MAANDAG 20 DECEMBER. 1915. BUITENLAND. De Oorlog. Buitenlandsche berichten. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. MARGUERITE. 7e JAARGANG No. 1886 S)e £eicbolxe(Bou/tcmt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Intero. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering tn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze «genten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2*/g cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regel moor 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geon Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent De Grieksche regeering heefteen formeel protest tot de Entente-mogend- beden gericht tegen de versterking van Saloniki. - De kleine Duitsche kruiser „Bremen" en een Duitsche torpedoboot zijn in de Oostzee getorpedeerd. - Een Fransche kruiser heeft het Duitsche oorlogsmateriaal en een fabriek te Caiffa verwoest. - In de tweede „Ancona"-nota, welke heden uit de Vereenigde Staten wordt verzonden, worden alle eischen van de vorige nota gehandhaafd. Van de oorlogsterreinen. Overzichit. Op het oogenblik zijn de krijgsverrich tingen in Zuid-Macedoniè volkomen tot stil stand gekomen. De Fransch-Engelsche troepen zijn op Grieksch grondgebied te ruggedreven en de legers der Centralen en Bulgaren hebben hun opmarsch bij de Grieksche grens gestaakt. Wel wordt er bij tasschenpoozen gemeld, dat nu eens een Duitsche, dan weer een Bulgaarsche afdee- ling Grieksch grondgebied zou hebben be treden, doch deze berichten, blijken voor barig te zijn. Terwijl dus in Zuid-Macedonië een korte pauze is ingetreden, is aan de Montene- grijnsche en Albaneesche grenzen de strijd nog niet ten einde. Het zijn in hoofdzaak do Oostenrijkers en Bulgaren, die het m Montenegro en Albanië terugtrekkend Ser- rische en Montenegrijnsche Leger achter- volgen en mogen wij de berichten gelooven, dan zouden zij reeds op 15 mijlen van Du- r&zzo staan. Van de andere oorlogsterreinen valt niets bijzonders te melden; alleen melden de Ita lianen dat zij den Norre-top, bij de samen vloeiing van de Torta en de Astico en de valleien, die den bovenloop van de Astico beheerschen, hobben genomen. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Lloyds bericht: :,Het Noorsche stoom- ochip ,,Nico" is gezonken. Elf man van de équipage en de loods zijn aan wal ge bracht. De „Bremen" en een Duitsche torpedoboot getorpedeerd. Officieel wordt door den Duitschen ma rinestaf gemeLd: In den namiddag van den 17den December, werd de kleine krui ser Bremen" en een dit oorlogsschip be geleidende torpedoboot in het oostelijk deel van de Oostzee door een duikboot tot zinken gebracht. Een aanmerkelijk deel der bemanning is gered. De „Bremen" is een van de vele kleine kruisers der Duitsche marine; ongeveer 12 zijn er tot dusver vernield. De Bremen" is van dezelfde klasse als de „Leipzig", die in den slag bij de Falklandseilanden zonk. waterverplaatsing is 3250 ton. De snel heid is 23 knoop. De bewapening bestaat uit 10 kanonnen van 10 c.M. De beman ning telt 297 man. De actie der Franschen in do Middei- landsche Zee. Een communique van de Fransche ad miraliteit meldt: Een torpedoboot achtervolgde twee wa tervliegtuigen, die bij de Outratel-Bank op het water dreven. Eén ontsnapte; de an dere werd getroffen en kantelde. Er wer den twee marine-officieren gevangengeno men. Een Fransche kruiser heeft het Duit sche oorlogsmateriaal en een fabriek te Caiffa gebombardeerd en verwoest. (Caiffa is een plaats van ruim 7000 in woners in Syrië, aan de kust van de Middellandsche Zee.) 0p den Balkan. Een protest van d9 Grieksche regeering. „Reuter" verneemt, dat de Grieksche re geering een formeel protest aan de Enterite- mogendheden heeft gericht wegens de ver sterkingen, te Saloniki door de geallieerden Griekenland en de centrale mogendheden. Aan den „Berl. Lokal-Anz." wordt uit Sofia geseind: „In toonaangevende Bul gaarsche kringen verklaart men, dat uit do geheele houding van Griekenland blijkt, dat het geen oorlog wil voeren, sterker nog, dat het in geen geval tegen de cen trale mogendheden zal optreden en met ge noegen zal toelaten, dat de Duitsche, Oos- tenrijksche en Bulgaarsche legers de En- gelsche en Fransche legers opGriekschen bodem vernietigen." België. Gemeenten beboet. Naar de Brusselsche correspondent van de „N. R. Ct.'' meldt, zijn de Belgische gemeenten Sottegem en Wetteren door den opperbevelhebber van het Duitsche leger in Bblgië elk tot 2000 mark boete veroor deeld, omdat een viertal inwoners uit die gemeenten tegen het bevel van den opper bevelhebber in postduiven hadden verbor gen gehouden. Z.Em. Kardinaal Mercier ovsr België. Bij gelegenheid van een plechtige bij eenkomst 3>ij do grot van O. L. Vrouw van Lourdes te Jette Saint .Pienre bij Brussel, hield Z. Em. Kardinaal Mercier een toe spraak, waaraan het volgende is ont leend: Mijne broeders, nog een enkel woord: Het verheugt mij u te kunnen zeggen, hce fier wij op u zijn. Er gaat geen dag voor bij, waarop ik niet uit den vreemde, van vrienden, uit alle naties, brieven van deel neming in ons lot ontvang, die bijna al tijd eindigen met deze woorden: „Arm België"; maar Ik antwoord: „Neen, neen, géén arm België, (toejuichingen) doëïi roemrijk en groot België (toe juichingen) onvergetelijk België (nieuwe toejuichingen), heldh aftig België (herhaalde toejuichingen). Op de wereldkaart as het maar een klein puntje, dat vele vreemdelingen nooit anders dan met de loupe hébben gadegeslagen; maar thans is er niet ééne natie ter wereld, die dat kleine België geen hulde brengt. (Langdurige toejuichingen). Wat is België groot en schoon! Indien vreemdelingen het zagen gelijk wij het met onze oogan zien, zij zouden weten, dat er zelfs nu, na een jaar "lijden, nog geen Belg bestaat, die schreit en mort! (Toejuichingen.) Ik heb op mijn weg nog geen arbeider ontmoet zonder bezigheid, geen vrouw zonder hulp, geen bedrukte moeder, geen rouwende wediuwe, die mor de! Men buigt het hoofd voor den wil der Voorzienigheid! (Toejuichingen). Ziedaar, wat de mannen, die reeds een jaar onder ons verblijven, ontstemd! Een jaar leven zij reeds onder ons en zij ken nen ons nog niet!. Zij staan verstomd! Dat komt van den oenen kant hierdoor, wij'! niemand mort, wijl wij allen hun regle menten eerbiedigen en zullen blijven eer biedigen, maar van den anderen kant is er niet één hart, dat hein is toegedaan. (Langdurig applaus.) Wij hebben een koning! Eén enkelen ko ning, en wij zullen er ook nooit meer dan één bezitten! (Donderend applaus, schier niet willende eindigen toejuichingen.) („Tijd.") Duitschland. Generaal Von Stockhausen. t Naar de „Kreuz-ztg." verneemt, is de Duitsche generaal-majoor Von Stockhau- sen op het veld van eer gesneuveld. Zweden. Een besturf van koning Gustaaf. Het „Berliner Tageblatt" verneemt uit Stockholm: In een besluit van den koning van Zwe den, volgens hetwelk voor 1916 vier boete dagen ingesteld zijn, heet het: De oorlog breidt zich langzamerhand uit en het ge vaar voor ons land .wordt steeds meer dreigend. Thans geldt meer dan ooit ver bittering en twist door eohdii'.ht én ver gevingsgezindheid te ven'an gen en onze handelingen te laten leiden door vertrou wen en plichtsbesef. Vereenigde Staten. De Vereenigde Staten en Oostenrijk. De tweede nota der Vereenigde Staten aan Oöstenrijk-Hongarije over de „Ancona" zou vermoedelijk heden worden verzonden. Er wordt geen tijd bepaald, waarop het antwoord moet zijn binnengekomen, maar Oostenrijk moet ten spoedigste beslissen of de betrekkingen worden afgebroken. De nota neemt in geen enkel opzicht iets terug van de oorspronkelijke eischen, maar specificeert meer of minder nauwkeurig de omstandigheden, op welke de houding van de Vereenigde Staten berust. De Duitsche attachés. Volgens een officieel© mededeelirig ver trekt Von Papen op 21 Dec. met c\e Noor- dam" en Boy-ed op 28 Dec. met de „Rotter dam". Japan. De Japansche Landdag. Tijdens de zitting van den Japanschen Landdag stflde de appositie voor de re geering in staat van beschuldiging te stel ten. Toen de eerste minister sprak sloeg een der leden hem op den arm. De politie moest tusschenJbeide komen. De minister zette onder toejuichingen der meerderheid1 zijn redevoering voort. Het voorstel van de oppositie werd met overweldigende meerdeiheid verworpen. Verschillende oorlggsberichten. Ach wie süss! Onder dit hoofdje deelt de „Vorwarts" mede, dat een banketbak ker in de Friedrichstrasse te Berlijn op de kiesche gedachte is gekomen, granaat splinters na te bootsen in marsepein. „Men moet den vindingrijken banketbakker er nog dankbaar voor zijn", zegt het blad, „dat hij nog teerhartig genoeg is geweest om bij de mogelijkheid tot nabootsing, die de marsepein-kunst oplevert, er vanaf ge zien heeft, om zijn granaatsplinters door bloedvlekken nog „natuurlijker" te maken." Vrouwelijke arbeidskracht, In Duitschland is em verandering vastge steld, waarbij ambtenaren en arbeiders zooveel mogelijk door vrouwen vervangen •moeten worden. De „Frankfurter Zei- tung" deelt thans mede, dat in WestfaLen tal van vrouwen en dochters van arbei ders aan de draaibanken en boormachines staan en zij goed voldoen in deze werk zaamheden. verboden advertenties. De Duitsche Bondsraad heeft een verordening op het adverteeren uitgevaardigd, Volgens welke het verboden is artikelen van dagelijksoh verbruik, met name allerlei soorten van voedings- en voedermiddelen, grondstof fen, brand- en verlichtlngsstoffen, mest of artikelen voor oontegsgobruik in adverten ties in dc pers aan te bieden of te koop te vragen. Melk verboden. De gouverneur van de vesting Keulen heeft de verstrekking van melk (ook als chocolade en cacao en bij koffie en thee) na 's ochtends 10 uur in. alle. openbare lokalen veaboden. Veevoeder. In Oost-Friesland is voor voedering van paarden, koeien en var kens een voeder uit heide samengesteld, dat door autoriteiten voor het gebruik in de veestallen wordt aanbevolen. Paar den, runderen en varkens eten het met graagte. Door vermenging met meel wordt bij gebruik ervan het voederen ipl.m. 40 pCt. goedkooper dan tot nu toe het geval was. Munitie uit munten. De „Daily Mail" deelt mede. dat in November 17,160,760 ijzeren munten in Duitschland zijn uitge geven, en dat er in December 20,000,000 in circulatie zullen worden gebracht. Dientengevolge worden de nikkelen en ko peren munten ingehouden voor den muni- tieaanmaak. Britscbe verliezen. In het Lagerhuis werd door Tennant meegedeeld, dat het Engelsche vliegerkorps van JuliDecem ber de volgende verliezen heeft geleden aan officieren: 55 dooden, 23 gewonden, 10 vermisten en 44 geïnterneerden. Kerstgeschenken voor de Serviërs. Een schip met Kesrtgeschenken voor de Serviërs, ter waarde van 20,000 pd.st. aan geneesmiddelen, zal deze week vertrek ken uit New-York. Het Rockefellerfonds heelt de helft van de bemoedigde ©om voor dit doel gegeven, terwijl de rest is ge schonken door de Roode Kruisvereeniging en particulieren. Het hospitaal te Uskub. Het hospi taal van lady Paget te Uskub werkt nog steeds met het oude personeel. Het Servi sche steuncomité te Londen heeft van den penningmeester van de ambulance verno men, dat er nog dagelijks gewonden aan komen. Het hospitaal helpt ook mede om deb nood van de arme bevolking te leni gen. De Bulgaren betoonen zich zeer hof felijk. Uitgesteld vredescongres. Gemeld wordt, dat het internationaal vredescon gres der sociaal-democraten te Bern, vroeger reeds uitgesteld tot de tweede week van Januari, tlhanis opnieuw is uit- tot Paschen. Papier nood. In Italië heerscht pa- piernood. De kamer van koophandel Napels heeft een bijeenkomst belegd me( alle drukkersvereeniglngen met het doel, krachtigem invloed1 o<p de regeering uit t( oefenen. De papierfabrieken moeten slui ten. Vrije uitvoer van wapenen en rijst. De SpaanscHe regeering heeft den vrijen uitvoer van wapenen en van rijst toege staan. Binnenkort zal de minister van fi nanciën ook nog ten oipzichte van vele andere Spa-ansche artikelen ruime con cessies doen. President van den Zwiteerschen Bondsraad. De Zwitsersche Bondsraad heeft den heer Decopper tot president gekozen voor het jaar 1916. Faber. t Naar de Duitsche bladen mededeelen is Karl Ritter von Faber, een der stichters van de bekende Faberpotloodenfabriek te Neurenberg, op Gö^jarigen leèftijd over leden. Het huwelijk van president Wilson. Zaterdagavond is hot huwelijk van pre sident Woodrow Wilson met mevrouw Norman Galt ten> fliuize van de bruid vol trokken. Het uur van de plechtigheid was streng geheim gehouden; .slechts familie leden em enkele vrienden waren er bij te- De president en mevrouw Wilson bren gen de wittebroodsweken door dn het Zuiden, ondanks de quaestie met Oosten rijk, die echter wel niet tot een crisis zal lelden. Kon. Nat. Steuncomité. Blijkens de 68ste lijst is van 28 Novem ber tot en met 4 dezer voor het Kon. Nat. Steuncomité aan bijdragen ontvangen een bedrag van f 15,646.52V6, makende met de bedragen der vorige lijsten een totaal be drag aam ontvangen bijdragen ©n toezeggin gen van f 3,417,377.14%. Militie- en landstorm. Op grond van verschillende overwegin gen is het plan gevormd met het oproepen FEUILLETON. 85) „Die arme werklied em hebben, door maar onzinnig em te luiislerem,, het 'hiooTd verto nen," voegde hij hum toe. „Laat ons koed verstand hun ontzag afdwingen. Trou wens tegenover onze kloekheid zullen, zij wel tot kalmte komen. Ik belast me er mee, hen te breidelen... En gij, ge moeit 6tipt gdhoonzamen aan mijn bevelen." Beneden,, im de vestibule, plaatste hij de gendarmen, ©enigszins verschalen, en de veldwachter stond geposteerd aan de deur van zijn kabinet, waarvan het hal bon, in -het midden van den voorgevel, het thans verlatten „Plan" beheerschte. Allengs nam het rumoer van de gesprek ken, op istraat en op het pleintje toe. De muiters slopen eem voor een door de op eon kier staande deur de nieuwe fabriek binnen, waar door Carrère alles in goreetcL- beid was gebracht. In de ,,rue du Plan" sloten eemige ang stige vrouwen haar winkels en verboden haren kinderen rich op straat te vertoo- ®en. En de mannen, door nieuw sgöierig- hedd gedreven, verontrustten zich over de Stoornis, welke eenige bezetenen in hun zaken gingen brengen. Wat kon er ergers gebeuren in een anders zoo kalme, zoo ar beidzame en zoo welvarende omgeving? Mem veroordeelde vooral Gazals, den er gerlijken aanstoker van de gewelddadig heden, welk© hij niet eens den moed had zelf te leiden. Em wat dien onzjinnigen Carrère betrof, hij riskeerde voorgoed zijn raputatie van schranderheid em Loyauteit te verliezen. Zou hij, te eeniger lijd toe vallig een der meesters van Maureillas ge worden, de wanorde do.en heersdhen? Na die Hoogmis verspreidde zich eem dichte menigte over het „Plan", doch snel verspreidde zij zich weder en verdween. Om thuis eem ontmoeting met do oproer lingen te ontgaan, bleef Madeleine al'leem in de gesloten kerk achter. Rodière en Marguerite liepen naar hare woning, en nauwelijks had Jacques het hek vam den tuin gesloten, of op het „Plan" werd het doffe tromgeroffel der muiters vernomen,. Carrère had de vleugeldeuren van het por taal der nieuwe fabriek nu wijd opengezet. Over het dorp hing een stemming van rouw, als op eem kerkhof. Onder den grij zen hemel blies de wind ijdkoud en liet nu en dan eem gdluid als een akelig uilen gekras hooren. In hare dapperheid had Rodière gewild» dat men de vensters vam het huis en de deur der veötfihule openliet. Marguerite, een oogeniblik te midden harer illusiën te leurgesteld, maar het rechtsgevoel em de energie van haar vader bezittend, had vast besloten liever rich to laten doodem dan voor de mannen van den duivel te zwichten. Jacques sloeg dia oog en meer, evenals Rodière, telkens wanneer het ge roffel scheen te naderen1, ejn hij sidderde» niet van vrees, maar van verontwaardi ging. „Het iis het bedt," zeii Jacques, „dat ze maar dadelijk hun spel beginnen, Zij zul ten dan wed riem, hoezeer zij het dorp In onrust brengen, hoe men overal veroor deelt en hen verwenscht,.. Maar Agatha... waar zit Agatha toch?" Hij ging heen, om de dienstbode te zoe ken, toen Marguerite, toegevend aan een gevoel van angst, bWi wèeahia'id. „Blijf hier, Jacques!" smeekte ze: „Maar die arme Agatha..." „Ik zal haar wed vindemi," zeu Rodière bedaard. „Ik wil wedden, dat ze zich in de schuur heeft verborgen., achter de tak kenbossen, zoo als zij dat gewoon i.s wan neer het onweert." Jacques en Marguerite, nu alleen^ sterk in hunne onschuld, plaatsten zich voor een venster, goed in het gezicht. Het geroffel naderde steedis, door de muren der omlig gende huizen nog gedempt. Wat de op roerige stoet had rich in beweging gezet, Carrère aan hert- hoofd van zijn handlan gers en detzer vrouwen en van eentige an dere malcontenten, steunpilaren der kroeg. Een dezer laats ten droeg een veel kleurige vlag, waarvan hij echter slechts eem stuk rood, eem lap, Met neerhangen. Al doe lieden, vermagerd door de ontbe ringen der werkloosheid of verteerd door den haat, hieven bru/ta'en kreten aan: „Brood!... Rechtvaardigheid!... "Wij wal len geen liefdadigheid meer." Die kreten vermengden zij met de noo- diige gepeperde Catalaansche scheldwoor den en verwenisohmigem, en dreigende vuisten werden uilgesboken naar cle hui zen van hen,, die gelukkiger werden geacht of die betere gevo&lems koesterden. In ge lederen van vieren, arm in arm. trokken zij voort door Jut stof, bedwelmd door hun eigen geraas em met misbaar hun arme lijke kleeding toornend. „Ouradon te water!... In den Tech met den patroon!.. Geen slavernij meer! Vrij heid en brood!" Carrère, in zijn Zondagsche plunje, mar cheerde achter den tamboer. Zijn bleek gelaat glansde van hoogmoed. Hij genoot de glorie van zich, -minstens door dien schrik, meester van hot dorp te voeten-. Wanneer zijn mannen., plotseling onthutst door het verschijnen van een eerlijk ge zicht vóór een raam, ophielden met schreeuwen, wakkerde liij de woede we der aan met zijm machtige stem: „Weg met de tirannen!... Leve cte vrij heid-" Vóór het hek van Ouradou's woning hield de troep stil. Een laatste gevoel van vrees em schaamte greep de oproerige massa aan. Maar de vrouwen, de meest verwoeden, wierpen zich met haar in- s'Jinot van plundering, vooruit en weldra rukten allen als wüde dieren, pogende uit hun kooi te ontsnappen, aan de spijlen. Het stevige hek bood echter weerstand. De muiters wierpen er thans steemen over heen, waarmede- de tuin weldra bezaaid was. „Komaan," grinnikte Carrère, „hier krijgen we geen gehoor,, de rijken zijn ge voelloos voor het leed vam anderen. Laten wé eens naar het Raadhuis gaan kijken, of Ouradiou ons zal te woord staan." En ondier voortdurend' .rom ge roffel ge leidde de aanvoerder den troep terug naar het pleintje en vervólg ems de ,,-rue du Plan" in. „Ze zijn gek," mompel'de Jacques, r'e doodsche stilte, die itn de woning heersch- te, verbrekend. Grootmoeder ©n Marguerite, ontheven van haar eaigerusrtlheid', herademden. Zij twijfelden miet, of Ouradou zou op het Raadhuis den opstand well meester wor- den. „Ze zijn gek.," heihaa'.de Jacques. „De lage hartstochten van den memsch i-n be weging brengend, drijven de oproerlingen het voilik cr toe, liet maatschappelijk even wicht -te vemLetrigen. D© lokiers van cms volk, de slechte herders, bevitten evenveel hoogmoed in het toonen van hun macht door wandaden, a'lsof het weldaden wa ren, die ze bewijzen... In onze streken, waar nooit burgeroorlog is geweest, roe men zij er cp den standaard van den op stand omhoog te heffen, de werkstaking to proolameoren, evenals in de industri- eete centra..." En thans aan de fabriek denkend, riep hij verontrust uiit: „Mijn God, als die bezetenen maar geen aanst'ag gaan plegen op de fabriek!" „Ouradou heeft zijn maatregdlen moe ten nemen," antwoordde R-cddère. Bij de gedachte dat de muiters het for tuin van allen in zijn wortels zou kunnen aanranden, wendde Marguerite zich rid derend van het venster af. Wat een ramp, voor langen tijd zoo zij In de weikplaats verwoestingen aanrichtten! Dadelijk, in haar kinderlijken nabellen eenvoud, kreeg zij de illusie, dat zij, door haar verschij ning hert. voor Maureillas zoo kostbare be staan der fabriek zou kunnen beschermen. Zonder een woord te zeggen, uit vrees, dat grootmoeder of Jacques zich togen het toe geven aan die opwelling van dapperheid zouden verzetten» verliet zij siil de eetzaal, nam tin de vestibule den sleutel van een kleine dein- in den tu.in achter het huns, ontsloot die, en daa'de de glooiingen naar den oever der „beek van Rome" af, om verder voort te snellen naar de steeg, waar hert huis van Miilhau stond. (Wordt ver/r.igd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1