6e JAARGANG. BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering on het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjjonzo II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post fl.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2>/2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent ZATERDAG i i JANUARI. 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elko regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Grooto letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneol, Huur- en Verhuur, Koop- en Vorkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel moer 5 cent. Dit nummer bestaat uit twee bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. V Een relletje. Eenigen tijd geleden zijn een paar brie ven, uit Nederland naar Duitschland ver zenden, pas na een omweg, over Engeland aan hun adres gekomen, waarbij ze voor zien waren van een sti*ookje met„opened by censor", m. a. w. de Engelsche censor liad ze besnuffeld. In de Duitsche pers werd geïnsinueerd, dat aan onze postkantoren een Engelsch- man zou spionneeren, welke aantijging de zerzijds natuurlijk verworpen werd. Maar wel werd er in onze vrijzinnige pers den directeur-generaal der posterijen een ver wijl van gemaakt, dat hij niet aanstonds wist, hoe 't met die brieven precies in el kaar zat. Of de heer Alting van Geusau er al op wees, dat de vergissing bij de verzending want iets anders was het niet. te wijten was aan groote drukte en aan door de mobilisatie in aantal vermin derd geschoold personeel, het hielp niet; 't verwijt bleef bestaan, dat hij zich van de zaak met een breed gebaar afmaakte. Een onderzoek moest er zijn, met precisee ring der feiten enz. enz. Natuurlijk wordt de zaak onderzocht, maar zoo iets kost tijd, vooral waar het brieven van ouden datum betreft, zoodat de aanvallers van den directeur-generaal minstens geduld hadden moeten koesteren. Inmiddels bracht minister Lely de zaak terloops ter sprake in de Eerste Kamer. Heelemaal ophelderen kon ook hij de zaak niet wat 'n wonder met een paar brie ven uit honderdduizenden maar hij deelde een paar feiten mede tot steun van cïe onderstelling, dat men slechts te doen heeft met vergissingen, ten gevolge van tekort, aan personeel of vangebrek aan goed geoefend personeel in den tegen- woordigen tijd. De meest merkwaardige van die feiten, en ook die welke 't meest geschikt zijn om Duitschen argwaan te doen bedaren, zijn wel de twee met name aangewezen vergissingen met Duitsche brieven. Immers, daaruit blijkt dat ook in Duitschland, door Duitsche postbeambten, brieven in verkeerde postzakken werden gedaan en dus verkeerd terecht kwamen. En welke brieven! Te Rotterdam was bij voorbeeld een brief aangekomen (uit oen Duitschen postzak) bestemd voor.... den kommandant van Brussel. En een andere voor.... den vorigen gouverneur-generaal van België, Von der Goltz! Naar aanleiding dezer rnededeelipgen 't ligt voor de hand dat de minister ze van den directeur-generaal der P. en T. ver nam acht de Kameroverzichtschrijver van 't Hbl d. zich genoopt te schrijven „Inderdaad mag, als de heeren daar ginds zulke vergissingen maken met zulke brieven, wel gevraagd worden dat zij niet al te veel ophef maken van den splinter in het oog der Nederlandsche posterijen, vóór zij den balk uit hun eigen postoog hebben verwijderd." Zegt u dat wel. Maar evenzeer mag gevraagd worden, dat men te onzent niet aanstonds het be leid verdacht maakt van een ambtenaar, wiens optreden tot dusverre werd gepre zen. Zou 't feit., dat de heer Alting van Geu sau katholiek is, hij die critiek misschien zij 't onwillekeurig gewicht in de schaal gelegd hebben? Wij vragen maar. BUITENLAND. De Oorlog. Op het Westelijk oorlogsterrein: Een Duitsch communiqué meldt o.a. dat de Duitschers St. Joris hebben moeten op geven. In den Elzas hebben de Fran- schen eenige vorderingen gemaakt. Op het Oostelijk oorlogsterreinVolgens berichten u t St. Petersburg hadden bij de Bzoera en Rawka zeer bloedige ge vechten plaats. Het Engelsche slag schip Formidable is in het kanaal ge zonken. De Duitschers in Frankrijk en België. In een Fransch communiqué van giste ren wordt gezegd: Een aanval van den vijand, die na een hevig geweervuur trachtte uit het Bois van Torges op den linker-Maasoever te komen, werd onmid dellijk afgeslagen. De door onze troepen bij Steinbach genomen stellingen, zijn ge handhaafd, waarbij wij voortgingen die van den vijand aan te vallen. Van het overige front geen enkel bericht ontvan gen, dat verdiend vermeld te worden. Een ander Fransch communiqué van gisteren luidt: De vijand beschoot, zonder resultaat gisteren St. Georges, (St. Joris), •en het bruggehoofd, dat door de Belgen ten Zuiden van Dixmuiden is opgesteld. Onze vliegeniers wierpen hedennacht bom men op de stations van Metz en Arnaville. Wij gaan voort met voet voor voet in Stein bach vorderingen te maken. Het Duitsche hoofdkwai-tier deelt het volgende mede: Op het westelijke oorlógs- tooneel is bij Nieuwnoort niets bepaalds voorgevallen, van een herovering van het door het vijandelijk artillerie-vuur volko men in puin geschoten gehucht St. Geor ges (St. Joris), werd, met het oog op den aldaar hoogen waterstand, afgezien. Oos telijk van Bethune, ten zuiden van het kanaal hebben wij den Engelschen een loopgraaf ontrukt. In de Argonnen kwa men onze aanvallen verder vooruit, en vie len 400 gevangenen, 6 machine-geweren, 4 mijnenwerpers, en talrijke andere wape nen en munitie in onze handen. Het ten noord-westen van St. Mihiel bij Lahaymeix liggende Fransche kamp heb ben wij in brand geschoten. De aanvallen bij Flirey en ten westen van Sennheim, die gisteren hei'haald werden, hebben wij alle afgeslagen. Van het Westelijke front is dus, zooals uit het bovenstaande blijkt, weinig nieuws te vermelden. De geschiedenis van het be zetten van het dorp St. Jox'is bij Nieuw- poort schijnt als volgt te moeten worden opgevat. Aangaande het plaatsje werd ge meld, dat het in de handen der Bondge- nooten was, toen het ten gevolge van vor deringen der Bondgenooten op andere deelen van het terrein, door hun kanon nen kon bestreken worden. Maar er was toen nog geen man van hen in het plaatsje. Later gelukte het den Duitschers hunne batterijen zoo op te stellen, dat SL Joris door hun vuur bestreken werd. Toen heet te het Duitsch, hoewel er geen Duitschers in waren. Thans schijnen de Bondgenooten het werkelijk te hebben bezet, en hebben de Duitschers hunne pogingen om het te veroveren gestaakt, wegens den hoogen waterstand rondom het dorp, dat volko men in puin ligt. Verder is het belangrijkste, dat de Fran- schen, volgens de berichten uit Parijs, vordei'ingen blijven maken in. Ober Stein bach, een op een hoogte gelegen dorp ten W .van Sennheim (Cernay) in den Elzas, waar al weken lang om gevpchten wordt De Russen. Het Duitsche hoofdkwartier (jeelt mede, op het oostelijke oorlogstopaeel, bij de Oost-Pruisische grens en in Pelen bleef de toestand onveranderd. Sterke mist belem mert de krijgsverrichtingen. Het Russische hoofdkwartiet meldt, dat op den linker-Weichsel-oever. in den af- geloopen dag geen belangrijke gevechten plaats hebben gehad. Tusschen den Weich- sel en de Pjlitza hebben wij de Duitsche aanvallen overdag en 's nachts op den weg Bolimow-Mednevice met goed gevolg afgeslagen. Ten noorden van de Rawa is het Duitsche offensief op onzen tegenaan val in de open vlakte gestuit cn werd de vijand ook hier teruggedreven. In de buurt van de Pilitza bij het dorp Jesex-getz-Lais- sags was een Duitsche colonne, bij een nachtelijken aanval onze loopgraven tot, op een afstand van 300 meter genaderd; wij hebben haar vervolgens met gen hevig vuur uiteengejaagd, waarbij den vijand reusachtige vex-liezen zijn toegebracht. In eenige dictricten hebben wij ons met zeer goeden uitslag van handgranaten be diend bij het afslaan der Duitsche aanval len. Bij den slag van Inovlodz is de vijand tot het offensief ovex-gegaan van Tomaszew in de richting van Opoczna, doch halver wege deze beide punten, slaagden wij er bij de dorpen Kamens en Mazornia in, zijn aanvallen af^te slaan. Het offensief der Oostenrijkers bij Malogosch en ten zuidexx van Pinczew, bij Zakx-zen hebben wij eveneens afgeslagen. In West-Galicië gaat de strjjd v5brt zich tot ons voordeel te ontwikkelen. Onze troepen hebben de versterkingen op de hoogten ten zuiden van K m ,-n Krern- pa, ten noorden van Batvmek en ren zuid westen van Jasliska veroverd. In de om streken van Baligrod, ten zuiden van Liska zijn onze bajonet-aanvallen er in geslaagd den vijand reusachtige vei-liezen toe te brengen, waarbij met bajonet-ste ken geheele vijandelijke compagpieën zijn afgemaakt. In den laten avond van 29 Dec. is de vijand hier tot een overhaasten terugtocht overgegaan. Volgens de opga ven ontvangen van dit gedeelte van ons front, hebben wij op 29 Dec. meer dan 3000 krijgsgevangenen gemaakt, en vielen ve le officieren en 15 miti'ailleurs in nze handen. Uit Petersburg wordt geseind: Hoe wan hopig er bij Bzoera en Rawka wordt ge vochten blijkt uit het feit, dat van 1000 Duitschers, die de Rakwa ovei'gingen niet meer dan 33 gevangenen in het leven zijn gebleven; alle andere werdén gedood. De Duitschers forceerden de rivier ge- dux-ende den nacht en waren bij het aan breken van den dag op mijl van de Rus sische gi-ens. Hierop vielen zij als waan zinnigen op de Russen aan, die zich spoe dig herstelden, hun gelederen sloten six er ook met de bajonet op ingingen. Het was bijna uitsluitend een bajönetgevecht. Kwartier werd van geen van beide zijden gevx-aagd. Verschillende Oorlogs berichten. Fransche Landstormreserves. Vol gens den Parijschen cori'espondent van^de Coi'riere della Sera zendt Frankrijk thans het grootste deel van zijn landstonm-esei*- ves van de oefeningsplaatsen in het Zui den naar het front. Verboden oliebollen te bakken. Een der grenscorrespondenten van het „Vad. meldt: dat hij te Aken een trein met krijgsgevangen Franschen zag, die bij Roesselaere waren gevangen genomen en dat hij aldaar de volgende Bekendmaking las: Daar het meel reeds schaarsch is, dient men er voorzichtig mede om te gaan. Zoo is het verboden met Nieuwjaar oliebol len van blank meel te maken en wafels te bakken. Personen, die zich aan deze rege ling niet houden, worden met gevangenis straf bedreigd. Het stuk was geteekend: Coblenz 27 Dec. Generaal Ploetz". Dynamietpatronen op den spoorlijn. Te Bleyberg (lijn AkenLuik) zijn op de spoorlijn 3 dynamietpati'onen gevonden. In verband hiermee mogen de bewoners zich 's avonds na 5 uur en 's morgens voor 8 uur niet op straat vertoonen. Doodgeschoten. Bij Luik werd door de wacht iemand doodgeschoten, die de telegraaflijn ti'achtte door te knippen. De forten te Namen. Met koortsachti- gen ijver wordt aan het herstel van de for ten te Namen gewex-kt. Men hoopt daai-mee midden Januari gereed te zijn. De Censuur. De x*edacteur van het te Namen verschijnend Belgisch dagblad is gevangen genomen en zijn blad opgeheven, wijl daarin een voor de Duitschers belee- digend artikel was opgenomen. Een schip op een mijn geloopen. Op nieuw is eergisteren een groot stoomschip, waarvan de nationaliteit onbekend^s geble ven, ter hoogte van Flamborough Head op een mijn geloopen en gezonken. Men vreest dat de geheele bemanning is omgekomen. Een Engclsch transportschip vergaan? Een Lloyd-telegram uit Porthcawe in het graafschap Glamorgan meldt, dat verschei dene soldatenhclmen, als gedragen door de trqepen in Egypte en Indië, zijn aange spoeld. Dit telegram wordt bekend gemaakt zonder eenige verklaring en er zijn geen nadere bijzonderheden. De „Vliegende Hollander" en zijn vervol ger. De Engelsche admiraliteit maakt een telegram uit Glossop openbaar, ontvangen van den commandant van het oorlogsschip „Sydney", dat uitgezonden was om de „Emden-' te vermeestei*en. De commandant zegt in zijn telegram, dat het schieten van de „Emden" in den beginne uiterst nauw keurig en snel geschiedde, doch dat het spoedig verminderde. Al de verliezen aan boord van de „Sytjney" geleden, hadden dan ook nagenoeg onmiddellijk* bij het begin van den strijd plaats. De schade aan de „Sydney" toegebracht is verrassend go- ï'ing; alles te zamen is het schip op 10 plaatsen geraakt. Bommen op Duinkerken. De „Daily Mail" verneemt uit Duinkerken, dat vier Duitsche vliegmachines Woensdag bommen op de stad wierpen, gedurende een half uur. Vijftien personen werden gedood, twee- en-dertig gewond. De troepen vuurden, aar de vliegmachines ontkwamen. Duitsch eiland in dc Bism-arckarchipel bezet. De Austx-aliürs hebben Bougain ville, het grootste der Solomon-eilanden be zet en er de Engelsche vlag gohesclxon. De Formidable gezonken. Het Engel sche slagschip Formidable is gistel-ochtend in het Kanaal gezonken. Het Engelsche Persbureau maakt bekend, dat het nog niet zeker is, of de oorzaak van het verlies van de „Formidable" toe te schrijven is aan een mijn of aan een ondei'zceër. Er zijn 71 opvarenden door een kruiser gered. De mogelijkheid .bestaat, dat de overigen door andere schepen zijn gered. De „Formidable" was een slagschip van de tweede klasse en 15 jaar oud. BINNENLAND. Nederland en de Gorlog. M a x i m u m-k a a s p r ij s. De Minister van landbouw, nijverheid en handel heeft den maximum kaasprijs voor binnenlandsch verbruik gedurende de maand Januari 1915 bepaald: A. voor den verkoop en gros: voor volvette Goudsche Mei en Sept.-kaas m. Rijksm. 49 p. 50 K.G. voor volvette Goudsche Mei en Sept.-kaas 47 voor volvette jonge Goudsche kaas met Rijksmerk. 40 voor volvette jonge Goudsche kaas 58 voor Edammer Mei- en Sept.- kaas 40)* 42 voor jonge Edammer kaas 40)* 38 voor Goudsche kaas 40)* 37 Edammer en Goudsche kaas 30)* 33 voor Edammer en Goudsche kaas 20)* 28 voor magere Edammer en Goudsche kaas 18 voor Friesche nagelkaas 2» Leidsche en Delftsche komijnekaas 40 B. voor den verkoop en détail: voor volvette Goudsclie Mei en Sept.-kaas m. Rijksnf, G2Vè ct.p.pd. voor volvette Goudsche Mei en Sept.-kaas GO voor volvette jonge Goudsche kaas met Rijksmerk 52Vè voor volvette jonge Goudsche kaas 50 voor Edammer Mei- en Sept.- kaas 40)* 55 voor jonge Edammer kaas 40)* 50 voor Goudsche kaas 40)* 47V6 Edammer en Goudsche kaas 30)* 40 voor Edammer en Goudsche kaas 20)* 35 voor magere Edammer en Goudsche kaas 30)* 25 voor Friesche nagelkaas 30 Leidsche en Deiftsehe komijnekaas 55 Roomkaas en lunclikaas (met Rijksm.) kunnen en gros verkocht worden als kilo kaas voor 1 42 de 50 K.G. en als halfkilo- kaas voor 43 de 50 K.G., terwijl bij ver koop en détail 10 cent per pond meer kan worden berekend. Voor koschere kaas kan hij vei'koop en gros f 5 per 50 K.G. en bij verkoop en détail 5 cent per pond ineer in rekening worden gebracht. Hierbij wordt onder kaas, gemerkt 40. 30 of 20, kaas verstaan, die res pectievelijk 40 pet. of meer, 30 pet. of meer of 20 pet. of meer vet in de droge stof be vat. M a s-p r ij z c n. Ons wordt medegedeeld, dat, evenals van alle van overzee aan le voeren arti kelen, ook v<"or de prijzen van maïs ge- ï-ekend zal mootcn worden qu een belang rijke stijging. Kon eenigen tijd geleden la Plata-maïs, door de iegcering ingevoerd voor bepaalde doeleinden, verkocht ««or den tegen 190, thans beweegt zich en door de verhooging van den prijs van het FEUILLETON. In 's levens maalstroom. (lïel auteursrecht van deze vertaliug is voorbehouden). Cl) Goede hemel! riep deze uit. Is dat een mensch laten schrikken. Bedenk wel, Rose, ging Jules voort, dat gij het niet zijt, die hxen ten huwe lijk vraagt; als dat eens waar was, zou den zeker niet alleen de groenten, maar heel je persoontje over den grond gei-old zijn. Ik gx-omde Rosa, dat zou wat moois zijn. Maar de jongejuffrouw.... Zonder haar zin te voltooien begon zij haar vei'stiooide groenten bijeen te zoe ken. Marcello, rechtop voor het venster staande, had de handen gekruist over haar mandje, dat zij op een bloembak had gezet; met de oogen neergeslagen en met gloeiende wangen voelde zij haar ziel be- stormd door een stortvloed van nieuwe gedachten.... Nieuwe? Neen, reeds oude, zij gevoelde het nu. 't Waren geen nieu we denkbeelden, die haar hart zoo deden verschrikken en tegelijk zoo weldadig aandeden. Welnu, Marcelle, antwoordt gij niet, vroeg Jules, ongeduldig geworden dooi de stilte. Wilt gij met mijn broer trouwen, ja of neen. Jk weet het niet, antwoordde het jonge meisje, verlegen opziende. Zou hij willen? Een schaterlach was het antwoord op deze schijnbaar ongerijmde vraag, en Jules, door het venster springende, nam Marcelle die er niets van begreep mede in huis, ditmaal echter door de deur. Rose ontfermde zich over het mandje, dat, alleen gelaten, gevaar liep, ook over den grond te rollen. Welnu, wil zij? vroeg mijnheer Bre- ault, een weinig van streek gebracht door de dwaasheden van zijn jongsten zoon. Robert zag zeer bleek en zeide niets. Ja, zeide Marcelle, maar zoo zacht, dat 't ais een zucht was. Robert herademde en stak haar reide handen toe. O, mijn kleine leerling, zeide hij, gij hebt al een zeer zonderlinge meester ge had. Een goede meester, zeide Marcelle, en die mjjn meester zal blijven, naar ik hoop. Men wenschte elkaar geluk; vooral de oude heer Breault toonde zich uitermate vcx*heugd. Plotseling maakte Marcelle zich los uit de omhelzing van tante Julie. Mijn vader, zeide zij. Als die 't eens niet goed vond. Men zag elkaar ontsteld aan. Simon was index-daad geen van" de gemakkelijk ste mensclxen, waarop men rekenen kon. Hij was best in staat "om te weigeren, eenvoudig uit kwade luim of een andere nietige reden. Ik heb een goed idee, zeide Jules, en dat zou er twee op één dag zijn, wat lang zoo min niet is. Er zijn menschen die nog niet eens alle weken een goeden inval hebben. Ik ken mijnheer Montfort. Men moet hem bij verrassing overvallen. Gij zult zien! Ik zal hem schrijven, zeide Marcelle aarzelend; en gij zulTMiem ook moeten schrijven. Wij allen? vroeg Jules, het uitproes tend van 't lachen; een gezamenlijke brief, een familie-epistel. Dat zou, wel be schouwd, nog zoo kwaad niet wezen. Maar ik heb een ander denkbeeld. Gaat Marcelle nu niet naar de kost school terug, vroeg plotseling de 1 eer Breault, wiens zwakke geestvex-mogens met zondeiiinge vasthoudendheid terug kwamen op hetgeen hem 't meest aan 't hart lag. Zij gaat zeer stellig terug, tot nader order, zeide tante Julie beslist en waardig. Waar is dat nu voox*? 't Is nu nog veel meer noodig. Hoe wilt gij dat een jong meisje.... En zij ving weder het "beloog aan, waar in Jules plotseling optreden haar gestoord had en dat nu weder zeer lang van stof dreigde te worden. Bij de tweede volzin vouwde Jules ech ter de handen, viel voor zijn tante op de knieën en riep comisch klagend uit In naam van alle deugden, van alle plichten, van al wat gij wilt tante, maar laat haar niet zoo spoedig vertrekken. Zoo laat mogelijk, als 't u belieft.... Dit verlof gaf tante Julie, voor zoover het niet tegen de regels van de kostschool streed. Nauwelijks was deze afspraak ge maakt, of Jules greep naar zijn hoed. Waar gaat gij heen? vroeg Julie. Hij zwaaide met de ai*men in de lucht legde den vinger op de mond en snelde heen, alsof hij bang was zijn geheim te verraden. Waar gaat hij naar toe? vroeg Rose, die plotseling op den drempel vex*scheen. Juffrouw Julie maakte een wanhopig gebaar, maar de goede meid lette er at niet meer op. Zij had het jonge, pear ge zien, dat nabij liet venster stond. Mar celle leunde met eene hand op hot kozijn, en Robert, die bij de fauteuil zljhs vaders stond zag haar met zooveel tee fierheid en kalme vreugde aan, dat liét gezicht van het tweetal ecu rustpunt was voor Rose's hart. Wol, wel, zeide zij, wat i3 biet aan de hand. Is dat een verloving of nie:? Een verloving, zeide mijnheer Bre ault met een levendigheid als in zijn beste dagen. Ik hoop, Rose, dat gc \oor oen goed bruiloftsmaal zult weten te zorgen. - Een bruiloftsmaal? Hoe komt mijn heer er bij? Zoo iets moet in •iet. r-s au- rant worden klaargemaakt, zaide Rose jnefc onuitsprekelijke minachting. Heeft mijnheer nooit gonoodigd«m op c%n trul- loft gezien, die zich rekenschap gaven van hetgeen zij eten. De gctioodigdcn heoben daar toch geen versland van. Mijnnecr kan wel doen als de anderen cn naa»* het P a 1 a i s Royal gaan; daar z»jn res taurants genoeg. Tot besluit baalde z'j de s< houders op. Daarna tot zachtc-e gevoelens g*»omea vroeg zij Robert En wanneer zal d« bruiloft plaats hebben? Wij weten er nog niets van, goede Rose, zeide de jonge man glimlachend*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1