BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. 6e JAARGANG No. 1683 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. -- Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post ff.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent Dit nummer bestaat uit drie bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. Lentevreugde. De oude aarde beleeft weer het wonder der jonge lente. Uit de zwarte boomstammen botten en breken zachtgroene blaadjes en lichte bloesems. Duizenden bloempje-s heffen de teere hoofdjes naar de stralende zon. De velden .zijn rood van tulpenbrand on ?ol van den zoeten geur der hyacintben. En het nieuwe lied der vogels ruischt door de dagen. vreugde van het jonge jaar en het nieuwe leven streelt onze harten en blijheid bloeit in ons op. Blijheid? Maar zouden wij blij zijn nu, nu ellende gevallen is over de volkeren en 'duizenden zuchten? Nu de wilde oorlog woedt? Do droefheid der millioenen tempert onze luidruchtigheid en bant onze feesten. Maar de volle vreugde der ziel komt uit don vrede Gods. De Christen heeft in zich de1 lente des Hemels. Ondanks de smart der wereld, die ons hart vult met medelijden, past ons de vreugde. Hoort, wat Sint Franciscus zegt: ,,Laat lien, die- den duivel toebehooren, met een bedrukt gezicht rondloopen. Ons past het te juichen en te jubelen in den Heer." Vreugde! Geluk! Ieder mensch zoekt ze. Maar do meesten zoeken er naar op de aarde, die ze niet heeft. De wereld en wat van haar is, zelfs wat het beste scheen, haar beschaving, zij kan het geluk niet geven. De donder der kanonnen en de brand an steden en dorpen, de smart der mil lioenen, zij preeken ons: Terug tot God!" Terugkeer tot Hem, Die al ons geluk is n zi jn zal, dat alleen kan de wereld, kan ons redden. Niet de rijke, niet de kunstenaar, niet de machtige is gelukkig, de Christen alleen. Maar ook düm slechts, als hij Christen, als hij Katholiek is van de daad, als hij zijn Roomschen plicht leeft. En daar trekt ons dqgelijksch leven, het perken om het brood voor onzen mond, ons van af. Dien zouden wij vergeten in den wereldstroom. Daarom moeten wij soms het bootje van onze ziel in een vluchthaven sturen om de rij to herstellen, het na te zien en op- nieuw uit te rusten met de kracht Gods. Daarvoor is er een middel, gevreesd door hen, die het niet kennen, bemind en met liefde aanbevolen, door die het ooit toe pasten, dat is: de gesloten retraite. Daar leeren wij den weg naar het geluk, het middel tot den vrede, de bron van de vreugde. Retraite! Maar daar.wil juffrouw A. niet heen en meneer B. heelemaal niet. Retraite! Dat is, nou ja, goed voor priesters en nonnetjes, voor de o'ude jon gejuffrouwen, maar voor mensehen van de .wereld! Neen hoor!" En toch, juffrouw A., die er nooit ge- Iveest zijt en meneer B.., die er niet van weten wil, ach ge moest eens even dat vooroordeel laten varen. Vraag eens aan ieit^and, die een retraite heeft meegemaakt en hij zal u zeggen: Ga er ook heen! De oud-retraitanten .zijn allen propagan disten van de gesloten retraite. Konden eens al onze Roomsche mannen erheen gaan! Wat zou dat een geluk en een vreugde brengen! Maar men wil niet, men durft niet. Men is bang voor te fijn te worden ge houden. Ik doe een beroep op onze Roomsche Vrouwen! Onder hen zijn er velen die de retraites kennen, uit ondervinding. En de honderden anderen, o onze Roomsche vrouwen zijn meestal niet zoo dang als vele mannen om te braaf te schijnen. Laat zij dan op de eerste plaats opgaan baar het Retraitehuis. En dan hun macht en hun invloed en jWie overschat deze? gebruiken om ook de mannen retraite te doen maken. De retraitenhuizen zijn bronnen van ge luk en vreugde voor ons Roomsche volk. En gaarne sluit ik mij aan bij den wensch van René Bazin, den bekenden Franschen romanschrijver, die mij eens schreef: ,,Ik boop, clat de geest van het retraitewerk to uw Hollandsch volk doordringe." j Want die geest is de Roomsche geest, de j geest, die onze zielen maakt" tot lentetui- "en, stralend in de vreugde van Gods zon. maarten van DORDT. V Waarom? Waarom bet voorstel-Aalberse, tot be strijding van de oneerlijke concurrentie, in dezen tijd nu juist eer voor behande ling in aanmerking is gebracht dan me nig andier mummer uiiit den dikken staped aanhangige wetsvoordrachten dat be hoort tot de verbolgen wijsheid der Ka- merMding. Aldus de overzichtschrijver van het ,,Hbld." Maar mogen wij dezen criticus eens vragen, welk „ander nummer uit don dikken stapel" tot zooveel adhaesie-adres- san aanleiding heeft gegeven? Een stroom van requesten is hij de Tweede Kamer ingekomen, alle aanne ming van 't ontwerp vragend. Daar mag toch ongetwijfeld wel rekening mee gehou den worden! Om in te zien, hoezeer de middenstand Verlangt naar de beteuge ling der oneerlijke concurrentie heeft men waarlijk geen „verborgen wijsheid" noo dig. Gehoord de debatten, tot. dusverre in de Kamer gevoerd, zal 't ontwerp wel aan genomen worden ondanks mir. Levy, die een paai- dagen geleden nog tegen het voorstel meende tie moeten fu:mineeren. Bij gebreke van een Kamerzetel deed hij izuiks in 't „Hbld.", ongetwijfeld in de hoop, dat de echo zijner stem op 't Bin nenhof zou weerklinken. We hebben er e* er wel nog niets van vernomen. Zeker, er werden wel bezwaren ge maakt, de heer Lohman verklaarde zelfs tegen te zullen stemmen omdat hij zich nie-t kan vereenigen met eenige speciali seering van het begrip eerlijkheid, maar de argumenten" des heeren Levy vonden geen weerklank. En ook vond geen weerklank het gemis aan waardeering voor d'en arbeid des heeren Aalbei'se, hetwelk mr. Levy heeft deze nie;t van zeker middenstands congres, waarop hij zich onverdraagzaam jegens de katholieken uitliet, zeer strijd lustige en strijdvaardige herinneringen aan dien a fff eva a. ntfigete voor ATimeiioY meende te mogen aan den dag leggen. Integendeel! Mr. Limburg roemde het werk van zijn medelid zelfs zeer. En zoo blijkt dus de bestrijding der oneerlijke concurrentie er eindelijk goed voor te staan. Waarom? Omdat de quaestie urgent en de oplos sing goed is. Daarom! De strijd om heuvel 60. Duitsch succes op het Westelijk oorlogsterrein. öe „Ayesha". - Japan en Duitsch- land. - Duitschland en de Ver. Staten. Van het Westelijk oorlogs terrein. De telegrammen melden dat de over tocht van Nederland en Frankrijk naar Engeland voonloopig gestremd is. Goede ren noch passagiers zullen in de eerstvol gende dagen vervoernd worden. Waarschijnlijk zal deze stremming in verband staan met groote troepentrans porten van. Engeland naar Frankrijk. De Engelsche minister Lloyd George heeft dezer dagen verklaard, dat er reeds 720,000 man uit Engeland in Frankrijk streden. Waarschijnlijk zal deze troepenmacht nu worden uitgebreid en kunnen we ver wachten dat spoedig belangrijke krijgs verrichtingen zullen plaats grijipien. Van het eigenlijke ooif.ogsterrein is zeer weinig nieuws van eenige beteekenis. De strijd om het punt, in de Engelsche be richten aangeduid als „heuvel 60" hij Zwartelen ten Zuid-Oosten van Yperen, is nog steeds in vollen gang. De Engel- schen melden, dat de krachtige pogingen der Duitschers om het verlies te herwin nen alle afgeslagen zijn. Eerst waren de Duitsche troepen er in geslaagd vasten voet te krijgen in een deel der Engetsche stelling, doch zij moestem na een bajonet- aanval der Engelschen wijken en ten slot te bleef de hoogte iin handen der Eng el- schen. Volgens een Engelsch telegram zouden de Britschie verliezen zwaar zijn. Van het geheele gevecht $m heuvel 60, dat ondanks dien geweldigen strijd die daar gevoerd is, slechts een succes van kleine beteeikemis zal blijken te zijn, wordt in de Duitsche communiqué's geen melding van gemaakt. Opmerkelijk is het, dat het Duitsche communiqué zich wel bezig houdt met de Engetsche beschuldiging, dat de Duit schers „bij het hernemen van de hoogte 60" .projectielen hebben gebruikt, welke bij het. ontploffen verstikkende gassen ont wikkelen. Het Duitsche hoofdkwartier geeft heit De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1--5 regels fl.50, elks regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 rogels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (goen Handels-Advertentiën) van 1--5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent grif toe, maar voert ter verontschuldi ging aan: „Zooals uit officteele Duitsche rapporten Mijkt, gebruiken onze tegen standers siinds vete moan den deze strijd middelen." Uiit dit geheel volgt, dat bij beide par tijen ontplofbare kogels worden gebruikt en dat d'e Duitschers nog steeds vasthou den aan de gegeven lezing, dat de tijdelijk veiloren positie weer geheel is herwon nen. Een absolute tegenspraak bestaat er dus tusschen de Duitsch© en Engelse he lezing. Het laatste Duitsche communiqué meldt nog, dat de Duitsche troepen Donderdag avond een aanval deden in het front .rüeenstraateLangemarek op de vijande lijke stellingen ten noorden en ten noord oosten van Yperen. Over een breedte van 9 K.M. drongen de Duitsche tro-epen door tot op de hoogte, ten zuiden van Pilkem, en ten oostien .daarvan. Tegelijkertijd over weldigden zij, dn een artilleriegevecht, een overgang over heit kanaal van Yperen bij Steentrate, en liet Sas, waar zij zich op den westelijken oever vast zetten. De plaatsjes Langemarek, Steenstraate, het Sas en Pilkem werden genomen. Minstens 1600 Franschen en Engelschen, 30 kanonnen, waarbij vier zware stukken Engelsch geschut, vlieten in Duitsche han den. Hat officieele Fransche tegenbericht meldt hierover slechts, dat de Franschen tengevolge van de door de Duitschers ge bruikte hommen met verstikkende gas sen, waarvan de werking ondervonden werd tot 2 K.M. achter de Fransche linies, moesten retireema bij het Yserkanaal in westelijke richting en bij Yperen in zui delijke richting. Op de overige deeten van het front wer den sleclits verwoede artiLleriagevechten geleverd. Van het Oostelijk oorlogs terrein.. Op het Oostelijk oorlogsterrein duren slechts de gevechten om den Uzsok-pas voort. De Russen hebben weer een poging gedaan om in het bezit van den zoo belang rijken pas te geraken. Deze poging is ech ter mislukt. Voor het overige heerscht er ook aan dit front rust. Duitschland en de Ver. Staten. Naar aanleiding van Bryan's antwoord op het memorandum van den Duitschen gezant te Washington spreken de Berlijn- sche bladen ongeveer eenstemmig hun ver wondering uit, dat Amerika in dit ant. woord zoo weinig begrip van den geest der ware neutraliteit toont. Amerika voert wapens, ammunitie, en oorlogsmateriaal uit naar de landen der Entente, en ver draagt het dat de invoer van levensmid delen naar Duitschland wordt belet. Het neemt niet eens de gelegenheid te baat om door een tijdelijk uitvoerverbod voor wa. pens en ammunitie, door te zetten dat zijn handel in levensmiddelen naar Duitsch. land niet wordt belemmerd. Zelfs de groote nadeelen, die voor Amerikaansche firma's in Duitschland van deze houding het ge volg zijn, maken geen indruk op de Ame rikaansche regeering en brachten geen wijziging in een houding, die feitelijk een beoordeeling is van de landen van de Tri- ple Entente, en zeker niet toevallig. De „Tagliche Rundschau" zegt: „Amerika zorgt voor de voorziening in de behoefte aan ammunitie onzer vijan den, naar het voorgeeft uit liefde voor de neutraliteit, maar Amerika zorgt niet voor de voorziening in de behoefte aan levens middelen van Duitschland. Geschiedt dit ook uit liefde voor de neutraliteit?" De ,,Voss. Zgt." zegt: „Washington moeten begrijpen, dat men in Duitschland deze houding van Ame rika niet spoedig vergeten zal." En de „Berliner Lokal Anzeiger": „Het Duitsche standpunt in deze quaestie rust op besliste volkenrechtelijke grondslagen en op de praktijk. De houding van Ameri ka is slechts te verklaren uit de zucht naar handels winsten van de wapenfabri kanten." Japan en Duitschland. Amerikaansche bladen bevatten een arti kel, overgenomen uit het Japansche dag blad „Chugatshimpo", waarin wordt ver klaard, dat Japan spijt gevoelt door het verdrag met Engeland genoodzaakt te zijn geweest tegen Duitschland te strijden. De geheele toestand in Japan is zoodanig, dat een bondgenootschap met Duitschland aan de Japansche politiek een grooter succes zou verzekeren, dan dat met Engeland en Rusland, wier belangen tegen de Japan sche ingaan. De geschillen tusschen Japan en Duitschland kunnen spoedig in verge telheid geraken; reeds thans wordt alge meen in Duitschland erkend, dat de be handeling der helden van Tsingtou hoogen lof verdient en dat Engelschen en Fran schen daaraan een voorbeeld kunnen ne men. Jaoan kent evenmin haat tegen de Duitschers; bij de sluiting van den vrede zal Japan wel trachten Duitschland tevre den te stellen. De „Ayesha". De bemanning van de „Ayesha", het landingskorps van de „Emden", is op 27 April in de Arabische haven Ledd ten zui den van Djedda aangekomen, nadat het haar gelukt was ten tweeden male de En- gelsch-Fransche bewakingsstrijdmacht te verschalken en den langen weg van Ho- deida naar Ledd (300 mijlen) af te leggen, zonder door den vijand bemerkt te zijn. Op den verderen marsch over land werd zij door Arabieren, die door do Engelschen waren omgekocht, aangevallen. Na een gevecht, dat drie dagen duurde, werd de aanval der rooversbende afgeslagwi, en toen was de weg naar den Hedjas-spoor weg vrij. De dappere schaar had echter zware verliezen geleden. Volgens een telegram uit het Turksche hoofdkwartier zijn de luitenant ter zee Ro derick Schmidt, de matroos Rademacher en de stoker Lauig gesneuveld, terwijl eenige lieden van het l'urksche geleide en twee matrozen zwaar en een ander ma troos licht gewond werden. De gewonden worden verpleegd in het militaire hospitaal te Djedda. Verschillende Oorlogs berichten. De Duitsche vloot in de Noordzee. Of ficieel wordt uit Berlijn gemeld: De Duit sche hoogzeevloot deed in den laatsten tijd herhaaldelijk kruistochten in de Noordzee, en kwam daarbij tot in Engelsche wateren, zonder dat op een dier tochten Engelsche oorlogsschepen 'werden aangetroffen. Een onrustbarend bericht. Het bureau Havas deelt een bericht mede van den correspondent van de«,,Tribuna" te Triest, 'lat niet alleqn Triest, maar de geheele streek aan de Adriatische Zee zonder brood is. Ook in andere gedeelten van Oostenrijk zou de voorraad uitgeput zijn; voor het einde van April zou geheel Oostenrijk zonder brood zijn en voordat Mei ten einde is, zouden ook de andere voorraden uitgeput zijn. Tegenspraak. Uit Weenen seint men: Berichten aan de bladen uit het oorlogs persbureau constateeren, dat het door de pers der Ententemogendheden verspreide bericht als zouden bij de laatste gevechten in de Karpathen twee 30.5 c.M. mortieren door de Russen zijn buit gemaakt, onjuist is. Het kan hier slechts twee mijinverpers betreffen. Veevoeder. In Oost-Friesland is offi cieel bekend gemaakt, dat weer voldoende veevoeder in voorraad is, en dat aardap pels en suikerbieten, in stukken gesneden, een welkom voedsel zijn voor rundvee, schapen en varkens. Meer vee wordt weer aangehouden, hooi en stroo worden weer ingekocht. Regenjassen voor de troepen. In Oost- Friesland wordt geld ingezameld om de manschappen der troepen te velde van een goede regenjas te voorzien. Men wil eerst de troepen van den Kroonprins en van von Hindenburg van deze kleedingstukken voorzien. Fransche yliegers gedood. Naar de „Bas. Nachr." melden, vond een patrouille in het Hardtbosch, bij Ottmarsheim tus schen Mühlhausen en de Rijn een half vernietigd Fransch vliegtuig. Twee vlie gers lagen er dood naa9t, een luitenant en een sergeant. Men vermoedt, dat het een .der Fransche vliegmachines is, welke on langs een bezoek brachten aan het oefe ningsterrein Neuenburg, doch door het op hen afgegeven vuur verdreven werden. Zoowei de lijken als de machine droegen de sporen van talrijke schotwonden. Het hoofddeksel van den Franschen soldaat. Volgens eon mededeéli'ng van de „Ntouvelliste" te Lyon overweegt het legerbestuur de vervanging van de kepi door een staten helm. De autoriteiten moeten op dit denkbeeld gekomen zijn tengevolge van het feit, dat zoovele sol daten in het hoofd getroffen worden. De nieuw© helm beschermt mek, slapen en voorhoofd. Reeds worden de noodige proeven genomen. De Tsaar. Een telegram uit Petersburg meldt, dat de Tsaar door de propvolle straten van Lemberg naar het paleis van den gouverneur reed, waar hij op liet bal kon verscheen. In antwoord op de toejui chingen van het volk dankte de Tsaar voor de ontvangst en eindigde zijn toespraak met een: Lang leve het machtige en ondeel bare Rusland! In de Dardanelles Reuter seint uit Sofia: Vluchtelingen melden, dat de geal lieerden troepen aan land zetlteai t© Enos (een plaatsje aan de Turksche kust \an d© Aegeïséhe Zee, nabij Ren mond der Maritza.) Het Turksche garnizoen verd teruggetrokken, Rusland cn Italië. De Russische ge zant baron von Giers vertrekt begin Mei van Rome over Boekarest naar Nisj. I)e gezant sprak tegenover den ltaliaanschen correspondent van het Wolff-Bui'eau, ii> zeer hartelijke en waardeerende bewoor dingen over Italië. Italiië en Oostenrijk. De „Avanti" schrijft: De vroegere persstemmen over het onderhoud van senator Carafa met vorst v. Bulow konden den indruk wekken, dat de Oostenrijksch-Italtsrftfische onderhande lingen afgebroken zijn. Volgens betrouw bare inlichtingen duren de besprekingen voort. Sonnino zal Donderdag een bespre king met v. Bulow hebben. Italië en de oorlog. Senator Carafa verklaart in de „Comere della Sera", dat zij een onderhoud verzocht met Salandra om den premier in kennis te stellen van de meening van een aantal senatoren, dat Italië slechts dan naar de wapens moet grijpen, wanneer dit geheel onvermijde lijk is. Studentenstaking? Volgens Zwitser- sche bladen heeft liet curatorium van do Polytechnische Hoogeschóol te Milaan de colleges geschorst wegens betoogingen te gen een Duitschen hoogleeraar. Het collegium heeft thans allen studen tenkorpsen verzocht tot een algemeene staking over te gaan. Vredespropaganda? Frithjof Nansen reist naar New-York voor een bijeenkomst waarvan het doel niet bekend .is. Naar de correspondent van de „Voss. Zeitung" verneemt, betreft het een bijeenkomst van invloedrijke personen uit neutrale landen ten behoeve van een krachtige vredespro paganda. Japan en Amerika. Het Reuterbureau verneemt uit Washington, dat de comman dant van den kruiser „New-Orleans" rap porteert, dat hi) niets bemerkt heeft van de beweerde bedrijvigheid van de Japan ners aan de kust van de Turtlebaai (Mexi- caansche kust). Alleen zijn zij bezig het wrau van net oorlogsschip „Asama" te bergen. Verder wordt uit Washington geseind, dat volgens mededeeling van den Japan- schen gezant alle Japansche oorlogssche pen, die zich voor de Amerikaansche kust ophielden, bevel hebben ontvangen naar Japan terug te keeren, met uitzondering van de oorlogsbodems, die zorgen voor het bergingswerk. De speelbank te Monte Carlo en de oor log. De Speelbank te Monte Carte be hoort ook al tot de instellingen, die ten gevolge van den oorlog minder gunstig hebben „gewerkt". lm 1<W. afge.loopen jaar heeft de winst „slechts" Frs. 14.46 inil- LLoen bedragen tegen Frs. 36,45 im 1913. Buitenlandsche berichten. Aardbeving in Italië. De Milaansche bladen melden, diat een hevige aardbeving heeft plaats gehad in Ponbe-Potlto'i in Perugia, die niet >col materie el e schade aanrichtte. De bevol king is echter zeer beangst e,n kampeert im de open lucht. Ook uiiit andere plaatsen worden hevige aardschokken genuekl. De Godsvrede in Duitschland. De „Vorwürts" begint zich er reed4 meer over t© verontrusten dat die socia listische wenschen voortdurend lijden onder de eenzijdige opvattingen, welke de nieit-socialistischc meerderheden in be stuurslichamen ten aanzien van den „Godsvrede" huldigen. Zoo werd te Lör- rach in Baden een soci.aal-dem.ocro/tischc motie, die inhieLd de stedelijke bekendma kingen ook in het socialistische blad „Volksmacht" te doen piibliceeren, door den Gemeenteraad verworpen. De gemeen teraad te Karlsruhe wees eveneens de vraag om loonsverhooging af, met het oog op de kosten en omdat de arbeiders iraot een groot gezin zich tot het Steuncomité kunnen wenden. Nederland en de Oorlog. De ingetrokken zilver bon 9. Bij kon. besluit is bepaald, dat tot en met 31 December 1915 de ingetrokken z.il- verbons van f 1, van f 2.50 en van f 5 ten kantore van het agentschap van het mi nisterie van Financiën te Amsterdam tegen wettig betaalmiddel kunnen worden inge wisseld. Het we rpen van bommen naar de Zevenhergen". Zooals bekend, heeft de Nedcrlandsebe gezant te Berlijn op 25 Maart j.l. aan de Duitsche regeering de bedenkingen van die van Nederland kenbaar gemaakt wegens het in gevaar brengen van het s.s. „Ze venbergen" in de nabijheid van welk schip twee bommen waren neergekomen, ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1