land"!
v. tl i rul en de
Oorlog.
Uit Stad en Omaevim*.
dom te Ween en een groot algemeen
gebed voor kinderen plaats, waaraan
80(00 kinderen deelnamen. Ook leden
van het keizerlijk huis, dertien aarts
hertoginnen en zeven aartshertogen, wa
ren onder de kinderen. Pater graaf
Andlau S. J. hield een toespraak, waar
in hij wees op het machtige wapen des
gebeds, dat ook door de kinderen zou
kunnen worden gehanteerd.
Ook kardinaal Piffl, de aartsbisschop
san Weenen, hield een aangrijpende toe
spraak waarna de wij-bisschop dr.
Zschokke den zegen gaf met het Aller
heiligste. Daarna zongen de kinderen
gezamenlijk het volkslied.
In den namiddag had een groote pro
cessie der mannen plaats, waaraan,onder
leiding van den bekenden Weenschen
„mannen-apostel" pater Abel ongeveer
8000 mannen deelnamen. Trots het on
gunstige weer, trokken zij van de 'St.
Canisius-kerk naar de kerk der Carme-
lieten in Döbiing, naar de schilderij van
O. L. Vrouw, waarvoor keizer Ferdi
nand II in tijden van den hoogsten nood
voor Oostenrijk Maria's hulp had inge
roepen. Tot haar, de Schutsvrouwe des
rijks, trokken de katholieke mannen met
hunne geestelijkheid.
Ook in de kerk der Carmelieten ver
scheen kardinaal Piffl en sprak een
woord van troost, vertrouwen en be
moediging tot de schare. Daar alle deel
nemers in de kerk geen plaats hadden
kunnen vinden, sprak pater Abel de
buiten wachtenden toe. Tijdens de plech
tigheden werd eene inzameling gehouden
voor de gewonden en voor het Roode
Kruis.
Een gefusilleerde priester.
De Zeereerw. pater Vincentius Som-
broeck, die den zieken pastoor van Bu-
cken verving, is door de Duitschers ge
fusilleerd, naar het „Hbld. v. Antw,"
meldt, onder voorwendsel, dat hij op
de Duitschers heeft geschoten.
Gebrek te Przsemysl. De
„Times" verneemt uit Petrograd, dat
volgens een bericht aan de „N-owoje
Vremya" de Oostenrijksche krijgsgevan
genen verklaarden, dat er te Przsemysl
gebrek aan oedsel voorraden was, zoo
d t de militaire rations met 25 pet.;
zouden zijn verminderd.
De verraderlijke*molenaar.
In den loop van het gevecht bij! Aer-
schot bemerkte men, dat de wieken van
een molen in de nabijheid met bepaalde
tusschenpoozien begon te draaien, blijk
baar om den vijand teekens te geven.
De soldaten, die zich wilden meester
maken van den molen, werden door een
regen van kogels ontvangen.
Toen de molen na een stormloop was
genomen, vond men een Duitsch officier
en een soldaat met een mitrailleuse. De
Duitschers werden krijgsgevangenen ge
maakt. De molenaar, op wien men een
som van 5000 Mark VQnd, werd voor
den krijgsraad gebracht en gefusilleerd.
D e L x-V orst van Albanië offi
cier. Prins Wilhelm' von Wied, die
voor zijn vertrek naar.Albanië ritmeester
was bij de garde uhlanen te Potsdlam1,
liet in Weenen polsen, of men zijn
wensch om weder in de rijen van het
iHiitsche leger te worden opgenomen,
zou willen ondersteunen. Van toonaan
gevende zijde wordt thans medegedeeld,
dat de Prins weder in den Duitschen
krijgsdienst kan treden.
De nieuwe koning van Alba
nië. Uit Durazzo wordt aan de „Cor-
riere della Sera" gemeld: De Albanee-
sclve senaat heeft na een levendige discus
sie den Turkschen prins Boerhan Eddim
Lffendi, een zoon van den onttroonden
sultan Abdoel Hamid, tot koning var*
Albanië geproclameerd.
Prins Boerhan Eddin, die 30 jaar oud
is, was steeds de lieveling&zoon van Abu
doel Hamid. Ten zijnen gunste wild'e
Abdoel de Turksche troonopvolging wij
zigen. Zijn plan mislukte echter door
den tegenstand van alle oud-Turksche
elementen.
Boerhan Eddin zou bij de staatsgreep
van 1909, welke tot onttroning van Ab
doel Hamid leidde, de hand in het spel
gehad hebben.
Boek er ij te Leuven.
Hier te lande heeft zich een commissie
gevormd om mede te werken tot her
nieuwing der boekerij van de oude aca
demiestad Leuven, Tot een groot aantal
personen zijn uitnoodigingen gericht,
zich reeds nu bereid te verklaren om
na den oorlog boeken voor dit doel
af te staan.
Brieven voor België.
Talrijke Nederlanders richtten tot de
Belgische legatie te 's Gravenhage brie
ven om deze aan hun families te Brus
sel door te zenden. De legatie laat we
ten, dat Zij tot haar groote spijt zich in
deze dagen niet met zulke transmissies
kan belasten.
Vergoeding wegens kostwin
nerschap.
De minister van oorlog heeft bij brief
van 26 dezer aan de burgemeesters me
degedeeld, dat indien aan een militie-
plichtige, ter zake van wiens verblijf in
werkelijken dienst vergoeding wordt ge
noten, tijdelijk verlof wordt verleend
voor een tijdvak van vier achtereenvol
gende dagen of minder de vergoeding
mag worden uitbetaald ook over di®
verlofdagen.
Wordt het verlof echter verleend' voor
den tijd van vijf of meer achtereenvol
gende dagen, dan mag de ultkeering van
vergoeding lover den verloftijd niet plaats
hebben.
Tarwemeel.
Naar het „Centr." verneemt, is heit
vrij zeker, dat met eenige dagen de voor
raden tarwe en tarwemeel van alle tarwe-
meclfabrieken in ons land door de re-
ge ering zullen warden onteigend.
Voortaan zullen de meelfabrikanten dan
de tarwe) vhn. de regearing ^ontvangen
en voor haar vermalen.
De distributie van het tarwemeel zal
dan verder van regeeringswege geschie
den.
LEIDEN, 30 September.
Bedrog in den meelhandet
Het heeft de aandacht getrokken van
verschillende bakkerspatroons, dat een
bepaald soort kooplieden bijzonder tuk
zijn op het koopen van Amerikaansche
bloemzakken. Vooral zakken, waarop de
dure patentmerken voorkomen, trachten
deze kooplieden machtig te worden,
zelfs tot prijzen, die daarvoor in gewone
omstandigheden niet worden betaald.
Thans is gebleken, dat deze zakken
gevuld worden met inlandsch meel en
dan met een zoet winstje als Ameri-
kaansch patent van de hand worden ge
daan. De besturen van enkele bakkers
organisaties hebben daarop de aandacht
der leden gevestigd en daarbij den raad
gevoegd, om deze zakken bijvoorbeeld
door het aanbrengen van een teerstreep
voor het beoogde doel onbruikbaar te
maken.
Broodbakkeis contra mee'hun elnren
Onlangs hebben wij medegedeeld, dat,
nadat door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel de maximumprijs
van tarwebloem no. O was gesteld op
f14 per 10(0 KG., verschillende meel
handelaren ien fabrikanten de voorkoopen
hebben geannuleerd. Als gevolg daar
van hadden een drietal bakkers te Haar
lem een civiele actie ingesteld bij de
Haarlemsche rechtbank tot nakoming der
contracten.
Bij de Haagsche rechtbank is thans
een dergelijk proces aanhangig; het be
treft de firma v. d. Gordt, die een vorde
ring heeft ingesteld tegen de firma v. d.
Reijden, beiden alhier. Voor eischeres
treedt op rar. Bolsius, voor de firma
V4, d. Reijden mr. Fokker. Deze zal
morgen ooncludeeren voor antwoord.
Sieuncomi'é Leiden. Oorlo stoestand
1914.
Staat van ontvangsten en uitgaven tót
en met 29 September 1914.
ONTVANGSTEN
Vorige opgaaf f22047.656
Sedert ontvangen yan
Mevr. A. f25.restant
uitstapje f0.50, N.N. f5.
Mr. Di{ O. f100.—N. N.
f2.30, 3e collecte Bidstond
Pieterskerk f43.956, Oudleer-
lltigen .Mathesis f 50,|Mevr.
Wed. KL f26.—, B. fQ,25,
Fabriekspersoineel Hoogen-
straaten Co. f 10.80 j(4e
maal), Gedeelt Personeel
N.-Ziuid-Holl. Tram1 f 33.426,
iuem van de „Automaat"'
f2.20, K.K.Speelpotje f6.45,
Bond van Gemeentewerklie
den f10.726 (5e maal), De
pót 3e Comp. f 7.98, le CompL
f 6.03, le Veldartillerie (f 0.74,
2e Comp. fl.66, 4e Batterij
Veldatt. f 10.33, 6e id. f 5.97®,
5e id. f2.53, Hospitaal f 0.07,
wekelijksche bijdragen: Mr.
A. EL f5.—, Dr. J, S. f R—,
C. AL F. f2.50, Prof. Ch.
A. OL f 10.W. F. v. W,
f 10.Sl B. f2.50. J. S.
f 0.25, N. if 0.10, T. ML 3 maal
f 50.—.
Te zamen 543.27
f 22590.925
UITGAVEN:
le week f 1685.46
2e M 1445.—
3e 1684.98
4e „1816.13
f ,6631.57
.Saldo f 15959.355
Benoeming. Tot lid van de oom
missie, belast met het afnemen van de
acte-examens in de Fransche taal is be
noemd de heer dr. K. Sneijders de Vogel,
lector aan de Rijksuniversiteit alhier.
Indologenvereeniging. Het
bestuur van de (studenten-) Indologen
vereeniging alhier heeft zich als volgt
samengesteld: J. E. Crince le Roy, prae
ses; F. C. H. Hirschman, ab-actis; A. C
Tobi, quaestor; C. Boterhoven de Haan,
assessor I, en A. W. de Haze Winkel
man, assessor 11.
Inspecteur o n d e r. w ij s S u r i
name. Bij resolutie van den Minister
van Koloniën is A. A Caljé, alhier, ter
beschikking gesteld van den gouverneir
van Suriname, om te worden benoemd
tot inspecteur voor het onderwijs in ge
noemde kolonie.
Werklozen.
Lijst van geheel en gedeeltelijk werk-
loozen, die zich aangemeld1 hebben bij
de Arbeidsbeurs.
Ook werkloozen uit de Omstreken zijn
hieronder begrepen. (Dit aantal vrij ge-
ring).
Orond werkers 83
Overige vakarbeiders bij de bouw
vakken in ruims ten zin 10
totaal 93
Mannelijke vaklieden in andere yak-
ken, voor een groot deel gedeel
telijk werkloos 197
Vrouwelijke vaklieden (waaronder
dienstboden, naaisters en werk
sters) 96
Losse werklieden 145
Gedeeltelijk werkloozen:
Maninen allerlei vakken (veeal i/g
weekloon) 1^0
Vrouwen voor allerlei (veelal 1/3
weekloon) 150
Jongens voor allerlei 38
Totaal 889
HILLEGOM. De afd. Hillegom van
het H. B. G. Iheeft een ledenvergadering
gehouden. Het onderwerp van den avond
luidde: „Bespreking .Bloembollen-syndi
caat". De voorzitter, de heer J. H. M.
Balvers heette allen welkom. Na een in
leidend woord, werden in verband met
hei onderhavige onderwerp 3 vragen ge
steld: le. Willen wij voor elkaar borg
blijven2e. in hoeverre is de hyacin-
tengroep er in geslaagd middelen te vin
den tot vernietiging der overproductie
en 3e. in hoeverre is sprekers gedachte
onjuist, dat 'ii syndicaat en 'n Bankoon1-
sortium twee afzonderlijke zaken zijn?
deze zaken werden in den breede be
sproken. Die overgroote meerderheid1 was
van meening, dat worden de exporteurs
geholpen, dan betalen deze de kweekers
en de zaken marcheeren. Dan zullen de
boerenleenbanken en rafaissenbanken.cre-
diet geven, 't geld rouleert en men kan
dan aan die banken tegen, lager percen
tage geld in gebruik krijlgen dan aan
het consortium. Men was van meening,
crat men in Dten Haag te theoretisch
en te secuur is te werk gegaan. Inzake
vernietiging van overproductie was me,
tot geen resultaat gekomen. Die yraag
werd geopperd, hetzij door middel van
het hoofdbestuur of anderszins te trach
ten een soort belasting te heffen om'
een reserve-fonds te vormen om over
productie te vernietigen. Verschillende
meeningen werden in déZen ^geest uit
eengezet. Algemeen Was men van mee
ning dat men niet voor elkaar borg wil
blijven hiermee is het tot stand komen
van het syndicaat twijfelachtiger gewor
den. Algemeen was men wel voor een
belasting per roe om' een .réservefonds
ter vernietiging van overproductie te
verkrijgen dit moet wet worden.
Door J. Zwaneveld alhier is Zon
dag aan het strand in den Ruijgenhoek
gevonden een flesch melt een briefje er
in dat vertaald luidde: „in .September
1914 "Zijn van het 8e reg. 2e ba t 1 e comp.
Fransche infanterie 10 personen "door de
Duitschers gevangen genomen en door
een Duitsch sdhip naar Duinkerken ver
voerd. 't Briefje is yerzonden aan den
Franschen Consul te Dien fiaag.
De Centrale Raad van Beroep te
iUtrecht behandelde heden Dinsdag die
zaak van) Q. Wl. v. Maris alhier, con
tra het Bestuur van kle RijksvarzekeringSH
bankf.
Getroffene deed op 25 Juli 1913 als
conducteur (dienst bij dei Noord-Zuid-
Hollandsche Trammij. en overkwam, tus-
schen Heemstede en Bennebroek, bij een
déraillement een ojpgeyal, waaraan hiij
thans nog lijdende is.
Door het Bestuur der RijksVerzeke>-
ringsbank werd |h&m vanaf 1 Sept. 1913
een voorloopige rente toegekend vanj
f<X38 per werkdag.
De Comimissie bedoeld bij art. 86 der
Ongevallenwet '1901, gezeteld te Leiden;
was 'hiertegen in beroep gegaan, bij den
Raad van Beroep te Haarlem, zij vraagt
/voor getroffene f0.90V2 pjM* werkdagM
De Raad van Beroep verklaarde Jhet
ingestelde beroep -ongegrond.
Hierna ging bedoelde commissie in
hooger beroep bij den Centralen Raad
van Beroep, welke op 20 October a.$.
in hoogste instantie uitspraak zal doen.,
Mr. Schroder te Utrecht trad als ver
dediger op.
NOORDWIJK AAN ZEE.- Heden
morgen vroeg is op het strand ten noor
den van het dorp aangespoeld het lijk
van een manspersoon. Op den eenen arm
waren getatoueerd eenige figuren, aan
de muziek ontleend, en „B. H. Scheef
hals - 1878 - R'dam". Het lijk is naar
het lijkenhuisje vervoerd.
WASSENAAR. Bij ontstentenis van den
voorzitter werd de vergadering van den
Ned. R. K. Volksbond geleid door den
heer Hl. Vogels. In zijn openingswoord
bepleitte hij het goed recht van bestaan
van den Volksbond in deze gemeente.
Dat het roode gevaar wel degelijk be
staat, daaraan was ook 'de eerw. advi
seur overtuigd. De -earwi. adviseur sprak
over vakorganisatie en betoogde de nood
zakelijkheid van het zich vereenigen in
katholieke bonden. Tot bestuursleden
werden gekozen de heer J. Verbij en
G. van Deursen. Beide pamen hun be-
npeming aan. Uit het thans voltallige
bestuur werd Hot voorzitter gekozen de
heer H. Vogels, die ook zijn benoeming
aannam; De eerw. adviseur, die hem
iden rcd.iïn man op de rechte plaate
noemde, wenschte de vefeeniging geluk
met haren hieuwen voorzitter. De ver
gadering werd gesloten mét gebed.
Kerknieuws.
Jubileum.
(Gisteren vierde de Eerw. Zuster Do
rothea Supérieure van het Sit. Antonius-
gesticlit té Delft, haar zilveren Profes-
lef eest in intiem en kring.
Geheel onopgemerkt ging deze dag
efvenwel niet voorbij Voor de overste,,
die zich in de zes jaren van haar
verblijf te Delft zeer bemind heeft
weten te maken. Zoo schonken onder
anderen vele oud-leerlingen, die verleden
jaar gedeeltelijk naar de jiieuwe Mulo-
school overgingen, een prachtig tapijt
voor het altaar in de kapel.
Tegelijkertijd vierde die Eerw. Zuster
Rabolda haar 25-jarig Professiefeest Als
een bijzonderheid kunnen we vin deze
jubillaresse nog vlermelden, dat zij óp
eenige dagen na de gansche 25 jaren van
haar religieuzen staat in hetzelfde ge-»
sticht is Werkzaam geweest Den 5den
October 1889 kwam tie Eerw. Zusten
te Delft
Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht
heeft benoemd tot kapelaan fe \Jtrecht
(H. Antonius) den weleerw. heer J. C.
van Wijk; lot kapelaan te Eist (O.-Bl)
den weleerw. heer hJ Wl. Büter; tot as
sistent te Borne den weleerw. heer J* Hl
Beltman; tot kapelaan Rossum den
weleerw. heer WL F. Pelgrim.
Academienieuws.
LEIDEN. Geslaagd voor het 2e natuurkun
dig examen den heer Sioe Itei Teng (Soerabaia).
Examen voor den Ned. Ind. rechterlijken
dienst de heeren Mr. J. Rutgers, Utrecht, en
L. W. H. de Leeuw (Leiden).
Kandidaats-examen rechten, Mej. A. H. Pott
(den Haag).
Burgerlijke Stand.
LEIDEN. Gehuwd: J. W. de Groot jm.
en A. Rijken jd. H. C. Fisser jm. en J.
van Hooven jd. F. van Rijnswou jm. en
C. Sasburg jd. P. J. Pont jm. en F.
Kasteel jd.
SASSENHEIM. Geboren: Margaretha
Anna, d. van A.Jansen en M. v. Ingen Schenau.
ZOETERWOUDE. Geboren: Gijsbertus,
z. van G. van der Hoeven en M. van Velzen.
Johanna, d. van W. C. van Haasterecht en
E. Hillenaar. Overleden: Wilhelmina
Petronella Christiaanse 74 j. echtgenoote van
Johannes Gerardus Hakkenberg.
Sport.
Voetbal.
Wiij laten hier het voornaamste ge
deelte volgen van de regeling van de
nood-competitie 19141915 van het
Westen.
Westelijke Indieeling,
Afd. A: H.V.V. (Den Haag), H.B.S,
(Den Haag), .Quick (Den Haag), Sparta
(Rotterdam), V. O. C. (Rotterdam),
Haarlem (Haarlem), H.F.C, (Haarlem),
D.F.C. (Dprdrecht), U.V.V, (Utrecht) en
Hercules (Utrecht).
Afdeeling B: V.iR.C. (Amsterdam),
A. F. 'C. (Amsterdam), V,V.A. (Amster
dam), Blauw-Wjt (Amsterdam), Ajax
(Amsterdam), ,De Spartaan' (Amsterdam),
D. E. C. II (Haarlem), Militair I (Am
sterdam), H.F.C. II (Haarlem) en Haar
lem II (Haarlem).
Afdeeling CD.V.S. (Rotterdam1),
Xerxes (Rotterdam), S.V.V. (Schiedam),
R.F.C. (Rotterdam), Neptunus (Rotter
dam), Dordrecht, Sparta II (Rotter
dam), V.O.C. II (Rotterdam) len D.F.C,
li (Dordrecht).
Leiden maakt deel uit van de
afdeejing D, welke als volgt is
samengesteld.
!H, .V. V. II (Den Haag), Quick II
(D,en Haag), H.B.,S. II (Den Haag),
V.U.C. (Den Haag), Concordia (Delft),
D.VIV. (Den Haag), Ajax (Leiden) en
De Sportman (Leiden).
Land- en Tuinbouw.
De vruchtboomen en de inundaties.
Een boomkweeker te Oudenbosch, zoo
lezen wij in het weekblad „Tuinbouw",
kreeg uit New-York een schrijven, dat
men zich daar bezorgd maakte over de
deugdelijkheid der Nederlandsdie booim-
kweekerij-artikelein, idie Zeer te Jijden zou
den hebben van de inundatiën.
Het gerucht liep n.l'., dat het grootste
gedeelte van Nederland deels onder zout
water, deels onder zoet water zou zijn
gezet en indien zulks werkelijk het
geval mocht zijn, dan zouden de planten
in de boomkweekerijen tiaar natuurlijk
zeer onder lijden.
Ter geruststelling van «ille buitenland-
sche afnemers kunnen wij mededeelen
schrijft de red. van „Tuinbouw"! 1
dat zij niet de minste vrees behoeven
té .koesteren, dat Neerlandsche boom
kweekerijen, bloembollen of welke plan
ten ook, dit jaar piet even deugdelijk
zouden zijn als andere jaren.
Het spreekt toch vanzelf, dat), indien
waar was, wat men te dezen opzichte
in Amerika vertelt anderen weten nu
immers altijd meer over onze eigen aan
gelegenheden te vertellen dan wij zelf
onze boomkweekers zeker wel zoo
verstandig zouden zijn bestelde lever
anties af te schrijven, want zij zouden
dairmede hun geheele toekomst be
derven.
Rechtszaken.
Poging tot moord.
!Het O. M. bij de rechtbank te Amstïr.
dam eischte gisteren tegen A. J. v. d. B.
5 jaar gevangenisstraf terzake dat hij ir.
den nacht van 2 op 3 Juli In een per.
ceel aan de Roggeveenstraat ter uitvoe-
ring van zijn opzettelijk voornemen om
P. (Mul, groentenhandelaar, van het leven
te berooveri, hem, terwijl hij te bed iag
met een hamer een krachtigen slag h
de rechterslaapstreek heeft toegebracht,
waardoor deze bloedend werd verwond,
nochtans zonder doodelijk gevolg; sub.
sidiair, dat het beklaagde's voornemej
was, genoemden Mul zwaar lichamelijk
letsel toe te brengen. 1
Lijkverbranding.
De voorzitter van de kamer van straf
zaken aan de Haarlemsche rechtbank
heeft bepaald, dat de behandeling vaa
het hooger beroep, door den ambtenaar
bij het 0„ M. van het kantongerecht
aangeteekend tegen het vonnis van den
kantonrechter in de zaken tegen dr. van
Lissa en mr. Meyer, zal behandeld wor
den in een buitengewone zitting op
Maandag 12 October a.s.
Zooals wij reeds mededeelden, zal nu,
P. Rink, oud-minister van Binnenland'
sclve Zaken, de beide beklaagden ver
dedigen.
Ingezonden Stukken.
ftuiten vvrantwourüetijk fieid der redactli
De Warmondsche loterijzaak.
Geachte Redactie.
Het requisitoir van het O. M. in d<
lappèlzaak vau tien Jheer H. OL te War
mond, waarvan ook Uw blad gisterav
^fv'oind een uittreksel bevatte, heeft mij
ten zeerste vierbaasd.
De officier betoogde 1 en daarop
grondde ihij vb oral zijn zwaren eisd
tegen beklaagde |dat uit het ge tui
genjverhoor overtuigend was gebit
ken, dat er absoluut geen afspraken zija
geweest, dat 'er geen invloed kon wor
den uitgeoefend ep da;t; het hier du
een zuster kansspel betrof.
Als getuige zelf in deze kwestie gt
Hoord,| mo'et ik hier met klem tegp
(Glpkomlen,
Ik heb 'niet (beweerd, dat er gééi
in)vloed uitgeoefend (is qn toen mij ck
vraag gesteld werd <of er afspraken gt
maakt waren, (fieb ik geantwoord, dal
ik dat niet wist, maar tiiait het zeer goed
mogelijk was.
Ook de getuigen, die na mij werdes
gehooid, spraken in denzelfden geest
JAN ZWETSLOOT.
In het vuur van den strijd.
Men hoort over den slag aan <k
Alsne bitter weinig. Toch wordt cr he
vig gevochten, eiken dag.
Een Duitsch onderofficier zoo lezen
we in het „Hbld." geeft van hetgeen
hij ziag, een kléin .gedeelte slechts van
het uitgebreide slagveld, de volgende
schets:
...Plotseling kwam er beweging in om
regiment, Wij moeten oprukken. Nauwe
lijks hadden wij het bosch verlaten d
van de tegenover ons gelegen hoogte
vlogen de kogels om pns heen. Wij
snelden naar de beek, die in het dal
stroomde. En gingen er doorheenop
vele plaatsen reikte het water ons tol
de borst. Nu moesten wij de tegenover
ons gelegen helling op. Over de geheele
ruimte die wij doorliepen, werden de ka
meraden letterlijk verscheurd. Naast mij
springt een granaat. Een stuk, zoo grooi
als een hand, vliegt naast mij in den
grond. De luchtdruk is zóó groot, dal
ik wankel. .Maar voorwaarts moeten wi)
In rook en kruitdamp, door modder en
vuil gaan wij vooruit Eindelijk bereiken
wij den böschrand op de hoogte. Hier
kunnen wij ons dekken. Doch wat om
hier wachtte is niet tie beschrijven. Wij
lagen er, de hoofden zoo diep het mogö-
lijk was in den grond1. De kogels gierden
dicht om ons heen, zoo dicht als het
graan uit de zaaimachine komt. De Fran
sche infanterie had den bjoschrand ver
laten en de maastbijlgelejgen hoogte voor
de verdediging uitgekozen. Nu was de
böschrand het doel der artillerie, hij
werd stukgeschoten. De dikste boomen
werden middendoor gesneden en ontwor
teld, de stukken hout vlogen om' ons
heen. Een granaat slaat drie passen links
van ons in de loopgraaf, waarin wij dicht
naast elkaar leggen. Een kreet als var
een gewond dier weerklinkt; dan vol$
een steunen en jammeren en in een
grooten bloedplas liggen zes o'nzer man
nen. Mijn kameraad rechts krijgt een ko
gel in het hoofd. Hij wil nog de han4
opheffen, maar hij valt slap neer. Mijn
kameraad links, krijgt een schot in den
arm. Met--een snoer elastiek bind ik licm
den bovenarm af, opdat hij niet zal dood
bloeden. Ik kruip naar den kapitein en
vraag hem, wat Wij doen moeten? Hkf
blijven liggen gaat niet, want dan wor
den wij allen gedood., De kapitein zendt
mij naar den bataljons-commandant, om
hem te zeggenals wij geen artillerie
krijgen is het heele bataljon verloren I
In den kogelregen snel ik de helling
af. Rechts en links slaan de granaten
in. Zuidelijk vind ik hem, en meld hem,
dat reeds vier officieren dood zijn, en
dat het geheele bataljon vernietigd
wordt, als wij geen artillerie krijgen.
„Wij krijgen geen artillerie, ga H
Godsnaam terug", zegt de majoor.
tranen staan hem in de oogen. Ik kruip