12 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. 7e JAARGANG No. 1628 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIÖEN. Intero. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATI8 POLIS Ongevallen-verzekering i het GEiLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.26 per kwartaal; bjjonzo jenten II cent por week, f 1.45 per kwartaal. Franoo per poet f 1.65 per kwartaal Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 oent DINSDAG OCTOBER. I9I5. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regele f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contraot aanzienlijke korting. 6roote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regele 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Zondagsrust. Zoo als m en onder de nieuwsberichten ju dit nummer kan Iiezein, heeft de spe ciale commissie voor cbe Zondagsrust, ge vormd uit de Haarlemsehe Hanze, een heel program van actie klaar. Zondagsrust weHken meer gerecht- vaardigden wensch kan die winkelier stel len. Wij zeggen w.dliken meer gerecht .vaardigden wensch, doch er mag ge ruft worden gesproken van een öiech, Zijn directe plichten tegenover Go-d, zijn plichten tegenover zijn huisgezin en zich- eelven eiischen van den winkelier, dat hij den zevenden daig van de week zal rus ten.... Doch de inwilliging van dien eisch voedt den winkelier dikwiyls zoo uiterst nweiiijk, zoo bitter bezwaarlijk gemaakt door tie houding van het publiek! Wan neer en in hoeverre hij aan die houding van 'het-publiek zijn Zondagsrust mag op offeren; wanneer on 'in hoeverre hij zich van .bovengenoemde plichten ontheven riag rekenen daarover zullen wij het rnu riet hebben. Wij constateeren all-leen het bedroevende fe.it, dat een zoo'm betrekke lijk groot deel 'van bet publiek op de Zon dag wil koopen, terwijl het dat op andere dagen van weck oven gemakkelijk en zeker meer passend kan doen. Het. publiek dient herhaaldéilijk op heit afkeurenswaardige va,n het koop en-op- Zondag te worden gewezen. Het moet gaan inzien, welk een ongezonden, een Oft-chrislelijken toestand het daard'oor mede in het leven helpt houden. De actie vopr de Zondagsrust, welke unit- gaat van de Haarlemsehe Hanze moge nu eens worde bekroond met een gelukkig [rösniltaat.... Dat wensch en we allen, maar 'Jaten we dan eerst allen beginnen met l f gecin inkoopen :te doen op Zondag..., Gemeld wordt, dat berichten uit Kamea overeen beginnende sterke separatistische taweging op Kreta te Athene diepen indruk hebben gemaakt. Van het Westelijk oorlogs terrein. Overzicht. Tiet. Duitsche legerbericht van gister middag meldt slechts het neerschieten van, vijandelijke vliegtuigen en het af slaan van aanvallen met handgranaten in de streek van Souchez, Neuville en in Champagne. Ook het Fransche legerbe richt meldt niets bijzonders, zoodat wij den indruk krijgen, dat over liet geheele front cle loopgravenstrijd weder is her vat, die met afwisselend succes wordt gevoerd. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Overzicht. De berichten van dit oorlogsterrein ge ven den indruk, dat slechts in het Noor den, voor Dunaburg, met groote kracht wordt gevochten; dorpen worden genomen en hernomen, en ten slotte werden de Russen teruggeslagen, of, volgens het Russische legerbericht, ontruimden zij hun stellingen onder het vuur van den vijand. In net centrum is de toestand weinig veranderd. Maar in het zuiden hebben de offensieve pogingen der Russen niet het succes gehad, dat men daaraan in Enge land toeschreef. Een telegram van de Daily Mail" meldde, dat de Russen aan de Styr een krachtigen aanval hadden ge daan, waarbij zij overal in de eerste en tweede linie van den vijand waren door gedrongen. Het Russische legerbericht daarentegen meldt, dat aan de Styr de Russen werden teruggeslagen en dat de Duitsch-Oostenrijksche legers er in slaagden op den oostelijken over van de Styr over te gaan. Overigens duren de gevechten, met af wisselend succes gevoerd, in Wolhyme en Oost-Galicië voort, zonder dat de toestand er veel. door gewijzigd wordt. Van het Zuidelijk oorlogs terrein. Overzicht. Van dit oorlogsterrein wordt door de Oostenrijkers gemeld, dat een aanval der Italianen op Mrzli door het Oostenrijksche artillerie-vuur werd gestuit. Het Italiaansche communiqué brengt ook weinig nieuws. Het meldt, dat de Ita lianen krachtige aanvallen hebben ge daan tusschen Adige en Brenta, waarbij de Oostenrijksche verdedigingswerken vernield en gevangenen werden gemaakt. Van het Zuid-Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht. Het wordt voortdurend duidelijker, dat door de gebeurtenissen op den Balkan een nieuwe en zeer belangrijke phase in den wereldoorlog is ontiTtaan. Het is daarom vrijwel als zeker aan te nemen, dat de overwinning of nederlaag van de centra- len geheel afhangt van de mogelijkheid of Turkije zich' zal kunnen handhaven en of de verbinding tusschen het Ottomaanache Rijk en Duitschland binnen afzienbaren tijd zal kunnen worden hersteld. Indien de geallieerden er in zouden slagen aan den Bosporus en de Dardanellen den weg af te snijden voor het Duitsche Rijk, zoo zouden Duitschland's kansen om te over winnen vrijwel absoluut verkeken zijn. In Duitschland, zoowel als aan de zijde der geallieerden heerscht dan ook de over tuiging, dat de Dardanellen den sleutel vormen van de poort, welke niet alleen tot Konstantinopel, doch mede 'tot den weg der, eindoverwinning in den wereld oorlog toegang geeft. Vandaar dat de vraag mag worden gesteld: wie van de strijdende mogendheden zal het eerst te Konstantinopel wezen: de geallieerden door de Dardanellen of de centralen door het Balkanland? Het wordt thans de quaestie of de Duitsch-Oostenrijksche strijdkrachten bij machte zuilen zijn den tegenstand der Serviërs en dien der hulptroepen van Frankrijk en Engeland te breken, om het reikhalzende Turkije -van munitie te voor- Van hun kant zullen de geallieerden er zorg voor dragen, dat die tegenstand in Servië hardnekkig en onbreekbaar zal zijn. Het is nog niet bekend, op welk punt de Entente-legers hejt bedredgde Sqrvfië zullen steunen; uit een strategisch oog punt zal dit stellig niet gemakkelijk zijn. Indien het hun echter zou gelukken de le gers der centralen zóólang den weg te versperren, tot Turkije zijn voorraad munitie verschoten heeft, zoo zouden de Fransch-Engelsche troepen zegevierend kunnen binnentrekken in Konstantinopel en zou tevens de verbinding met Rus land, dat slechts op munitie wacht om zijn offensief te hervatten, volkomen zijn her steld. Om voorts niet eens te gewagen van de geweldige politieke gevolgen, die de val van Konstantinopel met zich sleepen zou. Vandaar dat dus de aandacht meer dan ooit op den Balkan is gevestigd. Het blijkt intusschen dat de geallieerden de hulptroepen, die dienen moeten voor den Servischen veldtocht, aan het Darda- nellenfront hebben onttrokken, hetgeen een onmiddellijke verslapping der Darda- nellen-actie met zich heeft gebracht. En het is met weinig genoègen, dat Rusland dit heeft zien gebeuren, daar het meent, dat juist thans de poging tot forceering der Dardanellen met verdubbelde kracht moet worden voortgezet. Want het is Rusland geweest, die bij het uitbreken van den oorlog, direct zijn oogen op het Rijk van den Sultan heeft gericht; Rusland, dat het oude Stamboel wil be machtigen, waarop het reeds eeuwen loert. Eerst later, toen de Russische cam pagne zulke negatieve resultaten afwierp, werd de muniie-quaestie pas van dringend belang. Op den Balkan. Een separatistische beweging op Kreta? Aan de „Südslavische Korrespondenz" wordt uit Athene geseind ..Berichten uit Kanea over een beglunbode sterke sepa ratistische beweging op Kreta hebben hier diepen indruk gemaakt. Te Kanea is door de invloedrijkste per sonen van Kreta een vergadering gehou den, aan welke ook afgevaardigden deel namen. Laatstgenoemden trachtten de ver gadering te overtuigen, dat de quaestie den decentralisatie moest worden overge laten aan de regeering te Athene, die van plan zou zijn voor geheel Griekenland dergelijke hervormingen willen invoeren. De vergadering volhardde echter bij den eisch van volkomen zelfbestuur voor Kreta. In politieke kringen te Athene meent men bewijzen te hebben, dat de .separatistische beweging op Kreta het werk van Engeland is, welks intrigues sedert het aftreden van Venizelos zeer merkbaar zijn geworden. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Reuter" meldt, dat het s.s. „Thorp- wood" te gezonken. De bemanning is gered. Gewapende koopvaardijschepen. Volgens het ,,Bat. Nwbl." krijgen de En- gelsche koopvaardijschepen, reizende in de richting van Engeland, Colombo en Port-Said, kanonnen met bedieningsman schappen aan boord ter verdediging tegen Duitsche onderzeeërs. Verschillende Oorlogs berichten. Bevolkingscijfers voor Berlijn. De bevolking van Berlijn, die in September 1914 nog 1,995,806 zielen, telde, was in het begin van September op 1,843,810 gedaald. Het aantal mannelijke personen is ver minderd, dat der vrouwelijke vermeerderd. Ook het cijfer der geboorten is gedaald, evenals dat der huwelijken. Het kruis zijner moeder. Een mede werker te Berlijn schrijft aan die „Tijd": Ontroerend 'is het volgende tooneeltje, afgespeeld bij een Duitsche godsdienst oefening te velde, en waar van de herin nering .niet mag verloren gaan: Een katholiek aalmoezenier bericht, dat eenmaal bij het opUragen van de II. Mis het adtaankiruis op onverklaarbare Kvjjze ontbrak. Onmiddellijk snelde een soldaat •toe, trok zijn eigen kruisbeeld <te voor schijn, en plaatste het op het altaar. Na die H. Mits mom hij het weer met stralend gezicht terug, iblij uitroep end: „Hoe zal mijn moeder zich verheugen, dat haar •kruis vandaag zulk een eer heeft genoten. Want het is het doodskruis van mijn moeder zaliger." De „Wacht am Rhein" heeft een zusje. Eenigen tijd geleden is door een mu ziekliefhebber uit Weenen een prijskamp uitgeschreven voor een nieuw Oosten- rijkisch volkslied „Die Wacht an der Do- nau", als zusje van „Die Wacht am Rhein". Er zijn niet minder dan 1272 ge dichten als antwoord binnengekomen. Ook uit Duitschland kwam een groote deelna me. Half October zal de bekroning wor den bekendgemaakt. Veroverde Duitsche kanonnen te Parijs. Te Parijs zijn Zondag 76 op de Duit- schers buitgemaakte kanonnen en houwit sers, een groot aantal machinegeweren enz. in het Hótel des Invalides, tentoon gesteld. De „Guerre Sociale". Wegens een artikel van Hervé over Griekenland, is de „Guerre Sociale" door de censuur te Pa rijs in beslag genomen. Kardinaal Amette naar Rome. Reuter meldt, dat Kardinaal Amette, aartsbis schop van Parijs, aan Hot Vatikaan heeft bericht, dat hij van plan is den 22sten October te Rome te komen teneinde den Paus volledig in te lichten omtrent den toestand in Frankrijk.. De Fransche marine. Op voorstel van den minister van marine is de vice-admi- raal Dastege Dufournet aangewezen als commandant van het le eskader, ter ver vanging van den admiraal Boué de la Peyrère, die ziek is en derhalve zijn ont slag moest nemen. Buitenlandsche berichten. Graaf Zeppelin. Aan het „Berliner Tageblatt" wordt geseind, dat binnenkort graaf Zeppelin tot lid der Eerste Kamer van den Wür- tembergschen Landdag gekozen zal wor den. De verkiezing heeft in December a.s. plaats ter vervulling der vacature van het overleden lid der Eerste Kamer graaf ZeppelinAschhau&en. Naar gemeld wordt, heeft graaf Zeppe lin zich bereid verklaard, het lidmaat schap te aanvaarden. Nederland en de Oorlog. Kon. Nat Steuncomité 1914. De 58e lijst van ingekomen bijdragen van 19 tot en met 25 Se/ptembcr 19iö .sluit met een totaal van f 226,935.10^, waar onder een bedrag van f 200,000 van de Ned. Overzee Trust-Maatsc/happij en een van f 15,819.93 van dean Bond van Coöp. A arda p p elaneeüfatorük anten te Sapppmeer. Totaal ontvangen bijdragen f 3,208,348.82. Het totaal der vorige lijsten was f 2,981,413.71^. Bij de oprichting dar N. O. T. werd be* slist, dat de winsten, door dit lichaam to behalen, zouden vloeien in de kas van, het Kon. Nat. Steuncomité. Vooruitloopende op het saldo dat bij de Liquidatie aanwezig zal zijn, heeft hot bestuur der N. O. T., na in Augustus f 100,000 te hebben ge schonken, thans f 200,000 beschikbaar ge stold. C o n s umpitilomelk. Men meldt aan de ,,N. Crt.": De op 28 September jl. opgerichte Ver eeniging van Falbrieken van Melkproduc ten zal op heden, 11 October vergaderen, teneinde het huishoudelijk reglement vast te stellen. Deze Vereeniging zal, zooals vroeger ge meld, voor de besohiikbaarstellimg van consumpTiemefk zorgen en tevens den uit voer van melk en melkproducten regelen. De i)estuurs'eden zijn de heeren M. G. Wagenaar Hummetliinck („Hollandia to Viaardinigen), voorzitter; J. F. Huttinga („Lijempf" le Leeuwarden), penningmees ter; A. Jansen (Jansen en Storms to Weesp), terwijl ats .secretaris werd toege voegd de heer A. J. Zuijderhoff, te Rotter dam. De minister droeg aan dfit bestuur op een regeling to owtwerplen van den uitvoer vain melk etn melkproducten, behalve boter en kaas, en to adviseeiren over de verschil lende verzoekschriften betreffende uitvoer van voornoemde artiikeLen. Verschi Üende genomen maatregelen zijn reeds gepubliceerd, doch de dePiimiitierve re geling betreffende ui tvoer-oerki f ie aten, de aan ite houden registers en de formalitei ten ter verkrijging van voornoemde docu menten niet. Ooik deze zullen echter wel dra gepubliceerd worden. Melkprijzen. Men meldt uit Gouda aan het „Vad.": Op v Vrijdag 8 dezer had, naar wij ver nemen, een door den burgemeester van Gouda bijeengeroepen vergadering plaats van de besturen der Vereeniging van Vee- houders-Zoetverkoopers voor Gouda en Omstreken en der Goudsche Vereeniging van Melkhandelaren, ten einde de voor den a.s. winter vast te stellen melkprijzen te bespreken. Uit de beraadslagingen bleek,- dat de door de melkhandel aren aan de veehou ders te betalen melk-inkoopprijs afhanke lijk is van twéé factoren: de prijzen van het veevoeder en den kaasprijs. De voe- FEUILLETON. De noodlottige erfenis. Dus, hernam zij, gij gelooft niet dat Ik krankzinnig ben? Ik ben er, antwoordde Clara, integen deel zeker van, dat niemand beter bij het verstand is dan gij. Nog nimmer heb ik ook maar de geringste afwijking bij u .Opgemerkt. En gij beschouwt de droevige lotge vallen, die ik u. heb verteld, dan ook niet als een mengsel van de waanvoorstellin- ■g«n van een kranken geest? Ik voelde in uw verhaal een oprecht heid, waarin ik mij onmogelijk kan ver gist hebben en ook heb ik niet de minste tegenstrijdigheid in uw verhaal opgemerkt Ongelukkigerwijze kan uw getuigenis mij niet redden. Neen, want zelfs wanneer men alge meen zou erkennen dat uw geest gezond V/as. dan zou dat u slechts 'kunnen bena- doelen. Wat gij juist voor alles moet ver mijden, is de aandacht uwer vijanden Weer op u te vestigen. De eeniige tactiek die gij tegenover hem kunt volgen, is u te doen prgeten. Tuist, en dat zou mij ooik geliukt zijn wanneer niet de ijver van den bestuurder fiJ'cs in gevaar had gebracht. In. c'.k geval, zelfs al neemt men aan ^at dio brave dr. Cazelès met goede be stelingen dat onheil aanricht, dan z<al uw zwager toch niet plotseling kunnen han delen.. Wanneer, zooals gij vreest, hij he ruit u van hier weg te nemen, dan kan diat alleen zijn met de bedoeling u in een ander levend graf te sluiten. Dientenge volge zal hij u dit gesticht niet doen ver laten, voordat hij een nieuwe, veiliger ge vangenis voor u heeft uitgekozen en daar (heeft hij in el-k geval eenrigen tijd voor noodig, dien wij ons, tot het nemen on zer maatregelen, ten nutte kunnen ma ken. Ten minste, wanneer niet op het eer ste teeken zijn medeplichtigen weer gereed staan, die hij in zijn dienst heeft en die, door hun medeplichtigheid met hem ge meenschap van belangen hebben. O! liever alles, dan weer in de handen te vallen van diien Morel etn Hermine. Ook zij •zullen niets kunnen doen zon der voorbereidende maatregelen genomen te hebben en dat geeft tenminste uitstel. Wat kan ik bij lat uitstel winnen? Tijd om te handelen. Handelen? Maar mijn handen zijn trebonden. De uwe, ja, maar de mijne zijn vrij. Dus gij zooidt... Heb uk u niet beloofd, dat ik u met al mijn krachten zou bijstaan? Dat Ijs zoo. Welnu, ilk heb bij mijzelf overlegd, dat gij van Mar moet gaan, onverschillig hoe. Kan -heit niet zijn door het groote hek, dan maar langs een achterdeur. Als ik u goed begrepen heb, dan be raamt ge voor mij een vlucht? Jutst. Ik heb inderdaad zelf ook aan zooiets gedacht, maar het komt mij onuitvoerbaar voor. Zonder hulp van buiten is het dat ook werkelijk, maar die kunnen wij ons juist verschaffen en wanneer gij slechts- moexföjg en vastberaden zijt.... 'Besloten om alles te trotseeren, lie ver dan ,te worden blootgesteld aan het lot dat mij wacht, wanneer ik weer in de macht in Hector d'Al Ier et zou vallen. Laten wij hopen, dat de beurt spoe dig aan dien el/lendeling zal zijn, om te sidderen. Helaas, zoo ver ,zijn wij nog niet. De tijd kan spoedig komen, in één ooenblik kan de kans keeren en sedert gisteren hebben wij een groot voordeed in handen gekregen. Sedert gisteren? Ja. En gisteren heeft juist sir Darnett zijn medewerking geweigerd. Dat ds zoo en ik moet u bekennen dat ik na zijn vertrek wanhopig was over de slechte tijding, die ik u moest overbren gen. Gedurende eenigen tijd was ik ook terneergeslagen, maar mijn eigenliefde k/wam er tegen in o^tetand, mij zoo maar bij den eersten tegenslag neer te leggen, dus begpn ik naar middchen te zoeken om ons doel op andere wijze te bereiken. En die middelen? Geduld. Vooreerst weet gij wel, dat geld de ziel van den oorlog is. Ik 'heb tot mijn nadeel ondervonden, welke hartstochten het kon ontketenen. Laten wij ons daar nu niet in ver diepen, want. dan verspillen wij den kost- ren tijd. Alvorens heen te gaan heeft sir Darnett mijn beurs goed voorzien. In deze portefeuille zijn 3(XX) fi\, die i.k u VTfc-zoek van mij aan te nemen. Lizzie aarzelde het geld aan te nemen en vroeg: Wat moet fk daarmee doen? OLara drukte haar de portefeuille in de hand e<n drong aan: Wees nu niet kinderachtig. Het plan dat -ik u zal voorleggen is slechts uitvoer baar wanneer gij flink van geld voorzien zijt en ik weet zeker, dat gij het zult goed keuren. De vrijgevigheid van mijn echt genoot komt ons dus goed van pas en dan heeft hij nog iets gedaan waarmee hij, zonder het te weten of te willen, ons plan in de hand werkt. Stel u voor dat tiij, om mij wat beweging en verandering van lucht te geven, zonder dat de verre af standen mij zullen vermoeien,, een auto mobiel voor mij heeft gekocht, die in de onmiddellijke nabijheid van het gesticht is gestald. Vanmorgen is reeds de chauf feur, een flinke jongen, dlie Désiré Gode- froy heet, bij mij gekomen oil zich voor mij beschikbaar te steden en hij wacht slechts op mijn bevelen. Was dat denkbeeld van een ontvluch ting toen reeds in u opgekomen? Nog niet, maar ik had met Jercy af gesproken, dat Ik in geval van nood, dat wil zeggen wanneer uw veiligheid be dreigd werd, hein onmiddellijk bei-icht zou zenden. Ziehier ze'fs, door zijn hand geschreven, uur voor uur de reis die hij maken zal om naar huis te Londen terug te koeren, zoodat ik hem steeds kan tele- g ra feeren. En Clara liet haa.r vriendin het blaadje papier zien, dat shr Darnett uit zijn zak boekje had gescheurd. Ik heb, gihg zij voort, aan Désiré Go- defroy gezegd, dat hij zich gereed moet li mden om op mijn eerste hevel te kunnen uitrijden. Ge (bedoelt dus, als ik u goed begrijp, dat iik met die automobiel zal vluchten en a'ir Darnett achterna reizen? Juist. Zijt gij vermetel genoeg om dit avontuur te wagen? Ik zou alles willen trotseeren om mijn zoon weer te zien en terug te nemen. Het moeilijkste is evenwel, voor het oogenblik, u van hier te doen gaan. Zijt eii eenmaal buiten het hek van het ge sticht, dan is het spel gewonnen. Meent gij? Ik ben er zeker van: buiten liet bek zijt gij gered. Een 'briefje van mijn hand aan Godefroy en hij brengt u met de snel heid van zijn auto naar Parijs. Daar liin dat groote mierennest wordt uw spoor dadelijk uitgewi-scht. Gij begeeft u ter stond naar een dor magazijnen en laat u daar van top tot toen klceden, zoodat niemand in u de verpleegde uit het ge sticht van dr. Cazeies flal herkennen. Is die gedaanteverwisseling volbracht, dan begeeft ge u naar het station om met den eerstvolgend en trein naar Calais (e ver trekken waar gij oversteekt naar Dover, om dan weer don trein te nemen naar Londen en u daar te laten brengen naar bet huis van mijn echtgenoot, wiens adres ik geven zal. Maar aangenomen dat ilk er die reis werkelijk zonder tegenspoed afbreng,moet ik dan nog niet vroezen dat ik, aan wad gezwommen, todli nog verdrinken zal? Hoe bedoelt ge dat? (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1