12 De Oorlog. 'i^ANö No. 1930 2e£cidóejix2,(Sou^omt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering totti het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze nten II cent per week, f 1.45 perkwartaaL Franco per post fl.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2',j cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. ZATERDAG FEBRUARI. I9I6. Do ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent nummer bestaat uit drie FÏden en het geïllustreerd >v indagsblad. ■BERICHT. eaer dagen. zullen de abonnements- tantiën over het loopende kwartaal Januari tot 31 Maart) aangeboden -deal nzen abonné's wordt beleefd verzocht ekening mee te houden, dait de loopërs onze agenten allen opdracht helbben deze gelden te innen. DE ADMINISTRATIE. ric titui is „DE HANZE." 'den zal iden 22sten Februari de afge- idigden ter Centrale Vergadering van Hanze" binnen hare veste ontvangen, .zijn er van lovertuiigd, dat deze verga^ [ng' da-uk bezocht zal worden, ook door •afgevaardigden, 'leden van de Mid- jetand^ereeniiginigen in het (bisdom )Q .riem en willen even op de belang- icid dezer bijeenkomst wijzen. i.n het grootste belang voor de R.K. gil denstandSbo weging in de eerstvolgenr areov ii.s de, gelukkig, tot staand gefco- Federatie van de vijf diocesane Mid- El\ siandsveree.ni'gmigen. Deze Federatie zal iop de centrale vergadering nader |T Q'an besproken en toegelicht. De agen- fcrmeld n.l.: Verslag van de Federatie fs tering en goedkeurjing program van paganda en organisatie. Beide agenda- sa ïdeu moeten too'h leider .lid van ,,De lea zeerste dntereiss'eeren. In de ml Jigit de kracht; uit de éénheid der Mddensuaurtl^^-vrrgiing mnec veir IMgê aictle "woaTdèn: igeoorera, welke die egiing nieuwe bezieling, frisch leven schenken. Wij meenen daarom niet te zeggen, dat de bespreking vaai de ba- waanop die éénheid zal berusten, de jAj >(e lijnen waarlangs die eenheid tot !g zal (komen, het .prac'tdsdi-'meest-be- •ijke punt zal zijn der geheele verga- een.bespreking, dia voor het mid- stands-vereenigingsleven van de ri'ler- itste belang.rijMieiïd zal wezen, nder vermeld de agenda een a ana-rage Ito commissie van het orgaan om een flrioir crediet tvan 1500 gM.de goed- Werkplan van de commji'ssie voor iagan.de -en organisatie. Beiiida agenda- Eteni ook van.' nlidt gering bellang voor Han ze-leven. 'ii wiillen hier roeit bijzonideren aiadruk ;em iep twee inleidingen die de Zeer- r.' honds-adviseur, rectoir Stroomer, zal derni. De eerste zal handelen over de aten Retraite. Het uiiitnemende middel verdieping en veiüevenidiging van het gjj dienstig leven, dait de gesloten retraite neer bekend 'te maken onder den stand', er toch miog altijd groot op mag gaan, 'toit godlsdiienaüg leven tonder zij.n Ie- toog staat lijkt ons een zeer geluk- gekezen denkbeeld a.a niét minder di re ct-p ractisch nut is bespreking, die de Boudlsadviseair zal den ever de noodzakelijkheid van np- n ting van veireeni'güngen, voor R.K. Bur- 11 |aigeli.rugen. Hier zaJlworden blootge- eeni groote leemte in die maatscha/p- jke vorm.ing, opleiding en opvoeding deoi middenstand. Zeker, het deelne- aani het gemeenschapsleven doer de ;cre middieiriistanders wordt de laatste -ii wel van meer beteekenis, komt de te jaren wel meer tot uiting. Doch het In niet ite ontkennen, daft de jonge ar dors 'dikwijl© veel imeer sooi'aal ,,voe- veel meer met de maatschappelijke 'h?in,g meeleven dan zeer vele burger- joliaigen. Rector Stuioomer zal onigetwij- de middelen aanwijzen iter verheit©: van dezen toestand' welke den Middenstand ten nutte zullen' strek- in zeer hooge malte. lm dit vluchtige loverziclit van de be- •rijkSheiiidi der Centrale Raadsvargade- verbdnden wij .reeds het hartelijke torn aan de afgevaardigden en leden R. K. Middenstandsvereenigingen bisdom binnen Leidens veste. pend op allerlei door hen of anderen onder vonden werkelijk of schijnbaar on billijke bejegingeox. Wij zeggen: werkelijk of schijnbaar onJb'il'lijike bejeigingein. Dat er, waar de mi'Iftaire autoriteiten, evenals alle andere memsichen, hun fou ten hebben, ook zoo n.u en dan. wer- kel ij k-onbii'Uijke bajegingen voorkomen, ife heel goed te begrijpen, kèm zelfs niet anders. Zoo -iets behoeft dan ook niet, en zal dan ook in werkelijkheid nieb den goeden geest onder de troepen doen ver dwijnen '.er zijn er, geitukkiig, dan noig völen, die zich bij hun. beoordeeMng van den algemeen en toestand niet laten leiden door feiten, welke tot de u di t z o n d e r ii ru g e n moeten worden gerekend. Wij zullen dan ook, als Katholiek pers orgaan, ons blad ruooit disponibel stellen voor dazuUkem, die ufi'toonderiingen hoe ook aJls feiten op zichzelf te betreuren willen opblazen tob algemeen voorkomend© verschijnselen, daardoor onder hun mede- niii'Tltaciren den goeden geest, die er dn wer kelijkheid nog heerscht, ondermijnend. Aan het om een dlienst-term te gebruiken .kankeren" mag en zal ook een Kaihoiliiiek blad nooit voedsel geven het monopolie van zulk ©en bedrijf willen' wij gaarne de socialistische pens laten behouden. Een Katholiek blad heeft den pIAchJt^ om het gezag hoog te houdep,! Doch, cm dit volgt hier o. i. onmiddellijk en met lo gische noodzakelijkheid uit, het heeft o o k den pMoht, om verkeerd gebruik van gezag af te keuren. Judist de eerbied, diien wij, Katho'lliieken, voor het gezag hebben, doet ons te slbeakier h-eft verkeerd gebruik van dat door onus zoo geëerbiedigd gezag veroordeelen. Bij die vea-oordeering dient echter altijd onderscheid te worden gemaakt tusscbèn duet gezag zelf en het gebruik dat de dra ger er van maakt. De erkenning van het bestaan en van de noodzakelijk Ptrfde ui'toefennrig er \-aril Wat heeft ons tot het schrijven van het bovenstaande bewogen? Het volgende. Uit de herhaaldelijk en van zeer betrouw bare zijde ons bereikende klachten blijkt ons ten duidelijkste, dat er beslist ge e ri goede geest heerscht onder dé mili tairen van '.t diepot-bataillon in de Morsch- poortkazerne te Leiden. De onte rrorlenheid is groot, zéér groot. Wij zullen lüer niet uitmaken, waar en aan wie de schuld. Doch dat daar een groote verbittering heerscht staat buiten allen twijfel. Als een typeerend voorbeeld van den in die kazerne heerschenden geest diene, dat een luitenant tot acht dagen provoost is ver oordeeld en op het oogenblik op Grave- sbeijn gevangen zit een feit, dat in Leiden misschien nog nooit fieeft plaats gehad. In dezen toestand m o e t o. i. verande ring worden gebracht terwille van de algemeen© belangen, die er bij op het. spel staan. Dat er een goede geest onder de militairen heerscht is toch, zooals wij zeiden, een zaak van nationaal belang. Wij willen niet langer de van alle zijden tot on.g komende klachten smoren: Wij hebben gesproken, wjj hebben e©n feit genoemd de besliste afwezigheid van een goeden geest, onder de militairen al daar aan het beleid der militaire autori teiten overlatend de oorzaak op te speu ren ente verwijderen. BUITENLAND. De goede geest. goeden geest onder de rnilitairetn te kweeken of 'te behouden, is een k van .nationaal beiliang. uit wordt door 's lands bestuur ook zoo begrepen; want allerduidelijkst kt. dat aan. de gezagsdragers, b.v. bij Koninklijk bezoek, niets liever is, dan airmen conistaiteeren, dat er ,,een goede onder de troepen' heerschlt. -Spreekt van zelf, diat er onder die damden miliitaiiiren altijd 'verscheidenen «liie de aaniweizighdid van. zulk een iden geest" ontkennen, zich boroe- hend bij Koet-el-Amara. De „Times" wijst er op, daft er nu dnie weken vel riepen, sedert generaal Aytoner, die tot ontzet van Towndhend oprukte, een slag leverde bij Felacbie, diia naar de toen dn Engeland heersohende' meening, beslfisisend zou zijn voor de ©nfeet/tdng van het bij Koet, ver sterkte .legertje. Die slag werd geleverd op ongeveer 40 K.M. van (het versterkte kamp, en men verwachtte toen, dat Aylimer wel dra iin staat zou zijn zich met Towushend te vereenigen. Sedert echter schijnt generaal Aykner geen kans gehad' te (hebben verder op te rukken. Drie-en-zeisiidg-dagen zijn voorbij gegaan, sedert d© insluiting van Town- shend; veertien dagen geladen .werd ge>- meld, dajt hij voldoende Javensaniddëlen en ammunitie 'had, maar kunnen dia nog langer strekken? Het iis begrijpelijk dat zijn it'0-..itand1 moeilijk i/s, vooral als men weet, dat hij een hospitaal vol gewonden en zieken heeft in een vuile Arabische stad. >De Turken, die de positie bij Koet bei- ïegerden en er in December hevige aan vallen op deden, waarbij zij zelfs itot een bastion van een klein fort, dat als redh- terflankdekkiinig dient, doordrongen, wer den op 28 Januari genoodzaakt hunne loopgraven te ontruimen, doordat deze onder waiter liepen. Zij richtten sedert hun ne aanvallen op de troepen van generaal Aylmer, die dioor het hooge water en het slechte weer genoodzaakt geweest was, zijn marsch te staken. De Tigris was 16 voeft boven de normale hoogte .gewassen, zoodat groote gedeelten van het omringende gebied waren onder- geloopen. Een officier van het legertje van Aylmer schrijft nu aan de „Times" over het gevecht van 28 Januari, doch voegt daaraan toe, dat er nog geen kans is, om op te rukken: „Hoe lang wij nog 6n Azijziieh zullen blijven, weten wij niet. Wij hooren wel geruchten en hebben ook wel eenig schrijv©ü7^r^w^-'rf sr?UT1<i óver-te- 0p. Zee. Gevecht in de Noordzee. Officieel bericht van den Dultschen marinestaf: In den nacht van 10 op 11 Februari trof fen Dufltsche torpedobooten bij de Doggere- bank, o>p oaigeveer 120 zeemijlen oostelijk van de Engeilische kust, verscheidene En- gelsdhe kruisers, die spoedig op de vlucht Bi] een gevecht in de Noordzee tusschen Duitsche torpedobooten en Engelsche raijnvegers ie de Engelsche mijnveger „Arabis" getorpedeerd. De Grieksche kamer heeft met 266 tegen 6 stemmen haar vertrouwen in Skoeloedis uitge sproken. Men verwacht, dat de regeering der Vereenigde Staten een waarschuwing tot de Amerikaansche onderdanen zal richten om niet met bewapende koopvaardijschepen te reizen. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. De berichten van d© verschillende oor loge terreinen worden eiteadsi meer en. meer schaarsch. Wat over de krijgsverrichtin gen van gisteren wordt gemeld, is nnert. veel meer, dan dait de toestand overal on veranderd É'9. In Albaniië gaait de opmarsch dear Oos- teairijksch-Honigïaarsch© troepen steeds verder; zij hebben thans Tirana en de hoogten tusschen Proza en Sjak (ten wes ten van Tirana) bezet. In Engeland (heerschlt ©enige bezoigdr head ever de positie van generaal Towus- Omze bootien vewolgden ze, boorden den nieuwen Engelschen kruiser „ArabLs" in den grond en raakten met een torpedo een anderen kruiser. Onael to'ipedloboort.eni hebben den com mand ant van de „Arabis", 2 officieren en 21 man gered. Onze strijdkrachten hebben geen Sclmde of verlies geleden. (Vermoedelijk .is het gezonken schip volgens de Engelsche admiraliteit geen kruiser doch een mijnveger de in 1914 van stapel geloopen „Arabis", van 3273 ton, behooremde aan de Flower Motor dhip Co te Londen.Red.) Naar aanleridliing van helt bericht van dem Duitsehen marinestaf over het zeegevecht bij d'e Doggersbank, verklaart de Engeil- sche admiraliteit: „de kruisers, bedoeld in het telega-am uit Beriijm, waren wier mijn- v&gerst, waarvan drie behouden zijn terug- 0p den Balkan. De Grieksche Kamer. De Grieksche Kamer heeft met 266 tegen 6 stemmen haar vertrouwen in Skoeloedis uitgesproken. Skoeloedis heeft in de Kamer een ver klaring voorgelezen, waarin de regeerings- politiek werd uiteengezet, hierin bestaan de dat d© strijdmachten van het land on aangetast zullen blijven en uitsluitend voor beveiliging van 's lands belang zullen wor den aangewend. België. Het Belgische parlement. Naar de „Temps" vermeem/t heeft te Havre een vergadering plaats gelhad van alle ministers en ministers van staat, on der voorzitterschap van den heer de Bro- quevtilLle. Met algemeen© stemmen moet besloten zijn den koning een wetsontwerp ter teekeming voor te leggen tot verlenging van parlementaire mandaten, welke in de Grondwet in Med <a.s. afloopen. stemmen tot voorzitter gekozen. Aangezien de vertegenwoordigers van Noorwegen, Denemarken, Nederiamd en Zwitserland mag mielt zijn aangekomen., is de'vergade ring nog voorioopig. Ford wordt eerst daags verwacht. Als grondslag voor de ondeuhandeliingen' geldt: Ontwapeaiiinig na onderlinge interna tionale en individueel© rechten, daardoor vrije onltwiikkelring onder de bescherming van politieke, oeconomisdh© en geestelijke vrijheid. Vereenigde Staten. De Vereenigde Staten ten opzichte van bewapende koopvaardijschepen, „Reutea-" meldt uit Washington: Men .verwacht dat de Amerikaansche regeering naar aanleiding van de Duitsche nolta ten aanzien van (bewapende koopvaardijsche pen een waarschuwing tot de Amerikaan sche onderdanen zal richten om niet met zulke schepeai te ralzen, waardoor zij haar vroegere houding zou pa-ijs geven. BüNMENLAMD. Tegenspraak. De Belgische legatie te Londen verklaart dat de geruchten over vredesvoorstellen, die Duitschland onlangs aan België zou hebben gedaan, ongegrond zijn. Zweden. De onzijdige conferentie te Stockholm. D© oaizij'doge vredesconferentie te Stock- liolm heeft Donderdag haar beraadslagin gen begonnen. Limdhagen do burgemees ter van Stockholm, piet algemeen© Nederland en de Oorlog. Geaeraal S it a a I's interview. In „Het Vaderland1" deelt generaal Staal mede dat hij;, na eerst van een Duitscher het verzoek te hébbenontvangen ©enige van zijn in gemoeriid blad verschenen artiv kelen te wiillen uitzoeken die hij het meest geschikt achtte om 'in het Dud'tsc-h te worden veri-aald, korten tijd geleden uit Amsterdam een telegram van den heer Schweriner, van de „Vossische Ztg." kreeg met de vraag hem te willen ontvangen^ waaraan de generaal, meenenide dat het De xedaeteur kwam na het cjpgeg naast, niet denkende dat het om een in terview te doen was. Generaal Staal deéüt nu uitvoerig mede wat hij óm dien konten tijd aan den Duit sehen redacteur vertelde. Men ziet eruit, dat de redacteur van de „Vossasche", een enkel punt daargelaten, aan den gedach- tengang van den oud-minister geenszins geweld hedft aangedaan. De critiek welke de uitlatingen van den generaal dn de pers hebben uitgelokt blijft dus greo temde els van kracht, al mag ©eni germate als vemontschuldiging geilden dat de generaal er zich blijkbaar geen reken schap van heeft gegeven dat zijn haastige openhartigheid direct in een „persgesprek" zou worden omgezet. De „Prinses Julian a". Over den toestand der mailboot „Prinses Juliana" van de Maatschappij „Zeeland", die bij Felixtow© op een klip is gezet, ver nemen wij, dat bij hoog water het geheele sloependek onder staat, terwijl door de overslaand© golven aan verschillende dee- len van het schip al meer en meer schade wordt toegebracht. Een Zeppelin boven Tilburg. Donderdagavond te 8 uur is op geringe hoogte boven Tilburg een Zeppelin waar genomen. Het motorgeronk klonk angst wekkend. Het luchtschip verdween im Westelijke richting. Post aangehouden De post, welke zich aan boord bevond van het 2 dez.er van Amsterdam naar Zuid. Amerika vertrokken stoomschip „Gelria", is te Falmouth aangehouden. Aardappelen. Naar men' aan de „N. R. Ct." meldt, heeft de invent arisatii© uitgewezen, dat er in ons land nog meer dan 4,000,000 hecto- liter aardappelen aanwezig zijn. De prijzen van het gedistilleerd. In een gisteravond te 's-Gravenhage ge houden drukbezochte vergadering van handelaren in gedistilleerd enz. As met al gemeen© stemmen besloten de prijzen van hert, gedistilleerd, tengevolge van de enor me stijging der grondstoffen, met ingang van Maandag 14 Februari a.s. met 10 ct. per liter te verhoog en. Klaverzaad, De minister van Landbouw brengt ter kennis dat voor bepaalde partijen in- landsch wit klaverzaad van minderwaar dige hoedanigheid ontheffing van uitvoer verbod van dit zaad zal worden verleend. Portia n d cement. Zooals bekend is, heeft de Duitsche re- geering, evenals voor ijzer en aniline, nu ook een uitvoerverbod afgekondigd voor Portlandoement. Dientengevolge zijn alle contracten, die met Nederlandsche firma's waren aangegaan, geannuleerd. Evenals bij de reeds genoemde artikelen liet geval is, ligt het ook niet. in debedoeling, den uitvoer; v&a Portland cement definitief te verbieden. Man wil thans de contracen opnieuw aangaan, doch den overeen te ko men prijs vaststellen in Hollandlsche gul dens. Tot het vaststellen van dién prijs is gis teren te Berlijn een vergadering gehouden, van cementfabrikantenDeze vergadering was bijeengeroepen door de Duitsche re- gearing, ten einde zoo mogelijk te komen tot een eenheidsprijs. Dit is echter in deze vergadering niet mogen gelukken. De Duit sche regeering zal nu, na de verschillende partijen gehoord te hebben, zelf nader den prijs vaststellen. Katholiekendag voor het Diocees Haarlem. Men weet, dat de Katholiekendag, die irn October 1914 te Rotterdam zou gehouden zijn, door den uitgebroken oorlog, moest worden uitgesteld. De „N. H. Crt." verneemt nu, dat bet hoofdbestuur der Haarlemse he Katholie kendagen, met goedkeuring van Z. D. H. den Bisschop, heeft besloten, in October van dit jaar dien Katholiekendag, te Rot terdam wederom, te doen plaats hebben. De onderwerpen die daar zullen verhan deld worden en d© conclusies die aan de vergaderingen worden voorgelegd, zijn dezelfde als voor October 1914 waren opge maakt: het hoofdonderwerp is: „Gods dienstzin". Alleen in de opgave der spreker zal *vel- licht een klein© verandering, die later zal worden bekend gemaakt, worden gebracht. Tot lid van het hoofdbestuur is benoemd, in de plaats van mr. J. M. J. F. Andreoli, die bedankt heeft, de heer mr. Th. L. van Berckel, te Sch evening en, die tevens als secretaris zal optreden. Staten-Generaal. Vergadering van gisteren. De eedswei. Het adres-Van Aalst. De heeren R u t g e r s (A.R.) ea Van Idsinga (Chr. H.) hebben ztóh in hun betoog tegen de voorgestelde Eedswet vrij wel aangesloten bij de rede van den heer Van Wijnlbergein. Zelfs de heer Visser van lJzendoorn (V.L.) zeide, dat „gewichtige gemoedsbezwaren" zonder meer niet mogen dienen om tuontheffen van de verplichting den eed te doen. Over diit laatst© dachten echter andere de hee- rert VanHamel (U.L.) en Gerhard (S.D.) De (heer Van Sassevan IJs- s e A t (R.K.) wfill het „gewichtige" vervan gen door „onoverkomelijke" en wenscht, dat de betixxklken pars oen daarbij een „opgaaf van' redenen" -dioét. De (heer Rut gers (A.R.) wil de beizwareai „schriftelijk geformuleerd" zien bij authentieke akte (welke echter voor de betrokken© geen fin namtieele bezwaren mag medebrengen). loi dien geest is nu een amendement inge diend door d© Ohr.iist.-HLst. fractie. Wij mogen, naar het schijnt, wel ©emige hoop koesteren op een ocerecnstemininig tus schen rechts en iinks het gesproken© door den heer Visser van lJzendoorn wet tigt diit wel, dunkt ons. De heer Schim v. d. L o f f (U.L.) steld© namens de Cam missie van d© Ver zoekschriften ten aanzien van hel adres des heeren Van Aalst.c.s. voor, in het mid den latend of het adres te beschouwen is als een verzoekschrift, oandat An (hot adrea niets wordt gevraagd' en er op wijzend dat geen rekening wordt gehouden mat art. 77 van de Grondwet dat d© Koningin miiniis- terieete dep ar temen! en instelt eru de hoof den er van naar welgevallen benoemt en ontslaat., over te gaan tot de orde van den dag. Aldus werd besloten. Dat het adres voor kennisgeving werd aangenomen wij kunnen het riet an ders dan (bill ijken. Doch dat het geschied de met een verwijzing naar de Grondwet^ handelend oyer de macht der Koningin, lijkt ons bijna een flauwe aardigheid. Dief verwring 'Is formeel juist; doch d© Konin gin stelt dergelijke daden toch niet, onaf hankelijk van de meening der Kamer.... En daarom: men had het adres op ernsti ger wijze naast zich kunnen neer leggen. STADSNIEUWS. DENKT OM UW KIESRECHT. Maandag is het de laatste dag. Wendt u om inlichtingen tot het. bestuur, der Jonge Garde. Kiesrecht is kiesplicht. Ter rectificatie van ©enige gilsteren jam merlijk foutief vermeld© cijfers vermelden wij, dat Ihuunkiezere zijn zijni, d)ie f 1 75 huur bet-alen; iloonkiezera, di© f 450 'e jaard verdienen; pen/siioenkiezere, di© een peau- sAoen. hebben vam f 500.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1