1000
„FATUM" te 's Gravenhage,
Collecte Roode Kruis
een HUIS,
Rijwielhandel
Telef. 1215.
|AA GULDEN /A GULDEN i
Katholieken,
voor ons nu en dan een struif, die ons
Wonderwel smaakte.
Verleden Zondag kwam bij ons een
plan op.
De jongens wilden aan moeder hun
dank op plechtige wijze betuigen.
Eenigen onzer kregen bezoek van fiet
sende familieleden, aan wie zij tot hun
geruststelling mededeel dien, hoe goed
moeder voor ons zorgde.
{Wij zouden gaarne iets voor haar
doen, maar... wij mochten er niet uit,
wij moesten op onzen post blijven.
„Toe," sprak een der onzen tot een
zijner kennissen, „fiets gSj eens gauw
naar Eindhoven, en koop voor on6 een
flinkcn peperkoek."
Zoo gezegd, zoo gedaanbinnen niet
al te langen tfijd ariveerde de pepejir
koek in onze beinting.
Wij waarschuwden moeder, dat er iets
bijzonders, haar ter eere, ging plaats
hebben, en noodigden haar uit voor de
schuurpoort op een stoel plaats te
nemen.
Daar zat de goeie ziel als een koning
in op den hooggerugden Brabantschen
boerenstoel.
Nu ging het los.
Al de jongens moesten aantreden.
„Qeeft acht."
„Presenteert het geweer."
Een sergeant naar voren.
Een gloeiende speech vol dankbaren
humor.
Na een „hoera" Van de gansche troep
overhandigde de sergeant aan moeder
den peperkoek.
En moeder?
Tranen schreide ze, tranen met tui
ten, in de zaligheid dier onverwachtel
dankbetooning....
Wij hebben het er wel niet om ge
daan, maar verwachten toch eerstdaags)
weer een lekkere struif van moeder....
Leve Brabant I
De duur van den oorlog.
Over den vermoedelijken id'uiuir van dien
oorlog zijn in de pers heel wat profeten
aan het woord. In Svenska Dagbladet
Igeeft een Zweed, die twintig jaar te Pan
rijs heeft gewoond, de daaromtrent in
Frankrijk heerschende meening weer.
„In Frankrijk schrijft hij waar
(men zich reeds lang aan het vooruitzicht
op een oorlog tegen Duitschland had
gewend, is men overtuigd, dat de oor-*
log niet binnen zes maanden uit zal zijiii
Men 'gelooft namelijk niet aan een over
winning der Duitschers, maar geeft zich
tevens rekenschap, met een geduchten
vijand te doen te hebben. Niemand is
dwaas 'genoeg, evenals in 1870 ann eeïi
militaire wandeling naar Berlijn te den
ken. In het gunstigste geval verwacht
meh een duur gekochte en met inspan-)
fling van alle krachten bevochten zege.
Men weet dat 'geheel Elzas-Lotharingen
.één Vesting is; daar zouden de Fransche
iegers, zelfs als zij overwinnaars geble
ven {waren, maanden lang noodjig (hebben
cxm! door te dringen.
„De tweede mogelijkheid: dat de
Franschen de nederlaag lijden, ziet men
jn Frankrijk natuurlijk niet gaarne on
der de 00gen. Deed men het wel, dan
zou men de beschouwingen over den
{duur van den oorlog moeten wijzigen*
Want als de Franschen een of meer
igroote nederlagen lijden, zullen zij gaar
ne zot /spoedig mogelijk vrede sluiten
en rich voorgoed neerleggen bij het 'ge
mis Van Elzas-,Lotharingen, misschien
zullen zij zélfs geneigd zijn een Fran?
sche kolonie (bijv. Kongo of Madagas
car) aan Duitschlaind af te staan, als hun
{heft grondgebied in Europa en Noord-:
Afrika gelaten wordt. Indien Duitsch->
land echter een provincie Van Frankrijk
mJocht dschen (bijv. Champagne) of an-j
derc Voorwaarden stellen, die men in
Frankrijk fals ontecrend zou moeten be
schouwen, 'zou de oorlog zelfs niet uit
zijn, {al hadden de Duitschers Parijs ook
be^et.''
Het laatste gedeelte dezer beschou
wing blijft natuurlijk geheel voor re
kening Van den schrijver.
De Pauskeuze.
Na \erloopi der negen dagen, voor .de
lijkdiensten van den overleden Paus be
stemd, vereenjgen zich de kardialen den
tienden dag in de Sint-Pieterskerk; waar
de kardinaaldeken de HL Mis zingt voor
de keus van een nieuw opperhoofd»
Daarna houdt ieen der kardinalen een
Latijnsche redevoering, waarin hij het HL
College (zoo noemt men de vergadering
der kardinalen) vermaant, voor zulk een
éooge bediening een waardigen man te
kiezen»
Vervolgens gaan de kardinalen in Con
claaf.
Onder deze benaming verstaat men niet
alleen de verzameling der kardinalen, die
zich tot de keus van een nieuwen Paus
vereenigen, maar ook de Maats zelf, waar
deze keuze gedaan wordt; namelijk het
Vaticaan.
In het Vaticaan telt men 11.000 kamers,
22 voorhoven en 1200 haardsteden. Dit
palels staat in de nabijheid vain $t. Pieter1.
Daar wordt voor eiken kardinaal een
houten cel gemaakt, die met doek of fijne
stof behangen wordt.
Deze cellen komen uit op een Lange
galerij. Elke cel heeft een klein venster,
waarlangs van uit cle galerij het Licht
binnenkomt
De vensters der galerij worden tot den
bovensten vleugel toegemetseld, zoodat
de cellen tamelijk donker zijn. Boven elke
ctl hangt het wapen van den kardinaal,
die ,daar verblijft.
De cellen zijn ook van elkaar onder
scheiden door de kleur der tapijten, waar
mee zij behangen zijn; want die der kar
dinalen, die door den ^{gestorven Paus
werden benoemd zijn violet-blauwde
andere (in dit geval dus alleen |dae van
kard. Dreglia) zijn groen of rood.
Elke cel meet gewoonlijk slechts twin
tig voet in het vierkant zoodat er slechts
'eene tafel, een bed, (een paar stoelen en
eene kleine kast kan staan» Naast 'iedere
oei is er nog een andere, voor den ge
heimschrijver van eiken kardinaal, als
ook leene {küedime kapel en een eetkamertj'e.
De kardinalen in het conclaaf aange
komen, begeven zich naar de Sdxtijnsche
kapel (ten minste als de verkiezing in het
Vaticaan plaats heeft), waar de Breven
voorgelezen {worden, idie door vorige Pau
sen laangaande de wijze vain verkiezing
uitgegeven Zijn, waarop zij hunnen eed
van trouw moeten doeit
Daarna krijgen zij toelating om het
middagmaal te gaan nemen, na beloofd
te hebben zich tegen den avond in het
conclaaf te bevinden».
Vroeger mochten de kardinalen alle
avonden naar huis gaan, om des morgens
vroieg weer in het conclaaf te zijn. Te
genwoordig worden zij na tien ochtend
van den tweeden dag niet meer uitgela
ten. Alle deuren en vensters van het
gebouw wordep toegemetseld, behalve
die, waarlangs de veraf wonende kardi
nalen nog moeten binnen kornien en zij
die ziek worden, mogen uitgaan»
De deur heeft binnen en buiten ver
schillende sloten^ De sleutel van het bin-
nenslot wordt bewaard door den voorzit
ter van het conclaaf, dien van het bui-
tenslot door den opjperceremoniemieester.
In deze deur is een venster, /door welkie
de kardinalen, in corppre, aan vreemde
gezanten gehoor verleenem, wanneer dat
zeer dringend wondt vereischt.
In den muur zijn vier draais chuiven
aangebracht, waardoor het voedsel wordt
binnengedraaid voor al degenen, die zich
in het conclaaf bevinden, Die spijzen wor
den door een prelaat nauwkeurig onder
zocht, «opdat er geen brieven of kennis
gevingen mee zouden doorsluipen.
Overigens wordt de toegang tot het
conclaaf door Pauselijke soldaten be
waakt. [I
Den tweeden dag na de intrede van de
kardinalen in het conclaaf, wordt in de
Sixtijnsche kapel door den kardinaal-
deken dc Mis van den ,H» Geest gelezen,
in welke al de andere kardinalen com-
mumi'oeeren.
In deze kapel hebben ook de kiezers
vergaderingen plaats, die den derden dag
beginnen 's morgens ten 6 ien 's namid
dags ten 3 ure.
Een ceremoniemeester doorloopt eerst
de gangen met een bel, al roepende:
Ad capellam, Domini! (Naar de kapel,
Heerenl)
Dan begeven de kardinalen zich daar
heen en elk neemt zijn zitplaats in.
Deze zitplaatsen en de vloer zijn met
groene tapijten bedekt; vóór elke stoel
is een lessenaar, versierd met het wapen
des kardinaals.
Voor het begin van iedere ochtendr
vergadering wordt door een Augustijnier-
monnik leene Mis gelezen tot aanroeping
van den H» Geest. Vóór de namiddag-
vergaderingen zingt men een psalm»
In het middden der kapel staat een
lange tafel, waarop de (nog onbeschre
ven kiesbrieven liggen naast twee kelken»
Daarna worden er drie stemopnemeirs
gekozen en even zooveel toezieners, om,
toezicht (Over |de eersten te houden. De
verkiezing dezer stemopnemers en toe
zieners geschiedt met ballen, die elk den
naam van een kardinaal dragen. 1
Daarna gaat .men over tot de eigen
lijke Pauskeuze.
De oudste kardinaal gaat het eerst naar
de tafel, neemt een briefje, waarvan de
vorm nauwkeurig is voorgeschreven en
dat aan de achterzijde met allerlei vig
netten bedrukt is, opdat hien er niet
doorheen zou kunnen lezen, wat er in
geschreven staat. Hij schrijft daarop den
naam van dengene, wien hij zijn stem
geeft, vouwt en zegelt het toe, nadert
tot het altaar, doet een stil gebed, spreekt
vervolgens met luider stemme het eeds
formulier uit, (dat hij in geweten zijne
stem geeft aan dengene, 'dien hij voor
den waardigsten op/volger op den Stoel
van Petrus erkent), legt zijn stembrief
in de schaal en daarna in de kelk.
Dit wordt beurtelings door alle kardi
nalen gevolgd»
Wanneer eindelijk alle stembriefjes af
gegeven rijn, wordt de kelk weggehaald
en op de tafel gezet, waar de stembrief
jes geteld worden door de stemoplnemiers.
Komt dit getal juist met dat /der aan-
wiezige kardinalen overeen, dan worden
ze geopend, door eiken stemopnemer ge
lezen, en door den laatsten luidop af
gekondigd.
De kardinalen teekenen de afgeroepen
namen aan op de lijst, welke ,vóór hen
ligt Degene, die het wettig hoofd der
Kerk zal wezen, moet twee derdein, dier
stemmen voor zich hebben.
Heeft bij de eerste stemming geen der
kardinalen ;dit getal bereikt, dan worden
al de stembrieven verbrand. Te dien
teinde ,is er In een en hoek van de kapel
een kolenvuur aangebracht, waarvan eene
buis den rook naar b'ujiten voert. Zoo
dikwijls nu het volk den rook van het
verbrande papier ziet opstijgen, besluit
het daaruit met recht dat (de keuze nog
niet beslist is.
Zoo dikwijls 'eene Rculzo mislukt, be
gint men den middag of den anderen
dag 's morgens opnieuw.
'Wanneer op een der kardinalen het
noodige getal stemmen vereenigd is,
wordt, na een laatste onderzoek der stem
brieven, de naam van den nieuw ge
kozen Paus door een der kardinalen,
welke aan de tafel zitten, luidop afge
roepen»
De kardinalen, die aan Ide zijde van
den gekozene zitten, schuiven pit eer
bied van hem weg, om te betuigen, dat
hij voortaan huns gelijke niet meer is.
De jongste kardinaai-diaken luidt daar
op de klok, tot teeken dat (de ceremonie
meesters en de geheimschrijvers de
kieskapel mogen binnenkomen.
Drie daartoe bestemde kardinalen na
deren idem gekozene en vragen hem
Nleemt gij de wettige keuze aan,
die op u gevallen is, om het opperhoofd
der Katholieke Kerfc te zijn?
De gekozene klnielt en stort een gebed
om den bijstand van den H. Geest. Dan
staat hij op, en, indien hij den zwaren
last op rich neemt, verklaart hij!, deze
hoogste waardigheid der Kerk aan te
nemen; aanstonds maakt hij ook be
kend, welken naam hij als Paus wil
dragen.
Het gebruik, bij de verheffing tot de
pauselijke waardigheid een nieuwen naam
te kiezen, is zeer oud. Christus ,zelf, Si
mon tot de waardigheid van prins der
Apostelen en opperhoofd der Kerk ver
heffende, veranderde idiens naam in die
van Petrus.
De opper ceremoniemeester maakt van
dit alles een schriftelijk verslag dat, na
te zijn voorgelezen door den secretaris
van het H». College, door twee cere
moniemeesters als getuigen onderteekend
Daarna leidt de eerste kardinaal-deken
den nieuw-gekozene tot het. altaar, waar
hij een kort gebed verricht. Dan wordt
hij in de sacristie met het Pauselijk ge
waad bekleed.
Zoo keert de nieuwe Paus voor 'het
altaar terug, neemt plaats op een en
draagstcri en ontvangt de eerste hulde
der kardiaalen, bestaande uit den hand
kus len eene tweevoudige omhelzing.
Hierop steekt de Camerlengo den Paus
een inieuwen visschersring aan den vin
ger. De H. Vader overhandigt «dien aan
stonds aan den opperceremo.niemeester
om ier den nieuwen naam in te doen
snijden.
Dan wordt de nieuwe keus pfubliek
gemaakt.
Hiertoe begeeft zich de eerste kardi
naal-diaken, voorafgegaan door het pau
selijk |kruiis op het balcon boven het
portaal van het paleis en roept met luider
stemme
Ik veijkondig u eene groote yreuJgde.
Wiij hebben een Paus en den persoon van
Zijnie Eminentie Mgr. X.X» die den jnaam
van X. heeft aangenomen!
Daarna beginnen de klokken van St.
Pieter te luiden, terwijl de Zwitsersche
wacht van af hare wachtposten vreugde
schoten lost.
Middelerwijl begeeft ide nieuwe Paus
zich in eene cel van het Conclaaf, en
wacht daar tot de voorioopige toebereid
selen voor eene tweede openbare huldi
ging gereed zijin.
Daarna wordt de nieuwe Paus proces-
siegewijs, met giroote plechtigheid, op een
prachtigen draagstoel, omrinjgjd van eidel-
gardes, langs den Constatijnschen trap,
naar de St. Pieterskerk gedragen, waar
hij rittend, van den bovensten trap van
het hoogaltaar nogmaals de kardinalen
tot den voetkus toelaat, onder het zingen
van den lofzang Te Deum Laudamjus.
Dit gedaan rijnde, geeft Z{. H. op d.e
trappen des altaars staande, tien pause-
lijken izegen aan het volk en neemt bezit
van de Pauselijke vertrekken. (Msbcft)
Burgerlijke Stand.
STOMPWIJK. Geboren: Geertje, d. van
C. Visser en VV. Visser. Maria Barbara, d.
van F. de Bruin en P. J. JHLeijdra. Wilhel-
mina Theodora, d. van F. E. J. de Boevése
en J. Schrama. Antonius, z. van S. Winters
en M. vanDiemen. Cornells Petrus, z.
van G. Th. van der Kraan en W. J. P. van
Rossen. Maria Hendrika, d. van A. van
der Nat en W. M. Boest. Adrianus Gerar-
dus Wilhelmus, z. yan L, J. van Ooijen en
C. Hulst. Getrouwd: Johannes Uphccs
24 j. te Voorburg en Helena! Cerarda Nieuwen-
broek 22 j. Leonardus van Kuijeren. 24 j.
en Apolonia Geertruida Johanna Nieuwenl)roek,
25 jaar.
VEUR. Geboren: Adrianus Johannes,
z. van H. van der Meulen en E. Goemans.
Hendrik, z. van D. Sikkel en M. Hasper.
Corsteaan Maria, d. van J. F. van Vliet en
E. M. Oostvlam. Jacobus Leonardus, z.
van C. Brammer en M. M. van der Nouwe-
land. Ondertrouwd: Abraham Wyland,
26 j. en Louisa Mertein, 23 j. te s'Gravenhage.
Getrouwd: Petrus Blokland, 24 j. en
Johanna Maria Groenewegen, 23 j. O v e r-
leden: Gerardus Verloon, 2 j., z. van G.
Verloon en Krijna Zonneveld.
In de Sted. Werkinr zijn opgenome
DATUM.
DAOEN.
Vol.
,ot,.
16 Aug.
ZONDAQ
30
8
38
17
Maandao
42
8
30
18
Dinsdao
44
9
53
iy
Woensdag
49
58
z0
Donderdaq.
44
8
52
21
Vrijdag
49
9
58
22
Zaterdaq
47
9
56
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Stadstimmerwerf. Telefoon nu. 127.
Geopend van 9—12 uren des morgens
en van 2—5 uren des middags.
Aanvragen van werkzoekenden
7 bakkers, 2 blikslagers, 20 bloemisten, 16
grondwerkers, 1 hoedenmaakster, 17 kleerma
kers. 4 klerken, 3 reizigers, 3 idem (vrouwe
lijke), 9 loopknechts, 36 jongens (allerlei), 14
metselaars, 12 meubelmakers, 14 naaisters, 13
schilders, 7 schippers, 20 sigarenmakers, 11
smeden, 10 stokers, 34 timmerlieden, 13 typo
grafen, 9 warmoeziers, 3 waschvrouwen, 21
werksters, 200 losse werklieden, 13 dienstboden,
14 vrouwen voor kokerijen, 160 vrouwen voor
allerlei, pl.m. 350 mannen voor verschillende
vakken.
Stoomvaartberichten.
Bandoeng, p. 22/8 Sagres, Java n. Rot
terdam. Goentoer, p. 23/8 Dover, Rotter
dam n. Java. Kediri, 22/8 te Batavia v.
Rotterdam. Koningin Emma, 23/8 te
Batavia v. Amsterdam. Gooiland, 23/8 te
Rio de Janeiro v. Amsterdam. H o 11 a n d i a,
19/8 v. Rio de Janeiro, Buenos Ayres naar
Amsterdam. Kon. der Nederlanden,
23/8 te Genua, Amsterdam n. Java. Nias,
22/8 v. Port Said, Java n. A'dam. Oranje
Nassau, 23/8 te Havre, W.-Indië n. Amster
dam. Prinses Juliana, p. 22.8 Perim,
Java n. Amsterdam. Rio uw, 23/8 te Mar
seille, Java naar Amsterdam. Tarabora, p.
24/8 Kaao Blanc, Java n. Rotterdam. Vondel,
p. 23/8 Perim, Amsterdam n. Java. Amstel-
d ij k, 24/8 te Philadelphia v. R'dam. Darda-
nus, 21/8 v. Suez. Amsterdam n. Batavia.
Lodewijk van Nassau, 22/8 v. New-
York n. West-Indië. Maartensdijk, 24/8
te Puerto-Mexico, Rotterdam n. Cuba, Mexico
en New Orleans. Noor dam, 24/S te New
York v. Rotterdam. Ceram, 23/8 te Cal
cutta v. Java.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
inn waarnemingen verricht m den morgen van
25 Aug. 1914, medegedeeld dam het Ko
Neden. Meteorologisch Instituut te He Hildt.
Hoogste barometerstand 766.0 Breslau.
Laagste barometerstand 757.2 Bodo.
Verwachting tot den avond van 26 Aug.:
Zwakke tot matige winden uit Zuidelijke rich
tingen,- gedeeltelijk bewolkt, droog weer, be
houdens eenige kans op onweer, aanvankelijk
nog warm.
Gemeente Oegstgeest.
Aan de ingezetenen wordt be
kend gemaakt, dat In den loop
dezer week eene
COLLECTE
langs de hulzen zal worden ge
houden ten bate van het
roode: kruis.
Ernstige aanbeveling voor dat
goede doel wordt overbodig ge
acht.
De Burgemeester,
4533 VAN URIETHUYSEN.
VEREENlQING 4535
LEIDSCH MUZIEKCORPS
LEDENCONCERT sJSZSiï
in den tuin van ZOMERZORG.
Aanvang 8 uur.
Toegang voor militairen GRATIS.
Nuttige en fraaie Handwerken.
Hervatting der lessen op 1 Sept.
a.s. Dagelijks gelegenheid voor
nieuwe leerlinge» om zich aan
te melden. 4534
E. C. M. AEWERDONK,
Breestraat 133.
Begin September te huur ge
vraagd
bevattende 3 4 4 kamers, keuken I
en tuin. Br. met opgaaf van prijs
en stand onder no. 4526 Bureau
Leidsche Courant.
Gisteren is een kist met 135
paar sokken en 12 hemden
voor de soldaten aan het daarvoor
opgegeven adres verzonden.
Bij dezen betuigen wij onzen
hartelijken dank aan al degenen,
die zoo vriendelijk hun gaven
voor dit doei hebben afgestaan,
en vooral aan de vele breisters
oud en jong, die zoo ijverig hun
vrijen tijd er aan hebben gegeven.
Nieuwkoop, 22 Aug. 1914.
M. BOTS-
tbn Brink.
F. DE BRUIJN-
Tiemersma.
c. MALTZER-
4532 van Eelde.
„Mercurius"
Agent der Simplex en Vierkleur rijwielen en Motorrijwielen.
Alle modellen in voorraad. Prijscouranten gratis. Ook andere rijwie
len vanaf f 45.Ruime keuze in onderdeelen en banden, uitsluitend
prima. Verhuur- en Reparatie-Inrichting.
N.B. ZONDAG's GESLOTEN. 4328
Huurrijwielen van Zaterdagmiddag tot Maandagmorgen 4 Een Gulden.
ALLEEN HOEKHUIS. Bondsrljwielhersteller.
Pieterskerkéraclit 2a.
LOSSE NUMMERS
van
„DE LEIDSCHE COURANT"
zijn lederen avond verkrijg
baar bij de onderstaande adressen
FLEUR, Haarlemmerstraat.
J. N. GEYER Botermarkt 26/27.
KIOSK, Apothekersdijk.
G. KLEIjNHANS, Pelikaanstraat.
P. H. MASSA, Haarlemmerstraat
117.
Alle betalende abonné's op dit blad zijn volgens de bepalingen, vermeld op de uit te reiken polissen,
tegen ongelukken verzekerd voor
GULDEN
bij levenslange
ongeschiktheid
tot werken.
GULDEN
bij totaal ge
zichtsverlies
van één oog.
600 b?°u* 300
II t kij verlies van jbS 8 bij verlies van
j \J \J één 'duim. \/V/ één wijsvinger.
GULDEN
verlies van
één hand of
voet
GULDEN
bij verlies van
eiken anderen
vinger.
m. v v ran vwi vug. v
De uitkeering dezer bedragen is gewaarborgd door de Ned, Ongevallen-Verz. Maatsch.
Plet Helnplein,
boek Aona-PauwlooatiraaL
i—1
koopt niet in winkels waar onze
delijke artikelen worden verkocht
of voorhanden zijn
Koopt aan stations-boekenkasten
of kiosken alleen die lectuur
welke zeker geen gevaar oplevert.
Gevraagde betrekkingen
Van 15 regels 50 cent,
iedere regel meer 10 cent,
h contant.
GEVRAAGD een
R. K. DIENSTBODE
(Wasch buitenshuis, geen bouwerij),
bij L. v. d. HOEVEN, Landbouwer,
Ruimzicht, Voorhout. 4512
Kleine Advertentiën
Van 1—5 regels 25 cent,
iedere regel meer 5 cent.
h contant.
Er bjedt zich aan tegen 15 Sept.
een R.K. HUISHOUDSTER van middel
baren leeftijd, liefst in een klein gezin.
Goede getuigen staan ten dienste.
Br. onder nr. 4510 Bureau van „De
Leidsche Courant".