21 de troonrede. BUITENLAND. De Oorlog. ge JAARGANG No. 1809 2)e 6cid^elve(Boii^afit BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. -- Postbus 6. CIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DeABONNEMENTSPRUS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post ff.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V« cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 oent DINSDAG SEPTEMBER. I9I5. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.5O, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contraot aanzienlijke korting. 6roote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstperoneef van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handeis-Advertentiën) van t-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Een passage in de Troonrede, die telken L-e terugkeerde en ook weer telkenjare iangs ons heen ging als zonder eenige belangrijke beteekenis, doch ons eerst ver leden jaar op bijzondere wijze trof en st dankbaar stemde, kon gelukkig dit jaar .weer door H. M. worden uitgesproken: „Onze betrekkingen met alle buitenland se mogendheden bleven van vriend- gchappelijken aard." Doch deze toestand, hoe blij-stemmend jok, mag ons toch' niet zorgeloos maken. „Zee- en landmacht blijven gereed ter be scherming onzer nationale belangen" zoo spreekt fier het Hoofd onzer Neder- landsché natie! En verder in de Troonrede lezen we: „Zoolang de buitengewone- om standigheden zich niet te onzen nadeele ^njzigenIn deze woorden valt te be luisteren de onzekerheid, waarin de He- geering verkeert tengevolge van het ge baar, dat wij zelf in den oorlog zullen worden betrokken van welk gevaar zij zich ten voile en voortdurend rekenschap blijkt te geven. Do passages, die over het economisch leven handelen, zijn niet zoo donker en dreigend, als een jaar geleden bij besten diging van dezen toestand gevreesd werd Zij geven ook, tenminste in groote trek ken, een juist beeld van de werkelijk heid. De algemeene economische toestand in onze koloniën is van dien aard, dat zij „geen reden tot bezorgdheid" geeft, ter wijl 3e toestand in Curasao is „verbeterd". Uit de aankondiging van wetsvoorstel len blijkt, dat de z.g. „Godsvrede" in het parlement, welke prrncipieele kwesties wilde buitengesloten houden, spoedig tot het verleden zal behooren, hoewel het o. i. niet waarschijnlijk is, dat het eerste half jaar voor andere dan voor belasting wetten zal worden besteed en misschien nog wel meer dan het eerste halfjaar! Sociale verzekeringswetten en, zeker, voor stellen tot grondwetsherziening raken de beginselen der partijen, terwijl beide op bijzondere wijze in staat zijn politieke teer gevoeligheden te treffen en politieke hartstochten op te wekken. Dat er wetsvoorstellen zullen worden ingediend tot herziening der bestaande en tot invoering van nieuwe belastingen, was reeds bekend en is ook een dringende eisch .van den toestand. In aansluiting hiermede zegt de Troonrede zal een voorstel worden iend tot herziening van de finan- cieele verhouding tusschen Rijk en Ge meente. De aankondiging van ©en derge lijk wetsontwerp verblijdt ons ten zeerste. Het is tevens een wetsontwerp, dat de jGodsvrede" ongeschonden laat en dus uitmuntend in d e z e n tijd kan worden be handeld! De aankondiging van een der gelijk wetsontwerp verblijdt ons ten zeer ste, zooals wij zeiden, omdat hier werkelijk de conventieele uitdrukking op haar plaats is, dat „in een lang-gevoelde behoefte zal worden voorzien." Moge het vertrouwen, dat H. M. onze 'geëerbiedigde Koningin in haar volk stel't,. niet worden beschaamd! Moge het Neder- landsche volk steeds „manmoedig" de zware lasten blijven dragen! Dat de waar- 'dJéermg> door de Larud^svorstinne uiitgGe sproken, op de allereerste plaats voor de plichtsvervulling der gemobiliseerden en vervolgens voor den arbeid der verschillen de commissies, die met het oog op den oor logstoestand in het leven zijn geroepen, én moge aansporen om blijde voor het vaderland de noodzakelijke en gevraagde offers te brengen. Dat God ons moge sterken bidde met H. M. de Koningin heel het Christenvolk van Nederland. Het gerucht wil dat Dunaburg is ge vallen. - Een nieuw offensief tegen Servië is begonnen, met Duitsche hulp, waaraan te Berlijn bijzondere beteekenie wordt gehecht in verband met de Balkan- gebeurtenissen. Van het Westelijk en Zuide lijk oorlogsterrein. Overzicht. Evenals andore dagen is op het Westelijk oorlogsterrein weinig van beteekenis ge beurd. Langs 't geheele front art.-actie en gevechten melt handgranaten!, maar van ©enige® voortgang van een. der partijen is hoegenaamd niets te bespeuren. Ten W. van St. Quentin wend, volgens het Duitsche communique een EngeLsch vliegtuig door Duiitsche projectielen tien val gebracht. De vlieger was dood, de waarnemers werd gevangen genomen. Betreffende de beschieting der Belgische kust door de Enigelsoh© oorlogsschepen^, wordt van Dui'tsdhe zijde gemeld, dajti de vijandelijke schepen, na zonder 6ucces Westeinde en Mdddelkerke te hebben be- schoten, voor het Duitsche vuur moesten wijken. „'Zonder succeis", wat wil dit feitelijk zeggen? 't Is wel een beetje vaag uitge drukt en wij gelooven, dat er wel eenige schade aangericht zal zijn. Van het Zuidelijk oorlogsverreih js we derom geen nieuws. Hier wordt de oorlog meer met de pen gevoerd dan met de wa penen. Dat kan geen kwaad, zooveel te minder verliezen worden er aan1 menschen- levens geleden. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Overzicht. In de geallieerde landen werd algemeen verwacht, dat door het optreden van den Tsaar als legeraanvoerder, de militaire actie ©en gunstiger wending nemen zou. En inderdaad scheen het in de afgelco- pen week, dat het nieuwe opperbevel zich reeds deed gelden en het succes der Rus sen in Galicië de eerste schrede was op den weg, die naar een toekomstige over winning zou leiden. De verwachting werd evenwel beschaamd. Het Russische succes tusschen de Sereth en de Strypa heeft zich niet verder uitgebreid en de opmarsch der -Duitsehers in het Noorden en het centrum kon niet worden gestuiit. Het Russische communiqué van giste ren erkent op meer dan openhartige wijze de tegenslagen over het geheele front. Wij vernemen uit dit communiqué dat de Duitschers vooral in het centrum goeden voortgang maken en dat de opmarsch in de richting van Minks wordt voortgezet. Thans staan de Duitschers bij de samen vloeiing van de Njemen en de Sch&ra, ter wijl deze laatste rivier reeds op verschei dene punten in de omgéving van Sionimm is overschreden. Weliswaar wisten wij dit reeds een dag te voren uit de Duitsche berichten, doch eeni bevestiging van de geslagene® zelf, is een getuigenis van meer gewicht. Ook de val van Wilna heeft de Russen itot een terugtocht op het Noorderfront ge noopt. Het verlies van deze versterkte stad is op zich zelf van gering belang, "doch de toestand die hieruit kan geboren wor den, zou van grooter invloed kunnen zijn op den verderen loop van zaken. Het front der Duitschers tusschen Wilna en Dunaburg heeft geen aaneengesloten linie gevormd. De Duitsche verkennings troepen waren reeds ver naar het Oosten in de richting van Polozk doorgetrokken, terwijl het groote leger eenerzijds gedeel telijk den spoorweg naar Dunaburg had geforceerd, anderzijds de Wilya had over schreden. De laatste dagen werd er in deze streek verwoed gevochten en de ge beurtenissen wezen er op, dat de Dub schers hier nogmaals een groote omsinge ling poogden te ondernemen. Het is dus niet onmogelijk, dat thans de Rusfeische legers bij Dunaburg en Wilna van elkaar zijn gescheiden; dat Wilna te lang door de Russen is behouden en dat de bekende terugtochLJroethode ditmaal heeft gefaald. Indien dit inderdaad zou zijn geschied, moet het debuut van Tsaar als opperbe velhebber weinig gelukkig worden ge noemd. Het aftreden van Grootvorst Nico- laas en de ontbinding der Doema waren fariten, die de volksstemming al zeer he vig hebben beïnvloed. Een nieuwe neder laag op het oorlogsterrein zou er niet toe bijdragen het volk het weifelend vertrou wen te doen herwinnen. Dunaburg gevallen? Het ..H. N." meldt oans van de Duitsche grens: U:iit betrouwbare bron wordt ge meld. dat Dwinsk (Dunaburg) door de Duitschers is bezet. Van het Zuid-Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht. Het Duitsche en het O.-H. hoofdkwartier maken melding van een gevecht bij Se ra euidr ia e en vesting aan den Don an tem Z.O. van Beligrrado tusschen de Duitsch-O.-H. en de Servische artillerie. Het officieeCe bericht uit Weenie® zegt bovendien dat aan den mond van de Drina een Servische afdeelinig ia over rompeld en vernietigd. Deze gebeurtenissen schijnen 1 begin te znin van een offensief der centrale mo gendheden om door Servië heen verbin ding: melt Turkije te krijgen. Wet opmer kelijk is, dat de gevechten zijn samenge vallen melt den nation attm herinnerings- dag in Bulgarije. Te Berlijn, zoo seint de Korrespondenz Norden. maakt men uit de officieel© ken nisgeving, dat Duitsche troepen aan het nieuwe offensief meewerkeax, de gevolg trekking, dot het in groeten stijl is ont wormen en dat nu „voorgoei zat wonden afgerekend met den ommdddeilijken bewer- ke van dezen wereldoorlog". Indien niet alle voonteekeneaii bedriegen* dan zijn reeds deze week belangrijke gebeurtenis sen op den Balkan te wachten. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Het stoomschip „.Horden" is gezon ken. De bemanning is gered. (De „Horden" behoorde aan de Burnet S.S. Comp. Ld. te Newcastle. Zij was bruto 1434 ton groot en in 1906 gebouwd. Red.) Op den Balkan. Moedeloosheid in Servië? Uit Zurich wordt aan de „Voss. Ztg." geseind, dat de Servische sociaaL-demo- craat Doeschau Popewitsj, hoofdredacteur van het Servische partijblad, in een par ticulieren brief, volgens de „Rermer Tag- wacht", het volgende schrijft: „Deze oor log heeft Servië geruïneerd, ons land is verwoest. De betere helft van de bevolking is gedood. Bij de slachtoffers die door den oorlog gevallen zijn, moeten gevoegd wor den de slachtoffers der epidemiën, die ten gevolge van de administratieve desorgani satie, bureaucratische Indolentie en cor ruptie buitengewoon groot zijn. Het beste en meest waardevolle wat Servië bezat, is verdwenen. Groot Servië zal zijn zonder Serviërs, en daarmede heeft ook het zeer gevaarlijke wachtwoord van een grooter Servië uitgediend. Het land is geheel uit geput, het volk verkeert in een wanhopige stemming. D'e zucht naar vrede wordt overal waargenomen. Bulgarije en Servië. Aan de „B. Z. a. M." \Vordt uit Sofia gemeld, dat de groote, patriottische fees ten tec eere van de 30-jarige vereennging van Oost-Roemenië met Bulgarije, waar aan door de geheele bevolking werd deal genomen, veelvuldig het karakter droegen van tegen Servië vijandige betoogingem. De meeste feestredenaars betuigden, dat ïiiu het ooigenhlik zou zijn gekomen om den trouweloozen voormalijgen. bondge noot te tuchtigen. Het geheel© Builgaar- sche voük moest zich vejieenigen om te vechten voor de naltionale zaak, totdat het nationale ideaal zou zijn verwezen lijkt. Verschillende Oorlogs berichten. Pater Brouwers gestorven In krijgsgé- vangenschap. Het bericht betreffende den plotselingen dood van den Belgischen Jesuïeten-pater F. Brouwers, gestorven in gevangenschap te Osnabrück, waar hij zijn zorgen wijdde aan de Belgische krijgs gevangenen, geeft aan de „XXe Siècle'i dit In M'emoriam in de pen: „Pater Brouwers was een dappere. Vertrokken als aalmoezenier sinds het be gin van den oorlog, heeft hij niet opge houden onze soldaten den grootsten troost te brengen door zijn voorbeeld zoowel als door zijn raadgevingen. Zijn onverschrok kenheid bezorgde hem het kruis der Leo poldsorde en het is met denzelfden moed, dat hij stierf in ballingschap te midden onzer gevangen soldaten. Laat ons zeggen, dat nu de gelegenheid zich daartoe aan biedt, de Jesuïten in het bezette gebied van België onze hoogste bewondering af dwingen door de vurigheid van hun var- derlandsliefde; honderden hunner orde leden bevinden zich als aalmoezeniers en verplegers in de rangen van ons leger. Baron Von Bissing geïnterneerd. Ba ron Von Biasing, oen genaturaliseerd EneeLsoh onderdaan en familiéli-d van den gouverneur-generaal van België, ik gisteren 4e Londen geïnterneerd. Hij wad tegen het intenneeringsbevel in beroep ge komen. maar helt beroep is verworpen. Vleeschprijzen. De „Vorwarts" bevat de volgende vergelijking tusschen de vleeschprijzen in Engeland en Duitsch- land naar Duitsch gewicht ©n Duitsch geld. Biefstuk per pond 90 pf. in Engeland, 141 pf. in Duitschland; kalfvleesch per pond 94 pf. in Engeland, 145 pf. in Duitsch land; schapenvleesch per pond 89 pf. in Engeland, 147 pf. in Duitschland; vorkena. vleesch per pond 84 pf. in Engeland, 188 pf. in' Duitschland. Duitsche verliezen. Volgens een tele gram in de Engelsche bladen zijn de Duit sche verliezen aan gesneuvelden en go- wonden gedurende een periode van 3 we ken in de poging om de hoogten te ver overen, die de Boven-Fechtvallei beheer- schen, reeds boven de 50,000 gestegen. Paarden-aankoop. De Fransche r*- geering heeft volgens een bericht uit Washington aan de „Evening Star", 40,000 paarden in de Vereenigde Staten opga- kocht. Pijnlijke mededinging. In het „Jour nal" schrijft Louis Descaves een artikel over de pijnlijke mededinging tusschen weduwen en de verminkten na den oor log. De vrouwen hebben zich thans in vele beroepen een bestaan veroverd, als beamb te aan de posterijen, aan de Metro enz. Doch welke bezigheid moet men haar la ter geven, als de verminkte soldaten hun recht op werk doen gelden? Do weduwen van de gesneuvelden zullen een vinnige® concurrentiestrijd voeren met de vroegere strijders en het is onmogelijk uit te ma ken, wie het meeste recht heeft. Zwarte troepen voor de verbondenen. Er worden 50,000 Senegaleeaeji aange voerd om tegen het voorjaar naar helt Fransche front te gaan. Minister Mille rand heeft daarvoor 40 milltoen francs aange vraagd. Hierin ds begrepen de verzorging van de in West-Afrika achlteaMijvendie ge zinnen dezer gekleurde krijgslieden. Ontploffing in een kruitfabriek. Na de ontploffing in de kruiit- en granaatfa- briek 1© Le Pecq bij Parijs op Donderdag ochtend. As er Donderdagmiddag, naar d« Matin" bericht, een nieuwe ontploffing in dezelfde fabriek voorgekomen, die even eens belangrijke schade heeft aangericht en verscheidene arbeiders letsel toege bracht. De militaire overheid heeft een streng onderzoek gelast. Dr. Dumba's vertrek. Dr. Dumba, de .Oostenrijksch-Hoingaarsche gerianit, heeft FEUILLETON. De noodlottige erfenis. S3) Ja, mijuiheetr Hector d'Adiiieret heeft van, dein zomer biet kasteel Gourtievron be- en, waar ook zij® zoo® gehore® is. Wat evenwel uw zuster betreft, geloof ik M binnen de perken der bescheidenheid te blijven, wanneer ik u omtrent haar wel- sland volkomen gerust stel. Nog kort ge leden is mijnheer Hector d'AKieret hier geveest en heeft mij gezegd, dat zijn schoonzuster ziich voor goed op hét kasiteej Cour be won gevestigd heeft, met zijn vol ledige .toestemming. Hij heeft ten opzichte van haar zeer loyaal gehandeld, waarvoor N allen lof verdient. Door de geboorte vam zijn zoon is hij i® het bezit der ge hele (nalatenschap va® wijlen den markies do Courtevno® gekomen, doordat zijn broeder, mijnheer Bernard, overleden is zonder kinderen na te late® e® het testa- cont .aan een eventueele weduwe van een der hoeren d'Alüeret gee® aanspraken to-e- könt, .Ofschoon dus ten opzichte van zijn schoonzuster tot niette verplicht, heeft ffi'jniheer Hector haar geheeil vrijwMMg een Jaargeld va® 50,000 fir. toegekend, heb golfde jaargeld dat den neven va® den ies was toegekend zoolang zij geen Delingen hadden. Ik mee® dus dat noch omtrent de welvaart, noch om- de financieel© positie va® mevrouw weduwe d'AQeret eenige reden tot on gerustheid bestaat. 3°s''e stond op e®, terwijl zaj zich tot ahnte dwong, antwoordde zij: dis inderdaad zoo, mijnheer eb mij blijft dus riiiéts over da® u te bedanken voor de inlichtingen, die gij mij hebt wil len verstrekken. Met een gevoed van diJepe verslagenheid Veriiiiet zij het micftarisk amto or. Dus, alles ontzonk haar! Het (kind, op welks geboorte Lizzie hoopte, toe® zij Amerika veriiiiet, was niet geboren en ook i® de smart over deze te leurstelling had zij niet aan haar zuster gedacht, haar gee® toeken va® leve® ge geven en haar zelfs de voldoening gewei gerd, deel te nemen dn haar leed. Erger nog, alles wees er op, dat zij aa® dile vreemde® de voorkeur had gegeven e® het was ongetwijfeld om hu® te behagen om zich des te meer te doe® dulden door deze menische® van adellijke geboorte, dat zij haar zuster had verloochend e® een grievend stilzwijgen tegenover haar hgd bewaard. Het bleek zélfs, dat zij weldaden aan vaardde, die Roste alte ee® aalmoes zou hébben beschouwd en dat allies haar gioied toescheen1, mitis zij maar kon blijven leven in deze omgeving van rijkdom en adel trots, die haar onmisbaar geiworden leek. Wat moest dié noodlottige erfenis Ldzzie veranderd' hébben! Een oogemblik dacht Roeie er aan, zich naar Courtovron te begeven ten einde de laatste bevestiging har ar vermoedens te verkrijgen. Zij zou er wél achterkomen waar dit kastéél Lag en tegen de reis zag zij niet op. Een gevoel va® gekwetste eigenwaarde hield er haar echter van terug. Wat zou ik daarginds moeten doen? vroeg zij züdh af.. Waartoe mij bloot te stelle® aam ©én vernederende ontvangst, want ik héb alüe reden nu .om te veronderstellen, dat mijn bez.oek onwelkom zijn zou. Toen Rosli'e terugkeerde van haar onder zo ekingstocht voelde zij zich diep! (treurig en ontmoedigd. Ee® troost wias het haar te weten, dat zij althans één vriend te Parijs had en zij voelde ee® innige behoefte hem weer te zien. Zij stihreef aan dokter Danville eien briefje, dat zij hem dlemzelfde® avond nog verwachtte om een kop thee te komen drinken. Gilbert liet ztich niet wachten. Na het betzoeek van zij® Amerikaan- sche vriendin had hij niets meer van haar vernomen, maar gee® oogemblik waa zij hem uit de gedachte geweest. Vol vreugde spromg hij op, bij het ont vangen van haar brietfje e® klokslag 5 uur, klom hij de trap op naar haar woning. Hét dienstmeisje, dat zij gehuuird had liet hem binnen., zoodra hij zij® naam noemde en in het gezellig gemeubileerde vertrek vond hij miss Waltlio® aan de theetafel. Hoe gaat hét u? vroeg hij terwijl hij plaats nam op de® stioel, die® de dienst bod© voor hem had bijgeschoven. Zooals ge ziet, antwoordde zij, ik héb mij i® mijn meubeltjes gezet. Dat zie ik met genoegen, want het dé een bewijs, dat gij niet voornemens zijt onze stad zoo spoedig te vertuien. Neen, de trekvogelaard van mijn landgenooten heb ik niet, maar toch af gescheiden dan van hetgeen ik hier voor miin studie zal kunnen verrichten, vraag •ik mij af wat ik hier doe. Hoe bedoelt ge dat? Mijn eerste wedervare® is al zeer slecht geweest. Gij weet dat het hoofddoel van miin rleis wtais het spoor te toeken van mijn zuster. Welinu de inlichtingen die ik omtrent haar gekregen heb doen mij zien. dat ik niet meer op een hereeniginig met haar behoef te hopen'. Ziet gij het misschien niet wat tie donker dn? Integendeel, ik was te optimistisch toen ik niet gelooven wildé aan een on verschilligheid, waarvan ik nu de door slaande bewijze® héb gekregen. Lizzie moet, dit is mij van onverdachte zijde ver zekerd, al mijn brieven ontvangen hébben en zii heeft zich niet verwaardigd er één van te beantwoorden Het kind, waaraan ik mij in mijn gedachte al zoo was gaan hechte®, üb niet ter wereld gekomeru Me vrouw do weduwe d'Aileret toeft bij de familie van haar echtgenoot, die in haar adeltrots laag neerziet op ai' walt van bur gerlijke afkomst is en ik heb alle reden om te gelooven, dat zij die idenktoeélden tot de har© heeft gemaakt. Ik ka® mij levendig voorsltefrlen, miss Walton, hoe grievend die ervaring u ge troffen moet hebbern Gij ziet daaruiiit, dat men aan teedere gevoelens niet al te veel waarde moet hechten. Ja, ik moet u in mijn zwak wei be lachelijk zijn voorgekomen. Weineen, jurist het tegendeel Wat ge uw „zwak" noemt is ee® van uw schoon ste karaktertrekken», het bewijs van uw liefdevol hart, dat ea* behoefte aan heeft aich aan iets of iemand te hechten, ik zou wel dom zijn, wanneer ik daar geen oog voor had. Heit meisje haastte zich het gesprek op ee® ander onderwerp te brengen. Gilbert was trouwens te kiesch om ©enig gébruik te wMiieni maken van den geestestoestand, waarin de ondervonden ontgoocheling haar gebracht moest heb ben. Hij kwam haar bijna dagelijks bezoé- ken, maar, alls bij stilzwijgende overeen komst* vermede® zij ee® onderwerp, dat he® niettemin zoo na aan het hant lag. Trouwens, er waren onderwerpen ge noeg, waarover zij spreken kondprii, en in hun omgang bleek Steeds duidelijker, hoe- veel overeenkomst er tusschen hén be stond'. Langzamerhand was er tusschen hen ee® innige vertrouwelijkheid ontstaan^ e® zonder diait er nog een woord1 van lïefdJB was gesproken, hadden zij eikaars gevoe lens met volkome® zokeiherid leeren ken nen. Gilbert was de eerste, die voor raicfhzeif erkende, hoe dierbaar Rosié hem was gé worden. Waarom vroeg hij zich af zou hij zich nog langer een geluk onthouden, dalfi hii meende onder zijn beireük te hebben?, Bedden ware® vrij. Waar zou hij ee® vrouw vinden, dié bé ter bij hem paste? Zij deelde al zij® inzichten, zij was inge wijd in de wetenschap, die haar lief was, zii zou niet allee® een voortreffelijk echb- cenoote maar ook een krachtige® steun, en medewerkster in zijn etudie wezen. (Wordt vervolgd.).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1