19 Het pleit beslecht. De Oorlog. Be JAARGANG 7130 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, mot GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering bet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjjonze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent ZATERDAG JUNI. ISI5. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Dit nummer bestaat uit drie bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. Zooals in het nummer van Donderdag werd medegedeeld i's thans, na maanden lang vergaderen en talrijke besprekingen, eindelijk te Haarlem de beslissing geval len, in zake de opheffing van den Prov. N.-H. Boerenbond. Dit is een feit van zeer groote beteekenis i, voor de pas opgerichte katholieke or ganisatie van Land- en Tuinbouw, van buitengewone waarde. Door deze opheffing toch is een machtig struikelblok, dat lag op den 'weg der katholieke organisatie, opgeruimd. Inplaats van strijd en oneenigheid onder 3 bevolking van talrijke N.-Hollandsche dorpen, ouider de voor- en tegenstanders der nieuwe richting, kan er thans vrede heerschen en goede harmonie. Dit Ps een eerste voorwaarde voor den toekomstigen bloei der R. K. organisatie. Dat deze organisatie eene bloeiende wor den zal, is op de vergadering van den Prov. N.-H. Boerenbond rondweg toege geven door haar grootsten tegenstander als men hem zoo mag noemen —-door den heer Colijn van Amstelveen.. Deze verklaarde, dat volgens zijne mee ning de katholieke organisatie in het Land- Tuinbouwbedrijf een groote toekomst tegemoet gaat. Niemand, aldus de heer Colijn, niemand die het organiseerend talent der katholie ken kent, zal daaraan twijfelen. -gimsjjp- voorteeken voor het vtergadering wnsL^jrcrrüCTTg^tvöón^goed bezocht, en. den geest die er heerschte is niet beter te typeeren, dan met de woorden van een der besuursleden van den des ens opgeheven Christelijken Boeren- iond: nu zijn we eindelijk ons zelf en onder ons zelf. Men voelde zich daar blijkbaar van af het eer ste oogenblik zoo recht op zijn gemak. En kon het anders? Men zat te midden van uitsluitend katho lieken; tal van I-Ieeren Geestelijken woon den de vergadering bij; aan de bestuurs- lafel zaten behplve den officieelen verte- enwoordiger van Mgr. Callier, Rector Boreboom, de oude bekende leiders van den Christelijken Boerenbond, o. a. de voorzitter, de heer Dekker, zelf een groote landbouwer, lid der Staten van N.-H en burgemeester van Obdam. Een man die 20 jaar lang de belangen der landbouwers op uitstekende wijze heeft gediend, en die thans met volle overtuiging in de R. K. irganisatie heeft plaats genomen. Dit laatste is ook een zaak van buitenge wone beteekenis. Daardoor toch is de R. K. Land- en Tuin- bouwbond direct in het bezit gekomen van ©en flinken leider, van een man, die bet vertrouwen ten volle waardig is en die net zijn uitgebreide relaties in landbouw- iringen en met .zijn schat van practische udervinding den nieuwen Bond onmid- iellijk op een respectable hoogte plaatst. Vermelden wij ten slotte, dat op voorstel an kapelaan Dessing, van Zoeterwoude, en zetel van den Bond gevestigd zal zijn Leiden (in het Centraal Bureau voor de i. S. A.) en dat dit voorstel algemeenen ijval vond, dan is hiermede een laatste eden genoemd die tot vertrouwen in de eekomst van den R. K. Land- en Tuin- fiuwbond stemt. Wij gelooven dat hiermede ook geheel u al gehandeld is in den geest van Mgr. Hallier, welke de stichting van de nieuwe irganisatie aan het Centraal Bureau op- roeg. Door de vestiging te Leidein, wordt bo- ïndien de actie Voor de uitbreiding van ten Bond, belangrijk vergemakkelijkt. Als entraal punt te midden van een bloeiende and- en tuinbouwstreek is de ligging hier- oor uiterst gunstig. Veel arbeid zal er nu verder moeten laats hebben. Als de commissie van liqui- latie van den ouden Bond met hare werk- aamheden gereed is zal de mogelijkheid weten worden overwogen om de instellin- 5n van den ouden bond diocesaan te re alen. Aan de orde komt dan de uitbreiding Ui: lo. de Centrale Boerenleenbank te Alk- War; de onderlinge ongevallenverzekering; 3o. de onderlinge vee- en paardenverze- Wng; Ijjo- de onderlinge brandverzekering; jjjo- de coöperatieve lijnkoekfabriek; de centralisatie van de coöperatieven 111 anderen aard; 7ö- het eigen orgaan (thans „De Boer"). Wanneer de algemeeme deelname aan deze instellingen, die ieder voor zich reeds bloeien, wordt opengesteld, wordt hierdoor alleen reeds een bron van grooter welvaart geopend. We zullen het hierbij laten. Er kon nog heel veel gezegd worden, doch het is som wijlen even verstandig nog meer te zwij gen. Een ding staat wel vast: dat onder. Gods zegen en door de ernstige samenwerkt aller krachten in het Diocees Haarlem de Land- en Tuinbouwbond een prachtige toe komst heeft. Aan bovenstaand artikel behoeven wij, niets toe te voegen. Wij willen slechts on- derstreepen den wensch, dat de R- K. Land en Tuinbouwbond in het Haarlemsche Dio cees: een „prachtige toekomst" moge tege moet gaan. En, gezien alle omstandigheden, waaronder de Bond het nieuwe leven in gaat, kunnen wij bijna niet twijfelen aan de vervulling van dien wensch. De oprich ting van den Roomschen bond schenkt vreugde aan iederen Katholiek, terwijl de heer Engels, die als ambtenaar van het Bureau van de K. S. A. er zoo ijverig voor gewerkt heeft, er mede een persoonlijke voldoening, in moge vinden. BUITENLAND. In Galicië wijken de Russen achter de linie van Grodek terug. Ten Noor- den van Atreoht wordt zwaar gevoch ten. De Engelsche vlieger-luitenant Warneford komt bj] Parijs door een vloot in de Middellandsche Zee. Het proces De Wet. De Jesuieten te Ant werpen niet gevangen genomen. ||Van het Westelijk oorlogs terrein. Wanneer wij de lange officieele berichten van Fransche en Duitsche zijde over de gevechten aan dit front naast elkander leggen, blijft de indruk voortduren, dat binnen de beide linies zeer hevig gevochten wordt en dat dagelijks van de zijde der verbondenen krachtige pogingen worden ondernomen om een doorbraak van de Duitsche stelling te bewerkstelligen, maar dat nog steeds de daartoe aangewende po gingen over en weer niet het beoogdo re sultaat hebben. De militaire deskundige van de „Times" meent, dat dit ook niet de hoofdzaak is; hij zegt, dat de troepen aan het front geen andere taak kunnen hebben, dan de „Duitschers te dooden'L Zoolang; er dagelijks 10,000 Duitschers wor den gedood of gewond, moet dat voor de geallieerden tot de eindelijke zegepraal leiden, zegt de „Times". En wat voorkomen moet worden, is het zoeken van avonturen, of het bieden van de gelegenheid aan de Duitschers groote strategische successen te behalen, als bij Ulm of Sedan. En nu is wel een loopgravenoorlog met evenwijdig front vermoeiend, afmattend en weinig glansrijk; maar door dien strijd verwacht de militaire correspondent, dat in het einde de Duitschers zullen worden uitgeput. Zoo zal dan de strijd op het Westelijk front nog wel geruimen tijd beperkt blij ven tot plaatselijke gevechten en successen, in tegenstelling met het Oostelijk front waar binnen korten tijd de beslissing wel zal vallen. Van het Oostelijk oorlogs terrein. De afstand, die de legers der centrale mogendheden, welke van de San naar het Oosten trekken, van Lemberg scheidt, is weer met een 15-tal K.M. verminderd. De Noord-Zuid loopende frontlinie van de centralen loopt nu langs de Wereszyca, oen linkerzijrivier van den Dnjestr, waar Grodek aan ligt, ean den spoorweg van Pi zemysl naar emberg. Vandaar loopt de linie rechtstreeks Noordwaarts tot Lubac- zow, aan den spoorweg Jaroslau—Rawa- Ruska. Gelijk bekend, loopt vandaar af het front weer Oost-West. Ook op deze afdee- ling zijn de centralen aanzienlijk voor waarts gerukt. De Russen zijn hier op en over de grens teruggedrongen. De Duitsch- Oostenrijksche troepen langs de Wereszyca nemen nu een linie in, die een loodrech ten hoek maakt met die van de Russen ten Zuiden van den Dnjestr ten Oosten van de moerassen. De laatste mededeeling van den Russi- schen staf houdt zich vooral bezig met het succes dat de Russen hier op den 14den en 15den Juni hebben behaald, een succes dat van Duitsche zijde reeds den lüden was gemeld. Het schijnt echter den Russen niet te zijn gelukt om hun succes hier belangrijk voort te zetten, om hier de Duitsche linie door te breken en de legers der centralen te scheiden. Als hun dit niet intusschen is gelukt, zullen zij, in verband met de aan groeiende bedreiging van hun flank ook hier wel terug moeten. Wordt hier de rech terflank der Russen bedreigd, verder stroomafwaarts bij Nizniow bedreigt het leger van generaal Pflanzer den linkerflank der Russen. Echter schijnt hij, na bij Nizniow den Djnestr te zijn overgetrokken, een tegenslag te hebben geleden en niet verder te kunnen komen. Van het Zuidelijk ooriogs- terrein. Officieel wordt d.d. 18 Juni uit het Oos- teni-ijksche hoofdkwartier gekneld: Bij hun jongste aanvallen, op het Isowzofront "had den de Italianen even weinig succes a!s tot dusverre. Bij Plava sf.oegen de Dalim.atische troe pen eergisternaoht een aanval van een Italiiaansche brigade af. Gisteren herhaal de de vijand zijn aanval, hij werd echter wederom afgeslagen. Twee Piemontee- sche brigades en een mLlitLeregiment na men deel aan het gevecht. De verliezen der Italianen zijn zoowel hier als in het Krn- (Kerni) gebied zeer zwaar. Nieuwe aanvallen op het Plöckengebied en den Monte Coston werden eveneens af- Italiaansche Financiën. De „Lokal Anzeiger" schrijft over de nieuwe Italiaansche mllliardenleening, dat het sedert verscheidene dagen loopende gerucht als zouden de te Nice gevoerde on derhandelingen tusschen Engeland en I talië, ondanks de pogingen door den de door Engeland1 gestcïöfwaarü&m die voor Italië onaannemelijk waren, mis lukt zijn, thans bevestigd is. De Italiaansche oorlogslasten. Aan het „Berd. Tagebl." wordt over Lu gano gemeld dat het hoofdbestuur van de officieele socialistische partij in Italië be sloten heeft een beglin te maken aan de propaganda om de oorlogslasten te wen telen op de schouders der vermogende klasse en haar ook de lasten te doen dra gen van het fonds tot ondersteuning van do betrekkingen der onder de wapens zijnden. Op Zee. Torpedoboot geramd. Te Berlijn is bericht ontvangen, dat een Eransche torpedoboot zes mijlen ten noord westen van Barfleur door het Engelsche stoomschip „Arlega" geramd is. De tor pedoboot trachtte Cherbourg te bereiken. De Deensche stoomboot „Skjold" assisteer de om de torpedoboot. daarheen te sleepen, doch de trossen bralken en het oorlogs vaartuig zonk. Het- grootste gedeelte van de bemanning werd gered. Zes man kwa men om. De „U 29". Over de wijze, waarop de ,,U 29" (de duikboot, waarop Weddigen het bevel voerde) is vernield, is, naar' Wolff's Bu reau van gezaghebbende zijde verneemt, uit bijzondere bron bekend geworden, dat de boot door een onder Zweedsche vlag varende Engelsche tankboot tot zinken gebracht is. Hi er dooi- worden de geruch ten bevestigd, dat de duikboot het slacht offer is geworden van Engelsche arglistig heid. De „Agamemnon". De „Frankfurter Zeitung" verneemt uit Constantinopel, dat het slagschip „Aga memnon", dat op 28 Mei voor de Darda- nellen getorpedeerd en naar Imbms ge sleept werd, volgens een geloofwaardig bericht in de bocht van Cephalos (op lm- bros) i: In de Adriatische Zee. Een officieel Fransch marine-com muniqué meldt: de Framsch-Engelsche vlootmacht in de Middellandsche Zee werkt samen met de Italiaansche vloot, wier in grijpen een meer doeltreffende politie iin de Adriatische Zee toelaat. De schepen der Bondgenootem sporen petroleumdepots op, die tot voorziening van de Duitsche duikbooten dienen, teneinde deze te ver nielen. Engelsche diplomaat op Zweedsch schip. Volgens de „Lokalanzeiger" bevindt zich op den Zweedschen poststoomer „Thor- sten", die eergisteren opgebracht werd door een Duittschen hulpkruiser, een En gelsche diplomaat die van Göihemberg naar Engeland wilde reizen,. De „Thor- sten" voerde de Duitsche vlag. De duikboot- en miJnoorMog. Het Zweedeche stoomsohi.p „Wordon- da" werd door een Duitsche duikboot bij de Noordkust van EngeLand. in, den grond gehoord. Volgens andere berichten werd 't schip door een Duitschen hulpkruiser met 20 tot 30 granaten tot zilnken gebracht. Een Duitsche onderzeeër heeft aan de Scho,tsohe kust de stoomschepen „Pe trel1", „Exploser" en „Japanica", alle uit Aberdeen i/n den grond geboord. De be manning werd gered. „Lloyds" bericht, dat het Noorsche stoomschip „Cocos", met een lading hout op weg naar Leiitih, in de Noordzee door een Duitsche duikboot werd getorpedeerd. De bemanning werd gered. In de lucht. Luitenant Warneford. De „Star" meldt, dat luitenant Warne ford, de Engelsche vlieger die bij Gent een Zeppelin vernield heeft, bij Parijs het leven verloren heeft, toen hij daar een nieuw vliegtuig beproefde. De vliegeraanval op Karlsruhe. De begrafenis van 21 slachtoffers van den Franse hen vliegeraanval had gisteren plaats op het gemeenschappelijk kerkhof; de plechtigheid was door het stedelijk be stuur georganiseerd en werd bijgewoond door de groothertoginnen Louise en Hilda, de Koningin van Zweden, het hof, de bur gerlijke en militaire autoriteiten. In Rusland. De stemming te Petrograd. Blijkbaar is er te Petrograd iets gewich tigs op til. Blijkens berichten uit die stad heerscht er in het Doemagebouw koortsach. tige werkzaamheid. Afgevaardigden verga deren met gesloten deuren; ministers hou den besprekingen waarbij afgevaardigden tegenwoordig zijn; kabinetsleden komen bij den Tsaar op audiëntie; koeriers van grootvorst Nicolaas kometL a&p vraagstukken van den dug, maar daaren tegen maanx zij anngenratot-kutmxe en De-, zonnenheid aan, meldt het „Korr. Norden" uit Berlijn. De toestand in Moskou. Aan de „B. Z." wordt langs indirecten weg uit Petrograd gemeld dat in Moskou daadwerkelijk de staat van beleg heerscht. Op bevel van den opperbevelhebber mogen de inwoners tusschen 10 uur 's avonds en 5 uur des morgens, zich niet op straat be vinden. Particuliere telefoongesprekken zijn eveneens verboden. De werkstaking heeft zich uitgebreid tot de helft der fabrie ken van het Moskousche stadsdistrict. In Kief, Charkow, Odessa en Tiflis heb ben meerdere gevangennemingen in massa plaats gehad. Het stadsbestuur te Moskou heeft, met toestemming van den opperbe velhebber aldaar, een buitengewone verga dering gehouden. In Zuid-Afrika. Christiaan de Wet. De belangstelling in het rechtsgeding tegen Chriatiaan de We,t bereikte V.rijdag haar toppunt, 'toen de Wet zelf verhoord werd. De Wet verklaarde, dat hij den veld tocht tegen Duitsch Zuid-West-Afrik,a als een aanvallenden oorlog beschouwde. Ware de Unie aangevallen, dan zou hij de eerste zijn geweest oim vrijwillig dienst te ne men, In zijn toespraak tot de burgers had hij gezegd, dart. het commando dat naai- Mar rütz ging, zich tevoren moest overtuigen of er ook een afspraalc was gemaakt met de Duitschers, in we.%. gevail zij moésten i terugkeeren, en naar Pretoria gaan. Als de regeering dan niet naar hun protest ■zou luisteren, dan zouden zij de republi- keinsche vlag hljschen. Hij had zich openlijik verzet tegen het nearhalen van de Engelsche vlag te Heil bron en schreef zijne inhechtenisneming toe aan verraad1 en nieit aan de zwakte van zijne paarden. Met nadruk bestreed hij de veaklarilng, dat in de vergadering te Kopjes eene sa- meinzweerimg was gesmeed tegen den Ko ning en het rijk. Dat was een lage teugen. Toen hij gevangen genomen werd, was hij juist op weg naar Maritz. Zoo noodig zou hij ook op Duitsch grondgebied zijn gegaan om hem te zoeken en indien de troepen der Unie hem daar zouden aan bevallen hebben, dan zou hij tegen hen ge streden hebben. Zou hij echter bij die ge legenheid ontdeJct hebben, dat de troepen van Maritz een deel uitmaakten van de Duitsche strijd/macht, dan zou hij onmid- deliijik teruggekeerd zijn. I.n antwoord op een hem gedane vraag, verklaarde hij, dat hij nooit de Duitschers zou geholpen hebben de Unie te verove ren. Hij was zich er niet van bewust, dat een tg artikel uit hot Verdrag van Vereeni- ging of uit het wetboek der Unie den Boe ren de verplichting oplegt, het Rijk te hulp-te komen. De zitting weid verdaagd. Verschillende Oorlogs berichten. Het einde van den Oorlog. De „Cor- riere della Sera" drukt een brief af van den vroegeren Franschen minister Yves Guyot, waarin het einde van den oorlog tegen het eind van Augustus voorspeld wordt. Mgr. Von Faulhaber, drager van het IJzeren Kruis. De keizer van Duitsch- land heeft aan den hekenden bisschop van Spiers, d.r. Michael Von Faulhaber, die reeds tweemaal de soldaten aan het wes telijk front bezocht en daarbij met levens gevaar 'tot de voorste loopgraven ging, het IJzeren Kruis verleend. De Jezuïeten van Antwerpen gevangen genomen? De corr. van de „Tijd" spreekt tegen het bericht van de „Msbd.", dat 32 Paters Jezuïeten van het college te Ant werpen door de Duitsche re zijn gearres teerd en bij nacht uit het bed gedicht. liet opzienbarend nieuwtje is onwaar. De Pa ters zetten iin hun klassen geregeld het onderwijs voort en van een massa-arresta tie is geen sprake. Wat aanleiding tot het sensationeele be richt kan hebben gegeveai, is het volgende: Evenals te Brussel, waar in een Jezuïeten klooster een huiszoeking werd gedaan, wordt een der Paters Jezuïeten te Antwer pen (pater de Bruin) door de Duitschers verdacht, de indiensttreding v.an Belgi sche jongelieden in. het leger, dat in West- vla ander an strijdt, via Holland begunstig,d te hebben. Of deize beschuldiging door de Duitschers ite staven en de voorloopige iin hechtenisneming van den pater te hand haven :b, dient te worden afgewacht. Wel irs een feit, dat ©enige jongelieden van een door hem bestuurd patronaat zijn gear resteerd, daar zij voorzieningen, hadden getroffen, om hun dienstplicht bij het Del- gaan vervullen. oen lüi5qmagen' gedenk3agrvan** (lên* slag bij Belle-Alliance had de gouverneur-gene raal Von Bissing te Brussel gistermiddag de officieren van het bezettingsleger en de officieren en ambtenaren vun het gouver nement-generaal bijeengeroepen en hield hij tot hen een toespraak, die eindigde met de gelofte, dat het Duitsche volk zich eenparig zou blijven scharen om den Keizer tot de vijanden van het Rijk ook ditmaal hun Belle-AUiance zouden hebben gevonden. Een ongelukskind. Onder de getuigen in de Lusitania.zaak is ook een zekere Sa muel Glunn, oen zeeman, die ook de ram pen van de „Titanic", „Empress of Ireland" en „Floridan" meemaakte. De krijgsgevangenen van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije. Blijkens de Beier- sche Staatscourant zijn door de Duitsche en O o stenri j ksch-Hon g a a rsche troepen tot 14 Juni gevangen genomen 1,240,000 Rus sen, 225,000 Franschen, 24,090 Engclschen, 41,000 Belgen en 50,000 Serviërs, totaal 1,010,000 man. Tengevolge van de laatste ovenvirmigen in Galicië wordt dit cijfer nog aanmerkelijk verhoogd. De optelling, van de genoemde cijfers geeft een totaal van 1,580,000 man. R c d. De Engelsche verliezen ter zee. - Asquith heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dut do verliezen van de koninklijke marine-divisie tot einde Mei bedragen hadden: gesneuveld 50 officieren en 538 manschappen, gewond 85 officieren en 1862 manschappen, vermist 50 officieren en 2512 manschappen; totaal 184 officieren en 4812 manschappen. Van dezen zijn 41 officieren en 1444 man in Nederland geïnterneerd. De werving in Canada. De werving in Canada heeft wederom groot succes, meldt Reuter uit Canada. Canada heeft reeds 73,000 man uitgezon den en wanneer de werving voor het vierde contingent afgeloopen zal zijn, zal het totaal der Canadeesche strijdmacht 160,000 man zijn. Marconi. Marconi dient als onderlui tenant der genie bij de telegraafbrigade te Florence. Vredeswenschen in Rusland? De „In- dépendance Roumaine", de kritische op merkingen van de „Sowoje Wremija" en van de „Roeskoje SIowo" over de militaire operaties der geallieerden aan het weste lijk front besprekend, vraagt of die moeten worden beschouwd als verdedigings-rede- neeringen voor door Rusland te sluiten af zonderlijken vrede? Buitenlandsche berichten. Brand. Donderdagmiddag brak een hevige brand uit in Duderstadt bij Hannover, 's Middags stortte de kerktoren vajn de Evangelische kerk in. 's Avonds om 7 uur waren reeds veertig huizen en bovengenoemde kerk een prooi der vlammen geworden,.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1