Woensdag 30 BUITENLAND. De Oorlog. DL VLIEGMACHINE. 5e Jaargang. No. 1511. 5)e £etdóofie ©oii/ta/nt Bureuu OU UK 8INOËI. 54, ULIULX. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met QRAT1S POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bl] onze agenten 10 cent per week, 1.3° per kwartaal. Franco per pos! /1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent September 1914 De ADVEK TENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke rege! -neer 15 cent Ingezonden raededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij eontract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentlëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 centaangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel 10 cent De toestand i.i Frankrijk. In Frankrijk is het feiteljjk geen ge vecht 'meer, doch een belegering, onder eenigszins zonderlinge omstandigheden.! De Duitschers belegeren de bondgenoo- ten, en deze weer de Duitschers. Inslui ten kunnen zij elkaar niet, de verbinding met de operatie-lijnen is aan beide zijden nog steeds open:. Slechts zijn pogingen] aangewend, om die af te snijden, door omvatting vaji den buitensiten vleugë^ maar nog hebben die tot geen resultaat geleid. Voor de omtrekkende beweging oer Fransch-Engelscbe strijdkracht heb ben de Duitschers huin vleugel in Noord westelijke richting verlengd. Aanvallen worden nu nier, dan daar gedaanzij worden teruggeslagen en; geen der beide partijen is er nog in geslaagd, door "de linie van den vijand heen te breken. De geheele aandacht wordt dan ook gevraagd voor de gebeurtenissen op die vleugels. De officieele Parijsche kennisgeving van gistermiddag drie uur luidt: Op onzen rechtervleugel, ten noorden van de So mme en tusschen de Sommie en de Oise hebben de Duitschers van nacht en vandaag verscheidene aanvallen ondernomen, die afgeslagen zijn, Tien noorden van de Aisne is geen verande ring ingetreden. In -het centrum, in Champagne en ten oosten \(an vArgonne hebben de Duit schers zich bepaald tot hevige kanon- nades. Tusschen Argonne 'en de Maas zijn onze troepen, 'die zeer sterke stellingen; tegenover zich hebben, eenigszins opge schoten. Op de heuvels aan de Maas in Woevre en op den rechtervleugel (Lotharingen en de Vogezen) is de toestand niet merk baar gewijzigd. Wij hebben gisteren nog tal van krijs gevangenen gemaakt. Zij behoorden voor namelijk tot het zevende actieve leger corps, het zevende reservecorps, het 10e^ 12e, 15e en 19e Duitsche legercorps. Het groote Duitsche hoofdkwartier meldde gisteravond: Op dien rechtervleu gel van ons leger in Frankrijk zijn van daag verscheidene tot nog toe onbeslist gebleven gevechten getoverd. Op het front tusschen Oise en Maas is het over het algemeen rustig gewee t Het leger dat de Maasforten aanvat heeft opnieuw uitvaLen uit Verdun en' Toul afgeslagen. In Belgie. De operaties der Duitschers in £elgië hebben aldus de „Msbd." thans een ernstig karakter aangenomen voor Antwerpen. Maandag zijn de Duitschers het verlaten Mechelen binnengerukt en hebben vandaar direct stelling genomen tegen de groote forten van Waelhem §n St. Catherine Waver, die den aanval van het zware Duitsche geschut hevig beant woordden. Het was den Duitschers er idh.jnbaar op de fierste pjiat* ipm te doenj den weg tusschen Mechelen en Wa>eLnem, vlak onder genoemd fort te vernietigen^ althans tal van shrapnells vielen op den weg. Dan trad het bekende zware ge schut def Duitschers in actie, en ,een „zjwaar duel' voCg.de. Omtrent den uit slag vfim 'het eerste fortgevecht wordt van Belgisdhe zijde weinig gemeld. Het otficietle communiqué zegt alleen, dat d/e Duitsche artillerie slecht richtte en het bereikte resultaat niet in over eenstemming i9 met de verbruikte muni tie. Heil ,Duitsche geschut jtfaakte dan ook het vuur, na enkele uren gevochten te hebben. Met vfan officieele zijde wordt ons echter verzekerd, dat fret bombardement der twee forten niet zonder -uitwerking! is gebleken. De forten van Waelhem en Waver hebben bij dit eerste gevecht schade geledien. Nu mojge die schade van geen groote beteekenis zijn, er blijkt in elk geval uit dat de Duitschers de forten hebben „gevonden" en ze ernstig bedreigen. De koepels van deze sterkten zjijïi nojg otagedeerd, doefi wij vragen' ons af [hoeveel 42 c.M.-projectielen zij zullen verdragen. Gisteren hebben wij er reeds op ge wezen, hoe ook in net Oosten een bewe ging der Duitschers gaande is. In den namiddag was het gros van deze troe pen, die waarschijnlijk de opdracht heb ben om de Kempen en de provincie Ant werpen (buiten de fort-zóne) van Belgen te zuiveren, tot Herenthals voortgerukt* Deze stad werd Maandag door de Duit schers beschoten, waart>ij tal van huizen vernield en verscheidene plersomen ge dood werden. De bevolking vluchtte in paniek naar Antwerpen. De D'uitschers zijn verder in de linies van Oud-Turnhout en Gheel gezien. Dit alles wijst er op, dat zij ook van plan zijn Antwerpen van den Oostkant in te sluiten, oL*. aan te vallen. Wiat in België gebeurt, is tot drie groe pen van voorvallen terug te brengen, merkt de overzichtschrijver van het „Vad.' opt. Vooreerst voordurende verontrus ting v,*ant :het veldleger binnen Antwer pen, naar het schijnt met de bedoeling, het Belgische hoofdkwartier de overtui ging op te dringen, dat Antwerpen voort durend ernstig bedreigd wordt, de be zettingstroepen bezig te houden, en hou daardoor te beletten op 'de een of an dere wijze hulp te verleen en aan hun bondgenoot en. Verder het versterken van Brussel door loopgraven en wallen, gepaard met prikkeldraadversper ingen, hetgeen waar schijnlijk als een maatregel van voorzorg moet beschouwd worden voor het geval, dat die stad, als het'tot een "terugtocht der Duitsche troepen uit Frankrijk mocht komen, door de bondgenooten of door de Belgen zal worden aangevallen. En vervolgen s het voortdurend toe nemen van het aantal uit Frankrijk ko- FEUILLETON. 79) Jawel, mijnheer, Midway, dat, naar men zegt, door de Japanners genomen is, maar dat nog in ons bezit is. i De officier schudde het hoofd en een glimlach plooide zijn dunne lippen. Ahmijnheer, ge weet dun nog niets? zegde William Lipton ongedul dig... Gij hebt de aeroplaan dus niet zien aankomen? De aeroplaan Dus komt mijnheer van Midway, met een aeroplaan En thans werd de glimlach .van den jongen officier zoodanig, dat al zijn tan den zichtbaar werden. Ja, 't was bepaald een grappenmakerij, maar dan een ongepaste. En bijna oogèn- blikkelijk hield hij op met glimlachen. Ik heb y niets meer t.e zeggen, zegde hij heftig. De admiraal kan mijn heer ontvangen, als het hem belieft, maar >k zal me er niet toe leenen den krijgs raad te onderbreken voor een dergelijke mededeeling. Mijnheer, zegde William Lipton ny, kokend van ongeduld, de geheele bevol king van ,San-FrancisCo, die bijeenge- troomd was, om ons eskader bij den 'mende Duitsche troepen, treimafdeelingen, ■enz. To zamen genomen spreekt daaruit een steeds nauwlettender wordende zorg Van. de Duitschers voor hunne verbindingslij1 nen. Daaraan moet verder naar alle waar schijnlijkheid ook worden toegeschreven het opdringen van Duitsche troepen in het Noorden van België, in de buurt lyaif Turnhout* Mol enz(. pie geheele streek schijnt weer dicht bezet te zijn met Duitsche troepen, vermoedelijk cwn te beletteri| daft de verbindingen ihel Aken door de Belgen bestookt kunnen worden. Ook de drukke bezoeken, die Vlaan deren antviangt van Duitsche Taube's, Zeppelin's en andiere schrikaanjagende en yoor verkenningsdiensten besuemdié vliegwerktuigen, wijzen in diezelfde rich ting. In dit licht beschouwd is de strijd, die tusschen Brussel en Antwerpen ge voerd! wordt, slechts een episode van een grooter geheel. ,De Duitschers heb- ben op den weg naar de Schelde in zooiverre vasten voet gekregen, dat Aalsrt opnieuw door (hen is bezet, nadat de herhaaldelijk gebombardeerde, door diq injwotners Verlaten, .en groot en deels i(ri puin liggende stad, door de Belgen was prijs gegeven. Het Duitsche geschut wordt echter niet alleen op Aalst en het daarachter liggende Den derm on de gericht, maar ook op de Zuidelijke for ten v,an Antwerpen, die ndet nalatein het te beantwoorden. Mocht het den Duitschers gelukken, in de buurt van Dender monde over de Schelde te komen, dan zou dit een lee- tijk geval worden voor het tot dusverre vrijgebkven Gent, dat -.m een naar het (Westen voortdringende bocht van die rivier ligt iMaar voorshands blijven wij geloov|en, dat het de Duitschers min der tje doen Ijs om de Schelde over te trekken, dam oim defi moreelen indruk die ieen voortgezette poging daartoe in Antwerpen -en op de bevolking van die streek moet maken. i rhaal van een uit België gevelucht Pater. Een pater Conventueel, die uit België gevlucht is en in het klooster der Min derbroeders Conventueelen te Urmond is teruggekeerd, heeft daar een omstan dig verhaal over zijn wedervaren gedaan. De „Msbd." is in staat gesteld, in het kort daarvan een en ander weer te geven. Nadat de vijf paters, wier vlucht uit Leuven ook in ons blad is beschreven, vertrokken waren, bleef het klooster onder de bewaking van pater Antonius v. d. Bol, geboortig uit Oude-Tonge en pa ter Gregorius Noël, een Belg van ge boorte. 1 Het was Dinsdag 25 Aug. om. half drie uur, dat een Duitsch soldaat, ver gezeld van een Hollandsche dame, aan het klooster aanbelde, met het bevel, dat alle inwoners het klooster moesten verlaten. Door een soldaat vergezeld, kwamen de paters aan het Stadhuis, waar de commandant zetelde. Deze behandel ingang van de baai te komen begroeten, heeft de aeroplaan zien aankomen en deze werd bestuurd door Maurice Rim- baut, Fransch ingenieur, die gij hier ziet; hij is gedaald voor de oogen van 100.000 personen, voor mijn oogen ook, op de duinen van Golden-Gate; daar bevindt zich zijn toestel nog, bewaakt door een detachement vrijwilliger^, dai ik aanvoer de, daar ik vandaag dienst had. Ziedaar, wat ik u te zeggen heb en ik wensch niet, dat men een bewering als deze, welke ik thans met zooveel nadruk doe, in twijfel trekt. Gij wenscht dat niet? En de scherpe toon, waarop de jonge man deze woorden uitsprak, was zoo dreigend, dat Maurice het noodig oor deelde, tusschen beide te komen. Mijnheer, zegde hij;, ik begrijp uwe ongeloovigheidik vraag u echter als Franschman en met een beroep op uwe beleefdheid, of ge zoo goed zoudt wil len zijn, dadelijk den admiraal te gaan mededeel en, dat ik van Midway kom, dat ik er eergisteren om vijf uur 's mor gens vertrokken ben ejn dat ik hem bij gevolg de jongste tijdingen vandaar mee breng, die een onmiddelliijke beslissing! eischen; ik durf zelfs zeggen een beslis sing die v,an invloed zal zijn op al de be schikkingen, die hij nog denkt te nemen. Door den ernstigen toon van den inge- de hen voorkomend en gaf hun een paspoort voor Luik, Visé om van daar uit de Hollandsche grens te bereiken. Van af het stadhuis tot aan het sta tion was het één en al verwoesting. Aan beide kanten der Statiestraat zag men brandende huizen. Wel tienmaal moesten de passen vertoond worden. Met de handen in de hoogte, vluchtten de paters naar het station, terwijl de meeste soldaten, die ?ij tegenkwamen, hun het woord „Schweinhund" naar het hoofd wierpen. Doch onder de ruwe soldaten jsdhenen er ook goeden te zijn, want in de wacht'h zaal kwam er «en soldaat op hen af, die hun een stuk roggebrood met spek aan bood, onder de woorden: „Ik ben ook Katholiek." Een ander soldaat wees op hun brevier, zeggende: „Dat is nog het beste" (hij bedoelde n.l. het gebed) Onder de priesters, die naar het sta tion gevoerd werden, behoorde ook de ZeerEerw. Zeergel. heer prof. Nagant van 'Rolduc, en de aalmoezenier der ge vangenis te jjeuven. Dezen werd door de soldaten de hoed van het hoofd ge slagen, de brevier uit de hand gerukt en met de kolf van het geweer de lip verwond. Op het perron aangekomen werden allen met het geweer pp de borst gevisiteerd en toen was het in stijgen. De reis van Leuven naar Luik duurde 24 uur. Eén station vóór Luik kwam er een Duitsch soldaat hun zeggen, dat zij het best deden, naar Aken te sporen en vandaar met den trein naar Maas tricht. Dit was echter hun ongeluk. Zoodra men de Belgische grens ge passeerd was, kwamen Duitsche gen darmen met geladen geweer toen bleek het, dat zij krijgsgevangenen wa ren. In Aken vooral hebben de priesters bloot gestaan aan de beleedigingen van het gepeupel, ja zelfs van d.efüge heerey, tot kleine kinderen toe. Na een lange, telkens onderbroken reis, werden de priesters gevoerd naar het kamp van Munster (Lager) in de na bijheid van Hamburg. In dit kamp waren ongeveer 350 personen geïnterneerd, be staande uit Be gitche, FransChe, Duitsche en Russische soldaten, benevens vele bur gers, ook inwoners van Leuven, Eenig stroo, op den grond uitgespreid, vormde hun legerstede, het eten was nog al tamelijk goed. Het ergste waarover de gevangenen klaagden, was de verveling, 's Morgens om 5 uur op en 8 uur 's avonds naar bed. Om 6 uur 's morgens koffie met droog roggebrood, om 12 uur soep. Men verdeelde den dag zoo goed mo gelijk door gebed, waaraan de meeste Katholieken gevangenen deelnamen. Van H. Mis hooren was geen sprake, nog minder van H. Mis lezen. Slechts twee maal werd het, en alleen nog den vrou wen, toegestaan onder "militair geleide de H. Mis in een naburige plaats te gaan bijwonen. Na een maand in het kamp vertoefd te hebben, ontvingen pater Antonius, nieur half overwonnen, vroeg de officier: Ge zegt, dat ge eergisteren mor gen nog te Midway waart... Eeigiste- repmorgen Ik heb de eer u te verzekeren, dat ik heel goed bij mijn verstand ben, ter wijl ik dit bewieer en ik voeg er aan toe, dat ik uit Midway ben vertrokken met sir Archibald Farster, luitenant van uw vloot, dien ik op het eiland Hawaï heb achter moeten laten öm mijn aëro- plaan lichter te maken. Hij moet te Hilo wachten, totdat een uwer schepen hem onderweg opneemt*, en mijn meest drin gend verzoek is, dat men hem niet zal vergeten, want (hij lis een dapper offi cier en een uitstekend yriend. ,Het gezicht van (den jongen officier was geheel opgeklaard. Gij kent Archibald? vroeg hij op levend igen toon. iWij hebben samen schipbreuk ge leden, toen de Japanners de Mackenzie1 lieten zinken. Waarop hij onderbevelhebber was... Hbe' Is de Mackenzie gezonken? En anderen met haar ongetwijfeld, mijnheer. Sir Archibald en ik waren de «enige overlevenden van ldle^e schip breuk wij (zijn met groote moeite te Midway geland; wij' zijn er ontvangen door majoor Henzey, die het opperbevel oMer de bezetting heeft Dank zij de prof. Nagant en de heerVan Hoek uit Groningen verlof, om naar hun vaderland terug te keeren, alwaar zij Zondagmid dag 1.1. aankwamen. Gemengde Oorlogsberichten. Van het Duitsch - Russische front. Uit Berlijn wordt d.d. gisteren geseind. Het groote hoofdkwartier meldt vanavond: Op het oostelijke oorlogster rein zijn Russische aanvallen, van over de Njemen in het gouvernement Soewaki ondernomen, verijdeld. Op de vesting Osowiec heeft gisteren het zware ge schut de beschieting begonnen. Dfe (Russen in Oostenrijk. Het Oostenrijksch-Hongaarsch oorlogs persbureau meldde gistermiddag offici eel: In verband met de nieuwe krijgsver richtingen, begonnen door de verbonden Duitsche en Oostenrijksch-Hongaarsche strijdkrachten, zijn de Russen aan beide kanten van de Weichsel aan het terug trekken. Een sterke troep Russische ruiterij is door onze troepen bij Biecz (3D K. M. ten Z.O. van Tarnow) uiteengeslagen. Ten noorden van de Weichsel zijn weer verscheidene divisies Russische ruiterij door de verbondenen teruggedreven. Treffende plechtigheid. Jn de mooie kapel van het hospitaal van St. [Mandrier, in Toulon, had dezer dagen een treffende gebeurtenis plaats. Ser geant Frédéric Lamy, van het 306de re giment infanterie, die door vijf schoten was gewond, heeft er onder aanwezig heid van vele lichtgewonden een H. Mis van dankbaarheid voor zijn herstelling opgedragen. Sergeant Lamy is profes sor in de theologie te Amiens. Frankrijk eïi de keTk. Door het katholieke dagblad de „Croix" wor den opnieuw pogingen in het werk ge steld, om de Fransche leden der regee- ringslichamen te bewegen, de consecra tie der basiliek van het H. Hart op den IMontmartre officieel bij te wonen en om een religieus nationaal feest in te stellen ter eere van Jeanne d'Arc. Het „Journal Officiel" van 20, 21 en 22 Sept. bevat weer een toewijzing van kerkelijke goederen aan burgerlijke lief- dadigheidsvereenigingen in tal van Fran sche departementen. De „Croix" protesteert tegen deze daad van roof en plundering, door de Fransche regeering gepleegd, daar deze goederen ontstolen zijn aan de kerken, terwijl wettelijk aan de erfgenamen der stichters is ontzegd, die goederen ooit terug te eischen. Het blad verwijst naar de daden der Pruisen en vraagt of de regeering iets anders doet? Heldinnen. Bij het bombarde ment van Reims zijn vijf zusters van de congregatie van het Kind Jezus van Reims gedood en twee ernstig'gewond, terwijl zij de gewonden in de hospitalen der „Société de Seoours aux Blessés" verzorgden. Ze zijn op het veld van eer gestor ven en hare nagedachtenis zal in lierinne ring blijven. Een Bid-zondag te We en en. Zondag 11. had in den St. Stephans hulp, die lhij (ons heeft verleend, heb ben wij in zes dagen den aeroplaan ge maakt, waarmiee ik ben aangekomen^ WJij zijn santen den 12n Juni, om 5 uur 's morgens opgestegen, na in den nacht een aanval op het fort door de Japanners doorstaan te hebben, wij heb ben m/et een snelheid van 150 kilome ters per uu|r den afstand afgelegd van Midway naar Hawaï. „Deze gemeenschappelijke herinnerin gen waren voldoende om tusschen hem en mij een lfoechte(n band van vriend schap! !fie vlechten. Eindelijk, nadat ik genoodzaakt was hem qp den top van den Kilauen achter te laten, om hem door een gelijk gewicht aan alcool te vervangen, ben ik hierheen gekomen met een snelheid yan '.200 kilometers pen uur. Ik voeg er bij dat, als ik de Ful ton niet had ontmoet, een van uwe ka belleggers, die mij heeft opgepikt, toen ik gebrek) had aan alcool en die mij in staat heeft gesteld weer op te stij gen, in de zee mijn graf gevonden zou hebben, 300 mijlen van hier. Wat be hoef ik nog meer te zeggen, mijnheer om u te- overtuigen, dat dit alles geen roman is* De jonge officier twijfelde niet meer. Hij hernam op levendigen toon: I— Genoeg, mijnheer; de naam van Archibald Forster is voldoende om mij te overtuigen. Hjj is mijn vriend. Hij was mijn eerste overste op mijn eerste torpedo.*. En overigens laat uw toon van spreken r'mij (geen twijfel meer..^ Maar op het eerste gehoor Jdonk het! aoo» op waarschijnlijk Ik verzoek u, de koelheid van mijne ontvangst te wil len •vlerschoonenf+*, |Zoo\n lange vaart, als wïj hu 'pais hebben meegemaakt, maakt iemand tegenover een bewering als de uwe knorrig niet alleen, maar ook iangfeloovfigi.4* v Ook u, mijnheer, zegde hij, terwijl hij zich naar sir William Lipton wendde, verzoek ik mijn verschooning te willenl aanvaarden^J. (Wiajnt de krijgsraad, die daar gehouden wordt, is ook zoo ont zaglijk belangrijk. De admiraal kan het maar niet met zich eens worden. Moet hij dadelijk naar de Hlawaï-eilandcn ver trekken, zooals de gouverneur, de bla den ien de geheele bevolking hem drin gend aanraden, of moet hij, methodisch en voorzichtig handelend, eerst een vloot van steenkolenboofcem samen stellen, die niet eerder dan binnen aCht of tien da gen klaar zal zijn?,.*. Haj moet onmiddellijk vertrekken, dezen aVoind! nog! ^zegde de jojnjge Franschman onstuimig. Zoo hij dat niet doet, is Midway genomen, en de weg naar Japan voior lafngen tijd gesloten voor onze eskaders. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1