30 De Oorlog. 6e JAARGANG. No. 1587 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. -- Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, mot GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21[3 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent WOENSDAG DECEMBER. 1914. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. BUITENLAND. Van het Westelijk oorlogstooneel on beduidend nieuws. De Oostenrijksche troepen worden in Galicië door het Russische leger achteruit gedrongen. Overigens valt er van het Oostelijk oorlogstooneel weinig met zekerheid te vermelden. De Vereenigde Staten zenden aan Engeland een nota over het belemmeren Van den handel ter zee, waarin een versterking v/ordt gezien van een rseds door Nederland tot En geland gericht betoog. De Duitschers in Frankrijk en België.. Wederom Weinig nieuws van het Wes telijk Oorlogsterrein. Van belang is alleen wat het Fransche communiqué meldt, n.l. dat het norp St. Joris, ten W. van Nieuwpoort, door de Bondgenooten bezet is. Sedert eon., paar weken is aangaande dit dorp van Fvausehe zijde gemeld, dat het in handeü -ier Bond genooten was, en dat is verder voortdurend als een feit aanvaard en niet tegenges^ ro ken. Doch nu hooren wij op eens, Jat dit niet waai was. Maar zal wat ons thans als waarheid wordt gemeld, morgen misschien niet op nieuw worden ontkend? Voor het overige blijft de strijd in het Westen het karakter van kleine onderne mingen behouden, en wat aan den eenen kant gewonnen wordt, gaat als het ware dagelijks aan den anderen kant verloren. De Belgische oorlogscorrespondent van de „Tijd" te Duinkerken meldt dd. 27—18 Dec.: In de laatste week hebben vooral de En- gelschen rond Yperen het zwaar te verant woorden gehad. I-Iet Engelsche leger en de Jndisch hulptroepen hebben niet geringe verliezen bekomen en hebben zelfs, geluk kig geen gewichtig, terreinverlies geleden. Toch valt het verliéS van enkele loopgraven heneden Yperen rond Hollebeke te betreu ren. Het verlies aan officieren was bij de Engelschen aanmerkelijk, ofschoon niet verontrustend. Een zekere verandering in de opstelling der verbondenen is van een en ander het gevolg geweest, een verande ring, die hier natuurlijk niet nader aange geven kan worden. Het voorwaarts dringen ten Noorden van Nieuwpoort, nabij Lombaertzijde vordert gestaag, al zijn hier ontzettende bezwaren te overwinnen. Er is hier minder sprake van een aanval in de laatste dagen, dari wel van een voortgraven in de richting van den vijand. De kuststrook biedt voor 't loop graven-aanleggen echter groote moeilijk heden. Met veel krachtsinspanning en ge holpen zoowel door onze artillerie als door het geschut der Engelsche oorlogsschepen, die noodwendig weer in de richting van Westende moesten vuren, ten einde onze troepen te ontlasten, konden de verbonde nen de eigenlijke, duchtig versterkte eerste vijandelijke linie in de duinen bereiken. Willen wij verder Noordwaarts dringen, dan zal deze linie stormenderhand moeten genomen worden. De Russen. Op liet Oostelijk oorlogsterrein schijnt weer een actie te worden gevoerd, die een beslissende beteekenis zal hebben. Wij bedoelen den strijd om de Weste lijke Karpathenpassen, die een voor Oos- tenrijk-Hongarije noodlottig einde dreigt te nemen. Hier trachtten de uit. Oostenrijk gezon den versterkingen", de laatste, naar men mag aannemen, want men had zelfs Ser vië ontruimd, om er over te kunnen be schikken, de Russen terug te helpen drin gen. Deze poging is naar luid van de Rus sische berichten mislukt. Terugwijkend van Krakau voor de overmacht der Oos tenrijkers, schijnen de Russen met hun linkervleugel bezig te zijn de over de pas sen gekomen, in de dalen en op de berg ruggen strijdende Oostenrijksche troepen tegen het gebergte om zoo te zeggen plat te drukken. Men bedenke hierbij, dat slechts zeer weinig passen den overtocht over deze bergen in dit jaargetijde mogelijk maken. Over die enkele wegen, diep onder de sneeuw liggend, moet het Oostenrijksche leger, indien het zich niet weder van den druk der Russen herstellen kan, terug, geperst door enkele kleine openingen in den bergkam. Men begrijpt, welke geva ren daaraan verbonden zijn. Ging het nu elders aan het front der Oostenrijkers in West-Galicië beter, zoo merkt de overzichtschrijver van het „Vad." zeer juist op, dan konden zij zich daarmede althans troosten. Maar meer naar het Noorden, waar de Boven-Weich- sel stroomt, gaat het hun zoo mogelijk nog slechter. In het Russische bericht wordt juist van dd&r gemeld, dat niet minder dan 200 officieren en 15,000 sol daten daar door de Russen krijgsgevan gen werden gemaakt. De linkervleugel der Oostenrijkers ageert ten N. van den Boven-Weichsel. Maar de pogingen om daar de Russen in de flank te vallen door de Nida (een uit het N. ko mende tak van den Boven-Weichsel) over te trekken, zijn mislukt. Volgens vi'oegere berichten is het hun evenmin gelukt te beletten, dat van daar door de Russen troepen werden vervoerd naar de streek van Petrokow, waar de linkervleugel van het Russische leger tus- schen de Bsura en Pilitza door de Duit schers bij herhaling teruggedrongen werd. Hiermede zijn wij op een ander deel van het oorlogsterrein aangeland, nl. de stree>k tusschen den Beneden-Weichsel en de Piliza, waar het door de Duitschel's, die hier het hoofdbestanddeel der legers van den twee-bond vormen, tot terugtrekken gedwongen Russische leger voor War schau tracht zich te herstellen. In het Bsura-gebied schijnt dit niet of nog niet gelukt te zijn. In die streek wor den (zoo meldt het bericht van het Duit- sche hoofdkwartier) sterke Russische aan vallen afgeslagen. In het centrum schijnt een slag van be teekenis te zijn geleverd bij Skernewizy, en wel .in liet. nadeel der Duitschers, als men ten minste op het Russische bericht mag afgaan. Wat hier gebeurt, ligt intusschen nog grootendeefs in den nevel; maar dat in Galicië aan de Oostenrijkers gevoelige slagen worden toegebracht, daaraan schijnt niet meer te twijfelen, concludeert bovengenoemd blad. Een nota wan de Vereeni Staten aan Engeland. De Amerikaansche regeering heeft aan Engeland een uitvoerige nota doen toe komen, waarin wordt aangedrongen op een spoedige verbetering jn 't optreden van de Britsche vloot tegen den Ameri- kaanschen handel en Engeland wordt ge waarschuwd, dat in, Amerika ernstige wrevel is gewekt door de „ongewettigde bemoeiingen" met den wettigen handel der Vereenigde Staten. De regeering, zoo wordt in de nota ver klaard, voelt zich gedrongen besliste in lichtingen te ontvangen in zake de ver dere houding van Engeland, teneinde maatregelen te nemen ter bescherming van de rechten der Amerikaansche bur gers. De nota haalt verschillende bepaalde gevallen pan aanhouding en inbeslagne ming van ladingen aan en verklaart, dat het vertoog weliswaar vriendschappelijk is gemeend, maar dat do regeering óer Vereenigde Staten het wenschelijk acht hare meening in deze quaestie openhartig uit te spreken. De nota kan feitelijk worden beschouwd als bestemd voor alle mogendheden der Triple Entente. De Nederlandsche gezant, wien op het departement van buitenlandsche zaken een afschrift van de nota der Ver eenigde Staten aan Em?e:and in zake de belemmering van den handel ter hand werd gesteld, zeide dat Nederland feite lijk reeds hetzelfde aan Engeland had verklaard. En hij voegde daaraan toe, dat door het optreden der Vereenigde Staten aan de vertoogen van Nederland meer kracht was bijgezet. Verschillende Oorlogs berichten. Een boete. Naar uit Sas van Gent aan de Métropole gemeld wordt, is aan het stadje Grembergen, bij Dendermonde, een boete van 50,000 frs. opgelegd, omdat som mige bewoners hun duiven hadden laten uitvliegen. Alle duiventillen zijn nu ver zegeld. Gevaarlijk op de Londensche straten. De militaire overheid te Londen heeft de aandacht van het publiek, dat van de straat gebruik maakt, op het gevaar gevestigd, dat dreigt van granaatsplinters, afkomstig van de kanonnen, die dienen om vijande lijke luchtvaartuigen te bestrijden, die een aanslag op Londen in den zin hebben. Bij het hooren van kanonvuur wordt de burgerlijke bevolking geraden dekking te zoeken, in het bijzonder in kelders. Kerstmi9 te Reims. Te Reims zijn op Kerstmis de H. Missen in een der onder- grondsche gewelven van de gedeeltelijk verwoeste kathedraal opgedragen door kar dinaal Lugon, de aartsbisschop van Reims. Brussel ondermijnd? De Brusselsche correspondent van de „Tijd" meldt De vorige week in de Rue de Progrès den Gare du Nord passeerende, werd mij door een niet al te snuggeren schildwacht verzocht, niet zoo dicht langs den muur te loopen. Ik vroeg verwonderd „Waarom niet?" Hij wees .toen naar mijn brandende sigaar. Nog meer verbazing van mijnen kant. „Ja, ziet u", was de uitleg van den soldaat, „ik kan er ook niets aan doen, het is mij gezegd, niemand mag met een brandende sigaar over de roosters loopen van de kelders dei- statie, dat is wegens brandgevaar, ziet u?" O, Zei ik, en ik liep door, niet zonder dezen uitleg in verband te brengen met de laatste lijk loopende geruchten over een onder mijnd Brussel, althans de bijeenbrenging van groote voorraden kruit in kelders van bepaalde gebouwen. Op een mijn peloopen. Het Engelsche stoomschip „Gem" van Glasgow liep Vrij dagavond op een mijn en zonk onmiddel lijk. Twee man werden gered, het lot van de rest der bemanning is onbekend. Vrees voor beschieting. De gouver neur van Triest heeft een order uitge vaardigd, waarin den bewoners wordt aangezegd de deure.: en vensters, welke op zee uitzien, te sluiten, zoodat. geen licht uit zee gezien kan worden. Deze or der heeft eenige ongerustheid veroorzaakt. In beslag genomen. Te Aerendonck werd Zaterdag een groote partij petro leum door de Duitsche posten aangehou den en in beslag genomen. De geheele bezending, circa 2(KM' liter, was voor een particulier te Turnhout bestemd, doch kwam nu ter beschikking van de Kom- mandantur te Turnhout. De smokkelhan del neemt niet merkbaar af. Nog wordt uitgevoerd uit Noord-Brabant dat hier en ook door de Duitsch-Belgische grensbeambten niet is toegelaten. De kapitein van ite Emden. Volgens het Blankenburger F.reisblatt beeft Kapi tein Von Müller, de gezagvoerder van de Ernden, aan zijn familie in Duitschland geschreven, dat hij als krijgsgevangene op Malta vertoeft. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. i ft. Een Kerst Met groote dankbaarheid js door on derofficieren en manschappen bij ver schillende onderdeelen van land- en zee macht genoten van een aangename Kerst misviering, waartoe zij o.a. in staat wer den gesteld door het milde geschenk van f 14,000, door heeren van den Rotterdam- schen Handel ter beschikking gesteld van de Centrale commissie tot ontspanning en ontwikkeling van de gemobiliseerde mili tairen. Door welwillende medewerking en tusschenkomst van den opperbevelheb ber van land- en zeemacht was door ge noemde commissie de belangrijke gift zóódanig verdeeld, dat daarbij in de eer ste plaats zijn bedacht diegenen, die op afgelegen plaatsen gekantonneerd, meer dan anderen van afleiding verstoken wa ren. De groote leening. Men verzoekt ons, het volgende me Je te deelen: Van verschillende zijden wordt ge vraagd, op welke wijze de inschrijving op de staatsleening moet plaats hebben door middel van tusschenpersonen (ban kiers, commissionnairs en makelaars in effecten), in het bijzonder of dezen in schrijvingsbiljetten moeten overleggen van particuliere personen, aan wie zij hun tusschenkomst verleenen. Naar aanleiding daarvan deelt men ons mede, dat de staat alleen te maken heeft met degenen, die een inschrijvingsbiljet teekenen en inzenden en zich niet inlaat met de vraag, of de inteekenaar zulks voor zich zelf doet dan wel ten behoeve van een ander. Echter hebben personen, van wie het blijkens hun beroep aan te nemen is, dat zij geheel of grootendeels ten behoeve van anderen inschrijven, aanspraak op PCL provisie over het hun toegewezen bedrag hunner inschrij ving, (uit te betalen nadat alles, waar voor zij inschreven, door of namens hen gestort is). Bankiers, commissionnairs enz. hebben geen mededeeling te doen van de personen, voor wie zij inschreven veel minder een inteekenblijet van dezen over te leggen dan ingeval die perso nen preferentie wenschen (tot ten hoog ste f 10,000) voor het bedrag, waarvoor de bankier voor hen inschrijft. In dat ge val moet de bankier enz. een verklaring van dien persoon overleggen, dat hij pre ferentie wenscht en die verklaring, waar voor geen vörm of formulier js voorge schreven, aan zijn inschrijvingsbiljet hechten (wanneer er meer zijn met een lijst.) Zijn er geen dusdanige verklaringen aan het inschrijvingsbiljet van een ban kier gehecht, dan heeft hij, evenals an deren, alleen aanspraak op preferentie tot een bedrag van f 10,000; in het andere geval heeft hij preferentie tot het totaal bedrag der verklaringen (met een mini mum van f 10,000). De spoorwegdienst. Naar de „Avp." verneemt, is er bij de spoorwegmaatschappijen nog voldoende kolenvoorraad aanwezig óm den gewonen dienst tot half Februari vol te houden. Met 1 Januari zal echter eenige beper king in den goederendienst worden inge- Boter uitvoer. De boter fabrieken hebben van het Rijks Centraal Bureau voor den uitvoer van bo ter bericht ontvangen, dat hier te lande weer voldoende hoeveelheid boter aanwezig is, en dat weer 60 pCt. der vervaardigde boter naar het buitenland mag worden uit gevoerd. Steenkolen. Er bestaat thans gegronde hoop, dat de stagnatie in den kolenaanvoer voor IJmui- den verleden week haar hoogtepunt had^ bereikt. Er is schrijft het „N. v. d. D." /eer aardig wat kolen aangevoerd en de kans is zeer groot, dat de aanvoer, welke uit Duitschland hoofdzakelijk te water ge schiedt geregeld blijft. Dit is weder een groote geruststelling voor IJmuiden. De Lcersum. Volgens het laatste bij de recdcrij te Amsterdam ingekomen bericht van het stoomschip „Leersum" zijn bij liet onge val alle scheepspapieren verloren gegaan. Het schip zonk in vijf minuten tijd. Toen het ongeluk gebeurde, trachtte de „Leer sum" naar gemeld is de bemanning van een ander stoomschip, dat eveneens op een mijn was geloopen, te redden, wat echter niet gelukte. Bijzonderheden om trent dit andere stoomschip zijn niet he kend. De kapitein van dé „Leersum" ver moedt. dat de bemanning daarvan is om gekomen. Verder rapporteert de kapitein van de .Leersum" een derde stoomschip in de nabijheid gezien te hebben, dat waar schijnlijk met—zijn geheels bemanning in de lucht gevlogen is. De „Leersum'' kon echter geen assistentie verleenen. voerd. M ij n e n. Blijkens mededeeling van don Marine staf zijn ten Zuiden van ons land op onze kust een zevental vreemde mijnen aan gespoeld. de adresbandjes toezenden. Men heeft dan niets anders te doen, dan deze bandjes even om het blad te plakken en het dan te posten (beneden 100 gram portvrij). Voor ieder afzonderlijk is dat een zeer kleine moeite, maar, wanneer velen mee werken, zal toch liet groote resultaat zijn, dat er dagelijks in alle gemeenten, waar Katholieke militairen zijn, een voldoend aantal Katholieke bladen zal komen. Wij hopen derhalve dezer dagen zeer vele briefkaarten te ontvangen. Het Centr. Bur. v. de K. S. A. L e i d e n. Korte Kroniek. In Den Ilaag is gisteren overleden mr, J. A. Kramer, oud-secretaris-generaal aan het departement van Oorlog. H. M. de Koningin zal op 1 Januari niet de gebruikelijke Nieuwjaarsreceptie houden, doch zal op dien dag de hoogere autoriteiten en de in de residentie aanwe zige leden der hofhouding in de gelegen heid stellen, Hare Majesteit hun geluk- wensclien aan te bieden. Bij Kon. besluit van 13 dezer is aan de gemeente Amsterdam verleend een voor schot uit 's Rijks kas tot een bedrug van ten hoogste f 235,000, ten einde genoemde gemeente in staat te stellen een voorschot van gelijk bedrag te verleenen aan de R.-K. Woningbouwvereniging Het Oosten, al daar, ten behoeve van den bouw van 20 perceelen, bevattende te zamen 87 wonin gen, op van do gemeente in erfpacht te verkrijgen terrein aan de Nachtegaalstraat den Ooievaarsweg en den Reigerwog al- Uit Stad en Omgeving. Kranten voor R. K. Militairen. Tienduizendtallen zijn in deze ook voor ons land gevaarvolle tijden onder de wape nen geroepen. Velen zijn geplaatst in de grootste ste den, waar allerlei afleidingen hun wor den geboden en steeds voor hen geopend zijn de gebouwen der R. K. Militairen-Ver. eenigingen met hun lectuur en ontspannin gen. Maar óók hebben velen hun verblijf in forten enz. in ver afgelegen plaatsen, waar bijna geen afleiding hun kan worden ge boden en van ontspanningslokalcn als de gebouwen der Militairen-Vercenigingen geen sprake kan zijn. Wèl wordt voor hen van verscheidene kanten veel gedaan, maar toch hoort men van hen nog alge meen: „kregen wij toch maar wat meer couranten, wij zouden vooral onze eigen Roomsche couranten zoo gaarne spoedig ontvangen". Ondergeteekenden hebben het plan op gevat om zooveel mogelijk aan den wensch te voldoen. Zij zullen zich in verbinding stellen met de administraties van verschil lende dagbladen over het zenden der cou ranten en verklaren zich volgaarne be reid voor dit doel in ontvangst te nemen de bijdragen die door velen zeer zeker gaarne zullen worden geschonken. Mr. P. J. M. Aalberse, Leiden, Lid van de Tweede Kamer. W. II. Boogaardt, Bre da, Lid van de Tweede Kamer. Jhr. Mr. J. W. M. Bosch van Oud-Amelisweerd. Lid van de Eerste Kamer. F. J. H. Evers, 's-Gravenhage, Hoofd-aalmoezenier b. h. leger te velde. G. Ilusch, Oudenbosch, Ma joor-Aalmoezenier b. d. lilde Divisie. Jhr. Mr. O. van Nispen tot Sevenaer, Lid van de Tweede Kamer. J. G. J. Padberg, Arn hem, Majoor Aalmoezenier b. d. II Divisie. Jhr. Mr. Ch. Ruys de Beerenbrouck, Lid van de Tweede Kamer. Roosendaal of Maastricht. B. H. Som, Tilburg, Majoor- Aalmoezenier b. d. IV Divisie. Het groote belang, om aan onze R. K. Militairen in deze lange winteravonden goede lectuur te verschaffen, zal door nie mand onderschat worden. Onmogelijk zal het wel zijn, aan allen een abonnement te bezorgen, al hopen wij dat de hierboven geplaatste Op nep bi j zeer velen gehoor mag vinden. Doen met eenige moeite is het wel mogelijk, om tc.di aan alle R. K. Militairen één krant geregeld te nezoigm Wij ve*.zoeken daarom aan allen die bereid zijn, hun dagblad na het g'dezen te hebben, voor de Miitairen af te staan hiv adres met den naam van het dagblad aan het Centraal Bureau voor de K. S. A. te Leidén per briefkaart op te geven. Het Centraal Bureau zal dan geregeld Mariabond in het Bisdom Haarlem. Te halftWGs* werd de vergadering her opend. Na afdoening van eenige huishou delijke zaken kwam het voorstel Amster dam in behandeling: „Op de Dioc. Ronds vergadering worde einddoel en middelen der Roomsche Drankbestrijding nog eens terdege besproken." Mej. Mooyman 1ste secretaresse toetste in een degelijke uit eenzetting „einddoel en middelen" der Roomsche Drankbestrijding aan de uit spraken van gezaghebbende voorgangers iri de beweging. Duidelijk deed spreekster uitkomen, dut geheelonthouding niet het einddoel is. Na een aangename gedachten wisseling werd het voorstel aangenomen. De afd. Haarlem geeft den bond in over weging de afdeelingen te verzoeken: bij ge legenheid van kermis of andere openbare, vermakelijkheden aan den Gemeenteraad een adres in te dienen, houdende verzoek om de herbergen niet later dan midder nacht geopend te doen zijn. Het Hoofdbestuur praeadviseert in deze i overleg tc treden met Kruisverbond en andere drankbestrijdings-vereenigingen; alleen door samenwerking is iets te berei ken mits' men voorzichtig te werk ga. Men beginne met te vragen niet later dan 't gewone sluitingsuur. Het pracadvies wordt na toelichting aangenomen. De Maria Ver. te Watergraafsmeer ver zoekt aan den Mariabond nogmaals om aan de vereenigingen, die zulks wenschen een gratis spreker toe te staan, omdat nu noch een spreker noch subsidie wordt toe gekend. Het H. B. heeft niets tegen aanneming van het voorstel mits het voor één jaar zij en f 2.50 vergoeding aan den spreker uit de Bondskas enz. enz. worde toegestaan. In haar toelichting zegt de presidente, dat de afdeelingen de vergoedingen kunnen verhoogen. Het pracadvies van het hoofd bestuur wordt aangenomen. De presidente mej. A. Kokshoorn, houdt nu een inleiding over: „Proefinspectie voor een jaar, met als inspectrices de le den van het hoofdbestuur, elk in de ge meenten rond haar woonplaats eri be spreekt het voorstel Watergraafsmeer, waarin verzocht wordt, indien dit moge lijk is ook bij de Maria Ver. z. g. inspec teurs te laten rondgaan, zooals dit bij Kruisverbonden gebeurt. Spreekster zet nader uiteen, hoe het hoofdbestuur inspec tie indenkt. Het bestuur denkt die inspec tie als een vriendschappelijk en belang stellend bezoek tot voorlichting der afdee lingen door het hoofdbestuur. Inspectie is leerzaam voor het bondsbestuur, heilzaam voor de afdeelingen. Wie zullen inspectee- ren. Het bestuur raadt aan de leden van hot hoofdbestuur elk in hun afdeeling. Ten slotte zegt spreker dat het bestuur advi seert proefinspectie voor een jaar. Na een jaar kan dan het resultaat van alle zij den belicht en bezien worden. Het voorstel wordt aangenomen. Aangenomen wordt het voorstel Zierik- .zee, wanneer een vergadering een schrif telijk voorstel indient met, toelichting ook de toelichting te behandelen. Aangenomen wordt het voorstel van het

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1