10
De Oorlog.
6e JAARGANG
No. 1747
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal.
Afzcnderlijke nummers 27a cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
ZATERDAG
JULI.
I9I5.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. BIJ contraot aanzienlijke korting. Broote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiên) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Dit nummer bestaat uit drie
bladen en het geïllustreerd
Zondagsblad.
Een levensbehoefte.
De Van-el ag-tot-dag-schrijver in. he*
liberate „Handelsblad" schreef onlangs:
„Noch aan Fransche „culture", noch
aan Duitsohe „Kuütur" zal die gefolterde
mieniscMleid. na dezen oorlog redding en
kracht moeten vragen. Ze heeft iet-s die
pere en machtdgers noodig! Ze heeft le
vensbehoefte aan vernieuwd geloof, aan
opheffing en reiniging der ziel door een
zedelijkheid, van godsdienst doordrongen,
door ootmoed geheiligd."
Merkwaardig, d'eze woorden aan te tref
fen in een liberaal blad.
Werden de lezers van de geweldige
waarheid, welke in deze woorden ligt op
gesloten, een® doordrongen, Hjaveni die
woorden eens met hangen aan de opper
vlakte hunner zielen.
De cultu u x,. de w e z e in 1 ij k e,
de ware beschaving, is onbe
reikbaar, als de mensch niet im heel zijn
die v en godsdienstig is dit wordt
in cle aangehaalde woorden gezegd, dit
staat te lezen in een liberaal blad.
En, och hoe weinig wordt er gedaan,
hoe bitter weinig om gjo d s d i e-n-
siige menschen .te vormen. Hoe
worden zelfs van liberale zijde dé pogin
gen, waardoor de Christenen dat heerlijke
doel trachten te bereiken, bespot en be
lasterd.
Nu. in deze droeve tijden, klinken er
uit het liberale kamp stemmen op, zoo-
als die van den Van-dag-tot-.dag-schrij
ver, maar door die stemmen veroordeelen
zij zelf de tot op den huidigen dag door
hen doorgevoerde bestrijding van den
godsdienst, voor zoover dezè een plaa/ts
voor zich -opei-schit in het onderwijs,
in de per s; en in de vereenigi n-
gcn.
De vrijzinnigen hebben den godsdienst
willen bannen uit het openbare leven, zij
hebben hoog opgevoerd de valsche leuze
der neutraliteit een neutraliteit, dii-e in
werkelijkheid heeft een anti-godsdiensti
ge en g elo o f - y e rb annende strekking.
In 1910 schreef prof. Forsitmann van
Rijsenburg:
„Een tiental jarert geleden heeft een
Italiaansche staatsman heit verschaffen
va.p nieuwe materieel e vindingen aan
half-geciviliseerde rassen, zonder hun
eerst de zedelijke beschaving te hebben
medegedeeld, aangewezen als het grootste
gevaar voor de toekomst Met die rassen
bedoelde de staatsman de Ghiineezen.
Beter zou hij gedaan hebben, zoo hij
de oogen had gesf.agen naar het Noorden,
ever de volkeren van Europa, die an het
volle .bezit zijn aller stoffelijke civilisatie»,
maar in zodelijke ontwikkeling althans
betrekkelijk den Chinees in niets vooruit
zijn. en eens onderzocht had, of zij dan
wel bestand zijn tegen de reuzenkrachten
door hun eigen wetenschap ontketend."
öp de allerdroevigste wijze vinden wij
deze woorden in den huidigen wereld-
krijg bewaarheid! Waar is nu die hoog
geroemde beschaving, die civilisatie, die
cultuur der 20ste eeuw, der Westersche
volkeren? De mensohheid is opgevoed
zonder God en zonder Godsdienst. In
vroeger eeuwen was het doel der opvoe
ding een Christen te vormen, all© ontwik
keling en oefening werd daarop gericht.
Nu bestaat de opvoeding haast alileen in
onderwijs: ontwikkeling van het verstand,
volpompen van het geheugen, aanleeren
van bepaalde gewoonten, aie men „chris
telijke en maatschappelijke deugden"
noemt.
Zoo heeft de neutrale geest, d. w. z. de
anti-godsdienstige en geloof-verbannende
geest zich gewroken.
't Kan niet duidelijker worden neerge
schreven in de feiten, dan door dezen
oorlog, dat na dezen tijd -de menschheid
niet aan de z.g. cultuur kracht zal moeten
vragen. Zij heeft behoefte aan „geloof,
aar. opheffing en reiniging der ziel." Het
geloof is voor haar een „levensbehoefte-"...
V Rechts stemmen.
Wij w.illen er bij onze lezers in het
derde kiesdistrict te Leiden nu .reeds op
aandringen dat zij a.s. Woensdag
rechts gaan stemmenI
Wij hebben een overeenkomst met de
o.nti-revolutionairen om elkanders candi-
datem we-d-e-rkeerig te steunen. En: een
man een man, een woord een woord. Aan
die overeenkomst houden wij ons trouw,
naar katholiek gebruik. Wij zijn boradge-
noote.n, waarop men altijd kan rekenen!
En nu het gaat tusschen een rechtschen
öand.idaat, een anti-revolutionair, en een
aiciaal-daraocraat, nu kan er toch bij nie
mand der onzen ook maar de minste aar
zeling bestaan. Een stem onthouden aan
den rechtschen candid a at wil zeggen:
steun verleenen afcan den oandidaat der
mode paitij. Waar de rechterzijde toch
al niet naar evenredigheid in den Raad
te veel zetels inneemt, kan men van ons
niet eischen, dat wij .ter wille van het be
ginsel der evenredige vertegenwoordiging
aan de sociaal-democraten een zetel zul
len prijsgeven. Dat ware al te mooi!
Kiezers van het derde district stemt
Woensdag cwp den heer B. J. Huurman.
BUITENLAND.
In de Duitsche aniwoord-nota zegt
de regeering dat de duikbootenoorlog
een gevolg ie van de oorlogvoering door
de Geallieerden, die in strijd met het
volkenrecht is, en wordt de commandant
der duikboot, die de „Lusitania" deed
zinken, verontschuldigd. De Franechen
hebben langs het geheels Westelijke front
niet succes gevochten en hadden vooral
in de Vogezen een beslist succes.
Bij Lublin hebben de Russen het offensief
genomen en de Duitsche bondgenooten
teruggeslagen. De Duitsche duikbooten
maken steeds nieuwe slachtoffers.
Van het Westelijk oorlogs
terrein.
Het Fransche Vrijdagmiddag-communi
qué meldt verschillende Fransche succes
sen. Wij ontleenen er het volgende aan:
Tusschen Angres en Souchez vielen de
Duitschers in den morgen van 8 Juli tegen
zes uur weer de Fransche stellingen aan
Ten noorden van het station van Sou
chez trachtten de Duitschers in een heyi-
gen tegenaanval der Franschen de loop
graven te ontrukken, waarvan deze zich
in den avond van 6 Juli hadden meester
gemaakt. Zij slaagden slechts erin onge
veer 100 M. te bezetten, terwijl zij onge
veer 800 M. hadden verloren.
Tusschen Maas en Moezel is de nacht
van 8 op 9 Juli bewogen geweest. Tusschen
Fey-en-Haye en het Pêtrebosch herover
de de Franschen met handgranaten onge
veer 150 M. van de den 4en verloren loop
graven.
Te Croix-des-Carmes deed de vijand in
de avond van 8 Juli een aanval over een
front van 350 M. nadat hij tevoren lucht-
torpedo's had afgeschoten en met ont
vlambare vloeistoffen hadden gespoten.
Nadat het denv Duitschers gelukt was in
de'eerste Fransche linie voet te vatten,
werden de Duitschers door een onmiddel-
lijken tegenaanval teruggeworpen. Zij kon
den zich slechts in enkele gedeelten van
de meest vooruitgeschoven loopgraaf hand
haven.
In de Vogezen in de streek van Ban-de-
Sapt tot Fontenelle hadden de Franschen
een beslist succes. Nadat zij de Duitschers
hadden verdreven uit een gedeelte van oen
oude versterking die zij den 23sten Juni op
de Franschen hadden veroverd, maakten
de Franschen zich meester van alle verde
digingswerken der Duitschers van Collens
ten zuidwesten van Fontenelle af tot aan
den weg Lancois—Moyenmontier. In het
geheel gingen zij 700 M. vooruit op een
front van 700 M.
De Franschen namen 19 officieren ge
vangen, waaronder een bataljonscomman
dant en twee officieren van gezondheid,
benevens 767 niet-gewonde manschappen,
behoorend tot zeven verschillende batal
jons.
De Fransche ambulances namen op één
Duitsch officier en 32 gewone Duitsche
soldaten.
Zij maakten een 37 c.M. kanon buit,
twee mitrailleurs, verscheiden bommen
werpers en een groote hoeveelheid mu
nitie.
De brand te Atrecht.
Over G-enève wondt aan de „Lokal An-
zeigefr" gemeld, dait in een gedeelte van
Atrecht de branden nog onveranderd
voortwoeden en dat steeds nieuwe ontplof
fingen, iedere poging om de snel om zich
heen grijpende vlammen te stuiten be
letten. De weinige nog te Atrecht achier-
gebleven gezinnen hebben in wdóde vlucht
de stad verlaten. De voorraden oonlogs-
benoodigdiheden van den Engetechen, die
niet tijdig vervoerd konden worden, .wer
den vernietigd.
Van het Oostelijk oorlogs
terrein.
De aotie der Oostenrijkers in de richting
van Lublin is na hevige gevechten in den
sector Oer zen»-! r (aan den We/Lchsei)
Bykhava, tot staan gebracht en is vervol
gens overgegaan tot een. terugtocht. Een
Oost-emrijksoh legerberirht zegt nadrukke
lijk: onze troepen werden aan beide zijden
van den gnooteai weg op de hoogten ten
noorden van Krasnik teruggenomen. Het
Russische zegt zeilfs. dat die Russen het
riviertje Oerzemdofka (een zijrivier van
de Wysjnica) overtrokken, waarna zij den
vijand ontzettende verhezen toebrachten,
ongeveer 10,000 man krijgsgevangen maak
ten en tientallen. pptraiUieurs, benevens
een vaandel veroverden. Ten slotte, dat
de Oostenrijksche troepen op den terug
tocht zijn en achtervolgd worden.
Een en ander is het gevolg van het in»-
zetten van Russische- zijde van overmach
tige strijdkrachten. Van waar kwamen
die Russische versterkingen, wier optie-
den voorloopig een einde heeft gemaakt
aan het krachtige opdringen der Dui/tech-
Oostemrijksohe legere*uit bet Zuiden.
De militaire medewerker van de „Ti
mes" vermoedde in eer. zijner overzichten
reeds, dat sterke trocjfèr.afdeelangen van
de centrale Russische legers aangewezen
waren voor de dekking van Lublin, ter
wijl hij de bedreiging uit het zuiden zoo
ernstig achtte, dat hij een overbrenging
van de nog ten westen van den Weirhsel
staande troepen naar den oostelijken oever
zeer wei! mogelijk noemde.
In dat geval heeft het Russische opper
bevel er alles op gezet de spoorlijn Lublin
CholmKovel te dekken cm daarmede
Warschau De spoorlijnen toch »;fa'en in
dezen oorlog een overwegende rol. Immers,
slagen de Duitschers er In van uit het
Zuiden de aanvoemvegen naar Warschau
te bedreigen, dam mg-ot die ve-stfnmg wor
den losgelaten of aan. het lot overgelaten.
Meer en meer wordt het duidelijk, dat
inderdaad Warschau het doel is van de
tegenwoordige actie der Duitséh-O.os/tm-
riiksche legers. Nadat maanden geleden
de aanval in firont op Warschau nriet het
gewen.schte resultaat opleverde, werd hier
he>t. vasthondend gerecht voortgezet, ter
den RussLsciien (linkervleugel op touw
we.rd gezet, welke thans in uitvoering is,
en waarvan de Oostenrijksche tegenslag
een episode is.
Afgewacht dient nu te worden, of de
tegenaanval der Russen het begin is van
een groot offenstef of wel een tijdelijke
afleidende beweging om een nieuwen al-
gemeenen terugtocht te dekken.
Van het Zuidelijk oorlogs
terrein.
Het Oostenrijksche legerberioht van 0
Juli luidt: Aan het Italtaarasche kustfront
he-erschte gristenen betrekkelijk rust.
Een Italiaansche vlieger werd bij Görz
tot een noodlanding gedwongen.
In het Karinthische Ti noof se he grens
gebied artillerie-gevechten en schermut
selingen.
Een aanvalspogLng van twee vijandelij
ke bataljons op Coldilana i(bij Buchen-
stein) werd afgeslagen.
Het Italiaansche Donderdagavond-com
muniqué meldt: Gedurende de laatste 24
uren is niets bijzonders gebeurd. De aotie
op de ver schil'© nde fronten blij fit rich ge
regeld ontwikkelen.
Op Zee.
De „Amalfl".
Volgens een telegram uit Venetië aan
het „Giorna'e d'Itatia" werd de „AmaLfi"
ongeveer 7 uur 's ochtends getorpedeerd,
toon zij zich op een afstand van 20 mijlen
van de kust bevond. Het schip maakte
veeil waiter, aoadat het onmogelijk was een
poging te doen om het te redden. Daar
om werden dadelijk bevelen gegeven om
rle bemanning te redden Het schip zonk
binnen een half uur.
Andere schepen van de divisie snelden
toe om hulp te bieden, en ook werden
twee hospitaatechepen gezonden. In het
geheel werden ongeveer 500 van de 684
opvarenden gered.
De duikboot- en mijnoorlog.
Het Russische schip „Marion Light-
body" van Chili, met salpeter geladen be
stemd voor Liverpool, i® door een Duit
sche duikboot 60 mijlen van .de kust bij
Gork door granaatschoten tot zinken ge
bracht
De kapitein en de bemanning bestaan
de uit 26 pereomm is opgepikt en te
Queemstöwn aan land gezet.
(De st. 4/m. bark „Marion Lightbody",
groot 2176 br. tons, gebouwd in 1888, be
hoorde aan de Rederiaktieb Aura, te
Abo. Red.)
Lloyds seint uit Peterhead, dat hot
Russische stoomschip „Anna" van Ar
changel maar Hull is aangevallen door
een Duitsche duikboot De bemanning is
te Peterhead geland.
(Het s.s. ..Arana", groot 2000 br. bons,
gebouwd in 1899, behoort .aan de Russ.
Balt. Dampfsdh. Gese&echafit, te Riga.
Red.)
Het stoomschip „Guldo" van de Wil
son-lijm, dat de vorige jveek aan een Duit
sche duikboot ontsnapte, nadat hot averij
gekregen had, door een kanonschot, is
thans door een torpedo ter hoogte van
Noord-Schotland, tot zumkem gebraclut.
De bemami'ing is in haar geiheefi gered.
(De Guido, :ia 1913 gebouwd, mat 2093
ton bruto, 1106 netto en behoorde aan T.
Wiilson, Sons en Co., te Huil. Red.)
In België.
Durteche zielzorg voor do Belgen.
De Duitschers gaan voort alles aan zich
te trekken, meldt de bijzondere Antwerp-
sch-e correspondent van. de „Tijd". Is pas
heit Belgische Roode Kruis terwille van
de gevu'de kas in Duitschcn geest geor
ganiseerd, thans beginnen de DuiiitscJiers
de vrije uitoefening der zielzorg ernstig
te belemmeren. Geheel willekeurig heeft
cle Duitsche militaire oveiheid besloten,
dat de Belgische priesters niet meer de
in Belgtië verpleegde Belgische soldaten
mug en, bezoek en. De Belgische jongens
zijn nu verstoken van de zielzorg der hen
te beter begrijpende en verstaande land-
genooten en krijgen nu als herders, pries
ters, die, niettegenstaande at hun goed» n
wil en edel bedoelen, toch den landaard,
taal en karakter niet ten volle doorgron
den om in ai'.Ie oprichten nuttig werk
zaam te kunnen zijn. De gouverneur-ge
neraal von Bi'ssing heeft zelfs een besluit
uitgevaardigd, dat met de zielzorg alléén
de Duitsche militaire aalmoezeniers zulr
len belast worden en de offervaardige
rielzorgen der Belgische geestelijkheid
niet meer noodig zijn. De Duitsche aal
moe zeni ere moeten alle Belgische soldaten
iin de hospitalen bijstaan. En geen reke
ning mag worden gehouden met eventu
eel e wenschen naar een Belgischen pries
ter. De Belgische gevangenen zullen ook
door Duitsche aalmoezeniers worden be
zocht, terwijl de door de Belgische regee
ring gevangen gezette misdadigers door
de Belgische gevangenissenaalmoezeniers
1.1 J 5 wvn Kc laan -1
In Italië.
Het Vaticaan en de oorlog.
Aan de „Voss. Ztg." wordt over Lugano
gemeld dot het tijdschrift „La Civrnta Ca-
toiica" een kennisgeving publiceert be
treffende de politieke houding van het
Vaticaan jegens den Ita'.iaansehen oor
log. In het jongste nummer worden de
Italianen opgeweikt hun plicht als geloo-
vige patriotten met geestdrift te vervul
len; worden de KathoLieken en de geeste
lijkheid aangemaand zich niet met anti
clerical© bewegingen in te laten en zich
wiet te storen aan de beschuldigingen van
de tegenpartij.
In Afrika.
Capitulatie der Duitsche strijdmacht.
Een officieel telegram uit Pretoria meldt
dat Botha de capitulatie heeft aanvaard
van de geheele Duitsche strijdkracht in
Duitsch Zuidwest Afrika.
Een officieel telegram uit Pretoria be
richt dat de vija/nde'ijkheden nu feitelijk
geëindigd zijn.
Het leger keert terug naar het Unie-
gebied.
Hoewel de Duitschers in Z.W. Afrika
door het leger van generaal Boitha den
laat9ten tijd langzamerhand geducht in
het nauw weiden ged.reven, en vooral
ginds Botha vrijwel heit geheet'© spoorweg
net Ln bezit had, komt deze tijding tooh
nog onverwachts. Een krachtig doorge
voerde omtrekkende beweging von Botha
heeflt den vijand schaakmat gezet.
Duitsch Z.W. Afrika is nu voorloopig
voor Duitsch land verloren. De Duitschers
zullen zich wel troosten met de overwe
ging, dat over de koloniën in Europa zal
worden beslist, het blijft met dat al een
hittere pil om te «flikken. De kolonie was
in Dpitschland nog al populair.
Amerika en Duitschland.
Het Duitsche Lusitania-antwoord gereed.
Gerard, de Amerikaansche ambassadeur
te Berlijn, heeft het Duitsche antwoord
op Wilson's tweede Lusitaniamota ont
vangen.
Daarin wordt o.a. gezegd:
De keizerlijke regeering remain met vod-
doening uit de nota hioe zeer de regeering
van de Vereenigde Staten er op gesteld is,
dat ook in dezen oorlog voldaan wordt
aan de eischen van menschelijkhedd. Dit
standpunt vindt in Duitschland volkomen
weerklank. Duitschland hield steeida vast
aan het grondbeginsel, dat een oorlog ge
voerd moet worden tegen de gewapende
en georganiseerde strijdkracht van den
vijandelijken staat; dat echter de burger
bevolking zoo veel mogelijk ontzien moet
worden. Het is de Amerikaansche regee
ring bekend, hoe van het begin af Duitsch-
f.and's vijanden mot steeds toenemende
onverbiddelijkheid het er op toegelegd
hebben om, met verbreking van aXe voor
schriften van het volkenrecht en met min
achting van alle rechten der neutralen,
door volledige lam'.egging van het vreed
zame verkeeir tusschen Duitschland en de
neutral© londep, niet zoozeer het Duöt-
sche leger als wel het leven van het
Duitsche volk doodelijk te treffenv
Terwijl onze vijanden ons luid en open
lijk den oorlog zonder genade en tot vol
komen vernietiging aangekondigd heb
ben, voeren wij oorlog in noodweer voor
ons nationaal bestaan en >ter wille van
een duurzame vrede.
Wij hebben de aangekondigde p'iannen
va,n onze -vijanden en den door hen in
strijd met het volkenrecht geneerden oor
log moeten beantwoorden met den duik-
•bootenoorlog. Met ontzettende duidelijk-
lijk toont -liet geval van de „Lusitania"
tot welk een bedreiging van inenschehle
vens de wijze van oorlogvoeren van onze
tegenstanders leidt. De onder toezegging
v.an premie® gedane aanwijzliing aan
Bri-tsdhe koopvaarders om zich ie wape
nen en duiikbooten te rammen is in volko
men tegenspraak met allle beginselen
van het volkenrecht. Hierdoor is alle ver
schil tusschen handels- en oorlogsschepen
uitgewisdhit en zijn neutralen, die met
handelsschepen reizen, in groote. mate
blootgesteld aan de gevaren van den oor-
Log.
Wanneer de commandant van de duik
boot, welke de Lusitania" vernietigde,
de bemanning en de passagiers vóór de
torpedeering in de booten had laten gaan,
dan had dlit de onvermijdelijke vernieti
ging van zijn oi-gen vaartuig beteokeud.
Op grond van de ervaringen, opgedaan
bij het in den grond boren van veel klei
nere en minder zeewaardige schiepen,
was te verwachten, dat een zoo groot
schip als de „Lusitan-ia" ook na tor^edco
ring lang genoeg drijvende zo-u blijven
om de passagiers te vergunnen in de boo
ten te gaan.
Omstandigheden van geheel bijzomderon
oen^rdoie nOeVV;el)tlf lO explosie-SiXmbii a-w*
boord van het schip, sloegen deze ver
wachting den bodem in.
Bovendien moet nog er op gewezen won
den, dat -bij spaning v-an de „Lusóltamia"
duizenden kisten munitie in hot bezit van
Duitschland's vijanden zouden zijn geko
men, waardoor duizenden Duitsche moe
ders en kinderen van hun verzorgers zou
den zijn beroofd.
Verder wordt in de nota -verklaard:
Teneinde onvobrziien-e, bij de wijze van
oorlogvoeren door Duitschland's vijanden
mogelüjke gevaren voor Amerikaansche
passagiersschepen unit te sluiten, zu 1 tan do
Duitsche duikbooten order ontvangen- om
zulke, door bijzondere onderscheidiinga-
teekenen kenbaar gemaakte stoombooten
vrij en veilig te laten passeerwn. Daarbij
hoopt die keizerlijke regeeri-n-g e-r op te
imogcin rekenen-, dat do Amerikaanse be
regeering er voor borg zal staan, dat deze
schepen geen contrabande aan boord
hebben.
Ter verschaffing van voldoende reisge
legenheid over den Oceaan voor Ameri
kaansche burgers, geeft de Dui'tsc-he re-
geering Ln overweging het aantal beschik
bare stoomschepen te vermeerde ren door
een passend, in verder overleg nader vast
te stellen, aantal! neutrale schepen onder
Amerikaansche vlag in dien passag.ie.re-
vaart te brengen onder dezelfde voor
waarde a-'s de reeds genoemde Ameri-
kaansohe stoomschepen.
Verschillende Oorlogs
berichten.
Luchtvaart. Na een luchtgevecht is do
Fransche vliegenier Servies, wiens broe
der reeds in Duitsche gevangenschap is
geraakt, doodgevalen.
Prins Joachim, de jongste zoon van
den Duitschen Keizer, is te Johannisthal
opgeleid voor vliegenier.
De 19-jarige Fransche vliegenier
Laffon heeft voor zijn kranige vluchten in
België het Croix de guerre ontvangen en
is vermeld in Dagorders.
Valsche bankbiljetten. Voortdurend
worden in- BeJlgië valsche bankbiljoUoo
ontdekt. Thans weder in Lokeren een aan»-
tail valsche geld bon® van 20 mark.
Levering van ammunitie. Uit Genève
wordit aa-n Duii-ts-che bladen gemeld, dat
Amerikaansche fabrikanten, dde geruim-ion
tijd geleden contracten voor levering van
munitie aan Frankrijk hadden afgesloten,
onder betaling van schadevergoeding deza
contracten hebbe-n verbroken, omdat bun
fabrieken voor besteLlingen der regccrimg
te Washington moeiten werken. Frankrijk
is er ook niet in geslaagd niieuwe bestel
lingen in de Vercenilgde Staten te plaat
sen.
Schade In Oost-Pruisen. Volgens het
„Berliner Tageblatt" word* de oorlogs
schade der Luthereche parochie® in Oost-
Pruisen ten gevolge van brand, plunde
ring en verwoesting op 4 mLTliioen ge
taxeerd Tot nu toe zijn 2 mllüoen aaugq-
