15 „DE VERLOREN ZOON" BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. tm^e JAARGANG No. 1900 e £oicbe/ke (Bon/tat^ BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjj onze lenten II oent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent ZATERDAG JANUARI. I9I6. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden medede'elingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 oent Iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geea Handels-Advertentltln) van 1-5 regels 25 cent iedsre regel meer 5 cent BJKF Door het enorme succes, dat de heer VINCENT BERGHEGGE en diens tooneelgezel- schap te Oisterwijk en verschillende andere plaat sen van ons land gehad heeft en nog heeft, met de opvoering van het Bijbelsch Drama van Kapelaan W. SMULDERS, hebben wij gemeend goed te doen, den geabon- neerder van „De Leidsche Courant" een genoegen te doen, door hen in de gelegenheid te stellen, met dit godsdienstig Treurspel, opgevoerd door hetzelfde gezelschap, kennis te maken. Wij hebben daarvoor den Leidsche Schouwburg gehuurd. Bizonderheden over den dag der opvoering, prijzen der plaatsen e. d. zullen wij over enkele dagen mededeelen. Om ook den geabonneerden buiten Leiden in de gelegenheid te stellen hiervan te profiteeren, zullen de plaatsbewijzen aan ons bureau verkrijg baar zijn. DE DIRECTIE. Dit nummer bestaat uit drie bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. De Vredesrechter. Zoo sitaat voor (heel de wereld het Op perhoofd van de Katholieke Kerk de V redes rechter. Op twee vredesconferenties is de Paus buitengesloten. Doch de invloed dien de Paus Jieeft, en dien Hij zou hebben kunr I men aanwenden, ter voorkoming van den I oorlog als de vorsten Hem hadden er- fcend! die invloed is nu zoo zonneklaar geworden, dat Ihet bijna niet denkbaar is, dat men Hem ook op een derde vredes- conferentie zon willen,, zou durven weren. De_Paus en de Paus alleen sftaa't abso- i Juut 'buirteui de partijen Hij en Hij a(Heen i- ikan eein invloed op de besprekingen van I de vredesvoorwaarden uitoefenen, waar- I van niemand ter wereld met eenigen grond eou kunnen veronderstellen, dat deze is in I gegeven door voorkeur Voor een'of ander volk onder alle volkeren heeft Hij Zijn I onderdanen, op alle volkvren rust Zijn I vaderlijke liefde,over alle naities strekt zich uit Zijn hoogepriesterlijke zending. I 't Is dan ook een verblijdend verschijn- rei. dat door steeds meer Vooraanstaande niet-katholieken in alle landen de zede lijke grootmacht van den Paus wordt er- Ikcnd; dat steeds meerderen in Hem ver tegenwoordigd zien de rechts- en vredes- I ddóe. En daarom zou een derde vredescontfe- avr.lie die, Goid geve 't, niet 000 lang ir.eer imoge uitblijven zonder de Paus eer. ergerlijke dwaling zijn. En we kun nen Ihet ons bijna niet indenken, dat do kleingeestige (haat van een bot anti-papis- rcti nog zou kunnen overschaduwen het Jicht der waarheid, dat de Paus is de (Vredesrechter. «j Kerkzang. Ons trof dezer dagen een berichtje uit 'f het ,,Friesch Kerkblad'', waarin wordt aangedrongen op verrijking van het kerk je' gezang in de Protestantsche kerken, •j Ons trof dilt berichtje, omdat er weer lk- «ens uit blijkt, hoe het Protestantisme met den rijkdom van het geloof in de Ka- Üiolieke leer ook heeft verloreq. den rijk- dom van schoonheid, waarin die Katho lieke leer tot het volk komt. De armoede, .waarin het Protestantisme zichzelf heeft gestort, stemt ons droef, doch tegelijker tijd voelen wij toch in ons kroppen een overstelpend gevoel van dankbaarheid, als i-fwij ©r aan denken, dat wij bezitten, in een fkivan alle kanten zich opdringenden over- .vloed, wat de Protestanten zoozeer zouden l^enschen: een rijkdom van kerkgezangen. r Denken we eens aan de zeer vele mooie (Hollandsche kerkliederen, waaronder ju- geeltjes van zuiveren smaak en zeer .vtijne compositie. Maar houden we vooral •xhs oog gericht op die verheven liturgische gezongen der Katholieke Kerk die zijn zullen blijven meesterwerken Ifan verheven opvatting, kunstvolle uitdmk- fcfog, zinrijke melodie. O, waardeerden we toch-die schoonheid onzer kerkgezangen van een Magnificat", een ,,Te Deum", een ..Stabat Mater", een ,,Dies irae", om slechts enkele voorbeelden te noemen waardeerden we die schoonheid eens aj. was 't slechts ten deelel Koevele Katholieken loopen met hun sympathie de producten achterna eener derde-rangs-kunst en verslingeren zich op een schoonheid, die in ©en gestolen kleed ij prijkt, in nagemaakten opschik pronkt. Ook het Katholieke dagblad mag wel eens wijzen, op die groote gave voor geest en hart, welke wij, Katholieken, bezitten in onzen k e r k z a n g De Fransche duikboot „Foucauit" heeft in de nabijheid van Cattaro een Oosten- rijkschen kruiser in den grond geboord. - De Grieksche regeering heeft besloten, dat op den dag der opening van de nieuwe zitting van het Farlement voor Athene de staat van beleg zal worden afgekondigd. Van de oorlogsterreinen. Overzicht Nu Cetinijo, de QiooM9tad van Montene gro door de Oostenrijkers is veroverd', is de veldtocht in Montenegro bijkans ten einde gebracht. Het bezit van den berg Lootsjen bracht als 't ware Ihet bezit van Cettinje mat zich. Thans dringen de Oos tenrijkers naar ihet zuiden op waar zij Budim heroverd hebben, dat. op de uiter ste punt van Dalmatië gelegen is en vele maanden geleden door de Monftenegrijne» wend bezet. Steedis verder en verder rukken de Oodbemrijkische troepen voort in de richting van het meer van Skutari, zoo dat Montenegro weldra volkomen zal in gesloten zijn. Het is dus te voorzien, dat er weldra wederom een groote troepen macht dar Centrale mogendheden zal vrij komen. Of dan echter tot het hen-alten der operaties rondom Salontkl zal worden overgegaan. De voorbereidende maatrege len «der Entente zijn ditmaal zóó uitge breid' en zóó grondig, dat blijkbaar een grcotsche actie wordt verwacht. Zoowel op het Oostelijk als het Westelijk oc rlogste.rrein is de toestand onveranderd gebleven. 0p Zee. Oosienrijksche kruiser in den grond geboord. OfficieeL wordt uit Parijs .gemeld: De Fransche duikboot ,,Foucault" heeft in do nabijheid van Cattaro een Oostenrïjk- schen kruiser van het type ,,Novara" in den grond geboord'. (De ..Novara" behoort tot een klasse van beschermde kleine kruisers van 3500 ton, bewapend meti 9 kanonnen van 10 c, M., 1 kanon van 4.7 c.M. an 2 torpedo- lanceert) uizen. De bemanning bestaat uflt 320 koppen. De kruisers van cieze klasse zijn ha 19121913 gebouwd. Red.) 0p den Balkan. Athene in aiaat van beleg, De Grieksche regeering beeft besloten, dat op den dag der opening van «de nieu we aittjing van het Grieksche Parlement dat ia op 24 Januari a.s voor Athene de staalt van beleg zal worden afgekondigd. De gevangen genomen oonsute. Het „Berl. Tageblatit" verneemt uit Wee* rten, dat volgens een aldaar uit Parijs ont vangen bericht, de entente geweigerd heeft, de te Myteleme gevangen genomen consuls los te laten, niettegenstaande zij Grieksche onderdanen zijn. De ontruiming van GallipoH. De Turksohe generale staf meldt: De Engelschen publloeeren nog steeds offici- eele berichten, waarin zij aannemelijk trachten te'maken, dat hun terugtocht bij Anafahta en Ari Boernoe. vrij willig en in volkomen orde is geschied. Onze buit, voor zoover «iie thans is ge teld (de telling is nog niet geheel voltooid) bewijst echter duidelijk dajt de terugtocht buitengewoon overhaast is gegaan. Wij heliben nL 10 kanonnen, 2000 geweren en bajonetten,, 6750 granaten, 4500 kisten munitie. 13 bomwerpers, 45,000 bommen, 160 munitiewagens, 61 lichte wagens met toebehooren, 67 lichters en pontons, 2850 tenten, 1850 draagbaren, groote Ihoeveefl- 'hedem benzine, petroleum, dekens en klee- dingstukken, 21,000 bussen verduurzaam de levensmiddelen, 5000 zak graan, 12,500 schoppen en houweel-en buit gemaakt. Hierbij zijn de watervergaai:bakken en s ter LIisee rm achimes niet begrepen België. Kardinaal Mercier naar Rome Uit Rome meldt een particulier telegram Uo-v.I.IsLi.' - d.d-. aari: Kardi naal Mercier kwam uit Chiasso te Milaan aan. Z.Em. werd begroet door vertegan- |wooi1digdre van kardinaal Ferrari en begaf zich naar het aartsbisschoppelijk (paleis. De Duitsche bladen vernemen nog, dat kardinaal Mercier Woensdag op zijn reis naar Rome, te Leopoldshöhe aan dé Zwit- sersche grens aankwam. Aan de grens werd hij ontvangen door den commandant van Bazel, overste Bühl. Met een auto vertrok Z.Em. naar het station te Bazel, waar hem de militaire eer bewezen werd. Om half vier in den namiddag vertrok tjij naar Bern en kwam 's avonds aan het grensstation Chiasso aan. Duitschland. Wat jongelui in Kassei niet mogen doen. Op bevel van den plaatsvervangendeu generaal te KasseL, zulLen jongelui van 14 tot 19 jaai' le- geen bioscopen mogen be zoeken, 2e. in bepaalde stadsgedeelten niet nutteloos heen en weer mogen wan delen; 3© geen sigaretten mogen koopen en «rooken, 4e. geen koffiehuizen of res taurants mogen bezoeken. De verkoop van sigaretten en alcohol houdend© dranken aan jongelui is ver boden. Wie tegen deze bepalingen handelt wordt mét gevangenisstraf tot één jaar, of wanneer er verzachtende omstandigheden zijn, met boeten tot 1500 mark gestraft. Tegen hen, die verzuimen de onder hun ge zag 9taande jongelui tot navolging der verordening te vermaneft, worden dezelf de straffen geëischt. De Rijksdag. In den Rijksdag stelde de S.-D.-afge- vaardii'gae Li-abkneoht voor twee door hem Woensdag bijtijds ingediende voorstellen te behandelen. De president wilde hem daartoe niet het woord verteert en. LiebknecM: wilt de waarheid ver bergen en heit volk bedriegen." De voor zitter riep Liabknech't daarop <tot d© orde. Italië. De Paus en de krijgsgevangenen. De „Osservalbore Romano" verneemt uit Censtantinopel van 27 -December, dat de pc gingen,, sedert een maand door den ostolischen dalegaat Mgr. Dolern on dernomen om vergunning te verkrijgen voor het zenden van militaire aalmoeze niers voor den geestelijken hijstand' der Fransche en Engelsche 'krijgsgev.tngenen, te AfionkarahLs-sar geconcentreerd, het doel bereiken en op 11 December twee aal moezeniers naar dit concentratiekamp vertrokken. Buitendien. schonJk Mgr. Dalei met ver gunning van Enver Pacha aau KiarLm 'bei, eersten aide-de-camp van den minis ter van oorlog een som, o<m geschenken aan de gevangenen uit te doelen. Bovendien bezocht Mgr. Docli vergezeld door het personeel der legatie, 69 Fran sche en' EngeLscho gewonden die In. heit groote hospitaal Tachekrychüm te .Con st anti.no pel wenden verpleegd. Na zijn be zoek, dankte Mgr. Dolci de officieren en militaire autoriteiten voor hunne welwill- iendihaid en richtte woorden van troost, en zijne ibeste wenschen tot de gewonden, zijne voldoening te kennen gevende, hun een bewijs te kunnen geven voor de be langstelling, die de Paus in hen allen koestert De gewonden waren zeer geroerd en gaven alle hun diepe dankbaarheid te kennen. Buitenlandsche berichten. De Onderkoning van Britech-lndië. Nu weldra de regeeringstermijn van Lord Hardinjge, onderkoning van Britsch- Indië, is verstreken, werd met spanning op d© aankondiging van dien naam van diens opvolger verwacht. De Times" deelt mede, dart heft noch Lord Kitchener, noch Winston Churchill of Mc. Kenna zal wezen, zooaals.veelal werd verondersteld doch Lord' Chelmsford,,ex-gouverneur van Australië. De storm op de Engelsche Oestkusi. De storm heeft den vloed abnormaal hoog opgezweept bij Lowestoft, dat ge deeltelijk ónderliep. Heft water zakte we der, 'toen de storm afnam. T© Great-Yarmouth stond het water ongeveer vier decimeter boog in de straten. De stroom voor het electrische licht werd verbroken. De storm op de Beneden-Elbe De noordwester storm, die Donderdag avond woedde, heeft .op de Beneden-Elbe erge verwoestingen aangericht. Glüökstadt is grootemdeels verwoest. De waterstand bereikte daar een hoogte van 20 voet boven normaal. Te Wilster is de spits van den kerktoren over een lengte van verscheidene meters afgebroken. De bal, heb kruis en semafleider hangen omlaag boven het marktplein. Te Stade heeft de sltormVIoed de bene denstad geheel overstroomd. Hert verkeer in d© ondergeloopen straften moest met roeiboobem worden onderhouden. Van een scheepswerf zijn zware boomstammen weggespoeld. Bij Twielenfleflh ia de dijk zwaar be schadigd. Aan de herstelling wordt koorts achtig gewerkt om doorbraak t© voorko men. Aardbevingen. De seismograaf van het Taunus-obser- vatcrium heeft Donderdagochtend twee aardbevingen genegistreeid, waarvan het epicentrum op ongeveer 8400 ftot 8700 kilo meter moët liggen. De Mexicaansche bandieten. Het departement van builenllandsche zaken der Vereenigde Staten bevestigt de gevangenneming van generaal-Rodriguez,, die aansprakelijk, wordit geacht voor den moord1 on den Britschsn onderdaan Peter Keane. Ook wordt gemeld de gevangen neming van generaal Almeida, eveneens aanvoerder van de aanhangers van Villa. Almeida is onmLdelilijk gefusilleerd. De terechltstellftng van Rodriguez is gelast Te E! Paso (Texas) is de staat van be leg afgekondigd. Politie, soldaten en bur- gens jagen «le Mexicanen op met het doel hen ove.r de grens te drijven. Er wordt hevig gevochten en er zijn vele gewonden'. eters bootje bltlG" tjeS^ei Nederland en de Oorlog. Uitvoer van melk. Bij beschikking van den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, is benoemd toft liid der Rijkscommissie van Toezicht op d© Vereen.iging van Fabrieken van Melkproducten, de heer dr. A. J. Swa- vng, inspecteur in algemeenen riienslt bij de Directie van den Landbouw. P u l v r u c h t n v e r e n i g i n g. Bij beschikking van d©n Ministrtr van Londbouw, Nij'veiheid ©n Handel, is aan den heer W. J/E. H. M. de Jong, lid van de Tweede Earner der 9t at en-Gene raal, t© 's-Gravonhage, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend a's iid der Rijks commissie van Toezicht op de Peul vruch ten vereen iging". Opbieden. Door een vijftal sociaiistLsohe Kamerle den zijn niet minder dan 14 amen demen ten ingediend op het wetsontwerp betref fend© de ouderdomsrenten aan behoefti ge 11. De rente moet ingaan op 65-janigen leeftijd en niet minder dan 3 g.ld. per week bedragen. '»t Is gemakkelijk op te bieden, waar nvm van dien hoogen boom heeft te plukken, die Staal wordt genQpmd. Als er maar eens een socialislt ale mi nister van Financiën aan de schatkist zat men zou dan wel een toontje loge* zingen! Korte Kroniek. Door den N. R.-K. Bond van Haaid«etó. Kantoor- en Winkelbediend© iö aan do patroons een adres gèricht, waarin wordt aangedrongen op een duurtetaesLag. De avonddiensten van de stoomboot- vetrbindrng Enjthuizr/nStavoren zijn; in verband rnet het mijngevaar op' de Zui derzee voorloopig gestaakt. T© Driebergen is de bierprijs ver hoogd van 5 tot 7ya cent per glas. De bevolking van Leeuwarden nam in 1915 toe met 1146 zielen en teLt er nu 40.276. Gemengde berichten. STORM EN HOOG WATER Uit E d a m; Sinds het weer kalmer i© geworden ©n de wind wat Oostelijk ge draaid, is onmiddellijk gevaar geweken. De zeedijken hebben kolossaal geleden. Hier ©n daar werden stukken half weg geslagen. Met alle macht wordt er nog aan gewerkt. Vrijdagmorgen is bij Katwoudo in den dijk een gat geslagen. Dit gat is 120 meter breed. Het water stroomt met geweld binnen het achterliggend land dat lager ligt dan d© gewone zee. Alles lijkt tusschen Edam, Volendam en Monniken dam een zee waar de boerderijen en enkele hekpalen met den kop boven steken. Van d© spoorlijn EdamVolendam en de tram lijn EdaniAmsterdam is niets te zien. Booten varen over het 'land om nog wat vee te redden. Bewoners hadden haJs over kop moeten vluchten. Vrouwen in onde-rkleeren dreven vee naar hier. De groote kerk is vol koeien. Zooeven is een bootje met een vrouw en 2 kleine kinder- ^tw^f"schapèn geland. De mannen vluchtten met het groot vee. Men vreest dat de binnendijken niet stevig genoeg zullen zijn om het. water te koeren en de Zeevang binnenlangs zal overstroomen. Dq schade is dun niet te overzien. Middolie, Kwadijk, Warder, Oosthuizen loopen dan gevaar. De toestand in de stad is hache lijker. Vele straten zijn overstroomd. Tal van woningen zijn ontruimd. De toestand te Volendam is verschrikkelijk. De dijk is vol mensehen, vee en huisraad. Duizenden kippen zijn verdronken. Het Hotel Spaan der Ls in een koestal veranderd. Uit Ann a-P aulowna: Do toe stand is hopeloos. De dijk vertoont een gat zoo groot dat voorloopig aan stoppen niet is te denken. Het oostelijk gedeelte van den Anna Paulownapolder, der Oostpol der staat geheel blank. De menschen zijn ijlings gevlucht, zoodat veel vee is achter gelaten. Met booten tracht men de boerde rijen i© bereiken om te redden wat te red den valt. Uit Den Helder zijn 700 soldaten aangekomen, die trachten het westelijk ge deelte van den polder boven water te hou den. De stand van het zeewater blijft, even wel nog enoi-m hoog, zoodat volstrekt niet zeker is dat deze polder/West pol der en Breezand behouden blijft. Men seinde Vrijdagmiddag half vier uit Anna Paulovvna: In den Oostpolder is het. water nog steeds wassend. Een oppervlakte van on- .geveer 1500 II.A. is overstroomd. De scha de is niet te overzien. Veel vee dat nog in de stallen is, bevindt zich m gevaar. Men tracht daarom met schuiten he>t vee weg te voeren en in vei ligheid te brengen. Persoonlijke ongeluk ken zijn gelukkig niet te betreuren. Uit Nieuw endam: Midde.n in het altijd maar aaDstvoomenrte water rccj in Nieuwendnm het slanke kerktorentje boven het bedehuis met aan zijn voet, het kleine kerkhof. In de vroege schemering, die over het. onheilbrengende water kwam aangrijzen, sftaken de grafzerken op. Rus- tig-hoog lag de begraafplaats in de blanke vlakte, wier golfjes nu gingen kabbelen en knagen aan drempels en deuren, die een uur te voren nog droog en vrij hadden gelegen; Aan den voet van den dijk. waarlang» de boeren hun geredde beesten in groote menigte voortdreven, stonden de dorps bewoners de behulpzame hand te bieden aan wie daar vluchtten uit de pasgebouw de rood-baksteenen woninkjes in het nieu we straatje. Een aantal van dez© zwaar bezochte Nieuwendarnmers trokken naar Amsterdam om te gaan logeeren bij fa milie. ,,Voor hoe lang?" vroegen ze elkan der. Ja voor hoe lang? Het water wast en wast. Hier is reeds een reddingscommissie en ook een voorloopige steuncommissie ge vormd. Van een boer te Durgerdnm, die de waarschuwing om te vluchten in den wind sloeg, zijn 43 koeien verdronken. At» een tragische bijzonderheid wordt m©eg©- deeld, dat in het overstroomde gehied gi5- teravond een man gestorven ts, on dat de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1