27 NIEUWJAARS- WENSCHEN 25 cents v Kerstmis-beschouwing. De Oorlog. 7e JAARGANG WG NO. 1891 e £eicbolie0ou/^arit BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering •n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal Franco per post fl.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/a cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. MAANDAG DECEMBER. 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels ft.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaateruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handele-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent voor den prijs van Jer grootte van ten hoogste 3 regels, dubbele grootte f0.50, vierdubbele grootte fl.~ worden slechts aangenomen tot uiterlijk a. s. Woensdag. Wij hebben er meermalen! op gewezen, idat een neutraal blad noodzakelijk door zijn inhoud een Katholiek moeit) grieven en ergeren. Een sprekend bewijs daarvan geeft weer .het „Leddsch Dagblad" van Vrijdag j'l Dat mummer bevat een ingezonden- Kerstmis beschouwing, waarin o. m.. diit liefelijks aam het .adres onzer geestelijkheid voor komt: „Wat echter op dezen Kerstdag wel het verschrikkelijkste klinkt, dat ós de brutale en venijnige leugen van de .Christelijke geestelijkheid, dat deze oorlog is ontstaan door de vel'e en groote zouden der mensch- heid." Wij vermogen niiiet (in te zien, waarin dat „verschrikkelijke", dat „brutale en venijnige" van, di.e „leugen" van de Christelijke geestelijkheid schuilt. De schrijver van dit fraais verklaart cms echter zijn bedoeling nader, als -hij de Christelijke geestelijkheid de volgende leer in dé mond-legt: „Deer God-skan v-m onisr worden verlangd of goedgekeurd, een massamoord te beginnen of te bevorderen, als de hedemdaagsche wereldoorlog is"!! Zulk een godslasterlijke ileer zou worden verkondigd door d e Christelijke geestelijkheid, ook door de Katholieke!! Ai-me lezers, die dezen lasterlijken o n- z .i n., geplaatst iin een omlijsting van schoone woorden en „christelijke" ontboe zemingen, slikken als pure waaithcftd! En zulke lezers zijn er beslist misschien ook wèl, hoa bedhoevemid 't is, Katho lieke! De schrijver zegt., dat tegen het optre den der Christelijke geestelijkheid niet krachtig genoeg kaïn worden geprotesteerd. *t Ware beter te pirofiesteeren tegen de „brutale" en „venijnige" leugen van den samensteller vam bovengenoemd1 fraais of liever de man schijnt miet voldoende ontwikkeld om tem volle toerekenbaar te worden geacht tegen de houding van het blad, dat z'n kolommen openstelt om zulken vuigen laster naar onze geestelijk heid te laten udtspuwen. Wij begrijpen niet, dat er mog Katholie ken zijru, wien zulk éen „neutraliteit" miet een ergernis is BUITENLAND. Castelnau werd door koning Con- stantijn te Athene ontvangen en sprak met de leden van den Griekschen gene- ralen staf. Het kabinet in Perziê is afgetreden. - Koning Peter is in Italië aangekomen. Vait de oorlogsterreinen. Overzicht. Op do oorlogsterreinen heeft tijdens de Kerstdagen geen belangrijk wapenfeit plaats gehad. Het is moeilijk aan te ne- men, dat het Kerstfeest de aanleiding van de stagnatie in ooriogsoperaties zou we zen, veeleer schijnen de voorbereidingen tot nieuwe krijgsverrichtingen de oorzaak van deze tijdelijke verslapping te zijn. De berichten van het Westelijk oorlogs terrein zijn zoo sober, dat zij geenszins doen vermoeden, dat er inderdaad een groote actie aanstaande is, zooals van ver schillende zijden wordt beweerd. Omtrent de plannen der Centrale en Bul- gaarsche troepen op den Balkan wordt nog steeds niets vernomen. Intusschen zijn de Engelschen en Franschen met noeste vlijt te Saloniki aan 't versterken en zich aan het'inrichten voor een langdurig ver blijf. Want hoe meer tijd er verstrijkt, al vorens de actie wordt hervat, hoe steviger de Geallieerden zich in hun stellingen zul len hebben ingegraven en hoe hardnekki ger de worsteling zal zijn. De Grieksche regeering is terwijl bezig pogingen aan te wenden om het alle oor logvoerenden zooveel mogelijk naar den zin te maken en vooral zelf niet in gedrang te geraken. De uitslag der verkiezingen lieert aan me Tegvtnmrgsp arti^e-i i7 voo rararcirr" die van Goenaris een belangrijke meerder heid verstrekt, hetgeen natuurlijk ten deele is te wijten aan het feit,'dat de aanhangers van Venizelos zich van stemming hebben onthouden. Het gevolg van deze verkiezing zal dus zijn, dat Skoeloedis, die .zich even als Goenaris voorstander der neutraliteit heeft getoond, aan de regeering zal blijven. Een eventueel optreden der Centrale le gers in Griekenland hangt mede ten nauw ste samen met de pogingen van Italië en Rusland om hun bondgenooten op den Bal kan to hulp te komen. Omtrent de in de afgeloopen week gemelde landing van Ita- liaansche troepen in Albanië werd niets naders meer vernomen. De Bulgaarsche legers staan op korten afstand van Duraz- zo, zoo luidde het jongste bericht, terwijl in deze streek tevens Italiaansche troepen .-zijn geconcentreerd. Ook zouden vierdui zend opstandige Albaneezen te Struga in Servië zijn aangekomen, waar zij zich bij het Bulgaarsche leger zouden hebben, ge voegd. Op den Balkan. Generaal Castelnau. Generaal Castetoau, die een inspectie zal Siouden over de troepen te Saloniki, is claaT op 20 Dec. aangekomen. Hij bezocht de Fransch-Emgetsche kampementen en stelde met generaal Sarrail het plan'de campagne der ge ai Lieerden definitief vast. Hij confereerde herhaaldelijk met de En- gelsche 'em Firansche commandanten en gaf (hun zijn bevredigitmjg te kennen over he'jgeen hij gaaien had. Castelnau vertrok daarop naar Athene, waar hij door dan Koning werd ontvangen. Later tsjrrak hij de leden van. den Griek schen Generalen Staf en de diplomaten der Entente op een lunch bij den Fran schen gezant. Hij vertrók gistermiddag. De Roemeeirsohe Se>naat. De Koniing heeft dan Senaat ontvangen, 'dJie hem het antwoord op de troonrede overreikte. Z. M. heeft daarbij o. m. heit volgende gezegd: In de tijden van ernstige beproeving, welke wij doormaken, biedt de eenheid vam alle hapten en alle arbeidskrachten de veiligste waarborg, dat de groote be langen van Roemenië met wijsheid en kracht verdedigd worden. Eén dm gedachte met mijn volk» begroet ik met vreugde en vertrouwen het besluit vam den Senaat, die mijn regeering steunt, opdat wij ons met vertrouwen op het leger, als op een maohitiigem grondslag verlaten, het leger, dat .steeds op de hoogte van zijn taak zal zijn. De Senaat is onder protest van de aan hangers van FCilipescu tot 29 dezer ver daagd. Koning Peter van Servië. Koning Peter is, naar „Renter" meldt, van Valoma in Italië aangekomen Frankrijk. Tsaar en President. De Tsaar zond aan president Poincaré het volgende telegram: Uwe Excellentie heeft doen mededeelen, dat de regeering der Republiek mij het oorlogskruis met de voor militaire verdiensten. Bij deze gele genheid wensch ik U mijnheer de President mijn dank uit te spreken voor deze kie- sch'e gedachte, waarvoor ik zeer gevoelig ben. Ik verzoek U het roemrijke Fransche leger te doen weten dat ik buitengewoon trotsch ben dit kruis te dragen, het insigne van de wapenbroederschap die mijn leger met dat van het verbonden Frankrijk ver- eenigt. Nicolaas. President Poincaré antwoordde: Ik heb aan het Fransche legér uw vriendelijke boodschap overgebracht. Onze officieren en soldaten zijn er diep door getroffen en ik verzoek Uwe Majesteit hun dank daarvoor te willen aanvaarden. Poincaré. Italië. De H. Stoel en de oorlog. Naar de Romeamsche correspondent van „De Tijd" seint, heeft Z. H. den Paus Vrij- dagmiJddag in plechtige audiëntie ontvan gen hef College van Kardinalen, dalt zijne wcnsohen kwam aanbieden ter gelegenheid van het Kerstfeest, 'waarbij Kardinaal Vin. cemzo VannuteLli, deken van hel H. Col lege, een adres van hulde en gelukwen- sching voorlas. De H. Vader hield in antwoord op dit adres een toespraak, waaraan het vol gende is ontleend: „In een tijdsgewricht; d-ait de geschiede nis haar vreesedijksfce schokken ondervond, werden Wij geroepen .tof hef bestuur der H. Kerk. Wij koestierden de vreugdevolle hoop, dat de uiting van Onzen goeden, Wil door Ons Vaderhart niet zonder zegening zou blijven voor de ongelukkige kinderen. Helaas is deze hoop ijdel gebleken. Hoe krachtig Wij ook gedurende de maanden van Ons Pontificaat zulk een menschLie- vend doel nastreefden, voor het grootste deel bleven Onze bemoeiingen zonder vrucht. Zelfs moesten Wij Onze stem, die niet wilde zwijgen, maar hef „houd nf.eit op te roepen" wilde involgen, totdat zij een echo zou wekken in minder verstokte har ten, maar aj'. te dikwijls ^n, het ijle hooren weerklinken. aLs de stam „eens roependen in de woestijn". Z. H. ging voort, met te verklaren, dat Zijn vertrouwen ongeschokt blijft,, Zijn vertrouwen, dalt Hij uitsluitend stelt, in God, en welk vertrouwen opnieuw voedsel vindt dn het Kerstfeest. „Want een bron van niet falende hoop is de herdenking van den dag, waarop in een wereld van barbaarschheld en heiden se h<e beschaving de Koning werd geboren, Die de Koning des Vredes bij uitnemend heid wordt genoemd. Met te grooóer vertrouwen kunnen Wij dien Vredesvorst naderen, daar Hij de Al lerheiligste Maagd Mania tot Zijne moeder koos, de genadige Middelares van den weerspannigen mensch bij den God van goedertierenheid. Meer dan ooit ils Zij, die steeds Haar .tusschenkomst tcf heil der lammerende menschheid deed gelden, ge negen om op het feest van Gods Gelbaonte Onze smeekbeden te verhoeven, terwijl het gevaar het grootste is. Gaarne hebben Wij aan ook Onze toestemming verleend, om da aanroeping „Koningin des Vredes,' bid. voor ons", toe te voegen aan de Litanie van Loreto. Ook twijfelen Wij er geenszins aan, dat de H. Maagd Maria niet zal weigeren,, in. den KenstmadhiL.-mort twuuRTi on de onschuldige gebeden, <w knndeiren,, die Wij en de leden van het Doorluchtig Episcopaat hebben geroepen tot de Tafel der H. Eucharistie rp dit dier bare Kerstfeest. Terwijl de mensch zijn gemoed heeft verhard en de werend met zooveel haat is vervuld; terwijl de wereld opgaat in bloed en vuur, weergalmt van wapenen en baadt in tranen; terwijl de voornemens der mensdhèn ijdel bleken en de burgetrlijko welstand in hef niet ver- zinktv wijzen de godsdienst en de historie als het heil aa.n: Maria, de Middelares der genaden, die bij de Almacht Gods worden afgesmeekt, en, met vast vertrouwen roe pen Wij: „Koningin des Vred.es, bid voor ens!" Perzië. De regeering In Perzië. Het ministerie in Perzië is ontbonden. Do Sjah benoemde prins Firman Firma tot minister-p resident. Zuid-Afrika. De Wet Blijkens de berichten aan de Engelsche bladen heeft een groote menigte generaal De Wet vaarwel gezegd toen hij na zijn invrijheidstelling Johannesburg verliet. De menigte zong het „Volkslied" en het „God save the king". Generaal De Wet verklaar de dat hij nu zag dat Johannesburg toch niet uitsluitend een stad van jngo's was. Zelfs "de pers had meegeholpen om de ver bittering te doen bedaren en als zij nu 09k verder afzag van de politiek' om haat én wanbegrip te verspreiden, dan zou de toe komst helder worden. De menigte bestond in hoofdzaak uit Hollandsche Afrikaanders. Generaal De Wet kondigde aan dat hij een boek zal schrijven over zijn ervaringen in het laatste jaar opgedaan. Vereenigde Staten. De vredes expeditie van Ford. Ford, de leider van de vredesexpeditie, is mef d'e „Bergensfjord" van Bergem naar Amerika vertrokken. Voor hij vertrok, heeft Ford een millioen dollars ter beschikking van de deelnemers der vredesexpeditie gesteld, om hef werk voort te zetten. De leiding is nu opgedra gen aan een commissie van vijf mannen; de invloed der vrouwen is naar we in de „Vossische Ztg." lezen geheel uitge schakeld. Onder de Amerikaansche journalisten, die de zending vergezellen, zijn opnieuw oneenigheden gerezen, die zoo hoog liepen dat er klappen vielen en zelfs revolvers werden getrokken. In Noorwegen heeft de vredeszending bitter weinig aanhang gevonden. Verschillende oorlogsberichten. Sokken van minder kwaliteit!. De kc-op/man Bernhard te Maiiniz had de leve ring aangenomen, van zuiver wollen, sok ken voor het leger, dodh sakken geleverd van miiinidep kwaliteit, waardoor hij wiist de marschvaardiigheid van de troepen, te belemmeren en dus nadeel te doen aan de DuMsdhè strijdmacht. Ook had hij een sol daat, die bij de ontvangst van de 30kken irdig was, 20 mark aangeboden, c.aak echter aan. Wegenis landvêrr -£Sf- poging tot omkoopiing is Bernard door de rechtbank te Gotolenz tot 10 maanden ge vangenisstraf veroordeeld. Zijn hooger be roep is verworpen. De houten Hindenburg. Woensdag heeft te Berlijn kolonel Gamsjef, van hot) Bulgaairsche leger. \ilt naam van den ko ning van Bulgarije vijftig gouden spijkers in den houten Hindenburg geslagen. Dat is een gave van 5000 maik. Kindermelk per postpakket. Dr. Ed mund von Mach, een der Duitschers in de Ver. Staten heeft aan president WiLsom,, die thans óp de huwelijksreis dn den staalt Virginië, een brief geschreven, waarin hij diens medewerking vraagt om te verkrij gen, dat kindermelk, per postpakket naar Duiitschland verzonden, zal worden door geladen. Volgens Mach hebben de volwas senen in Du.Lt.scIhland geen hinder van de Britsohe blokkade, maar heersc.ht er een sehaarschte aan melk, die het leven van 2.000,000 kinderen in gevaar brengt. Verliezen van Engeland. Officieel wordt medegedeeld, dat. de verliezen der Engelschen op alle oorlogstooneelen tot 9 December hebben bedragen: 119,923 man gesneuveld, 338,758 gewond en 69,516 ver mist, waaronder 7367 officieren gesneu veld, 13,365 gewond en 2149 vermist. FEUILLETON. MARGUERITE. 30) Wijngaardeniers, werklieden der beide fabrieken, allen snelden heenj, om zich va,n de noodige gereedschappen te voor zien. Carrère was aan de zijde vam Oura- dou. Licht achterdochtig vroeg-hij: „Aan wièn behoort dat bosch?" „Dat weet ik niet... Er moet hulp- ge bracht worden," antwoordde Ouradou, voor wien Carrère mu was een gelijke, eveneens in. zijn kracht en belangen ge troffen. „Men zou zeggen, dat het hij ons is, fin de bossohen van Cazals!... O, wie heeft die in brand gestoken?... „Aan het werk!" riep Ouradou uit, wel licht veinzend den laster van den afgun stige niet te begrijpen. „Zijn all'e mannen hier?" „Zij komen daar aan," zei Marguerite, bibberend' in haar in alle haast omgesla gen mantel. „En Cazals, ds die er ook?" vroeg Car rère. „O, Cazals!" grinnikte oen vrouw. „Die ligt. rustig op zijn bed." „Hij weet blijkbaar niet» welk ongeluk hem treft." Met den rug tegen den muur der kerk .leunend keek Carrère met angst naar de onherstelbare verwoestling, en berouw werd in hem wakker bij de gedachte aan zijn wandaden, waarvoor de Voorzienig heid hem zoo plotseling strafte. Omder geleide van, Ouradou en Jacques begaven wijngaardeniers en fabrieksar beiders zich op weg naar het gebergte. Halverwege wisten zij al, dat de brand,het eigendom van Caizals vernielde, het oude bosch van zijn vader, en ook dat, hetwelk hij kort geleden zelf gekocht had. Ver schrikt. met al® verlamd neerhangende armen, keken zij in -den vuuroven, em za gen zij de stapels hout -in vlammen op gaan. Alsof het de komst der mannen duchtte, scheen het vuur bij hun nadering te wei felen verdere verwoesting aan te richten. Ouradou, door verdriet en vermoeienis uitgeput, zette zich mismoedig op een steen. Hij dacht aan de ruïne van Cazals. Zcoeven 'had hij die hatelijke insinuatie van Carrère volkomen begrepen, en zijn hart werd met bitterheid vervuld, nu hij zich daartegen miet kon verdedigen. Hoe durfde men het wagen, hem dwaselijk» monsterachtig, te beschuldigen een brand stichter te wezen, hij, die èn ate bergbe woner, èn al® imdustriëel' zoozeer leed bij het zien vernietigen van die basschenj, bij het zien van zooveel verloren leven!... „Vrienden," sprak hij, „men beschul- d-ige mij van wat men wil, maar gij kunt u niet lin dien oven werpen. Het leven der memschen, kostbaarder dan dat der for tuinen, moet behouden blijven. Blijven wij hier om waakzaam toe te zien; maar gaat thans niet verder, nu het vuur tot staan schijnt te komen." Nauwelijks had hij die woorden gespro ken, of de wind snelde over die vlakte, hui lend, met. nieuwe kracht, en op nieuiw schoten hooge vlammen op, te midden van dichte rookwolken, en stortten boomen ne der met krakend geweld. De mannen deinsden door liet struikge was terug, struikelend over siteenen, die zij nieb zagen, op den rand van een ravijn die hier den berg "doorsneed. „Kinderen," -gelastte Ouradou, „wij moeten zoo spoedig mogelijk over dat ra vijn heen en aan den anderen kant -op den zoom al heit houtgewas zoo gauw mogelijk verwijderen... Zoodoende zal over het ra vijn het vuur geen voedsel meer vinden." Op dit bevel van den maire, snelden de mannen de glooiing van heit ravijn af en beklommen weldra de andere heÊing. De êene boom na den anderen viel onder de bijlslagen, en alle struikgewas door het snoeien Maar naar gelang de menschen ijveriger streden tegen den ontaettemden vijand, nam de wind steeds in hevigheid toe en deed van de overzijde de vlammen in breede roode go'jven overslaan. -Het vuur joeg de mannen op de vlucht, en ach tervolgde hen... „Er is, helaas), niets meer aan te doen»" zuchtte Ouradou. „De vlammen hebben than® onzen berg aangetast." Naar Maureillas terugkeerond, zond hij een telegram van het gebeurde aan den prefect van Perpiignan. Drie uur later ar riveerde de kloekste mainnen van 't Uniie- regimenlt. Zonder in het dorp rust te ne men, beklommen zij de paden der rotsen en met doodsverachting streden zij tegen den vijand met hun bijlen het lage hout gewas met den grond gelijk makend, of door middel van touwen omverhalend. De boeren van Maureill'as en die der omgeving;, die allengs in groepen kwamen opdagen, hielpen de millatairen bij hun moeilijk werk. Over dag en 's nachts brachten de vrouwen aan de redders eten, wijn en versoh water. Over een oppervlakte van twee kilometer brandde de berg een week lang. Daarna was het monster uitgewoed, maar de boe ren durfden toch nog niet het terrein van zijn schrikwekkende regeering nabij ko men. Van den mórgen tot den avond zwier ven zij weeklagend' over de wegen, in de verte blikkend naar de dichte lagen asch, welke de wind, al® om hen te bespotten^ over hun hoofden strooide. De meestem waren Ln hun bestaan getroffen. Want iedere kleine burger heeft in die streek zijn stukje bosch. Hetzij Cazals zich vernederd gevoelde door dit onverwacht affront der fortuin» hetzij hij de kwaadwillige blikken van zijn medeburgers vreesde, zooveel ia zeker, dat hij niet uitging. Eenige aanhangers van Ouradou schroomden niet), de veron derstelling uit te spreken, dat de duivel misschien wel zeil den brand had veroor zaakt in de hoop om van de verzekerings maatschappij een- vergoeding te ontvangen aanzienlijker dan het geleden geldelijk verlies. Uiit weerwraak verspreidden, de werklieden der nieuwe fabriek, onder in blazingen van de jaloersehe ziel van Car rère, in het dorp de beschuldiging, dat Ouradou, om zijn mededingers neer te slaan, hun bosschên in brand had gesto ken. Daarom had die bandiet Milhau, vooruit door zijn meester op de hoogte gesteld, Jm den nacht gemakkelijk heit eerst het alarm sein kunnen geven. Over dia beschuldiging, wa'arvan de monsterachtigheid alleen reeds de onwaar- lij kheid bewees, gLlmladhte Ouradou van minachting, *te midden van zijn, verdriet. Maar Milhau, in zijn ean/voud van recht schapen man, maakte zich kwaad. „Ik ben arm, ja, maar geen, misdadi ger!... Laten ze me dat eens on mijn- ge zicht zeggen, als ze durven!" Dienselfden dag, na 't middagmaal, wiidie hij Jeanine naar Marguerite bren gen. In plaats van 't straatje uit ito loo- pen, nam hij een omweg, over het „Plan", tien einde de nieuwe fabriek voorbij te komen. Hij wilde wel eens zien, of Carrère den moed zou hebben, hem die infame be schuldiging naar het hoofd te werpen. Juist stond Carrère met de -handen in zijn zak, in de houding van een peinzend patroon, zich aan de deur der fabriek dn de zon te koesteren. Door heit open ven ster kon men Madeleine in de keuken aan den arbeid raien. Fier stapte Milhau, met Jeanne aan zijn arm .vooruit. Na op den grond te 'hebben gespuwd een bewijs van minachting mat hij Carrère mot uiiMagenden blik. Deze scheen (laardoof uit zijn droomen te ontwaken, hij begreep ten minste de uitdaging van zijn vreega ren kameraad en doorstond! diens blik zonder zijn oogen neer te slaan. Milhau vertraagde zijn tred. In ploatd van, zijn weg naar de fontein te vervolgen liep hij tot op enkele metóre van Carrère^ die hem afwachtte. Nu kon hij het niet) langer uithouden. Met opgeheven hoofd bromde hij: „Daar heb jecfien kwaadspreker!..." „Wèblierf?" antwoordde Carrère, do handen uit zijn zak halend, driftig. „Wal is er van je dóenst?" (Wordt vervolgd.!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1