31
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
e JAARGANG
No. 1919
3)e £eicboke0ou/tcmt
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONOAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjj onze
mten II cent per week, f 1.45 perkwartaaL Franco per post fl.65 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
MAANDAG
JANUARI.
I9I6.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer .30 cent, met gratis
bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
'n Politieke rede.
;De politieke rede van mr. A. baron van
rijnbergen, gistere® voor den Bond van
HK, Kieswereeniginge® in Zuid-Holland
houden, was in vete opzichten belang-
;ela®grijk allereerst om den scherpen
ijg' jh, dien do spreker gaf op dien huidige®.
•ar ütieke® toestand hij toekende zoo dui-
slijik aan de (houding der regeering, die
s schuld draagt van den feilen politieke®,
rijd, welke ons wacht; hij stelde zoo on-
astootelijk vast, dat de vrijzinnigen go
rt en al staan onder den dwang der
D. A. P., terwijl zij nieit in staat zijn
felfstandig te regeeren.
T\ Belangrijk vervolgens om het doal-iref-
I Q<je propaganda-materiaal» hetwelk de
r weker zijn toehoorders ter hand stelde
I q wat door hen in de komende maanden
■J lernuttiigst zal kunnen worden aange-
end.
Belangrijk ook ten slotte, omdat ons
II uidelijker zijn geworden de motieven,
relke de minderheid der reohterzij.de heh-
ien geleid bij het stemmen vóoFde motie-
chaper, dus tegen minister Treub.
Wij achtten zoo als wij Zaterdag schre-
lang niet ongewettigd de veronder-
.ing, dat de bedoelde leden der rechter-
jde ziclr hebben laten .leiden door rede-
gelegen in den persoon des ministers,
Ij relke zij liever niet wenschten uit te spre-
en. Deze veronderstelling is na de rede
IF an den heer Van Wijnbergen over heb
raarscbijnlijike heen gekomen. De zeven
atholifeken eri de 'twee Anti-revolutionai-
en, die vóór de motie-Schaper stemden
ie 'heer-en Aaltberse, De Wij.kersloot/h,Van
lest, Van Wijnbergen, Duynsftee*, Bogaardt
-n Arts ©n de aniti-.revolutionmai'ren Va.n
'liet en Oosterbaan) vonden geen aanlei-
gjjfiiivg om tegen die' motie te stem
men. deels door de overweging, dat de
fflfceer T eub zijn gave en werkkracht mede
ou gebruiken om het werk van het vorig
jinisteo-ie af ie .breken, deels door de over
ging, of „een man als de (heer Treub in
y ns Nederland dient gehandhaafd te wor-
en." Dat laatste slaat natuurlijk op den
J ersoon des heeren Treub, wiems positie
m ls raadsman der Kroon tengevolge van
phpenbare feiten uit zijn particulier
ven inderdaad zeer pijnlijk was gewer
en. Alleen reeds met het oog op dit laat-
te kunnen wij die houding der recbteche
lindebheid1 niet anders dan ten zeerste
[lijken.
Wij stippen hier even de belangrijkheid
an de politieke rede aan verder ver
rijzend naar ons
11 «f
Een Zeppelin heeft dertien bommen
i Parijs geworpen. Er zijn 24 personen
dood en 28 gewond. Ten Zuiden
an de Somme hebben de Duitschers
et dorp Frise en een zich daarbij aan-
!i Mende stelling van 3500 M. lengte
1000 M. diepte bezet.
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht
.De laatste dagen hebben de Fransriben
ïet op het Westelijk oorlogsterream hard
ie verduren gehad» Op verscheidene pun
ten. van dit front zij® de Duitschers er in
aslaagd plaatselijke successen te behalen,
lie wel is waar de algemeene positie op
le gevechtslinie niet hebben gewijzigd,
loch die het bewijs leveren, dat het Fra®-
che front nog steedsniet vólkomen on-
.wetsbaar ia
Ten Zuiden van de Somme hebben, de
)uitsche troepen het dorp FriSe beziet en
evens een zich daarbij aansluitende steil-
ing van 3500 M. lengte en 1000 M. diepte
Sa bezit genomen. Behalve de buit aan
Dateriaa.l werden bovendien 17 officieren
1270 manschappen, onder welke eemige
Eagelschen, gevangen genomen.
^en, Franach llegerbericht' meldt, dat,
Fransch-en de Duitsche aanval-
tct staan hadden gebracht', zij een te-
'ffoaaanval deden, waarhij e enige loop
graven heroverd werden. Van een ber
oering van het dorp Frise wordt echter
niets gemeld,
yi y®* overige oorlogst.errei.nen valt
jei "bijzonders te melden.
Op Zee.
aartval °P 66,1 Duftschen onderzeeër.
I, ™hcieel wordt uit Berlijn, gemeld: Een
'Óm Duitöche onderzeeërs heeft op 18 Ja-
mari het Engelse he bewapende trans-
?rt8chip «Marere" in de Middellandsche
ivf ^s'lön Januari een Éngelsch
pwpentransportschip in de Golf van Sa
wn® vernietigd.
17en Jaxu. ?s ochtends. hield de on
derzeeër 150 zeemijlen ten oosten van
Malta een stoomschip aan, dat de Ned er-
la® dsche vlag voerde en op welks boeg de
naam „Melanie'' was geschilderd. Het
stoomschip stopte, gaf het sein: ,,Ik heb
gestopt" en zond een boot af. Toen de on
derzeeër daarop het schip naderde, ten
einde de scheepspapieren te onderzoeken,
opende het onder de Nederlandsche vlag
een levendig geschut- en machinegeweer-
vuur en trachtte het den onderzeeër te
rammen. Slechte door snel te duiken kon
deze aan den met het volkenrecht strij-
aanval ontkomen.
Oosienrijk-Hongarije.
Generaal v. ScHonaich. t
Generaal v. Schönaich, wiens overlijden
in ons vorig blad werd medegedeeld, is
vijf jaren lang, vaOctober 1906 tot Sep
tember 1911, minister van oorlog van de
Oogtenrijksfih-Hongaarsche monarchie ge
weest. Te voren had hij reeds tweemaal
het ambt van Oostenrijksch minister van
landsverdediging bekleed.
Tijdens zijn ministerschap werden op
grond van de ervaringen, opgedaan in
den oorlog in MandHsjoerije, een reeks
administratieve en organisatorische her
vormingen ingevoerd, o. a. de verbetering
van de bewapening met machinegeweren
en van de moderne artillerie-benoodigd-
heden.
Ook nam hij een werkzaam aandeel aan
de uitwerking der plannen voor de leger-
hervormingo die .later in het politieke le-
Ve® van Ooe|tenrijk-Hongarije zulk - een
belangrijke rol heeft gespeeld.
Bij het uitbreken van den ooriog belette
hem- zijn geschokte gezondheid om, even
als zijn opvolger generaal v. Auffenberg,
een commando aan het front op zich te
nemen.
Frankrijk.
Afmoszeniers bij het F ranss he leger.
In de zoo juist verschenen aflevering
van Annates Franciscaines", Febr. 1916,
wordt de roemvolle dood meegedeeld van
een moedig religieus en bij die gelegen
heid zijn correspondentie uit den oorlog
gepubliceerd. Zondfer er over te klagen en
alsof het iets heel gewoons is, schrijft hij
in een zijnen- brieven: ,,Met de twee Kerst
dagen was ik vrij en had gehoopt achter
het front de H. Mis te kunnen lezen,
maar de H. Mis ging niet door."
In een andere® brief: Sinds twee
maanden heb ik hier in het veld geen
priester gezien, heb ik nooit eens kunnen
praten, niet kunnen biechten, niet kunnen
communie eere® 6n geen H. Mis kunnen
hooren." Het zeer patriottische maand
blad zegt er dan ook bij: bij hèm en in
veel andere, streken zijn <te godsdienst
oefeningen zeer slecht georganiseerd.
Een zeppelin boven Parij9.
,,Havas" meldt d.cL 29 Jan. uit Parijs:
Om kwart voor tienen nam de politie al
de voorgeschreven maatregelen tegen een
Zeppelin-aam-val, die aangekondigd waa
Tjii .enkele miniuten was de stad in duister
gehuld. Om tien uur versoheen de Zeppe
lin iboven de stad. Zij wierp dertien bom
men. Negen (huizen stortte® in, zeven men-
schen weiden gedood en 22 gekwetst.
Nader meldt „Reuter": Zonder zichtte
store® aan de officieel© raadgeving om
dekking te zoeken, stroomde de menigte
naar de boulevards om het prachtige
schouwspel gade te slaan. Het aantal
nfijsuwsgier.igen was om elf uur, toen de
sdhouwhurgen uitgingen, het grootst. Ner
gens is de voorstelling op het alarmsein
afgebroken. De iparijzenaars hebben geen
opwinding of vrees laten blijken, allee®
nieuwsgierigheid. Op ee® punt taijn 15
slachtoffers gevallen, op een ander drie
vrouwen en twee kinderen gedood. Ver
scheidene anderen zijn gedood of gekwetst
door het Instorten van een huis, waarop
een bom viel.
Tijdens het bezoek van de Zeppelin hing
tot een (hoogte van 2000 voet een dichte
mist over de stad. De werking van de
hoekltchitie® en; het afwieargesdhut werd
daardoor zeer belemmerd.
Verscheidene vliegtuigen hebben op de
Zeppelin, die op groote hoogte vloog, jacht
gemaakt en geschoten.
Er zijn 24 mmschen gedood e® ten min
ste 28 gewond. Er zij® 9 vrouwen gedood
en 14 gewond1; 2 kinderen zijn gekwetst.
Briand naar Italië.
Officieel wordt meegedeeld dat Briand,
vergezeld door Thomas, onder-minister
Van oorlog, Bourgeois, minister zonder
portefeuille, De Margerie, secretaris-gene
raal van buitenlandscihe zaken, en gene
raal Pelle, chef van den staf van generaal
Joffre, in het midden van Februari een
bezoek zullen brengen aan Italië.
Italië.
Kardinaal Mercier.
Uït Venetië wordt d.d. 29 Jan. aan de
^MsbcL" geseind,: De burgemeester van
Venetië, Grimani, heeft aan kardinaal
Mercier het volgende telegram gezonden:
De gemeenteraad, van Venetië, welke
heden voor het eerst Isinds uw aankomst
te Rome vergaderd is, zendt u> den ver
kondiger van waarheid en rechtvaardig
heid, zijn eenstemmige® welkomstgroet.
De gemeenteraad bevestigt nogmaals zijn
onwankelbaar vertrouwen in de triomf
van vrijheid en recht, welke in uw emi
nentie een edelen en grootmoedigen ver
dediger vinden.
Verschillende oorlogsberichten.
Een nieuwe Duitsche strijdkreet. Va®
het front bij Neuville teruggekeerde Fran-
sche soldaten vertellen, zegt „Central
News" in een telegram uit Parijs, dat de
Duitschers tegenwoordig niet meer aan
vallen met den strijd,kreet „Hoch!" of
„Deutschland ülbeir Alles", maar onder het
geroep „Hidekk". Hidekk is gevormd uit
de beginletters van den zin: H(auptsacbe)
i(st) d(a<ss) E(nglajnd) K(elle) k(riegt) d.i
(H(oofdzaak) i(s) d(at) E(ngeland) k(-lop)
k(rijg*).)
55 c.M. kanonnen. Gevangenen die den
Russen in baanden zij® gevallen, vertellen,
dat er aan het Duitsche front in Boekowi-
na kanonnen va® 55 c.M. zijn aangeko
me®. Werklieden uit Duatschland zijn
(bezig met er platformen voor op te stellen,
zegt de St. Petersbungsche correspondent
va® de „Daily News". Het werk van de
opstelling duurt dag en nacht voort en er
z/ijn geweldige massa's beton en staal bij
noodig.
Nieuwe Ertgelsclrt belastingen. De
„Weekly Dispatch" meldt, dat de Engel-
sche regeering va® plan is, een belasting
op schouwburgen, bioscopen en andere
vermakelijkheden en op spoorwegbiljetten
in te voeren. Het nu reeds geheven recht
va® 33 ,pgt. van auto's en piano's zal tot
vele artikelen, die niet noodig zijst, uitge
breid^ worden.
Blik voor Noorwegen. De Engelsche
autoriebeiten hebben eene overeenkomst
aangegaan, waarbij de invoer ini Noorwe
gen va® de materialen voor het maken
van ibli'kken bussen voor conserven te Sta-
vanger wordt toegestaan.
Buiteniandsche berichten.
De kabinetscrisis in Luxemburg,
Staatsraad Vamnerus, die eerst de vor
ming va® een kabinet beeft geweigerd,
heeft zich thans daartoe bereid verklaard.
Aanvaring.
Blijkens eien Lloydsd>oricht uit Deal is
het Griekscihe sa „Pimtoporos", van New-
York naar Rotterdam, bij Duins aan
varing geweest.. Het voorschip is aanmer
kelijk beschadigd.
Ontploffing in Duitschland;
De „Korreapondenz Hoffmann" meldt
uit Rosenheim (een voorstad va® Mun-
chen), dat. Zaterdagochtend dn de nabij
heid ee® lichte ontploffing in een parti
culiere 'kruitfabriek is gebeurd. De stof
felijke schade is naar t schijnt onbedui
dend, maar er zij® eenige slachtoffera
Spoorweg-botsing.
Zaterdagochtend is te Kalkum (bij Duis
burg) bij dichte mist een sneltrein op ee®
laaarettrei® gereden. Voor zoover is vast
gesteld is in de® sneltrein een reiziger ge
dood, de machinist ernstig, dó stoker en
vier (reizigers licht gewond. Uit de bescha
digde wagens va® den 'lazaret-tréin zij®
een doode e® 47 gewonde® gehaald.
Nederland en de Oorlog.
Nationaal Steuncomité.
Blijkens de 74e lijst te van 9 tot 15 Ja
nuari Voor het Kon. Nat. Steuncomité 1914
aan bijdragen ontvangen f 3530.48 1/2, 'ma
kende met de bedragen der vorige (lijsten
een totaal generaal va® f 3,582.251.27 1/2.
Hollandsch schip op een
m ij n gflloopon,
VoUgens mededeeling der bemanning va®
het stoomschip „Maas", hetwelk gistermid
dag binnenkwam, te 'het te Rotterdam
thuisbehoorende stoomschip „Thuban" on
der de Engelsche kust op een mijn gestoo-
ten. Aangeboden hulp vairheit stoomschip
„Maas" werd afgewezen, daar het schip
drijvende kon blijven <&n getracht zal wor
den Rotterdam te bereiken.
Mail aangehouden.
De mail voor Nederlandsoh-Iudië, 22
Januari vertrokken uit Amsterdam met
het stoomschip Rembrandt", va® de Mij.
„Nederland", js door de Engeischê auto
riteiten aangehou'deni
Ook de mail, welke 19 Januari van Am
sterdam naai- Zuid-Amorika jyerd gezon
de® met het s.s. „Zeelandia" te in Enge
land aangehouden.
V arkensvleesch.
De miniser van landbouw, nijverheid
en handel heeft het in art. 10 van de be
schikking va® 23 Oct. 1915 bedoelde ge-
wichtspercentage voor heft tijdvak va®
31 dezer—5 Februari bepaald voor worst
op 50 en voor alle andene soorten op 100.
Boter.
De minister van landbouw, nijverheid
e® handel heeft bepaald, dat gedurende
de week van 30 dezer tot 6 Februari voor
35 pet. der boterproductie certificaten van
uitvoer zulle® worden verleend en 65 pet.
voor heft binnenlandsch verbruik zal moe
ten worden beschikbaar gesteld, alsmede,
dat de bewijzen van toelating tot uitvoer
van boter, afgegeven door de Rijkscommis
sie va® toezicht op de Botervereeniging,
op grond van die certificate® zullen gel
den tot Dinsdag 15 Februari a. s. de's
voormiddags te 12 uur.
Eeieren.
De minister van landbouw, nijverheid
e® handel heeft bepaald, dat voor iedere
hoeveelheid va® 100 volversche eieren,
waarvoor ingevolge art. 3, sub 2, en art.
4, sub 2, zijner beschikking van 14 Oct.
1915, consent tot uitvoer wordit afgegeven,
voor de dagen 30 dezer5 Februari 1916
een hoeveelheid van 20 volversche eieren
moet worden beschikbaar gesteld, over
eenkomstig het bepaalde in voornoemde
artikelen.
Maïs.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel maakt bekend, dat va® Maan
dag 31 dezer tot Zaterdag 5 Februari
d a. v. de prijs van La Plata mai's, uit
sluitend bestemd om aan de gemeente
besturen te worden verstrekt voor ruiling
tegen rogge, bedraagt f 215 per last van
2000 kilogram of f 7.52t6 per 70 kilo
gram, te Amsterdam of te Rotterdam te
ontvangen.
H. M. de Konfngln.
Men meldt ons dat bij H. M. de Konin
gin zich verschijnselen van influenza heb
ben voorgedaan.
HET GEMENGDE HUWELIJK.
Vooral nu er gisteren alle kerken van
ons Bisdom is gepredikt over d. w. z. t e-
cen (het gemengde huwelijk, is Eet leer
zaam de volgende cijfers onder de oogen te
"brengen, welke wij onftleieme® aa® een des
betreffende statistiek i® het „Katholiek
Sociaal Weekblad".
In 1914 werden er in ons land niet min
der dan 3550 gemengde huwelijken geslo
te®.
Het aantal (huwelijke® van Katholieken
met Katholieken bedroeg 11,841. Naast 100
Katholieke huwelijke® Staan dus 29 ge-
Va® de 1696 huwelijken tusschen Pro-
tefetantsche manman e® R.K. vrouwen,
werden er 18,7 pet., van de 1605 huwelij
ken tusscbe® R.K. mannen en Protestant-
sche vrouwen werden er 20 pet. kerkelijk
ingezegend. De overige rijn dus alle on
wettige huwelijken. Treurige cijfers!
Toevalligerwijze befvat juist Zaterdag
„Het Handelsblad" een artikel van (domi-
né) C. E. I-I.(ooykaas) over de gemengde
huwelijken.
Wij omtileemen daaraan de volgende merk
waardige passage:
„Zeer vaak, naar men weet, komt in de
grootestads-weireld1 van onze dagen dit ge
mengde huwelijk voor. In sommige ge
slachten lijkt het haast erfelijk. Men weet
u van drie generaties terug te vertellen,
hoe telkens of moeder Of vadeT Katholiek
was; gewoonlijk zij® de kinderen» steeds
Protestantsch geworden, maar dan* weer
Katholiek gebrouwd.
Over het algemeen kan men zich voor
stellen, hoe de Katholieke kerk tegen het
©luiten Van ee® gemengd huwelijk gekant
is; immers, aa® hare zijde dreigt immer
verlies. Dit behoeft niet. te pleiten
vóórhaar onver m® gen (Wij epa-
tieeron. Red. „L. Crt,.") tot het oefenen va®
invloed op hare lede®, maar is een onver
mijdelijk gevoilg van hare meerdere streng
heid e® haar volstrekt loslaten van allen,
die Zi-ch niet (houden aan het minimum
van de eisdh©n, welke zij stelt. Als de
ouders bij ee® huwelijk, waar de ma® ka
tholiek is, de kinderen niet bij deze Kerk
laten doopie®, is het gdheele gezin meteen
en voorgoed afgesneden., terwijl d® dat ge
val de Pro test antsche kerk bereid staat.
Daarbij is het nu eenmaal zoo, dat de
Roomsch© wereld in ons land, althans bo
ven den Moerdijk, meer op^ zich zelve staat,
en dat men voor het volksgevoel gemakke
lijker van daar de ProtesbantscJhe wereld'
ingaat dan omgekeerd'. (Dat „volksgevoel"
zal Guerop zijn gegfond, dat het gemakke
lijker is van 't strenge naar 't lakschere
over te gaan, dan ©ingekeerd. Red. „L.
Crt.") En het is vooral de kerkelijke plicht
van de bieclhtt die sommige verwijdert en
velen terugsdhirikt va® de gemeenschap
der kerk. Tenzij dus besliste, haast nota
rieel©, bepalingen worden gemaakt eia
maatregelen vooraf worden getroffen,
dreigt het gemengde huwelijk aan de Ka
tholieke kerk .immer een ziel te kosten. Re
den, waarom va® de zijde dier geestelijk
heid, met immer dwingenfter eische® en
steeds strikter verbod van gemengd huwe
lijk, aangedrongen wordt op de vaste be
lofte, dat de kinderen uit heft huwelijk i®
ieder geval Roomsch zullen worden opge
voed, terwijl me® het liever nog zal zie®
te brengen tot katholiseering van d'e(n) tot
nu niet roomsdhe(n) verloofde. (Wij mer
ken (hierbij op, dat de Katholieke keitk
niet „liever" beproeft de(n) niet-Room-
sche{n) verloofde tot kathol iseering te
brengen, maar a 11 ij d beproeft de ver-
looving te verbreken. Alleen bekeeringen
uit volle overtuiging hebben in
haar oog waarde).
Even verder zegt de schrijver:
„Het is uit het oogpunt van de go-ds-
dienst-psychologie (ook wel va® hooger
oogpunt uit) toch zoo jammer, dat de
Roomsch© kerk zidh gedwongen ziet tot
een steeds onverzoenlijker hou'dimg tegen
over RoomscJhen in gemengd huwelijk."
Die „godsdienstpsychologie" en wat er
tusschen haakjes achter staat is vrijwel
onbegrijpelijk. Dat de dominé va®, zij®
standpunt de onverzoenlijke houding van
de Katholieke kerk tegenover het gemeng
de huwelijk jammer vindt, diat is echter,
na wat hij in het voorgaande (heeft gezegd,
héél goed te begrijpen.
Zoo de Protestantsfcho kerk, gelijk hij
zegt „bereid staat" allen, voor wie het
katholiek geloof te strenge plichten oplegt,
te ontvangen, heefb zij bij een. gemengd
huwelijk heel gemakkelijk vooruitgang te
boeken...
Over de geloofsverzwakkinig in ee® ge
mengd huwelijk geeft de schrijver het vol
gende typieerende voorbeeld1:
„Een vrouw, met ©en, Roomscbeni man
gehuwd, alle kinderen Roojwsclh, zij zelve
alleen Protestant; maar zij» om de® lie
ven vrede, enz. „Je krijgt zooveel ruzie
om 't geloof", zei ze. Zoo had' ze haar
jongste kinderen nog o,p ©en Zondagsschool
gedaan, maar familie van haar man wa©
er achter gekomen en toen had je de pop
pen aan 'ft dansen. „Ee® Pïrotestantsche
Zondagsschool?" vroeg ik, „ze waren toch
al Roomsch?" Ja, dat was wel zoo, gaf de
vrouw toe, maar zij e® haar m a n, (die,
nota (bene, Roomsch is. Red.) vonden,'d at
dat er nu niet zooveel' toe
deed. (Wij spatieeren. Red.) Ze leerden
er mooi, van God en den Heere Jezus; dan
was het toch gee®, kwaad."
Wij vonden de bovenstaande getuige
nis van een dominé wel waard onder de
aandacht te brengen.
ZEDELIJK VERVAL.
Wij hebben melding gemaakt van het
ergerniswekkende optreden van mililaire
autoriteiten te Amsterdam speciaal van
de® landweer-kapitein Th. J. Wynoldy
Daniels onder wier goedkeuring mili
tairen een in waarheid sc-hunnig-vies too-
neelstuk hebbe® bijgewoond.
Nu is de heer G. van, Weerdenburg, se
cretaris van de „Militaire Commissie tot
Ontwikkeling en Ontspanning van de Ge
mobiliseerde troepen to Amsterdam", zich
komen verdedigen in D e T i j d welk
blad bijzonder©® lof verdient voor de
krachtige wijze, waarop het dit schandaal
heeft gepubliceerd.
Zijn „verdediging" wordt in hoofdzaak
saamgevat in het volgende antwoord va®
„De Tijd".
„Wij weten niet, of de heer Van Weer
denburg ©enige waarde hecht aan de
groote factoren, welke het christelijk bin
nenleven beheerschen volgens de natuur
lijke' wetten in iedeir menschelijk hart en
de welgetforrnuleerde eische® onzer zeden
leer. Maar de schrijnende manier, waarop
hij zich uitlaat over „militairen van 1922
jaai-, die toch niet. als groenen naar Am
sterdam komen", en die geen „aanstoot
zullen nemen aan het levenslustige stuk,
waarin niets ergerniswekkends voorkomt",
en zijn verzekering, „dat onzie militairen
heel wat meer kunnen, verdragen", maken
het hem voor zoo kiesche aangelegenheden
toevertrouwd secretariaat" ronduit on
houdbaar. Alle opvoeders zullen eer zoo
overdenken.. Iemand' als hij, die wist, „dat
het gezelschap van Nap. de la Mar geen
kost voor kostschoolmeisjes biedt", maair
ook niet voor jongelieden van 19—22 jaar,
en die desondanks zonder waarschuwing
of protest deze jongeLieden in dat wereldje
introduceert, hetwelk hij achteraf met een
ongeëvenaairde stoutmoedigheid durft ver
dedigen., behoort van zijn verantwoordelij
ken post ontheven te worde®.
Ook de militaire autoriteiten der stelling
Amsterdam gaan niet vrij uit. Het is ons
bekend, dat er langs .hiërarchische® weg
stappen zijn gedaan, om zekere beslissin
gen uit te lokken. Wij zullen de gebeurte
nissen afwachten en waakzaam blijven tot
de in casu gewenschte voldoeningen wor
den gegeven eh. waarborgen voor herha
ling van het scandalum."
De „verdediging" de§ heere® Woorde®.