3 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. jaargano No. 1666 xjzid&hoe(2oti4a/n£ BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN OeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering {D het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bijonze genten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent ZATERDAG APRIL- 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. 9it nummer bestaat uit drie bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. Maandag 2en Paaschdag il „de Leidsche Courant" niet verschijnen. PASCHEN. paschen. 't Is een feest van vreugde en van blijdschap! 'i Is eem feest van geloof, omdat wij Christus, Dien wij (hebben aanschouwd, vernederd en versanaad, nu zien in de Drie van Zijn wonderbare Verrijzenis, 't Is een feest van Hoop, omdat Chris tus i6 venezen els het Hoofd der Kerk, de ledematen voorgaande in heit eeuwige Leven, ons bereidende teen oaiverganke- Iijk Heil. 7, Is een feest van Liefde, omdat de Verrijzenis is .de bekroning en vervolma king van het ontzagigelijk werk der God delijke Liefde, onze verlossing en heili ging- daarom juicht de kerk in jubelende vreugde en stort zij haar blijdschap uit in de rijke pl-echtiigheid barer liturgische ceremoniën en in de treffende schoonheid harer liturgische zangen. Hoort hoe hot Victim ae pascha- li laud es (na den Epistel) als een. |triumph-lied in jubelende ionen opstijgt breed uitdeint in de vlu-dhit v.an de lonbei'emmerde vreugde eener in dank baarheid opgetogen ziel. „Wilt, Christenen, verheugd uw zan- 9n 't Paaschlam wijden. „Het Lam kocht-de schapen vrij. Chris tus, Zelf onschuldig, mocht ons, zondaars, verzoend, weer tot zijn Vader leiden." Zonder eind en zonder maat doet de Kerk het blijde Alleluja weergalmen door de gewelven van Gods huis. ,,Dit is de dag, dien de Heer beeft gemaakt: la ten wij ons dus aan vreugde -en vroolijk- overgeven!" zoo spreekt ons 'dé Kerk onophoudelijk in Ihet breviergebed toe. „Ik ben verrezen en toc-h nog- met u, Al leluja!" met die woorden begint zij het H Misoffer. En alle gebeden der H. Mis ademen dezelfde vreugde, en als de dia ken den geloovigen aankondigt, dat het hoogheilig Offer is voltrokken, jubelen nogmaals 'de vreugdekreten uft bet dank bare hart, nog tweemaal doet hij op ver- lieven toon het Alleluja weerklinken en tweemaal herhaalt het zargk-oor dien- iclfden zegekreet. Paschen. 't Is een feest van vreugde en van blijdschap! Ook d i t jaar? Ea- wordt, tengevolge van d?n oorlog zoo veel, zoo nameloos, zc-o onzegge'.ijk veel geleden. Wie zedf niet cn- 'J?r dat lijden gebukt gaat, hem moet •ach diep in het hart slaan de ellende van duizende-n en duizenden zijner inede- mwischen. Toch kan ook d d t jiaar Paschen voor wis een feest zijn van een vreugde en een blijdschap, die worteden in het Geloof, de Hoop en de Liefde. Het geloof in Christus, Wiens kruis nu voor ons staat niet slechts als een teeken van Lijden, dotih ook als een symbool dnzea- verlossing. Be Hoop op Christus, Die redden zal allen, -die op Hem hertrouwen, redden zal de maatschappij, .als .d-e individuen zich weer keeren tot Hem, hun Hedl. De Liefde tot Christus, die den zwaarsten last licht en de bitterste smart zoet kan maken. Als 'een. deesem doortrekken ons die gevoelens van Geloof, Hoop en Liefde, oplat wij ze kunnen, uitdragen voor de wereld, daardoor mede werkend a a n d e redding der maatschappij. Enkele weken gel-eden schreef de bis] 'schop van Seckau, mgr. Schuster, aan Zli" diocesan en, zoo trap pant-juist: -De huidige beschaving is een bescha- zonder God geweest -en heeft slechts NHuurlijke doeleinden nagestreefd. Het bovennatuurlijk doel der ziel werd door "oor geheel verwaarloosd. 0 gevolgen, zijn niét uitgebleven, even- als ten tijde der klassieke heiden se beschaving. God heeft de menschen oon de woeste kracht hunner hartstorh- n overgelaten. Het huidige geslacht, niettegenstaande alle wetenschap, -wisten cultuur, geheel voor het lichaam ls daarbij tot zulk een diepte van haat Y.n7;",k €e-n woestheid in den strijd ver ge en' Zooals men het zelfs bij de wild- Volkeren van den aardbodem nog niet wieefd heeft. Huidige oorlog is het resultaat van shaving zonder God, van een be- sohavLpg zonder Jezus Christus, van een hooge politiek zonder godsdienst." Dat de vreugde en de blijdschap onze zielen op dit Paaschfeest mogen doorstroo men en ons de kracht mogen schenken om, allereerst in ons zeiven, mede te werken tot den opbouw van een bescha ving iin God, gegromd op en doortrokken van het Geloof in, de Hoop op en d-e Lief de voor den Verrezen Heiland. V Een beproefd middel. Het ,,Hbld.", dat uit den huidigen crisis in de ,,S. D. A. P." 't liefst een meer ge zonde linker politiek zag voortkomen men heeft aan de overzijde al wat gesuk keld met de roode vrienden! „verwacht van het Paaschcongres geen wonderen". Het orgaan schrijft zelfs: „Er zal, wie weet, geplakt en gepleisterd worden. Er zal ten slotte allicht nog meer dan vroeger gezamenlijk op het kapitalisme worden afgegeven en, nog luider clan te voren, gezamenlijk de Internationale wor den gezongen." Juist, juist! Ziedaar het middel om on derlinge verdeeldheid te bemantelen. Om het met een variant op een beroemd woord te omschrijven: De gedachte aan den ge- meenschappelijken vijand moet de inner lijke geschillen ovenheerschem. 't Verbaast ons niemendal, dat het „Hbld." tot dergelijke onderstelling komt. Is het niet aan de linkerzijde al zoo vaak toegepast; dat beproefde middel: gezamen lijk afgeven op het clericale spook? Hoe verdeeld men er ook was, frisch aangehe ven de Internationale van het anti-clerica- lisme en daar gingen de linker scharen met den paradepas naar de stembus. In dit verband maken wij ons omtrent het roode congres heelemaal geen illusies. Hoe ook de afloop er wezen moge, de lin ker partijen zullen mekaar wel. weer vin den. De anti-clericale Internationale heeft voor de heeren daar betoovei ênde klanken! Twee Britsche stoomschepen zijn in den grond geboord door de Duitsche duikboot „U 28 Drie Britsche trawlers werden in <!o tuurt van Shields door de „U 10" in den grond geboord. Van het Westelijk oorlogs terrein. Wat is -liet geweest een beursma- noeuvre of een te vroeg geboren April grap het bericht dat 's middags van den 31stem Maart op de Amsterdamscbe beurs liep, als zouden de Geallieerden aan den Yser het front der Dui-tschers ver broken en hun een groote nederlaag toe gebracht hebben? In de telegrammen en communiqués v.an weerszijden is letterlijk niets, dat, zelfs indien het wat aangedikt en opge sierd wordt, als de kiem of de kern van zulk een bericht zou kunnen dienen. Het relaas der voorvallen aan het Westelijk front is lederen dag nog van dezelfde ste reotype ze vurigheid, en de laatste dagen zelfs matter en vager dan gewoonlijk. Eigenaardig is, .dat op den morgen van dienzelfden dag in verschillende Duitsche garnizoenen in België plotseling alarm is gebazen. Staat er verband tusschen de oipwinding ginds en hier? De telegrafi sche gemeenschap van België met Holland is echter, wat het door de Duitsohers be zette Belgische gebied betreft, zeer be perkt, en aan strenge censuur onderwor pen. Een bericht als het bedoelde zou na- menlijk door de Duitsche censuur niet zijn doorgelaten. Maar het is even goed mogelijk, dat onafhankelijk van elkaar bi-er en in België het gerucht is ontstaan. Het ongeduld staat strak gespannen. Er is maar iets nooddg om te doen gelooveïi, dat er iets gebeurt, waardoor er „schot" in dien oorlog komt. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Ook op het Oostelijk Oorlogsterrein valt niets bijzonders voor. De overzichtschrijver van het ,,Vad." geeft de volgende schets van den toe stand. De Russen staan tusschen den Lupkow- pas en Bartfeld, dus in het stroomgebied van de Ondava en de Laborce, nog steeds op Hongaarsohen grond. Dit blijkt c-ok uit ihet Berlijnsche bericht, dat de strijd voortduurt in het comitaat Saros, want al-leen in de Hnngaarsehe landen draagt een- provincie of district den naam comi taat, en Saros is inderdaad dat comitaat waardoor do beide genoemde rivieren stro omen. Verder geeft die vermelding, dat de burgerlijke ambtenaren in Bart feld (ongestoord hadden kunnen door gaan met hun werk, stof tot denken.) (Barfeld is een Hongaarsch stadje). Is de toestand dus in zooverre nog de zelfde, dat de Russen hiemog op Hon- gaarschen grond staan, gevorderd zijn zij sedert eergisteren niet. Wel echter blijkt uit een- paar plaats aanduidingen in een der telegram men nu weer, dat zij ten O. van den Duklapas nog niet over de Karpathe-n heen n Volia Michowska todh Ligt op den berg kam, en Lutowiska op de fwjrdehjnö helling van het gebergte". tus schen die twee plaatse* (w.aar o.a. Cisna ligt) is dus Galisiisch en niet Hongaarsch. Het was cUL&r dat de Russen tot aan de heupen in de sneeuw moesten vechten, en onder het vuur des vijands de ontzag lijke hindernissen overwinnen van een dicht bosch op het gebergte dat boven dien nog met prikkeldraad was versperd. Dat de Oostenrijkere moeite hébben om de opdringende Russen tegen te houlen, blijkt, overigens wel u-it het ontnemen van troepen aan de Bukowina, waar zij juist eenig succes hadden gehad door achteruitwerping van de Russen over de grens van Bessarabië. Verschillende Oorlogs berichten. Gedoopt in de loopgraven. De „Croix" verhaalt: Yves Real del Sarte, een broeder van Maxime, den voorzitter der „Carnelots du roi" had in een loopgraaf kennis ge maakt met een jong Parijsch soldaat, die nooit over godsdienst had hooren spreken. Yves Real del Sarte begon hem te onder richten. De soldaat had zich zeer gehecht aan zijn ijverig catechismusdeeraar toen tot een nieuwen aanval werd besloten en ver wacht word-, dat 't zou gr ..u^-spennen". Yves waarschuwt den jongen neophiet en vraagt hem, of hij gedoopt wil worden, welk voorstel de jonge Parijzenaar van ganscher harte aanvaardt. De bekeerling is in het gevecht gesneu veld en zijn weldoener is gevangen geno men. „Het was een der schoonste dagen van mijn leven" schreef Yves Real del Sarte, aan een vriend. Vliegers. Donderdagavond verscheen een vlieger der bondgenooten boven Mül- heim (Baden) en wierp een bom. Er werd slechts geringe schade aan gebouwen ver oorzaakt. Dien eigen avond verscheen ook een vlieger der bondgenooten boven Neuenburg a/d Rijn en wierp drie bommen, die slechts onbeteekenende schade aanrichtten. Engelsch stoomschip in den grond ge boord. Het Britsche stoomschip ..Seven Seas" 1194 ton metend is op de hoogte van Beachyhead zonder voorafgaande waar schuwing door een Duitsche duikboot tot zinken gebracht. Het zonk binnen drie minuten. Elf personen van de bemanning van 18 koppen verdronken. Britsch trawler gezonken. Drie Brit sche trawlers werden gistermorgen in ds buurt van Shields door de Duitsche duik boot U 10 in den grond geboord. De be manning werd gered. Duitsche duikboot aan de Spaansche kust. Een Britsch stoomschip is op 60 mijlen afstand van Kaap Finistere door de Duitsche duikboot U 28 in den grond ge boord. Een Britsch stoomschip bracht de bemanning van 38 koppen van Lissabon over. Nederland en de Oorlog. Een Hollandsch stoomschip is in de lu'pht gevlogen. Eén persoon gedood en acht vermist. In de lucht gevlogen. Het stoomschip „Schieland" van de Scheepvaart- en Steenkolen-Mij. te Rotter dam, kapitein Duit, een bemanning van 16 personen hebbende, is Donderdag in de lucht gevlogen op 24 mijlen afstands van Spurn (Zuid-Oostpunt van Yorkshire). Een der zeelieden werd in stukken geslagen, terwijl anderen verbrandden. Acht perso nen worden vermist. Vermoed wordt, dat dezen in een kleine boot ontkwamen. Ka pitein Duit bevindt zich onder de geredden en is te Huil aangebracht. Beschieting eener Holland- sche Vissc hersboot. De oorlogscorrespondent M. van „De Tijd" schrijft: Heden sprqk ik in Cadzand den schipper v. d. Heuvel, wiens visschers. böot de vorige week is beschoten. Hij ver telde mij, dat hij aan het visschen was op Hollandsch gebied, doch in de nabijheid der grensscheidingen. Plotseling werd er vanuit Knocke met een kanon geschoten en ontploften de granaten niet zoo ver van zijn boot. Nog dacht de schipper niet aan opzet, toen plotseling een granaat op een meter of vijftien afstand van hem in de zee uiteenbarstte. Toen begreep hij, dat het gemunt was op zijn boot, die gelukkig- niet geraakt werd. Even later ving hij op zijn boot een postduif op, die vanuit zee bleek opgela ten en die een kort rapport overbracht. Dit rapport is in handen gegeven van onze militairen, terwijl de schipper de duif om hals heeft gebracht en opgepeuzeld. Over het gebeurde heeft de schipper op zijn beurt een rapport opgemaakt en het aan onze militaire overheid ter hand ge steld. Een waarschuwend woord. De „Soldaten-Courant" bevat „Een waar schuwend woord aan de „Kameraden", waarin tot de militairen o.a. het volgende wordt ge- zegd: Kameraden! Heel Nederland is trotsch op de wijze, waarop na een schitterend en goed verloop van onze mobilisatie, leger en vloot reeds 8 maanden hun plicht doen, hun moei lijke en zoo ingespannen taak volbrengen. Het moet u met recht matigen trots vervullen, dat ons volk op zijn weermacht ten volle tot in het uiterste vertrouwt en daarvan gaarne bewijzen aflegt. Past daarom met verdubbelde zorg op voor gebeurtenissen als de Utrechtsche st:a itrelle- tjes, die zoo lichtelijk ontaarden kunnen in ge beurtenissen, waarvan voor u en uwe gezin nen de gevolgen niet zijn te overzien. Laat u onder géén omstandigheid door een troep straatschuimers misbruiken voor relletjes, waarop die lieden steeds belust zijn. Waakt met alle fierheid, die immers in icde- ren soldaat is, tegen pogingen van een bin- nenlandschcn vijand, om uw soldatenrok te bezoedelen met daden, waarover gij u later zoudt te schamen hebben. Gij, kameraden, hebt het in uw hand om te zorgen, dat op dezen tijd, waarin het om de hoogste belangen van het land gaat, latei- met plei zier en voldoening kan worden terug gezien. Zelfzucht en zelfdiscipline staan het hoogst. Zij, evenals uw verantwoordelijkheids gevoel, tegenover het land, moeten beletten, dat gij u in welke stemming dan ook, laat gebruiken voor straatkabaai, dat gewoonlijk de inleiding tot ernstige ongeregeldheden vormt. Gij zijt daarvoor te goed en wij weten-, dat gij het vertrouwen uwer superieuren noch het vertrouwen van het land zult beschamen. Blijft dan steeds verie van hen, die u op den weg van wanorde willen brengen, terwijl het kleed, dat gij draagt, reeds het teeken van de grootst mogelijke orde is. Geen verandering in de Duitse hN ederlandsche betrekkingen. In Duitsche gezantschapskringen, lie gezant zeer goed op de hoogte zijn, ver nam ik heden dat de heer von Kühlmann dezelfde politiek als zijn voorganger zal volgen en er naar zal streven om de tusschen Duitschland en Nederland te goede en vriendschappelijke betrekkingen handhaven. Het samentreffen in één week tijds van de bekende vijf voorvallen tei zee i's volgens mijn zegsman, aan wiens gezag in deze valt te twijfelen, uitsluitend een ongelukkig toevallig gevolg van de verscherping der Duitsche actie ter zee en is in geen geval uit te leggen als een tee ken van koerswijziging jegens Nederland. „Hbld." D.e Indische leening en een cadeau. Op de vragen. van den heer Van Vuu- ren, betreffende de uitgifte van de Indi sche leeni'ng: „I, Ma.g uit de me de deeling, dat de In dische leening ruim is voïteekend, in ver band met de verklaring van den minister van Koloniën in de vergadering van 2 Maart j.L, dat bij de verschillende af spraken met verschillende personen voor aanstaande op financieel gebied, steeds verschillende re-solutoire condities zijn gemaakt, worden geconcludeerd, dat de leerling in haar geheel is geplaatst tegen dein koers van 97 pCt.? II. Zoo neen, op grond van welke af spraken, aan wie, tot welke bedragen en tot welken koers is of wordt een deel der leening gegund tegen een koers beneden 97 pCt.?" heeft de minister van Koloniën, de heer Pleyte, het volgende geantwoord: „De resolutoire condities hadden, be trekking op afspraken omtrent de over neming van de leening door de groep •bankiers, door wie ten slotte de inschrij ving voor het publiek is open gesteld. Die groep had zich verbonden, om, onder voorbehoud, een deel der leening over te nemen tot oen koers van 95 pCt. en ho rendien het recht bedongen om uiterlijk drie dagen voor den eersten dag, waarop aan het publiek de gelegenheid zou wor den ggeven om zijn inschrijvimgsbi 1 jeltén in te eltvenen, ook de overige obligatiën der leening tegen dien koers te koopen, teoi einde de ui'tgi'fte voor,eigen rekening te doen geschieden. De groep heeft van dat recht gebruik gemaakt. T .ris was met do groep overèengeko- cien2 dat de koers van uitgifte aan bet publiek op 97 pGt. zou worden gesteld en dat ook bij de uitgifte voor'haar reke ning aan tusschen personen (commissio nairs enz.) de in Nedertamdsch-Indië ge* bruikelijike pCt. provisie zou worden toegekend, en dat ook degenen, diie win der zuiLke bemiddeling tot een bedrag van ton minste f 500,000 nominaal op eigen naam zouden hebben ingeschreven, over het hun toegewezen bedrag dezelfde pro visie zouden genieten; een en ander ten laste van de groep." De bankiers, die de leening overnamen, hebben l1/*» pCt. van 62'/- millioen f 937,500 aan de zaak verdiend.... Dat muisje zal nog wel een staartje hebben! Verloven. De Bond van Nederlandsche Lederfabri- kanten heeft tot den Minister van Oorlog het verzoek gericht, om ten tijde van he. schillen en oogsten der eikenschors aan dc werklieden, bij den schorsbouw betrokken^ de noodzakelijke verloven te willen toe staan, teneinde er op zoo ruim mogelijke schaal gearbeid zal kunnen worden aan de productie van het meest noodzakelijke looimateriaal, dat voor de vervaardiging van militair leder in aanmerking komt. Itoggcboercn-eer 1 ij kheid. In tal van plaatsen in de provincie Gro ningen wordt rogge, <li doc-r landbouwers is achtergehouden, il- r le politie in beslag genomen. Het blijkt, >..it thans de beschik bare hoeveelheid nog grooter is, dan de boeren in October opgaven. En er is al ruim 5 maan den van gebruikt! Dat ook met de bestemming der rogge ge fraudeerd wordt, bleek nog dezer dagen, toen bij een landbouwer in een andere gemeente een hoeveelheid rogge, vermengd met ander graan, in beslag is genomen. Het was bestemd om aan het vee te worden opgevoerd niet tegenstaande dit uitdrukkelijk verboden is. Met een cn ander slaat ook waarschijnlijk in verband de weigering van den minister van Landbouw om nan de landbouwers ver gunning te geven de g. lichte ofafvnlroggo voor veevoeder te bestemmen. Op een des betreffend advies van de landbouwvereeniging te Schildwoldc zond de minister een afwij zende beschikking. R. K. Volksbond. De vergadering van den Centralen Raad van den R. K. Volksbond .zal te Delft ge houden worden op Zondag 30 Mei. Naar de Federatie der R. K. Diocesane Middenstandsbonden. Op 21 April a.s. .zal te Breda een verga dering plaats hebben van de Geestelijke Adviseurs en twee bestuursleden van elke Diocesane R. K. Middenstandsvereenigiirg, teneinde de federatie nogmaals te bespre ken. De twee bestuursleden zijn respec tievelijk gekozen uit diegenen, die de vo rige vergaderingen niet hebben medege maakt, teneinde mogelijke animositeit te voorkomen. Het weekblad „Rome". In de gisteren verschenen laatste afleve ring van den derden jaargang deelt de redactie mede, dat de uitgave van het tijdschrift gestaakt wordt. Korte Kroniek. Te 's-Gravenhage is op 71-jarigen leef tijd overleden dc gepensioneerde majoor der artillerie van het Nederlandsche leger jhr. E. M. van Beyma. Naar het Centraal Bureau van den Volksbond tegen drankmisbruik ons meldt, is deze Bond uit de Nationale Commissie tegen het Alcoholisme getreden. J. P. J. Viddeleer t. Met droefheid zullen velen vernemen het overlijden van den heer J. P. J. Viddeleer, in leven onderwijzer aan dc R. K. Jon gensschool in de Haarlemmerstraat alhier. Na een ongeneeslijke ziekte van acht maanden is de heer Viddeleer op 26-jari- gen leeftijd te 's-Gravenhage overleden. De heer Viddeleer stond niet slechts bekend als een goed, een inderdaad K a- t h o l i e k onderwijzer, maar had zich ook vele verdiensten verworven op het ge bied van het Roomsche vereenigingslcvon. In de Katholieke onderwijzerswereld wist een ieder, dat collega Viddeleer immer zijn tijd beschikbaar wilde stellen voor de belan gen van onderwijs en onderwijzers. Welke Roomsche actie hier ter stede riep vruch teloos de hulp in van dezen wakkeren pionier voor het Katholiek Vereenigingsle- ven? Noemen wij slechts het plaatselijk Comité van de K. S. A., de St. Vincentins- Vereeniging, de Jonge Garde, om niet ver der te gaan, en daar rijst voor ons op r^n respectabele hoeveelheid arbeid, we'Re misschien geen tien anderen met evc-nvcel of veel meer tijd kunnen verrichten... Die onvermoeide arbeidskracht van den heer Viddeleer. vond haar bron in ceu diep

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1