14 BUITENLAND. De Oorlog. DE VLIEGMACHINE. JAARGANG. No. 1523. )e Ncderl. meldt, dat jhr. mr. A. F. de vornin Lobman ontslag heeft genomen lid der Kon. Akademie van Weten - lappen, naar aanleiding van een artikel n prof. Chantepie de la Saussaye, voor- Ier eener afdeeling van de Kon. Akade- an Wetenschappen, in Onze Eeeuw, arin o.m. staat: „Standaard, Nederlan- r, door de kleine pers gevolgd, hebben erkiezingscampagnê uitgemunt door dachtmaking, onwaarheid, perfide aan- jingen, waarbij de zonden der liberale •s in het niet verdwijnen." Nederl." heeft den professor ge- zijn beschuldigingen te bewijzen in te trekken. Met een liberaal dédain door den hoogleeraar dit verzoek van hand gewezen. Wat Eerdmans uitdruk- ijk verklaarde, schijnt hij in stilte te >ben gedacht: Ik beschuldig, ik heb ïr redenen voor, welke die redenen zijn, mijn zaak, daar hebben de beschuldig- i niets mee te maken, len weet, dat de heer De Savornin Loh- n verantwoordelijk redacteur is van de ederl." en dat dus de beschuldigingen, ir dat blad geslingerd, hem persoonlijk fen. Hij persoonlijk wordt beschuldigd „verdachtmaking", „onwaarheid", rfide aantijgingen". en man van eer moet protesteeren een dergelijke manier van handelen, n niet zwijgen. n als protest heeft de heer De Savor- Lohrnan bedankt voor het lidmaat- ip eener vereeniging, waarin prof. ntepie de la Saussaye de voorzitters- irdigheid bekleedt. Hij motiveert dezen n van zijn protest als volgt: fa is tweeërlei mogelijk. (het door den hoogleeraar omtrent de delingen der redactie, waarvan ik lid te laste gelegde is 1 i p p i s e t t o n \bjl aan de proclamatie an Burgemeester en Schepenen van Ant- r - naUn jWPJg&n. waarin den burgers .wordt medgr ijs, behoort tot het publiek cromem; "V "T* ren, het volgende toegevoegd: Bovenstaande verklaring is met mijn BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN - De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het [ILLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze enten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/.2 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent WOENSDAG OCTOBER. I9I4. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, olke regel iw.er 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iodero regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (gein Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Nobel. wel acht de hoogleeraar Chantepie a Saussaye een man zóó hoog staan- n de wetenschappelijke wereld, dat hij voorzitter eener afdeeling der Konink- Akademie van Wetenschappen kon den gekozen het zedelijk geoorloofd, leburgers de grievendste beschuldigin- naar het hoofd te werpen, zonder die iraeciseeren, laat staan bewijzen, zoo weerlegging onmogelijk is; meent hij lans dat, tegenover iemand van mijn niet de wetten behoeven in acht 'orden genomen, die anders in weton- appelijke en hoogstaande kringen als zelve sprekend worden geëerbiedigd, de eerste onderstelling juist, dan acht nij niet meer gerechtigd plaats te ne- oder de leden van deze Academie; de andere onderstelling juist, dan voel mij onder het praesidium van iemand de hoogleeraar Chantepie de la Sau- re niet veilig." eze daad van den Christelijk-Histori- voorman is nobel. Een man van ka ter laat niet zijn strijdwijze zoo bla- als de Leidsche hoogleeraar het zonder schijn of schaduw van be svoering. De toestand in België. De Belgische regeering, wenschende haar vrijheid van handelen te verzekeren, heeft besloten zich naar Frankrijk te be geven. Met uitzondering van den minis ter van oorlog hebben alle ministers giste renochtend Ostende verlaten, gaande naar Havre, waar de Fransche regeering alle maatregelen heeft genomen voor haar installatie. Koning Albert blijft aan het hoofd van het leger. Uit Terneuzen werd dd. gisteren aan de „Msbd." geseind: Te Selsaete even beneden degrens was de basculebrug over het Kanaal omhoog gezet en de machineriën vernield. De gis teren aldaar gekomen Duitschers hebben dit na enkele uren hersteld en de bruggen neer gelaten. De Duitschers staan niet toe dat de be volking zich uit het land verwijdert. Man schappen behoorende tot de landweer wa ren vanmorgen bezig met het maken van loopgraven ten Westen van Selzaete. Een deel van de spoorwegen is opge blazen en de telegraaf- en telefoontoestel len zijn uit het station weggenomen. In de de richting van Zeebrugge is blijkbaar een gevecht aan den gang. Den geheelen morgen was vandaar kanonge bulder hoorbaar. De Keizerlijk Duitsche gouverneur van Antwerpen, Von Schroeder, heeft, blijkens een mededeeling gedaan aan den Neder- landschen generaal-majoor, commandant van de derde divisie, volle instemming uitgevaardigd. Voor het geval, dat er vijandelijke hande lingen, van welken aard ook, mochten voorkomen, kan natuurlijk geen waar borg worden gegeven, dat alsdan niet met den schuldige ook onschuldigen getroffen worden. Antwerpen, den 12/10 '14. De Keizerlijk Duitsche gouverneur (get.) V. SclirQeder, admiraal. De generaal-majoor heeft daaronder veer het volgende bekend gemaakt: Verder wordt de termijn van vijf dagen, in de verklaring genoemd, dooi den Gouverneur tot twaalf dagen ver lengd. .Genoemde Gouverneur heeft verklaard, dat door hem bevelen zijn gegeven, dat geen dorpen mogen wor den verbrand, en dat door hem aan de burgerlijke besturen zal worden aanbevolen, burgerwachten, uit zorg vuldig te kiezen goedgezinden, te vor men, ten einde elk ongewenscht op treden v^n oproerige personen tegen te gaan en aldus waarborgen te ver krijgen, voor de burgers zeiven, dat geen moeilijkheden voorkomen. In Antwerpen doet de gewone politie met haar gewone wapens als vroeger dienst. Belgische soldaten, ook al zijn zij in burgerkleeding, zullen bij terugkeer in België als krijgsgevangenen worden beschouwd. De door de uit Antwerpen afkomsti ge vluchtelingen medegebrachte paar den, voertuigen en automobielen en hun vee, zullen bij spocdigen terug keer, vrij onze douanen kunnen pas seren, terwijl de Duitsche gouverneur mij heeft verklaard, dat een ieder zijn medegenomen eigendommen ongehin derd naar zijn woonplaats kan ver voeren. De regeling vanhet spoorwegvervoer zal door de Nederlandsche regeering geschieden. De afkondiging van het vorenstaan de geschiedt met goedvinden van de Nederlandsche regeering. Stafkwartier 3e dhisie, 13 Oct. 1914. De gen.-majoor, divisie-commandant, Van Terwisga. De Duitschers in Frankrijk. Het groote Duitsche hoofdkwartier meldde gisterochtend: Van het Westelijk oorlogstooneel zijn er berichten van beteekenis. Niet heftige aanvallen van den vijand ten Oosten van Soissons zijn afgeslagen. In het Argonner woud worden voortdu rend verbitterde gevechten geleverd. On ze troepen werken zich in het dichte struik gewas van liet uiterst zware terrein met al de middelen van den vestingsoorlog stap voor stap vooruit. De Fr&nschen bie den den hardnekkigsten tegenstand. Zij schieten uit de boomen, waarin zelfs ma chinegeweren zijn opgesteld. Zij hebben trapsgewijze loopgraven aangelegd en steunpunten, sterk als vestingen, inge licht. jj eel'a jf w 'h+fiïl ctèftb o. .1^ troepen in de vlakte van Woëvre hebnen behaald, zijn onwaar. Naar krijgsgevan genen vertellen, werd aan de troepen meegedeeld, dat de Duitschers verslagen eri reeds verscheiden forten van Metz ge vallen waren. Inderdaad hebben onze troe pen, die daar vechten, op geen punt ter rein verloren. Etain is nog altijd in ons bezit. Al de aanvallen, die de Franschen laatstelijk op onze stellingen bij St. Milirel hebben gedaan, zijn afgeweerd. De Fransche officreele mededeeling van gistermiddag drie uur luidde: Gisteren hebben wij op verscheidene punten aanmerkelijke vorderingen ge maakt. In de streek van Hazebrouck en Béthu- ne hebben wij het offensief hernomen. Een Duitsch legercorps heeft Rijssel be zet, doch tusschen Albert en Atrecht heb ben wij terrein gewonnen. In de streek van Berry au Bac (aan de Aisne ten Noorden van Reims) zijn onze troepen naar Sonain vooruitgedrongen. Ook ten Westen van Argonne en ten Noorden van Malincourt zijn wij opge schoten. Op den rechteroever van de Maas hou den wij de Maasheuvels ter. Oosten van Verdun bezet en zijn langs den weg van Verdun naar Metz voorwaarts gerukt. Bij Apremont hebben wij terrein gewon nen. Op onzen linkervleugel hebben wij een aanval afgeslagen. Uit de telegrammen kan men lezen, dat het aan beide zijden eb en vloed schijnt. „Schijnt", want het ergste in deze men- schenslachting is, dat zij wien het direct of indirect aangaat (en inderdaad gaat het de geheel wereld aan) niet eens met zekerheid weten, wat er gebeurt. De Russen. Het groote Duitsche hoofdkartier meld de gisteren: Op het Oost-Pruisische oorlogsterrein is de 11e dezer kalm voorbijgegaan. Een hernieuwde poging van de Russen om den 12en dezer bij Schirwindt (ten Oos ten van Wirballen) een omtrekkende be weging uit te voeren is afgeslagen. Zij hebben daarbij 1500 gevangenen en 20 stukken geschut verloren. Ijl Zuid-Polen is de Russiche voorhoede ten Zuiden van Warschau door onzë troe pen teruggeworpen. Een poging van de Russen om ten Zuiden van Iwangorod over de Weichsel te trekken is met verlies voor de Russen verhinderd. Opstand in Zuid-Afrika Het volgend telegram is door den staats secretaris van koloniën ontvangen van den gouverneur-generaal der Zuid-Afrikaansche unie: „Sinds het ontslag van generaal Beyers als commandant der burgertroepen waren er aanwijzingen, die duiden op een onrustige stemming onder de troepen in het Noord-Westen der Kaapprovincie, welke onder commando staan van luitenant-Kolo nel Maritz. De regeering besloot hem van zijn commando te ontheffen. Majoor brou wer, te dien einde door kolonel Brits uit gezonden, werd gevangen genomen toen hij in het kamp van Maritz aankwam en later vrijgelaten met een ultimatum, waarin se- hem niet vóór Zondag 11 Oct. om lü uur in den morgen waarborgde, dat zij aan de generalen Hertog, De Wet, Beyers, Kemp en Muller zou toestaan met hem in zijn kamp te komen confereeren, hij de troepen van kolonel Brits zou aanvallenden de unie zou overrompelen. Majoor Brouwer verklaarde, dat Maritz behalve zijn troepen ook een Duitsch con tingent te zijner beschikking had en uat Maritz bovendien al zijn officieren en sol daten had doen gevangen nemen, welke weigerden zich bij de Duitschers aan te slui ten. Majoor Brouwer heelt een overeenkomst gezien, welke door Maritz en den gouver neur der kolonie van Duitsch-Zuid-West- Afrika was geteekend, waarin de onafhan kelijkheid der unie als republiek werd ge waarborgd in ruil voor de waivisch baai en andere stukken Duitsch gebied en waar in bepaald werd, dat de Duitschers alleen de unie zouden overrompelen op verzoek, van Maritz. Deze laatste beweerde ruim schoots voorzien te zijn van munitie, wa pens en geld van de Duitschers. De regeering neemt de meest energieke maatregelen en zal de krijgswet afkondigen in heel Zuid-Afnka. Verschillende Oorlogs berichten. Belgische vluchtelingen in Engeland. Het aantal uitgewekenen dat zich iuans in Engeland bevindt wordt geschat op 4U.um>. Vijfduizend Belgen zijn gedurende de laat ste twee dagen aangekomen. De moord op aartshertog Frans Ferdinand Het, proces tegen Prmzip en zijn medeplichtigen, dat Maandag begonnen \s, zal in het openbaar gevoerd worden. Behalve Prinzip zijn 24 aangeklaagden voor net gerecht gedaagd. De beschuldigde Muhammed Mehmed Basto is naar Montenegro uitgeweken, waar hij door de autoriteiten werd gevan gen genomen. Naar men zegt, is hij echter uit de gevangenis van Netiksic geducht. Niemand weet waar hij zich thans bevindt. Na de voorlezing van de acte van be- schuldiging worden Nedjeljko en Cabrino- vics in verhoor genomen. Prins Oleg gesneuveld. Zijn Hoogneid prins Oieg, de zoon van den groot-liertog Constantijn, is naar uit Constantinopel wordt geseind, bezweken aan de wonde, welke hij in een gevecht ontvangen hau. De „Pallada", Een Russische gepant serde kruiser der Bajana-klasse, is den llden October door een Duitsch torpedo schot in de FTnsche Golf in den grond ge boord. De woelingen in Per2ïé. De „fkdam-' verneemt van welingelichte zijde, dat Per- zisch-Koerdische stammen reeds den der den aanval op de Russen ondernomen neb ben, die geheel verslagen werden. De Koer den veroverden twee kanonnen en iramen 3 officieren en ongeveer 50 Russen gevangen. Dan rukten zij op naar de stad Urmia, De Koerden zouden zich op twee uren van de stad bevintlen. Dl SU WC Al 3 AAin Nederland en de Oorlog. Kamerlede n-v r ij w i 11 i g e r s. Kort na de mobilisatie meldden zich 4 of 5 Kamerleden van verschillende politieke rich ting als vrijwilligers aan, maiir de Regeering heeft voor die aanbieding bedankt omdat zij onderdo buitengewone omstandigheden, waar in ons land yerkeert de volksvertegenwoordi ging zooveel mogelijk voltallig wil laten. Vriendelijk opgemerkt. De „Frankfurter Zeitung" bevat een artikel over Holland als oorlogs-vreemdelingenkolonie, waarin wordt beweerd, dat ons land nu toch maar mooi profiteert van al die vreemdelingen, die anders naar Zwitserland plegen le gaan! De groothandel moge kwijnen, maar de winke liers, tot op de kleinste dorpen, maken goede zake# met de Belgische vluchtelingen en de hotels en pensions insgelijks. Dit in geheel Duitschland en andere landen verspreid en druk nageschreven orgaan vermeet zich om o. a. het volgende te schrijven: „De Belgische vluchtelingen zijn hals over kop uit hun woonplaatsen gevlucht en dragen nog hun zomerklcedercn. De winke liers, die in kleeren, wol-artikelen enz. han delen, maken daardoor even 'goede zaken als de hotelhouders en de boeren, maar de Belgen, die geen geld hebben om kleederen te koopen, moeten jammer lijk bevriezen". De heer Rudolf Neter, correspondent FEUILLETON. lank zij die duizenden tonnen steenkolen, daar zijn aangebracht, heeft één van de ee volken, die elkaar de opperinacnt ir den onmeteiijken Oceaan betwisten, gebied ongeschonden kunnen Bewaren den oorlog naar het gebied van den an- kunnen overbrengen, ij zulk een schitterend bucces, dat het ïouwspel daar vóór hem klaar voor aen ist brengt, durft de Amerikaansche com- indant niet meer treuren over het verlies een dierbaren broeder, die roemvol is storven, en zijn blik ziet verder, in de ikomst, naar die kusten, waar zijn krui de overmoedige Japanners zal kastij- Haar dicht bij hem roept een gesmoorde lik hem weer de droeve werkelijkheid 't oogenblik te binnen. Voor die onme- ijke zee staande, waarop zij is verdwe- die hij bemint en voor wie' hij dén leaan is overgestoken en gevaren heeft trotseerd, die aan andere menschen on- kend zijn gebleven, beweent de jonge anschman, ongevoelig voor den roem „het groote Amerika" zijn verloren ifde en zijn ijdel gebleven droomen! )e torpedovernieler Cartridge van tweede afdeeling kruisers, die zoo juist aangekomen, ging ter verkenning 'ar het Noorden. Het was inderdaad noodzakelijk, dat Colorado en de Montana, thans versterkt door de i e n e s s e en de Washin gton en daarmee de voor hoede van de Amerikaansche vloot vor mend, op tijd verwittigd werden van de nadering van een nieuwen vijand. Het was te voorzien, dat andere Japansche sche pen naar Midway zouden komen en de zware nederlaag, die Japan den vorigen nacht geleden had, zouden trachten te wre ken. Een groote bewegelijkeid, als die in een mierenhoop, heerschte in 't heroverde fort. De kruisers hadden een vijftigtal kanon niers ontscheept, die met koortsachtige haast arbeidden om drte stukken geschut van zwaar kaliber, die aan hun affuiten waren beschadigd, maar overigens onge schonden waren, in zooverre te herstellen, dat men er mee kon scïTi'eten. Van cie schepen werden groote ladingen ammuni tie aangevoerd. Andere matrozen stopten voorloopig de bressen in de wallen, naal den het puin uit de grachten, in eén woord, brachten de vesting in zulk een staat, dat ze een nieuwen aanval kon doorstaan, als buitengewone omstandigne- den den Amerikaanschen voorpost zouden noodzaken naar het eskader pantser schepen terug te keeren. Tegelijkertijd gingen de kruisers in alle haast over tot de noodzakelijke bezig heid van het innemen van steenkolen. Men had tusschen elk van hen en net eiland Midway een „Temtverley" geplaatst, die de èchepen in staat stelde, in volle zee steenkolen in te nemen en groote Bakken met steenkoolbriketten gingen naar boord langs dubbele kabels, "die ze, als ze ledig waren, naar het eiland terugvoerden. - Het was 5 uur 's avonds. De luitenant-commandant van de C a r- t r i d g e ging de ladder af van de Coio- r-a-d-o, waar kapitein Heuzey hem ontbo den had, om hem zelf zijn bevelen te ge ven, want de torpedovernielers moesten den geheelen nacht voor het fort kruisen. Maurice volgde, geheel gedachtenloos. Overal op Midway had hij rondgeloopen, zoekende naar haar, die voor hem de ziel was van dit garnizoen; hij had niet in de machienkamer kunnen doordringen, daar de ingang geheel versperd was; er waren verscheidene uren noodig, voordat de toe gang ontruimd werd, en men zou hem aan boord van de Colorado komen waar schuwen, zoodra het moeilijke werk van het onderstutten van het gewelf klaar was. Maar de jonge Franschman verwachtte van dit bezoek aan de machienkamer niet den minsten uitslag. Zonder er te kunnen binnendringen, had hij door het puin kunnen roepen, dat den ingang versperde. Niemand had geant woord en hij was er zeker van, dat het lichaam van den ongelukkigen majoor zich alleen op 'deze plaats bevond, waar vroeger de bedrijvigheid van het fort zich concentreerde. En Maurice Kimbaut hoorde als in een nachtmerrie de bevelen die in zijn nabij heid werden gegeven. Hij hoorde een officier zeggen: De klip, die op onze kaarten staat op 6 mijlen in het N.-^.-Oosten en die ik in het voorbijgaan niet gezien heb, draagt niet meer het hydrografisch signaal dat er was opgericht en dat de Japanners ze ker hebben weggenomen, immers het fort kon dan gemakkelijk op de schepen schie ten. Het was misscien wel goed, dit sig naal te herstellen, commandant, en nu ik er toch voorbij moet... Ge hebt gelijk, Smith, dit signaal zou de kanonniers wel van dienst kun nen zijn... Dat is toch, vroeg de commandant zich tot den jongen Franschman wendend, de klip, waar u een toevluct heeft gevon den op den dag van de schipbreuk van de Mackenzie. Heeft u mij niet ver teld, mijneer Rimbaut, dat u het bovenste plankje van het signaal gebruikt heeft om er een roer voor uw schip van te maken? De jonge ingenieur scheen uit een droom te ontwaken. En plotseling herinnerde hij zich een ge sprek, dat hij met Kate had gehad, een dag vóór zijn vertrek. Zij had hem de lotgevallen van de schip breuk van de Mackenzie laten ver tellen en daar het kijkgat van de kaze mat aan den kant van de klip was, waar van hij juist had gesproken, had zij den verrekijker van haar vader genomen en in de verte het kleine rotspuntje gezocht. Wat geheimzinnige voorbeschikkin gen in het langzame werk der natuur krachten! zegde zij. Milliarden en milii- arden infusiediertjes hebben eeuwenlang op de bodem van de zee gewerkt om deze rots te bouwen en het werk van deze on eindig kleie diertjes verandert een men- schelijk bestaan. Hij doorgrondde niet, wat zij toen had willen zeggen. Hij dacht, dat zij een toe speling maakte op de redding van de schipbreukelingen van de Macken zie. Nu begreep hij het. Zij beminde hem reeds en hét veran derd menschelijk bestaan, waarvan zij sprak, was het hare, omdat de rots dengene had gered, dien zij moest bemin nen. Er kwam een vizioen voor zijn oogen: het was Kate, die hem wachtte op de ver loren rots. Meegevoerd door het motorbootje, uat kapitein Broadway haar had afgestaan om zich aan de ontploffing van het lort te onttrekken, had zij in haar droefheid geen andere gedachte dan dit eilandje te bereiken, niet zoozeer om aan de Japan sche torpedobooten te ontsnappen als wel om iets terug te vinden van dengene, dien zij beminde. De jonge man twijfelde nu niet meer. Zijn voorgevoel kon hem niet bedriegen. In koortsachtige woorden deelde de jonge Franschman zijn overtuiging aan den commandant mede. Om den jongen Franschman te troosten, liet deze laatste het voorkomen, alsof nij aan de werkelijkheid van dit voorgevoel geloof hechtte. H ijriep den commandan van den torpe dovernieler bij zich en verzocht hein den Franschen ingeieur aan boord te nemen. En in eenige woorden, terwijl Kimbaut als een automaat de ladder alging, legde hij den marine-officier den morcelen toe stand van zijn passagier bloot. De klip werd zienderoogen grooter. Maurice Rimbaut stond op het voorschip, zijn overtuiging was nog sterker geworden. Kate was daar! Hij was er vast van overtuigd: hij d»cht haar te zien ,als hij de oogen sloot. fWordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1