DONDERDAG
2
DECEMBER.
1915.
foor Z. H. den Paus.
BUITENLAND.
De Oorlog.
Buitenlandsche berichten.
BINNENLAND.
Nederland en de Oorlog.
JAARGANG
No. 1871
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 3.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
de ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
st GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bijonzo
ten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 211/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, ollte regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. BIJ oontract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent. Iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur. en Vorhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentlén) van 1-5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent
nummer bestaat uit twee bladen.
bedrag 1 994.69
retiring, N. N., uit dank-
irheid ,t. 2.50
[made, N. N., bot lafenis der
oovige zielen 2.50
ending Parochie Wassenaar 10.
ifarendsveen, T. .en J. 5.
en a/d -Rijn, N. N., 1.
f 1015.69
Een bitter voorproefje.
Is gisteren to de Kamaor van socialte-
e zijdte voorgesteld, alsof deze tijd oma
voorproefje geeft van deux eooial.i sta
ll toekomststaat, omdat nu ook al.les
overheid wordt geleid en geregeld,
heer Sc/haper verklaarde dit onam-
len. We knippen het volgende frag-
ui't het Kamerverslag:
e heer Schaper: Zeer groote gemeen-
pszorg is nu gekomen door den oorlog
oen heeft gezien, hoe goed die werkt,
el gemeentelijke als staatszorg,
heer Liefttock (U.L.): God bewaar
We zien nu juidt, hoe onmogelijk hef
me is. Een fiasco. We miseencaAleii
vrijheid.
hleer-Schaper; Ja, daar kom ik - juist
Het is eert zeer oppervlakkige meening.
heer- Lieftimck: Niet iedereen denkt
iep al-s de beer Schaper,
hear Sahayiar: Dat ham. mem maar
100 afdoen met een enkele interruptie,
een apodictische bewering stamt uit
drtmtoee'stijd.
heer Liefliinck: Uw opmerking stamt
iv sch'iklierstijd."
zoover 'het verslag, waarin wij de
nkeerige wissei'.img van minder vled-
complimewtjes oiiet onvermeld heb-
wil'lm laten,
zake: Van socialistische zijde wordt
jdezen tijd beschouwd als eem voor-
Ije van de socialistiischen toekomst-
Maar dan zijn wij het'ook eems rnet
heer LLeftinck, als deze zegt, dat wij
juist zden, hoe onmogeilijk het socia-
is.
een tijd als deze z-ion wij duidelijk,
bet gevaar rui©'- denkbeeldig is, dat de
hel f ti van cms volk wordt geregeerd
■die andere helft, die tot de ambten a-
rereld behoort; duidelijk zien wij, hoe
luwend en doodend voor een per-
ilijke initiatief, voor een flinke energie,
lat ingrijpen en bedilden van d© over
bid is!.
Mn, als deze tijd een voorproefje
worden genoemd van den socialisti-
8n toekomststaat, dan ós het.... een
r voorproefje.
Op losse schroeven.
heer Schaper heeft gisteren in de
de Kamer terloops het vrouwenkies-
verdedigd. En hij deed dit op de vol
le gronden: lo. omdat de vrouw hetzelf-
sclit hooft, nu zij ook deel uitmaakt van
arbeidsproces; 2o. omdat zij tegen den
is; 3o. omdat zij het meest lijdt door
oorlog.
seerst-aangegeven reden is eigenlijk de
ge, die de aandacht waard isl De twee
re redenen, dat de vrouw tegen den
og is en dat zij het meest door den oor-
lijilthoe kan dddruit nu worden
Micludeerd, dat de vrouw kiesrecht
hebben?' Is de he©T Schaper dan niet
tegen den oorlog, en is niet eigenlijk
en tiende minstens van het Ne-
andsche volk tegen den oorlog? Het te-
den oorlog zijn en het onder den oorlog
in is toch niet iets bijzonder vrouwe-
Maar...... wij zeiden het reeds: zulk
gewrongen en gedwongen redeneering
igenlijk onze aandacht niet waardl
vrouw maakt deel uit van het arbeids-
tes en daarom moet zij kiesrecht heb-
dat lijkt tenminste ernstige taal
y, goed beschouwd, is ook dat argu-
tiniot steekhoudend. Al zou uit het feit
dat iemand arbeid verricht, moeten
tien afgeleid, dat hem of haar ook het
■recht toekomt, dan nog gaat dit argu-
nl voor ons niet op. Want wij, die
hoogheid van het huwelijksleven willen
chutten, wij willen juist dien vrou-
^arbeid zooveel mogelijk weren;
willen de vrouw allereerst en
8 r m o e s t bestemd zien vpor haar
khoudelijke taak! Een argument voor
vrouwenkiesrecht uit het feit, dat zij
*1 uitmaakt van het arbeidsproces",
ijttt ons dus zeer broos. Heel het ter-
Ps door den heer Schaper geleverde be-
voor vrouwenkiesrecht blijkt, reeds op
eerste gezicht on losse schroeven te
De Bulgaren hebben bij de verovering
van Prizrend 16 a 17.000 man gevangen
genomen.
Van het Westelijk oorlogsterrein.
Overzicht. -
Van dit ooritogstemram wederom wetoiig
nieuws. Het Fransche leger bericht meLdt,
dat in dem Joop van gisternacht ©en krach
tige beschielmg plaats had in den sector
van Eriise (vallei vain d© Somme), in ant
woord op het doen ontploffen van een
Duitsche mijp, die geen schade veroor
zaakte.
In Ariboris werd op 30 November door een
Fransch vliegtuig oen aanval gedaan bin
nen de vijandelijke liiaiies op twee Duit
sche vliegtuigen. Eén werd genoodzaakt
te dalen, het andere ontvluchtte, vervolgd
tot Douai.
Op dan 28 November Wierp een F ranseh
vliegtuig zies bommen .op de barakken bij
het stations Lens, die ernstig werden be
schadigd.
Het Duitsche legerbcricht zegt, dat ten
westen van La Rassée «een door de Duit
sche troepten veroorzaakte ontploffing op
groote schaal aanzienlijke -schade in de
Engelsche stelling aanrichtte m dat een
Engelsoh en een Fransch vliegtuig werden
neergeschoten, waarvan de dmajitbenden
werden gevangen genomen.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
Overzicht.
De strijd om Riga en Dunaburg werd
voortgezet, zander dat een der partijen
©enig voordeel wist te behalen. De alge
meen© toestand ès dan ook onveranderd
gebleven.
Terug van het front.
De Tsaar en de grootvorst-troonopvolger
Aloxis Nicolajewitsj zijn" gisteren van- het
front te Tsarskoje Sato teruggekeerd.
Van het Zuidelijk oorlogsterrein.
a Overzicht
Aan de Isonzo deden de Italianen krach
tige aanvallen op het* brug gehoofd van
Tolmein, in de streek van San Martino en
beschoten zij de noordelijke helling van
den Monte San- M-ich©le. Zij konden even
wel geen voordeelen behalen
Van het Zuidoostelijk ooriogsterrein.
Overzicht.
Over de krijgsverrichtingen Sn Servië
veilt heden weinig nieuws te melden. Lang
zamerhand trekken de Duitsch-Oosten-
rijksch-Bulgaarsche legers op. Zij vervol
gen van uit Prizrend de Serviërs, die zich
in groote wanorde naar Montenegro terug
trekken. Meer naar het Zuiden dringen
de Bulgaren eveneens voorwaarts; zij be
zetten Kisatso en Kru9jewo, terwijl zij de
Stad Monasti-r dicht genaderd zijn. Reeds
bevinden zij zich Wesbeflijk van de Boven
Oma en bdheerschen de wegen na-ar Mo-
nastiir.
Het ontzaglijk aantal Serviërs, die in de
laatste dagen door de aanvallende legers
gevangen genomen zijn, laat geen twijfel
meer omtrent liet feit, dat de volledig©
oplossing van het Servische leger thans
werkelijkheid geworden as. AHLeen bij Priz
rend namen de Bulgaren 16,000 h 17,000
man gevangen, terwijll het lege.r van Kri
vers to de maand November er 48,000 nam.
Tusschen Roemenië en Bulgarije hebben
onderhandefltogen plaats gevonden, waar
bij Roemenië besloten heeft langs de Bul-
gaarsche grens een 3 K.M. lange neutrale
zóne af te bakenen, waar eventueel de
Russen en Buflgarem elkaar te lijf kunnen
gaan. Er staat bovendien een Russisch
leger aan de Roemeensche grenzen „om
Servië te hulp tJe snéllen", blijkbaar zoo
dra de kans op hulp daar geheel verke
ken ie. Ook de Centralen hebben troepen
samengetrokken, bij RoeStjoek, op Bul-
gaarsch gebied. Van af dit punt is de Do-
nau geen. grensrivier meer, doch stroomt
door het Roemeensche land. Nu zal het
belangrijk zijn /te ervaren, door wie de
Roemecinsche neutraliteit het eerst zal
worden geschonden, door Rusland of door
d© Gentralen. Immers, d© beide Ccgër-
mach'teai Staan gex-eed om elkaar te be
springen, alleen de Roemeensche Dorau
verhinderd haar hierin. Of zou Roemenië
zich tegenover de een of andere partij
even. welwillend"' gaabetoonen, a's
Griekenland dit h'eeft gedaan? Het meest
waarschijnlijk lijkt, dat Roemenië haar
onzijdigheid verdedigen zal.
De Bu'gaarsche plannen.
De correspondent van de ,,Voss. Zitg."
te Sofia ontving van een Bulgaarsclien
minister de volgende vertel artog: ,,Ik be
schouw den veldtocht tegen Servië zoo
goed als afgedaan." Op «de vraag of en
welke besluiten genomen waren mét be
trekking tot de nieuwe grenzen tusschen
Bulgarije an Oostenrijk-Hongarije to Ser
vië, antwoordde de mi nieter, dat het voor
barig zou zijn daarover nu reeds in alle
bijzonderheden te spreken.. ,,Het spreekt
echter vanzelf," vervolgde de minister,
,,dat Bulgarije zoo lang ander de wapens
zal blijven, totdat ook de overige bond-
genooten van Servië zullen zijn geslagen
en geen gevaar meer voor óns opleveren.
Tot ons program behoort ook het beëindi
gen van de Engelsch-Fnanech© pogingen
in Zuid Servië.
Op Zee.
Tegenspraak.
In het bericht van maarschalk French
van 29 November .is gemeld, dat een Duit
sche duikboot door een Engelschcn avia-
teur bij Middelkerke vernietigd was. Naar
het Wolff-bureau van bevoegde zijde ver
neemt, es dit bericht volkomen uit de
lucht gegrepen."
Schip vermist.
Volgens de „Berlingske Tidende" is van
het te Helsingborg thuis behoorende, met
cement geladen schip „Emma", sedert het
van Aalburg naar Amerika vertrok niets
meer vernomen.
Omtrent het lot der bemanning is ook
niets bekendV
De duikboot- en mijnooriog.
Lloyds verneemt, dat het Engelsche
stoomschip ,,Kingsway" gezonken is. De
kapitein en 21 man dór equipage zijn ge
land; een boot met nog vijf man wordt
vermist.
(De ,,Kingsway" is een stoomschip van
3647 ton, van de Beaver Shipping Co. Ltd.,
te Londen, en werd gebouwd <n 1'»07).
Reuter meldt, dat het Engelsche stoom
schip „Malinche" is getorpedeerd Do bo
manning is gered.
(De ,,Malinche" was een stoomschip van
1868 ton bruto, dat in 1906 werd gebouwd
en toebehoorde aan de firma J. Gaff Co.
te West-Hartlepool. Red.)
Duitschland.
De soc.-democraten en de vrede.
De sociaal-democratische Rijksdag fractie
heeft, naar de ,,Korr. Norden" meldt, be
sloten in dien Rijksdag de volgende inter
pellatie én te dienen. ,,Is de Rijkskanse
lier bereid inlichtingen te geven, onder
welke voorwaarden hij genegen is op vre
desonderhandelingen in te gaan?"
Volgens de „Vorwarts" werd een ver
der strekkend voorstel, *vaarin aan de
regeering een meer bepaalde pireciseering
van haar voorwaarden voor den vrede ge-
eisoht werd, met slechts geringe meerder
heid, namelijk met 58 tegen 43 stemmen,
verworpen.
De „Schwaebisclie Ta?wacht" meldt,
dat do sociaal-democratische fractie in
den Rijksdag wederom een. bedrag van
200 miiï'.ioen mark zal goedkeuren, om te
worden besteed voor oorlogssteundoeleinden
Voorts zal de partij voorstellen om de sol
dij voor manschappen en anderofficieren
van leger en vloot met 50 procent te ver-
hoogen.
Engeland.
Arfoeidersconferentle to Londen.
Giisteron is ite Londen een groote arbei-
dcrsconfarenti© bijeengekomen, bijge
woond door een duizendtal afgevaardig
den, diie 4 .rnillioen leden vanvakvereeoxi-
gingeoi vertegenwoordigen, ter bespreking
vaai dien oorlog in verband mat de geld
middelen.
Ministers Asquiüh en McKenna hebben
er gesproken.
Asquith, luide toegejuicht, wees op den
ontzaglijken geldel ijken en oeconomi schen
last, dien de oorlog oplegt. Maar, zei hij,
onze schouders zijn breed genoeg om hem
te torsen. De regeering vertrouwt dat alle
klassen, vooral de werklieden, denzelfden
geest van zelfopoffering aan den dag zul
len blijven, leggen ails totdusverre. Zoo
doende zullen allen hun deel hebben aan
die gemeenschappelijke taak, van welker
vdvoeriaig (het nationale leven afhanke
lijk is.
Ook McKenna wees er op hoe noodig
het is dat eischcn als oensvenhooging
thans worden achterwege gelaten. Er ia
in ve'Je bedrijven een algemeen© 'loonstij
ging geweest. Nieuw® eischen zouden tegen
do be'aingen der werklieden zelf indrui
st hen. Hoofdzaak is, aan soldaten en zee
beden de middelen te verschaffen om ie
vechten. Zij moeten kanonnen .en munitie
hc-bben. al moest het ons onze laatste cent
kesten.
Runaiman ging na wat de regeering
heeft gedaan om onTiood'igo stijging van
oen levensstandaard te voorkomen. De re
geering heeft ons voorraden suiker be
zorgd tot oen prijs van 40 millioen pond
sterling. Voorts heeft zij 25 m'iHloerb bé
st-eed om den vleesch a invoer te rege len,
waardoor het land hiervan thans ruimer
is voorzien dan ooit tevoren.
Ministers Asquith en McKenna hebben
ook den werkmansstand tot spaarzaam
heid aangespoord.
De conferentie heeft besloten, den leden
van a/We vakvereenigingen afdrukken der
ministerieel© redevoeringen toe te zenden
en hun te vragen den inhoud in gunstige
overweging te willen nemen.
Passen.
Tr .cl© Londen Gazette" wordt bekend
gemaakt, dat in het vervolg alle reizigers,
dlie in (het Vereenligd Koninkrijk aankomen
of zic/h inschepen, voorzien mocilffi. zijn
van passen, afgegeven door hunne regee
ring.
Egypte.
Aan het kanaal van Suez.
Uit Athene wordt aan de ,,Berl. Zeiit.
am Mitt." geseind, dat do Engelschen met
koortsachitigen ijver werken aan de ver
sterking van het Sueiz-kanaal. Engelsche
en Fransche ingenieurs passen to de
woestijn van Stoai de methode toe, die
ook to Vlaanderen gevolgd werd, n.l. om
onkel© deëlen onder water te zetten. Voorts
worden kunstmatige heuvels opgeworpen
met verdedigingswerken om een bestor
ming af te weren.
Bedrog op groote schaal.
Onlangs constateerden verschillmdo Pa-
rijsche apothekers, dat d© aspirine, welke
zij uit 'het buitenland óver Marseille be
trekken, het hoofdbestanddeel, dat thans
140 frc. het kilo kost, 9aKcylzuur„ miste;
terwijl het vervangen was door een on
schadelijk poeder. Do justitie heeft bij
talrijke .apotheker* dj-o#icton c-cui on
derzoek -ingesteld en bevonden, dat wer
kelijk alle aspirine van het hoofdbestand
deel ontdaan was. Thans tracht men te
ontdenken of het bedrog to het buitenland
of le Marseille geschied is.
Intusschen zijn alle Fransche apothe
kers en drogisten per circulaire gewaar
schuwd.
Kon. Nat. Steuncomité.
De 66e lijst van ingekomen bijdragen van
14 t/m. 20 November, voor het Kon. Nat.
Steuncomité 1914, wijst een totaal aan van
f 3266.60, makende met het totaal der vo
rige, lijsten a. f 3,396.446.47V& een totaal aan
ontvangen bijdragen en toezeggingen van
f 3.399.713.07V&.
Bemiddeling van de Neder
landsche regeering.
Wij hebben gemeld, dat de doodstraf,
waartoe graaf De Heoiptinne in België in
het tegen hem gevoerd proces veroordeeld
was, veranderd is to levenslange gevange
nisstraf.
Naar het Haagsdhe Correspondentiiebu-
reau van zeer bevoegde zijde verneemt,
was zijn gratie door cl© Nederandscihe re
geering bij de Duitsche regeenimg ge
vraagd.
Gmze boter naar Duitsch
land.
Duiitschland is, zoo lezen w© to het
„Friesch Weekblad", orgaan van de Frie-
sche Maatsdhappij van Landbouw, beziig
te trachten den inkoop van boter in Neder
land to één hand te brengen. Dit kan na
tuurlijk voor onzen afzet niet anders dan
nadeel meebrengen. Wij hebben in het
vervo'g rekening te liouden met de moge
lijkheid dat mem zal trachten hetzelfde
spelletje be spellen met andere producten.
In het ofCicieel orgaan van den F. N. Z.
wordt medegedeeld, dat tusschen het Duit
sche inkoop bureau en de voornaamste
exporteurs reeds onderhandeïingem wor
den gevoerd. De Neder lam disch© producen
ten worden opgeroepen om zich solidair te
betoonen om zoodoende hun gezamenlijk
belang tegenover dez© inkoopcombdrnatie
tedoen gelden.
Voor het eerste liegto is hier natuurlijk
veel voor te zeggen, maar of het einddoel
daarmee wordlt bereikt is de vraag, want
door een al te groote centralisatie in do
ver tegen, wo ordligtog van d© Nedarl andsche
exportbelangen te brengen, zou men ook
het negatieve effect kunnen bereiken dat
men de tokoopcombinatie, die to liaatsto
instantie geen ander doel kan hebben dan
kunstmatige prijsverlaging, het onderhan
delen ai te gemakkelijk maakt.
Ook is het de vraag of do Rc-geering met
deze bekorting van ons .recht om vrij te
handelen zonder meer genoegen zal ne
men. Het schijnt der redactie van gemeld
blad toe, dat voor de vereenigde groot-
exponteuns de uiterste voorzichtigheid
moet worden to acht genomen.
U itvoorvo rb od van haring.
Naar aanleiding van het uitvoerverbod
van haring is door de Kuiperspatroonever»
eonigtog ,,Orxs Vakbelang" aan den. minis
ter van Landbouw, Nijverheid em Handel,
een telegram gezonden, waarin gevraagd
werdt deze aangelagë-nheid ten spoedigste
te willen regelen, aangezien door het geno
men besluit, het gehee!© kuipers/bedrijf zat
moeten worden stopgezet, waardoor pl.m.
800 personen broodeloos worden.
Gebrek aan Garens.
Wegens den onvoldoenden aanvoer van
garens uit Engeland moet de firma Van
Heek en Co., uit Enschedé deze week weer
twee harcr fabrieken twee dagen stop te
zetten.
Een Duitse h vlieg t'u i g
neergesto rt
Dinsdagmiddag ongeveer half één daalde
een Duitsch vliegtuig in Zeeuwsch-Vlaan-
deren op het grondgebied van Aardenburg.
Er zaten twee jonge officieren dm. Zij wa
ren met riemen vastgebonden.
l>e lamdiing zou door den hevigen winti
veroorzaakt zijn. Het vliegtuig kwam uiit
de richting vam Brugge on stortte vóórover
neer. Heb werd zwaar beschadigd en de
motor was zoogoed1 a!s geheel vernield.
De beide officieren, die niet gekwetst
waren, zijn naar Aardenburg gébracht en
zullen geïnterneerd worden.
De Kamerzetel van Nijmegen.
Naar wij vernemen worden behalve
oud-Minister Kolkman nog de volgende
candidaton genoemd ter voorziening Ln de
vacature van Tweede Kamerlid Pastoors
de heer R. Dobbelman te Nijmegen, en de
heer Engelsch, ambtenaar der K. S. A. te
Leiden.
Uit de 8igarenindustrio.
l>e vier organisaties vam werklieden-
vereenigtogen in de sigaren- en tabaks
industrie hebben zich tot do fabrikanten-
benden gewend om loonisverlvooging vooor
de verschillende categorieën van arbeider»
in deze industrie werkzaam. Het betreft
hier een voorioopigen toeslag (door andere
maatregelen te volgen) waardoor do loo-
nen der arbeiders 25 pCt. zullen word co
vermeerderd
De arbeidersbonden in d© sLgarcntod us-
tni© hebben eeno serie wenschen, d'ie zij
achtereenvolgens zouden willen verwezen
lijken waardoor in de toekomst de prijzen
van het fabrikaat zich belangrijk in op-
waartsche richting zouden wijzigen 'en do
2 cents sigaar dan zo-u vervallen.
(Ilbld.)
Gemengde berichten.
Een smokkelaaVsavcntuur. Do volgen-
geschiedenis lezen we in ,,Tubantia": Zat-
terdagavond j.t. trok een boude van onge
veer 40 smokkelaars uit, oin hun slag te
slaan. Ieder lid droeg op zijn rug een
vrachtje smokkelwaar, dat bij oen even
tueel gelukken van den „tocht" een zoet
winstje zou afwerpen. Handig werd gema
noeuvreerd en de spanning deed de barre
koude vergeten-
Voetje voor voetje ging de stoet, die reeds
op verren afstand duidelijk afstak tegen 't
glinsterend wit der sneeuw voorwaarts en
iedere man deed zijn best het verraderlijke
gekraak, dat zich bij iederen. pas onvoor
waardelijk liet hooren zooveel mogelijk te
dompem. Toch schoot men op, de ruimte,
dj© nog tusschen hior ©n het land van be
lofte lag., werd steeds kleiner en 't gimg er
n/u tamelijk secuur op gelijken, dat de slag
gelukken zou.
Nog eenige honderden meters werden af
gelegd onder stil gegnuif van kans op een
goeden nacht. Dan komt er plotseling stoor
nis en op het halt geroep van eenige solda
ten, staat plots de gansche bende als ge-
ëlectriseerd. Gesnapt, met de „overzij" in
'i zicht, schokte het thans door de rijen en
niemand trachtte, uit vrees voor een kogel
te vluchten.
Even werd door de nieuwe grensbewar
kers raad gehouden waarvan liet alo.t was,
dat ze de heele sliert van smokkelaars me-
de zouden nemen naar de wacht. AlraS
bleek echter, dat de soldaten met het ter
rein en de verschillend© wegen nog niet
bijster goed bekend waren, zoodat een der
smokkelaars, goeie knul als-ie was, den
soldaten aanbood hun den weg t© wijzen.
En zoo geschiedde. De soldaten verge
noegd over hun vangst, merkten niet he*
geglunder en gegniffel onder de smokke
laars. Stevig werd voortgestapt tot dat op
zeker oogenblik de vriendelijke geleider
der soldaatjes voorstelde; maar rechtsom
keert te maken, wilden ze niet geïnter-.
neord worden.
Wat was het geval? De smokkelaar»,
misbruik makende van de onbekendheid
met jiet terrein der soldaten hadden ondf-r
militair geleide langs ccn omweg koers ge-