BINNENLAND.
Nederland en de
Oorlog.
germate bedwongen door de meest .dwa
ze geruchten die in de stad de rondte
deden. Om een yoorhceld aan te halen:
men vcrttldfe (er voor vast en zeker Uat
7L K* jH» Prins Hendrik der Nederlan
den -door H. M» zelve was neerg-escho-
ten, wijl hij gewild had dat Nederland
zich aan de zijde van Duitschland zou
scharen; Rotterdam zou door de En-
gelschcn totaal verwoest ?i|n.
En dan te weten, dat duizenden en
duizenden Brusselaars aan deze zotte ge
ruchten geloof hechtten.
Brussel had s inds den intocht der Duit-
schers geen kranten meer. Het laatste
nieuws wat de bevolking uit haar eigen
bladen vernam was „dat de zaak van
België er goed voorstond", en enkele
uren later rukten de Duitschers Brussel
binnen. O, men .moet het zien met welk.
leen oogen vol leed en droefenis de be
woners der hoofdstad u zulks verhalen.
Sinds dien dag dan waren de Brusse
laars zonder nieuws. Toen kwamen er
plots icenige ondernemende lieden, die
heimelijk voor nieuws zorgden, hun leven
er voor waagden, maar zich ook flink
lieten ,betalen. Zij gingen /raar Gent^
waar nog altijd de „Bren Public", de
„Flandrc Liberale" en de v,.Peuple''
verschenen, kochten groote pakken van
|deze kranten en kwamen ze 's avonds
in Brussel uitventen. Dit laatste ging.
nog niet zoo heel gemakkelijk, want van
een openlijken verkoop dezer bladen in
SBrussel was natuurlijk geen sprake.
's Avonds als de duisternis begon te
vallen, zag men ze komen, die jongens^
die „camelots", de hand onder de blouse.
Stil fluisterend traden zij op u toe: „me
neer, de laatste berichten, voor 50 cen
times."
Als ge dan ja knikte, haalde het ventje
Van onder zijn vuile (verscheurde klee-
Idij leen verfrommeld stuk papier. >,Gauw,
'meneer, stop weg" en in den tijd van
een oogenblik was de „Bien Public" of
'een ander Gentsch blad in uw broek-
Zak Verdwenen, „Vijftig centimes, als 't
u belieft". Ge betaalde én voort schoof
Üe jongen om een anderen klant uit te
zoeken, r
Zoo kreeg men dan nog berichten,
•maar dat is thans ook afgeloopen. De
militaire autoriteiten van Brussel zijn n.VI
achter (den fraudeleuzen invoer gekomert
en ihebben thans aan iedereen, die nog
dergelijke kranten verkoopt, den kogel
belooft. En thans is "het uit. De gouver
neur-generaal Van België, v. Goltz,
heeft om den leesgragen menschen te ge
rieven, Duitsche krantenstalletjes doen'
openen, *naar tóen begrijpt, iniet alle
Brusselaars kennen Duitsch en geen en
kele wil Duitsch lezen, want men ziet
daarin deed's een soort verduitsching#
zooals (dat reeds met verschillende klok
ken het geval is. v
Ken proclamatie van een Belgisch
burgemeester.
De burgemeester van Kortrijk heeft
een i gen tijd geleden de volgende procla
matie gericht aan de inwoners dier stad.
Medeburgers!
Laat mij toe een beroep te doen op
uw gezond oordeel en uwe menschel ijke
gevoelens.
Indien het gebeurt, binst den onrecht-
rechtveerdigen oorlog, dien wij onder
staan, dat fransche en belgische troe
pen in onze stad duitsche krijgsgevan
genen aanbrengen, ik smeek u uwe kalm
te en uwe weerdigheid te behouder
Die gevangenen, gekwetst of niet,
neem ik onder mijne bescherming, om
dat ik mij zeg dat zij toch maar plichtig
zijn om te gehoorzamen aan de beve-{
len, die zij, op boete 'van de wreedste'
straffen, hebben ontvangen.
Ja, medeburgers, ik neem ze onder
mijne bescherming, omdat mijn hart
bloedt bij dc gedachte dat zij ook bemin
den hebben achtergelaten, een ouden va
der, eene oude moeder, eene vrouw en
kinders, zusters en teergeliefde verloof
den, die de scheiding in doodsangst ge
dompeld heeft.
Vergeet dit niet, als gij de gevangenen
ziet voorbijgaan; ik smeek er u om, be
gint niet te tieren, te roepen en te ver-
wenschen, behoudt, integendeel, zooals
het betaamt aan welbedachte menschen,
eene eerbiedige stilzwijgendheid.
Geliefde Medeburgers, indien gij in
deze gewichtige en pijnlijke omstandig
heden mijnen raad wilt aanhooren; in
dien gij u wilt herinneren dat het weldra
dertig jaar zal zijn dat ik uw burgemees
ter ben en dat ik, gedurende die lange
jaren noesten arbeid, u nooit eenige
gunst gevraagd heb, ben ik op voorhand
zeker dat g j mijn verzoek zult inwilli
gen en, van uwen kant, moogt gij over
tuigd zijn, dat mijne erkentelijkheid u
niet zal ontbreken.
Kortrijk, den 23 Oogst 1914.
De Burgemeester,
A. REYNAERT.
Kaidioaal Merc er te Mecht len.
Over den terugkeer van Zijn Eminen
tie kardinaal Mercier te Mechelen,
schrijft het „H. v. A.":
Gistermiddag is kardinaal Mercier,,
vergezeld van Davignon, den broeder
Van den minister van buitenl. zaken,
in Mechelen aangekomen.
Z. Em. heeft zich eerst naar het aarts
bisschoppelijk paleis begeven, waar "hij
met tranen in de oogen al de verwoes
tingen aanschouwde, welke de beschie
ting der stad aldaar teweeg heeft
gebracht.
De droefheid van den prelaat was
pijnlijk om te zien toen hij de ontvangst
zaal binnentrad, waar zich nog slechts
ren uitgestrekte puinhoop vertoont.
Men kan denken, hoe zijn herderlijk
hart moet gepijnigd zijn bij het beschou
wen van al die verwoestingen, die heel
het palels door aangericht waren.
In het bisschoppelijk paleis vond Z.
Em. Mgr. Lauwereys, vicaris-generaal,
de Zeereerw. heer Vranken, particulier
secretaris, en pater Rutten. Het onder
houd met die particuliere vrienden te
midden van die puinen was vooral hart
roerend.
De kardinaal begaf zich daarna naar
de Sint-Romboutskerk, waar zijn hart
diep was ontroerd bij het zien van het
schrikkelijke vernielingswerk, dat de
Duitsche bommen aldaar verricht had
den. Ook begaf hij zich naar de Groote
IMarkt, waar hij tot vele arme lieden
een troostend woord stuurde en moed in
het hart prentte. Z. Em. vertrok vervol
gens naar Antwerpen, den wensch uit
drukkende zoo spoedig mogelijk in de
stad Mechelen opnieuw zijn verblijf te
kunnen vestigen.
l en interview met Koning Albert.
Dr. Charles Aarolea, bijzondere cor
respondent van de „Daily Chronicle",
te Antwerpen had de eer door Koning!
Albert in een particulier onderhoud te
worden ontvangen. Hoewel dit een ver
trouwelijk karakter droeg is dr. Aarolea
toch in staat de algemeene gevolgtrek
kingen van den Koning weer te geven.
f De Koning is er vast van overtuigd,
zegt de correspondent, dat deze oorlog
•niet slechts per 'toeval is ontstaajn. De}
Servische tragedie was slechts een voor
wendsel. Welke andere gebeurtenis ook
zou eveneens als aanleiding gediend heb
ben. Zoover Z. M. wist, was de oorlog
krachtig voorbereid. Hij was het directe
gevolg van den reactionairen geest van
het militairisme en het ergerlijke mate
rialisme dat onder de regeerende klas^
■sen en onder de onmiddellijke omgeving
van den Keizer heerscht. Koning Al-
bert, vertelde, dat hij de laatste vijf of
zes jaar gedurende zijne reizen en bijt
het van gedachten wisselen met vooraan
staande Duitschers menige gelegenheid
had gehad het groeiende minachtende en
agressieve optreden van dé militaires
kasten op te merken. Z. M. was dan
fx>k tot de slotsom gekomen dat een
nieuwe en gevaarlijke geest Berlijn be-i
|gon te beheerschen en dat de aanvafT
van den kant van Duitschland verwacht'
kon worden. Ongeveer 18 maanden ge
leden verengde de toestand plotseling en
werd zelfs alarmeerend. Zekere feiten,
van ziilk een dreigenden "aard kwamen,
aan het licht, dat in November 1912 het
Belgische Parlement op aandringen van
den Koning, een geheime zitting hield
om dringende voorzorgsmaatregelen te
bespreken. Naar de waarschuwing van,
Koning Albert werd geluisterd. Een mi
litair programma dat 30 jaar stil had
gelegen en dat Koning Leopold II te-,
vergeefs had voorgestaan, werd onmid-,
del lijk aangenomen.
Dc heldhaftige tegenstand van het
Belgische leger kan gevoeglijk als het
resultaat van deze hervormingen wor-,
den betracht.
Het was duidelijk voor mij zegt dr.
Aarolea, dat Koning Albert het 'volste
vertrouwen heeft in den einduitslag. De
Koning is overtuigd van de vele moeilijk
heden, die nog moeten overwonnen wor
den, doch weet tevens dat deze slechts
overkomen kunnen worden door een sy
stematische organisatie van alle mate-
rieele en moreele hulpbronnen van de
natie tegen den gezamenlijken vijand,
door het vergeten van alle partijverschil-
len en door een medewerking met hart
en ziel van den regeerder met de ver
kozen vertegenwoordigers van het volk.
Daarom "had de Koning ook den raad
van de socialistische leiders ingeroepen.
En Z. M., voegde er met ingeholuden
ironie bij: „De parlementaire regeerings-
vorm mag misschien menige tekortko
ming hebben doch geen onafhankelijk
Duitsch parlement zou de blunder van
zulk een verschrikkelijke catastrophe
thebben (begaand'
Dui'schland wil den vrede nirt.
De betooging in de „Nordd. Allg.
Ztg", dat Duitschland de wapenen niet
zal neerleggen voor het de voor zijn
toekomst noodige waarborgen strijdende
heeft gekregen, vindt in de Duitsche
pers eenparig bijval. De „Deutsche Ta-
geszeitung" schrijft: Duitschland strijdt
niet alleen voor een eervollen vrede,
het strijdt voor een vrede, die het een
vaste, vreedzame, gewaarborgde positie
in Europa en in de wereld verzekert.
En dit niet door papieren verdragen,
die, volgens de in dezen tijd opgedane
ervaring het papier, waarop zij werden
geschreven, niet waard waren, maar
door waarborgen, die het noodig heeft
om rustig en, veilig zijn arbeid te ver
richten en zijn taak in de wereld en
voor de wereld te vervullen.
t De soc.-dem. „Vorwarts" sluit zich
aan bij deze opmerkingen en verklaart:
Ook wij wenschen, dat slechts een vrede,
die waarborgen biedt voor duurzaam
heid, dezen ernstigen strijd bekroont, en
hopen, dat het wapensucces en de wijze
bezadigdheid van de politieke leiding
een' dergel ijken vrede binnen niet te
langen tijd mogelijk zullen maken.
Du t<chland en Japar,
Wat het verbreken van de goede ver
standhouding tusschen Japan en Duitsch-
land beteekent, kan begrepen worden
uit de volgende cijfers,
f De handelsrelaties tusschen de beide
landen breidden ïlch in de laatste drie
jaren zeer uit, vooral ten voordeele van
Duitschland'® winkelstand. Japansche ar
tikelen waren zeer gevraagd, maar nog
meer waren het dc chemische produc
ten en het ijzer, die in stijgende hoeveel
heden door Japan geïmporteerd werden.
Aan Indigo b.v. importeerde Japan het
laatste jaar voor 1.961,210 yen op een
totaal import van 2.0/00.000 yen, aan
ijzeren buizen voor 6.175.618 yen en aan
metaalwaren, machines enzoovoorts voor
23.0.00.000 yens
In 1912 bezochten 430 Duitsche han
delsschepen de Japansche havens. Hun
plaatsen zullen nu voornamelijk door
Frankrijk en Engeland ingenomen
den.
De haven van Tsinj-Tao in de bas. ••an
Kiautsjau is door den Duitschen hanu
van een haven van den lSden rang ge-*
maakt tot een handelshaven van den 5en
of 6den rang na Shanghai, Tientsin, Han-
kiou, Canton en Swatou.
Na een langzaam doch zeker doorge
voerde koloniale tactiek had Duitsch
land voer gekregen in Azië en vestigde
zich daar op een wijze, waaraan schijn
baar niets meer te veranderen vieU
Duitschland moest dat nieuwe afzetge-»
bied behouden en uitbreiden, want in
Europa en vooral in Amerika was de
strijd op economisch gebied te hevig.
Ook Zuidelijker in Azië, op de Nieuw
Guinea-eilanden in den Bismarck-archi-
pel ging de Duitsche handel bloeien.
In 188S bedroeg daar de uitvoer
600.000 mark, maar in 1909 steeg dat
cijfer reeds tot 1.800.(000 mark, en in
1912 was het 1.9QO.OOO mark. Thans is
het hoogst twijfelachtig of de zwart-wit-
roode vlag ooit weer op die eilanden
of op Bougainville, Choiseul en Isabelle
en andere Archipel-eilanden zal waaien.
Het verlies van het zoo zorgvuldig
vergaarde koloniaal bezit zal zich zeer
heftig doen voélen.
Gemengde Oorlogsberichten.
De Russen. Van den strijd tus
schen Russen en Oostenrijkers en Russen
en Duitschers geen nieuws. Voor mo
gelijk later bijkomende berichten Zie men,
op de derde pagina.
Ge'ein Russen in België of in
F r a n k r ij k. Het Engelsehe persJ
bureau deelt officieel mede:
1 „Er ligt hoegenaamd geen waar-
heid in het bericht, dat Russische solda
ten in Engeland zijn geland en zich
thans op weg bevinden naar België of
Frankrijk. v
Het nieuws, dat er Russen meevech
ten in België of Frankrijk, is totaal uit
de lucht gegrepen."
De oorlog en "de journalisten.
Uit Parijs ontvangen de Engelsehe
bladen de mededeeling, dat daar een
aantal Engelsehe journalisten als gevan
genen zijn binnengebracht. Daartoe be-
hooren o.a. bekende correspondenten van
,The Times", de „Daily Mirror", de
„Daily Mail" e.a. Een paar dagen ge
leden begaven deze heeren zich van
Crecy naar Coulomniers om aan generaal
Smitfi-Dorrien vergunning te vragen zijn
troepen te volgen.
De generaal verwees hen naar den
Franschen staf. De Fransche hoofdoffi
cier zond de journalisten onder gewa
pend geleide naar Parijs en vandaar
moeten zij nu naar Tours terug van het
gevechtsterrein.
Ook voor de Hollandsche journalisten
wordt het werk langzamerhand moeilij
ker. Zoo zijn sedert een paar dagen te
Tongeren twee hunner, alsmede een fo
tograaf en de echtgenoote van een der
heeren als gevangenen vastgehouden
door de Duitsche autoriteiten. Er is
reden om aan te nemen, dat de gevangen
schap nie tlang zal duren.
Graaf de Mun minis.ter Het
„Journal de Génève" verneemt uit Bor
deaux, dat graaf de Mun, de bekende
Katholieke afgevaardigde, in het nieuwe
ministerie is opgenomen als minister,
zonder portefeuille. Wij nemen dit be
richt natuurlijk onder alle voorbehoud
over.
Chevillard gevangen gejno-
mem. Duitsche bladen melden, dat
de bekende vlieger Chevillard, die ook
in Holland vliegdemonstraties heeft uit
gevoerd, door de Duitsche gardetroepen
gevangen geribmen is. Chevillard meen
de dat hij boven de Engelschen vloog en
landde in een elegante glijvlucht:
Een welkome buit, voegen de bladen
er aan toe.
B r o e d e r s d i e „vlja n d e n" wer-
d e n. Over de tragische gevolgen
van den oorlog voor een familie wordt
uit Zwitserland gemeld:
In de nabijheid van Zofingen woont
een vrouw, die van geboorte een Zwit-
sersche is. Zij huwde met een Duitscher
en schonk hem twee zonen. Na den dood
van haar echtgenoot, hertrouwde zij met
een Franschman en schonk hem eveneens
twee zonen.
Toen nu de oorlog uitbrak, moesten de
beide oudste in het Duitsche, de beide
jongste het Fransche leger dienen.
broeders werden daardoor „vijanden" en
zijn, naar gemeld wordt, alle vier ge
sneuveld.
Een zwager des Keizers ge-
wolnd. De B. Z. A. M meldt: prins
Fred rich Karl van Hessen, een zwager
des Keizers, is in een gevecht door een
schot in de dij zwaar gewond.
De prins fs 46 jaar oud, hij Is ge
huwd met 's Keizers jongste zuster Mar-
garete,
De niéuwe dienstregeling S.S^/
Naar de Stichtsche Cl verneemt, kan
verwacht worden, indien er zich niet op
nieuw bui engewoieomstandijheien zul
len voordoen, dat met 1 November een
dienstregeling zal worden ingevoerd, die
tamelijk wel in overeenstemming zal: zijn
met de gewone winterdienstregeling.
De uitbreiding van den d.enst op 21
Üezer zal vclgens het blad niet omvang
rijk zijn.
De crisis en de industri e.
Een aanduiding van den teruggang
der arbeidsge'egenheid in de vaderland-
sche nijverheid tengevolge van de eco
nomische crisis vinden wij in het aantal
ongevallen, dat over de laatste maanden
werd aangegeven bij de Rijksverzeke
ringsbank, in vergel ijking gebracht met
de cijfers van .verleden jaar.
In cie.maand Juli 1913 werden bij de
bank 75S6 aangiften gedaan, of gemid
deld per werkdag 281. Over dezelfde
maand van het loopende jaar klom dit
cijfer tot 8089, of gemiddeld 3,00 per
werkdag.
Terwijl nu ten vorigen jare het cijfer
van Augustus, 7306 bedroeg, of 281 per
werkdag, zonk het in den afgeloopen'
maand op 4835 d.i. gemiddeld 1*86 per
werkdag! v
Ongetwijfeld .sprekende cijfers
•Dé „Rijndam" opgebracht.
Het stoomschip „Rijndam" der Hol
land Amerika Lijn van New York naar
Rotterdam is gistermorgen te Queelns-
town opgebracht
Naar gemeld wordt, staat de aanhou
ding van het stoomschip waarschijnlijk
in verband met het in lading] hebben
naast het aan de regeering geadresseerde
graan, van enkele ladingen conditioheelé
contrabande, geadresseerd aan particu
lieren, waarvan niet kon worden vast
gesteld, of zij voor binnenïandsjch ver
bruik in Nederland of voor doorvoer
bestemd waren.
Vrij vervoer voor militairen;
Op een schriftelijke vraag van het Ka
merlid den heer Ter Laan (Den Haag),
of vrij vervoer kan worden toegestaan,
aan degenen die onder de wapenen zijn
wegens de mobilisatie en die voor één
dag of enkele dagen naar hun' haardste
den mogen gaan, hebben de Minister^
van Oorlog en Marine, eveneens schrifte
lijk geantwoord, dat vrij vervoer kan
wprden toegestaan aan gezinshoofden,
die dit aanvragen en verklaren, dat hun
beperkte geldmiddelen hun niet toestaan,
zelf de reis te bekostigen. Voorts kan
het ook gegeven Worden aan niet'-gezins-
hoofden, wanneer ter beoordeeling
van den onmiddellijken chef het in
verband met zeer bijzondere omstandig
heden bepaald onbillijk io,u zijn, "hen
niet te doen deelen in het voorrecht!
van gezinshoofden.
De suiker qua esti ca.
In verband met het bericht dat de
minister van landbouw, nijverheid en
handel overweegt, voor de oplossing van
de moeilijkheden inzake de suiker, mede
met het oog op het tegengaan van op
drijving van de suikerprijzen, gebruik te
maken van de bevoegdheid, welke de
LevensmiddelenHvet geeft, tot .inbezitne
ming van de suikervoorraden, heeft de
minister 'meegedeeld, dat het'zijn voor
nemen is, bij de uitvoering van ..dezen
maatregel zooveel moge ijk .rekening te
houden met de verschillende bona-fide-
overeenkomsten inzake koop en! verkoop
van ruwe of geraffineerde suiker, welke
voordat het vorige bericht bekend werd,
zijn gesloten, maar dat met contracten,
die van gisteren af gesloten zijn, geener
lei rekening zal worden gehouden.
Verboden meeluitvoer.
Bij Dinxper'o hebben Rijksambtenaren
een wagen met 3000 kilogram meel aan
gehouden, die over de Duitsche gren
zen zou worden vervoerd.
Overtreding verbod' v. uitvoer^
Door zekeren B. te Denekamp werd
gepoogd een paard naar Duitschland (dei
Haar) uit te voeren, hetgeen door de
rijksambtenaren Kemperman en De Boer
werd waargenomen. Proces-verbaal werd
opgemaakt. Het paard is aangehaald en
naar den burgemeester gebracht
Invoer van vee in Frankrijk.
Harer Majesteits, gezant te Bordeaux
deelt mede, dat in Frankrijk is opgehe
ven het invoerrecht op ossen, koeien,
stieren, jonge ossen, jonge stieren, vaar
zen, rammen, schapen, lammeren, bokken
geiten, varkens en biggen.
Suikerbieten.
.Er wonden ,naar wij vernemen, be
sprekingen gevoerd over de Vraag, of
jde suikerbietverbouwers in Zeeuwsch
Vlaanderen, die gewoonlijk een groot
peel van hun gewas aan de fabrieken
in het Noord-Westen van België leve-en,
ook thans hun bieten aan die fabrieken
zullen kunnen kwijt-Worden. Tusschch
fabrieken en landbouwers zijn contrac
ten en de eerste hebben zelfs reeds voor
schotten verstrekt Maar het is de vraag,
ofl Zij bij den oorlogstoestand In &t«
zullen ,zijn bieten te verwerken. Het
«en urgente kwestie, want de bieten o
liet veld zijn 'over 'een vfeertien <Um
reeds yolgegroeid. Als de verbouwt!
hun gewas niet in België kunn&i kvtf
worden, zullen door .toedoen Van oty
regeering maatregelen worden getroffc
teneinde jde bieten over de fabrieken
ons land ter verwerking te verdeelt!
Elen nood-Kieswet
Namens de sociaal-democratische Kj
merfractie heeft het kamerlid Albarda de
voorzitter der Tweede Kamer verlof gt
vraagd, tot d)en minister van Btoiu(iilaij
sche Zaken de volgende vraag te moge
richten:
Het laat zich aanzien, dat indien get
bijzondere maatregelen worden getrofh
om het te verhoeden, de kiezerslijst*
die op 1 .Mei 1915 zullen van ^kracl
worden, een groot aantal namen, nie
zullen bevatten, welke, 'als tie huidig
buitengewone omstandigheden zich iü
hadden doen gelden, daarop wel zoude
voorkomen. Ten eerste zal vermoedelij
het aantal dergenen, $e vóór den eerste
Maart het door hen ter zake van bel«
tingen verschuldigde niet hebben vold^
ongewoon groot zijn. Ten tweede zullei
waarschijnlijk de aantallen der woning
kiezers, loonkiezers, en grootboek- o|
spaarbank-kiezers aanmerkelijke vermink
ringen pndergaan. Ten derde zulleji
len, die in gewone omstandigheden c()
dierstand niet ontvangen, moeten uitge-
sloten wonden van dé uitoefening val
het kiesrecht, omdat zij in deze tijd*
door een instelling van weldadigheid i
door een gemeentebestuur jy'jn bedeed
Is de minister bereid' mede te deelen,
of de Regeering voornemens is binnd»
kort een wetsontwerp in te dienen dn
de strekking heeft, gevolgen van den
thans heerschenden noodtoestand, tl
hierboven bedoeld, te voorkomen?
«•Prijsvaststelling ,van levens
middelen.
In de gisteren te Hoofddorp gehouds
graanbeurs circuleerde een adres aan des
Burgemeester van Amsterdam, inhoudo-
de een protest dat in de lijst van vast
stelling van levensmiddelen ,voor de stil
Amsterdam, de baktarwe uit deze omge
ving 50 cent lager is genoteerd dan de
Zeeuwsche, waardoor de indruk wordl
gevestigd (dat de eerstgenoemde van mi>
dere kwaliteit zou zijn als laatstgenoem
de, hetgeen geenszins, het geval is. Mei
dit adres wordt dus aangedrongen on
hierin verandering aan ,te brengen, dasi
de handel hiervan groote schade onder
vindt Jiet adres werd dru,k geteekead|
Rijksmiddelen.
In de maand Augustus teekent zich k
fden staat van inkomsten des Rijks dl
oorlogstoestand met sprèkende cijfers al
Een vergelijking met dezelfde maand is
1913 geeft een teruggang te aanschouwa
bijna over de geheele linie; de belasting
op bedrijfs -en andere inkomsten gai
een hoogere opbrengst; de ontvangst van
den dienst der "Rijkstelegraaf en -telefocn
liep zeer öterk op en de zoutaccijns gaf
iets .meer; maar overigens is de ontvangst
lop alle onöerd'eelen, hier en daar be
langrijk, verminderd. In het geheel was
-er tusschen de eindcijfers over Augus
tus een nadeelig verschil van 3.3 mil
lioen.
Het meest geteisterd werden de reek
ten pp invoer, die van ruim 13 ton tol
ruim 5 ton terugliepen, tie suikeraccijns
die 2, het gedistilleerd dat 8 ton, het
gelrecht dat U/2 en "de registratierechten,
die ruim 2 'ton minder opbrachten. Dat
alles bewijst reeds genoeg, hoe de oor
logstoestand al dadelijk in onze maat
schappelijk en economisch leven -heeft
ingegrepen. r
'Daarbij kwam nog, 'dat ook aan suc
cessierecht ruim 5 ton minder werd ge
stort, wat vermoedelijk jnoet worden toe
Igeschreven aan de onmogelijkheid om
nalatenschappen te realiseeren en het aap
fden Staat verschuldigde aandeel af tt
betalen. Geldgebrek heeft natuurlijk ook
gegolden bij de andere directe belastin
gen, waardoor voor velen uitstel van te-
taling de boodschap moest worden. Daar
om zal van het naideelig verschil op dffl
posten nog wel veel terecht komen. Het
is onmogelijk te zeggen, in hoever
schade pok op andere posten zal .wor
den ingehaald.
In het geheel over 8 maanden is het
surplus nu nog maar 1.1 millioen en is
.de raming over 'twee dérden van W
budget-jaar ^|4 millioen achter. Mogelijk
heid, idat de raming gehaald wordt, is
er zeker, ook al zou de ooi log nog g*1
ruimen tijd aanhouden. Maar op eenig
overschot schjjht óns de kans wel ver
keken.
De pers en de oorlog.
De „Nordd. AUgi* £tg." heeft in het
beroep, dat de Koningin in de troonrede
gedaan heeft op haar volk om de neu
traliteit jn den oorlog te bewaren, aan
leiding gevonden zicjh er over te te
ldagen, dat ide Nederlandsche pers d«
[haar uit het buitenland gezond'en laster
praat over de Duitsche troepen ver
spreidt. ,Het is misschien goed het Du*
sche offici-eele blad mede te deelen wit
tenjminste baar onze meening, de hou
ding der Nederlandsche pers in dezen
is en .moet zijn, izegt "het „Hb'd.",
fwelks jmeening wij oins Volkomen kun
nen vere enigen.
Wij stellen voorop, dat ,wnj waarlijk
Iniet voor oni genoegen vtrtellen van
