DONDERDAG 16 DECEMBER. I9I5. BUITENLAND. De Oorlog. MARGUERITE. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. 7e JAARGANG No. 1883 Ste ÊcidóelveCSoii/ftMtt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 835. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bodraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering tn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 oent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze «genten II cent per week, f 1.45 perkwartaaL Franco per post f 1.65 per kwartaal Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cenl De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent. Iedere regel meer 5 cent De Gemeenteraadsver kiezing. Er is slecht gestemd gisteren. Vooral in district I, waar heelemaal geen animo scheen te heerschen. We hadden zoo ge dacht, dat de vrijzinnigen het als een eere plicht zouden hebben beschouwd hun can- didaat tot een schitterender cijfer te doen stijgen. Maar hij is er dat was trouwens (e voorzien, daar er van rechts geen caaidi- daat was gesteld en de sociaal-democraten in dat distriet niets vermogen. In III wil het. de S. D. A. P. echter ook niet zoo heel erg naar den vleeze gaan. De heer Baart behaalde er nu 357 stemmen, tegen 344 den vorigen keer. Dat is na zoo veel propaganda en in dezen tijd van veel «tevredenen dus van feel „socialisten" geen vooruitgang te noemen. Er is in dit district ook slechter gestemd, dan hij de vorige verkiezing in Juli. Toen werden er bij eerste stemming 1078 geldige stem men uitgebracht, nu 984. Uit de vergelij king der cijfers van toen en nu mag wel de conclusie worden getrokken, dat de thuisblijvers niet zijn te zoeken onder de beslist rechtsche'kiezers, doch in de z. g. middenstof; van die 250 kiezers, die in Juli j.l. zich aandienden als „een groep, kie zers" en den heer Dekker stelden, zullen er nu wel veel zijn thuis gebleven. Bij een doelbewust werken, niet slechts in. den verkiezingstijd, doch ook daarbui ten, zal district III niet worden het roode district, zooals men het reeds dikwijls noemt. Bij een doelbewust werken."..... Wij moeten de kiezers voorlichten, voorlichten o. a. door middel van het Katholieke dag blad. 't Is hier niet te doen om een plei dooi voor eigen zaak te houden, maar het is toch zoo klaar als de dag, dat een wan kelende kiezer, die nooit voorlichting vindt in zijn dagblad, bij een verkiezing zoo ge makkelijk door een spitsvondige redenee- ring is om te praten, terwijl daarentegen iemand, die zichzelvon door principiGela lectuur heeft ontwikkeld, sterk staat .tegen allerlei drogredenen. En hierop lette men vooral dat III binnen afzienbaren tijd „rood" zal worden tengevolge der stem men van volbloed socialisten, gelooven we niet, doch dat dit geschieden zal, dank zij, de stemmen van vele onontwikkelden, on tevredenen, niet-onde*pegden dat behoort lang niet tot de onmogelijkheden! Het ge- Ivaar te kennen, is de eerste vereischte om liet te kunnen lceeren. Men voere dus in het arbeidersdistrict III doelbewust pro paganda. Men late den arbeiders zien, men toone ze dit is ook de taak der rechtsche vertegenwoordigers in den Raad dat voor de behartiging hunner stoffelijke be langen geen S. D. A. P-er noodlg, zelfs ge.en S. D. A. P-er gewenscht is. Volgens „Havas" is de toestand tusschen Oostenrijk en Amerika zeer gespannen. De Oostenrijksche zaakgelastigde zou op het punt staan zijn paspoort ta vragen. -- In het Engelsche Lagerhuis kondigde Asquith veranderingen in de legercom- mando's aan. - Het vredesschip van Ford is te Kirkwall (Schotland) aan gekomen. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Do staf van hot Bulgaarsche leg ar heeft, evenals die van hat Duiitsehe lager bij de beëindiging -van den veldtocht liegen Ser vië, ter gelegenheid van de verovering van Macedonië een terugblik over den .veldtocht gepubliceerd. Met do verovering van Doiran, Gevghëlii en S tanig a, do drie laatste steden, welke nog in, het bezit der Fransch-Engelsch© troepen waren, is ge heel Macedonië door de Bulgaren bezet. Hot legerh©richt herinnert e,r aan, dat hot Bulgaarsche leger don 23en September ge mobiliseerd werd, dat don 14en October de eerste (ontmoeting met do Serviërs plaats gevonden heeft, da/t veertig dagen Later, den 23 en November, het Servische log er op Albaanschen bodem was teruggewor pen, dat don'23en November de gevecMem tegen het hulpleger der Entente een aan vang hebben genomen en dat dit leger in tien dagen tijd op neutraal gebied terug gedreven werd. Zeker e>en prestatie, die d© Bulgaren met trots zal vervullen. De verdrijving der Fransoh-Engelsche troepen uit Macedonië is echter met ont zettende gevechten gepaard gegaan. Tien dagen achoreen ward iin het Wardaldal gestreden en de verliezen .aan."betide zij den blijken, zeer groot to zijn. De inne ming van Doiran en Govgbo'.ii, die door de Fransdhen m brand werden gestoken, was do apotheose van dezen korten, doch gruwelijker, sltrijd. Do Bulgaren eiken- ken, dat door de Franschen vooral met groote dapperheid is gestreden; do Fran- sohe pers zelf verklaart, dat de .terugtocht in, goede orde Os volbracht. Het is wal een spoedig einde van den derden Balkan- strijd, die een, der meest bloedige episoden uit den wereldoorlog vormen zal. De Bulgaren kondigen aan,, dat voor het locgenbliik de vervolging van den vijand fis gestaakt. Do berichten, dat zij reeds op Grieksch grondgebied waren binnenge- dringen, worden thans van de zijde der Entente tegengesproken. Van de andere oorlogsterreinen valt niets bijzonders te me-lden. Op het Westelijk oorlogsterrain vooral hadden hevige artillerie-gevechten plaats. De algemeen© toestand is ^evenwel onver anderd gebleven. 0p den Balkan. De toestond in Albanië. De „Lokal Anz." verneemt, dat volgens berichten te Weenen ontvangen, de Alba- meesche notabelen der districten El-Bas- san," Tirana, Kroja en Avaja een onafhan kelijke Albaneesche volksvertegenwoordi ging hebben gevormd, daardoor is de val van Essad Pasja waarschijnlijk. Engeland. Geen verlaging der ministerssalarissen. In het Lagerhuis heeft minister Asquith medegedeeld, dat de regeering niet voor nemens is het voorstel te doen de salaris sen der ministers en de vergoeding der parlementsleden te verminderen, een denkbeeld dat was geopperd ten einde de natie een voorbeeld van bezuiniging te ge- Uit het Lagerhuis. In het Lagerhuis verklaarde minister Asquith, dai antwoord op', een desbetreffen de vraag, dat er eenige wijzigingen zullen worden gebracht in het tegenbevel en dat doze spoedig zullen worden bekend ge maakt. De«ze veranderingen staan fin gee- meriei verband met do wijziging jn de func ties van generaal Joffre. Bores ford vroeg of er van neutrale mo gendheden een mededeeilinig Hvos ontvan gen ter zake van de pa-eferehkieele belhan- detiing van :samm:ge Deensch© handelaren, volgens de bepalingen van de dezer dagen gesloten overeenkomst. De onjder-isecretaris voor Buitenland sche Zaken antwoordde ontkennend. De recruleeriiïg. Load Derby verklaarde in het Hooger- buis, dat aidh een zeer groot aantail re- cruten (heerft opgegeven. Hij had gehoopt op een gestadig en toef.oop, in stede daar van echter duurde het tet do laatste week to or het werkelijk bleek 3w>e de geest in het land was. Toen .echter hep het over stelpend hard. Derby vergeleek de recrnteerinigscam- pagn© met verkiezingen, waar de kiezers ook op hot einde stoirmtoopen. Daar d:e lijsten zoo spoedig het ging wa ren opgemaakt, kon Derby namens dege nen, die met hem hadden samengewerkt, verklaren dat op de meest overtuigende wijze gebleken Is, dat het land vast beslo ten' is alles .tie doen wat het kan om den oorlog tot een gel/uklkfg einde te brengen. Markies Crew© wenschtei Lord Deirfey namens de regeering geüuk met het vol brengen van de zware taak, die hem was opgelegd. Het VredEQSdihJ. Het stoomschip „Oscar II" met Ford en do andere vredespimpagandisten aan boord as jgilste-renochtend tie Kirkwall (op hot Or- kadeneiland Pomona) aangekomen. Egypte. De verdediging van het Suczkanaa'. De „Kötln. VolkszesLtung" verneemt van een neutraal pensioon, die döor het Suez- k anaal reisde, dat de Engelschen door do bevolking en soldaten op beid© oevers zes- en zewnvciudige rijen loopgraven laten aanleggen. Het meest wordt de westelijke oever versterkt; verschillende plaateen zijn toit steak© vestingen gemaakt. Vereenigde Staten. De Vereenigde Staten en Oostenrijk. „Havas" meldt uit Washington: De Oos tenrijksche zaakgelastigde te Washington heeft een langdurig onderhoud gehad met minister Lansing over de nota betreffende de „Ancona". De toestand is zeer gespannen. Men ver zekert, dat de zaakgelastigde op het punt moet staan om zijn passen te verzoeken. Schending der neutraliteit Naar „Reuter" uit Londen meldt, bericht een telegram uit San Francisco, dat kapi tein Anderson van het Amerikaansche FEUILLETON. 22) „Neeiru.. je zull't door een girap niet ont komen aan een venk'arfirg, welke jo aan vallen noodzakelijk 'nebben gemaakt. Ik zie in,, dat ik verkeerd heb gehandeld door te vergeven, dat ik je misdaad zal aangeven en dat ik je treffen zal!" „Welke misdaad asjeblieft?" „Duif jo dat nog vragen?.Een diefstal van tiien duizend frank!" „Ik brulde Cazals, rood van schaamte en woede. (iMij beleedig je, mij?... Ik zal je er voor kastijden, dat verklaar sk op mijn beurt tegenover do mcdieburgers, die mij zulten steunen met hun getuigenissen, dat verzeker ik je!" Cazals lichtte zich tot zijn omgeving, vi hij schreeuwde luide en maakte hef tige gebaren,, te/rwij-1 Ouradou sterk in zijn reelttechaperuheidkalan bleef. Marguerite had moedig den arm van haar vader los gelaten. Verbitterd over de snonkerijen van Cazals, begonnen de boeren ontevre den to brommen, en stoten den ate een hüzetane uiitivarende Cazals in een kring, waar hij schier stikte van spijt en mach tloosheid. ,,Do arme man!" zuchtte Ouradou. „Hij [Weet niet meer wat hij zegt. En Cazals to midden van do menigte latende grinin/'ken van rninaohtiing e.n zijn opsnijderijen nog latende aanschroeven, I tear gelang de boeben meer don spot met tem dreven, liep Ouradou door naar de fa- l'.ek. Daarboven, in zijn Kabinet, de ver- tnouweiing van zijn leed en zijn vreugde, zijn hopen en vroezen, zette, hij zich neder met een zucht. En tegenover Marguerite en Jacques, die was toegesneld, schreide hij. „O, mijn kinderenvoegde hij hun op dóffen toon Loon tioe... „het mikpunt te zijn van de beleedigingen van dien man!... Te weten, dat hij zich voorgoed te Maureillas heeft gevestigd, in onze abijhedd!... Hij zal me doen sterven." „Neen., vader. U weet well, dat het on geluk niet blijvend kan zijn. De rechtvaar digen zien ten statte toqh hunne zaak ze gevieren." „Dat is ook zoo, imijn 'kind... Maar de boezen zijn zoo listig!... Die duiivel zal het dorp in rep en iroer brengen en het zich wellicht togen mij doen koeren." „."Wij komen aan het toppunt van onze beproevingen," zei dé Jacques. „Meer dan ooit moeten wij tegenover dien rampspoed onze kalmte en cnzen moed stellen. Groo- ter wordende heeft de fabriek hare scha duwen geworpen op afgunst'gen... Is ech ter Gazals in staat een onderneming to dJoen slagen? Neen. Zoodra hij geruïneerd zal wezen, zaji hij do Streek verlossen van zijn tegen,woordiiiglielid. „Carrère is met hem, mijn jongen, een werkman, wiiens bekwaamheid en scherp zinnigheid niet kunnen betwist worden... O, nooit heeft Cazals mij zooveel schrok aangejaagd." ,,Ja, dait verbaast me het meest, dat Car rère zich met dlien dwaas verbindt. Maar zij zullen het niet eens met elkander blij ven." „Wie weet, wat bij Cazals Carrère wor den kan? O, Jacques!..." En de handen van Marguerite loslatend, om zich tot de jonkman te richten,, wiens geest en hairt hij met vaderlijk vertrouwen hoogschatte, gfinig hij voort: „Wij bezlitlten niet, om ons te verdedi gen, de schoon© wapenen van vroeger. Onze voorspoed heeft een knak gekregen. Wij moeten zoo spoedig mogelijk besluiten tot beauinfiigingen." „Dat is waar," stemde Jacques toe. Met angst nam Marguerite deze ge druktheid bij de twee mannen waar, clie om haar niet te verontrusten, tot nu toe den stand van zaken voor haar hadden verheeld. „Door kwaadspireken en lasteren onder mijnt CazaLs ons krediet. De vorige week hoeft te Perpiignan de bankier geaarzeld mijn wissels te disconteetren. Wat to doen, Jacques. Jacques keek zijn meester een oogenblik aan, en vervolgens, met een, tedder mede lijden, Marguerite, wie dat zwijgen be nauwde. „Laat Jacques openhartig mij spre ken," zei ze, M dk vrees do armoede niet." Bij die woorden van fiere vastberaden heid drong weer een Lichtstraal in het hart der mammen. „Wij moeten zonder verwijl onzen werk lieden den waren staat van onze industrie blootleggen. EnikeHen zullen wij voor eenti- gen tijid ontslaan en do loonen, der ande ren zulten wij moeten verlagen." —„Je hebt geil ijk,''' zuchtte Ouradou, zijn armen mismoedig (latende zakken. „Maar thans heb ik geen moed, Di© bandiet van een Cazals heeft me gebroken." „Dus morgen, zonder kijf?" „Morgen... Wat een ongeluk!... Zal men mij niet verwenschen?... En jij, Jacques, stoomschip „Sacramento", vroeger het Duitsch© stoomschip „Alexandria", zich ter beschikking van de autoriteiten aldaar heeft gesteld, nadat hij beschuldigd was de wetten der neutraliteit e hebben geschon den. Hem wordt ten laste gelegd, dat hij aan. Duitsche oorlogsschepen in de Stille Zuid zee goederen heeft afgeleverd, di© in de vrachtlijst stonden aangegeven als bestemd voor Valparaiso. Verschillende oorlogsberichten. Gedood Gewond Ziek Duitschland 27.000 43.000 47.000 Oostenrijk 29.000 58.000 51.000 Bulagrije 11.000 32.000 8.000 Turkije 8.000 14.000 Totalen 75.000 147.000 106.000 Dit geeft te zamen aan verliezen 328.000 man. Gebrek aan werkkrachten. In bijkans alle drukkerijen in Oostfriesland is ge brek aan werkkrachten. Zeer vele zetters en drukkers zijn in militairen dienst, ter wijl hun plaatsten niet zoo spoedig zijn aangevuld of aan te vullen. In enkele bedrijven, daar, waar dag- of weekbladen uitkomen, doet het gebrek aan werkkrachten zich zoo gevoelen, dat maat regelen dienden te worden genomen, om tijdig met de uitgifte gereed te zijn. Uniformen voor hst Bulgaarsche leger. Van uit Duitschland zijn verscheidene treinen met nieuwe uniformen, in Duitsch land gemaakt voor het Bulgaarsche leger, vertrokken. De Balkan-verliezen dsr Centraien. Volgens het „Journal de Genève" zou de Servische onderneming aan de centrale mogendheden de volgende verliezen heb ben. gekost: Geen „Weihnachtritollen"., Het mi nisterie van Binnenlandsche Zalven in Saksen heeft het bakken van Kerstkran sen, de bekende „Weihnachtstollen" ver boden, zoowel in de bakkerijen als in de huishouding. Gelden door de troepen opgebracht. Volgens mededeeling van het Weensche Korr. Bur. meldt het oorlogspersbureau, dat kader en manschappen van de legers van generaal Böhm-Ermolli in enkele dagen vrijwillig 400,000 kronen bij elkaar hebben gebracht voor de O.-H. oorlogs- leening, waarvan de rente gestort zal worden in het fonds tot ondersteuning van weduwen en weezen van in den oorlog gesneuvelde of ten gevolge van vermoeie nissen enz. overleden soldaten. De kosten van den oorlog. In ern verslag dat <de Fransehei Kamer zal aan geboden worden, schat Raoul Peret de uitgaven van. Frankrijk over de 17 oorHogs- maaniden op dertig milliard francs. De uitgaven voor militaire doeleinden zouden 23, en die voor andere zeven milliard be dragen hebben. Warm soldaten-eten. Uit krantenpa pier, gedrenkt in paraffine, worden in Italië kleine toestellen gemaakt om de rantsoenen der soldaten warm te houden. Door geheel Italië worden thans vlijtig kranten verzameld voor deze „scaldaran- cio". De pers kan dus, zegt de Romeinsche correspondent van de. „Morning Post", zal ik je Lotsbestemming niet dn gevaar brengen? Heb ik het recht, je iin mijn on geluk mee te sloepen?" „O, moester," antwoordde Jacques, die, •mot opgedreven hoofd, om de itafefi liep en Guradiou naderde. „Meester, ik behoor aan u... Zoowel in tegenspoed als fin. voorspoed ben ik uw kind."- „Dat is braaf, dat is moedilg van je, Jac ques." Met tranen in de oogen drukte Ouradou den jonkman geruim en jtijd innfig de hand, en Marguerite iDoorende snikken, wendde hij zich vervolgens tot haar, en in zijn hand de beide handen van zijn kinderen vereen/igend, troostte hij ziich, of althans trachtte bij tot berusting te komen, door •in hun toekomstige vereenjgting zijn zoete verwachtingen testeEea. „O, mijn dierbare kinderen, voegde hij hun ontroerd toe. „Laten wij elkander liefhebben, en wij zullen de vijandelijkheid der boozen beschamen!... Aan den Arbeid! Aan den Arbeid!..." Marguerite kuste haar vader op het voorhoofd en weer vol moed, lachend ging zij heen. Jacques nam ©enige papieren' van •de tafel en kalm, a/'is in de gelukkige da gen, begaf hij zich naar zijn eigen kabi net. Den volgenden ochtend vroeg begonnen de twee industrie eten de bervctrmingeiu in te voeren, waartoe zij hadden besloten. Zij daalden .de trap af naar de werkplaats. Marguerite verschool zich achter haar va der, te midden der werklieden., die we gens vermindering van arbeid reeds eeniigc dagen afdanking van eenig personeel vreesden. Ouradou ging gebukt onder zijn leed. zelfs in deze dagen van censuur nog van nut zijn, Turkije's troepenmacht. De Engelsche onder-secretaris van oorlog, Tennarit, heeft in antwoord op ©ene vraag van een parlementslid in heit Engelsche Lagerhuis medegedeeld, dat do Turken op het oogen blik naar schatting 650,,000 man onder de wapenen hebben, welk aantal misschien nog tot een mil'lioen zou kunnen opget- vcerd worden. Onze neutraliteit. De „New-York World" publiceerde gister ochtend een telegram uit Den Haag, waar in de volmaakt onzijdige houding onzer regeering in dezen oorlog wordt geschetst. De correspondent van het Amerikaansche blad had gelegenheid zijn telegram vóór de verzen'ding voor te leggen aan onzen mi nister van Buitenlandsche Zaken, die de door hem gegeven voorstelling als geheel juist karakteriseerde. Nederland, zoo verzekert de correspon dent tegenover de beweringen van het te gendeel in een deel der buitenlandsche en der Amsterdamsche pers verschenen, is geen duimbreed afgeweken van het onzijdi ge standpunt, waarop het zich in het begin van den oorlog heeft gesteld en zal deze .positie ook niet verlaten tenzij de onzijdig heid van. het land door derden wordt ge schonden. Zoo dikwijls door eenige daad van de oorlogvoerenden zijn rechten als onzijdige zijn geschonden heeft de regee ring zonder aarzeling geprotesteerd. De correspondent doet dan uitkomen, dat deze volstrekt onzijdige houding het noodig maakt leger en vloot nog immer gemobiliseerd te houden. De bewering, die is gedaan, dat, omdat er goederen naar Duitschland. worden ge smokkeld tegen uitvoerverboden en andere belemmeringen in, de Nederlandsche po litiek een van de oorlogvoerende partijen zou hebben begunstigd is ten eenenmale onjuist- Daarin ligt zoomin een aanwijzing van de buitenlandsche politiek van Nederland als het misdadig werk, dat in andere lan den door bepaalde elementen wordt ge daan de buitenlandsche politiek dier lan den vertegenwoordigt. De. correspondent gewaagt dan van het wetsontwerp, dat is ingediend om een eind dan het smokkelen te maken, en geeft van de voornaamst© bepalingen een over zicht. Ook do gevangenneming van den heer Schroder wordt in dit telegram vermeld, daar men van dit feit heeft willen maken een bewijs, dat onze regeering een politiek zou voeren ten gunst© van een der twee partij en.. Di© vervolging, zegt de correspondent, werd ingesteld, op vermoeden van schen ding van de Nederlandsche wet de betrok ken journalist had door zijn heftige artu kelen in het buitenland den indruk ge maakt, dat onze règeering niet langer on zijdig is, „daar die blijkbaar den clande- stienen uitvoer naar Duitschland begun stigde". Met strakken blik zag fliij aan het andere einde der zaal Mi'hau, zijn itrouwen dier naar aan, die beefde van ongerustheid. De pijnlijke stiitei zoo ongewoon op dit uur, werd verbroken door Jacques, op droeven toon sprekend: „Mijne vrienden, wij hebben u een treu rige tijding aan te kondigen. Zal ze u erg verrassen? NeenGij weet, dat vijanden ons bestrijden, vijanden, afgum- stigen, wier hcLlloozen invloed gij niet een. parig hebt teruggewezen... Door kwaad sprekerijen. en laster zijn zij er in ge slaagd, dein afzet van onze voortlbrengso- len to belemmeren..." Een beklemdheid in do keel deed Jac ques hoesten. Voor eon second© keek. hij do wreve'figo handlangers van CazaHs en vervolgens de trouwe werklieden aan, die, met de ellebogen op do tafel leunende in angstig© spanning verkeerden, en ging toen met trillende stem voort: „Wij zijn genoodzaakt do productie vajfl onze fabriek te vertragen. Om niet onzö zaak /in gevaar to brengen, moeten wij naar middelen zoeken, oim aan onze finan cieel© verplichtingen op tijd te kunnen; voldoen. Ja, bandieten dwingen ons, uit voorzichtigheid, in aller belang, ©enigen, van u gedaan It© geven en het 'loon dep andoren te verlagen." Jacques hileJd op, met pijnlijk vertrok ken gelaat. Hij had niiet meer ide kracht, ■om (die smeekende of woeste blikken der werklieden 4e verdragen. /Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1