7
BUITENLAND.
De Oorlog.
6e JAARGANG
No. 1744
ScidóeJieSou^a/nt
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaaL
Afzonderlijke nummers 2Vs cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
WOENSDAG
JULI.
1915.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeellngen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratie
bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, Iedere regel moor 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
De gemeenteraadsverkie
zingen te Leiden.
Zooals te verwachten was, is er gisteren
slecht gestemd. Het aantal der opgekomen
kiezers is ongeveer een derde minder dan
bij vorige verkiezingen. En 't is over
duidelijk vooral is er slecht gestemd on
der de onzen. Dat blijkt uit de stemmen-
cijfers in het derde district.
In distrfct I en II zijn de door de chris
telijke en vrijzinnige partijen gestelde
candidaten met groote meerderheid ge
kozen. Dat was te venvachten.
In district III zijn echter alleen gekozen
de heeren Pera en Tepe, terwijl er een her
stemming moet plaats hebben tusschen
de heeren Baart (S.D.A.P.) en Huurman
(A.-R.). Ofschoon bij de verkiezing in 1913
in dit district ook vrijzinnige candidaten
waren gesteld, verkreeg de heer v. Tol
toen reeds bij eerste stemming 682
stemmen. Dit was het kleinste stemmen-
cijfer door een der onzen in dit district be
haald. En nu verkreeg de heer Pera 688,
de heer Tepe 577 en de heer Huurman 495
stemmen. Zeer geringe cijfers!
Dat het stemmencijfer van den heer Huur
man nog beneden dat der andere candi
daten bleef, is zeker ook toe te schrijven
aan het verzet van vrijzinnige zijde tegen
deze candidatuur. Hebben verscheidene
vrijzinnigen, hun stem gegeven aan het
aftredend lid, den heer Pera, andere ook
aan den heer Tepe, betrekkelijk weinige
zullen den heer Huurman hebben gQ-
6teund.
Dat de heer Huurman in herstemming
moet komen met een sociaal-democraat, is
jammer we waren graag in-eerfS van- de
verkiezings-agitatie afgeweest. Doch de
kansen voor den heer Huurman staan,
zooals uit de cijfers blijkt, heel
goed, als rechts zich niet over
geeft aan laksheid!! Wij moeten zorgen
veel meer van onze kiezers naar de
stembus te krijgen, 't Stemmencijfer
den heer Huurman kan zeker öpgevöci u
worden tot 700 (de heer Van Tol behaalde
er bij de herstemming in 1913 zelfs 810).
Dat de soc.-dem. boven de 600 gaat is moei
lijk te veronderstellen (de socialistische
candidaat, de heer Hemerik, behaalde er
in 1913 bij de herstemming tusschen hem
en den heer Van Tol 605). Uit deze cijfers
is echter ook duidelijk, dat er geen over-
,winnig is te behalen, als de onzen niet op
hun hoede zijn!!
De Landstorm.
We durven wedden, dat het Lanidstorm-
sjntwerp, ondanks de daartegen gerezen
bezwaren, door de Tweede Kamer zaj
y orden aangenomen.
He vrijmoedigheid voor deze weddem-
Vhap outten we uit het Voorloopig Ver
lag, hoe ongunstig (het er ook moge uit
dien.
Ja, 't is juist dat ongunstig uitzicht,
hetwelk ons zoo optimistisch maakt.
't Is wel gebeurd), dat reeds na een
c/ritisch Sectie-onderzoeik een ontwerp
verdween denk b.v. aan .minister Lely's
heilloos voornemen, om het Haagsche
Bosch met. autoinoibielwegen te doorsnij
den maar zoodra een wetsvoordracht
het Voonlnopig Verslag overleeft, zijn de
levenskansen er van volstrekt niet aés ver
zwakt te beschouwen, met hoeveel bezwa
ren men in de afdeel in gen ook kwam
aandi-agen.
Wat toch is het geval. Wanneer de
Kamerleden in de secties flink hun hart
hebben gelucht, bieden zij den minister
de gelegenheid zulks zijnerzijds ook te
doen, door welke wisselwerking zooveel
klaarheid vermag te ontstaan, dat het
.wetsontwerp weinig bezwaren meer ont
moet. Men heeft elkaar begrepen»
Met de landstormwet zal 't zoo wel
gaan. Reeds verluidt, dat de tegenstanders
zich de strekking der wet te overdreven
hebben voorgesteld, de Minister zal in zijn
Memorie van Antwoord de juiste proporties
aangeven, waarover dan bij 't mondeling
debat nog wat zal worden geredekaveld
en daairnakrijgt de .zaak haar beslag.
Nu denke men niet dat we naar de aan
neming der wet verlangen, teneinde geen
broodetende profeten genoemd te kunnen
worden. We hopen slechts dat de belan
gen der landsverdediging zoo goed moge
lijk zullen worden gediend en vertrouwen
dat Kamer en Regeering daartoe den juis
te n middenweg zullen weten te bewan
delen.
door een flankaanval de vervolging der
Oostenrijkere tot staan gebracht.
Het Britsche Lagerhuis heeft tweede
lezing de wet voor verplichte registratie
van mannen aangenomen. Het Noorsche
s.s. „Prek" is hij Harwich door een Dult-
sche duikboot getorpedeerd. Volgens
een telegram uit Athene aan Engelsche
bladen zou Limau von Sanders aan de
Dardanellen gewond zijn. Op de
nieuwe Oostenrijk-Hongaarsche oorlogs-
leening is reeds voor 2,630,000,000 Kr.
ingeschreven. Een bomaanslag wordt
gepleegd op het hoofdbureau van politie
te New-York.
De Oostenrijkers, onder Jozef Ferdi
nand, werpen de Russen in de richting
Gielktsef terug. De Russen hebben
Van het Westelijk oorlogs
terrein.
Tegenover de zeer beweeglijke en steeds
duidelijker wordende actie in het Oosten,
staat die in het Westen nog altoos in het
zelfde teeken van onbeweeglijkheid. Dat
wil zeggen: er is actie genoeg, maar zon
der dat daarvan wijziging het gevolg is.
Alle voorspellingen van Fransch en En-
g,elsch offensief zijn tot dusver op niets
uitgeloopen, en al is er hevig gevochten in
het Westen, de doorbraak, die al sedert
maanden voorspeld werd, is nog niet ge
lukt. En de Engelsche bladen verheugen
zich thans over liet bericht, dat ook de
Duitsche poging tot doorbraak in de Ar-
goimen mislukt is.
Daar zou de kroonprins een geweldigen
aanval ondernemen bij Four-de-Paris en
BinarvilleVienne le Chateau. Woedend
werd er van beide zijden gevochten, doch
de doorbraak slaagde niet. Wel werden
loopgraven genomen en hernomen, maar
daarbij bleef het.
Hetzelfde geschiedde in het Bois du Prê-
tre, waar de Duitsche troepen een hevigen
aanval deden, over een front van 1500 M.
breedte, aan beide zijden van den Cour des
-Cannes; aanvankelijk slaagden zii er in
vasten voet te vatten in de Fransche loop
graven, waarbij 1000 gevangenen werden
gemaakt; maar verder konden zij niet
komen. Het bleef volgens het Fransche be
richt bij een herovering van loopgraven,
die eenige dagen geleden verloren waren
gegaan.
En het slot van het lied is, dat er geen
verandering is gekomen in de opstelling,
maar dat weder duizenden werden gedood
en gewond, honderden gevangen genomen.
Zonder resultaat. Ten minste voor den
einduitslag.
Van het Oostelijk oorlogs
terrein.
In het Oosten trekken de Russen nog
steeds terug. Zoo geleidelijk wordt het dui
delijk, dat de Oostenrijkers er in geslaagd
zijn zich als een wig tusschen de Russische
legers te dringen; aartshertog Jozef Fer
dinand, die de San overtrok en bij Krasnik
de Russen voor zich uitdreef, heeft daar
het Russische front doorbroken en de
vluchtende Russen in de richting van
Gielktsef teruggeworpen. Wanneer dit
succes van de Oostenrijksche troepen wordt
voortgezet, dan is de kans groot, dat de
troepen van generaal Swanof, die in de
richting van Brody werden gedreven, zich
niet meer kunnen vereenigen met de le
gers, die bij Warschau staan, en dat ver
bonden troepen de stelling van Warschau
in den rug kunnen bedreigen.
Steeds meer en meer blijkt het, dat een
doorbraak in de richting van Lublin
Cholrn mogelijk wordt, waardoor de posi
tie bij Warschau voor de Russische legers
onhoudbaar zou worden, en zou moeten
worden opgegeven.
Mag men evenwel het Russische com
muniqué gelooven, dan is het offensief der
Oostenrijksche troepen door een flankaan
val der Russische troepen bij Krasnik tot
staan gebracht. Evenwel schijnt dit meer
een klein plaatselijk succesje, dat in den
algemeenen toestand weinig of geen ver
andering zal brengen.
Steeds moeilijker wordt daardoor het
probleem dat grootvorst Nicolaas, de Rus
sische opperbevelhebber, heeft op te lossen.
Hij heeft niet alleen rekening te houden
met de legers, die Iwanof vervolgen en
langzaam maar zeker naar Bessarabië
dringen, maar hij moet den legers tegen
stand bieden, die de Weichsel-linie uit het
Zuiden bedreigen, en hij moet tevens den
blik gericht houden naar het Noorden,
waar Falkenhausen uit de richting Scha-
wei, Von Eichhorn bij Soewalki, Von
Bülow aan den Najef opdringen en waar
de Duitsche legers aan de Bzoera en de
Rajka ageeren.
De Times" zelf erkent, dat de positie
moeilijk is, wijl de Russische legers in de
bocht van den Weichsel en in het Noorden
zeven Duitsch-Oostenrijksche legers te
genover zich hebben, mitsgaders een zeer
groote cavalleriemassa, en het blad zegt:
,,Wij moeten den vijand recht laten we
dervaren door de getuigenis dat zijn bewe
gingen in goeden samenhang worden uit
gevoerd. Ook de Duitsche marine werkt
daar krachtig mede, door haar aanvallen
op Windau, waardoor zij poogt de Russi
sch© strijdmacht naar die streek te trek
ken en haar zoo te verwijderen van de
plaats, waar men tracht de beslissing te
verkrijgen."
Van het Zuidelijk oorlogs
terrein.
Het Oositemrijiksche tegenbericht van 6
.Tuli luidt: De gevechten in de streek van
Görz, die in de jongste dagen voortdurend
in omvang toenamen, ontwikkelden zich
gisteren door een algemeenen aanvaJ der
Italianen tot een veldslag. Ongeveer vier
vijandelijke corpsen deden daar, onder
steund door zeer sterke artilleriev een aan
val op ons front van het bruggenhoofd
van Görz af tot aan de zee, maar werden
totaal afgeslagen en leden vreese.lijke ver
liezen.
Dank zij de boven allen lof verheven
houding onzer troepen, vooral' van de in
fanterie, bleven onze stellingen geheel en
al in onze handen.
Aan de Midden-Isonzo, dn het Krn-ge
bied en aan de overige fronten vóel gis
teren niets bijzonders voor.
De actie tegen de Darda
nellen.
Turkeohe successen.
Het communiqué van het Turksche
hoofdkwartier meldt: Des namiddags 5
Juli heeft een Duitsche duikboot voor Sed-
oel-Bahr een groot Fransch transport
schip met 2 schoorsteenen in den grond
geboord. Het stoomschip zonk in 3 minu
ten.
Aan het Noordelijk deel van het front
wilden de Bondgenooten in den naoht van
3 op 4 Juli na een levendig geweervuur
sterke afdeelingen verkenners werpen te
gen den Turkschen rechtervleugel, maar
de Turken wierpen doze terug. Aan het
- ZTtïürüHJK üeer uetu' de Tïïritscbe artiïerie
op 4 Juli een opslagplaats voor munitie
in de (tucht vliegen en veroorzaakte brand
in de batterijen der Bondgenooten. Een
ontploffing decimeerde de soldaten^ die
aan kwamen snellen om het vuur te blus-
schen.
Dit bericht wordt nader van officieele
Fransche zijde bevestigd. Het getorpe
deerde schip is de .Carthage". Ze werd,
naar de Fransche minister van marine
meüdt, door een duikboot getorpedeerd bij
kaap Helles. Van de bemanning zijn er
66 gered; 6 worden er vermist. De „Car
thage" was een schip van de Fransche
Transatlantische Maatschappij, metende
5600 ton en in 1910 te New-Castle gebouwd.
Liman von Sanders gewond?
De Londensche bladen getven een tele
gram uit Athene volgens welk Liman von
Sanders aan de Dardanellen zou zijn ge
wend.
Op den Balkan.
De Suitan van Turkije dood?
Een telegram uit Athene van de
„Exchange Telegraph" van 4 Juli, dat
vertraagd is, houdt in dat er een gerucht
loopt, dat de Sultan van Turkije (Jood zou
zijn en dat de Jong-Turken dat bericht
geheim houden, uit vrees A-oor politieke
complicaties.
(Wij nemen dirt bericht over zoo ate wij
het vinden, maar denken aan het bericht
van den dood van den koning van Grie
kenlanddiie nog leeft.)
OpZee.
Het gevecht in de Oostzee.
Een officieele Russische regeeringsmede-
deeling meldt: De Zweedsche gezant te
Petersburg deelde aan de Russische Regee
ring mede, dat den 4en dezer, gedurende
het zeegevecht bij Gotland, terwijl de Rus
sische schepen de Duitsche vervolgden, een
projectiel boven het Zweedsche eiLand
Ostgarn (of Oestergarn) vloog, die daarna
op ongeveer 200 meter van de kust neerviel.
Naar aanleiding hiervan protesteerde de
gezant, namens zijn Regeering, tegen een
dergelijke schending van de Zweedsche
neutraliteit.
Na van een en ander kenni9 genomen te
hebben betuigde de Russische regeering
aan de Zweedsche regeering haar ernstig
leedwezen in zake het vallen van het pro
jectiel in de territoriale wateren van Zwe
den, en verklaarde, dat, volgens het rap
port van den admiraal, die de Oostzee-vloot
commandeert, dit incident niet voorgeval
len zou zijn, wanneer er niet zulk een
dikke mist op de plaats van het gevecht
had geheerscht, die de juistheid van het
schot verhinderde.
De duikboot- en mijnoorlog.
Het Noorsche stoomschip „Prek" is
volgens een bericht bij Harwich door een
duikboot, in den grond geboord. De beman
ning is gered.
Aanval op duikbooten.
Twoe Duitsche duikbooten zijn, blij
kens een bericht van het Fransche mini
sterie van marine, Zondag in liet Kanaal
door een licht Fransdh eskader aangeval
len, Eén duikboot is door verscheidene
granaten getroffen voor ze onderdook.
Aanvaring.
Het „BerL Tagebl." verneemt uit Stock
holm, dat de re ede-rij van het stoomschip
„Oscar I" aldaar van den gezagvoerder
van dezen bodem uit Storiwway een tele
gram ontving met de mededeeMmg, dat de
„Oscar II", die van Zuid-Amerika op zijn
thuisreis was en geladen was met katoen,
huitden en koffie, op 180 zeemijlen ten
westen van het noordelijke punt van de
Ilebriden aangevaren is.
Volgens „Afionbladet" zou het schip
met een Engalsch oorlogsschip in aanva
ring zijn gekomen. De waarde van het
schip met de lading wordt op verscheiden
mi/U i oenen kronen geschat. Toen de be
manning liet zinkende schip verliet, was
do stookplaats reeds ondergeloopen.
Beschieting van een Duitsch consulaat.
De Fransche pantser kruiteer „Jeanne
d'Arc", die Maandag de haven van
Alexandrotte binnenvoer, meldt het Korr.
Bur. ui/t Constantinope', zond met een
jongen schipper, die aan de Syrische kust
gevangen was genomen, een brief aan den
vice-gouverneur, waarin de eiscli werd
geste.'d de vlag van het Duitsche consu
laat neder te halen.
Toen de autoriteiten weigerden, schoot
de kruiser 15 granaten af op het consu
laat.
liet doek van de vlag werd onbescha
digd in veiiigheitd gebracht en de stok
bleed staan.
De „Jeanine d'Arc" vertrok daarna.
I)it is de tweede maal, dat een derge
lijke poging wordt gedaan.
Do „DaoJn".
De lading van de „Dacia" is, naar door
den Parijscihein correspondent van de „Ti
mes" wordt gemeld, prijs verklaard en
zal op 27 Juli te Havre in openbare vei
ling worden verkocht.
Men herinnert zich, dat de „Dacia" het
schip was, dat door de Hamburg Amerika
lijn aan een Amerikaan was verkocht.
Het werd door een Fransclien kruiser in
het Kanaal aangehouden, toen het onder
Amerikaansche vlag met een lading ka
toen op weg ,was van Galveston naar Rot
terdam. en opgebracht naar Brest. De
aanhouding is door een commissie van
onderzoek, benoemd door het Fransche
ministerie van marine, geldig verklaard.
Het verslag der commissie te overgelegd
aan een prijsgerecht.
Misbruik van de onzijdige vlag.
Aan de „Korr. Norden" wordt uit Athe
ne gemeld, dat door de Grieksche autori
teiten is geconstateerd het openlijk varen
onder Grieksche vlag der Iitallaansche
oorlogsschepen.
In toonaangevende kringen heerscht
daarover ontstemming wegens hot dm ge
vaar brengen van de Grieksche scheep
vaart.
Een brandend verlaten schip.
Volgens de „Daily Chronicle" heeft de
kapitein vari het Engelsche stoomschip
„Eddie", dat Zaterdag uit New-York Le
Queenstown aankwam, medegedeeld, dat
hij in de buurt van de Fastnetrots (aan de
Z.W. kust van Ierland) een groot brandend
zeilschip heeft aangetroffen.
Hij zette onmiddellijk koers er heen om
zoo noodig hulp te verleenen. Dichtbij ge
komen bemerkte hij, dat er geen mensch
aan boord was en hij nam dus aan, dat het
schip verlaten was. De ra's en een gedeelte
van de masten hingen over do zijde in zee.
Hooge vlammen stegen uit het schip op
en de geheeie romp stond in lichtelaaie.
De Onzijdigen.
Doet Portugal mee?
Aan de „National Tidende" wordt,
volgens „Korr. Norden", uit Pa
rijs gemeld, dat op het oogenblik
ernstige onderhandelingen gevoerd wor
den over een deelneming van Portugal aan
den oorlog. Een gezantschap is Maandag 5
Juli te Londen aangekomen.
In het Britsche Rijk.
De registratiewet.
Het Lagerhuis nam in tweede lezing de
wet voor verplichte registratie van mannen
in het Koninkrijk aan.
Vredeswenschen?
Austin Harbison, schrijft, vol/gems de
„Korr. Narden", in de Engelsche „Re
view" over don oorlog, welke reeds 11
maanden geduurd heeft, en aan Enge
land niets heeft opgebracht, daarentegen
veel gekost heeft.
Volgens den schrijver kan deze oorlog
onmogelijk nog lang zoo worden gevoeuxi,
daar het tot dem economtechen ondergang
van Engeland zou lieidem.
Do hoeveelheid menschen geeft niet dein
doorslag. De Duitschers hebben steun ©n
versterking gezocht bij hum scheikundi
gen, bij de mannen der wetenschap eo
militaire ingenieurs en reeds bij den aan
vang van den oorlog begrepen zij do nood
zakelijkheid om hun strijdkrachteai t#
sparen, nieuwe oorlogstechniek uit te den
ken. Zij hebben. door overweldigend vuur
en een verbluffend verbruik van grana
ten, door de meest mogelijke zuinigheid
en omzichtigheid bij stormaanvallen en
door de volmaaktheid van hun machine
geweer menschen gespaard. Zij stelden
hun geest in dienst van de zaak. Wij, En-
gelschen, komen eindelijk tot besef van
den toestand, omdat wij eindelijk de waar
heid durven inzien*, en ontwaken na 11
heele maanden van oorlogvoeren.
In Oostenrijk-Hongarije.
De Oostenrijksche leening.
Het totaal der inschrijvingen op da
tweede Oostenrijksche oorlogsleeriing,
waarop de inschrijving thans is gesloten,
beloopt voor zoover reeds van de verschil
lende plaatsen van inschrijving bericht ia
ontvangen 2630 millioen Kronen.
Verschillende Oorlogs
berichten.
Onverstoorbare menschen. Dat er in
deze sombere en angstige tijden nog on
verstoorbare menschen zijn, bewijst het
vermakelijke bericht dat zes burgers van
Auteuil (Parijs) een adres tot den gemeen
teraad hebben gericht, waarin zij protestee
ren tegen het geweld der vliegmachines,
die Parijs bewaken. Het geraas van den
motor belet hen te slapen
Made in Germany. De „Berliner Mor-
genpost" bevat, do afbeelding van het merk,
dat men gevonden heeft op prikkeldraad
van de Engelsche versperringen. Op het
ronde merk leest men heel duidelijk: Made
in Germany.
Een „schijnman". Zaterdag had zich
voor den politierechter te Londen een man
te verantwoorden, die voor 15 pd. een
meisje uit den Elzas aan een Engelschen
schijn-echtgenoot had geholpen, omdat zij
meende de agent had haar dit wijsge
maakt dan Engelsche te zijn en in
Londen te kunnen blijven.
De mededeeling van de 15 pd., voor welk
bedrag een aardige Engelschman verkocht
was, deed den rechter uitroepen: Is dat de
prijs voor een Britll
Onmiddellijk na het huwelijk was de
echtgenoot verdwenen en de eehtgenoote
had ook absoluut geen poging gedaun, om
te weten te komen, werwaarts haar echt
vriend getogen was.
Engelsche verliezen. De verlieslijston
van de vorige week bevatten de namen
van 54 officieren en 2497 man. Tot de ge
sneuvelden behoort de generaal Scott-Mon-
crieff.
Een premie. Volgens een bericht van
de „Press Association" heeft kolonel
Joseph Cowen te BI ay do n-o n -Ty ne eon
premie van 500 pd.st. uitgeloofd voor de
bemanning van het eerste luchtvaartuig,
dat op de Britsche eilanden of in rfe Brit
sche territoriale wateren een Zeppelin
zal noodzaken te da!on.
Vrouwelijke hotelportiers. In hot
Londensche West End ziet mon nu ook
al vrouwelijke hotelportiers. Een hotel
houder verklaarde aan de „Daily Mail",
dat ze goed voldoen en geheel thuis zijn
in het föoistelsel. Het aantal vrouwel ijke
conducteurs, liftmelsjes, boodschapmeis
jes, neemt met den dag toe en er wordt
ook over aanstelling van te'egrambostel-
sters gedacht, daar er al een tekort aan
mannen voor dit werk.
Een belangrijke gift. Het „War Gift
Fund" ie Calcutta heeft besloten, dat cem
som van 30,000 pd.st. naar Londen zal
worden gezonden en kt handen gesteld
van een commissie, die voor dit bedrag
motorambujlances en aeroplanes zal koo-
pen.
Buitenlandsche berichten.
Bomaanslag in New-York.
In een kelder van het hoofdbureau van
politie te New-York (stad) heeft een bom
ontploffing plaats gevonden. De ontploffing
vernielde ten deele de recherche-afdecling.
Er is niemand gekwetst.
Men neemt aan dat er verband bestaat
tusschen dezen aanslag en de veroordeeling
kort geleden van eenige anarchisten.
De aanslag op Morgan.
Holt trachtte gisteren kort na midder
nacht zelfmoord ie plegen door 'een po
ging om met een potlood een slagader aan
den linkerpols le openen.