17
buitenland.
De Oorlog.
binnenland.
JAARGANG NO. 1779
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
lenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
DINSDAG
AUGUSTUS.
I9I5.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
up bet Westelijk oorlogsterrein blijft
Lt artillerie-duel op verschillende punten
[oortdaren. Een Duitsche duikboot
beschoot de Engelsche kust bij Parton,
larrington en Whitehaven met granaten.
De Duitsche troepen overschreden de
Joeg Oostelijk van Wlodawa en de Oosten-
fjjksche bij Wladimir Wolynski.
Van het Westelijk oorlogs
terrein.
Fransch legerbericht.
Communiqué van giste rnamiddag: -
i dag van Zondag was kalm over heb
ehee'.e front,
i de Argonmen trad de Fransche artil-
i op. en Anterrompeerde de beschieting
Cour-des-Carmes en Fontaine:aux-
fcannes.
den sector yan Bagatelle werd de
«tploffing van een mijn gevolgd door
gevecht om de bezetting van den
iter, waarvan de Fransohen meester
ven.
J Gisternacht afwisseAehde artiVi'ieritfx
jchieting in de streek van Souchez en op
let plateau van Nouvron, ten N. van de
usne. Gevechten met bf-mmen en hand-
pan a ten werden geleverd in den sector
Quennevières en in de Westelijke
gonnen.
In de Vogezen werd ©en mijnaanval ge-
jaan op een Duitsche loopgraaf fcuesphen
jrarnihont-1 e-Bas en Amine rsvil-le, waarbij
i Franscihen eenogen gevangenen maak-
en een bommenwerper en twee mi
trailleurs buit maakten.
De Duitsohers wietrpen èenige grana
ten, met geschut o.p verren afstand, o-p
open stad Montdidier. Fransche ba/tite-
deden het vuur staken.
Als antwoord op de beschieting van
jSainit Dié en het kamp van Wettsitein,
Westelijk/ van Dingekopf, beschoten de'
Fransch en het station van St. Marie-aux-
[AIin.es en het Duitsche kamp bij Barren-
fetal.
Duitsch legerbericht.
Officieel wordt uit het groote Duitsche
hoofdkwartier gieme/Ld:
Ten N. van Ammertsweiler en ten N.O.
F van Dammerkirch mislukte een vijande-
lijke aanval in ons vuur vóór onze ver-
1 sperringen. -
Van hei Oostelijk oorlogs
terrein.
Het Duitsch-Oostenrijksche offensief.
Het Duitsche leger van Prins Leopold
F van'Beieren, dat tusschen de Wctichsel
en de Boeg de terugtrekkend© Russische
f troepen achtervoegt, heeft na d© Moechaw-
ka te zijn overschreden en de stad Sjedlez
te hebben bezet, het Russische front tus-
1 jschen Losice en Miendizyrz.ee dodrgeibro-
ken. Terwijl de Russeüi in het centrum
I' onder den druk van Mackensen's leger
eveneens hun terugtocht verder voortzet
ten. Het schijnt dus wel, dat een om
klemming van d© Russische legers tus
schen Wei/chsel en Boeg onvermijdelijk is.
Ten Noorden van de Boeg rukt het le
ger van Von Galiwitz, na de verovering
van Lomza in de richting van Bialosiok
op. Zuidelijk vian deze linie is thans ook
de overgang van de Nurez, die bij Nur an
de Boeg -valt, door de Duitschers vol
bracht. De Russen verdedigen zich hier
met den moed der wanhoop,, doch he-t is
vrijwel als zeker aan te nemen, dat het
gedeelte van het nieuwe front van Bialo-
stok tot Bresit-Lii'jowsk, hetgeen de Rus
sen na hun terugtocht uit Warschau zou
den innemen, nu reeds als verloren mag
worden geacht.
Wel schijnt het dat de Russen in het
Noorden met meer succes strijden. Bij
Kowno hebben zij krachtige versterkingen
aangevoerd en zijn er in geslaagd de
Duitscheirs ©enigermate terug <te dringen.
Bovendien spreekt de Russische gene
rale staf de berichten tegen, als zouden
Kowno, Wilna en Dunaburg worden ont
ruimd.
De overgave van Kowno is voor de
Duitschers een noodzakelijkheid, daar
deze vesting de streek ten Oosten van de
Njemen beheerscht en een bezetten der
bedde rivieroevers niet mogelijk maakt.
De Duitsohers hetoonen hier een onge
kende activiteit. Volgens de Russien hoop
ten zij door de Russische tin/ie te breken
en op de flanken de stelljuigen aan te val
len, alvorens de Russische leggers voor
een nieuwe groepeering naar het Noor
den zouden getrokken zijn; hetgeen ech
ter niet is gelukt, daar de Russen reeds
het Noordelijke front hebben bereikt.
Groote dingen staan thans voor het
machtige Tsarenrijk op het spel. Overal
is de beslissing nog niet gevallen, doch
het is duidelijk diat zij eiken dag te ver
wachten is. Heel spoedig dienen de Rus
sen den opmarsch der vertoornden troepen
te stuiten, willen zij niet dat de eenheid'
hunner legers 'volstrekt voriu ukeu wurm.
Duizenden Russische gevangenen vallen
dagelijks in de handen van den vijand,
het gebrek aan kader doet zich gedurig
sterker gevoelen, de voorraad munitie-
wordt onvoldoende aangevuld. Een wei
nig glorieus einde staat het Russische
fruFlioenenteger \te wachten', indien -eeqj
wending der gebeurtenissen niet zeer
aanstaande is.
Van hat Zuidelijk oorlogs
terrein.
Itaüaanech legerbericht.
De ïta'iaansche legatie ontving het
volgende communiqué van den Italiaan-
schen Grooten Generalen Staf:
15 Augustus. In het dal van de Etsch
poogde een vijandelijke gepantserde trein,
voorzien van een kleiin-kaldtoerkanon en
van machinegeweren een aanval te doen
op het. si'jatiion van Senravallo dat reeds
door ons was veroverd, maar werd ge
makkelijk 'teruggesflagetn. Hétzeófde Joij
hadden de ktein-e 'aanvallen tegen onze
stellingen van Montemaggi© op de hoog
vlakte ten Noordoosten van Arsiero.
In het Papena (Ri-emz) dal vieil de vij
and met sterke strijdkrachten de onlangs
-door ons veroverde stelflimgen aan., maar
na een hevig gevecht moest hij met zware
verliezen afdeinzen.
In het Sexten-dal hielden den 13den
Augustus de vijandelijke versperrings-
werken op, ons geschutvuur te beant
woorden. Onze troepen rukten toen op en
kwamen vooruit tut de hellingen van
den Duseikofeü: en de. Credaressa.
Ook An de kom v.an PJezzo maakte onze
infanterie, gesteund door het vuur der
fcware veldbatterijen, belangrijke vorde
ringen.
Oostenrijksch legerbericht
Aan het TiroLer front opende Zondag
de vijandelijke zwiare artillerie na lange
pauze weder het vuur op onze werken en
wel in het bijzonder op diie aan den To-
na'epas en op de plateau's van Lavarone
en Folgaria. Aanvalspogingen v-an de Ita-
liaansche infanterie aan den rweg van
Tor,ale en op de Papcnastelling (ten Zui
den van de Sohluderbach) en in het Dred
Zinnen gebied werden afgeslagen. Even
eens mislukten aan het front in het kust
gebied hernieuwde aanvallen van den
vijand in de -streek ten Zuiden van den
Krn en een offensieve beweging tegen het
vooruitspringend gedeelte van heb plateau
van Doberdo.
Ben van onze marinev Li eg tuigen wierp
Zondagnamiddag bommen op vier kust-
forten bij Venetië. Alle bommen, met een
uitzondering! ontploften binnen de wer
ken. Van vijf ter vervoi\giing opgestegen
vijandelijke vliegers werden twee bij het
opstijgen door mitrailleurvur tot omkee-
ren en landen gedwongen. Twee gaven
de vervolging na eenigen tijd op, terwijl
de (laatste vijandelijke vlieger ons vlieg
tuig tot.iin de nabijheid van de kust van
Istrië volgde, waar hij zonder succes te
hebben bereikt, moest omkeeren. Ons
maiiinev/liegtuig is ondanks heviige be
schieting door de vijandelijke |x>rk>gs-
schepen en forten behouden terugge
keerd.
Op 7©o.
Een Duitsche duikboot in de lersche Zee.
De Engedsohe admiraliteit deelt mede:
Een Duitsche onderzeeër heeft gister
ochtend vroeg verscheidene schoten op
Parton, Harr-ington en Whitehaven (Cum
berland) gelast. Er werd geen mate-rieele
schade aangericht. Enkele granaten trof
fen de spoorwegilandingsplaats van Par
ton; slechts een diiensttrein werd licht be
schadigd. De -branden, diLe te Whitehaven
en Harrington veroorzaakt waren, wer
den spoedig gebluscht. Er kwamen, naar
g-emeld w-ordt, geen pêrsooirilijike ongeluk
ken voor.
De actie tegen de Dardanelles
Het groote Turksche hoofdkwartier
meldt: Óp het Dardanel-lenfront heeft de
vijand, die sederf 6 en 7 Aug. vijf nieuwe
divisies aan land zette, deze troepen aan
gewend om omzie et&Vingen te vermeeste
ren. Dank zij het heldhaftige verzet van
onze .troepen en hun tegenaanvaffien, kon
de vijand geen resultaat bereiken, niet
tegenstaande hij de helfb dezer nieuwe
troepen daarbij verloor. Hij houdt nog
alleen op de hei-longen aan de kust ©tand.
Op 15 Augustus hebben wij in de omge
ving van Anafartas eea vijandelijken
aanval met aanmerkelijke verliezen voor
dien vijand afgeslagen. Wij maakten een
'kapitein en eenige soldaten krijgsgevan
gen en veroverden twee mitrailleurs, als
mede een groote hoeveelheid geweren.
Onze troepen hebben thans overal de
stellingen in hun bezit, die de vijandelijke
stelling bestrijken. Onze artillerie trof
voor Art Burnu een vijandelijke torpedo
boot, dia zich brandende verwijderde. Bij
SeddA-BaJhr hebben wij op onzen rechter
vleugel^ 3 meter van af .de vijandelijke
loopgraven, -een mijn tot ontploffing doen
komen» waardoor de vijandelijke stelling
met haar mijnwerper en draadversper
ring ineenstortte. De vijand antwoordde
den geheelen nacht met een vengeefeche
verspilling van munitie. Op de overige
fronten viel niets van beteekenis voo^r.
De duikboot- en mijnoorlog.
De „Nouvell'iste de Lyon" meldt dat
de reederijvereenóging te Nan tee bericht
heeft ontvangen, dot de Fransahe drie
master „Francois" ten Zuiden van Ier
land door een Duitsch en onderzeeër ge
torpedeerd en in den grond, geboord is.
Verschillende Oorlogs
berichten.
De kosten van den oorlog. Aan den
,,Lokal Anz." wordt uit Lugano.meege
deeld dat de gewezen Italiaansche mi
nister van Financiën, Maggiorino Ferra
ris, in de „Stampa" voorrekent dat de
vermoedelijke kosten van den oorlog tot
eind December voor Italië 6 milliard lire
zullen bedragen.
Grensverkeer. In de vorige week
stonden voor de strafkamer te Osnabrück
tal van grensbewoners uit Nedeiland en
Duitsohland terecht wegens overtredimg
van het verbod, om de grens te passee-ren
Jangs de voorgeschreyetn, zoogenaamde
tolstraten. Voor zoover geen „boos opzet"
bij deze overtredingen- te constateeren
viel. luidde het vonmiö algemeen 4 weken
gevangenisstraf onder aftrek der voor-
De textielindustrie in Duitschland.
De firma M. van Delden te Gronau i/W.
heeift do'or aanplakking in, hare textiel
fabrieken bekend gemaakt^ dat er deze
week slechts op Woensdag en Donderdag
wordt gewenkt. Deze maatregel treft 1000
arbeiders, van wie er velen aan deze zijde
der grens te Glanerbrug en Losser wo
nen.
Een eigenaardige bruiloft. Een mooie
en eigenaardige bruiloft heeft een- jong
paar in Dresden ziich verschaft. Het zag
af van de gewone feestelijkheden en liet
m de .plaats daarvan honderd gewonde
strijders udt de lazaretten van Dresden
een boottocht naaT Pülnitz maken. De ge
wonden waren met bloemen getooidy
onderweg werden sigaren, sigaretten en
prentbriefkaarten uitgedeeld, en de mu
ziek speelde vroolijke wijzen. Aan voedsel
en versnaperingen was natuurlijk ook
geen gebrek.
De Koning van Polen, De „Time®"-
correspondent te* Petersburg weet te ver
tellen. dat weldra de uitroeping van aarts
hertog Karl Stephan a's koning van Po
len te wachten is. Oostenrijk en Duótsch-
land zouden het over de keuze van dezen
aartshertog eens zijn geworden. De kro
ning zou plaats hebben An de kathedraal
van Warschau. Aartshertog Karl Stephan
is de tweede zoon van nu wijlen aarts
hertog Karl Ferdinand. Hij As-geboren in
1860 en gehuwd met prinses Maria The-
re si a van Oostenrijk.
Zou dit niet een .wat voorbarig bericht
zijn?
„Hun"-booten. Naar .wij in de „Man
chester Guardian" lezen staan, zeven van
de Duitsche schepen, die de Engelsche ro-
geering in haar dienst heeft genomen, op
Lloyd's lijst met Engelsche namen, die al
len met Hun beginnen. Zoo heet de „Lau-
tenfels" nu „Hungerford" en de „Arn-
fried" de „Hünsdon". „Dit is een van de
beste grappen van den oorlog" zegt de
,,M. G."; „er is iets grimmig rechtvaardigs
aan, dat veel voldoening geeft... De grap
zou nog beter zijn als een duikboot een
van de Hun-booten naar den kelder zond."
Katoen voor het omhulsel van luchtsche
pen. Naar de „Manchester Guardian"
verneemt is de voorgenomen beperking in
den uitvoer van katoenen en wollen goe
deren uit Lancashire voornamelijk be
stemd om den uitvoer van Duitschland to
gen te gaan van een bizonder soort goed,
dat gebruikt wordt voor het omhulsel van
luchtschepen. In het begin van den oorlog
wist Duitschland dat goed, door tusschen-
komst van het onzijdige buitenland, uit
Lancashire te krijgen. Sedert men dat
merkte is de uitvoer van dat goed gestopt.
Maar men heeft toen in Duitschland kans
gezien, ander goed voor het gewenschte
doel door een bizondere bereiding zoo te
venster ken dat het kon dienen.. Den uit
voer van dit goed wil men nu ook beletten.
Zandzakken. In de „Matin" doet een
Fransch hoofd-officier* een beroep op de
Fransche vrouwen om zakken te maken,
die, met aarde gevuld, dienen kunnen ter
versterking van de loopgraven. Hij meent
dat men ook de werklooze vrouwen uit hot
volk aan het zakken maken zou kunnen
zetten. Er moeten er in reusachtige hoe
veelheden geleverd worden. Een vrouw die
,1P;A nt vUr r,n1rVA« Ifli-n-» Kasohprmt Cftjl
soldaat.
Buitenlandsche berichten.
Haïti.
De KöiVuische Volksztg." meldt, dat een
nieuwe opstand op Haïti is uitgebroken,
en dat volgens een telegram van den
schout-bij-nacht Caperton uit Port-au-
Prmce een militaire dictatuur ingesteld
v-'erd.
Nederland en de Oorlog.
Schrifit<elijk«e vragen.
Naar „De Avondster" meldt., heeft do
heer Juten, .Hid van de Tweede Kamer, do
volgende schriftelijke vragen aan den mi
nister van Oorlog gesteld:
lo. Wanircm woiden die leden van het
vrijwillig omderofficierakader, dóe dien
sten verrichten, welke zouden moeten
worden verricht door onderofficieren van
hcogeren ran®, niet tot dien rang bevor
derd? Is dit alfieen, omdat het Bevonl©-
ringsvonrsohrift 1913 daartoe den minis
ter niet Tïe bevoegdheid geeft?
FEUILLETON.
De noodlottige erfenis.
33)
Het spijt mij alleen, dat'de e enige
maal, dat ik een gas't ui-tT ons vaderland
aan mijn, tafel héb, onze vreugde op dite
manier moet worden verstoord.
Bekommer u daar niet over, mijn
waarde gastheer, het is mij een waar ge-
noegen te vernemen, dat de toestand van
mevrouw geen red-en tot bezorgdheid
geeft. Niettemin zal ik morgen zioo vrij
zijn, naar li-aar te komen vernemen..
Een -attentie, waarvoor zij zeer ge
voelig zal zijn, maar laat dit incident het
genoegen van ons samenzijn nu niet ver
der beden-en, neem weer plaats, wat ik
u verzoeken mag.
En als om hem het voorbeeld te gen-en!
zette di'Alleret zich weer op den stoel,
waarvan hij zooeven was opgestaan en
ook Morel gimg weer tegenover hem zit
ten.
Hij nam de kop koffie op, die Lizzie
hem geschonken had, maar Bernard
„zéide:
Die koffie zal wel koud geworden
zijn. Houd u maar niet verplicht "ze uit
te drinken.
Maar Morel zette de kap aan zijn ïiip-
bo-n en dronk met aichbaar welgevallen.
Integendeel, zeilde hij, ze is voor
treffelijk. Ge kunt u er zelf van overtui
gen.
Ook Bernard nam zijn kap op.
Mijn vrouw zoqgt altijd zelf voor dé
koffie en daar heeft zij eern meesterhand
zei-de hij.
Die opmerking maakte ik voor mij
zelf ook reeds.
Bernard bracht de kop aan zijn mond.
De oogeni van den moordenaar waren
•tersluiks onafgewend op hem gericht en
het was hem eon, ware voldoening, toen
hij zag, dat zijn Slachtoffer de kop ïe-
diizde.
De heer des huizes zeide eenigszins ver
wonderd:
Die koffie heeft een vreemden smaak.
Ik merk wel dat Liizzie niet geheel in orde
was, toen zij ze zette. Ik ben ze beter van
haar gewoon.
Ik moet u zeggen, dat dik ér niets
van bemerkt heto.
Dat zegt gij uit beleefdheid. Laat mij
u een glas rum inschenken, die heto ik
tenminste goed.
Hij ging naar het buffet, keerde terug
met twee glazen rum en bood tevens zijn
gast een sigaar aan.
Weldra zaten de beide he er en j terwijl
zij de geurige rookwolkjes der havarmah's
voor zich uitbliezen, weer in druk ge-
sorek.
Zij si)raken over Frankrijk en Bernard
luisterde mest belangsteüiog naar alles,
wat zijn gast hem van het verre vader
land vertelde.
Langzamerhand verdween zijn opge
wektheid.
Het was hem, alsof hij de voorwerpen
om hem heen minder duidelijk kon onder
scheiden, hoewel! hij itooh zooevwn het
electrische liciht in de eetzaal had opge
draaid.
Een brandend gevoel nam hij in zijn
borst waar en zijn hoofd .werd eensklaps
loodzwaar.
Het is hier benauwd, zeide hij met
halfversmoorde stem.
BereMwill'iig stond Morel op en ging
naar het venster om dit te openen, maar
daarbij stiet hij, ails bij ongeluk,
den kop van Bernard van de tafel, zoodat
het dunne porselein qp den grond aan
scherven brak.
Hoe onhandig, rieip hij, terwijl hij
met verlegen gezicht naar de stukken
keek.
Een ongelukje, dat ge maar niet ern
stig moet opnemen-, zeide Bernard.. Het is
maar goed dat ik niet .bijgeloovig ben,
anders zou ik er nog een kwaad voortee
ken Sn zien.
Meer kon hij niet zeggen.
Alles draaide om hem heen en het bran
dende gevoel was in een hevige pijn over
gegaan.
Wat deert mij toch, stamelde hij.
Hii was zelfs niet meer in staat op zijn
'stoel te toilijven zitten en moest zich aan
de tafel vasthouden.
Zijt gij ook ongesteld, vroeg Morel,
dl. intusschen een der vensters had geo
pend.
Ik voel mij niet weL
Maar heerscht er dan een epidemie
hieT in huis?
Bernard kon niet meer spreken.
Het klamme ziweet parelde ap zijn
slapen.
Hij begon te beven en krampachtige
schokken gingen door zijn geheeLe
lichaam.
Morel stond hém met groote hulpvaar
digheid ter zijde, wasohte hem de slapen
met koud water en maakte zijn kleederen
lofr. ïpaar de lijder kreeg daas geen yef-
iichtimg mee, evenmin als de frissche
avondlucht die door het geopende venster
naar binnen kwam, hem scheen tever
kwikken.
Gij zult .rust moeten nemen, sprak
Morel, naar bed gaan.
Niet naar bed, stamelde de ongeluk
kige, LiEzie mag er niets van gewaar
worden.
Morel belde om de meld en, door haar
geholpen, bracht hij Bernard naar den
salon, waar hij hem op de sofa neer
legde.
Als een krachtelooze massa viel hij
daarop neer.
O. God! O, God! jammerde de meid,
wat scheelt mijniFTeer?
Zijn borst zwoegde geweldig en reeds
overtoog een wasachtige tint zijn gelaat,
terwijl zijn handen ijskoud werden.
De dienstbode aniikte:
Hij sterft.
Laten wij hopen, mijn kind, dat het
zoo erg niet zijn zal, zeide Mordl in ge
broken Engelsch. Blijf gij bij hem, ik ga
een dokter halen.
II.
EEN NIEUW SLACHTOFFER.
Morel was heengegaan, maar het duur
de een uur, tiwee, drie en hij keerde niet
terug.
De kleine villa lag'buiten de stad, het
was avond en hij zou hier nu moeilijk een
rijtuig kunnen krijgen; daarbij was hij
een vreemdeling, wist hij geen weg, hij
kon wel verdwaald zijn, of al was dat
Diet z.Q9a daa wist hü' W& p&iL tot yrien
luj zich zou moeten wenden, waarbij nog
kwam dat hij zeer weinig Enge.-sch
kende.
Zoo dacht de dienstbode en trachtte
zich het wegblijven van den vreemden
heer te verklaren, terwijl zij altleen bleef
in den salon bij haar meester, wiens toe
stand maar niet verbeterde.
Wed was Bernard d'Alleret gaandeweg
weer bij kennis gekomen, maar daarbij
was hii zich meer en meer den ernst van
zijn toestand bewust geworden.
Aanvankelijk had hij nog gedacht aan
een plotselinge ongesteldheid, die slechts
van voorbijgaanden aard zou zijn.
Hoewel hij ineenkromp van, pijni, was
hij zijn gedachten' voor hot oogenbük
weer in zooverre meester, dat hij eenige
middelen kon opnoemen, die de meid
voor hem uit de huisapotheek moest gaan
halen.
Deze huisapotheek was dank zij de.des
kundige aanwijzingen van Roste, goed
voorzien van alles wat noodiig kon zijn
orn bij lichte ongesteldheden spoedig hulp.
te verleunen.
Evenwél, de middelen, diie hij aanwend
de», bleven zonder uitwerking, de pijn
werd steeds heviger, hij voelde dat zijn
krachten afnamen.
Toch kon hij nog niet aannemen, da*
zijn toestand zoo hachelijk was.
Eenige wen getoden immers was hij
nog volkomen gezond, dn de volle krach*
von zijn jeugd, daarbij overgelukkig
met een toekomst voor zich, dóe hem nlete
dan schoons en benijdenswaardigs in he*
uitricht stelde. A
(WK