[weede Blad. buiten land. De Oorlog. No, 1813 terdag 25 September 1915 De Jeugd-jaren. je jeugd heeft, heeft de toekomst. «O waarheid is In he.t dagelijksch !e- duidelijk-waarneembaar, dait jpjeringen op deui alg-emeemein regel aar.da'clht treffen, cmzc verwondering i knnoer jein and, - die in de jeugd- l$t vei keerde pad 'is ingeslagen,, een godsdienstig teven gaat leiden jidt deze ommekeer door ons als een iiyjoiiieid beschouwd, ker, er zijn, zooals wij zeiden, uiitzon- jtren, Dat een Sauhis zich bekeerde en Paulus, dat een August,inus van wercldsch-gezinden Jongeman een liei- k'ik'ceraar werd dat zijn feiten, tieli in den loop der 'eeuwen, God-zij- li, zijn blijven herhalen. Doch, gelijk 'l, de algemeen© iege/1 Luidt anders, tl laven van de toekomsltige man en bepaalt zich gewoonlijk in de ,_ron. En r.oi doelen wij nieit cp dat te'ontwaken van het kin der lijk ver- id onder de alles-omvattende schutse het ouderlijk gezag, niot op dait eerste fooien van de mensehelijik© veaGan- order de koesterende z onne-w arm te een aantrekkelijk onderlijk tehuis. i( v/ij bed oei en dien tijd n a het ver der school, dien tijd tussehen den tiecjarigeoi en Laten we zeggen: ;iVgjarigen loettijd. In die jaren kan ontzaglijk ve/el worden gedaan voor opvoeding-, voor de vorming van de toe- stlge man en vrouw. In die jaren kan [zoo ontzaglijk veel worden bedorven... ken, door de teere ouder-zorgen in kir,eerhart, geplant en gekweekt, kun- juiat in die jaren wreed worden ver- it, zoodat ze voor „altijd verdord zijn, iod ze ijn Zijn Goedheid wel door an- kan vervangen, doch ze nooit meer in oorspi'onkelijken staat kan herstel- Ie dus beseft de waarde van één men- Mi-iliel vólgens het bekende woord: genoeg voor een diaecees van een chop begrijpt, dat de aandacht van die met verantwoordelijkheid voor eren belast zijn, juist het meest moet gericht op de jeugd-jaren. Het toekom- geluk of ongeluk van die ziel hangt ier? zoo dikwijls af van de richtiiig, in de jeugd wordt ingeslagen, mar. bovenmate zwaar, is de zorg, de ouders hebben ,te torsen voor hun ere kinderen. En grieve,nd, bitter jvend, is hun leed, als zij die zorgen met bet zoo vurig verlangd resultaat roond zien,... «Mijdend moet, het daarom voor vele ers zijn als de kerk in deze jaren de der opvoeding verlicht, hen helpt om doel, waarnaar zij als Katholieke ers' bij de opvoeding moeten streven, bereiken. En dit doet de kerk op de onzen tijd aangewezen wijze door p.atronate n. lier kuninie.n wij niet anders dan onze ugde uiilten o v r, Kathoiliek Leiden ulcwein-sclien m e t het feit, dat sedert ',gon tijd elk -onzer drie parochies een "s j e s-p atro na ,a t bezit. In die isjes-patrona'tèn wordt de grootste g besteed, de nauwlettendste aandacht fijd aan de vorming van het kind, dait huismoeder der toekomst wondt de wier domein ligt in he.t ge- van wie dus zulk een ontzaglijke in- '1 uitgaat, Hebben wij in Leiden geen jongens- ronaten voor iedere parochie nogen toch wijzen op de Joragens-af- f'm£ in de Mannien-Congregatie. o,p de Jozef-gezeilen-vereeniging en op den U K. Volksbond. Deze vereeniginigen '■fa ieder op de haar eigen, wijze vele i steunen bij de opvoeding hunner e jongens een opvoeding, due min- even mioeiidijk is als die van het i8]e, en ook weer aan de ouders geheel eischen stekt. H,oe menige jonge- juagt koortsig naar de toekomst, Wööscfliti a's man met bramen het -Wen terug, dat niet wederkeert.... zoo vel© jongelingen is heit lieven daar aan het verlangen, geen doel ep is gegeven door eene eerste voor den Oneindige.... Paar 1S de taak deigenen, die de'jeugd- moeien lorden, maar heerlijk kan doening zijn. De jeugd toch, draagt jen albasten vaas rond de rijpende voor de toekomst, de kostelijke van een hoog leven P.elersl|ui;g gelooft men, dat Nowo niiain 0 kim "uitsche handen is. -- dun lS 116 Grie,<sche mobilisatie idinl"'PB.a'8 antwoord op BulgariJe's irifa k! t,el!i?e.n aanbevolen. De Koning irlnn LI1.0 .atiB goed als verdedi- President Wilson zoek om zijn vrijgeleide aan de bondge- n loten. Uit Newport News wordt gemeld, dat de kapitein van het Engelsche stoomschip „Crossby" de „Hesperian" z g zinken en een duikboot in de directe omgeving waarnam. fchi-M ""'"groeping van Dumba als voorwaaarde voor een ver Van het Westelijk oorlogs terrein. Overzicht. Er komt den laatsten tijd weinig nieuws van dit ooiiogsterrein. Beide krachten blij ken geheel tegen elkaar opgewassen, te zijn. Wanneer de eene partij vandaag een loopgraaf neemt wordt deze morgen weer door de andere afgenomen. Zoo gaat het dag-in dag-uit zonder dat het einde van den oorlog er door verhaast wordt. De communique's van de laatste dagen zijn vrijwel gelijk aan hun voorgangers. Hier artilleriegevechten, daar bommenge- vochten en verder een handgranatenduel. Zoo meldt 't Fransche communiqué artille riegevechten in den omtrek van Atrecht, in de omgeving van Roye en Quenne- vières, in de Argonnen en op nog veel meer plaatsen. Het Duitsche communiqué meldt slechts, dat een ten zuiden van het La Bassee-ka- naal aangezette aanval door Engelsche en gekleurde troepen dood liep in het Duit sche artillerievuur en aan de kust een En gelsche vlieger werd neergeschoten, waar van de bestuurder werd gevangen geno- Van het Oostelijk oorlogs terrein. Overzicht. De onrust, die sinds eenige dagen in de Londensche pers tot uiting kwam omtrent het lot der in het nauw gebrachte strijd machten te Wilna, is thans geweken en heeft plaats gemaakt voor een stemming van veelal ongemotiveei'd optimisme, die blijkbaar verband houdt met de wederzij d- sche verplichtingen, welke aan bondge- n-ooten zijn opgelegd. De omsingelingspoging der Duitschers in den WiLna-séctor kan vrijwel als mis lukt worden beschouwd. Dit is in zooverre van gewicht, omdat hierdoor de kans op een beslissing aan het Oostelijk front wel licht voor lange maanden is verschoven. Het is waarschijnlijk, dat de Duitschers vooreerst niet meer in de gelegenheid zul len zijn een dergelijke poging te herhalen, indien ten minste de veronderstelling, dat zij na het bezetten der linie RigaDuna- burgWi-lnaLidaRownoLemberg hun opmarsch zullen staken, bewaarheid wordt. Vari het Russische offensief in het Zui den, wordt schijnbaar nog veel verwacht. Zoo de Russen er in slagen hun aanval lend optreden verder door te zetten, zou den de verbondenen genoodzaakt zijn van uit het Noorden troepenversterkingen aan te voeren. Hetgeen een verzwakking van het Noordelijk front met zich brengén^ zou en wellicht tot een gevaarlijke positie voor de Duitschers op dit front zou kunnen leiden. Reeds gelukte het den Russen ben Zui den van de Pripetmoerassen de Oostenrij kers over de Styr terug be dringen. Dit is een plaatselijk succes van groot belang, dat stèllig nog zijn gevolgen zal doen ge voelen. Ook Zuidelijker ten Oosten van Logishin werden de Duitsche troepen ge noodzaakt zich terug, te trekken van. de Jasiolda en het Oginski-kanaal. De Rus sische aanvallen blijken hier met kracht te worden gevoerd en het is niet onwaar schijnlijk, dat deze offensieve beweging op do actie der Duitschers op het Noordelijke •front van onmiddellijken invloed wezen zal. Thans is de stad Lida. het middelpunt geworden van de geweldige actie in het centrum. De Duitschers zijn reeds voortge drongen tot voorbij Lebiedzof, dat iets ten Zuiden van den spoorweg van Wilna naar Mplodetsjno is gelegen; verder hebben zij in het Noorden van dezen sector op enkele punten de Gawja overschreden. Het schijnt echter, dat de verbonden legers er nog niet in zijn geslaagd verder Oostelijk op te trekken dan de punten, die wij gisteren aanduidden, namelijk de rivier de Molt- scfyad, bij den spoorweg Lida—Barano- witsji en de Mitsjauka met de plaatsen Ba- ranowitsji en Nowo" Mysch. De geweldige actie op dit front blijft dus gedurig de aandacht op zich vestigen, te meer daar de gebeurtenissen op de an dere oorlogsterreinen geen stof opleveren tot uitvoerig commentaar. Nowo Alexandrowsk genomen? Reuter meilidt uiit Petersburg: Berichten, ontvangen uit Dunaburg, waarin wordt medegedeeld, dat er een. gevecht plaats heeft te Smelina, dnie mijd! ten. noorden van Alexandrowsk, schijnen er op te wij- zien,. dat laatstgenoemde .plaats in bezit van den vijand is. Van hel Zuidelijk oorlogs terrein. Overzicht. Op di't oorlogsteirrein wordt de strijd meer met de pen dan met de wapenen ge voerd. Het eene bericht na het andere ziet het licht; berichten, die aan betrouw baarheid veelall te wenschen overlaten en steeds met de noodtge reserve moeten worden aanvaard. De beide communiqué's van het oorlogs ter rein brengen ons weinig nfoeuws. Slechits hadden artillerie- era' loopgravengevechten 'plaats, waarbij geen der partijen eenig voordeel wist te behalen. Van het Zuid-Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht. Op dit oorlogsterrein wordt nog weinig gevochten; de berichten hiervan ontvangen zijn zelfs de moeite niet waard te publi- ceeren. Uit Weenen wordt d.d. 24 Sept. gesneld: In het zuidoosten verliep de dag. gisteren zonder dat er iets bijzonders ge-' beurde. Uit Belgrado wordt via Weenen aan den „Berliner Lokal Anzeiger" gemeld, dat de vestingwerken der stad onder leiding van Engelsche instructeurs, gedeeltelijk geheel vernieuwd en gedeeltelijk verbouwd wer den. De vestingwerken aan de Save, die tegenover Semltn zijn gelegen, zijn thans voorzien van zwaar geschut, dat door En gelsche artilleristen bediend wordt. De vroegere openbare speelplaats is in een vesting herschapen, met bomvrije onder komens. De electrische centrale aan de Save, die bij vroegere beschieting vernield werd, is overgebracht naar een plaats, die buiten de gevaarlijke zone ligt. Een reeks huizen langs de Save zijn door de bur gerbevolking ontruimd en vele gi'oote ge bouwen zijn omvergehaald om een ruim sehootveld te maken voor de artillerie. Op den Balkan. De mobilisatie in Griekenland. Reuter meldt d.d. 24 Sept. u'it Athene: Venizetos had. een onderhoud met den koning om 4 uur. Hij verklaarde dat de mobilisatie het eenjg mogelijke antwoord van Griekenland op de houding van Bul garije is. Na een kort onderhoud gaf de Koning toestemming tot de mobilisatie als defen- 6ieven maatregel. De koning ontving daarna den minis ter van oorlog Danglis. Daarna werd het besluit tot mobilisatie van twintig lich tingen, waarvan er vier reeds onder de wapenen zijn, Een nader telegram van 24 Sept. meldt: Het besluit tot algemeen© mobilisatie van twintig Dichtingen is Iheden voor dien Ko ning geleêikenid en zal hedenavond wor den uitgevaardigd. Er he&rsctat groot© geestdrift. Het Turksch-Bulgaarsche verdrag. Een telegram uit Soflia aan de Temps" bericht, dat de minister-president in een bijeenkomst vain partijleiders heeft mede gedeeld. dat het Turksch-Bulgaarsche verdrag geteekend is. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. De Britsche admiraliteit meldt, dat in de weak eindigend 22 September het aantal in Engelsche havens in- en uit gaande stoombooten 1323 bedroeg. Het aantal in den grond geboorde schepen be droeg in, dat tijdvak twee en een visschérs- vaartuig. Lloyd's mefid't: Het Britsche s.s. „Chancellor" is gezonken. Een- dtV. der bemanning is gered; het zoeken naai' de anderen duurt vóórt. (Heit s.s. „'Chancellor", groot 4586 br. ton, gebouwd in 18%, behoorde aan de Charenitie S.S. Co. Ltd., te Liverpool. Red.) Reuter meldt: Het Engelsche stoom schip „Urblno" is gezonken. De beman ning is gered. (De „Udbuno" was. een nieuw stoom schip, dait pas dit jaar in de vaart was gekomen. Zij was bruto 6G51 ton groot en behoorde aan de WWscoi Line te1 Huil. Het stoomschip, bevond zich op de reis van.' New-York naar Hulk Red.) Ruad bezet. Reuter meldt uit Parijs: De „Momiteur de Ha F lotte" deelt officieel mede, dat het eiland Ruad (in de Middetlandsche Zee tiusschen Lat aki a en Tripoli) op 1 Septem ber bezeit cs. De bevolking betoonde zich ten zeerste ingenomen met de bezetting. De lm an hield een welkomsltrede. In België. Korte berichten. De burgemeester van Knocke, de heer De Klercq, is Dinsdag door de Duitschers gearresteerd op het moment, dat hij bezig was de electrische draadversperring hij Retranchement over te gaan. Amerika en Duitschland. De torpedeering van de „Hesperian". De „New-York Times" publiceert een telegram, dat het blad uit Newport News heeft ontvangen van kapitein Srneiüis van het stoomschip „Rossby", dat op 31 Augus tus naar Londen vertrok en juist te New port News aangekomen is. Laat in den namiddag van den 4den September, tegen donker, zag hij de „Hes perian" eenige mijlen voor zich uih De „Hesperian" helde over en begon te zin- kern Hij dacht, dat het schip op een mijn was goloopen en wiilde hulp gaan ver'ee- nen. Toen de „Cro&sby" echter van rich ting veranderde, kwam een onderzeeër aan de oppervlakte en stoomde naar de „Crossby" toe. Kapitein SmelLis veran derde onmiddellijk van koei's en stoomde „fuikspeed"" weg, steeds in zigzaglijnen varend en ontkwam ten s'otte in de duis ternis. (Men zai zich herinneren, dat de Duit sche regeerüng ontkend heeft, dat zich Duitsche onderzeeërs in de buurt bevon den toen de „Hesperian" verging.) Amerika en Oostenrijk. Dr. Dumba. De „Morningpost" verneemt uit Was hington, dat President Wilson de Oosten- rijksche regeering verzocht Dumba for meel terug te roepen, anders zóu hij wei geren om een vrijgeleide voor hem aan do Geallieerden te vragen. Verschillende Oorlogs berichten. De Duitsche leening. De totale intee- kening op de oorlogsleening bedraagt 12 milliard, 30 millioen mark, (12,030,0(10,000 Mark). Kleine inschrijvingen ontbreken nog. Burgemeester Max. De „XXième Siècle" bevestigt het bericht, dait AdoLpha Max, de vroegere burgemeester van Brus sel, van Glatz naar Frankfort a. d. Main is crvergebracht. Deze maatregel werd door de wenschelijkiheid geboden en is te danken aan de t/usschenkomst van den Spaanschen gezant te Brussel. Russische verliezen. Het te Boekarest verschijnende blad „Moldawa" schat liet aanital gedurende het eerste oorlogsjaar gedoode, gewonde, of gevangen genomen Russische officieren op tufci 223,000. BuitenSandsche berichten. Een ongeluk met het Pauselijk rijtuig. Volgens een telegram uit Rome aan de „Corrière della Sera" heeft de Paus Don derdag bij een rit door de Vaticaansche tuinen een rijtuig-ongeluk gehad. Het span viel en een der paarden bleef dood. De Paus was ongedeerd en zette te voet zijn wandeling voort. Een telegram aan de „K. V." meldt, dat een der paarden door een beroerte getrof fen was. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. Belgisch Athenaeum. Te Amersfoort is Donderdag in tegenwoor digheid vaai den. burgemeester en den wethouder van onderwijs door kolonel Lysens en aalmoezenier De Rildder, bei den van het Belgische leger, een. Belgisch athenaeum geopiend, waarvan de heer De Ridder als directeur optreedt. Het onderwijs zal worden gegeven, door geïnterneerden, professoren en leeraren aan athenea, iin lók alen door de gemeente beschikbaar gesteld. De voorbereidende klaséè tef.t 25, do overige klassien hebben 50 leerlingen. Boter uitvoer. Het Rijks Centraal Bureau voor dea^ uitvoer van boter maakt bekend, dat voor de week van 26 September tot 3 October voor 70 pCt. der productie certificaat van uitvoer kan worden verleend, terwijl 30 pCt. voor binnenlandsch verbruik moet worden beschikbaar gesteld of afgeleverd. Geen dure melk? Bij kon. besluit is do uitvoer van melk en alle producten van melk, voor zooverre deze niét. reeds verboden zijn, verboden. Wij zetten hierboven: Geen dure melk? Dat vraagteeken gebruiken we om dc huis moeders niet ineens al te blij te maken. Doch het is vrijwel overbodig. Doordat uit voer van melk en ook doordat uitvoer van alle producten van melk is verboden, zal de vraag naar melk lange na niet zoo groot zijn als werd verwacht en zal dus de prijs der melk niet zoo hoog stijgen, als men vreesde. Uitvoer ivan kool en Loonein. De minister van landbouw, nijverheid em handel, heeft bepaald: A. van zijn beschikking van 21 Augs. wordt a/iinea 2 gelezen als vqlgt: 2. de exporteurs van Deensche witte kool, van Rheiinische Speckboonen en van Heimlichs' Rleseiniboomem tot nadere aan kondiging vrij te steïlen van de verplich ting èen deel van hun ui tvoer van 'deze producten beschikbaar te stellen voor binnenlandsch verbruik; B. na alinea 6 wordt ingelascht: 7. de exporteurs ran witte kool, met uit zondering van Deemsdhe witte kool, te verplichten voor elke honderd kilogram waarvoor zij consent aanvragen, twlhihig kilogram beschikbaar te stelten voor bin nenlandsch verbruik toj-en den prijs van IVi cent per kilogram, wat qualiteit aan gaat, geheel overeenkomstig de uit te voeren partij; 8. de verplichting, sub 3, 4, 5, 6 en 7 op gelegd aan de exporteurs van de daarin genoemde groenten, te beperken tot die quailiitieiten, wélke voor den inmaak ge schikt bevonden worden. Geen circus. De mi lk ai re commandant in Noord- Brabant heeft geweigerd toestemming te verleenen aan helt circus Herman AKhoff om enkeie voorstelling te Bergen op Zoom te gaven. Vliegtochten. Gisteren brachten de minister van Oor log, generaal Bosboom en de minister van Marine, kapitein ter zee Rambonnet, ver gezeld va hun adjudanten, onderscheiden lijk kapitein Van Bverdingen en luitenant ter zee Ie klasse mr. Jager, een bezoek aan het vliegkamp te Soesterberg. Na het terrein, de toestellen, gebouwen enz. in oogenschouw te hebben" genomen, maakten de ministers en hun adjudanten vliegtochten inede. De minister van Oorlog steeg op met den 'le-luitenant van de luchtvaart-afdee- ling Van Heyst, terwijl kapitein Van Everdingen den vliegtocht medemaakte met le-luitenant A. K. Steup, van die af- deeling. De minister van Marine vloog met lui tenant Thomson, en 's ministers adjudant, mr. Jager, met luitenant Roeper Bosch. Een aaimo£s voor den Pau9. Door tusschenkomst van Mgr. Val'lega, Secretaris der Intemuntiatuur te 's-Gra- venhage, heeft Z. D. H. omzie bisschop f 25.000 aan Z. H. dem Paus aangeboden als eerste bijdrage van het Haariemsche Bisdom, tot verlichting vam den bTfzon deren nood, waarin de Paus in dezen droeven oorlogstijd verkeert. Wamt ook ten opzioh.te van onzen II. Vader dient thans het spreekwoord be tracht: „Wie spoedig helpt, helpt dubbel". En nu de tweede f 25,000. Die moet wel spoedig .bijeen zijn a's- de activiteit c/nzer parochies, instel lengen, congregatie'?, vereenógmgen, schol-en enz. blijft, gelijk zij zich i:u de negen lijstern afspiegelt. Alis deze edele wedstrijd in ede!moedigheid blijft voortduren, dan zijn voor dat weer zeven» weken veiioopen zijn, de tweede .f25,000 reeds óang bijeen. Een grootsche daad. Het R. K. Vakbureau hoort van de „Bede om hulp". Een Roomsch Tehuis voor de militairen, in de Legerplaats bij Hars kamp! Ja, dilt is een echt Roomsche daadl Dit is een sociale daad! Hét wonderbare woord van „Roomscho solidariteit" brengt hen in beroering. En. 't parool weerklinkt: geholpen moet er worden. Op de vergadering .van 't Vakbureau, eergisteren' gehouden, kómt de zaak in bespreking. Ik behoefde de zaak slechts even aan te roeren. Mijn mannen begrepen het, en voelden het. Helpen zouden ze, hel pen moesten ze. Ontembare lust om te helpen teekende zich af in die mannelijke oogen. Ik geloof nooit in mijn leven zoo'n diep gevoel van dankbaarheid gehad te hebben, voor de arbeiders te mogen werken, dan toen op dat oogenblik deze mannen van de daad mij de toezegging deden van de ko ninklijke gift van tweeduizend gulden. Elk woord tot verheerlijking dezer daad zou haar kleiner maken. De daad spreekt voor zich zelf. Dit slechts wil ik zeggen: zulke daden moeten Gods zegen trekken; en met mij zullen velen bidden, dat de R. K. Vakbe weging in lengte van dagen moge groeien en bloeien. Pastoor BULT. Barneveld, 25 Sept. 1915. Korte Kroniek. Tot lid van de Prov. Staten van Lim burg is gekozen mr. Ch. Janssen de Lim- pens, camdidaat der Cctntra'e R. K. JjUflts- vereenlging, met 692 stemmen. Op den heer Piereij, notaris te Wütem, die geen candidaituur had wenschen te aanvaar den, werden 144 stemmen uitgebracht. Gisteren is overleden de heer H. M. WesscJing, burgemeester van Naordón. De gewone audiëntie van den rnjjis- tier van Buifenlaudsch© Zaken zal Vrijdag 1 October a.s. niest ptaats hebben. Uit Stad en Omgeving. De groentijd. Lei,dens straten worden in deze dagen weer.... gestoffeerd met de gebruikelijke dwaasheden uit den groentijd, die de po litie last, velen rustigen burgers ergernis bezorgen. Gisteravond kreeg men op. verschillend© punten ón de Breestraat herhaaMe'ijk een volksoploop "te aanschouwen. Verschelden© wandelaars, vooral de jeugdige, verdron gen zich telkens rondom een paar, te vedl aan. Bacchus geofferd hebbende, dwaas- doende studenten. Zooa'.s men weet, is er sprake van ge weest, om ook di-t jaar, evenals het vo rige, den groen-tijd niet te houden. Doch... de meerderheid heeft anders beslist, 't Zou toch ook te jammer zijm geweest, als deze weken, waarin sommige heetran, wien de beschaving klaarblijkelijk van buiten-af is opgelegd, zich in hun ware gedaante kua> nen vértoonen, hadden moeten worden opgeofferd aan den oorlogstoestand. 'it Is te hopen, dat de bijzondere tijds omstandigheden van rl.it jaar de buiten sporigheden van de ontgroening wat mo- iiren afschaven. Misschien, is dit dan ook van invloed op de toekomsit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1