KERKNIEUWS.
ALBERT RIEL
daarbij moeilijkheden worden ondervon
den, in dien zin, dat de gewone leveran
cier niet in staat is de gevraagde zaden
te leveren of daarvoor abnormaal hooge
prijzen vraagt, zoo wordt men verzocht,
da a it an zoo spoedig mogelijk, uiterlijk
23 Febr. 1915, opgave te doen aan den
Directeur-generaal van den Landbouw,
Touii.uoiveld 6, 's-Gravenhage.
Z a a i-1 ij n z a a d.
liet ligt in de bedoeling eerlang aan er
kende handelaren en telers van zaai-lijn-
zaacl opnieuw vergunning te verleenen voor
den uitvoer van eene beperkte hoeveelheid
in Nederland geteeld zaai-lijnzaad. Zij, die
daarvoor in aanmerking, wenschen te ko
men, kunnen daartoe een verzoek richten
tot den minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, onder opgave van lo. de hoe
veelheden zaai-lijnzaad, die door hen in elk
der 3 voorgaande jaren zijn uitgevoerd (jaar
te rekenen van 1 Juli30 Juni); 2o. de hoe
veelheid zaai-lijnzaad die zij thans nog
wenschen uit te voeren (in K.G.).
Tevens dienen zij zich te verplichten hun
ne opgaven bedoeld sub 1 te laten contro
leeren door een ambtenaar van het departe
ment van Landbouw, Nijverheid en Handel.
Deze aanvrage dient vóór 16 Februari
1915 zijn geschied.
Voedermiddelen, die haver
als paardenvoeder kun
nen vervangen.
Met het oog op de hooge haverprijzen
heeft de directie van den Landbouw van
het departement van Landbouw, Nijverheid
en Handel eene brochure het licht doen zien
(op aanvrage gratis verkrijgbaar aan de
directie van den Landbouw, Tournooiveld
's-Gravenhage) waarin door de heeren L-
Broekema, directeur der Rijks Hoogere
Land-, Tuin- en Boschbouwschool te Wa-
geningen, en H. M. Kroon, leeraar aan
's Rijks Veeartsenijschool te Utrecht, enkele
wenken worden gegeven omtrent voeder
middelen, die haver als voeder voor paar
den kunnen vervangen.
Aan het slot der brochure worden fabri
kanten, handelaren en anderen, die voor
raden van de besproken voedermiUelen be-
zitttn, uitgenoodig daarvan kennis tc geven
aan dc directie van den Landbouw, onder
rr.cdfdeeling van de hoeveelheden, die zij
beschikbaar hebben, alsmede tegen welken
prijs en onder welke voorwaarden zij deze
wenschen te verkoopen.
De paardenhouders kunnen de inlichtin
gen, die op deze wijze ontvangen zullen
worden, op aanvrage bij de directie van
den Landbouw bekomen.
Nederlandsche missie bij Z. H. den Paus.
Bij de behandeling van de begrooting van
Buitenlandsche Zaken verklaarde minister
Loudon, dat hij bij een verandering van de
huidige omstandigheden in beginsel niet
tegen een herstel van de Nederlandsche mis
sie bij den Paus zou zijn.
Nederlandsch vee in Engeland.
Reuter seint uit Londen
In den loop van een discussie in het Iloo-
cv.- jvi.goic mi'wcicii taai
Friesch vee verklaarde do President of the
Board of Agriculture, Lucas, dat hij voor
zag, dat dit veeras weldra zou worden be
schouwd als' een der beste, zoo niet het beste
melkvee van de wereld. En daar het En-
gelscli-Holsteinschq vee had geleden ter
gevolge van het verbod tot invoer en van
het voortdurend fokken met hetzelfde mate
riaal, had de regeering den invoer toege
staan onder zeer strenge voortvaarden.
Hij wees op het voordeel van het koopen
in Nederland, waar het regeeringstoezicht
uiterst krachtig en streng is. Daardoor zal
men in Engeland in beter positie komen
dan door te koopen in andere landen, waar
men minder grondig te werk gaat.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Een Nederlandsche zending bij Z. H.
den Paus.
Aan de orde was de Staatsbegrooting
1915. Bij hoofdstuk III (Buitenl. Zaken)
ontspon zich een belangrijke discussie,
waarvan wij op een andere plaats de
draagwijdte hebben aangetoond en die
wij hier uitgebreid laten volgen.
De heer Re e k e r s heeft met alle Ka
tholieken in den lande betreurd dat het
gezantschap bij den Heiligen Stoel is op
geheven. Hij betreurt dat nog. Intusschen
wil hij alle argumenten voor een verte
genwoordiging bij den Paus laten rusten.
Echter zou hij 't onder de tegenwoordige
omstandigheden betreuren, dat bij het
Vaticaan geen Nederlandsch vertegen
woordiger kwam. Verscheidene landen
hebben er een vertegenwoordiger, al zijn
't geen katholieke landen, andere landen
moeten de vertegenwoordiging in overwe
ging hebben. Spr. meent, dat de zending
van een tijdelijke missie de beteekenis
daarvan zalf verhoogen, juist wannecü-
dit geschiedt om de tegenwoordige om
standigheden. Met het oog op dc omstan
digheden kan het ook voor Nederland van
belang zijn niet afwezig te blijven. Zeker
zijn die zaakgelastigden van andere lan
den er niet om vredesonderhandelingen te
voeren, maar officieele en officieuze on
derhandelingen worden vaak door andere
voorafgegaan en in het milieu te Rome
zouden wel eens de eerste voelhorentjes
uitgestoken kunnen worden.
Hulde brengt spreker aan de regeering
voor de wijze waarop zij onze neutraliteit
heeft gehandhaafd. Echter behoeven wij
geen onverschillige natie te zijn. Bij het
drama, dat zich aan onze grenzen afspeelt
zijn wij trouwens belanghebbenden, ook
bij hetgeen er bij vredesonderhandelingen,
zou kunnen gebeuren. Daarom is het van
belang, dat wij op de hoogte blijven van
alles wat er omgaat, van elke strooming,
die zich doet gelden. Een beteren observa
tiepost kan men niet vinden, dan juist
aan bet, Vaticaan, waar de wensch naar
vrede zoozeer op den voorgrond staat.
In hooge mate verdient liet dus aanbe
veling t n vertegenwoordiger naar net
Vaticaan te zenden.
Bovendien, gold het een ander centrum
dan het Vaticaan, er zouden ongetwijfeld
andere stemmen opgaan om te wijzen op
het belang van vertegenwoordiging in
een milieu waar zooveel vredesstemmen
opgaan. W aarom zou men het dan niet
doen, als 't het Vaticaan betreft. Fflt is,
dat de Paus een exceptioneele positie be
kleedt, de Paus is bovendien als souverein
erkend en er is dan geen enkele reden
waarom Nederland er tegen op zou zien
een vertegenwoordiger te zenden.
Een antwoord verlangt spreker niet; hij
laat het aan 's ministers oordeel over of
deze een vertegenwoordiging noodig acht
of niet; maqr spreker geeft hem de zaak
in ernstige overweging.
Zou er ooit eens gezegd worden, het is
toch jammer, dat Nederland er niet ver
tegenwoordigd was, spreker zou niet
wenschen, dat die nalatigheid aan de ka
tholieken geweten kon worden en daarom
besprak hij hier deze aangelegenheid.
De heer Van Waterschoot van
der Gracht, (R. K.) sluit zich aan bij
de hulde door den vorigen spreker aan
den minister gebracht.
Ook spreker'wenscht herstel van de
vertegenwoordiging bij den Heiligen Stoel.
Nergens beter dan te Rome biedt zich ge
legenheid tot vredesbesprekingen met in
achtneming van de belangen van oorlog
voerenden en neutralen.
Het schijnt geenszins ondenkbaar, dat
op het bij uitstek neutraal terrein van het
Vaticaan beslissingen omtrent de toe
komst van Europa worden voorbereid on
der sommige omstandigheden kan het niet
vertegenwoordigd zijn gelijk staan met
niet-bestaan en spreker zou niet gaarne
wenschen, dat zoo iets ons land zou tref
fen.
Engeland heeft zijn tijdelijke missie niet
alleen gezonden om den Paus een vrien
delijkheid te bewijzen, maar deed dit uit
eigen belang. Geldt voor Nederland als
neutrale mogendheid niet gelijke overwe
gingen als voor Engeland, de stap van
dit land maakt het van belang, dat ook ons
land vertegenwoordigd wordt.
Spr. hoopt, dat de regeering de zaak
ernstig overwege en in dit opzicht het neu
trale Amerika zal willen volgen.
De heer Van den Berg (A.-R.) is
het eens met de sprekers, die herstel van
de missie bij het Vaticaan wenschten.
Ook hij heeft de opheffing indertijd be
treurd, maar vernam toch met genoegen
dat men geen pressie wil uitoefenen op
den minister.
Herstel van de missie bij den Heiligen
Stoel acht spreker als protestent ge-
wenscht, omdat zulk een venteg en woord i-
ging voor een lend als het onze, van
welks bevolking 2/5 kajtholiek is, van be
lang is. Het Vaticaan heeft wel altijd een
vertegenwoordiger hier te lande behou-
deri wat zeker niet zou geschied zijn, in
dien deze niets te doen had. Een recht
streek sche diplomatieke aanraking is dus
gewettigd.
instemming betuigt spretter met net
standpunt van den miniver, dat hij zich
niet wil uitlaten over de vredespogingen
te Rome, aangezien hij niets voelt voor
de vredespleidooien welke hi ei* te lande
gehoord worden, om een eeuwigdurende
vrede in Europa tot stand te brengen.
De staatslieden der oorlogvoerende mo
gendheden zijn mans genoeg hun zaken
te behartigen en een neutrale staat moet
zich wachten, zich te bemoeien met zaken
die hun niet aangaan.
De beweging voor een eeuwigdurenden
vrede getuigt van weinig practischen zin.
Van de 17de eeuw af is gebleken, dat
dergelijke plannen nooit, zelfs een begin
van uitvoering hebben gekregen. De fout
van al die pogingen ligt z. i. hierin, dat
ze uitgaan van het denkbeeld om den
eeuwigen vrede niet langs organischen
maar langs mechanischen weg tot stand
te brengen en dat zij alle voorbij zagen
den zondigen aard van de menschen en
het feit dat er een hooger intelligent we
reldbestuur is.
Er zullen bovendien altijd gevallen blij
ven bestaan, waarin de ultimo ratio een
beroep op de wapenen noodig maken.
Ook van grooten invloed der democra
tie op het buitenlandsch beleid verwacht
spreker niet veel. Iedereen zal er wel van
overtuigd zijn, dat althans deze oorlog niet
door vorsten in het leven geroepen is,
maar een volksoorlog is. De regeeringen
zijn er veeleer toe gedreven, dan dat zij
zelf er de schuld van zijn.
De pacifisten onderscheiden ook niet
genoeg tusschen een Europeeschen Bonds
staat en een Europeeschen Statenbond;
afgezien daarvan acht hij de plannen hier
omtrent bijzonder zwak.
Wil men de oorlogen beletten, dan zal
er natuurlijk een autoriteit moeten zijn,
die ze kan beletten, desnoods door geweld.
Daarvoor heeft men aan den Paus ge
dacht, welk denkbeeld echter, in deze tij
den volgens spreker, niet verwezenlijkt
kan worden. Dit belet echter geenszins,
dat in dergelijken zin vredesstappen wor
den gedaan, het toch om die reden wen-
schelijk is, dat Nederland er vertegen
woordigd is.
De Minister van Bui|<len-
landsche Zaken, de heer Lou
don, zegt dank aan allen die instemming
betuigden met zijn beleid.
Tegenover de missie bij het Vaticaan
staat de Min. allerminst vijandig. Hij zou
geweest zijn tegen de afschaffing. Herstel
onder de huidige omstandigheden acht hij
echter niet gewenscht. Mochten die om
standigheden zich zóó wijzigen dat een
missie den Min. goed toelijkt dan zal hij
zich daartegen allerminst verzetten.
Gemengde berichten.
Gearresteerd. Door de rivierpolitie te
Rotterdam zijn aan boord van het s. s.
Batavier aangehouden. H. K. H. en C- H.
B., resp. serg. bij de genie en bij het
korps vesting-artill. van het Belgische le
ger. 7.ij waren uit het interneeringskamp
te Zeist ontvlucht en poogden nu naar En
geland over te steken.
Moord. —Men meldt ons Weert aan de
Maasbode, d. d. 9 dezer:
Hedennacht is een Duitsch landweerman
nabij de Nederlandsche grens de hals af
gesneden, naar men vermoedt, door een
Nederlandsch soldaat in burger, die over
de grens op Belgisch gebied was. De plaat
selijke commandant en de marechaussee
stelden heden een onderzoek aan de grens
in.
Ontaarde moeder. Te Delft is door de
politie proces-verbaal opgemaakt tegen vrouw
v. W. wegens koppelarij tusschen baar 14-
jarige dochter en den 30-jarigen G. v. R.
Van R. werd tijdens het verhoor plotseling
krankzinnig en werd opgenomen in het krank
zinnigengesticht te Dell't.
Vrouw v. W. is ter beschikking van de j us-
titie gesteld en naar het Huis van bewaring
te 's-Gravenhage overgebracht.
Verduistering. Te Heerenveen is gevanke
lijk binnengebracht zekere B., ambtenaar ter
gemeente-secretarie te Utingeradeel, verdacht
van verduistering. De rechtér-commissari6 be
val zijn gevangenhouden.
Aanvaring. Gistermorgen heeft te Rot
terdam op de rivier de Maas ter hoogte van
de Koningshaven een aanvaring plaats gehad
tusschen de 'stoomboot Stad Deventer II en
de salonboot W. F. Leeman, doordat zij elkan
ders seinen verkeerd begrepen.
De Stad Deventer II kreeg een lék aan
bakboordzijde voor en werd door de stoom
boot Gemeentewerken op sleeptouw geno
men en aan het Maasstation op het droge
gezet.
Ontruimd. Op last van de justitie, heeft
de politie te Breda bij een boekverkooper al
daar, een reclame-uitstalling van het geïllu
streerd tijdschrift Het Leven doen ontruimen.
Üitgestald waren o.m. voorwerpen, gevonden
op de slagvelden in België, als een uniform
jas, een stuk van een projectiel van 42 c.M.
patronen, kogels, een revolver, een ransel,
een geweer, enz.
Smokkelen van petroleum. De vorige
week zijn aan de Belgische grenzen, nabij
Stramproy, ongeveer 1000 L. petroleum aan
gehouden.
Hot waakzame oog. Een paardenkoop
man te Hummelo had de vorige week op een
avond elf paarden gekocht en thuis gehaald.
De maréchaussees, die het geheimzinnige
transport hadden gezien, vertiouwden 't zaakje
niet en bevreesd voor uitvoer, werd besloten
de wacht te houden, daarin bijgestaan door
de landweer. Ieder paard, dat de hoeve ver
liet, kreeg militair geleide mede.
Het gevolg hiervan was, dat de koopman
besloot zijn dieren maar weer van de hand
te doen, hetgeen gistermiddag plaats had.
Maar het traditioneele geleide ontbrak ook
nu niet. (Zutph. Crt).
Gedenk te stervenMen meldt uit Roo
sendaal d.d. 9 Febr.
Vrijdagvoormiddag gevoelde zich tijdens den
marsch de daar geïnkwartierde le luit.-adju-
dant Jhr. v. L. ongesteld. Hij steeg van zijn
paard en werd. weldra in bewusteloozen toe
stand naar zijn woning op de Markt per
brancard vervoerd,.
Na nog korten tijd dien avond bij bewust
zijn geweest te zijn is hij Zaterdagvoormiddag
naar wij vernemen; aan hersenvliesontsteking
overletlon.
Brand. Te Culembórg brak door onbe
kende oorzaak brand uit in den Goedkoopen
Bazar. Van 't perceel staande op de Oude
Vischmarkt, werd de zolder met de boven
verdieping door brand geheel vernield, terwijl
de benedenverdieping, ingericht voor winkel,
groote waterschade bekwam. Het belendende
perceel werd mede door de vlammen aange
tast, doch bleef dank zij bet optreden der
brandweer, gespaard. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor. De schade wordt door
verzekering gedekt.
Ernstig ongeluk. Men meldt uit Gennep,
aan 's-Hert. Crt. d.d. 8 Febr.:
Een treurig ongeluk gebeurde gisterenmid
dag aan de grens bij Heijen. Een paar land
weermannen stoeiden samen, waarbij het ge
weer van Van d. V. plotseling afging en
zijnen vriend G. Peters (beiden zijn uit Boekei
bij Uden) tusschen de oo'gen trof, zoodat
deze bijna onmiddellijk overleed.
De getroffene was ongehuwd.
Z. D. H. Mgr. A. F. Diepen.
Naar men uit Rome aan de Maastbode
meltlt, ia aan den nieuw-benoemden wijbis
schop van het diocees Den Bosch de titel
toegevoegd van Bisschop van Danaba.
Z. D. H. de Aartsbisschop-van Utrecht heeft
benoemd tot kapelaan te Breukelen, den
Weleerw. heer H. J. Hageman, tot kapelaan
te Rijssen, den Weleerw. heer J. F. Bolsman;
tot kapelaan te Zandberg den Weleerw. lieer
B. J. M. Beijer; heeft tijdelijk eervol ontslag
verleend uit de geestelijke bediening wegens
gezondheidsredenen aan den Weleerw. heer
W. van Wijk en heeft benoemd tot kapelaan
te Vianen den Weleerw. heer T. van der Weij
Kardinaal Scipio Tecchi f.
Een telegram uit Rome meldt, dat in de
heilige stad is overleden kardinaal Scipio
Tecchi.
Den 27en Juni 1854 werd het overleden
lid van het H. College te Rome, geboren, 23
Dec. 1876 priester gewijd en in de zielzorg
geplaatst in de kerk „della Pace" in de hei
lige stad, waar de priestervereeniging van
St. Paulus haar hoofdzetel had.
Daar Don Tecchi aan het Romeinsche se
minarie schitterende theologische en kanonieke
studies had gemaakt, werd hij ook ingedeeld
bij dc H. Apostolische Poenitcntiarie en wist
daar door zijn scherpzinnige' oplossing van
de moeilijkste vraagstukken de aandacht op
zich te vestigen. In 1908 werd hij benoemd tot
assessor van de H. Congregatie van het consi
storie en daardoor werd de kardinaalshoed
voor hem onvermijdelijk; in.het consisto
rie van 25 Mei 1914 creëerde Paus Pius X z.v
hem dun ook tot kardinaal met den titel van
de kerk Santa Maria in Dornina (de Navicella).
Van zijne verheffing tot kardinaal af tot
aan zijn dood was mgr. Tecchi onder-prefect
van de II. Congregatie der Riten.
Z. H. en de bioscopen.
Z. H. den Paus heeft de leden van de
Maatschappij voor katholieke belangen te Ro
me waarvan prins Laneelotti voorzitter is, in
audiëntie ontvangen- 7. II. heelt hij die ge
legenheid de verdiensten geroemd, welke deze
Maatschappij heeft verworven op menig gebied
van sociale actie; doch bijzonderen nadruk
gelegd op hetgeen de „afdeeling voor de Bios
copen" deed. „Ieder weet, zeide Z- H., dat
de bioscopen in de ziel der jeugd nieuwe
kennis kunnen vastleggen en dat zij ook ou
de herinneringen kunnen opwekken. Wij ver
heugen er ons over, dat uwe Maatschappij
op moderne wijze voortziet in een gezonde
opvoeding van de kinderen uit het volk.,,
De H. Vader drong vooral ook op dc Zon
dagsheiliging, waarvoor de Maatschappij zeer
ijvert. Hij spraK van het goede voorbeeld,
dat de ledeu hierin moesten geven. Niemand,
zeide Z. H., zou de handelaars moeten bevoor-
deelen, die niet openlijk verklaren, de Zon
en feestdagen te Avillen heiligen en zich te
onthouden van arbeid, door hun winkels te
sluiten.
Uitvaart en begrafenis van Mgr. Dr.
Gisbert Brom.
Dinsdagavond bij de Metten vulde een
zeer groote menigte de St. Willibrordus-
kerk te Utrecht. Het stoffelijk overschot
van Mgr. Brom werd aan den ingang van
het kerkgebouw afgewacht door den Zeer-
eerw. pastoor P. J. H. van de Weyer en
de Eerw. heeren kapelaans Van Wijk en
Müter, die als cantores fungeerden, als
mede door Mgr. dr. Brouwer, vicaris-gene
raal, die het lijk zegende. Verder waren
o.a. aanwezig: deken De Wit, van Utrecht,
pastoor Blaisse, van Drempt, de eerw.
heeren Meuleman, Kelledonk en Jansen,
pastoors van O. L. V. Hemelvaart, St.-Do-
minicus, St. Augustinus te Utrecht, pastoor
Brom, van IJsselstein, pater dr. Beke, van
Utrecht, alsmede tal van eerw. heeren ka
pelaans, burgerlijke autoriteiten en be
langstellenden.
Bij den plechtigen uitvaartdienst gister
morgen in de St. Willibrorduskerk was deze
tot in de uiterste hoeken gevuld. De plech
tige H. Mis van Requiem werd opgedragen
door den weleerw. heer C. Brom, broeder
van den overledene en kópelaan te Kam
pen, geassisteerd door Mgr. dr. Andreas
Jansen, pastoor te Jutfaas, als diaken, en
pastoor Blaisse, als sub-diaken. Onder de
aanwezigen werden opgemerkt als verte
genwoordiger van Mgr. den Aartsbisschop
diéns secretaris, den eerw. heer Scholte op
Reimer; Mr. Royer, referendaris van de af-
deeling Kunsten en Wetenschappen van
het Ministerie van Binnenlandsche Zaken
als Regeeringsvertegenwoordiger; deken
kanunnik De Wit, prior Kok O.S.A., prior
De Bie O.P., de eerw. heeren pastoors Meu
leman en Stockmann, benevens talrijke
Utrechtsche kapelaans, pastoor Brom, vr
IJsselstein, pastoor Bult, van Barneveld
deken Fock, van Amersfoort, de eerw. hee
ren pastoors Hendriks (Laren), dr. Ariëns
(Maarssen), dr. Schrader (Hilversum), pa
ter magister Wouters O.S.A.; de bijzondere
hoogleeraren aan de Universiteit, profess,
dr. Beysens en dr. Schrijnen; de Kamerle
den mr. Aalberse, mr. Kooien,- mr. baron
de Wijkerslooth en mr. Baron Van Wijn
bergen; de Malthezer-ridders, mi\ dr. J.
baron van Hugenpoth tot Aerdt en Th. ba
ron van Wijnbergen in volle uniform; pro
fessor dr. Noyons, van Leuven, mr. L. van
Gorkum, uit 's-Bosch, de heer G. van
Spanje, lid van den Utrechtschen ge>-
meenteraad, mr. dr. Mulder, rijksarchiva
ris te Utrecht, wethouder J. Harte, prof.
dr. Smit van Rijsenburg, dr. Strengere,
den heer G. Zellerhoff (Utrecht) en zeer
lector aan de Utrechtsche Universiteit,
vele geestelijken uit den omtrek.
Na den lijkdienst, waarin de Grego-
riaansche Mis van Requiem was gezon
gen, hield de hoogeerw. heer kanunnik J.
A. S. van Schaik, president van het Klein"
Seminarie te Cuilenborg, de lijkrede.
Hierna had de plechtigheid der Absoute
plaats, geleid met dezelfde assistentie,
door den Hoogeerw. heer Deken B. A. de
Wit.
De beaardingsplechtigheden werden ver
richt door past. v. d. Weijer, pastoor der
parochie, met assistentie van Dr. Ariëns
en dr. Schrader.
Aan de geopende groeve werd het woord
gevoerd door Mr. Rooyer, vertegenwoor
diger van Z. Ex. den Minister van Binnenl.
Zaken en prof. Blok uit Leiden.
De oudste broer van den overledene,
kapelaan Brom te Kampen, dankte voor
de laatste eer, aan zijn broer bewezen.
Uit Stad en Omgeving.
Albert Vogel voor „Geloof en wetenschap"
Buitengewoon groot was in de gister
avond gehouden vergadering van „Geloof
en Wetenschap" de opkomst van leden en
introducé's. Aller verwachting was hoog
gespannen: Albert Vogel zou optreden.
En de geroemde declamator heeft, zon
der eenigen twijfel, de bewondering afge
dwongen van allen, die hem nog niet ken
den, en bij allen, die hem reeds te voren
hadden gehoord, de waardeering van zijn
buitengewone talenten verlevendigd.
Wij bewonderen in Albert Vogel de hel
derheid, de zuiverheid, het lenige en soe
pele, en vooral ook het krachtige en for-
eche van een ongameen-schoone dictie,
doch meer dan dit alles zijn mimiek, zijn
zoo natuur-getröuwe weergave van smart
en vreugde, moedeloosheid en uitgelaten
heid, eenvoud en trots in de expressie
van gelaat en houding.
Wij kunnen zeggen, dat hij door die
mimiek zijn kunst populariseert, het voor-
gedragene wordt tastbaar en voelbaar
voor allen, allen leven er mee mede.
Aangekondigd was dat Albert Vogei de
klassieke tragaedie Koning Oedipus zou
deel ame eren. Hij schonk ons echter een
ander program, daar de Oedipus", naar
hij mededeelde, te Brussel logeerde.
Onze aanvankelijke teleurstelling was
al heel gauw- verdwenen. Voor de pauze
kregen we te genieten: De toespraak van
den assistent-resident Max Haveilaar tot
de hoofden van Labak, Werkstaking van
Francois Coppée en Napoleon op St. He
lena van Jan Fabricius. Na de pauze gaf
zich de declamator in zijn volle kracht in
„Koning Belsassar" door Gongrijpp, spe
ciaal voor Albert Vogel vervaardigd.
De voorzitter van Geloof en Weten
schap", de heer dr. H. J. Taverne, maakte
zich aller tolk, toen hij in zijn dankwoord
getuigde, dat niemand in zijn hoog-gc-
epaimen verwachtingen was teleurgesteld.
Ingezonden hiededëeiincjeii
a 30 cent per regel.
DENKT OM
MEUBELMAGAZIJN
IV!ARE 36.
Gezondheidscommissie.
In een dier zalen van het stadhuis ver
gaderde gisteravond de gezondheidscom
missie.
Aan de orde was vaststelling van het
verslag van de bevindingen en handelin-
gen der gezondheidscommissie voor de
gemeente Leiden over het jaar 1914.
De voorzitter prof. dr. L. van Itallit
opende de vergadering en stelde de be-
handeling van het verslag aan de orde.
De verschillende hoofdstukken werden
een voor een behandeld. Tot op- of aan
merkingen gaven deze geen aanleiding,
zoodat het verslag zonder discussie ea
hoofdelijke stemming werd vastgesteld.
Aan het einde van 1914 was de com-
missie samengesteld uit: D. A. de Jong,
Dr. H. J. M. Boomocker, L. van Itallie, M',
C. Mulder, Mr. J. H. Goudsmit, Dr. E,
Gorter, H. Marks, W. C. de Graaff (secr.)
D. Gruting en Mr. Th. B. Libourel.
De commissie is verdeeld in sub-com
missies voor besmettelijke ziekten, vooi
water en rioleering, voor de leyensmid
delen, voor de scholen.
In 1914 werden gëhouden eene open
bare, één buitengewone en negen gewon
vergaderingen.
In Hoofdstuk III wordt bij de algemeen
beschouwingen geconstateerd, dat de al
gemeene gezondheidstoestand over het at
geloopen jaar gunstig kan genoemd wor
den. Het sterftecijfer per 1000 inwonen
heeft 11.37 bedragen.
In het afgeloopen jaar viel de aandachl
der commissie op de sloot achter de huizei
in de Rijndijkstraat, op de sloot gelegei
tusschen de terreinen van heeren Gebrs
de Graaff en een voormalige sloot achtei
den Rijnsburgerweg.
Na een bezoek aan de Gemeentel ijkt
Vuilverbrandings-inrichting ip de meeninj
bij de commissie aangaande de hygiéni
sche beteekenis -van dit bedrijf ten volk
bevestigd. Met betrekking tot het ophaler
en vervoeren van vuil acht de commissi
in de toekomst verbetering wenschelijk
Naar aanleiding van een klacht rappor
teerde de commissie aan B. en W. haar
bevindingen over de stank en de overlast,
welke door de mestput ïn de Fahiaans
poort veroorzaakt werd.
Ofschoon de noodige herstellingen wei
den aangebracht, betreurt de commisc-ii
het, dat de vergunning niet werd inge
trokken.
In hoofdstuk IV wordt de volkshuisves
tihg besproken.
De commissie bereikte een klacht ov«
de slechte ventilatie der infahteriekazera
bij de Morschpoori. Daar van de militairs
autoriteit niet die medewerking is verkre
gen, waarop de commissie meende aan
spraak te moeien maken, heeft zij di
klacht overgebracht bij den inspectéiï
van het staatstoezicht op de volksgezond
heid.
Ter kennis van de commissie waren ver
der gekomen 17 gevallen van Febris ty
phoïdea, 95 gevallen van roodvonk, 82 ge
vallen van diphtheritis.
In het afgeloopen jaar zijn 115 sterfge
vallen aan tuberculose voorgekomen.
Onder leiding van het lid der gezond
heidscommissie Dr. E. Gorter heeft di
medische commissie uitstekend werk od
der de Belgische vluchtelingen verrichi
In verband met de jaarlijksche oproepinj
tot het verkrijgen van kostelooze genees
heel en verloskundige hulp gaven ziel
2147 personen op, tegen 2225 in het vori;
jaar. Het resultaat van het onderzoek val
het water, geleverd door de Leidscb
Duinwatermaatschappij, was steeds bt
vredigend.
Hoofdstuk X. Levens- en genotmiddelet
gebruiksartikelen geeft geen aanleidiü|
tot een bespreking daar wij de meeste v>
ken reeds in dit blad gegeven hebben.
Alleen zij nog gemeld, dat de gezond
heidscommissie de aandacht van d«
hoofdinspecteur van de volksge.zondhcli
gevestigd heeft op het feit, dat door
militairen, hier ter stede gehuisvest, vet
buiten de kazernes ongekookte melk wer
gedronken. Tevens wees de commissie o
het gevaar verbonden aan het gebruik va
ongekookt rivierwater.
Schietwedstrijd.
L. S. V. C. „Pro Patr-ia".
Na afloop van den gistermiddag gehoo
den schietwedstrijd door het Leidsch S
V. C. te Katwijk, werden de prijzen onA
een hartelijken toespraak door den Terr
tori alen Bevelhebber in Hoilland, den L
lonel Van Hoek, uitgerefitt.
De vertegenwoordiger van den Mindstfl
van Oorlog, majoor Muller Massis, tevc-
ren het woord nemende, wenschte
prijswinners geluk met hunnen behaal
den prijs. Hij legde daarbij vooral te
nadruk op het gewicht voor de landsvfl
dediging en het nut voor het land, dt
gelegen is in de oprichting van de vei
schillende vrijwilligerscorpsen.
Hij herinnerde de studenten aan W
„Noblesse oblige", dat vooral voor i
corps van toepassing is en bracht nog e®
woord van hulde aan de studenten, d'
in 1830 als het corps „Leidsche jagers
zich schaarden onder de vanen van h'
Nederlandsche leger, toen het gold hun V
derland te verdedigen. Nog deelde de i»
joor mede, dat de minister van Oorlog
zijn spijt verhinderd was zelf te kofflé
wegens Eerste Kamer-zitting.
De prijsuitdeeling werd nog verhop
door de tegenwoordigheid van eem?
Leidsche Damesstudenten, die ook c<K
bewijs van hun schietvaardigheid sla;Sl
De prijzen werden toegekend aon;
