rot Wt zoo eon die verstand van de za
ken heeft.
Neen, ze waren dien dag niets te spre
ken. Maar wat gebeurd is is gebeurd. Den
volgenden dag liepen ze alweer ©ver den
dijk, de zee afzoekende of er weer niets
van hun gading was vast besloten om
niet meer te schrikken van een bom, die
in een kistje aan komt drijven.
Nekkramp en rooken. Het schijnt, dat
er zich in het Fransche leger nogal'eens
gevallen van de hoogst besmettelijke ziekte
nekkramp voordoen. De frequentie is al
thans zoo groot, dat een militaire arts, dr.
De Kennabon, van het 41ste regiment in
fanterie, het noodig oordeelde, van het
verschijnsel speciale studiën te maken, om
te vinden wat wel de oorzaak van haar
verbreiding in het Fransche leger zijn kan.
De dokter kwam daarbij tot verrassende
resultaten. Hij meent namelijk verband
gevonden te hebben tusschen nekkramp
en het rooken van tabak. Op grond van
zijn waarnemingen spreekt hij het vermoe
den uit, dat rookers veel minder bevattelijk
zijn voor nekkramp dan niet-rookers: De
statistieken, door den arts opgemaakt,
hebben schijnbaar onweerlegbaar bewe
zen, dat aan den eenenjcant opvallend veel
niet-rookers aan. nekkramp leden, en dat
de ziekte aan den anderen kant bijna geen
slachtoffers kent onder de rookers. De dok
ter brengt deze werking samen met bepaal
de eigenschappen van tabak. Hij is de mee
ning toegedaan, dat tabak, voornamelijk
de bij het rooken ontstaande verbrandings
producten, die sporen varf formaldehy-
dium bevatten, een desinfecteerende wer
king op de slijmhyid uitoefent en op deze
wijze de luchtwegen, beschermen tegen de
werking der (nekkrampbacillen, de z. g.
maningokokken, zoodat de bactériën' vér-
nietigd worden, voor ze in de luchtwegen
zijn gedrongen en hun- doodelijken- arbeid
verricht kunnen hebben.
Een goede speurder.- De- politiehond
Marre van het Haagsche politiekorps gaf
dezer dagen een bewijs van groote be
kwaamheid in het speuren. Een 16-jarig
meisje had des avonds halfacht de ouder
lijke woning aan de Frederik Hendriklaan
in stilte verlaten. Nadat des nachts te on
geveer twee uur de ouders, over het ver
dwijnen van het Mnd ongerust geworden,
de politie daarvan in "kennis hadden ge
steld, werd den speurhond voornoemd
lucht gegeven aan een kleedingstuk. De
hond volgde onmiddellijk een spoor, lei
dende naar de Obrechtstraat, bleef daar
vóór een woning staan en bij onderzoek
bleek toen dat het meisje zich in die wo
ning bevond. «*-
Bijgeloof. Men schrijft uit Yenio:
We leven al 'n aardig eiöd in de twintig
ste eeuw en hebben dus negentien "eeuwen
beschaving met eere achter den rug.
Daarbij wonen we in 'n, stad, die binnen
een paar maanden haren twintigduizend-
sten inwoner zal tellen. Dit stellen we
voorop. En nu het feit: Er leven in het
centrum van onz« oude vesteheksen of
liever één heks. Nog pas heeft die haar
vloekwaardig bedrijf uitgeoefend- eon'.'
klein kind behekst. De geheele buurt heeft
zich overtuigd, gelooft het rotsvast, ver
telt het „geval" in geuren en kleuren.
Men kan een pak slaag krijgen, als men
het waagt er 'n moment aan te twijfelen,
'n Tijd geleden gaat 'n moeder met haar
frisschen spruit uit wandelen. Nu geviel
het, zou van Lennep zeggen, dat ze 'n
oude vrouw uit de buurt ontmoette. Volg
de: een tweestemmig loflied op het flinke
kind. Daarbij moet de oude vrouw de
kleine gestreeld hebben. Toen was het
mis! Het kindje deed daarna niets meer
dan huilen. Thuis bleek, dat zijn geheele
lichaam met zweertjes bedekt was. Het
stond vast: er was een „kwade hand" in
het spel! Natuurlijk werden toen alle
door de eeuwen oude ervaring deugdelijk
bevonden voorschriften der heksenbe-
Zwering in acht genomen. Het bedje werd
geopend en.... het kwam prachtig uit:
daarin zaten een bos spelden en.... een
krans van veeren met een dooden vogel.
Die gingen natuurlijk onverwijld ten vure
en daarmee was aan den noodlottigenin
vloed der heks paal en perk gesteld. De
kleine, die aldoor kwijnde, groeit nu weer
als 'n kool. De ,,'heks" staat in de buurt
den bezoeker valt op het Kruisbeeld aan
den wand, of op een Christelijke spreuk
aan den muur, die het hax-t losmaakt van
het aardsche en de gedachten weet te ver
heffen naar hooger, naar den God en Va
der van allen, dan vraagt hij zich toch
wel af: Of die tevredenheid en gemoedsrust
te midden van zorgen, leed en harden ar
beid, niet te danken zijn aan den troostrij
ken, hart- en geestverheffenden invloed
van den Godsdienst, die deze menschen zoo
trouwhartig bewaarden.
Een geloovige antwoordt hierop met een
beslist, ja.
Zooveel te meer wanneer hij gaat verge
lijken en zijn waarnemingen aan elkaar
gaat toetsen.
Want was grootere materieele welvaart
bron van grooter geluk en tevredenheid,
dan moesten deze hoedanigheden in groo
tere mate gevonden worden onder de beter
betaalde, korter werkende en beter wo
nende werklieden. En toch is dat veelal
niet zoo.
Wel dient gezegd, dat bij velen het hui
selijk interieur niet zonder smaak is ge
rangschikt en dat ook de keuze der aan
wezige meubelen duidelijk verraden, dat
de voormalige dienstbode ten huize van
hare mevrouw de oogen open had en goe
den smaak heeft medegebracht. De overla
ding met allerlei smakeloosheden, vroeger
veelal het kenmerk der arbeiderswoning,
wordt wel gaandeweg minder.
Anderzijds valt het somwijlen niet te
ontkennen, dat de zucht naar luxe den ge
zonden trek naar een gezellig huis met
stijlvolle meubelen, den een of den ander,
hier en daar, wel eens parten speelt.
Men vraagt zich wel eens afwat heeft
nu een arbeider met een huis vol kinderen
aan stoelen met pluche-zittingen? Wat
heeft hij aan een dure Pathéphone waarop
natuurlijk in een kwaad blaadje en het
is haast overbodig op te merken, dat de
noodige maatregelen getroffen zijn o.a.
een kruisteeken op den drempel voor te
zorgen, 'dat zij hare noodlottige macht
over het kind niet herneme.'
We schrijven 1915!....
Letteren en Kunst.
Maatschappij van Ned. Letterkunde.
In de gisteravond te Leiden in het
Nutsgebouw gehouden maandvergadering
van de Maatschappij van Nederlandsche
Letterkunde trad op als spreker de Voor
zitter van het Genootschap Dr. J. F.
M. Sterck van Haarlem, met een
voordracht getiteld: Aanvullingen tot het
leven van Roemer Visscher.
Omtrent het leven van Roemer Visscher
aldus spr., zijn nog slechts weinige zekere
gegevens bekend. Geen afzonderlijk boek
is nog over den „Hollandschen Martiaal"
verschenen. Veel wat Vrbegere en' latere
geschiedschrijvers van zijn leven vermel
den, is onvolledig .of berust op fantasie bij
gebjek aan documenten. Spreker wil door
nadere beschQUwingen van enkele van Vis-
schers kleinere gedichten, en uit eenige
nog onbekende notarisakten zijn levensge
schiedenis een weinig - aanvullen.
Steeds heeft men Roemer Visscher voor
Katholiek gehouden, maar hij was veeleer
een libertyn, als Coornbert en Cornelis
Pieterz. Hooft. Er zijn tal van bewijzen,
dat hij zeker niet Katholiek was. Mag
men een notarieele akte gelooven, dan was
hij toen omtrent 47 ja^r, dus geboren in
1552, in plaats van 1547, zooals tot nu toe
wordt aangenomen. Ëen onnauwkeurigheid
is in deze akte echter ntet uitgesloten. Zeer
zonderling is het, dat men van den „ron
den Roemer" een portret heeft geteekend,
dat niet het zijne is, maar louter een ver
zinsel van Jan Stolker( zoogenaamd naai
de schilderij van Frans Hals, die niemand
ooit gezien heeft. De Roever verdenkt
Stolker vele portretten van beroemde Ne
derlanders gefantaseerd te hebben. Een
echt portret van Roemer Visscher staat op
een doelenstuk door èirk fearentsz, uit
1586 onder de schutte'rs'va'n 'den handboog,
kapitein Egbert Vinck. -Ook Hendrik
Spieghel, Roemers Vriend, moet hierop
voorkomen. Roemer was vroeg wees, zijn
beide ouders werden op één dag begraven,
een oudere broeder, en toen deze na een
jaar stierf, zijn zuster; trokken zich het
lot van den knaap aan. Zijn jeugd en jon
gelingsjaren heeft Roemen Visscher zeker
te Amsterdam doorgebracht, dit bewijzen
zijn echt Amsterdamsche gedichtjes; ook
is er reden om aan te nemen, dat hij reeds
vroegtijdig op reis ging. waardoor hij den
handel en de koopmanschap zal hebben
geleerd. Als jongeling, heeft, hij de
opkomst der hervorming te Amsterdam
medegemaakt, in verschillende van zijn
Quicken heeft hij da'ar&aü de herinnering
bewaard. ,s
Houdt-men dit in het oog, dan kunnen
ook verscheidene andere Quicken geda
teerd wordpn. Jtm clo Wael, cori «olilcplun
deraar en Simon Aléwijns Slecht, 'de ka
pelaan, die Roemer Visscher noemt; zijn
bekende personen uit dién tijd. Ook Roe
mer Visscher's bekende brief „Op Paesdag
aen Hendrick Spieghel" is, in verband met
de feiten nader te dateeren.
In. 1572 en 1573 maakte Roemer een lan
gere reis, zooals blijkt uit zijn Adieu!-
gedicht-
Het meerendeel van de Quicken en Ghe-
noegelicke Boerten moet vóór dien tijd ge
maakt zijn. In 1582 trouwt Roemer, en xxit
1591 zijn zekere gegevens voórhanden om
trent zijn deelnemen in den grooten koop
handel. Uit verschillende notarieele akten
blijkt, dat Roemer Visscher meer een groot
assuradeur op schepen en ladingen, dan
koopman is geweest.
Hij leefde in een tijd, dat met assuran
tie goede zaken te doen waren, maar niet
zonder groot risico. Engeland en de ka
pers bedreigden onze ondernemende han
delaars van alle kanten op zee. Aan de
Middellandsche Zee, in Italië en Spanje
heerschte hongersnood, nadat voor 1590
een aantal onvruchtbare jaren die landen
hadden geteisterd. Het graan uit het Oos
ten, d. i. van Archangel en Riga, werd
telkens nieuwe platen moeten worden ge
kocht? Wat heeft hij aan een
orgel? Wat voor zin heeft het
met alle geweld zijn kinderen te
willen opvoeden als „heeren" en „dames",
ze geen handwerk te laten leeren, doch
steeds het oog gevestigd te houden op
kaiitoor of winkel, in plaats van ze, in de
toch waarlijk beter betaalde vakken met
handenarbeid, een behoorlijke opleiding te
doen geven?
Ligt aan deze zinnetjes nu ten grondslag
de gedachte dat een arbeider maar ar
beider moet blijven en dat hij er niet naar
streven mag om in de wereld vooruit te
komen?
Zeker niet.
Wel ligt er aan ten grondslag de ge
dachte, sommigen die het noodig hebben,
er op te wijzen, dat menig meisje, dat als
dienstbode haar levensloop is begonhen en
als vrouw van een degelijk arbeider in een
eigen huishouden is terecht gekomen, er
heel wat gelukkiger aan toe is, dan het
nuffige popje dat als winkeldame haar
eentonig bestaan in ontevredenheid voort
sleept.
De heele bedoeling van deze zinnetjes is
ten slotte geen andere dan te wijzen op de
bestaande zucht om te leven boven zijn
stand, en op straat iets te schijnen wat
men werkelijk niet is. De eenvoud, die het
kenmerk is der waarheid, is in onzen tijd
dikwijls ver te zoeken. Onder een bos hooge
veeren en onder een fraaie mantel schuilen
niet zelden een leeg hoofd en.... een leege
maag. Want om zekeren stand te kunnen
ophouden wordt niet zelden honger ge
leden.
Alles te samen genomen heeft deze oor
logsperiode aan niet weinigen heel wat
geleerd. Zij heeft menigeen die er vrij
wel buiten stond die er nooit zoo op
door de Amsterdamsche kooplieden over
Amsteidam en langs Gibraltar daarheen
gevoerd. Hoe gevaarlijk deze onderne
ming was, blijkt uit de ondervinding, die
Roemer Visscher daarbij opdeed. Hij en
17 Amsterdamsche kooplieden, waaronder
Isaac Lemaire, hadden 2 Amsterdamsche
graanschepen „De Appelboom" en „De
Zeeman" geassureerd voor een reis waar
Genua en Livorno. maar zij werden te
Gibraltar voor (ren koning van Spanje
aangehouden, die er Ceuta en Tanger
mede liet proviandeeren. In verband I ier-
mede laat Roemer Visscher in opdracht
van de Amsterdamsche kooplieden in l.»94
gevangen zetten een Portugees Rodrigo
Ximenes, die te Amsterdam vertoefde en
hem dwingen om cautie te stellen, omdat
hij de hand heeft gehad in het confiscee-
ren der schepen. Meermalen treedt Roe
mer Visscher ook later nog op met of na
mens de Amsterdamsche kooplieden, ook
in bodemery-zaken. Merkwaardig zijn de
hooge assurantiepremies voor dergelijke
ladingen, namelijk, vqn 12 pCt. tot 34 pCt.,
soms Joopende over 100 deelnemers. t)e
ronde Roemer blijkt dus ook wel anders
te hebben uitgemunt" dah als dichter van
't Lof van Mutse en van een Blauwe
Scheen, én behoord te hebben tot de qn-
dernemende mannen, die geen gevaren
ontzagen om den vaderlandschen handel
krachtig te bevordereh, "zobaïs Spreker nog
uit eenige notarieele stukken aantoont.
Voor zijne belangrijke voordracht werd
den geëerden spreker, na het eindigen
zijner rede, dank betuigd.
SPORT.
Voetbal.
Morgen worden de -volgende wedstrij
den gespeeld:
In het W-eslen:
Den Haag: H. B. S.—'V. O. C*
Utrecht: Hercules—U. V. .V..
Haarlem: H. F. C.Quick.
Den Haag: H. V. V. II—Concordia.
Rijswijk: V. U. C.—H. B. S. II.
Leiden: Sportman—D. V. V.
In het Oosten.
Wageningen: G. V. C.—VlteSse.
Deventer: GoaheadBe- Quick.-
Nijmegen: Quick—Tubantia.
Leidsche Voetbalbond.
Ajax IID. L. V. te Leiden (2.30 uur).
BeresteijnL. V. V. «te Voorschoten (1
uur).
L. F. C.Leiden te Leiden.
O. N. I.Lugdunum te Leiden.
Alphen II—Lugdunum II te Alphen.
Beresteijn IIL. F. C. II te Voorscho
ten (10.30 uur).
D. L. V. II—No^yigus te Leiden.
O. G.L. F. C. lil te Noordwijkerjiout.
Norvicus II—O. ',N.~ I'. II te Noordwijk.
De Federatie van Zuid-Hollandsche
Bonden.
De wedstriJAac cfifaOca
V" a<® L- Cj, ,t>, y,-B. en.
R. V-rB. zullen dit jaar den 5den April,
tweeden Paaschd&è,' te Rotterdam gehort-
den worden.
Korfbal.
Morgen worden de volgende wedstrijden
in klasse Zuid gespeeld
Rotterdam: O. S. C. R.Vitesse (H.)
Leiden: Vitesse—Velox.
Den Haag: A. L. O. IIFluks IIe
Dordrecht: DordtSpartaan.
Spartaan II—W. I. K.
RECHTZAKEN.
Beleediging van een maréchaussée.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft in
hooger beroep uitspraak gedaan in de zaak
tegen H. L. uit Breukelen, door de Recht
bank te Utrecht bij vonnis van 7 December
j.l. veroordeeld tot 7 dagen gevangenisstraf
wegens beleediging, door het woord „schur
ken" toe te voegen tot twee maréchaussées,
toen deze bij een bioscoopvoorstelling in de
bewaarschool binnenkwamen. Het Hof leg
de beklaagde f 10 boete subsidiair 10 dagen
hechtenis op.
gelet had eens iets doen zien van het
Leidsche volksleven. Zij heeft menigeen ge
bracht in krotwoningen, verscholen in
sloppen en stegen en in huishoudens waar
men anders nooit kwam en wellicht nooit
gekomen zou zijn. Men heeft het volksle
ven kunnen waarnemen in al zijn nooden
en behoeften^ het volk kunnen zien met al
zijn deugden en gebreken.
Men heeft het volk kunnen waarnemen
in al zijn nooden en behoeften.
Die nooden en die behoeften zijn dikwijls
zeer groot. Gerust mag geconstateerd, dat
over 't' algemeen genomen, de loonstan-
daard in Leiden te laag is, in verhouding
tot de in de laatste jaren algemeene stij
ging in prijs der eerste levensbehoeften. In
tal van gezinnen heerscht door een te laag
loon voortdurend gebrek. Aan een talrijke
kinderschaar kan met den besten wil niet
gegeven worden wat een kind noodig
heeft, wil het lichamelijk en geestelijk op
groeien tot een gezond mensch. Dat is
voor zeer velen een absolute onmogelijk
heid. Gerust mag gezegd, dat een zee van
ellende schuilt achter de verklaring van
menigen huisvader, dat hij nooit meer
heeft kunnen verdienen dan f 7, hoogstens
f 8. Wie ter wereld kan daarvan een huis
houden van het noodige voorzien? Hoe ter
wereld ook zal het mogelijk zijn, dat deze
ondervoedde, slappe menschen, in welk be
drijf ze dan ook werkzaam zijn, den arbeid
zullen kunnen presteeren welke het gefor
ceerde moderne bedrijfsleven van hen
eischt?
Dat is immers een onmogelijkheid! Die
toestanden zijn dus in hun wezen schade
lijk voor het bedrijfsleven zelf. Alleen een
goed gevoedde, frissche, levenslustige ar
beider kan de door machines en arbeids
verdeling verhoogde arbeidsprestatie lc-
Muntmlc, drijf.
Voor de 4de Kamer te Amsterdam wen!
gisteren behandeld de zaak tegen oen
suikerbakker en twee losse werklieden
beklaagd ter zake, dat zij in October en
in de eerste helft van November j.l. samen
en in vereeniging in pejrcecl Barentzstraat
58 op verschillende tijdstippen een aantal
Nederlandsche guldens hadden nage
maakt met het oogmerk, die als echt en
onvervalscht uit te geven en te doen uit
geven. De dagvaarding bevatte in den
breede de wijze, waarop de bewerking
geschiedde. In deze zaak waren 22 getui
gen gedagvaard, w. o. dr. C. Hoitsema,
rijksmuntmeester en de scheikuraïigen C.
J. van Ledden Hulsebosch en E. J. \an
Itallie.
Het getuigenverhoor leverde geen belang
rijke bijzonderheden op. Het O. M., Mr. Luy-
ken Glashorst, de volledige bekentenis in
aanmerking nemende, alsook de tijdsom
standigheden, waardoor zij tot werkloosheid
werden gedoemd, requireerde tegen eerst-
bedqelden beklaagde 2 jaar, tegen de beide
andere ieder één jaar en 8 maanden ge
vangenisstraf, onder aftrek der voorloopige
hechtenis voor alle.
Ondeugdelijk.
De kantonrechter te 's-Gravenhage heeft
gisteren de beide directeuren der Siroop-
fabriek „De Baarsjes" te Amsterdam, we
gens het doen afleveren van eetwaren van
ondeugdelijke samenstelling (als „echte
rietsuikersiroop" verkochte stroop, die on
geveer 50 pCt. aardappelstroop bevatte),
veroordeeld tot 2 maal f 25 boete of 2 maal
5 dagen hechtenis, met vrijspraak van de
andere ten laste gelegde gevallen, omdat in
die gevallen niet bewezen was, dat de hier
bedoelde „echte rietsuikersiroop" recht
streeks door de fabriek aan de afnemers
was geleverd.
Geannuleerde koop.
Gisteren is voor de civiele kamer van het
gerechtshof te Amsterdam gepleit in de
zaak van een bakker te Haarlem en een
beschuitfabriek te Sloten tegen een meel
firma in Wormerveer. Het betrof de leve
ring van tarwe- en roggebloem, die de bak
kers' in voorkoop hadden; de meelfirma had
echter dezen koop geannuleerd in verband
met de door de regeering in begin Augus
tus genomen maatregelen.
De rechtbank te Haarlem heeft in deze
zaak op 20 Octoben vonnis gewezen en daar
bij de meelfirma veroordeeld tot de leve
ring van de tarwe- en roggebloem. De
rechtbank achtte het niet juist, dat, zooals
de meelfirma had aangevoerd, door de
maatregelen van de regeering overmacht
was ontstaan. De regeering had een maxi
mum-prijs van f 14 vastgesteld en er kan
dus tegen een lageren prijs worden gele
verd. De prijs was bij voorkoop bepaald op
f 11.62%.
Evenals in eersten aanleg, trad voor de
bakkers rop rnr. A. H. Monnik éri voor de
meel8£irma rifr. B. E. Aascher.
De uitspraak is bepaald op 12 Maart.
"AGENDA'S.
Ned. R. K. Volksbond.
Afd. Leiden en Omstreken.
Maandag, 910 uur, Brandstoffencommissie.
Donderdag, 9 uur. Bestuursvergadering.
Zaterdag, van 89 u. Bibliotheek; 910
uur Spaar- en Voorschotbank.
Mededeellngen.
Belanghebbenden worden eraan herinnerd,
dat de zitting op Zondag van de Spaar- en
Voorschotbank niet meer zal plaats hebben.
SI. Jozefsgezellen-Vereeniging.
Zondag, de zaal open van 12y22y2 en
van 57 uur voor de leerlingenvan 810
uur verpl. bijeenkomst voor de gezellen, ten
83/4 uur kegelclub Hout of Fout.
Dinsdag, ten 9 uur verg. van geb. Com.
Woensdag, ten 9 uur rep. Gymnastiek.
Maandag, Dinsdag, en Donderdag is de
zaal beschikbaar voor de Gezellen.
Donderdag, Kegelclub Afd. Geh. Gezellen.
„Alle Negen."
Zaterdag, zitting spaarkas op de gewone
uren. Geen bibliotheek en de zaal gesloten.
Zondag, 14 Febr. Alg. H. Communie in de
St. L'odewijkskerk ten 6ty2 uur.
veren en blijven leveren, welke het mo
derne bedrijfsleven eischt.
De arbeid der gehuwde vrouw, der moe
der van dikwijls vele kinderen, als wasch-
vrouw, als schoonmaakster en werkster,
geeft geen compensatie voor het te kort aan
loon van den man. Integendeel, het drukt
het gezinsleven neer, ontrooft man en kin
deren de weinige gezellighéid welke het
tehuis nog bieden kon en houdt den arbei
der, door het eeuwig slaven, beneden het
peil waarop in onzen tijd ieder werkman
die wil, zich moet kunnen verheffen.
Voor dat in 't algemeen de arbeider in
Leiden dit zal kunnen, dient er heel wat
te gebeuren. Als de stormvlaag der solida
riteit, die de oorlog ook in ons land ont
ketende, eens het praktische gevolg kon
hebben, dat kapitaalkrachtige en onderne
mende personen zich eens gingen toeleggen
op de vestiging van nieuwe industrieën in
ons land en in onze stad, dan was er al
heel wat gewonnen. Dan werd zelfs de
grondslag voor eén betere toekomst van
het arme Leiden gelegd. Er is hier gebrek
aan industrie welke loonenden arbeid
weet te geven. Tal van buitenlandsche in
dustrieën konden ook in ons land uitge
oefend, indien men, volgens den raad van
Mr. Aajberse, reeds kort na het uitbreken
van den oorlog gegeven, nu eens ophield
met zijn geld te beleggen in buitenland
sche ondernemingen, doch de eigen zaken
ging steunen. Dan kwam er werk, volop
werk in stad en4 land en dit kwam ten
goede aan het geheele volk.
Voor te vestigen industrie ligt Leiden
dunkt ons niet ongunstig. Integendeel, door
zijn ligging aan een der drukste interna
tionale spoorlijnen, te midden van prach
tige waterwegen, in de nabijheid onzer
groote zeehavens, is Leiden haast aange
wezen om te zijn een centrum van in-
Zita-Vereeniging.
Zondag. Geopend van af 12 uur. Van 4
tot half 5 zangles. Van half 5 tot half 6
Godedienst voor alle meisjes van het Pa-
tronaai. Van half 6 tot half 7 ontspan
ning. Spaarkas en DibliotheeU-Patronaats-
meisjes. 's Avonds tot 10 uur gezellige
bijeenkomst in de lokalen der winkeljuf
frouwen en dienstboden.
Maandag geen kookles.
Dinsdag van 11 tot 12 uur voormiddag
en van 8 tot 9 uur "s avonds Arbeidsbeurs,
inlichting voor verschillende betrekkin
gen. Van 8 tot 9.30 knipcursus: Van S tot
half 10 herhalingsondcrwijs Patron a ats--
meisjes.
Half elf Bestuursvergadering.
Woensdagavond van 8 tot 10 uur gezel
lige bijeenkomst voor dienstboden. Van
8 tot half 10 cursus in 't verstellen voor
Patronaalsmcisjes.
Spaarkas en Bibliotheek van 8 tot 9 uur.
Ook niet-leden kunnen worden toegelaten
van 8 tot half tien costuumcursus.
Donderdagavond van half 8 tot. 9 uur
herhalingsondcrwijs Patronaatsmeisjes,
de zaal geopend voor de dienstboden.
Van half 8 tot half 10 kookles voor de
Patronaatsmeisjes, 2e cursus.
Vrijdagavond van half 8 tot 9 uur ver
stellen voor de meisjes van het Patronaat.
Van half 8 tot half 10 gezellige bijeen
komst van meisjes afd. Vrouwenbond.
Half 8 leden-vergadering.
Burgerlijke Stand.
ALKEMADE.
Geboren: Hendrikus Theodoras, z.
v. H. P. Klein.en A. Kroon.
Getrouwd: J. Turk 23 j. en K. van
Klink, 21 j. G. Overdevcst 47 j. en M.
M. Meiman 35 j. Joh. Hoogenboom 33 j.
en J. Groen in 't Woud 36 j. F. Turk
30 j. en J. Bax 26 j.
BODEGRAVEN.
Geboren: Neeltje, d. v. K. Haring
en C. Uittenbogaard. Rijkje, d. v. B.
van Muiswinkel en N. Zwijnenburg.
Martinus Anthonius, z. v. P. Edelbroek
en A. Jansen.
Overleden: J. Uittenbogaard geh.
met M. van Amerongen 73 j. W. C. Uit
hol, 5 j.
NIEUWKOOP.
te e b o r e n: Jan, z. v. G. Zwart en G.
A. Otto. Gijsje, d. v. A. Broere en R.
Vis. Willem, z. v. P. Augustinus en W.
A. Smit.
Overleden: Martha van Koert, 10
maanden.
STOMPWIJK.
Geboren: Hubertus Nicola&s, z. v.
N. Paardekooper. Petrus Paulus, z. v.
'W. van Bohemen .en M. Abel. Nicolaas
Cornelis, z. v. A. J. van der Helm en W.
Nieuwebroek.
Overleden: R, U. Gerrctsen, 9 m.
'Ondertrouwd: C. W. Granneman
Zl J. te '«Mclol llnmn.
wijk en A. A. P. M. Amsen, 37 j. te 's-Gra
venhage. r A. Nieuwenbroek 23 j. en W.
J. E. Versseput 25 j. te 's-Gravenhage.
Gehuwd: A. J. van den Berg 34 j. te
Veur en W. J. Disseldorp 30 j. te Stomp-
wijk. W. J. van Veen 27 j. te Veur en
C. J. de Vreede 28 j. te Stompwijk. P.
J. W. Enze 26 j. te Stompwijk en C. %an
den Berg 26-j. te Veur. J. F. Schouw
58 j. en W. v. Oosten 48 j. te Veur.
WOERDEN.
Ondertrouwd: H. M. Gerritsen
20 j. en W. H. Hulters 23 j. H. L. Iful-
ters 26 j. en H. Broekema 21 j.
Geboren: Gerardus Theodoras Nico
laas z. v. A. J. Pontsioen en W. vah Uur-
souw. Joanna Clasina, d. v. G. W.
van der Vlist en J. A. de Langen. Ma
ria Anthonia, d. v. J. TI age en J. Ver
kerk. Cornelis z. v. A. Verheul en A.
Streeflond.
Overleden: A. Rijkenhuizen 46 j.
vr. v. D. Brandsen C. v. Alphen 76 j.
wed. v. P. Dexel. N. Kleijne 7 mnd.
W. J. T. Naessens 52 j. m. v. M. Warde
naar (won. te Soest). S. van Creveld
84 j. m. v. E. Oppenheimer.
dustrie. Er is slechts kapitaal en energie
noodig om Leiden zijn oude glorie te her
geven, het weer te maken tot een der eerste
industrieplaatsen van Europa-
Kon Leiden industrieel weer opleven,
kon men de bestaande industrieën uitbrei
den of nieuwe industrieën vestigen, en kon
men daardoor aan den Leidschen arbeider
een beter bestaan verzekeren, dan kon men
ook met hoop op succes er zich op toeleg
gen om zijn deugden, die hij ongetwijfeld
heeft, verder te ontwikkelen en zijn on
deugden bestrijden. Zooals de meerderheid
nu leeft en woont, werkt en tobt, lijdt en
ontbeert, is elke poging daartoe, als to
voren tot mislukken veroordeelt.
Verwijten, zooals de collectanten van
het Steuncomité ze bij het aanbieden van
lijsten aan gezeten burgers te hooren krij
gen hebben weinig zin. Een arbeider, wel
ke negen gulden verdient en daarvan een
huishouden moet onderhouden, kan niet
sparen. Dat van hem te eischen is onzin,
niets meer of niets minder. Als de nood
aan den man komt moet men zoo'n arbei
der helpen, want hij kan niet zorgen voor
den kwaden dag. Afgeven op het kroegloo-
pen van sommigen, brengt geen ver
betering in de aanleiding daartoe welke
velen hebben: n. m. de ellendige woning
toestanden in een groot deel van de bin
nenstad. Nogeens: verwijten hebben hier
geen zin, hier moet gehandeld.
Moge de oorlogstoestand, welke zooveel
ellende aan 't daglicht bracht ten slotte
dit goede gevolg hebben, dat hij prikkelt
tot daden, die ten goede komen aan de be
volking in meer blijvenden aard dan on
dersteuning in nood. Zoo ooit, dan is dc
tijd die komt na den oorlog, geschikt om
Leiden tot hooger bloei te brengen in ve
lerlei opzicht.
