ZATERDAG
18
SEPTEMBER.
I9I5.
Gezin en Schooi.
BUITENLAND.
De Oorlog.
ee JAARGANG
No. 1807
c £cid^clve(2ou^cMT^
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
OIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal!. Franco per post f 1.65 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/* cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Oe ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstper o leel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Dit nummer bcs!3?t "it .drie
bladen en het geïllustreerd
Zondagsblad.
Dat de opvoeding in de school aanvul
ling is van die in het gezin, kan niemand
ontkennen. De opvoeding in het gezin is de
voornaamste, de invloedrijkste. Als deze
.wortel, de opvoeding in het gezin, niet
deugt, dan kunnen uit Ge verdere opvoe^
ding, die in de school, moeilijk stam en
.vruchten groeien.
In het onderwijsblad „De Vacature"
ontleenen we aan een beschouwing over
dit onderwerp de volgende woorden, waar
in ongetwijfeld veel waars ligt:
„Is het leven in huis en in het gezin ge
zond, heerscht daar eendracht en orde,
.wordt daar prijs gesteld op goede zeden,
op gehoorzaamhid, wordt trots gebroken,
het plichtsgevoel aangewakkerd, alles wat
edel is en waar en schoon geëerd dan is,
hier in het gezin, de plaats waar alle deug
den natuurlijke en-duurzame verzorging
vinden. Gehoorzaamheid, dienstvaardig
heid, lust tot den arbeid, nauwgezetheid,
zindelijkheid, ordelijkheid, zuinigheid,
vroomheid, vaderlandsliefde, waarheids
liefde, welvoegelijkheid, beleefdheid, ach
ting, voor meerderen, eerbied voor ouderen,
alle deze te waardeeren deugden vinden in
het ouderlijk huis haar oorsprong; zij
vinden daar haar wortel en dikwijls nog
moer dan dat. Hieraan kan de.school iets
toevoegen, er uitbreiding aan geven, de
school kan aanvullen, zij kan nieuwe prik
kels geven, maar veel meer kan zij niet. De
school kan dat zonder afgunst erkennen
en zich tevreden stellen met de bescheiden
,waai deering van haren invloed."
De. schrijver van het bovenstaande citaat,
behoort blijkbaar niet tot degenen,- ilte m
bijna'onbegrijpelijke oppervlakkigheid over
het leven heenglijden in de opsomming
der deugden, die hij geeft, toont hij de
cischen van het geweten te hebben beluis
terd, ernstig te hebben nagedacht over de
voorwaarden, welke er worden vereischt,
om een mensch tot zedelijke grootheid, tot
zedelijke volwassenheid te kunnen opvoe
ren.
Acht de schrijver den invloed van het ge
zin hoog hij kan in de waarde-bepaling
daarvan niet spoedig overdrijven. Hij
maakt op ons den indruk, zich niet te heb
ben laten meezeulen met die richting in
het moderne leven, welke sommige deug
den, die men p assieve noemt, zooals
de gehoorzaamhei d, als niet
meer van onzen tijd wil beschouwen. Vol
gens de moderne opvoedkunde toch Wordt
maar a.1 te veel waarde gehecht aan het
gepronk met eenige opgepompte kennis en
het vertoon met eenige aangeleerde manie
ren. En met ontzetting vragen wij ons af
met den beroemden Engelschen schrij
ver Mgr. Benson is er in vele gevallen
wel zooveel verschil, als wij een „fatsoen
lijken" Christen en een „fatsoenlijken"
heiden naast elkander plaatsen? Tot deze
vervlakking van het verheven Christelijk
leven heeft, zobals wij reeds zeiden, de
moderne paedagogiek het hare bijgedra
gen: „gehoorzaamheid", „vroomheid",
'„plichtsgevoel", het breken van „trots" is
meer en meer naar den achtergrond ge
drongen door 't streven om den jongen en
het meisje te maken tot een man en vrouw
van de wereld.
Dat de schrijver van genoemd artikel in
bet gezin een andere opvoeding verlangt,
dan de hier gewraakte, kan uit zijn woor
den met reden worden besloten.
En daarmede consequent wil hij ook
blijkbaar in de school iets anders geleerd
zien, dan dat vage en onbestemde, het
welk men meermalen in de geschriften van
andere onderwijzers bepleit ziet.
Hoewel onderwijzer zijnde, schat ./ie-
®chr. toch o. i. den invloed van de school
te laag. Hij meent n.l., dat-deze „iets" aan
de opvoeding in het gezin kan toevoegen.
Dat „iets" is o. i. veel te .zwak uitge
drukt, wat ook de schrijver zelf wel schijnt
to gevoelen. Dit laatste zou mem tenmin
ste besluiten uit wat hij op deze min of
meer geringschattende waardebepaling
der school onmiddellijk laat volgen.
Doch bet is niet te verwonderen, dat een
eerlijk schrijver, niets anders op het oog
hebbende dan de openbare school,
zulk een geringe appreciatie van de op
voedkundige waarde dier school aan den
dag legt.
Lees nog eens over die reeks van deug
den, welke volgens de schrijver in het ge
zin moeten worden aangekweekt, en dan
zal iedereen het met hem eens zijn, dat
do school, in dit geval de openbare
school, slechts „iets" ter aankweeking van
die deugden kan doen meer nog, dat zij
0|' in de meeste gevallen niets voor zal
hunnen doen en zelfs-de opvoeding, die in
h<~-t gezin wordt gegeven, practisch zal
'wgenwerken.. w.
Wat kan b.v. de openbare school doen
ter bevordering van de „vroomheid"
yyaaronder wij Katholieken verstaan een
zich" met versta»d en -hart onderwerpen
aan de geopenbaarde Waarheid, 7-Qf>dat
deze aan het leven van iederen dag, aan
alle daden en strevingen en gedachten "ten
grondslag ligt.
Wat kan b.v. de openbare school doen
om de „gehoorzaamheid", de inner
lijke, oprechte gehoorzaamheid tn
te prenten, om het kind te leeren zijn
„trots" te breken, zoo zij dat kind niet
mag voorhouden het Goddelijk Model, dat
ons leert groot te worden door ons
klein te maken, klein voor onze meer
deren, maar ook voor onze gelijken en
zelfs voor onze ondergeschikten.
Onze meening is, dat de schrijver van
het artikel in de „Vacature", wil hij in
alle eerlijkheid zijn overtuiging uiten,
ons oordeel zal onderstreepen, dat de open
bare school zelfs niet „iets" kan „toevoe
gen" aan die opvoeding, welke inKatho-
1 i e k e gezinnen wordt gegeven.
- De Duitscliers hebben Fransche loop
graven ten N.-W. van Perthes genomen.
De Amerikaansche regeering zal de
Duitsche „Arabic"-nota voorloopig niet
beantwoorden en verdere nota-wisseling
vermijden. Voor de vertrouwelijke be
sprekingen die inplaats daarvan te
Washington zullen plaats hebben, zijn
door de Duitsche regeering aan Von
Bornstorff verstrekkende bevoegdheden
verleend. - Volgens Bulgaarsche bladen
zouden de Entente mogendheden 22
DlUmibor 1014 oon voor do DalltanoClon
geheim te houden verdrag hebben gesloten
betreffende de Dardenellen-actie, volgens
welk verdrag Konstantinopel aan Rusland
afgestaan zou worden. -- De Fransch-
Engelsche leening zal vermoedelijk slechts
een half milliard dollar bedragen.
Van het Westelijk en Zuide
lijk oorlogsterrein.
Overzicht.
Behalve die gewone dagelijksche mede
deelenden betreffende artillerie- en hand
granaten-gevechten, bevat het Dyiitsche
communiqué van gisteren de med-edee-
ling, dat din Champagne aan de Fran-
-schern ten N.W: van Perthes in een aan
val met handgranaten een stuk -loopgraaf
van -de voorste linde werd afgenomen. Een
tegenaan vat werd door de Duitsche troe
pen afgesil-agen. 't Voordeel schijnt, naar
de berichten te oordeel-en, niet veel te be
teeken en te hebben en slechts van. póaat-
selijken aard te zijn.
Van het Zuidelijk oorlogster rein is
evenals el-ken dag geen nieuws.
Naar de Italiaansche communiqué's te
oordeelen, wordt heer de oorlog op zeer
bijzondere wijze gevoerd. Zoo wordt o.a.
gemeld', dat Italiaansche Alipenitroepen
vijandelijke -loopgraven, hebben aanigevail-
len en gedeeltelijk vernield; zij zijn daar
na naar hun eigen stollingen teruggekeerd
zonder ook maar eenigszins verontrust te
worden, 't I-s onbegrijpelijk, dat die dapt-
pere Alpenjagers niet de vijandelijke
iLoopgraven, hebben bezet; het staat even
wel met duidelijke letters te lezen dn het
communiqué van het Italiaansche gezant
schap. Zou het misschien een beetje op
snijderij zijn?
Van het Oostelijk oorlogs
terrein.
Hel Duit8ch-Oo3tenrijk9che offensief.
Door de inneming van Pinisk hebben de
Duitsche troepen ongeveer 150 K.M. Oos
telijk van Brest-Litowsk tusschen den
Njemen en den P rip jet vasten voet gekre
gen. Ook in het Noorden van dit gebied,
aan de lijn van Minsk maar Moskou zijn
zij de -rivier de Schara overgetrokken en
hebben zij aan den oostelijken oever po
sities gekozen.
Het Duttsohe oentru-mleger zet dus de
vervolging van de op Moskou terugtrek
kende Russiilsdhe legers steeds voort.
De taak van generaal Ro-essky, de com
mandant v-an het Rii ssi-sche nooi derleger,
wordt echter steeds moeilijker. Nu volgens
de Russische mededeelingen de Duitsche
troepen er ten N.O. van Wilna in slaag
den de' rivier de Wilija over te steken, is
de kans groot, dat Wilna'zal worden af
gesneden, en dan is het zuidelijke steun
punt van de Ltinie Wilna-Dbnaburg-Riga
verloren voor de Russen. Du-naburg, dat
in het midden v-an de bocht iji-gt, door den
spoorweg gevormd, wardt eveneens be
dreigd; in de meuenstreeik ten -Z.W. van
Dupabitrg JKpipdt gqypclitexv en -ten O,
van di-'t plaats, aan den spoorweg naar
Polozk, its de Duitsche cavalerie reeds op
getreden.
De Petersburgsdhe .correspondent van
de „Times" den toestand besprekend,
wijst- er op, dat Hindenburg'® leger, tus
schen de Duna êh den Njemen opeu-eer
rend, klaarblijkelijk krachtige versterkin
gen verkregen heeft. En in dat geval is
er, zoo generaal Roessky niet besl-uit tot
den terugtocht, naar de lijn Walk—Peters-
burg, een belangrijke ontmoeting tus
schen d-e genoèntes riviere-n te verwachten.
Terwijl in het noorden dé nJcIIVte groe
peer ing dus nog onzeker en iin voorberei-
.d-ing is wordt in Oost-Gartcië ernstig ge
vochten. Vreezend' voor het gevaar, dat
ii'it het Noorden dreigt, heeft generaal
Iwanof niet alleen de gevechten iin het
front tusschen Sere'lh en Strypa krachtig
voortgezet, maar eveneens een ?eger naar
het zuiden van Poljesje gezonden, om post
te vatten aan de Gooyn en de legers, die
uit de richting LuzfkDublin naderen, te-
Ken te houden.
Nu is- het n'iet gemakkelijk n-a te gaan,
hoe de toestand tusschen' Sereth en Strypa
is. De berichten zoowel van Russische als
van Oostenirijksche .zijde loope-n daarover
u-iteen. Wel imog-rnen aannemen, dot ge
neraal Iwanof met onweerstaanbare
kracht -poogt d-e Oo-stenrijksche legers te
rug te drijven, doch de resultaten daar
van zijn van dien aard, dat het onmoge
lijk voor hem was, een mieuwe stelling,
ten westen van de Strypa, in te meme-n-.
Uit het noorden naderen inmiddels de
troepen van von Mackensen en Puihal,lio
om de Russen .in de flank aan te vallen.
Uit de Russische berichten blijkt, dot de
pr gingen om deze troepen tegen te hou
den, tot dusver mislukt zijn.
Ook aan de Ikwa word/t hevig gevoch
ten met -heit gevolg, dat de Russen, die er
i-n geslaagd waren op enkele punten op
den westelijken oever door te dringen,
werden teruggeslagen.
Hieruit blijkt, dat. do ftegör®, uit het
Ncnnnrtpn w™—j-, -ij net ook langzaam
en voortdurend strijdende tegen de Rus
sische troepen, toch de grens van Öost-
Gaïicië naderen en daardoor da positie der
Russen aan de Sereth en de Strypa ern
stig bedreigen.
Op den Balkan.
Het Entente-verdrag over de Dardanelles
Het „Giornale d'Italia" verneemt uit
Sofia, dat de bladen aldaar den tekst pu-
bliceeren van de op 22 Dec, 1914 tusschen
Rusland, Engeland en Frankrijk gesloten
overeenkomst omtrent de Dardanellen. De
belangrijkste bepaling van het verdrag is,
dat Konstantinopel en de zeestraten aan
Rusland zouden worden afgestaan. Het
contract moesit voor de Balkanstaten ge
heim .worden gehouden.
In België.
Korte berichten.
Te Heusden moeten niet aVleen de
ovexLiidems van de inwoners, maar ook
diï van-rundvee en paarden... aan de
ambtenaars van den burgerlijken stand
worden kenbaar gemaakt.
Nalatigheid zal met 300 M. boete of 3
weken gevangenis gestraft worden.
In Bree en in de omliggende gemeen
ten wonden paard en-monste ring en ge
houden.
Tiet veukoopen van na.arden is op straf
v-an. zware boeten verboden. In één, week
werden uit verschuilende dorpen te samen
meer dan 200 paarden naar Hasselt ver
voerd. De boeren zijn niet tevreden over
de betaldlng.
De Duitsche overheid ite Antwerpen
heeft een bevel! uitgevaardigd, volgens
hetwelk handelaars en particulieren al
daar, die meer dan 300 titer wijn in be
zit hebben, daarvan onder modedeeling
van de juiste hoeveelheid, kennis moeten
geven aan die overheid. Tevens moeten
zij den -inkoopprijs van den wijn opge
ven. Een en ander ter vaststel lii-ng, zoo als
het in het voorschrift van de Duitsche
overheid heeft, van de aanwezige voor
raden.
In het Britsche Rijk.
Politieke crisis.
De „Daijy News" mèlldit: Een politieke
crisis van den eersten rang staat voor de
deur. Eenige ministers, die voorstanders
zijn van verpïliclhten krijgsdienst en er
Tuiet in slaagden het Kabinet hun politiek
te doen goedkeuren, zijn voornemens bin
nenkort af te treden, ten einde een alge-
meene verkiezing over het onderwerp uit
te lokken voordat mat dé mieuwe recru-
teeringscampagne op den grondslag van
hét nationale register een aanvang.ge
maakt wordt.
Volgens de j,Daily News" waren de mi
nisters, die voor de invoering va.n dienst
plicht zijn, voornemens m de vo'gemde
week in het kabinet een poging tot in
voering daarvan te doen. Daar zij geen
overeenstemming voor hun plan ku-nnen
tejki'iigqni en een mtelukkinsc rwrten,
wijl zij meienen, -dat de meerderheid tegen
hen is. willen zij de kabinetscrisis ver
haasten, door ontslag te vragen. Zij ho
pen daardoor o-p een algemeene verkie
zing onder de leuze van dienstplicht aan
te sturen. De ministers, die \oor invoe
ring van den dienstplicht zijn i.ijn: Lord
Curzon, Lord Lansdowne, Lloyd George,
V i-r stónd Churchill, Bon-ar Law, Wal-ther
Leng, Austen Chamberlain, Lord Seilbor-
ne en Sir Edward Carson.
Uitvoerverbod van carbon.
De officieele „London Gazette" bevat
liét bericht dat de beperkende bepalingen
op- idèn urt/vocT vai> di-amant voortaan ook
voor Braziliaainschë „C~-r')ü-h" zu/lLen
gelden.
(De Brazil!aansche carbon its een der
meest gezochte di-amantsoooirten voor
technisch gebruik.)
Amerika en Duitschland.
De „Arabic"-quaestie.
Volgens een telegram aan de „N. Crt."
verneemt de Berlijnsche coirespondent van
de „World", dat Bernstorff is bekleed met
zeer ongewoon vérstrekkende bevoegdhe
den voor de onderhandelingen te Washing
ton namens zijn regeering te voeren. Met
het oog op de moeilijke communicatie wil
de men hierdoor de mogelijkheid schep
pen, de besprekingen te bespoedigen om
zoo snel mogelijk een resultaat te bereiken.
Als overeenstemming op alle punten tus
schen Lansing en Bernstorff is verkregen,
zal de overeenkomst in haar geheel aan
de goedkeuring der regeering te Berlijn
worden onderworpen.
De nieuwe orders aan de duikbootcom
mandanten zijn aan Bernstorff meege
deeld, die ze ongetwijfeld aan Lansing
zal hebben doen kennen als bewijs van
Duitschlands goede trouw en van den wil
om te handelen overeenkomstig Be rn-
sto rff's verklaring vóór het ..Arnbir"-
TTet besluit van president Wilson tot, het
voeren van een vertrouwelijke gëdachtefi-
wisseling blijkt in Duitschland bekend te'
zijn geworden door een telegram van een
bijzonderen correspondent van „Wolff" te
New-York. Deze meldde:
„Volgens elkaar bevestigende informa
ties is de Amerikaansche regeering van
plan, de Duitsche nota over het in den
grond boren van de „Arabic" niet te be
antwoorden. De Amerikaansche regeering
staat op het standpunt, dat een openlijke,
publicatie van nota's, die telkens worden
misverstaan en slechts opwinding veroor
zaken, ondoelmatig is. De Amerikaansche
regeering wenscht integendeel de aangele
genheid door vertrouwelijke besprekingen
tusschen Lansing en Bernstorff vreedzaam
te regelen".
Duitsche voldoening.
N-nar uii-t Berfijm aa.n de ,,N. R. Ort."
wordt geméld, drukken de Duitsche b-'-a-
dien over het. a'gemeen hun voldoening er
over uit, dat men de moeilijkheden tus
schen de Vereem-igde Stiaten en Dui-tseh-
Jand door .pech tefiredksche onderhandelin
gen tu-sschem Bennstorff en- Lam-srmg zal
trachten te regelen, in stede van door het
wisselen vam nota'a waardoor nieuwe
misstanden kuninan rijzen en waarvan
-averechtsche uii.tl-eg.glnge,n en vijandige
persuiit.ingen het gevolg kunnen zijn. Te-
zélfde-r -tijd -uiten zij de hoop, d-at het be-
f-oofde onderzoek he.t mysterie aal ophel
deren van -de voorbarige openbaarmaking
van offiicieel-e draadloos e telegrammen,
die uiit Say vil le waren afgezonden.
Amerika en Oostenrijk.
De Dumba-quaestie.
Reuter med-t uiit Washington: Toen de
Amerikaansche ambassadeur 1-e Ween,en
de nota overhandigde, waarbij de terug
roeping van dr. Dumba werd verzocht,
werd geantwoord, dat dr. Dumba zou wor
den teruggeroepen, „ter beraadslaging".
In de Vereenigde Staten.
De leening der geallieerden.
In financieöle kringen, Hoopt het gerucht,
dai -de com, die door tussc'hentkomst- v-an
do Engeilsch-Fransche commissie aan de
geal',-lieerden geleend zal worden, een h,a!f
milliard dollars, dus 100 mifiü-en pond
sterling ziaA bedragen, rneldt Reuter uiit
New-York, De bankiers u-i-tten. Donderdag
avond bijna eenstemmig de meeni-ng, dat
een miilii-ard dol'-ars niet nood Lg was en
dat. de coxmrd-:«'•>3 evenitueeï. met de helft
ervan genoegen zou nemen. De voorwaar
den en andere bijzonderheden zouden
vervolgens snel geregeld worden.
Verschillende Oorlogs
berichten.
Gebrek aan cokes. De Berlijnsche cor
respondent van de „Köln. Ztg." meldt, dat
er te Berlijn gebrek aan cokes voor de
centrale verwarming der. huizen heer&cht.
De Berlijnsche gasfabrieken gebruikten
vroeger een mengsel Van Engelsche en
Duitsche kolen, die bij de gasfubricage
voortx'effelijke cokes opleverde. Nu go-
bruiken zij uitsluitend Duitsche kolen, dio
wel genoeg gas, maar zoo goed als geen
cokes geven. Er moeten nu andere middo-
len beraamd worden, om aan cokes to
komen.
Duur varkensvleesch. Het Berlijnsche
gilde van vleeschhouwers hééft, naar do
„Deutsche Fleischerzeitung" meldt, een
motie aangenomen, behelzende dat het
voor de spekslagers onmogelijk is, om
varkensvleesch zelfs met de aUerbeschei-
denste winst te verkoopen, nu de varkeno-
prijzen op de veemarkt zoozeer zijn opge-
J^nen. Het gilde verwacht dat de regee
ring maatregelen nemen, om het
euvel te verhelpen.
Het besluit is ter kenis van den PruisL-
schen minister van landbouw gebracht.
Kousen en handschoenen. In Pruisen
worden vóór 1 October de voorraden aan
wollen en katoenen kousen en handschoe
nen ten dienste van het leger opgenomen*
Eierenkaart. Na de broodkaart doet de
eierenkaart zijn intocht. Te Triest kan
men op een dergelijke kaart 21 eieren in
de week koópen. De maximumprijs be
draagt 1 kroon.
Toch nog levend. Een merkwaardig
-geval -deed zich voor bij een Duitsche sol
daat aan het Westelijk front. Bij eein. ge
vecht bevond hij zich -in een; van d-e- voor-
site rijen, waar hem achter eilkaar vi-er
kogels troffen. De twee eerste doorscho
ten ziin mouwen vion-der echter 'ie armen
te raken. Een slh-rapnal verbrijzelde zijn
geweer, verwondde echter zijn hand riii-et.
Het laatste, schot uit een machinegeweer
zou hem waarschijnlijk het Jeven gelkoiSt
hebben, wanneer hij miöt juist zijn v^td»-
f'.-esoh aan d-en mond gezet had. De kogel
verbriizeVie-den bodem, maar bleef im dan
Belasting van vrijgezellen. De stad
Reichenbach in Silezrë ia de ee.nsl'.e .Duiit-
sch-e gemeente, die één belasting van do
vrijgezeLen gaat heffen, Do leeftijdsgrenH
is 28 jaar.
Uitwisseling van gekwetsten. In dm
loop van Donderdag zijn door Duitsch
land weer 976 zwaar gekwetste Fraitóche
krijgsgevangenen tor uitwisse'ing aanga-
komen.
La guerre allemande et Ie Catholicisms.
Volgens berichten uit Roane, is Mgr.
Alfred BaudirLllairt, rector dor Ka'.iholieiko
Universiteit te Parijs, a/daar aangekomen
en zaL hij door den Paus in audiöniti»
worden ontvangen. Men brengt dit bezoek
dn verband met de door het Uu'itsche
episcopaat geopperde bezwaren tcge.ni
„La guerre allemande et ie cutholicisme".
Britsche verliezen aan de Dardanellen.
tn het Lagerhuis deelde Tennant, do
parlementaire ondersecretaris van oorlog,
bijzonderheden mede omtrent de verliezen
van het leger aan de Dardanellen, dio
reeds in het op 14 September gepubliceerde
rapport genoemde totaalcijfer voor het ge-
heele leger .zijn inbegrepen.
Van de officieren werden 1134 gedood,
2371 gewond en 373 vermist, van de min
deren 16,478 gedood, 59,257 gewond e.n
worden 8021 vermist, tezamen dus 87,630
militairen van alle rangen.
Cadorna ziek? De „Uniane" van Mi
laan schrijft met toeilaL'ng von de cen-
'suur, dat de gezondheid van Cadorna, den
Ital-iaanische.n opperbevelhebber, te wgn,-
schen overlaat. Zwittseirsche biode/n mee-
-n-en iiin dit bericht de vocvrbereiidiing 4o zien
van de mogolijlklbeid, dat do Ita/iaanscho
.legeraanvoering gewijzigd wordt.
Meer munitie. De groote Noorscho
maatschappij Norsk Hydro, die mot kapi
taal geïnteresseerd is bij de snlpete.rberei-
ding in Noorweg-an, zal, naar Noorscho
bladen mededeeden, een sal! pet er fabriek
-oprichten bij Archangel aan de Witte
Zee. Zonder -twijfel geldt het hier de ver
vaardiging van munitie voor de Russische
legers.
Amerika tegen Rusland. De Ameri
kaansche grappenmakers verooriooven zich
een loopje le nemen ine-t-het weinige
krijgsgeluk, dat de Russische w-apens to-t
dusver fin den Eu-rop-eeschem oorlog heb
ben gehad.
De „Chicago Da/i,ly News" -lianceert de
volgende grap: „Het ergste schijn/t wel
voor Rusland te zijn, dait he.t geen staand
leger bezit,"
En de „Washington Post" spot: „De
Russische 'bevehebbers zijn zoo beleefd
tegenover hum Tsaar, dat zij hun front
-steed-s verder achterwaarts terug trekkomi,
ten einde den Tsaar de reis va-n Petera-
burg naar zijn leger zi»ovee>l mogelijk te
-verkorten.
Gbrek aan verfstoffen. Er heerscht in
Amerika groot gebrek aan verfstoffen. Van
verschillende zijden heeft men den staats
secretaris verzocht, pogingen te doen org
de invoer van verf mogelijk te maken. De
katoeuiabrikanten beschouwen do Ameri-