26 5e Jaargang No. 150: 3)e Ccicbofte (Bou/ta/nt Bureau OUDE SINGEL 154, LEIBEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. PIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering O het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week JI.IO per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. France ptr post 11.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent Zaterdag September 1914 De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel neer 15 cent ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte. Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentlBn) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel .er 10 cent. Dit numrrr 'nat uit TWI E BLADEN en GEIL1 US- TREFRD 7' AGSRLAD. Politieke horoscoop. Zoodra de oorlogstoestand over is en tet jeven ook in polifieken zin weer o|4„' normaal peil komt,) zal men zien liten we deze horoscoop maar eens trek ken i dat i|n ons Jajmd jhet blauw-roode Mok versterkt is. 't Is nu) al te merkdn, maar QOk D e Voorhoede aanstipt t[ IWielk liberaal blad heeft er tegen ge protesteerd, dat de sociaal-democraten iïi den Rotterdamschen gemeenteraad, toen op 1 September! dé Burgemeester met enkele» sympathieke woorden den ver jaardag van H'fc ML herdacht, bleven zitten, terwijl a!3è overige "leden bij" deze toespraak zidh van hun zetels ver- bievpT>i?t En welk vrijzinnig orgaan 'heeft er aan merking op gemaakt, dat de sociaal democraten. óók 'Mr. Troelstra, goedgevonden hebben hun jaarlijkscne manifestatie te lhouden, door uit de Ka mer opzettelijk weg tie blijven, toen HL Ml de Koningin de Staten- Oeneraal in persoon kwam openen. De vriendjes worden nog steeds ont- sn, wat thans te gemakkelijker valt» [wijl m(en zidh' blind' kan staren op de plotseling opgelaaide vaderlandsliefde der sociaal-democraten. Zij mobiliseerden immers net zoo goed mee als ieder ander. En als 1t op vechten aan mocht komen, zult ge ze ook be reid vinden. Zijl zijn dus niet zoo kwaad 5 ze er uit zien. -• 1 Zoo redeneeren nu reeds de vrijzin- gen en gretig, zien zij im idüe stemming! voorbij, hoe inconsequent het is, wan neer roodepolitici zich ondanks den ernst der tijden blijven gedragen als in den Rotterdamschen Raad en in de Sta- ten-Oeneraal. 't Zal dien socialisten, die blijkbaar aag op hun ouldie standpunt waren blijven staan, heel wat gioeife kosten, hun tegen wooijdige houjding voor de- partijgenoot en goed te )pra.|en, maar zij, kunnen idlaarbij nu alvast rekenen op de hulp van blauwe geestverwanten. Dat die Christelijke partijen steeds consequent blijven, ook in de tegenwoor dige omstandigheden, wondt over het hoofd! gezien. De vrijzinnigheid heeft: liever met inconsequente socialisten te doen. 1 U TEMLAM). De v» orlog Le Huifschtrs in Fm» k ijk Het officieele Fransche communiqué van gistermiddag drie uur luidt: Tusschen de Somme en de Oise is een FEU1LLÜTON. Di VI li VAACHiNE. 76) De werkzaamheid van -de Californiërs wertd nog grooter, toen zij vernamen, Idat «die ondergronds die' spoorweg door de gelen van Ghina-Town was vernield', dicht bij idle streek rondom het Salemeer len vervolgens verderop op eenigen af stand van Ihiet fort Laramie, dit wil zeg gen bij het begin van de Rocky Moun tains. Bruggen en tunnels jhad men laten springen, waardoor ze op 1000 kilome ters van San-Francisco den weg voor de hulptroepen en den toevoer van fna'ce- haal afsneden, (De bewoners van het Wies ten waren •dus aan hun lot overgelaten tot die komst van het eskader. Maar ze waren de zonen van die won derlijke avonturiers, die in minder dan veertig jaar t(ijds een reuzenstad' heb ben doen verrijzen, waar vjfoeger die krotten stonden van de goudzoekers van Sacra mien to. Zij hadden de wereld een (ongehoord schouwspel ie zien gegeven, "oor in minder 'dan drie jaar dezelfde stad weer op te bouwen, 'die door een aardbeving en brand' was verwoest, ter- vijl ze haar nog schooner, grooter en 'iker maaldjen dan voor de ramp Man April 19öi zeer hevig algemeen treffen gaande met de Duitschers, die, na versterkingen te hebben gekregen, die zijn onttrokken aan zijn centrum, uit Lotharingen en de Vo gezen en die langs Kamerijk, Luik en Valenciennes zijn aangevoerd, in de streek van Tergnier (ten zuiden van St. Quentin bij La Fère) en St Quentin staan. Onze troepen zijn ten oosten van Reims naar Berru Moronvillers (5 KM. ten oosten van Reims) vooruitgedrongen. Op den rechteroever der Maas is de vijand er in geslaagd vasten voet te krijgen op de Maasheuvels en het voor gebergte van Hatton Chatelhij is in de richting van St. Mihiel (aan de Maas, ID KM. ten zuiden van Toryon) voort-, gerukt en heeft twee forten, Paroches en Camp des Remains, beschoten. Wij blijven daarentegen de baas ten zuiden van Verdun en rukken van Toul op naar Beaumont (10 KM. ten N.O. van Gironville). Op den rechtervleugel hebben wij aan vallen op Nomeny afgeslagen. Ten oos ten van Lunéville heeft de vijand enkele schijnaanvallen ondernomen op de lijn VezouseBlette. De toestand blijft dus bevredigend, daar de beslissende krijgsverrichtingen thans op den linkervleugel geschieden. Het groote Duitsche hoofdkwartier meldde gisteravond: De verdere operaties hebben op onzen uitersten rechtervleugel tot nieuwe ge vechten geleid, waarbij de beslissing tot nu nog niet gevallen is. In bet midden van het slagfront is heden bij beide partijen afgezien van op zichzelf staande aanvallen, en is niets gebeurd. - Als eerste sperfort, ten Zuiden van Verdun, is heden Camp des Romains bij St. Mihiel gevallen. Het Beiersche regiment-von der Tatin heeft op het fort de Duitsche vlag geheschen. Onze troe pen zijn daar over de Maas getrokken. Overigens is noch in het Westen, noch in het Oosten ook maar iets in den toestand veranderd. Over het algemeen valt, vergeleken met gisteren, te constateeren, dat de posities der Duitschers niet gunstiger zijn geworden. Hierop moet één uit zondering worden gemaakt, nl. voor het gedeelte van het Maasdal, gelegen tus schen de vestingen Verdun en St. Mihiel De Duitschers slaagden daar er in, de hoogten op den rechteroever van de Maas te bezetten', en wel bij Hjatton Chatel, waar zij reeds eenige dagen ge leden werden gesignaleerd, maar toen waarschijnlijk aan den linkeroever van de Maas. Noordelijk van deze plaats, dus in de streek van Verdun, zijn de bondgenooten nog meester gebleven van de hoogten langs de rivier, en voor zoo ver wij weten, is oqk Verdun nog steeds in hun bezit, al is het dan wellicht grootendeels in puin geschoten, zooals berichten uit Duitsche bron bij herha- Zij hielden van hun stad als een 'Athener en een Romein vroeger hielden Van Athene en Rome. Zij gingen er groot op, in het volle 'bewustzijn harer waaride. Want van 1848 tot 1^08 had den zij haar aantal inwoners van 600 tot 600.000 zien stijgen. v Zij zagen in haar een der grootste entrepots der Wereld, en met een menigte nieuwe werkkrachten toegerust, zetten zij 'zich aan 't werk. Jn tien dagen tijds waren er JQ.000 vrijwilligers ingedeeld en gewapend; verschansingen werden opgeworpen op die plaatsen, die gunstig waren voor een ontscheping. De metaalfabrieken goten 'kanonnen in plaats van rails en fabri ceerden -pantse-platefo in plaats van loco motieven. Al de beschikbare automobie len wedden in gereedheid gehouden, om 1de detachementen overal heen ce voeren waar de spionnen schepen zoud'en sig- naleeren» 1 Eensklaps maakte die groote ontroe- 'ring plaats voor een dolzinnige vreugde. De Amerikaansche vloot kwam de ko ningin van den Stiilen Oceaan te hulp; fcfen 15 Mei kondigde zij haar 'komst aan door honderd kanonschoten. (Het was twee uur 's nachts. De géheeïe bevolking begaf zich naar ide Golden Gate (Goudhaven) en hoopte Izich samen op de steile rotspieken, die van uit de verte op onbewegelijke schild wachten geleken van de groote streek. ling hebben verzekerd. De Fransche af- deelingen, die bij Hatton Chatel de Maas zijn overgetrokken, hebben zich echter niet naar Verdun gericht, maar naar St. Mihiel, dat zij reeds bereikt moeten hebben of tot dichtbij genaderd moeten zijn, want zij beschoten het zuidelijk van die plaats gelegen fort Camp Romain en het fort Proches. Het is misschien niet overbodig hierbij aan te teekenen, dat van "Verdun, via 'St. Mihiel naar Toul, zich een keten van forten langs de Maas uitstrekt. Zij zijn op beide oevers gelegen, maar de meeste op den rechteroever. Camp Romain en Paroches, in de buurt van St. Mihiel, behooren daartoe. Behalve op dit ééne punt, is overal langs het front de vooruitgang in het voordeel der geallieerden. iFLet meest van belang is het voort schrijden der omtrekkende beweging tegen Von Kluck's leger. De betrekkelijk groote gaping (60 KM.), die gisteren nog bestond tusschen het noordelijkste, aan den rechteroever der Oise bezette punt, MontdidierLas- signy, en het na een hardnekkigen strijd door de bondgenooten bezette Péronne, is een weinig verminderd, doordat de geallieerden er in slaagden voorwaarts te dringen in de richting van Roye, dat nog slechts leen 30 KM. van Péronne ligt. Het blijkt nu tevens, dat de Duitsche troepen,waartegen daar gestreden wordt, van andere deel en van het front derwaarts overgebracht, hetgeen wel het beste bewijs is, hoe ernstig men in het Duitsche hoofdkwar tier Von Kluck's vleugel bedreigd acht, merkt de overzichtschrijver van hel „Vad." op. Gaat men opmerkzaam na, wat de Belgische bladen voor zoover zij nog bestaan en hier aankomen omtrent de samentrekking van Belgische en den aanvoer van Engelsche troepen in West- België melden, dan schijnt het niet on mogelijk, dat weldra ook dit element zich in den strijd tusschen Noyon en Péronne zal komen mengen. Voor het overige is de stand der beide linies hier nu door de laatste troepen bewegingen belangrijk gewijzigd. Terwijl enkele dagen geleden het front der bond genooten naar het noorden, en dat der Duitschers naar het zuiden was gericht, keert thans, door het geleidelijk zwen ken van Von Kluck's vleugel bij het weerstaan van de aanvallen zijner tegen standers, het Fransch-Engelsche front zijn gelaat naar het oosten en Von Kluck naar het Westen. De linie der Duitschers heeft de rich ting NoyonSergnierSt. Quentin. Het front der bondgenooten Montdidier RoyePéronne. Het is merkwaardig, dat, terwijl de bondgenooten zoo sterk hunne krachten in het westen concentreeren, tegelijker tijd ook van hun centrum vooruitgang wordt gemeld. Mogelijk wijst dit op een (Bij den ingang van het prachtige ka naal van een mijl breedte, en zes mijl lengte, dat toegang* geeft „tot een baai, 'waarvan men den anderen oever fliet ziet en waar al de vloten der wèreljd zouden kunnen ankeren, verschenefn. die schepen in een rechte lijm achter elkan der varend. Tuide hoera's stegen op, toen de 'pantserkruisers, die tot d'e éclaireurs van het eskader dienden., voorbij defileerden, de West-Virginia, de Colorado, gevolgd door zes toopedovernielers en vier onder zeeërs, die die achterhoede vormden. 'Een half uiur later voeren onder d'e herhaalde hoera's van die menigte, die de salvo's van het fort Alcahaz begeleid /den, de zestien kruisers van den Atlan- tischen Oceaan de haven binnenCon necticut, Louisiana, Nebraska, Kansas, Virginia, Georgia, New-Jersey, Missis- sipi, Rhode-Island, Idaho, Naw-Hamp- shire, Michigan, Ohio, South-Carolina, Vermont, Minesota, elk schip op een be haalden afstand achter xbet andere, en alle (de kleine vlag voerend Vijf-en-dertig itoip-ddobooten flankeerden de rij van afstand tot afstand en twee kruisers, de Tlennersee en de Wiashington, sloten de rij. iMet de verminderde snelheid van zes knoopten var-efnde, duurde het Moorbij trekken van deze groote scheepsmacht verscheidene uren, maar de inwoneirs van San—Francisco hielden niet op haar al te groote verzwakking van het Duit sche centrum, teneinde in elk geval de omtrekking van Von Kluck's leger te beletten. Hoe dit zij, de telegrammen melden vooruitgang der geallieerden ten oosten van Reims in de richting van Berru, dat 21 KM. en van Moronvilliers, dat 50 KM. ten oosten van de stad ligt. Dit wat de Maaslinie, het centrum en het westen aangaat. Welke beteekenis er te hechten ïs aan de actie aan den kant van Toul, daar over geven de ontvangen berichten nog weinig licht. Ook hier blijkt echter een herleving van het Fransche offensief. Na dere berichten zullen moeten worden afgewacht om te bepalen wat dit ten doel heeft Het vergaan van de drie Engelsche Kruisers. kunnen schaden. De kleine oorlogsbo dems moeten echter zoo spoedig mo gelijk worden opgeroepen om bescha digde schepen te hulp te komen. De verklaring zegt voorts dat het ver lies van bijna zestig officieren en 140)0 man niet zoo'n verbittering zou hebben gewekt, als het veroorzaakt ware door kanonvuur in een open gevecht, maar het is buitengewoon te betreuren onder deze omstandigheden. Ofschoon de opwinding van het ge vecht bij den ondergang der drie krui sers geheel ontbrak, is voorbeeldige tucht en een verblijdende moed en zelf- Gisteren heeft de Engelsche admirali teit een verklaring gegeven over het zin ken van de drie kruisers in de Noordzee. Dit feit zal een geweldige verandering brengen in de gedragslijn, to' nu toe door de Britsche oorlogsschepen ge volgd bij de redding vas overlevenden van zinkende schepen. Het zinken van de Aboukir is alleen een toeval geweest tijdens een onder zoekingstocht, maar de Hogue en de Cressy zijn gezonken, omdat ze ge stopt hebben om menschen te redden. Het natuurlijk gevoel van menschel ijk- heid in dit geval getoond heeft aldus tot zware verliezen geleid, welke voor komen zouden zijn geweest, wanneer men zich strikt had gehouden aan krijgskun dige overwegingen. Deze vergissing is te vergeven onder de omstandigheden van de moderne oor logvoering, maar de admiraliteit ver klaart, dat het noodzakelijk is voor de toekomst deze gedragslijn voor Britsche oorlogsschepen vast te stellen: wanneer een schip averij krijgt door een mijn of bloot staat aan een onderzeeschen aan val, moet het ontredderde schip op zijn eigen hulpmiddelen zijn aangewezen, ten minste als het groote oorlogsbodems be treft. Geen daad van menschlievendheid, 't zij voor vriend of vijand, mag de voor zorgen die in den oorlog geboden zijn, uit het oog doei? verliezen en geen maat regelen van redding mogen worden ge- te bewonderen ion toe te juichen. Eoi) patriot ische geestdrift mnakte zich van de arbeiders, burgers en militairen meester., T,hans mochten de Japanners komen: die Californiërs voélden zich veilig be- scherm/rf en dadelijk veranderden hur^ plannenonbevreesd voor het verlies vaiy hum land, warten zij' er aüeen op bedacht ihum aanvallers aam te grijpen em ied'er- teen was vap meening, dat de eerste taak van ide vloot wasde Hawai-eilanr den te heroveren*. 'Het was vijf uur 's avonds» De laat ste torpedovernieler was weggevaren en d'e menigte begon terug te keeren naar de stad, die rustig ,aan de baai gelegen;/ den rug toekeert aan de zee, waarvafr! ze gescheiden is 'door zandduinen, toenj eenige nieuwsgierigen plotseling i(p del verte, in Westelijke richting een zwart punt zagen, dat spoedig grooter werd, Wet scheen van de Tarallone-eilandein te komen, groepen vajn kale rotsklip- pen, de voorposten van Jiet Amerikaan sche Vasteland', die alleen bewoond wor- dehj door duizendejn zeevogels. Was het één van die vogels, die voor één dag zijn rots verliet? Nteen, want zijn vlucht wjerd e£ike minuut grooter in omvahg en Melen meenden, dat hef een arénd of 'den cofndor was, van de Rocky Mountains, die door een luoht- stroom was meegevoerd in de wijdje/ ruimte en zieti haastte om de hooge toppen te bereiken van de Sierra Madre. nomen, als ze den militairen toestand opoffering getoond door de geheele be manning. De omgekomenen zijn evengoed ten bate van en voor den roem van Enge land gestorven, als wanneer ze waren gesneuveld in een slag. Afgezien van het verlies van man-, schappen, is het verlies der kruisers van weinig beteekenis voor de vloot, daar zij behoorden tot de reeds verouderde sche pen. Volgens raporten der overlevende of ficieren is op de kruiser Cressy de peri scope van een duikboot op 300 yards af stand gezien. De Cressy opende er het uur op en stoomde er met volle kracht op af. Daarna zwenkte de Cressy, om de schipbreukelingen van de Aboukir en de Hogue 'te hulp te komen. Toen werd een andere periscoop gezien van een duikboot, die op ongeveer 500 yards afstand een torpedo afschoot, waarvan het spoor duidelijk waarneembaar was. Deze trof de Cressy aan stuurboord. Een tweede torpedo miste, maar een derde raakte de machinekamer. De Aboukir is gezonken 35 minuten de Hogue 5 minuten, de Cressy 45 mi nuten nadat zij getroffen waren. De Hogue is tweemaal geraakt in 20 seconden. De admiraliteit brengt warme hulde aan de Nederlandsche sphepen Flora en Titan, waarop de Engelsche schipbreu kelingen zeer hartelijk zijn ontvangen, gevoed en gekleed. Begrafenis Engelsche Schip breukelingen. Op die begraafplaats te 's-Oravenzand-ei beeft gisteren die teraardebestelling plaa'ts' gehad van de vijf overleden schipbreuke-1 linger yam1 dép in den grond (gehooide; Engelsche kruisers» Diet stoet werd ge opend door vuurpeletoms vfen 12 man en) een onderofficier. Daar geen muziekkapel aanwezig/ was, weijcf de treurmuziek ge- speellld1 door een tamboer en een ,pijip|ery Daarachter volgden drie wagens met de lijken. In den voorsten boerenwagen was het lijk geplaatst van <l!en onderoffici-er, die herkend is, den colour-siergeant Far mier» In elk' (der beide andere wagens waren twee kisten geplaatst. De lijkkis ten? van eem'jpud'ig wit (hout, waren ge dekt door d<e( Eingelsdhe vlag. Als slip*- pendtagers fungeerden achter den eersteiu wagen twee onderofficieren van de ma rine, twee onderofficieren toirpediis;en en twee van dé pantserfort-artillierie, terwijl adhfcerj de Heide andlere wagens maJni- schappen volgden. Daarachter kwamen zestig dragers, vocy iiedere kist twaalf, samengesteld yoor de helft uit torpedisr ten ie}n voor} ide (helft uit pantserfort-artii- lerie en gevoEgd' dóór een detachement van tvijftig man, insgeji/ks gemengd, on dier bevel v?an. dein eerstejn luitenant der artillerie iC. Erpenbeekpdé (Wjolff. Aan ide begrafenis hebben ook deelge nomen dé 141 overlev/enden van de ramp, wier gezondheidstoestand hien daartoe in staat stelde. Maar weldra ontstond er een gemom pel: het ,was geen vogel |Wat was het 'dan? Het woord „aëroplaan" werd hier en daar gehoord. Da aëroplaan was be kend onder dit volk, dat Wright onder zijïi beroemdste zonen telde en zijn suc- aes in Europa [had toegejuicht [Maar wat vo.or een aëroplaan kor. daar uit het verre Wiesten komen? Was 'het een verrassing, door admiraal [Hopkins aan San-Fran cis-co bereid? jïad hjj één van die moedige vliegers meegenomen, leen Bleriot, een Latham? eenl Somlmer oP éen Farmain^ die van Frankrijk naar New-Yodk was gekomen,, met bet eskader was meegegaan en op een/ dei( Tarallone-eilanden was opge^ stegen, .om' iden pledhtigen intocht va/nj het eskader binndn de haven met een, sensatie-nuimmertje te bes,luiten? Duizenden verrekijkers waren nu op de gevleugelde verschijning gericht Een kreet steeg apkFhiet was wel degelijk een aëroplaan en voorop dVoèg zij 'een klein vlaggetje, waarop men sterren et(/ rooide Wtreepen onderscheidde. jHet was een Amerikaansche aëroplaan. Nu steeg er een zwaar gegons van stetmmien uit idle menigte op', die opnieuw in bewondering was voor dit even on- verwachtte als indrukwekkende schouw- speL i Weldra was de groote vogel nabij. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1