Uit Stad en Omgeving.
VERK00PINGEN.
ïr,"."""'-
«SL-w-S»
het c,p
di0"sa'
^r^ta^^—
00RL0GS-VARIA.
KRONIEK.
1914.
9 October. In den ochtend van dezeii
dag verlaten de Engclschen en het groot-
j6tc deel der Belgische troepen de stad
Antwerpen in westelijke richting, ten
oinde te voorkomen, dat de Duitschers
ten Westen van de stad Kun terugtocht
afsnijden. Antwerpen wordt door dö
Duitschers bezet. Uittocht der Belgfsche
bovojklng naar Nederland. Twee
Fransche torpedobooten vergaan.
10 October. Ook alle overige forten van
Antwerpen zijn nu door de Duitschers
bezet. De garnizoenen waren er van te
ivoren uitgetrokken. De Duljischers bé\
proeven nu nog, door ten Westen van
Antwerpen snel naar het Noorden op te
rukken, den Engelschen en Belgen den
weg tot ontsnapping naar het Westen at
te 6nijden. Deze poging gelukt slechts fen
deele. Desniettemin worden 2000 man En-
gelsche en tienduizenden Belgische troepen,
d>ie afgesneden zijn, in Nederland ge
ïnterneerd. De Russen zijn wederom
de Oost-Pruisische grens overgetrokken en
bezetten Lyck. De Russische kruiser
„Pallada" door een Duitsche duikboot In
den grond geboord.
gezonder d: lo. drukwerk em geschreven
Stukken,; 2o. leeg© colli's die naar Neder
land teruggaan; 3o. gedragen én andere
persoonlijke goederen; 4o. levende dieren
anders dan diegene welke gewoonlijk
voor mensohcfijk voedsel diienen, tenzij
de2c laatste zijn geconsigneerd aan de
volgende daartoe gemachtigde personen:
de Nede rlandse he regeer in g of een har er
derla/ntementten, mils da,t de toestemming
van den, staatssecretaris van Buitenland-
èchc Zaken vooraf verkregen is; aan eenóg
Britseh diplomaat of consulair ambtenaar
in de Nederlanden of eenig consulair amb
tenaar in 'de Nederlanden van de gealli
eerden of'een neutraal land, mits dat In
het geval van consigneering aan diploma
tieke of consulaire ambtenaren van neu
trale landen vooraf vergunning is ver
kregen yan den staatssecretaris van Bui-
tenianidsclhe Zaken of van de Nederland-
sche Overzee-Trust-maatschappij of in het
geval van eenig artdko', waarvoor een be
perkend verbod is uitgevaardigd en da,t
krachtens een speciale vergunning mag
worden geexporteerd, machtiging i© ver-
kre{ ?en van den in die vergunning als ge
consigneerde genoemde.
De rn e 1 k p r ij s.
De burgemeester van Amsterdam heeft
een brief gericht tot melkinrichtingen en
melkslijters daar ter stede, waarin hij als
zijn voornemen to kennen geeft, hun voor
raad melk in bezit te nemen op den voet
van art. 76a van de Onteigeningswet.
Evenwel verklaart hij zich bereid, op den
voet van art. 76b der bovengenoemde wet,
deze in-bezit-neming op te schorten, wan
neer de betrokkeneriJ&vi" "$&«d?uifïfifi-prfis
zaï in-bezit-neming van de voorraden ten
gevolge hebben.
Varkens.
Waren de vorige week de aanvoeren op
'de Friesche varkenismaiTcten nog niet bij
zonder groot en de prijzen dientengevolge
even hcog a'.9 voor de sluiting der gren
zen. thans as het blaadje omgekeerd. Deze
week waren de aanvoeren aanmerkelijk
irrooter en, trad een, beduidende prijsver
laging cm. Vooral te Wolvega, een der
grootste varkensmarktctn van het Noor
den, was do prijs der exportvarkens
Woensdag aanzienlijk lager en hebben de
©pkoopexs belangrijke sommen verloren
Een koopman had dien dag een verlies
,va/n niet minder dan f 700 te boeken.
Vi s cli m and ea
Ter bestrijding der heerschende werk
loosheid te Noordwolde (Fr.), een gevolg
van den stilstand van de rieten-stoelen-
todustrie, zullen aldaar mot Behulp van
het Kon. Nat Steuncomité 1914 poginger.
.worden aangewend, can het mandenma-
kerslbedrijf op groot© schaal ter hand te
nemen, 't Is de bedoeling hoofdzakelijk
visohimaniden. te doem vervaardigen.
Uitvoer van kool.
Naar aanfeiding van het kon. besluit,
houdende verbod tot uitvoer van alle kool,
alle soorten van smijboonen, van spersie-
boonem, van Helinxich's Riesemboonen, van
uien, van alle peen soorten, voor zoover
ihiet reeds verbodem, en van kroten, heeft
de minister van, Landbouw, Nijverheid em
Handel zijn béschikkimg van 23 September
j.l. tan aanzien, van De^ksohe witte kool,
ingetrokken.
Gelegenheid tot uitvoer van Deemsche
witte kool en roode bewaar kool door mid
del van consenten wordt tot een nader to
bepalen datum nfet verleend.
De exporteurs zijn gehouden een verkla
ring to teekenen, waarbij zij zich tegen
over den secretaris van den Nederland
se hen. Tuinbouwraad verbinden tot het
nakomen der voorgeschreven verptöchtim-
gen em tot betaling van hun aandeel*
dte hliX!3teUr iS varP,ichl elke partij
001190111 wemsoht uit te voeren
©en dee,! beschikbaar te stellen
i*m!amdsch verbruik %0ar bu>
rüstk'
i-woo. wtJtr'001' apr"i=:
van de hoeveelheid, waanw'ziTSSl
pont aanvragen, ten genoeg* denT
Cretans van den, Ne<»er!andsoJi«n Tuin-
bouwroad een bepaald deel in eigen he-
waarplaatsem beschikbaar houden, welk
deel moet zijn van prima bewaarbare
quaZatoPt.
De exporteurs van uien ontvangen al
leen coaisemten voor ^uitvoer van dat pro
duct, indien zij van elke honderd kilo
gram, waarvoor zij consent aanvragen,
tien kilogram voor binnenlandseh verbruik
afleveren aan de door dein secretaris v-ah
den. Nederlandschen Tuinbouwraad aan
■to wijzen opslagplaats, tegen den. prijs
van 3cent pea- kilogram.
De exporteurs van grove peen zijn ver
plicht van elke honderd kilogram, waar
voor zij consent aanvragen, tien kilogram
beschikbaar te houdem voor bim/nenlondsoh
verbruik tegen den prijs van 12/3 cent
per kilogram.
De exportreurs vam fijnere peein zijn
verplicht van élke honderd ki-logram,
waarvoor zij consent aanvragen, tien
kilogram beschikbaar te houdem voor birn-
nom landsch verbruik togen den prijs vm
21,' cemt per kilogram.
De exporteurs van knolrapen zijn ver
plicht van elfke honde/1 kfilogram, waar
voor zij consent aanvragen, twintig ktlo-
grarn beschikbaar te houden voor binnen
landseh verbruik tegen den prijs van 1
eenlt per kilogram.
De exporteurs van Gelde,rsche knolra
pen zijn, verplicht van elke honderd kilo
gram, waarvoor zij consent aanvragen,
twintig kilogram beschikbaar te houden
voor binnenlandseh verbruik tegen den
prijs van 2 cent per kilogram.
De exporteurs van kroten van één pond
en zwaarder zijm verplicht van elke hon
derd kikogram, waarvoor zij consent aan
vragen. vijftig kilogram beschikbaar te
houden voor binnenlandseh verbruik tegem
den ptrijs van 1 3/4 cent per kilogram.
De exporteurs van fijnere kroten zijn
verplicht vam elke honderd Kilogram,
waarvoor zij consent aanvragen, vijftig
kilogram beschikbaar te houden voor ban
nen! andsch verbruik tegem den prijs van
2 3/4 cemt per kilogram.
De cautie wordt bepaald:
voor de exporteurs van grove en fijnere
peen op f 25 per wagon;
voor de exporteurs van knolrapen er
Geldersohe knolrapen, op f 50 fier wagcvn
en voor de exporteurs van kroten van
één pond en zwaarder en van fijnere kro
ten op f 100 per wagon.
Koninklijke besluiten.
Bij K. B. is benoemd tot directeur van
het post- en telegraafkantoor te Middel-
harnis C. A. Otten, thans commies der
post. en teL 2de kl.
Verzekeringswetten.
Binnenkort zullen, naar de „Tel." ver
neemt, de ontwerpen-Treub, tot herzie
ning der verzekeringswetten-Talma, bij
de Tweede Kamer worden ingediend.
Twee belangrijke punten uit die wijzi
gingswetten kunnen wij thagpjp^le^e^en
J,Tn"'dë Ziekte-" en Invaliditeitsveizeke-
nieuwe regeling aan-
zienlijk naderen tot het volledige zelfbe-
fT der artwders: in genoemde vei-ze-
erin gen toch zullen de arbeiders 2/3 van
de zeggenschap krijgen. In de Ongeval
lenverzekering krijgen zij, volgens het
nieuwe ontwerp, 1/3 van de zeggenschap,
terwijl zij thans niets hebban. Aldus na
dert minister Treab er toe, om den arbei-
f ,m ,de uivoering der verzekeringswet
ten de leiding te geven.
Kamerverkiezing Amsterdam IX.
Ter vervulling van de vacature, ontstaan
door het bedanken van den heer Vliegen
als lid van de Tweede Kamer voor Am-,
sterdam IX zal de verkiezing plaats heb
ben den 19en October, de eventueel® stem
miang op 28 October d. a. v. en de even-
tueaele herstemming op 4 Nov. d. a. v.
Naar wij vernemen, hebben de drie be
sturen der coalitiepartijen in Amsterdam
in beginsel besloten te adviseeren om
een eigen candidaat te stellen. Binnen
enkele dagen kan een definitie! besluit
genomen worden.
Korte Kroniek.
De Nationale Bond van R. K. Sociale
Propagandaclubs houdt een Bondsycr-a-
derinfc op Zondag 10 October a. s. 's na
middags l uur, in het hotel Noord-Bra
bant te Utrecht.
Op de man denlab riek der firma
Strijkers en Co., even buiten Tiel, is al
les in gereedheid gebracht voor de huis
vesting van 43 geïnterneerde Belgen, die
aldaar zullen worden werkzaam gesteld.
De bewaking wordt opgedragen aan 12
soldaten.
De gewone audiëntie van den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken zal op Vrij
dag 15 October a. s. niet plaats hebben.
Noorden. Donderdag werd aan het
Woerdensoh Verlaat, in het café van den
heer Otto, publiek bij opbod esn afslag een
blok van 5 woonhuizen verkocht, eigen
dom van den "heer Pak te Bodegraven. In
bod gebracht op 12312, werden zij ge
mijnd door den heer Brunt, raadslid van
Woerden, voor rekening dier gemeente op
i 300. Tegelijk werd van donzelfden eige
naar een woonhuis op erfpacht, staande
aan de Amstelkade, verkocht, hetwejk in
bod gebracht op 1460 gemijnd werd op
1 70 door den bewoner J. van der Zaan.
Nieuwkoop. Donderdag werden te
Aarïanderveen drie alhier gelegen percee
land verkocht, welke 1e zamen de vorige
w-eek in bod waren gebracht op 121.425.
Zii werden in combinatie gemijnd op 1 i
door den huurder C. Varduijn aillhler.Wel
een respectabele prijs, daar zij tezamen
slechts groot waren ongeveer 8 Hectaren
zonder woning.
Goedkoop Vet
Men deelt ons mede: Door de
middelencommissie hier ter
leen in de winkels "der coöperaties „V<x>r
S? I „Ons Doel" verkrijgbaar £g«
de„ kostenden prijs van1 0.45
Het vei, dat zoowel aan h t 1
Slachthuis, als door den^ gemeen^^^
Keuringsdienst van eet- en ..„nrivct
indult rieele doeleinden gebezigd.)
vet onderscheidt zich dus
verteerbaarheid en «.^'"Xtwaar!
treft met rundvet volkomen g J
goedkoop.
Politie
j„ Cteenstxaat is hedenmorgen «en
van politie.
kolonel van de voormalige schutter j
ter sited©.
Vooi' examen Apothekers-assietant zijn
••""r i'lKt' «derSoM de
Brouwer te Vlaardungen en de hear J. van
den Berg te Rotterdam.
alphen.
Lichting 1916. De burgemeester maakt
bekend aan de f"
ting 1916 dat znj, welke 16 Nov. a.
schen deei te nemen aan het onderzoek
beffende voon5eoefc.mlbe.id»ch voor
24 October a.s. bij beim moeten aanmelden
boskoop
Terht C_ van^dJvar^den'motor"
tr^dd^. en kwam er met den
schrik en een nat pak af.
U*7ERSW0UDE.
bocht op den AchtpVi,.-. -=Door een
Munt gevonden, die voor muntverzame-
laars zeker van waarde zal zijn. De eene
zijd© toont een wapenveld met 3 lelies,
waarboven oen met een lelie in het
midden. Hei randschrift bevat: Ludovicus
Xlll D. G. Franet Nava Rex.
Op de keerzijde bevindt zich een figuur
in den vorm van een Kruis, in het mid
den de letter A. De armen zijn allen gedekt
met een lelie. Op het randschrift leest
men, naast een Grieksch Kruis, d© woor
den Christus, regnat. Vincit et imp. 1636.
De munt is weinig beschadigd, heeft
een middellijn van 25 milimeter en is iets
zwaarder in gewicht <lan een gouden vijf
gulden stuk.
KATWIJK.
Leidechc 9tudentcn. Uit Katwijk
schrijdt men d.<ï. 8 October aan de „N.
.Crt.":
Heden heeft d© Leidsche Studenten ver-
eenrging Pro Patria op de schietbanen
te Katwijk haaT jaarlijksch© sdhietwed
strijd voor de groenen gehouden. Zooals
de „mes" het medebrengt, was ook dit
maal hei Collegium van het Leidsche Stu
dentencorps en de kroegcommissie van de
Sociëteit Minerva bij deze feestelijkheden
tegenwoordig.
Er heerscht© den gansohen dag een zeer
opgewekte stemming, die nog werd ver
hoogd door de aanwezigheid van een mu
ziekkorps.
Na afloop der wedstrijden heeft de prae-
M-3 van Pro Patria, de heer A. D. van
Assendelft de Coningh, met een hartelijke
toespraak de prijzen uitgereikt, waarna
men in optocht door de gemeente Katwijk
trok.
NIEUWKOOP.
Nieuwe school. Naar wij vernemen,
tal de R. K. Jongensschool worden over
genomen door de besturen van het Jon-
genspatTonaat en de St. Jozef-Geffiellenver-
ceniging en zal een nieuwe jongensschool
worden gebouwd.
SASSENHI.IM.
De Hanze. Gisteravond vergaderde in
de zaal van den heer Schipper de afd. van
,De Hanze".
De voorzatter, de hieer L.» Ph. Bdsschops,
opende vergadering met den Christe-
lijken groet, heette de aanwezigen op deze
eerste bijeenkorlst in dit seizoen hartelijk
wet"kom, spoorde hen aan toch vooral
trouw tier vergadering te komen en, zoo
véél in hun vennogen is, propaganda voor
de veneend ging te maken, want door een
drachtig samenwerken kan er* voor den
middenstand veel goeds tot stand' gebracht
worden.
De notulen werden na voorlezing onver
anderd goedgekeurd.
Vervolgens gaf de voorzitter een over
zicht van de werkzaamheden door het
bestuur in de afgeloopen zomermaandein
verricht; o. a. werd meegedeeld dat in
samenwerking met de afdeeldngen HB'e-
gom en Lisse getracht zal worden een in- i
formatie- en incassobureau op te richten. I
In den loop der maand November zal
de heer Kamerbeek alhier eene lezing 1
houden over "T?:' [kk6W'. De voor-
MWdCT!h1,^en aan do vergadering
zitter spoorde de List»-»'-1
b» -"-Jf
™TS*£ait
■werp zal houden. eedaan van een
Mededeel mg ^^^estuur, waarón
schrijven von h kortem tijd
werd meegedeeld, n gezonden doos-
aan de leden zul Vei-zamelen voco:
Sint Bavo ten
van het. H. Hart W j piW,
Hierna werd door den Cec|raje ver
een der af8«,''aa"1;f1™uBgei,r«d verslag
rr«Ktp.
genet de Open Biie v Hanze" van 17
te betuigen overgegaan tot het ver-
Hierna werd overgeg afdee-
P V—Men en G. Hart-
voorzitter werden beantwoord.
TER AAR.
Boerenteenbanh. - De ^«nlembanh
Lan^oP -"o6, —iev^estem
tot stemopnemers de heeren
Hegeman, ^oSr deelS vervob
welgevallen. De Voorzfiter^ de
gms mede datd\ ernstig onge-
heer E. Th. uopr j, waarschijnlijk
steld is, en zijn kunnen
gedurende geruunen t^d,
waarnemen, waarom het mi„„ ,an
ver-vonging te ^'Kass^er is d» olk de
een «aamemdddeSeS
reden, waarom d Voorzitter
gadering is a dochter van den
hennnert er aan, aai o geruimen
Heer Copraij ha" ^odat har,
lijd heelt ter zijde g Befituur
bekwaamheid voldoende Bestuur
is bekend. Het is daarom dathet B
aan de ,v"6ad"ineaj1gn plantsvervangslev
om Mej. copray
den uitgebracht 133 stemmen, waai v.,
131 op Mej. J. Copraij en 2 op C. de
Bruijn; zoodat eerstgenoemde met over-
groot© meerderheid is benoemd. Het Be-
etuur zal aan de gekozene hiervan kennis
geven en twijlelt nieV'of zij zal de benoe-
mine aanvaarden. De Voorzitter spreekt
den wensch uit, dat Mej. Copraij onder
Gods zegen de haar opgelegde taak goed
moge volbrengen en haar vader spoedig
geheel moge herstellen. Verder wordt
medegedeeld, dat het kantoor der bank nu
alleen op de vastgestelde dagen n.l. Maan-
dac en Donderdag geopend zal zijn
voorstel van het bestuur wordt besloten
om liet maximum-bedrag der spaargelden
te verhoogen tot I 400,000, en na eemge
bespreking wordt bepaald, dat voorloopig
geen'spaargelden meer zullen aangenomen
worden van hen, die geen lid zijn van de
Boerenleenbank.
Het bepalen van tijd en plaats der eeivt-
volgende vergadering wordt aan het be
stuur overgelaten.
Onder dank aan de leden voor hunne
trouwe opkomst en aangename medew»
king sluit de voorzitter de vergadering.
VOORSCHOTEN.
Berouw. De landbouwer L. C. de G.
vermistte dezer dagen fuiken, welke hij
to zijn visctïwater had gelegd. Hij deed
aangifte bij de rijkspolitie die een ondea-
zoek instelde. Op zekeren morgen echter
vond hij de fuiken op de oude plaats. Hij
dde ze weggenomen had had zeker berouw
e ©kregen of misschien ook wel de lucht,
dat de politie het zaakje in handen had.
Door W. J. Creygtïton is vergunning
verzocht tot plaatsing van een electromo-
tor van 5 p.k. in de brandstoffenberg-
plaats in het perceel Galgewater no. 13,
tot het in werking stellen van eene cokes-
breekmachine.
Academienieuws.
Leiden. De Geneeskundige Staatscom
missie bevorderde heden tot arts den heer
P. van Geer (den Haag); tot semi-arts den
heer H. Lautenlbach Jr. (Leiden).
ZOETERWOUDE.
R. K. Bouwvakarbeiders. Tein edmie
te komen tot de oprichting van een R. K.
Bouwvak arbet'dersvereemngmg, zijn a'üé
R. K. bouwvakarbeiders dezer gemeente
uitgenoodigd tot het hijwonen, eener ©rpn-
bare- propagandavergaderimg, waar ale
spreker zal optreden de heer A. H. Smul-
dea's. uit Utrecht, voorzitter van den Ned.
R. K. Tiiimmeirliedenbond „St. Joeef.
Roomsche Agenda.
MAANDAG. Leiden. Half 9. Ned. R. K.
Volksbond. Apologetische Cur
sus door den WelEerw. Pater
Zuidgeest, in het lokaal Hoog-
londsche Kerkgracht 40.
WOENSDAG. Leiden. 8.30 uur Boek-
houdcursus voor leden; van
den Ned. R. K. Volksbond i<
het Gebouw Prediker, Jan
Gemeentelijke Aankondigingen.
Door de Firma C. de Bink en Zoon ls
vergunning verzocht tot oprichting van
eene zetterij, drukkerij en binderij in het
perceel Stille Rijn no. 9, waarin geplaatst
zullen worden 4 electromotoren, elk van
p k., tot het aandrijven van diverse
machines.
Dreadnoughi-Jubkeum.
Zaterdag was het precies tien jaar got
leden, dat de ikiel voor den, eersten dread-
nought werd gelegd. Dit was een marine-
gebeurtenis van zopveel gewicht, dat aüe
schepjen-bouwende mogendheden, hun ge-
wonen bouw vertraagden of hun nieuwe
schepen wijaigden naar dit Engelsche j
wonderschip.
Dertien maanden heeft thans de oorlog
gewoed, maar de dreadnoughts, als kost
baar speelgoed bewaard, vervulden hun
rol nog niet,
In 'dé Temps" wijdt A. Rousseau eea
zeer belangwekkend artikel aan de dread-
nought-historie, aan welk artikel wij het
een en ander willen ontleene-n.
Vanwaar is het dreadnoughtxidee geko-
men? Wie heeft dit schip geïnspireerd?
Het antwoord op deze vragen is zeer ver
schillend. Aanvankelijk geloofde men, dal
rie dreadnought een toepassing was van
de lessen, in de slag bij Tsudhima opge
daan, toen, Togo dn 20 minuten het eskader
van Rodsche-swe-nski vernielde. De zware
artillerie der Japanners wrocht d:it groote
werk en de aanvaarding van heit zware
kanon, deed de dreadnought noodig wor
den.
Toch is deze opvatting onjuist. De slag I
bij Tsuchima had plaats 28 Mei 1905, doch I
2 dagen vroeger, 26 Mei, deed de „Enginee- I
ring" reeds de raededee'ing van een zeer I
bijzonder pantserschip, dat bij wijze
Droef te Portsmouth gebouwd werd, dat I
10 kanonnen van 30.5 m.M. en 21 knoop I
snelheid zou hebben en den naam Dread-
nought," dragen.
Ziedaar een vast historisch punt, maar I
het idee van de dreadnought, is dit af- I
kemstig van den Itaüaanschem, ingenieur
Cumberti, zooaLs Sommigen beweren,
lagen de plannen reeds lang in de Brit I
sche marineh portefeuille? Wie zal het zeg-l
gen? De Navy Estimates in ieder gevalI
schrijven het initiatief toe aan PhilM
Watts, directeur der Brdtsche marine-1
werven.
De bouw~van den eersten dreadnought
giaig reusachtig snel. 2 October 1905 werd
de kiel gelegd-, 5 weken later kwamen de
admiraliteitslords reeds eens kijken en
toen waren er 2724 ton staal verwerkt
stapel 7.0(7 ia bidiê
bouw nog nooit geiverkt en dit reccvrd i,
later ook nog niet weer bereikt
Koning Eduard en 'koningin Alexandra
Hoonden de te water lating bij.
Iaën. de ..Dreadnought" van stapel 'i™
iroog hij 7500 ton of 7.500.000 KG De
van dr'nre^^'i'óP1 op 5'aPel
!ï!df, „pieadnouglit" ,s de voornaamst
aewee?,™n 'Li vnrIooP™ marinajaar
eeweest. De belangrijkheid is gelegen ia
het feat, dat de Dreadnought, allefn ka
nonnen van 30.5 voerende, snel en feite
?.ww,sbfar' biïna aWe bestaande., oer.
itogsschepen doet verouderen.
De bijzonderhedein van 't schiip zita
he, oogenblik nog gahèim. Tien, jaar pi
Men waren de „MapesticV da schoonfte
,der wereld, lieden, lijdt het geea
fwijfal' of de „Di-eadnoug-ht," kan op ]o 000
van „Majestio's" evrn^
Soot Mi jrnh'ettgm a,s de jap™«h.
vloot bij Tsuchima de Russische deal
eens kunnm venveren,- daar hun kano»
nen maar 5000 yard schieten.
Het is misschien niet overdreven (e
n'i^d de "D™adnouBht" een paar van
onze moderne „Kling Edward VlI'a" zen
.-ït™ be'v4c,1,m m oan het langste eind
trekken. Desnoods zou hij vormnedeliik
«tiïr?"^6 T'oat aaa KpT»»
wed?! 5 601 woorbo''g voor dea
De overige pers in binnenland en bui
tenland schreef al even enthousiast en dit
verklaart, waarom alle marines het nieu
we type aannamen. Men maakte overal de
in aanbouw zijnde schepen af, maar deze
werden gewijztigd naar dreadnought-model.
Duitschland staakte de verdere afwerking
van zijoi 6 jaar te voren aangenomen
marine-program en men ging ook aan het
dreadnoughten. Om die reden werd ia>
Duitschland sinds 1906 geen enkel pant
ser schip op stapel gezet en geen enkel in
1907 te water gelaten. Het jaar 1906 was
hef crit-ieke jaar: dat van den Dread-
noughtbouw. Amerika, Brazilië, Italië,
Oostenrijk, Spanje, Argentinië, Chili,
Turkijes Griekenland volgden het voor
beeld na.
Japan, Rusland en Frankrijk evenwel,
al maakten zij hun pantserschepen, hun
snelheid en bewapening grooter, volgden
toch aanvankelijk met, het dreadnought-
prmcipe.~De echte Japansche dreadnoughts
beginnen pas met de' „Kawacfti", de
Fransche met de „Courbet", en de Rus
sische met de „Gangout".
Nauwelijks was de dreadnought ge
schapen of men begon ook al zijn volma
king. Engeland zocht die niet in de ver
meerdering van het aantal vuurmonden
maar in hun volmaking: vergroot ing van
het kaliber, verzwaring van het projectiel,
verhoogiing der schietkracht en ook in de
plaatsing van de artillerie zelf. Langza
merhand begon de Engelsche marine al
de torens voor de zware artillerie op de
lengte-as van het schiip te plaatsen, zoodat
men het vuur van alle stukken aan beide
ziiden kon samentrekken en tegelijk ging
van het 305-kali'ber tot het 343 knjïheff
