xeidóclxe (Soiilant
F
In ®e£rt/ffie&Winkels
WOENSDAG
10
FEBRUARI.
I9I5.
BUITENLAND.
De Oorlog.
DE DUIKER.
e JAARQANO.
No. t€21
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD 10 3AGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
lenten II cent per week, ïi.45 per kwartaal. Franco per post fl.65 per kwartaaL
Afzonderlijke nummers 21/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeefingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Onze biddag.
Bewondering lieeft in ruimen kring de
ïdarg gewekt, Zondag in alle Roomsche
rten van Europa gehouden.
Niet ieder andersgeziade zal hiervan
tuigen, wijl niet ieder de daarvoor noo-
ige onbevangenheid bezit
fclaar wie wel hoog g cao eg staat om
riijk voor zijn meening uit te komen, hij
n niet nalaten de ernstige beteekenis
n den dag te erkennen.
Zoo schrijft dan ook ds. C. E. ILooy-
as, uit wiens rubriek „Godsdienstig le-
n in Nederland", we hier reeds meer
eerden, onomwonden in 't „Hbld." als
„Van Rome uit is voor alle Katholieke
rken een zelfde gebed afgekondigd; dus
or alle strijdvoerenden gelijkelijk. Duit-
ie Katholieken zijn gehouden zoo te
Iden'en Engelsche Katholieken, met een
Ifde formule. Wien zou het grootsche
n deze daad ontgaan?
,Aan deze zijde en ginds verneemt men
heden alleen de onverzoenlijke verze-
rinï van vastberadenheid tot het door-
Ken van den oorlog tot het bittere edn-
en tot den laaitsten druppel bloed...
buigt het kerkgebod de hoofden en
tvouwt de gebalde vuisten, en als de
mden naar elkander neigen, gestrekt
;ebed, gaan Duitscher als Franschman
over hun nationaliteit en weten 2ich
ristenmensch, broeders zooal niet in
fde, tot heden, dap toch nu reeds broe
rs in den geloove en broeders in hoop;
in hoop heden bovenal.
,0ns, wien de vrede lief is en in wier
rten een eendrachtig begeeren is naar
behoud van den vrede, ons ontgaat de
•heven tragiek van het oogenblik niet,
daar in alle, alle landen, te midden
't wreede oorlogstumult, de handen
Drden gestrekt en de gebeden opklin-
n: een zelfde verzuchting, her en der:
la paoem, dominel" Heer, geef ons den
ide!"
Sn omdat de heer Hooykaas aanneemt,
het gebod des Pausen weerklank vm-
q zal in het gemoed van vele millioenen
emt hij het eenvoudig: een gToatsclie
i
at was bet ook! En we voegen er bij:
ke macht ter wereld kan aldus alle
itionaliheitan het hoofd doen buigen
or eenzelfde doel zonder ook maar een
ui haar in 't minst te krenken en -ook
nier eenig beginsel op te offeren?
Ziedaar een vraag, welke leiden kan,
leiden moet tot verheven bespiegelin-
ii, waarvoor we thans echter geen aan-
icht kunnen vragen: tijd en ruimte ver-
pdan het.
We wilden er nog slechts op wijzen,
lezeer de schrijver in 't ,,Hbld." ook den
ert van ons bidden begrijpt
Komt de vrede nog niet, zoo verklaart
,dan heeft de geloovige overgave
loraf reeds beloofd te berusten bij Gods
idoorgron/ielijken wil."
Zoc. is het!
Wij doen den hemel geweld aan, maar
richten voor Gods raadsbesluiten, diep
ffend dat wat wij wensehen en zien
iderseschikt is en moet blijven aan de
i?en van hooger orde, welke wij niet
Irmogen te doorgrond""
Van het Westelijk Front geen nieuws.
De Oostenrijkers melden successen
in Oost-Calicie, de Turken bij het Suez-
Kanaal. De Duitsche socialisten wor
den den oorlog moede. Een rede van
Kardinaal von Hartmann.
Van het Westelijk Oorlogs
terrein.
Sedert Maandag middernacht zijn geen
telegrammen meer uit EngeLand ontvan
gen. Een storing in den kabel wend niet
geconstateerd, dus er is iets aan de hand.
Het is niet onmogelijk, dat het vervoer
van Kitchener's nieuwe troepen hiermede
verband houdt. Engeland wil natuurlijk
zooveel mogelijk voorkomen, dat de tegen
partij op de hoogte wordt gesteld, want
ook een onschuldig telegram als „Moeder
ziek kom over" kan alle mogelijke aan
wijzingen daaromtrent geven.
Met dat al geen nieuws van het Weste
lijk oorlogsterrein.
Londen is bij den tegenwoordigen stand
van zaken het verzamel- en distributie
punt der telegrafische berichten van de
zijde van den Driebond. De Russische ko
men daarheen via Stockholm, de Servi
sche via -Italië. Ook alle Fransche en Ame-
rikaansche berichten, voor Nederland be
stemd, gaan over Londen. Nu het dóór-
seinen daar stop gezet is, komen dus in
hoofdzaak alleen berichten binnen, die
over de kabels gegaan zijn, welke zich in
V ïanden van Duitschland en Oostenrijk
bevinden.
Aan de berichten der Bondgenooten om
trent heit 'Westelijk front wordt, te oor-
deelen naar hetgeen zij de vorige dagen
inhielden, al heel weinig gemist. De en
kele Duitsche geven niet den indruk, dat
het heden anders is.
Van het Oostelijk Oorlogs
terrein.
Wat er eigenlijk in het Oosten gebeurt
is moeilijk te achterhalen. De Duitsche,
Russische en Oostenrijksche berichten
zijn herhaaldelijk met elkander in tegen
spraak, daarbij komt, doordat Engeland
op het oogenblik geen berichten doorlaat,
wij van de meeste Russische commimi-
crué's verstoken blijven.
Uit de verschillende berichten van Duit
sche en Oostenrijksche zijde en ook uit
enkele Russische krijgt men een beeld,
dat de groote en bloedige strijd in de Kar-
pathen nog altijd aan de gang is, dat de
Oostenrijksch-Duitsche troepen nog altijd
aan de winnende hand zijn in het Oosten
van het gebergte, speciaal in dé Bukowi-
na, waar zij, na het stadje Kempolung
te hebben ingenomen, het Noordelijk daar
van gelegen dorp Wama veroverden. Ook
Volocz, waaruit zij volgens een bericht
hit Weenen na een strijd van verscheide
ne dagen de Russen met ernstige verlie
zen terugwierpen en veel gevangenen en
buit maakten, ligt nog in de Oostelijke
INGEZONDEN MEDEDEELING 1 GULDEN PER REGEL.
bestaat slecjiisréérrsysteem, namelijlRom-allf fclantenlnr
ieder opzicht tevredenae^stellen..ieder.betaalcdezelfde
prijzen voor dezelfde kwaliteiten, dat -wil zeggen,
de Jaagst mogelijke prijzen voor de
ellerfijnsteikwaliteitem.
Ter beoordeeling onzer kwaliteiten wordf U' verzocKt
nevenstaanden coupon in te wisseleir tn een der
bekende winkels van
P~DE. GRUXT.ER Zn.
Grutterswaren, Koffie. Thee, Cacao en.Boter.
RECLAME COUPON2!
Ten einde In <3ez,e"*lq<!e(r liet gebruik
'van(het artikel iljsl als voedingsmiddel bij
jjuitoeroeftdheid 'algemeen te.maken».geven
wij.gedurepde»deze en.de yolgende" week»
tegen inwisseling van dezen coupon in
eca ^onzer. rivvinkels, bij aankoop van I
pond.iDe&v/y/erj'Botèrmelange of Planten»
Itoter^graüVter keuring 1 pond vatt onze
prima Tafelrijst k' 12 cU (ofwel bij aan*.
jko.QjJ van.li pond.,,/4 ponditijst)»
Wrffiïgm} Melange: 60,-50. 45 ea tótt p.p.
iS>r^'/za'/ccr-|>laotenboler250.en.l5 ct. p. p.
helft van de Karpathen, ofschoon veel
dichter bij het midden.
In het Westelijk gedeelte van de Karpa
then daarentegen, dat den afzonderlijken
naam Beskiden draagt, hpbben de Russen
nog de Dukla- en de Wyahowa-passen in
hun bezit, en staan bij de plaatsen Mezo
Laborcz, Stropko en Zboro nog op Hon-
gaarschen grond. Bij de twee genoemde
Dassen waren die Russen volgens de laat
ste berichten bezig het offensief der Oos
tenrijkers te vernietigen, maar bij laatst
genoemde plaatsen was de strijd nog niet
beslist.
Vóór Warschau wordt de strijd volgens
een Italiaansch telegram met ongehoorde
hevigheid voortgezet.
Volgens het laatste officieele Oosten-
rijksch legêrbericht is in Polen en Wes*-
Galicië geeneriei verandering.
Het communiqué luidt verder:
In het woudgebergte is een artilleriege
vecht aan den gang.
Wij zijn er gistermiddag in geslaagd
een door de Russen hardnekkig verdedig
de plaats ten noorden van den pas van
Volovec na een gevecht, dat verscheiden
dagon had geduurd, te nemen. Wij heb
ben daarbij een groot aantal krijgsge
vangenen gemaakt en er is veel munitie
en oorlogsmateriaal in onze handen ge
vallen. Aan het overig gedeelte van het
Rarpathenfront worden hevige gevechten
geleverd. In het westelijk gedeelte werden
verschillende aanvallen der Russen afge
slagen. Daarbij namen wij 340 main ge
vangen en maakten drie machinegeweren
buit.
Onze opmarsch in de Boekowina vor
dert.
Wama is door ons bezet.
Aan het het Suez-kanaal en in
de Zwarte Zee.
Twee berichten. Het eene uit Turksche
bron, het andere uit Engelsche. Welke van
beide waar is weten wij niet, misschien
zijn beide waar, het kan heel goed. Het
is anders niet kwaad om Constantino-
pel en Cairo in de gaten te houden.
Het eersie bericht, un r.oiiuen
Het officieele persbureau maakt een tele
gram uit Cairo openbaar, volgens 't' walk
de Turken in vollen aftocht naar het oos
ten zijn.
Het tweede bericht, uit Constantinopel:
Naar het groote hoofdkwartier mede
deelde, heeft de voorhoede van het Turk
sche leger dat tegen Egypte opereert, met
succes een verkenningstocht door de woes
tijn volbracht en de vooruitgeschoven pos
ten der Engelschen naar het Suezkanaal
teruggedreven. Enkele compagnieën infan
terie zijn zelfs tusschen Toessoen en Sera-
peum (ten zuiden van Toessoen) het kanaal
overgetrokken. Ondanks het vuur van En
gelsche kruisers en gepantserde treinen
hebben onze troepen den vijand den gehee-
leri dag bezig gehouden en zijn verdedi
gingsmiddelen in vollen omvang verkend.
Een Engelsche kruiser is door ons geschut
vuur zwaar beschadigd. Onze voorhoede
zal contact met den vijand houden en den
verkenningsdienst op den oostelijken oever
van het kanaal verrichten, tot onze hoofd
macht tot den aanval kan overgaan.
In de Zwarte Zee heeft de Turksche vloot
een tocht gemaakt, heeft Jalta met succes
beschoten en op een ander punt een Rus
sisch schip in den grond geboord.
Pruisische Landdag. De
Sociaal-Democraten en de
regeeringspolitiek.
Voor stampvolle tribunes heeft gisteren
het Huis van Afgevaardigden vergaderd.
Na een verklaring van den voorzitter,
die levendig toegejuicht werd, diende de
minister van Financiën Lentze de begroo
ting in en hield een rede, waarin hij den
stand \an zaken voor het Duitsche rijk
naging.
Vervolgens was de sociaal-democraat
Hirsch aan het woord en verklaarde: „Mijn
fractie weigert verder de tot nu toe gevolg
de regeeringspolitiek goed te keuren en
verlangt een verandering van de politiek
tegenover de arbeidersklasse, evenals een
kiesrechthervorming."
De spreker verklaarde verder, dat het
exnue van uen ooriog u vei ai uuui net volk
in de betrokken landen vurig werd ver
langd. Hij sprak het vertrouwen uit, dat
de stemmen van vrede te bevoegder plaat
se gehoor zouden vinden.
Toen vervolgens de conservatief Heyde-
brand aan het woord kwam en o. a. zeide,
dat het volk verwacht, dat wij bereid zijn
tegenover den tegenwoordigen toestan
ieder offer te brengen, riep de sociaal
democraat Liebknecht uit „Gij hebt geen^
recht in naam van het volk te spreken,"
(Levendige onrust, uitroepen: „foei".)
Heydebrand vervolgde: „Ook wij weten
den vrede te waardeeren, maar de vraag is
niet een spoedigen, maar een duurzamen
vrede te verzekeren, als vrucht van dezen
geweldigen oorlog voor ons vaderland.
Thans hebben wij te beslissen over strijd,
en overwinningg, wat later komt is een
andere quaestie. (Stormachtige toejuichin
gen van alle zijden, handgeklap.)
De sociaal-democratische Rijksdagafge
vaardigde Otto Rühle deelt in de „Dresde-
ner Anz." mede, dat in de zitling der so
ciaal-democratische Rijksdagfractie de
houding van Liebknecht met 58 tegen 33%
stemmen als onvereenigbaar met de be
langen der partij werd veroordeeld.
De openlijke verklaring der fractie tegen
Liebknecht werd met 65 tegen 20 stemmen
aangenomen.
Een rede van Kardinaal
Von Hartmann.
Naar de ,,Köln. Volksztg." meldt, hield
de aartsbisschop van Keulen, kardinaal
Von Hartmann, in een vergadering van
den „Volksverrein für das Katholische
Deutschland" een rede, waarin hij o. m.
zeide Toen de keizer in den Rijksdag ver
klaarde, dat hij geen onderscheid van stan
den of partijen kende, dat hij slechts Duit-
schers kende, bracht hij volkomen onder
woorden, wat elke Duitscher gevoelt. Wij
zijn één als een volk van broeders, één in
de liefde tot het vaderland, één in de aan
hankelijkheid aan onze haardsteden, één ït^
de onwrikbare trouw jegens keizer en rijk.
Wat wij op het ogenblik noodig hebben
FEUILLETON.
.Zooals Robert, arbeidde hij om inge-
tieur te worden, en de gelijkheid hunner
tuiiiën en van hun plaats in de wereld
'tis de eerste band, welke hen verbond.
«Het was toen een schoone jongeman,
root, slank, met donkeren tint en zwarte
jen, vol vuur en stoutmoedigheid.
Zijn geestigheid nam zijn vriend in,
e in vele punten in hem den meerdere
rtende.
„Somtijds ook joeg hij Robert vrees aan
oor het vei kondigen zijner zonderlinge.
leeën.
..Robert was nog in den leeftijd, waarop
tót leven ons toelacht en de bittere woor-
welke dikwijls Diégo ontsnapten, be
hoefden hem. De jonge vreemdeling was
och als een broeder te Whitsstable ont-
Hpgen.
..Hij had eerst^den ouden Tom veroverd,
oor hem te spreken over de Engelsche ko-
toiei, waar hij geboren was. Zoodoende
'*rd Tom in do gelegenheid gesteld te
preken over zijn reizen, hetgeen hij zoq
^rne deed.
Wat de twee gezusters betreft, ook zij
«aten Palmer gaarne lijden. Vooral was
het gavaJ met de oudste. Mary was toen
Vflmaakte schoonheid. Haar zacht ge-
had de engelachtige zuiverheid harer
adje-fj bewaard; maar zooals haar ge-
at va
sas ook haar gasst kinderlijk geble-
„Haar vader die slechts een zeeman was,
had deze onvolmaaktheid niet bemerkt;
maar haar zuster Ellen leed er onder, en
meer dan eens had zij er over bij Robert
geklaagd.
„Zij was de eerste, die het nieuwe ge
voelen, dat zich van Mary had meester
gemaakt ontwaarde.
„Zij onderzocht naar de persoon van Die-
go, naar zijn gewoonten en karakter, en
zij was zeer bevreesd voor de toekomst ha
rer zuster.
„Hoe Robert ook zijn vriend roemde,
hij slaagde er niet in haar volkomen ge
rust te stellen.
„Ook Robert en Ellen beminden elkaar,
maar zij hadden er nooit aan gedacht het
te zeggen.
„Elkaar nooit te verlaten en te zamen
te waken over Marie, dat was de geheele
toekomstdroom van die twee teedere en
zuivere zielen.
„Maar het oogenblik naderde, waarop
hun droomen zouden veranderen.
„Eens ontving Robert een brief- van zijn
zuster Ellen:
„Kom aanstonds," zoo schreef zij, ik
moet u noodzakelijk spreken.
„Verlies geen minuut. Ons geluk hangt
er van af."
„Robert vertrok dienzelfden avond, zeer
ongerust over dat haastig ontbieden, en hij
kwam den volgenden ochtend te Whitsable.
„Ellen kwam hem afhalen," vervolgde
de priester voor het gerecht. „Dat is niets,
bijzonders in Engeland waar de meisjes
veel vrijer zijn dan hier.
„Robert", zoo sprak zij, „ik heb ern-
•tisre zaken met u te bespreken. Mary be
mint Diego, en zij ie met hem verloofd."
„Robert maakte een gebaar van ver
rassing.
„Het is zoo", vervolgde zij met dezelfde
kalmte; „Mary heeft het mij gisteren ge
zegd, en uw vriend moet morgen bij va
der haar hand komen vragen. Het is mij,
alsof ons een ongeluk boven het hoofd
hangt, maar het is te laat, en dat huwe
lijk zal plaats hebben. Zoudt ge niet mee-
nen, Robert, dat ook wij met elkaar moe
ten huwen, opdat ge mij kunt helpen onze
goede zuster beschermen?"
„De jonge man was zoo bewogen, dat
hij geen woord tot antwoord kon vinden;
maar hij nam Ellen's hand en omhelsde
haar. Zij schreden langs de kust verder.
„Ik heb u hierheen gebracht, omdat
deze plaats ook de geliefkoosde was uwer
moeder. Zweer mij dan bij de herinnering
aan haar, dat ge geheel uw leven over
Mary zult waken."
„Robert zwoer, en de twee jongelieden,
voor immer door deze eenvoudige en roe
rende woorden verbonden, sloegen te za
men de weg naar de ouderlijke woning in.
„De oude Disney was aangenaam ver
rast zoo spoedig zijn aangenomen zoon
terug te zien.
„Robert groette hem allerhartelijkst,
maar hij was zoo verrukt van geluk, dat
hij veel moeite had om te zeggen, wat ge
schied was.
„Toen de goede Tom de zaak begrepen
had, moest hij van vreugde weenen.
„De droom van zijn geheele leven zou
verwezenlijkt worden. Hij voegde slechts
eene voorwaarde bij zijn toestemming, en
deze was, dat zijn kinderen hem nooit
verlaten zouden. Robert beloofde hem dit.
„Maar zijn verwondering was groot,
tóen Ellen hem het besluit van Mary be
kend maakte.
„Hij bromde wat tusschen de tanden en
zeide eindelijk, dat, wanneer Mary Diego
beminde, en deze goed van karakter was,
hij zich niet tegen het huwelijk zou ver
zetten, ofschoon Mary om de waarheid te
zeggen niet in staat was een huishouden
te bestieren.
„Terwijl hij zoo sprak en telkens moest
zwijgen om een traan weg te pinken, had
Ellen Mary laten binnenkomen, die hem
op haar beurt omhelsde.
„Dat was te veel, en de arme Tom was
niet krachtig genoeg om weerstand te
bieden.
„Hij wilde wel beproeven het onvoor
zichtige meisje te berispen, dat zich zon
der zijn toestemming verloofd had, maar
zij herhaalde hem zoo dikwijls met haar
zoete stem „Vader, ik bemin hem." dat
.hij moest wijken.
„Den volgenden dag kwam Diego te
Whitsstable. Allen waren hartelijk en vrien
delijk voor heim.
„Alleen Ellen nam tegenover hem een
zekere koelheid in acht.
„In Engeland zijn er bij een huwelijk
niet zooveel formaliteiten noodig als hier.
„Tom Disney had geen andere bloedver
wanten dan twee oude nichten, welke bij
nooit zag, Robert stond geheel alleen op
de wereld, en Diego verklaarde, dat hij de
toestemming van zijn oom niet noodig had.
„Er werd besloten voorlooplg m het
huis van Disney te blijven wonen en een
gezamenlijk huishouden tn te richten.
Disney verklaarde, dat hij rijk genoeg
was om al zijn kinderen te onderhouden.
„D© dubbele bruiloft was een groot feest
voor Whitsstable.
„Thomas Disney was zeer bemind, en
de geheele bevolking deelde in zijn
vreugde.
„Dat bemerkte men wel aan de vreug
dekreten en hoera's, te zijner eer aange
heven, en aan het getal pinten ale, die in
den tuin werden gedronken. Want Tom
was gul en gedurende den gelieelen dag
maakten armen en rijken gebruik van
zijn gastvrijheid. De gelukkige tijden heb
ben geen geschiedenis, en die welke volg
de op het huwelijk van Robert zijn in zijn
geheugen gebleven als het. beeld van het
grootste geluk, dat men op deze wereld
smaken kan.
„Het zoo zuivere en verheven gevoel van
echtgenoot te zijn was in zijn hart gebo
ren en vervulde hem geheel en al.
„Hij ontdekte dagelijks in zijn geliefde
Ellen nieuwe eigenschappen, en hij dankte
God, Die had gewild, dat zij hem koos.
„Mary, die niet zeer luidruchtig van
nature wa9, scheen ook gelukkig en be
tuigde kalme vreugde.
„Diego toonde zich vol teederheid, en
de toekomst lachte den jonggehuwden toe.
„Twee maanden brachten zij aldus in
nietsdoen door.
„Ellen sprak er het eerst van, verande
ring in dien toestand te brengen.
"7ii zeide lachend dat zij geen nietsi
doende echtgenoot wilde hebben, en dat
het tijd werd om te werken.
„Mary zag er tegen op haar echtgenoot
te verlaten, maar Robert steunde het voor
stel en Diego deed gelijk hij.
(Wordt vervolgd.)