
menschen te betoov-eren door zijn door
dringende oogen en den vriendelijken lach
om den mond. In Johannesburg' w-erd hij
ziek, ernstig zielv Uit een klein kamertje
in -een achterbuurt-, werd 'hij naar het hos
pitaal overgebracht, en toen hij voelde dat
de-'dood naderde, sprong hij met de oude
geestkracht uit zijn bed, want in Lancas
hire had eenmaal een oude Zigeunerin
hem voorspeld, dat. hij verscheidene malen
ziin fortuin zou verliezen, doch dat hij
aan -het -einde van zijn leven-"alles weer
zou terugwinnen. Di-t oogenblik moest nu
komen. Hij ispirak van Zo-eloela-nd, waar
iets wonderlijks voor hem verborgen was.
Men dacht, dab hij ijlde, doch hij was vol
komen bij zijn verstand. -Moeite had men
om hem in bed te houden. Enkele dagen
later is hij overleden -dn den ouderdom
van 72 jaar. Hij laat een vróuw achter, die
thans in Lancashire woont-, en elf kinde
ren. Men zegt dat zijn vermogen eenmaal
850,000 pd.st. (f 10,20^),000) heeft bedragen,
Mynott, de speurder, die den noodlottige®
avond van- den ,15den October 1914 door de
Fos'terbende werd doodgeschoten, waarna
de ooil-tie een soort- drijfjacht Meld, die
aan -Gen. de la Rey hét. leven.kostte-, heeft
eenmaal Sequah met." ld pd.st. door den
Magistraat laten beboeten wegens onge
oorloofde uitoefening van den genees
kunst". Sequah's vriend-en 'brachten ge
makkelijk d.it bedrag tezamen.' En thans
-ligt Sequah begraven op het kerkhof te
Brixton.
Men vertelt, dat ook Jack -the Ripper
aan den Witwatersrand veiligheid heeft
gezocht, boen de Londensche politie diet
hem te warm begon -t.e molken-. Wanneer
hij sterft., zal blijken of dit verhaal waar is.
Rechtzaken.
Bro o «1 verorden ing.
Het O. M. bij het kantongerecht te 's Gra-
venliage vorderde tegen een bakker 6 dagen
hechtenis wegens het ten verkoop aanwezig
hebben van brood dat- niet voldeed aan de
eischen van de broodverordening.
Faillissementen.
Geëindigd:
H. L. Lancel, te Leiden; Firma Klijn Cie.
en H. Klijn, te 's Hertogenbosch; G. Leenders,
te TielP. Westphal, vroeger caféhouder, 'te
Rotterdam.
OORLOGS-VARIA.
De beslissende nacht.
De angstige spanning op heit. Belgische
ministerie van Buitenlan clsclhe Zaken, jn
de laatste uren vóór den oorlog, toen men
nos niet wist of de oorlog België al daiw
niet zou ta-effen, schildert A. de Bassom-
pieauje, een hooggeplaatst ambtenaar aan
dat -ministerie. An de „Revue des deux
Mondes" op treffende wijze:
Men wikte en woog de kansen, en hoop
te nog -altijd; doch daar kwam he(t- bericht,
dat de Duitsche gezant te Brussel, van
Below-SaLeske, de werkkamer van den
minister was binnengegaan.
„Wij begrpietni allen", aldus de Bassom-
pierre, „dat op dit oogen-blik het lot van
ons dierbare kleine land beslist ging wor
den.
Er verliep-en tien minuten, die ons uren
toeschenen. T-o'en, om halfacht, werd' de
-ongenaakbare -f.iguur van von Below-Sa-
1-eske aan de a-nde're zijde van de biimen-
plaatis, onder heit -glazen afdak, dat- toe
gang -geeft to-t de antichambre van den
minister, zichtbaar, en kalm bereikt© cle
vertegenwoordiger van Duitschland de
straat, w-aar zijn auto wachtte. Met- enkele
stappen waren we in het kabinet van Mi
nister Davignon. Het was leeg, maar in
hetzelfde oogenblik kwam de Minister, die
graaf d'Ursel, zijn- kabinetchef, was gaan
roepen, niet dezen en den lieer Cóster-
inans. onderchef van het kabinet, binnen."
De -minister hield een papier in de hand.
Alle drie scheme® zeer geschokt.
Een -slechte, een zeer slechte tijding,
ze.icfce de minister, dfe. doodsbleek zag.
ILiör is de Duit-schei nota-^ die von BéLovy.
t'-oor mij heeft samengevat. Ze eiSchen, dat
wij heit Duitsche leger door zullen laten.
Wat hebt u geantwoord?
Ik heb het papier aangenomen en ge
zegd. dat ik heti met den Koning en mijn
collega's zou overwegen. Wij hebben
twaalf uur om te antwoorden. Maar mijn
verontwaardiging heb ik niet binnen kun
nen houden. Ik heb tegen von Below ge
zegd. id at we alles, liadden kunnen ver
wachten. maar dit nfetf dat Dudtscbland,
da)t zich onzen trouwen vriend noemde,
ons eerloosheid voorstelde!... Maar laten
we vlug vertalen en minister de Broque-
vilie (d'e minister van oorlog) moet geroe
pen worden-.
De Basisoimpiierre vertelt -dan, hoe hij de
Duitsche nota ging zitten vertalen, hoe
minister de Broqueville inmiddels binnen
kwam en hoe hij op diens ve-izoqj^ de ver
taling voorlas. „Ik deed dit, schrijft hij,
met diepe ontroering, mij inspannend om
mijn stem gewoon te doen ffiftiLcn. Een-
stilte, een lange stilte van verscheidene
minuten volgde op de voorlezing... Wij
hadden voor het eerst het eerlooze ultima
tum gehoord en wij dachtien...."
De secretaris-generaal verbrak de stilte
en vroeg aan den minister van oorlog:
„Zijn wij klaar?" Wederom stilte, korter
dan de eerste, maar niet minder beklem
mend. Toen antwoordde de Broqueville,
heel kalm etm zich zelf gehee-l meester: Ja,
we zijn klaar. De •mobi-lisaitie loopt uitste
kend.- Ze As gisterochtend begonnen en
bijna voltooid. Morgenavond zal het leg-er
in staat ziin uit te rukken, morgen-ochtend
zelfs al-s het n-ooö-'i-g ds.
Het wès noodig: 's morgens, om halftien
betraden- Duitsche soldaten den Belgischen
bodem.
De lucifersquaestifi.
Sedert het uitbreken van- den oo-rlog is
in de geheele wereld de quaestie van het
gebrek aan lucifers actueel geworden, en
het gerucht gaat, dat binnenkort in
Duitschland de lucifers weer niet onbe
langrijk duurder zullen worden, schrijft
de Vorwarté. Er zijn hiervoor verschil
lende oorzaken, doch de voornaamste
moet hierin gezocht worden, dat sedert
het begin van den oorlog de houtuitvöer
uit Rusland, die bijna -de goj-ieele lucifers-
industrie van. lucifers voorzag, verboden
is. Rusland, dat zelf in rijn behoefte aan
lucifers voorzag, heeft genoeg bont, docli
gebrek aan de noodige chemicaliën, vooral
aan chloorzure kali, rooden phosphor e
zwavel-antimonium, zooda-t de Regeering j
gedwongen was de tamelijk liooge invoer
rechten op lucifers voor liet j aar 1916 op
te heffen en een bestelling te doen bij
Noordsche en Zweedsche fabrieken van
één milliard doosjes.
Noorwegen en Zweden zijn de eenige
landen van Europa, die lucifers exportee
ren «n daar de groote lucifers-fabrieken in"
Polen e-n België door den oorlog vernield
werden en de Duiitsche, Oostenrijksche,
Fransclie en En-gelsche té lijden hebben
onder gebrek aan grondstoffen, ligt het
voor de hand, dat de Zweedsche en Noor-
sche fabrieken zooveel te- doen hebben, dat
zij, hoewel dag en nacht werkende, niet
aan de bestellingen kunnen voldoen. Hoe
verleidelijk de opdracht uit Rusland dan
ook was -om één milliard doosjes te leve
ren, moest men toch er voor bedanken.
Evenals er bedankt was voor de bestellin
gen van de Fransclie monopolie-fabrie
ken. De fabrieken kunnen op het oogenblik
neit vergroot worden «ai kunnen geen nieu
we klanten aannemen, zoor zij de oude be
diend hebben.
Milliarden.
De reusachtige klimmende pffers, welke
de wereldoorlog de ïiienscMieid te dragen
geeft,, en. die, v-onr zoover op geld waar
deerbaar, reeds ettelijke -tientallen mil Har
den gulden-s b-eloopen, zijn oorzaak, dat
-eir -een zekere schijnbare gemakkeilj.jkhoicl
din het hanteer en van dit po-ev e eühe-i ds cijfer
bij heit publiek is ontstaan, welke well-icht
evenredig is -aan de moeilijkhefa; zoo niet
onmogelijk, voor het mensah-eiijik voor
stellingsvermogen; -om er zich een begrip
van te vormen. Enkeile aardige illustraties
van deze moeilijkheid l-evert een ops'tel in
de jongste aflevering van het „Journal de
la Soci-été -de -Statist ique de Paris" van de
hand van dein heer G. Cadoux. Reeds de
verwondering welke de bekende voorbeel
den' van geometrische reeksen 'ook in de
krin-aen van -ontwikkelde personen plegen
te wekk-en, wijst op deze moeilijkheid.Wan
néér men b.v. e-en paarcl zou koopeu tot
een prijs van een -stuiver voor den eersten
nagel van hét beslag zijner hoeven, twee
voor den tweeden, vier voor den derden
jenz. dan. zal men verwonderd zijn' te 1 e-
rherken, dat, bij een norm-aa.l hes-lag met
24 nagels, hét- paard f 838,860.75 zou kas
ten. De voorstelling van de werking van
geometrische progressie, b.v. door samen
gestelde interestrekening, is den meesten
zoo vreemd, dat de heer Cadoux, naar aan
leiding der jóngste Fransclie- ooiiogslee
ning, een boekhouder hij een bankinstel
ling verzoekend eens voor hem uit te reke
nen tot welk bedrag een franc gedurende
1000 jaar tegen 5 pCt. uitgezet, klimmen
zoude, hem drie maal de met- behulp van
een tafel voor sameng es telden interest be
cijferde iiitko-mst zag ove-rrekenen, voor hij,
geiooven wilde dat" die enkele franc dan
tot fr. 1546.171.017.369.562.960.192 zou zijn
gegroeid. Zeker groeit -door oefening het
vermogen om girqote hoeveelik-ed-en, zich
■voor tie steM-em. Wilde volken kunnen- zich
niet ze'.-d-en. geen groot-er hoeveelheden dan
van 10 .eenheden den-keu-. Bij beschaafden
ligt -de- g.rens! veel vender, ofaar slechts
ze-er onkelen, zoo zij er ai zijn, kunnen
zich van een milliard eenige voorstelling-
vormen.
Cadoux herinnert zich de verbazing in
een kring van geleerden, voor wi§n de- heer
Gv Pouclier de proeven van Crookes be
treffende do werking vaai het radium her-,
haalde, ov-er de cijfers waarop, de bereke
ningen van den Engelschen physicus wa
ren gebaseerd. De smelting van platina
door middel van de toestroomlng vair gas,
welks spanning tot op een millioenst© van
die der atmosfeêp wa§ verlaagd, werd
a 30 cent per regel.
Weinig volwassenen ontsnappen
er aan. 11
In onze tijden van dikwijls ongeregeld -d
leefwijze, ongeregeld dieet, zittende leef g£
wijze enz., zijn er betrekkelijk weinig vol-
waeseneni, die geen last hebben var te
aambeien. r
En wat dae Jast ibeteekemit is aan df ft
ongelukkige 'lijders, dii-e voortdurend hin- g
der hebben, van stekende pijn en jeukin^ 1
hetzij zij zitten, liggen of loopen, maar aj
te goed bekend. Aambeien worden vaai it
veroorzaakt door verstopping, he-t gehrui!
-van sterke -purgeermiddelen, paardrijder er
enz.
En als gevolg van aambeien treden dik-[,
wij-Is bij vmvaarioozing van de kwaal, V;
-bloedingen, ontsteking, fistel en verzwa j<
ring op. rd
De eerste aanwending van Foster's Zal ni
reeds verzacht de prikkelende pijn en jeui H
•en gewoonlijk is een doos void-oende tot ra
genezing. Zorgt bij -de behandeling .voo: tn
een goede -spijsvertering en vermijt E
buitensporigheden. re
Foster's Zalf (let op den juisten naaral 'o
is te Leii-den verkrijgbaar bij D. M. Krui'
sdnga, N. Rijn 33, Reijst Krak, Steenstr,
41 en D. de Waal, Mare 56. Toezendth- je.
geschiedt franco n-a ontv. v. postwissel s u
f 1.75 per doos. 133(5
vertoond, welke -smelting werd bereik! 1
door de moleculen van het gasvormig £r
'lichaam een zoo lievige beweging te ge-
veil, dat de daardoor opgewekt© warm It s'
voldoende was om zelfs een metaal al:30
platina tot smelting te brengen. De -toe eD
schouwers waren vooral verbaasd, om da'151
zij onderstelden dat de vermindering vat
den at-mosferischen druk tot op een ±ni! 'e
lioensto van den normalen, reeds eei
practisch luchtledig moést doe®, ontstaan
Waar de luchtdruk gelijk staat met he: &e
gewicht van een kwikkolom van 76 can
tümet-er, verklaarden vélen inderdaad t'.ufl
meenen, dat -deeling door een millioen een r(
bijna oneindig klein quotiënt voor de dan
nog overgebleven -spanning moest op leve
ren. Crooke-s had deze verwonderiiu
VoorziKin! Pouehet kon/ mede dee l!e 11, dat
volgens de beste autoriteiten de glazen
bol van 13 centimeter doorsnede, welk;
voor de proef dienst deed, meer dan een
quadrillioen (1 met 24 nullen) gasvormig! e!
moleculen kon bevatten. Dit aantal dooi f
een millioen, deelehd, blev-en er nog eet
trillioe-n (1 met 18 nullen) moleculen in df
kolf. Tusschen die beide hoeveelheden,
een quadrillioen en een triUioen, kan hel
me-nscbélijk voorstellingsvermogen» niet m
onderscheiden. Toch is de tweede slechts
het een millioenste- deel der eerste. De na-
tuurweitenschappen moeten met dergelijke
ontzaggelijke cijfers steeds meer wérken, g
Om den omvang daarvan te illustreeren g
onderstelde Crookes, dat in zijn, a ai wan )c
kelijk geheel ledige, glazen bol van 13 ceil p
timeter doorsnede door -een electrisoli-
vonk een opening was gemaakt, van zoo e,'j
danige grootte, dat er perseconde 10
millioen moleculen door konden toest-roc at
men. ri(
Iloe lang, vroeg, hij, zal het dan dure! do
voor de hol is volgestroomd? Twee uren
een dag, een maand, een jaar, een eeuw ye
Hij had becijferd, dat daarvoor een tijd; er.
duur van 408,501,731 jaren zou. gëvorden
tworden. Liefhebbers van cijferen mogen ge
zoo zij willen, de.ze uitkomst narekenen
de heer Cadoux heeft het gedaan en haa
nauwkeurig bevonden. En in werkelij!
heid bleek de atmosferische druk in' de
glazen bol met die er buiten, reeds binne
het uur in volkomen evenwicht te zijn -
dat wil /zeggen dat de toe stro om ing doo
dezen niet wel waar te nemen toegang; pos
poort geschiedde met. een snelheid van on ie
geveer drie honderd trillioenen molecult' 6n
per seconde! Zoo ziet men hoe ontzaggf
lijk moeilijk het is van dergelijk d'uizf
lingwekkende cijfers zich een voorstellifi
te- vormen, en men zich dus niet behoeft.' r°;
scliamen voor de gulle erkentenis, t 'u'i
men zich van een milHurd guldens' inde:
daad geen ook maar benaderend jui |®-e
denkbeeld kan maken.
U
Stalen drijfriemen. tin.;
De schaarste aan goed drijfriemenjef i'e
heeft in Duitschland de' stalen drijfrieme fo.2
die -sinds eenige 'tientallen van jaren ree»' n
bekend waren wee-r in het centrum dei ge!
belangstelling gebrapht, met dat gevolg 'm
dat zij nuv zoowel wegens de groote,re lit ng
hoefte als door enkele verbeteringen- 9 i
doio-r cle betere qualiteit van het staal-, is iks
gang gaan vinden.
Een groot bezwaar was steeds^ dat,J n 1
-laschplaats het begaf bij den plotseling In
buiging bij liet komen op of van een k'eJl «j-
wie-1. De soepelheid' liet ook te wenscii« tnü
over. De nieuwe riem is over de geheet ixi;
lengte op regelmatige afstanden doof S
boord, en daardoo* veel buigzamer, zon 19
der noemenswaard aan sterkte in -te te °P
ten. Met behulp van c1ie gaten wordt oei j}-i
de riem gelascht, en wel veel eenvoiuhff
dan cl®or zooals vroeger cle einden als'J- J1'
deel en van een zaagblad aaneen te
deerèn. Me-n maakt n.l. gebruik van fl>
ruitvormig lasclistuk, dat eveneens doof r
boord i.4, en cle schuin afgesneden einde® u
bijeen houdt. De schuin© verbinding hew -
.bij den geleidelijke overgang op het, dm'
wiel natuurlijk veel minder te lijden. 0]
De stalen riem is duurzamer dan J
lederen, 'en meer constant van lengte. 01
en vocht bevorderen de neiging'tot slipP®
die weliswaar op zichzelf grooter is, nu-
de-v dan hij een leer-e-n, wat -een tveo
voordeel, is. De prijs is natuurlijk _v«
lager. Het bedrag dat Duitschland ]te
lijksch aan drijfriemen placht te beste#
bedraagt) 45 millioen mark., zoodat lar
een betrekkelijk gering prijsverschil te* lip
een-gró-ot béd-rag zou vertegenwoordig gai
i 4 Na
