DONDERDAG 30 SEPTEMBER. 1915. BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. No. 1818 - BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per weèk f 1.25 per kwartaal; bij onze enten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/* cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeellngen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent j nummer bestaat uit twee bladen. Oe Duitsche troepen slaan enkele nsclie aanvallen af en maken fge vorderingen. De Duitsch-Oos- nrijksche legers hebben het dorp ojuilawka genomen. Aan boord li het Italiaansche linieschip „Bene- io Brin" heeft een ontploffing en brand als gehad. fan het Westelijk oorlogs terrein. Overzicht. de krachtige stoot in het westen en do Duitsche linies ondernomen, on- Idellijk zi>u worden gevolgd door een tineenen terugtocht der Duitsche Segetrs èfemand in Frankrijk of Engeland ben verwacht. Want hoe hevig de it ook was, en hoe dapper de aanval- le legers ook streden, het doorbreken de Duitsche .ilimies is niet geslaagd heefit slechts een' lindeuking plaats ge en de Standard" meent, dat deze diking oip twee plaatsen, wellicht e©n ivuitspringend front in de vijandelijke e zou .kunnen vormen, die gemakkelijk ;evallen en moe.irtijk verdedigd zora iinsti worden. Daarvoor zouden echter ifldeukiinigeai dieper moeten zijn., dan [liwkelijkliel.d het geval is. Het schijnt zeker., dat de winsten, door de Engel- n en. Franschen behaald, tot nog toe Duitsche 'linies schijnen zoo te zijn, dat n.aar de. T';noc" nec eerbied moeten worden behandeld. Midien werd het verder voortdringen, r dit blad uiteenzet, door zware regens mmerd, er moet nieuw zwaar geschut positie worden gebracht, en ten s'iotte het niet. denkbaar dat de geallieerden me behaalde voordeelien door roekeloos irul'trukken in de waagschaal zullen Hen. Dat alles om te betoogen, dat de te offensieve beweging ontzettend menschen'ievens heeft gekost, aan bei zijden groote verliezen deed ontslaan, ar dat het doel, de verdrijving der tsche legers uit Frankrijk en VLaan- en niet bereikt werd, niet bereikt kon jrden. En de meening van de Daily ren,iele", dat. de geallieerden er rekening moeten houden, dat deze overwin- ig, evenals de vorige, misschien geen •ecte vooi'deelen zal opleveren, moge llicüit eemgszflins voorbarig zijn, omdat nog te vroeg is, nu reeds conclusies rekken,, terwijl de gevechten nog aan Ingang zijn, het as zeker, dat de Duik lip legers zich tegen een verderen op- prsch der geallieerden krachtig verzeti i, en dat massa's troepen van de reser- in Duitschland, naar Frankrijk wer- b gezenden, om de verdere offensieve toegingen der geallieerden tegen te hoif- Er wordt nog gevochten, maar uit a He ichten is duidelijk, dat de Duiitscbers hun tweede Vmiie. die krachtig -is aan- egd en met velerlei-, versperringen as feef'oten, een tegenstand bieden, waar de stormloop, zoo niet geëindigd, dan H'h zeker aanmerkelijk vertraagzal irden. En het is te verwachten, dat in volgende dagen éh weken, in alle p.'aat- en stellingen, die in de laatste dagen enoemd werden, opnieuw za'l worden go- heden, omdat ze het doel zullen zijn van e'.kc-ns hernieuwde aanvaren en tegen- j&nvalljen. Reeds nu meldt het Duritsche 'üfrbericht, dat ernstig gevochten wnrdt ^ordelijk van Loos, waar de Engelschen V-rden. teruggeslagen en de Duitschers seng terrein wonnen, lij Souch'ez werd eveneens weder ge- 'ochtiem; het Fransche bericht meldt hier- '"er, dat verder terrein werd gewonnen, 'n Champagne werd eveneens de strijd -fn de tweede Duitsche linie voortgezet 'n -n de Argonnen mislukte de poging der 'r&nschen om de bij ,,La Fille Morte" ber amen loopgraven te hernemen. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Overzicht. ïn Rusland wordt de Duitsche opmarsch' ?f|ortgezet, hoewel langzaam en met veel ®genstaod van het Russische leger. Vooral 111 Dunaburg wordt hevig gevochten; kortdurend worden stellingen door de ^Qitschers genomen, maar vinden zij veder nieuwe, door de Russen bezette Posities voor zich. Telkens moeten die k'llingen worden bestormd, en de geveeh- worden met onverminderde hevigheid Tusscben de Wilija en den Njemen gaat Hindenburg's leger langzaam vooruit in de richting van Molodetsjno. De Duitsche cavalerie heeft de streken bij en oostelijk van Wileika verlaten, nadat zij de ope raties van het leger van generaal Von Eichhorn door optreden tegen de flanken van den vijand had ondersteund. Ten zuiden van de Pripjet, waar thans ook een Duitsch leger onder Von Linsin- gen opereert, is de krachtig offensieve be weging, der Duitschers de aanleiding ge worden tot een wijziging in den toestand. Generaal Iwanof had tegenover de Oosten- rijksche legers, door zijn volhardend of fensief optreden, eenig voordeel behaald; maar sedert eenige dagen -is de kans hier weer gekeerd. De Russische offensieve be weging is in een defensief overgegaan. De Duitsch-Oostenrijksche legers hebben den aanval hervat, en met het gevolg, dat de Russen uit 't heroverde gebied zijn terug gedreven. Zij wierpen den vijand uit de ten westen van de Boven Putilowka gele gen archterhoede-stellingen. Meer naar het noorden namen zij stormenderhand het verdedigde dorp Boguslawka. Zoo het bericht bevestigd wordt, dat de haven van Archangel niet meer bereikbaar is, daar de Witte Zee is dichtgevroren, is dit voor de aanvulling van den munitie- voorraad van het Russische leger, een ernstige slag. Uit Engeland werden gere geld zfendingen ammunitie naar Rusland gebracht, die in Archangel werden ont- scheept. Eenige schepen met ammunitie, voor Archangel bestemd, zijn in Engeland teruggekomen, wijl zij de haven van be stemming, door het fjs, niet konden be reiken. Daardoor zal de positie der Russische legers nog moeilijker worden, dan zij in de laatste maanden is geweest. Van het Zuidelijk en Zuid- Oosieiiik C verzicht. r>o' jo.»ku.na J.111Jdl mei .xijwöi onveran derd. Van een flink offensief hoort men niets en er zijn ook geen teekeinen, die er op wijzen, dat dit spoedig het geval zal Z1'Het Italiaansche legerbericht meldt slechts, dat de Italianen vijandelijke aan vallen afgeslagen hebben in de streek van Cevedale en het Karstgebied. Het Oostenrijksche communiqué is iets uitvoeriger dan het Italiaansche maar laat aan belangrijkheid veel te wenschen over. Het maakt melding van afgeslagen Italiaansche aanvallen op de hoogvlakte van Vielgereuth, ten noorden van Coston, de Mrzli Vrk en bij Dolje. Verder meldt nog het communiqué, dat in het Stilper- ioch-gebied verscheiden kanonnen van den vijand door het Oostenrijksche geschut werden vernield. Van het Zuidoostelijk oorlogsterrem wordt gëmeld, dat er niets bijzonders ge beurde. Op Zee. Brand en ontploffing op een ïtaliaansch linieechip. „llavas" meldt u.i.t Brinddsi: Een brand gevolgd dioor 'een ontploffing, is onts'tean, aan boord van het ItalHaansdhe pantser- schip, Benedetto Brin." Tot mog toe zijn 8 officiiéren en 379 "sche pel inig en gered. De scihout-bij-nacht Rubum de Cero'in is ondier de slachtoffers. (De „Benedetto Brin", een linieschip van 13,400 ton, was m 1901 van stapel geloop en. Het schip voerde o. m. 4 s'tx v. 30,5 4 st. v. 20,3 en 12 st. v. 15 c.M. bemanning telde 820 koppen.) De duikboot- en mijnoorlog. Het Engelsche 6.6. Natal" (6500 ton) op reis van Bombay maan' Marseille is ver leden week door een Duitschen onderzeeër bij Kreta getorpedeerd. De bemanning van het s.9., 34 koppenj, werd te Marseille aan gebracht door het s.s. „Memphis'. Verschillende Oorlogs berichten. Belgische arbeiders in Russische muni tiefabrieken. De „Voss. Ztg." bericht, dat wegens het gebrek aan geoefende ar beiders in de Russische munitiefabrieken Belgische arbeiders over Marseille, Salo- niki en Servië naar Rusland worden ge- zonden. Een „historisch schaap". De denis van Italië zal naast de historische ganzen, die eens het Kapitool redden, nog een „historisch schaap" moeten boeken. Dit dier, door een regimenit Alpenjager; gevangen, wend in. de loopgraven gehou den en daar als een talisman beschouwd. Het was bijzonder rustig, blaatte nooit en toonde bij het hevigste vuur niet de man- She vrees. Op een nacht* toen de soldaten, gebruik makende van een korte gevechtspauzq, in slaap gevallen waren, werd het schaap plotsel.ing onrustig en begon luid te bla ten. De-manschappen ontwaakten en kon den daardoor oen in alle etiiLte voorberei den aanval van een regiment Oostenrij kers afweren. Zoo redde één schaap een heele com pagnie soldaten. Cartonnen munten. De Brusselsche correspondent van het „Journal des Dé- bats" weet tie vertellen, dat tn Rijeseil geld van zrinik en 1 en 2 stuiverstukken van carton in omloop z.ijn! De .„Toren van den Bond9trouw". Te OberwiesentAial is do eerste steen gelegd van den „toren van dean bondistmuw". De feestelijkheid was een grootsdhe m 'ijfcltr tatie voor de Duitsch Oostenrijksche wa- panlbroedersdbap. Er werden telegrammen van hulde gezonden aan bedde keizers. De „IJzeren Karei de Groote". Te Osnabrück iis het beekl van den ijzeren Karei den Grooten omhuld. Op den eersten dag weiden voor 100,000 mark spijkers geslagen. 4 Photo's van oorlogsschepen. De Brit. sche admiraliteit heeft bekend gemaakt, dat het 'verspreiden en publioeeren van prentbriefkaarten en photo's van oorlogs schepen in strijd is met de belangen van het land, 'omdat daardoor de agenten der vijandelijke mogendheden iin staat wor den gesteld de schepen der vloot te aden- tificeerem. En de admiraliteit vektaart dus dat zulke verspreiding en publicatie ver boden ,iis volgens de bepalingen, van de Defence of ithe Realm Regulations. Enorm munitieverbruik. De „Daoiliy Mal ["-correspondent t© Parijs 'seint, dat in de drie dagen en nachten durend© be schieting van de Duitsche stellingen in Champagne en bij Atirecht, een millioén zware projectielen verbruikt werden. uur iisincii- De aanslag op Fathy pasja De man, die Fathy pasja, minister van de Wakoefs (vrome stichtingen), aan het station te Kaïro aanviel en hem twee wonden aan de wang en een aan den schouder toebracht, is ter dood veroor deeld, meldt Reuter uit Kaïro. Nederland en de Oorlog. Oorlogswinsten. De Haagsche correspondent van de .Telegraaf' vertelt, in verband met de door de N. O. T. ópgeegde boaten een on ander van de geschiedenis van het uit voerverbod op oliën en vetten, de daarop gevolgde reusachitigen uitvoer van reu- zeLine" het besluit van minister Posthuma van 7 Juni en den daarna ontstane con- senitenzwendel, de intrekking van het des betreffende regeringsbesluit en het voort zetten van den thans verboden uitvoeir van reuzeline, mat een bijmengsel en on der den naam van margarine waarop d© hooge boeten-oplegging volgde. Aan het slot maakt de correspondent, dtie erop wijst dat in dezen tak van bedrijf millioenen verdiend zijn, d© volgende op merking: In verband hiermee stellen wij de vraag, of het dan werkelijk onmogelijk zou zijn vele van die oorlogs-winsten op te sporen en t© belasten. Ons dunkt van niet. Want tal -van bek©ad© firma's hebben aan dezen uitvoer deelgenomen, firma's op de departementen geenszins onbekend. Gaat het aan, dergelijke fameuze winsten onbelast te laten? Er moge ernstig naar het tegendeel worden gestreefd." Be-lasting op de oorlogs- w ói n sten. Naar het „Volk" verneemt behoort tot hen, die aangezocht zijn om lid te worden van de Staatscommissie in zake een belas ting op de oorlogswinsten, ook de heer Sehapetr. Beschikbaarstelling van levensmiddelen. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft in zake de beschikbaar stelling van verschillende voedingsmidde len voor het verbruik van de bevolking tegen lagere prijzen dan daarvoor bij uit voer bedongen kunnen worden, aan de burgemeesters een circulaire gericht, waarvan de inhoud reeds is vermeld in de mededeeling, voorkomende in ons blad van j-1. Dinsdag. Melk. In een vergadering van veehouders te Gouda, is besloten de melk gedurende den winter te brengen op 14 a 15 cent per liter. Naar wij vernemen is door den Burge meester toegezegd, dat hij zal trachten te bewerken dat maximumprijzen worden .vastgesteld* Schapenvlees ch. De minister van Lamlbouw, Nijverheid en Handel heeft, gelet op het koninklijk besluit van 2 September 1915 (Stbl. no. •3841) houdende verbod van. uitvoer van schapenvleesch, met ingang van 4 Octo ber 1915 ontheffing van genoemd verbod verleend voor vleesch afkomstig van ram men en wee ren. Paardepeen en knolrapen. De Minister van Landbouw, gezien het besluit, houdende opheffing van het ver bod van uitvoer van paardepeen en van knolrapen, heeft bepaald: Art. 1. Uiitvoer van de hiervoor ge noemde producten mag alleen geschieden op vertoon van consenten, afgegeven door den secretaris van den Nederlandschen Tuinbouwraad en wanneer die producten onder ambtelijk toezicht ten uitvoer inge laden worden op de navolgende plaatsen: Amsterdam, Bodum, Be verwijk, Bo ven karspelGrootenbroek, Breda, Broek op Lansgendijik, Delft, 's Gravenzande, Gro ningen, HaagLoosduinsche vaart, Hon- selersdijk, Hoogezand-Sappermeer, Hoorn Kampen, KoudekerksHazerswoude, Lei den, Maastricht, Medemblik, Monster, Naaldwijk, Nieuwerkerk a. d. IJsel, Noord- scJharwoude, Poel| Jjk, Purmerend, Ro denrijs, Roelof-Arendsveen, Rotterdam, Venlo, VoorburgLeidschendam, War- menhuizen, Westerleee, Winschoten, Zoe lte rmeer-Zegwaard, Zwijndrecht. Voor de richtige uitvoering van de in deze beschikking bedoelde regeling is de secretaris van den Nederlandschen Tuin bouwraad verantwoordelijk tegnover den Minister. Art. 2. Consenten worden afgegeven aan hen, die als exporteurs van de hier voor genoemde producten zijn ingeschre ven en voldaan hebben aan de hierna te voornoemd, ingediend vóór 3 October 19jg in het register van exporteurs wuiuc, geschreven zij, die reeds vóór 31 Juli 1914 als exporteur de hiervoor genoemde pro ducten uitvoerden. (Nadere bijzonderheden in St.-Gt. 22ö.) Amsterdam IX. Thans heeft de afdeeling S. D. A. P. IX den heer J. van den Tempel, secretaris van het Nederlandsch Verbond van Vak- vereenigingen, definitief candidaat^ ge steld voor de a. s. vacature-Vliegen in de Tweede Kamer. Koninklijke Besluiten. Bij K. B. is benoemd 'tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Enschedé, F. .T. T. M. Smilt, thans directeur van het telegraafkantoor te Alkmaar; tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Hen gelo (Overijsel) C, Dronkcrs, thans tn ge lijke betrekking te Winschoten. stelling van groenten, aardappelen, visci en steenkolen. Het stoomschip „Potsdam" van d^- HollandAmerika-lijn is aan een Zweed- sche reederij voor een hooger bedrag ver kocht dan de oorspronkelijke prijs bedroeg* Te Haarlem zal binnenkort een ten toonstelling van modern kinderspeelgoed worden gehouden. De gewone audiëntie van den minis ter van Marine zal op Vrijdag 1 October a.s. niet plaats hebben. Gemengde berichten. „Petrus Canisius". De Apologetische vereenrlgiing „Petrus Ganiieius" heeft te Utrecht haar jaarver- gaderang gehouden. Dm morgens werd m de H. Willëbrorduskerk H. Mas opge dragen voor de zielerust van de overleden leden Mgir. dr. G. Brom en J. H. Brom. Te een uur ving in heitel „Kasteel, van Antwerpen" de algemeen© vergadering aan onder voorzitterschap van den zeer- eerw. heer pastoor dr. D. A. W. H. Sloet te Abcoude. Jaarverslagen werden uit bracht door secretaris en penningmeester. Aan het jaarverslag van den secretaris, voastoor kmuli'f te Denekamp, onll)'eenen we de volgende bijzonderheden. Van den .tweedien diruk van het „Bijbeltje" weiden ('5,000 exelmplarem ven-kocht. UNtgJegevern werden „Van Utrecht) naar Rome", ..Roomsdh Nederland en het Tooneel" en heit Annuarium. In 170 oil et-Katholieke bladen werd ge adverteerd tot wie men zich wenden kan om inlichtingen tie verkrijgen omtrent het R.K. Geloof. DLt leidde sinds 't einde 1913 tot ruim 1000 aanvragen om inlichtingen. Uit het verslag van den penningmeester, oen heer J. C. C. KeVermann Slotiemaker te Bredia, over die afgelloöpen twee jaar bleek, dat aan golften f 1955.10 is ingeko men, w. 0. een gift van f 1000 van N. N. Totaal ds ontvangen f 6615,44Vfc en uitge geven f 4719.11 V», ergo baitiig saldo f 1896.33 In plaats van pastoor W. L. S. Knuif, ,diie zich niet herkiesbaar stelde, werd bot secretaris gekozen Dr. van Oppenraay professor van het Groot-Seminarie te Rij senibuig, terwijl tot bestuurslid herkozen werd pastoor Dr. A. Smits te Breda. Medegedeeld werd, dat pastoor Knu/iif voorzitter zal blijven van het imlAchtin- cen-bureau. Mgr. J. A. S. van Sohaiik, president van het Klein-Seminar ie te Cultemborg hield een lezing over 'it onderwerp: „De bekee ring van Nederland". Korte Kroniek. Te Schiedam zal van gemeentewege ter hand worden genomen de beschikbaar Lief land. Te AfTerden, gemeente Druten, zou het Zondag kermis geweest zijn. Wegens den ernstigen tijd ia de pret evenwol nint doorgegaan. En nu zijn daar Zondagavond vrij ernstige ongeregeldheden voorgevallen, waarbij de gemeenteveldwachter Markgraaf zóódanig werd mishandeld, dat geneeskundige hulp moest worden ingeroepen. „N.v.d.D." Een ernstige mishandeling. De arbeider Harm. Vos te Barger-Oos ter veen (Dr.) werd in den nacht van Maandag op Dinsdag door een viertal jongelui uit bet bed geklopt. Nauwelijks was hij buiten of hij ontving ecu snede tussehen de ribben. Vos is naar Zwolle vervoerd; men vreest voor zijn leven. De arrestaties te Weert. Men schrijft uit Weert aan de „Tel.": „Van welingelichte zijde vernemen wij, dat de twee personen, weïke hier zijn aange houden wegens het dragen van „Tonite", voorloopig nog in arrest gehouden worden. Op verschillende plaatsen in «le nabijheid an de stal woidt nog dagelijks van deze tplofbare stof gevonden, hetgeen aanlei ding geeft te vermoeden, dat er nog meer personen in de omgeving rondzwer- n. De politie, evenals de militairen, doen streng onderzoek." ■aJTo aanvallers. Dinsdagavond half 7 rwijderde een agent van politie in do Hugo de Grootstraat te Rotterdam eenige jongens -Ti hï;j, i'-''" r» SL *2 róim- i,riuSi?n,L'° 'jit. Pm. «m doch so oog terug en trof j-ckorcn L. IJ., een voorbijganger die niets niet het geval maken had, in het been. Na den agent getrapt en geslagen le hebben, gingen do anvallers op den loop. Zij zijn onbekend gebleven. De agent joeg hen nog een schot achterna en waarschijnlijk is een van ben daardoor nog in het been getroffen. Aaugevalleu en overleden. Men meldt uit Coevorden: Zondagavond werd een alhier met verlof vertoevend milicien, die zijn meisje in .Slag haren bezócht, op don toruweg door eenige personen aangevallen en met een gummistok op zijn hoofd geslagen. Hij is gisterennacht aan de gevolgen overleden. De politie stelt een onderzoek in. Van de(nj dader(s) is nog niets bekend. Een voorz. van een SteancomitégenrrOBtoerd. - Zondag j.l. ia, ter vervanging van een der districts-voorziters van het Algemeen Steun comité te Amsterdam, geïnstalleerd de heer Henri Dillen. Zoo beweerde deze liefdadige menschenvriend althans te hecten. Gisteren is hij per celwagen van het politie bureau aan de Stadhouderskade naar de ge vangenis vervoerd, ouder zijn waren naam David Henri Luppena Budding. Deze is in 1913 door de politie en justitie ijverig gezocht, beschuldigd van tal van oplichterijen. Nu was hij óf volkomen bekeerd en zou hij zich met hart en ziel gaan wijden aan de wel dadigheid, óf hij had andere bedoelingen. Een diatrictsvoorzitter van het Steuncomité heeft nu en dan beschikking over belangrijke sommen, tot f 1000 toe. In elk geval heeft de aangehoudene by hetgeen hij reeds op zijn kerfstok had en waarom hij is gearresteerd, nog de fout begaan van onder een valscbcn naam zich uit te geven. Toen men hem in 1913 te pakken bad, wist hij te ontsnappen en door een vlucht over de daken te ontkomen. Hij had tweo jaar rondgezworven en is ook in het buitenland geweest. Inspecteur Kater, die er de lucht van had, dat de oplichter weer in Amsterdam was teruggekeerd, heeft hem op den openbaren weg aangehouden. Een goede vangst is het in elk geval, en hot Steuncomité cn zijn district behoeven zich niet te beklagen, omdat zij hun voor zitter kwijt zijn. Dinsdagavond verwonderden de leden zich, omdat de leider van bun vergadering bet slechte voorbeeld gaf, van afwezig te zijn. Hij kon niet komen. Dit is nu opgehelderd. De voorzitter zat achter slot en grendel. T»<1- Branden en ongelukken. 'Het afvarend itjperzeilschip,,Trijntje" schipper H.de Boom, 'Xor' hit stoombootje van de pontonniers door do schipbrug bij Zaltbommel worden gesleept. De staaldraad kronkelde om hot linkerbeen van den 18-jangen schip- persknecht H. L, uit Leeuwarden, waardoor do voet boven den onkel werd afgekoeld. De 10-jarige O. D. is Dinsdagavond in de Nieuwe Haven te Dordrecht verdronken. Een hevige brand heeft gisteren te Soinmelsdijk twee schuren on vier woningen in de asch gelegd. Omstreeks halftyraalf werd men don brand gewaar in de land- bouwschuur ran den heer J. Niprus, welke schuur al spoedig in lichte laaie stond, roodat hier aan geen redden te denken viel. Vóór nog de spuiten werkten, had de boerderij ,van den heer I'. Kieviet Dz. even*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1