11 De Oorlog. BINNENLAND. 7e JAARGANG No. 1901 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - fostbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering W het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 10 cent per week fl.25 per kwartaal; .bij onz8 «genten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post fl.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent DINSDAG JANUARI. I9I6. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Tegen rechts. "''.tW&lIk verf>ab)d bestaat er tusischen de Socialisten eai de vrijzinnigen? Zijn zè "T&ensgezimd in bet treffen van sociale Maatregelen? Ni&nand zal dat durven beweren onder de vrijzinnigen leeft het Sbar-conservaM'sme, idat ,&n lijnrechte te genspraak Bis met het ultoaHtfevóluitdomaire Tan die fel'Le partijgangers dei' S. D. A. P. -iZijn ae eensgezind, in het algemeen wat fcotreft verschalende andere kwesties van gtaatebéleid? Ook daar is geen sprake man. Geen enkele pnincipiedle kweettie is ©r ite noemen, waarin virijiziininLga en socia list samengaan, t e n z ij... aan idie kwestie (hét negatief beginsel ten grondslag' ligit legen rechts. Tegen rechts hierin gaan jtrijziiMiige en socialist samen. Tegen mecdüts d. w.tzi. tegen elke uiting van tiet Christelijk beginsel in het openbare «{teven., hetzij dat beginsel zou worden weerspiegeld in wetten, hetzij dat begin sel zou worden bevoordeeld in.... benoe mingen. Tegen rechts op het enkele da gen geleden gehouden congres der S. D. PA. P. is besloten bij de verkiezingen voor "'de PiiiovinciaLe Staten de vrijzinnige can- üiidaten reeds bij de eerste stemming te tebeunen; door een zoo hecht en innig mo egelijke verbroedering!! Tegen rechts b'i kan den kiezers, 't kan allen Katholieken niet in te hltóie kleuren voor den geest ikomen te staan, dat tegen hun beginsel %en strijd! wordt gevoerd, waarin alles, wat het ongeloof dient, een bondgenoot schap heeft gevormd... Tegen rechtis idat- daar tegenover sta ons aller fiere Beuze: vóór rechts. Vóór rechts «maar dan aan den .practisehen arbeid; 'dat wil zeggen, in dezen tijd zorgen op 'de kiezerslijst te komen; zorgen door muddel van het stembiljet daadwerkelijken invloed te kuunen uitoefenen op de sa menstelling vandie regeerings 1 icteamen BUITENLAND. Volgens een „Havas"-bericht zou een Fransche kruiser het station van Mersina •lebben verwoest. In Me3opotanië be halen de Britêche troepen een succes. Generaal Nixon, de Britsche opper bevelhebber in Mosopotamië, wordt ver vangen door generaal Percy Lake. -- rot minister van Binnenlandsche Zaken in Engeland is benoemd Herbert Samuel. Uit de aanwezigheid van Henderson op de Maandag gehouden zitting van den ministerraad leidt men af, dat zijn ontslag nog niet vaststaat. In het -Britsche Lagerhuis zal heden de arbeiders- afgevaardigde Anderson het voorstel doen het dienstplichtontwerp te ver werpen. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Het is nog steeds moeilijk zich van den luis ten toestand op het oostelijk oorlogs ter-rein een goed denkbeeld 'te vormen. De Russen beweerden, dat zij Tsjartorysk aan de Oostenrijkers hadden ontnomen. Een aanzienlijke vijandelijke macht dreef hen weer uit dat dorp, doch daarna werd de ivijond weder verdrongen en bleef Tsjar torysk in Russische handen. Het Duitsche en Oostenrijksche legerbe- richt' daarentegen meldde,, dat niet het dorp Tsjartorysk, doch uitsluitend het kerkhof van die plaats door een Russische afdeeling werd bezet doch dat de Russen weder daaruit werden verdreven, en dat sedert dorp en kerkhof in Oostenrijksche handen bleven. De Oostenrijksche artille rie verijdelde een poging van de Russen, om het kerkhof van Tsjartorysk te her overen. De Oostenrijksche berichten blijven be- itoogen, dat alle pogingen der Russen, om in het gebied ten zuiden van de Pripjet, in Oost-Galicië en langs de Bessarabische grens, de Oostenrijksche stellingen aan te vallen en in te drukken, werden afgesla gen. De Russen daarentegen, dat aan de midden-Strypa de Oostenrijksche troepen over de rivier werden teruggedrongen. Alles te zamen genomen, krijgt men den indruk, dat de Russen met zekere meer derheid in getalsterkte en artillerie aan vallen hebben gedaan, dat die aanvallen, hoewel met moeite,, tot nog toe zijn afge slagen, maar dat zij waarschijnlijk zullen worden hervat. Minister Chamberlain heeft in het En- gelsche Lagerhuis medegedeeld, dat een Britsche colonne aan den rechteroever van de Tigris een positie van den vijand vermeesterde en daarbij 700 gevangenen maakte en twee kanonnen veroverde. De strijdmacht die tot ontzet van Koet-el- Am ara oprukt, kwam tegenover drie Turksche divisiën te staan, maar op 9 dezer trokken de Turken terug, achter volgd door de Britten. De bevelhebber van de Britsche strijd macht in Mesopotamia, generaal Nixon, zal wegens zijn slechten gezondheidstoe stand ,zijn commando neerleggen. Hij wordt opgevolgd door generaal Percy Lake. De ,,Voss. Ztg." ontleent aan de „Idea Naztonale" het bericht van een bijzonderen kenner van Afrika, die pas van Egypte is teruggekeerd, dat aan de verdediging van het Suezlcanaal krachtig wordt gewerkt. In Aleocandrië en in Cairo wordt beweerd, dat aan den spoorweg, welken de Turken over 't schiereiland Sinai aanleggen, nog een 40 K.M. ontbreken, alvorens die tot het kanaal reikt. Zoolang dit werk niet aan merkelijk opschiet, verwachten de Engel- schen geen aanval. Zij brengen slechts kleine verkenningsafdeelingen voorwaarts naar"het schiereiland, doch verzamelen zeer talrijke troepen, hoofdzakelijk Cana- deezen en Australiërs, aan het Kanaal. De strijd op de andere Oorlogsterreinen blijft nog steeds van weinig beteekenis. De artillerie-beschieting, die hier en daar wordt afgewisseld met een infanterie-ge- vecht, brengt, geen verandering in den al gemeen en toestand; ook al worden eenige loopgraven genomen of hernomen, dip voordien in handen van den vijand waren. Zoo wordt van het Westelijk oorlogsterrein gemeld, dat de Duitschers eenige stukken van de' voorste loopgraven bij Le Mesnil hebben £ezet. 0p Zee. Zweedsche hulp aan Engelsche koop vaarders. Uit Kopenhagen wordt aan de Times" geseind: Met het oog op de pogingen van Engel- sche schepen in Zweedsche havens om naar huis terug te keeren, is de Duitsche patrouillecLienst in do Oostzee verscherpt, zoodat er van tijd tot tijd conflicten tus- schen de Zweedsche marine, die zulke schepen in de territoriale wateren be schermt, en de Duitsche oorlogsschepen voorkomen. Zulk een geval heeft zich reeds midden November voorgedaan, toen de Zweedsche torpedoboot Pollux" het Engelsche stoomschip „Thelma", dat door een Duitsch oorlogsschip werd aangevallen, dekte. Jongstleden Donderdag hebben Zweed sche torpedobooten het Engelsche schip ,,Gitano" bij Limhamm beschermd en dat door de Sond geëscorteerd, terwijl zij door Duitsche torpedobooten gevolgd werden. Beschieting van Mersina. Een ,,Havas"-bericht uit Saloniki meldt dat de Fransche kruiser „Jeanne d'Arc" het station Mersina (Klein-Azië) heeft ge bombardeerd, dat volkomen verwoest werd. Alle daar bijeengebrachte voorra den zijn verbrand. 0p den Balkan. De te Saloniki gevangen genomen consuls Uilt Lugano wordlt^an heit „Berl Tage- 'bliatt" geseind, dait de te'.Sakxmki gevan gen genomen oocdsuBis /jiiams te Toulon zijn en aldaar gevangen gehouden wor den.. Die Pclt.lt Parieten" spreekt met na druk tegen, dat zij Bullen worden vrijge- Een besluit van Koning Albert. Op voorstel der Belgische ministers van binnenlandsche zaken en van oorlog, heeft Koning Albert een besluit uitgevaardigd, dat Belgen, die. niet voldoen aan den op roep om onder de wapenen te komen, als deserteurs zullen beschouwd worden en zich dus aan de straffen, op desertie ge steld, blootstellen. Engeland. Het Kabinet Pa heer Herbert Samuel, thans post meester-generaal, is benoemd tot minis ter van binnenlandsche zaken, in de plaats van den afgetreden sir Jokif Simon. De parlementaire toestand. Een langdurige kabinetszitting ging gisteren vooraf aan de bijeenkomst van het parlement. Henderson was lxierbij aanwezig, waaruit men afleidt, dat zijn ontslag nog niet vaststaat. De dienstplichtwet. De arbeiders-afgevaardigde Anderson zal heden in het Lagerhuis het voorstel doen het dienstplichtontwerp te verwer pen. Een liberaal lid ondersteunt dit voor stel. Aan den andoren kant wordt, officieel meegedeeld, dat de arbeiderspartij de uit- noodiging van Asquith aanvaardde om met hem heden zekere punten van het ont werp nader te bespreken. Buitenlandsche berichten. Ontploffing in de Vereenigde Staten. Uilt PMHadeiliphiLa wordt gemeld, dat een vreeiselijke ontploffing heeft plaats ge vonden in een k/ruSMaibriefc van Du Pont, gelegen bij Carney's Point. Zes personen zijn gedoodi Het aanltal werklieden be draagt 15,000, die nacJhit en dag beizig zijn met 'de fabricage van roekloos krult en p'Lkrinie-zuur. Er is een ondersoek ingesteld naar de oorzaak dier ontploffing. Het stakingsoproer in Young9town. „Re/uter" meldt uilt Youngstown: Dcrle miiü't'ienegismeiniteai hebben Eaét-Yoiumg- -stowïi en de andiere handelswijken bezel Er hadden eenige onbeduidende vecht partijen plaats. De verliezen van Zater dag worden op een miJllioen doi.'lars ge schat. De St. Paul's kathedraal. De St. Paul's kathedraal te Londen wordt met ouderdoms-verval bedreigd. Naar wij in de Eng. bladen lezen is er een her- de Engelsche bladen lezen is er een her nieuwd beroep gedaan op de offervaardig heid van het publiek om het geld voor het- hoog noodige herstel van het eerwaardige bouwwerk bijeen te brengen. Twee jaar geleden is daarvoor reeds een som van 70,000 pond aangevraagd; het halve be drag was bijeen toen de oorlog de stroom van inschrijvingen deed ophouden. Nederland en de Oorlog. ■De bemanning van de verongelukte Engelsche duikboot. De Londensche correspondent van de „N. R. Grtj."*seünit nog u/iit het hoofdartikel van de „Momlirg Post", waarover wij gisteren reeds .iets hebben medegedeeflid: „Het is te hopen, dait het bericht, da/t de Nade-rlanidsch© regeeiiing van plan te de officieren en minderen te intenneeren on juist is. Indien bet verslag, dat de duik boot aan den grond Mep en lek raakte en de bemanning, na tien uur in de modder te zijn gebleven, door de „Noord-Brabant" is gered, juli/slt is, is er ^blijkbaar geen 'rechtvaardiging voor de internee ring van de officieien en minderen. Het waren- schipbreukeliinigen en als zoodanig wérden zij door een onzijdig oorlogsschip gered. Indien de duikboot op een mijn was ge loop en, stond het geval niet enden-s. .De NedeNantienshebben .zelf de gered den mannen van de „Hogue", „Aboukir" en „Gressy" naar huis laten gaan. Besluit de Nederlandsche regeering de mentscheu), die van de duiikboot zijn ge red, te intenneeren dan zou men aan den eenen kant kunnen aavoeremt, dat ze te internieeren een afwijking van de onzijdig heid is, wiaar men ze aldus ufilt den wer- kelijken dienst verwijderd'. Aan den an cle ren kant kan men zeggen, dat hen aan den werkelijlken dienst terug te geven ook een schending van de onzijdigheid is." (Hierop vodgit dan de 'redeneering, dat de Haagscfhe conventies op di!t St-uk on duidelijk zijn, miaar het voilkenrechtelijk gdbruik voor de vrijlating pleit. Ten onrechte meent de „Morning PoSb", dat die Haagische conventie in het onder havige geval onduidelijk te. Art. 13 van de conventie van 1907 zegt; „Indien gewonden, zieken of schipbreu kelingen aan boord van een onzijdig oor logsschip zijn opgenomen, moet er zooveel mogelijk voior worden gezorgd, dat zij niet ophieuw aan de krijgsverrichtingen' deeinJémem." Art. 15 zegb verder: „De onzijdige staat moeit de edhipbreutoeilingeni, gewonden of zieken. die, met toestemming van de plaatselijke overheid, in een onzijdige, ha ven aan land worden gebracht, zoo be waken, dat zij niet opnieuw aan de krijgs verrichtingen kunnen deelnemen, tenzij de onzijdige staalt met de oorlogvoerende s/tatert Biet tegendeel is overe/engeikornen. De kosten...-, enz." Gelijk men weet beroept onze regeering zich voor de iiniteimeering van de beman ning der duikboot op ait. 13. Wat het vrijlaten van die bemanning van Engelsche oorlogsschepen dn andere ge vallen betreft, brengen we in herinnering oen citaat uit het laatste Oranjehoek. Op btz. 34 is daarover o. mt het vólgende te lezen: In de twee gevallen, die zich diuaver hebben voorgedaan, n.l. het aanbrengen te Hoek van Holland en IJmuiden van de overlevenden der Britsche kruiteers „Abou kir", „Gressy" en „Hogue" en do ontsche ping te Sabang van de geredde beman ning der Fran^rtie torpedoboioit „Mooia- quet", heeft de Regeering tot de vrijllattilng der geredden besloten op grond van. de volgende overwegingen; De geredde schepelingen der Britsche kruisers „Aboukir", Creasy" en „Hogue" zijn in Nederland aangebracht door on zijdige handelsv aar buigen', welke geen oorlogsschip der tegenpartij had den onibmoet en derhalve ook geen ver bintenis aangegaan. De geredde beman ning der Fransche torpedoboot „Moons- guet" werd door den Commandant van dien Dui'tsohea kruiser „Einden" overge geven aan het Britsche handelsvaar tuig „Newburn". De Commandiant van de ,,Em- den" toekende daarhij in het scheeps journaal van "de „Newburn" aan, "dait hij den geredden Franschen schepelingen da vrijheid schonk. Waar nu. in den land oorlog ontvluchte krijsgevangenen, der halve personen die tegen den wil vah de overheid de vrijheid herkregen, niet be hoeven te worden geïnterneerd indien zij op onzijdig gebied komen, is het logisch, bij den zeeoorlog," door d© overheid wil lens in vrijheid gestelde krijgsgevangenen bij hunne ontscheping in een onzijdige haven- evenmin te ente.moeren." Geïnterneerde Duitsche officieren. Omtrent het overbrengen van de te Bergen (Noord-Holland) geïnterneerde Duitsche officieren naar Wierickerschans is nog niets bepaald. Terugkeer van vluchte lingen. Men meldt van de Noord-Brabantsche grens, dat er in de afgeloopen maand 15,000 vluchtelingen naar België zijn te ruggekeerd. Regeeringsvarkens. De minister van Landbouw heeft on liet verzoek der Slagersvereeniging te Heerenveen de prijzen van vet en vet spek l M-mato verhoogd,' dat die veiremigingl zich weer bereid verklaard heeft' regee- ringsvarkeais te ontvangen. Gisteren, werd de eerste bezending weer verwacht. V a .r k e n s v I e e s c h. De mimiister van Landbouw, Nij'veilheid em Hairud'el heeft goedgevonden, hét in ant. 10 van aijn beschikking van 23 October 1915 bedoelde gewi cfatep ercentage voor Ihielt tijdvak van 10 tot 15 Januari 1916 te bepalen voor worst op 60 en voor alle .andere soorten vankensvleasch en bereide vleeschwaren op 120. Rund- en scljapen v (l e se h De minjteber van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft goedgevonden te bepalen dat, het gewichtspercentage, bedoeld in. art. 8 van .zijn beschikking van 28 October 1915 gedurende het tijdvak van 10 tot 15 Januari 1916 z.a.l bedragen voor rumd- vUeeseh 40 en voor schapemvLee&oh 35. Uiiit voer van vleescli. Men mel-dt aan de „N. Grt.": Naar wij vernemen, heeft/ men van Engelsche zijde den exporteurs van vleescli hier te lande in overweging ge geven, voortaan ruidt ai het beschikbare vleesch uitsluitend naar Duitsch1 and uitt FEUILLETON. MARGUERITE. ■41) Op dat .punt bedekte Jacques steeds ver schrikt zijn 'gelaait mót de handen. De vertakking - van den Per thus links ftatende liggen, slsoeg het rijtuig den liidh/t hellenden weg eniaar Maureilllas iin. Dicht bij het .dorp Mep. de weg zeer zacht glooi end midden door do wijngaarden heen.. Reeds glans/dien in de verte, tuaschon de .platanen d'oor, de lichten in de huizen... Eensklaps drukte Jeanne eberker de hand' (Van Marguerite 1 „O," mompelde zij, „kijk eens.r. wa't zijn idat voor wonderlijke bloemen?" „Daarboven?.-., de sterren..." Ais een kind wees Jeanne met den vin der aan het firmament de gouden sterren, 4o planeten aan, welke zij zich niiet her- aamerde ooit te hebben gezien. „01... do steuren.!...' Verrast, oipgetcgen lachte zij van gan»- J(Chor harte, en bewoog zij zich levendig sfteem en weder. Zij wreef hare oogen uit, Moot zo dan, opende weder de oogleden... jpj beschouwde die aarde, welke 'haar toe scheen aich te bewegen', en den Hemel! Waar God en St. Viincentdu.s wellicht op flat ^ogenblik spraken met ha,re ziel. .,0, Jeanne! Jeanne!... het wonder! riep Marguerite ün varrukkinig uit. Marguerite lachte en schreide te geilijker tijd, terwijl zij teederlijk hare vriendin omarmde, duit dait jaar door de Voonziie- nigheid tot het voonverp van Zijne bij zondere gunsten was uitverkoren. En de anderen .op de wagen, Rodière, Miillhau en Jacques, die eerst dachten .dat de meisjes met elkander schertsten, begrepen weldra, d'8;t er jets buitengewoons was geschied. „Walt is er toch, wat is er toch, mijn kind?" riep Miilhau, van dien wagen springend, om naar achteren te loopen, naar Jeanne», „Heb wondór!" antwoordde deze. ,,Ik zie! ik zie!..." "Hij betastte de handen en het gezicht van Jeanne, terwijl hij langs den wagen naast haar Bnlep. Hij had haar te gelijker tijd1 het heette landschap wiHlen uitleggen, den hemd', den beng, de pllatanen... en hij riep uilt: „Hier, dat mirakel, op den weg!.... O, mijn God!" „Ja," riep nu ook Rodière in vervoering „op den weg naar huis!..." En op hare beurt hield zij Jeanne gedurende eenige oogeniblikken teeder omarmd. Jacques, die evenals Mi/lbau,, vam den wagen was gestapt., liep aan diens zijde, In de nabijheid van Jeanne, voort, en blij- g.limliachemd, keek hij naar de oogen van het meisje, die, steeds ten hemel geheven,, schitterden als de sterren. En mm lachte, mem praatte ain zenuw achtige opgewondenheid. Bij -öe eerste huizen van bet dorp gekomen, haastten zij zich, aan de enkele personen, welke op de terugkomst dier wagens wachtten, het wonder mede te deeflen. Miilhau ging nieit naar bed, ten einde zijn vreugde te ver- lengenr en omdat hij vreesde, dat, als de nacht zou zijn voorbijgegaan, ook Jeanne's geneziimg als een visioen zou verdwenen zijn. Den volgenden ochtend, al heel in de vroegte, ontdekte Miilhau vergeten heb bende, dat hij .het gebeurde met Jeanne in den nacht zelf had1 verteld met verba zing', dat het gamsche doop er al kennis van droeg. Er lag een zonderling koude mist over de streek, terwijl de wagens heenreden, voor den wijnoogst. Zoodira Marguerite evenwel was opgestaan liep zij, ter voorbereiding van een kerkelijke feestelijkheid, naar dtèn pastoor. Deze ont ving haar met een gevoel van erkentelijk heid, alsof de genezing van Jeanne voor een gededlte aan Marguerite ware te dan ken geweest. „Ik verwachtte u," zei hij. „Ik wist wtél, dat gij u hiaaslten zoudt dank te bren gen aan God." „Ja, wij moeten aan de kerk onzen eer sten ochtend van gef.uk wijden." „Zullen er veel géloovigen wezen?... Overigens doet er dot weinig tec." „De klerk zal (hielt groot genoeg wezen, dat zullt u eens züetn... Stelt u do H. Mits op 10 uren. Van hier gaande, zal ik heb onderweg hier en daar mededeel em, en de tijding zal zich ai'ls ©en loop end1 vuurtje over d© vlakte en het gebergte versprei den..." „Welnu, ik ga de noodige toebereidse len maken... O, mijn hemel, wat een voor recht voor mijn parochie!" „Tot weerziens dan, mijnheer de pas toor!" Marguerite snelde heen,. In, plaats van Mi'hau's huisje voorbij te gaan, waar Jeanne na zooveel emotiën ongetwijfeld rustig sliep, keerde zij door de „ruc du .plan" etrug, en onder het vlug voortloo- pen herhaalde zij tot de memsohan, die haar ondervroegen: „Ja, ja!... Jeanne ziet!... En de Mis is te tien, uur!..." Maar Marguerite trof bij Rodlière en Jacques... Jeanne aan, stralend van "geluk. Den stap van haar vriendin hoorend©, keerde Jeanne zich om en viel Marguerite om dm hals onder den uitroep: „O! Marguerite... ik heb je zoo lief!... Wat, zullen wij gelukkig wezen!..." „Ja, ja, ilk wi9t het wel, dat liet gebeu ren zou!..." Zij begaven zioh arm in arpr. «Is onaf scheidelijke zusters,naar den tuin. Jeanne bewonderde het aardige demp op het ter ras, raakte de planten aan en bukte zich n r en dan cwn den grond te atreelen. Daar na beschouwde zij den orumatelijken he mel, en de geurige aarde, eia daarginds, hoven de bergen, den ronden Camigou in nevef.en gehuld. Marguerite genoot van de verhazimgen van Jeanne en werd nlefc moedie in de blauwe oogen van de nu ziende te kijken. Terwijl zij elk ander verheugd toelachten ging Jacques dien tuin in. „Hebt gij tihans niets meer te doen?" vroeg hij haar. ,,'t Is vandaag vacantre," amitwoorddie Marguerite „Gaat gij rui et naar de Mils?" „Zéker, zeker, maar eerst moét ik nc|g even haastig naar de fabriek." Na ©enige oogeniblikken was hij door het hek verdwenen, en dachten de meisjes met allen ernst, aan de godsdienstige plechtig heid, welke zij zouden bijwonen i^SLolt volgk)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1