In Winkels 3 BUITENLAND. De Oorlog. jaargang. No. 163& BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze «genten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent WOENSDAG MAART. 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van t-5 regels f0.75, elke regel moer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regols 50 cont, Iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingon van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentlën) van 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Ommekeer. Men is nog steeds bezig den auteur Heijermans te huldigen naar aanleiding der 500ste- opvoering van Op hoop van Zegen. Zulke jubilea zijn taai van leven. De jongste huldiging geschiedde te Den Helder, waar den schrijver o. a. een krans werd aangeboden door den Bond voor Min der Marinepersoneel, terwijl een soc.-dem. militaire club hem een wandelstok schonk. In zijn dankwoord verklaarde de heer Heijermans zich vooral getroffen door het feit, dat thans een gewoon matroos en een soldaat persoonlijk een huldeblijk konden aanbieden, iets, wat, ten tijde dat ,,Op hoop van Zegen" geschreven werd, onmo gelijk was. Hij noemde dit een verheffend verschijnsel in dezen nederdrukkenden oorlogstijd. Hier mag inderdaad van een ommekeer worden gesproken. De tijden liggen waar lijk nog niet zoo ver achter hns, dat aan militairen een dergelijke uiting van onmis kenbaar sociaal-democratische strekking zou verboden zijn. Wijst dit op een zoodanig veldwinnen der roode beginselen, dat de autoriteiten zich erbij moeten neerleggen? De quaestie is eenvoudig deze, dat de sociaal-democratie tegenwoordig zoo mak is: zij eet uit de hand. Onzerzijds mag in genomenheid bestaan met het feit, dat de roode beginselen tegenover de vaderlands liefde en het plichtsbesef schipbreuk heb ben geleden, maar of de heer Heijermans van z ij n standpunt wel van een „verhef fend verschijnsel" kan spreken, betwijfe len wij. Niet bij de samenleving was de omme keer te bespeuren, doch bij de sociaal- democratie. Mr. Troelstra's quasie-held- haftige brochure is er het bewijs van. Weinig nieuws van de Oorlogster reinen. De Zee-Oorlog. De Ver. Staten en do handelsoorlog. De be schieting der Dardanellen-forten. Van het Westelijk Oorlogs terrein. De gevechten bepalen zich nog altijd tot he-t nemen van beele en halve loopgraven. Volgens het Duitsche groot-hoofdkwartier werden in Champagne sterke vijandelijke strijdmachten onder geweldige verliezen teruggeslagen. In het Argonnenwoud wer den meerdere loopgraven gencanen en een aanval op Vauguois werd met bloedige verliezen afgeslagen. De Fransche en Engeüische communiqué's Diaken, ons ook niieit veel wijzer. De üuit- «chers hebben ten Z.O. van St. Eloy een aanval gedaan maar werden door de En- getechem teruggeslagen. Er is sprake van 'het op schitterende wijze nemen van een loopgraaf door een detachement Cainadee- sche infanterie. Het Fransche legerbe- richt meldt nog, dait bij Chapelette in de Vogezen 300 M. herwonnen zijn. In het Westen denkt men blijkbaar laten ze in het Oosten maar vechten, de Russen moe ten het vuile werk maar doen. Van het Oostelijk Oorlogs terrein. Ook unit het Oosten dezelfde berichten op het o ogenblik; aanvallen worden afge slagen en stellingen en hoogten gehand haafd. Volgens het Oostenrijksch legerbericht duren ten Zuiden van- den Dnje&ter de ge vechten voort. In Polen en West-Galicië hebben slechts art/i Llori e-geveehten plaats. In de Boekowina is het rustig. Volgens een bericht uit Boedapest is, on danks de mensohemmassa, die de Russen dn het veld brengen, de positie der Honga^ ren an de gevechten ten noorden van Wyskow en de aanvallen van Oeszok uit stekend. De handelsoorlog op zee. Gelijk wij ireeds mededeelden hebben de geallieerden tegenmaatregelen genomen die hierop neerkomen, dat zij zullen zor gen dat Duitschland van alles verstoken blijft. Hetgeen wederom beteekent dat de neutrallen het gelag zullen betalen. De maatregelen toch van beide partijen be wegen zich in die richting. Duitschland zegt hoffelijk: vaart maar zooveel gij wilt; doch past op niet in de buurt te komen van het terrein van den 6ürijd, en ook niet daar en daar. Doet gij het dan loopt gij gevaar door mijn omder- fceeërs getorpilLeerd, door mijn mijnen in de lucht geblazen, door mijn luchtsche pen met bommen behagald fce worden. De Geallieerden nemen nu het woord en voegen den zeevarenden kalmeerender- wijze tóe: stoort u aan die praatjes niet, zend maar gerust uw schepen uit, maar len dat zij koopwaren inhouden, die be stemd zijn voor, behooren aaai of afkom stig zijn van don vijand, dan houden wij die schepen aan en brengen ze op. De strafoefening van de geallieerden te gen Duitschland kan onze scheepvaart en die van alle neutrale landen ernstig belem meren. Ligt het b.v. in het voornemen der verbondenen ook de booten der geregelde stoomvaartlijnen en allerlei andere vaar tuigen, wien geen redelijke verdenking treffen kan, naar een Fransche of Engel- sche haven te brengen, om ze daar te on derzoeken, dan zou onze scheepvaart door1 dezen maatregel een leelijken klap kunnen krijgen. Onze regeering, die bij vorige gelegenhe den zoowel bij Engeland als bij Duitschland op waardige wijze heeft geprotesteerd, zal waarschijnlijk niet nalaten ook nu aan de Geallieerden haar bezwaren kenbaar te maken. De toepassing van den maatregel in de practijk zal echter moeten worden afgewacht, om met eenige juistheid te be palen, hoe ver hij strekt. De Vereenigde Staten hebben aan Duitschland en Engeland een voorstel ge daan. Het komt hierop neer: le. geen drij vende mijnen meer, of mijnen, die na het losraken gevaarlijk blijven; 2e. geen ver nietiging van koopvaardijschepen onder neutrale vlag door onderzeeërs, dan na INGEZONDEN MEDEDEELING 1 GULDEN PER REGEL. bestaat, «ftlêreDOnne-viaagïnaatïeelhoogfgnelcWaliféii rijst a I2'cL pet -pand. Maar iri deae-tijjjen rijs» hét voedingstniddellbïfvuitnemendheid Is, en dè voorraad 'in ons land voor langen tijd toereikend is. Ter beoordecfing van onze kwaliteit wordt'U' verzocht neTenstaandenifioupopJJLte.wisselen in een der-bekende Lwinkels-svan 'P.iDE/GRUYTER>& Zn. Grutterswaren» Koffic,„Thee, CacaO en Boter. RECLAME COUPON. 21 Tegen"inwisseling^vatTdezen coupon iri~een '-onzer.winkels geven wij gedurende deze eo de - volgende .-\yeekbij aankoop van l pond4 HJiffrut/Zerik Botermelange of Plantenboter.^ grati3 ter keuring 1 pond van onze prima Tafelrijst k 12 ct. (ofwel bij aankoop van pond, pond rijst). ffri/Sfierj9Melange: 60750, 45 eg 40 ct p.p. VeSruytéti»Plantenboter: 50 eQ 45 ct. p.p. aanhouding en onderzoek; 3e. geen gebrui ken van neutrale vlaggen door schepen der oorlogvoerenden; 4e. voedingsmiddelen moeten van de lijst der absolute contra bande worden geschrapt; 5e. doorlating van andere scheepsladingen voor Duitsch land niet geadresseerd aan agenturen, waarvoor de Vereenigde Staten instaan, en onder beding, dat slechts verkocht mag worden aan geconsessioneerde kleinhan delaren. Deze poging zal echter wel op niets ult- loopen of de Unie moest deze eischen be schouwen als een levensqüaestie voor ha ren handel en schoepvaart en dienovereen komstig dreigen tot doe'V^^g^o-moQ,~ "in ~ambtefijke~kringen te Washington is de indruk algemeen, dat er krachtig zal worden geprotesteerd tegen de actie der Bondgenooten, welke zonder voorbeeld wordt geacht en die klaarblijkelijk schade zal toebrengen aan den handel der Ver eenigde Staten met landen, waarmede zij op voet van vrede staan. De beschieting der Dardanel len-forten. De „Tfl.-n.i-n" herhaalt Hindehburg's woorden, dat heit Th den tegenwoordigen oorlog op de zentuwen aankomt en merkt daarbij op, dajt de Turken zich over de gebeurtenissen bij de Dardanellen heele- maal niet opwinden. Vol vertrouwen ziet heit blad de toe komst tegemoet en gaat koelbloedig de zaak na Wanneer men objectief onder scheidt tusschen Engeland, dat door de grootste vloot ter wereld wordt be schermd en Konstantinopel, dat door de grootste vLoot bedreigd, zal men zien, dat in Enige/land opwinding heerscht, in Tur kije daarentegen rust en vertrouwen cn men zal zeggen, dat de zenuwen meer bijdragen tot de overwinning dan. wape nen. De „Kor Norden" meldt: In officieele Turksche kringen te Eer lijn heeft men geruststellende berichten gekregen over den toestand aan de Dar danellen. Volgens deze is er geen reden voor vrees, dat Konstantinopel ernstig bedreigd zou worden. De beschieting zou een kostbare betooging zijn, die gevaar lijk zooi kunnen worden voor het prestige der bondgenooten Naar uit Athene aan Engelsche bladen wordt geseind schat men in bevoegde kringen de sterkte van de Turksobc troe pen op het schier-eilamd Gaililipoli op ongeveer twee legercorpsen, elk bestaan de uit zes divisies. Eén dezer corpsen staat onder bevel van Essad pasja, den de Turksche troepen op twee of drie di visies. Bovendien liggen een 40.000 man in en om Smirna. Volgens een telegram uit Sofia aan de Koln. Ztg. acht men het in Bulgaarsche militaire kringen nieit waarschijnlijk, dat de Engelsch-Fransche vloot er. in zal slagen de DardaneLlen te force eren, om dat de aanvoer van de noodige landings troepen moeilijk te verwezenlijken is. De aanvallen hebben tot dusver niet veel om het lijf gehad. In 't ergste geval zouden de Turken, als de vloot onder groote ver liezen mocht doorbreken, haar de terug tocht kunnen afsluiten. Verschillende Oorlogs berichten. Valsche scheepspapieren. De „Fe deral Jury" te New-York heett een akte van beschuldiging opgemaakt te gen de Hamburg-Amerika-lijn wegens het indienen bij de douane van valsche papie ren voor schepen, die lcolen en andexe be- noodig'dihedien aan de Duitsche oorlogs schepen verschaften. Ook zijn vijf personen in staat van be schuldiging gesteld. De beschuldigingen tegen de Hamburg Amerika-lijn betreffen de indiening van valsche ui'tklanimgsbrieven en valsche la- druglijsten. De in verband biermede ge arresteerden zijn Bunz, die een overeen komst toekende met de eigenaars van de etoombooten „Sommetrstad" en „Trom"; Roller, de super-intendant van de Ham burgAmerikaJijn te New-York; Poppon- hause, supercargo van het stoomschip „Berwid"; Seffner, de supercargo van het stoomschip „Lorenzo", welke schepen van hier vertrokken met kolen, vermoedelijk voor de kruisers bestemd. Beschieting der kust van Montenegro. De „Uniomev te Milaan meldt, dat de Oostenrijksche -vloot van de afwezigheid rna»K? £2, Sj-gfctf.J-fcAy? attLriuik rra- gro te beschieten. Duitsche onderzeeër beschoten. De Keizerlijke Duitsche Legatie te 's-Graven- hage, deelt het volgende mede: De Duitsche onderzeeboot 21 is den lsten Februari, des voormiddags te 9 uur 50 min. Mlddel-Europeesche lijd, im het St. Georgeskanaal door een stoomjacht be schoten. Dit jacht opende het vuur op on geveer 5000 M. uit twee stukken geschut van klein kaliber. Het had een inrichting voor draadilooze telegrafie, was als een jacht geschilderd en voerde geen oorlogs- vlag. Geen gevaar voor uithongering. De leider der Ilongaaische agrariërs ver klaart, dat alle pogingen om Hongarije uil te hongeren volkomen mislukken, daar Hongarije niet alleen zich zelf maar bo vendien Oostenrijk kan voorzaen van le vensmiddelen. Ook Duitschland, dat zijn landbouw op zoo grootsche wijze tut ontwikkeling bracht, kan nooit worden uitgehongerd. Im Hongarije is de verbouw voo-r den herfst gereed. De regeering heeft de noo dige maatregelen tot verzekering va,n den oogst genomen. Wij kunnen rustig de toe komst tegemoet zien. Hel verkeer ParijsLonden. De „Na tional Ztg." meldt, volgens een telegram FEUILLETON. DE DUIKER. Van hen heeft men geen onbescheidenheid te vreezen. Ik heb eertijds de geheele kust van Noordelijk Afrika doorreisd, en ik heb er uitstekende betrekkingen. Ik heb mij immer goed bevonden bij de keuze mijner lieden. Wanneer ik mijn goud weder in Europa gelost heb, betaal ik hen, en dan laat ik hen weder hun voedsel eten in hun land, en ik behoud mijn eiland voor mij „Robert luisterde, terwijl hij poogde een gelaat te zetten, alsof hij het geloofde; Morgan echter moest telkens glimlachen, wanneer hij het over zijn goudmijn had. „Robert meende, dat het nutteloos was de geografische ligging van het eiland te vragen, en hij begon denzelfden dag reeds zijn arbeid met de machine te onderzoe ken. „De machine verkeerde in tamelijk goe den staat en na eenige herstellingen, die gemakkelijk te maken waren, moest zij toet schip een tamelijke snelheid gaven. „Het schip had zeer hooge masten en scheen oorspronkelijk bestemd te zijn ge weest om door zeilen voortgedreven te wor den; de breedte en de kromming van de kiel stonden toe er lieehvat in te laden. Het scheen zeer belast, want he/t schepte veal water en schommelde weinig. Robert vroeg zich af, welke koop waren hij moest overbrengen naar een cabewoopd eiland; maar zijn eerste ver moedens schenen hem niet gegrond.. „Wetrkelijk indien de bemanning al tal rijker was dan gewoonlijk op koopvaardij schepen, het geschut bestond slechts uit twee slechte kanonnetjes. „Dat was zeker niet de bewapening van een roofvaartuig. Na verloop van twee dagen was de machine in staat te wei-ken en volgens bevel van Morgan moest Ro bert stoom maken, opdat het schip den volgenden dag met volle stoom kon wer ken. „Men naderde Gibraltar; Morgan liet op de Afrika ansche kust aanhouden om dan zoo spoedig mogelijk den Atlantischen Oceaan te bereiken. „Robert bemerkte, dat Morgan met op zet de oorlogsschepen vermeed, welke te Gibraltar lagen, en dat hij snel de straat van Gibraltar wilde door-varen, gelijk een reiziger, die veel waarde bij zich heeft, den pas verhaast op een gevaarlijke plaats. „Hetgeen hem in deze meening versterk te, was, dat hij na aoht en veertig uren volop stoomens, het bevel kreeg de vuren te dooven. „Het schip was toen in vollen Oceaan, en Morgan, die zeer voldaan scheen, zeide tot Robert, dat hij met de kolen zuinig moest zijn, en dat het schap door zeilen moest voortgestuwd worden, zoolang de wind gunstig twas. „Tot nu toe had Robert, hoe verdacht het vaai-tuig en de bemanning ook wai-en, niets bemerkt, dat niet overeenkwam met de 'toestanden op een koopvaardijschip cn hij begon bijna te geloovem, dat de Cai man werkelijk goud ging zoeken. „Drie dagen nadat hij de straat van Gi braltar had verlaten, verzekerde Morgan, dat bot vaartuig op meet dan honderd mijlen afstands van de kust van Afrika verwijderd was. „Bij het middagmaal toonde hij zich zeer opgewekt. Hij wisselde met Diego blikken en lachjes van verstandhouding en nam langer rust dan naar gewoonte. „Robert en George, die zeer matig wa ren, hadden bemerkt, dat het gesprek on der den invloed van de ihum en de whis ky een eigenaardig karakter had aange nomen. „Af en toe werd er met een enkel woord gewaagd van de eigenlijke onderneming, van de gevaren, die nog te overwinnen waren. „Eensklaps stond Morgan wankelend op, met vlammenden blik, en richtte zich tot Robert. „Beste mijnheer," sprak hij met een grijnslach, „kom met ons op het dek. Ik zal u eindelijk mijn lading eens laten zien. Sedert tien dagen is ze opgeborgen geweest. Kom mede; ik ben er zeker van, dat ge verbaasd zult etaan." „Robert volgde zondier hem goed te be grijpen. Een vreemd schouwspel wachtte hem. „Bijna de geheele bemanning was cp het dek, en de lieden waren gewapend ala voor een gevecht „Weldra verscheen uit een der luiken een matroos met sabel in de hand. „Op hem volgden twee geboeide negers. Hierachter liep weer een matroos, dan weer twee negers, die zich in rangorde stel den in opvolging zooals zij op het dek ver sobenen. Robert telde honderd ien tien negers, in twee rijen geschaard. .Allen .waren zwaar geboeid. „Eindelijk viel de sluier van het geheim weg en Robert verwonderde er zich over, dat hij niet eerder zoo iets vermoed had. „Hij was op oen slavenschip; Morgan en Diego handelden im slaven. „Een smartelijke verrassing \pas zeker op zijn golaat te lezen, want toen Morgan hem aanzag, barstte hij in een schaterlach uit. „Beken, Robert." sprak hij tot hem op den vroolijksten toon, „dat ge niet ver- moeddet, dat ik zoo goed van ebbenhout voorzien was. Dit is van de beste soort, dat verzeker ik u, een goudmijn," zoo voegde hij er bij nadruk op het woord leg gend. „Vergeef het mij, dat ik u niet eer der heb bekend gemaakt, dat ge reisdet met... hoe> zal ik liet u zeggen., Lk gebruik het woord slaaf niet gaarne... met veld- arbeiders der tropische landen, indien ge het zoo goed vindt. Ik heb ondervinding van het vak. Ook heb ik er zeer op aan gedrongen, dat gij mijn deelgenoot in de zaak zou worden, en ik ben blijde dat gij em George tot de onzooi behoort. Men loopt wel eenig gevaar gehangen te worden, vooral wanneer wij in handen der Engel- schen vallen, di'e düivelsch brutaal zijn, maar... we laten ons niet pakken." „Hij onderbrak dezen woordenvloed om in het Arabisch een bevel te geven, en Ro bert zag dat de zwarte ongelukkiigen pro cessies gewijze het geheele schip begon nen rond te loopen, onder de zweepslagen der woeste matrozen. „Er is ook risico im liet vak," zoo ver volgde Morgan, „maar met zorg en in zicht komt men er wel. Go ziet ook, hoe ik hem vaar de frisscbe lucht laat genieten. Het kostte mij moeite, die arme lieden zoo langen tijd beneden te moeten laten, maar ge moet het bekennen, het is op de Mid- dellamdsche Zee even druk als op den bou levard te Parijs, en men is er nooit ge rust. Nu hebben wij niets te duchten, we hebben eiken dag wandeling en twee keer in de week bal. Ge ziet hoe de kerels bet maar hun zin hebben." „De ellendeling sprak langen tijd zoo, en Diego bracht ook heit zijne bij. „Robert thad de kracht zich goed te hou den. Nu hij het geheim der ellendolingen kende, moest het hem gemakkelijker val len een ontsnappingsplan te vormen. „Hij luisterde en zag toe, en langzamer hand begreep hij alles, wat hij niet wist „Morgan dreef gedurende reeds meer dan twintig jaren handel in slaven, eeret op de Anti'Llen, waar hij geboren was, en vervolgens op Brazilië, waarheen hij zich nu begaf. „Zijn schoonbroeder, Diego's vader,was eerst in zijn zaak betrokken geweest,maar hij had zijn leven aan dei hoogste ra van den grooten mast van een Amerikaansche kruiser verloren. „Na verschillende grillen van Fortuna, was Morgan naar zijn neef in Frainkrijk gekomen, twintig jaar geleden. „Toen hij met Diego te Parijs de vruch ten van zijn 'handel verteerd had en ook het geld vam de ongelukkige Mary, beoe fende hij weder zijn vroeger beroep. „Maar de tijden waren zeer veranderd. „Eein bedrijvige waakzaamheid had ien handel bijna onmogelijk gemaakt im. cJ«e golf van Guinea, waar hij vroeger zoo gemakkelijk gedreven werd, en Morgan had besloten 't anbeidswM te verplaatsen, (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1