DE VLIEGMACHINE.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang.
No. 1456.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1 -50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 075, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiSn) 15 regels 25 cent Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent iedere regel 10 cent
Brutale inconsequentie.
'fcls opmerkelijk, h°e (druk de maat
schappij zich soms Smaakt om de kinder
sterfte, wanneer deze Jhier of daar groo-
tere afmetingen aanneemt jdan elders:.
Ach en wee (wordt dan geroepen over
ondervoeding, zorgeloosheid, onverschil
ligheid en wat al meer aan oorzaken
dier sterfte kan (worden gelaakt.
,Nu stemmen wij1 met die klachten
gaarne In, Ieder redelijk schepsel (Gods
moeten we tot vollen wasdom trachten
te brengen, opdat /het 'zoo volmaakt mo
gelijk aan zijn toestemming kunne .be
antwoorden. En ook uit maatschappelijk
oogpunt valt de kindersterfte te be
treuren, wijl immers de samenleving
de ondervinding bewijst ihet onder
een abnormale verhouding tusscben ger
boorte en sterfte weldra gebukt gaat.
Maar aan velen dergenen, die zoo
jammeren over de kindersterfte, zouden
we willen vragen: 'Klaag nu ook eens
over den achteruitgang der geboorten^
waarmede immers de samenleving evienr
min gediend is.
Dienaangaande valt echter een zonder
linge tegenstrijdigheid op te merken,. In
dezelfde kringen hun pers geeft hier
van uiting Iwaar men b,.v. s,zoo afgeeft
op Brabant en Limburg, omdat in deze
provinciën grooter kindersterfte heerscht
dan in andere ideelen van ons vaderland1,)
in diezelfde kringen tzijn juist $e kleins
en zeer kleine gezinnen verdacht 'talrijk.
Terwijl men mocht^ verwachten, dat wie
schrikt van kindersterfte (zich zal ver
heugen over kinderaanwas, néémt men
integendeel waar, dat [met dien schrik
een voorliefde voor kinderbeperking ge
paard gaat.
Dat nu noemen we gewoonweg brutale
inconsequentie,. Wat drommelwaar men
het verfoeilijk stelsel der kleine gezinnen
zoo onrustbarend ziet bloeien, daar moet
men beschaamd zwijgen .over de kinder
sterfte in groote gezinnen.
Kindersterfte valt 'te (betrJeurdn en
wordt dan ook ernstig bestreden, niet
het minst in de kringen waar zij voor
komt. Kinderbeperking is tegennatuurlijk
en Godtergend, maark,.k wordt niet be
streden in de kringen waar 'zij voorkomt;
Integendeel': 'er worden argumenten
aangevoerd ter verdediging van, dit
menschonteerend kwaad. Men Zegt b.v.
'tis beter, dat Ier minder kinderen Zijn*
wijl aan deze dan meer zorg kan worden
besteed. In theorie lijkt dit mooi, maar
komen niet juist uit groote gezinnen
flinke mannen en vrouwen voort, gehard
tegen den strijd [des levens, zoodra ze
dezen voeren moeten? iEn maatschappe
lijk beschouwd: waarmede (zoude de
samenleving meer gebaat (wiezen: met
tien kinderen, waarvan ide helft sterft,
dan met twee, Idie allemaal 'blijven
leven? Let dienaangaande maar eens op
Frankrijk, 't Is leerzaam, wat men daar
aanschouwt.
Laten wij, Katholieke», ons nooit aan
die brutale inconsequentie schuldig ma
ken, doch met vertrouwen op ;God Diens
geboden naleven. r
FEUILLETON.
36)
Ik zal het u niet vertellen; gij hebt
niet het recht verstrooid |e zijn op dit
zoo ernstig oogenblik. Gij knoet u zelfs
niet omkeeren. Gij Zult (alleen weten,
dat ik daar ben uVoor u biddend,
t—Dank m, murmelde (hijj.
Ga nu slapen, Jk wil het En o'm
twee uur zijt ge hier.
Zij reikte hem de ffijkie hand en ver
legen, maar vol zoete hoop, want hij go-
loofde vast, dat zij zijn liefde beant
woordde, ging hij naar Zijn kazemat terug,.
;De soldaat, die hem nis oppasser was
toegewezen, wachtte hem. Hij l®>md hem
weg en gebood hem, pm half twee hem
te komen wekken, 'Sn het hoofd vol aanr
gename droomen, sliep M|aurice jn, om
dat zij het gewild had.
Acht dagen lang had hij bijna niet
meer 'geslapen 'en lang Voor den bepaal
den tijd, om twaalf tor namelijk, was
hij weer op de been, gekleed, gereed
zijn kazemat te verlaten. 1
iHjij overtuigde er zich Van, dat hij
niet9 had vergeten, mes, kompas, kistje
met gereedschappen, want in de vlieg
machine kan men zich izoo maar niet
verplaatsen, men moest alles bij de hand
ALGEMEEN OVERZICHT.
De dreigende Europeesche Oorlog.
Kans op Vrede.
Gelukkig is er in den internationalen,
toestand van Europa een ontspanniifg
ingetreden. De Russische regeering, wel
ke eerst zulk een hoogen toon aansloeg,
en onmiddellijk de partij voor Servië
opnam1, is de 'laatste 24 uur heel wat
gekalmeerd. De houding der beidie bond-
genooten Frankrijk en Engeland zal hier
toe zeker wel wat bijgedragen hebben.
Frankrijk scheen nog niet gereed te zijln,
zooals de laatste dagen ook wel geble
ken is, om een1 revanche va» 1870 op
DuitsChland te nemen, Vandaar de vrede
lievende stappenonmiddellijk) door
Frankrijk te St. Petersburg gedaan; wel
ke ongetwijfeld Run goede uitwerking
niet hebben gemist. Ook de weinig oor
logzuchtige houding van Engeland zal
te St. Petersburg wel effect gemaakt
hebben. Daartegenover stond *de Duit-
sChe regeering, die verklaarde, bij een
eVentueele inlméqging van Rusland aan
de rfjde van Oostenrijk te zullen staan.
Dit alles zal Rusland wel aangespoord
hebben zich nog eerst eens te bedenken,
alvorens zich "te wagen in een dergelijk!
gevaarlijk avontuur van een Euro-
peeschen oorlog.
De Engelsche vrede-minister Grey
heeft onmiddellijk, toen het oonflict zulk
een ernstige wending nam; een voorstel
tot de mogendheden gedaan om een in
ternationale conferentie in Londen te
houden. Dit voorstel werd onmiddellijk
door Frankrijk en Italië ondersteund,
Onmiddellijk Werden er toien pogingen
in 't werk gesteld om' in jWieenen de
m'eening te polsen met het gunstig re
sultaat, dat het Engelsche gezantschap
het bericht ontving, dat de Oosfëinrijk-
HougaarsChe regeering de aangeboden'
Engelsch-Italiaansche bemiddeling niet
heeft afgewezen, onder voorwaarde ech
ter, dat de noodwendige maatregelen en
voorbereidselen daardoor niet vertraagd
zullen worden'.
Ziehier het belangrijkste feit van' den
dag, wat de pessimisjtische stemming in'
Europa in eenmaal in een optimisme
veranderde. Dit antwoord yan Oosten
rijk krijgt des te meer beteekenis, om
dat het hier niet geldt een tjerugtrekkeni
uit vrees, want de toestand in Europa
op dit oogenblik zou gunstig Voor Oos
tenrijk Zijn, ook al zou iRpsland zijn
steun aanbieden aan Servië, maiajr omdat
hieruit blijkt, dat Oostenrijk er .toe wil
miede werken iom' de vrede te handhaven.
En nU Rusland Zich terugtrekt, schijnt
Servië zich ook te willen onderwerpen.
Tenminste uit [Wieenen wordt aan de
Lok-al Anzeiger gedeind, dat in Wieen'sChe
kringen hier -ter stede bericht ontvan
gen is, dat Servië zich tegen morgen zou
Willen onderwerpen ien reeds onderhan
delt door bemiddeling van' die gezanten!
van een buitenlandsche mogendheid, die
hebben; toen hij' rondkeek, fcag hij aan
den muur een revolver hangen van den
officier, wiens kazemat hij jzoo lang in,
gebruik had. Het was teen Smith en
|W|eston. Hij nam het (wapen van den
muur. Het was gèladen. iHiij' dacht, dat
de revolver hem van Ldienst kon zijn, dat
de officier, wie» ze toebehoorde, gemak
kelijk een andere zou kunnen vinden, en
stak het wapen in £ijin zak.
Hij had nog twee uur tijd. Wat zou
hij ondertusschen doen? H|ij 'wilde eerst
naar de grot gaan, maar alles was al
gereed,. jWjat had hij er aani/Kerdok wak
ker te maken? t
Zonder dat hij er jach rekening van
kon geven, bevond de jonge man zich
voor de deur van fde kazemat van fd|ei>
commandant. "Zij was half geopend; hij
ging zonder het minste geluid te ver
oorzaken naar binnen, meende (de oude
Olivia te zullen vinden laan het bed van
den gewonde.
Het was Kate!
Zij kwam hem tegemoet
Ik moet u eigenlijk berispen, onge
hoorzaam te zijn geweest, izeide ze. Maar
ik wil de waarheid piet verbergen, ik
wa9 er zeker van, dat u veel te vroeg
zou kom en, en ik had de deur op engelaten.
Dank u, zeide Ihij zachtjes. De ge
dachte, dat ik weg (moest, dat ik u moest
verlaten, heeft mij uit den slaap doen
opspringen. Maar u zelf?
geneigd zou zijn de kosten van de Oos-
tenrijksche mobilisatie te betalen.
SerVië zou het dan willen doen voor
komen alsof zij handelde onder den druk
der groote mogendheden. Dan zou zij,
quasi tegen 'haar wil, «ie eisChen der
Donau-monarChie moeten aannemien, zoo»-
genaamd niet ter wille Van Oostenrijk!,
maar onder Be algemeene ""pressie der
mogendheden. De kosten der mobilisatie
van Oostenrijlk! zouden 200 millioen kro
nen bedragen, welke door Rusland zou
den worden gedragen.
In Frankrijk is men van meening dat
ook Duitschland Veel kan bijdragen tot
het handhaven van den vréde.
Zoo sdhrfjft de Temps gisterenavond)
in een hoofdartikel: Duitschland alleen
kan op dit oogenblik nuttig te Weenen
optreden. Hetgeen Duitschland moet
trachten te vérkrij!gen, is tenslotte heel
gemakkelijk te verkrijgen. Het zou vol
doende zlijn, dat Oostenrijk de beken
tenis aflegt, dat Zijn gezant t'e Belgrado
een Vergissing begaan hééft door de di
plomatieke betrekkingen, af te breken op
het ontvangen van een document, dat
Volkomen voldoening gaf. DuitsChïand
mOet verkrijgen, dat Oostenrijk, ondanks
deze besprekingen, blijft optreden langs
diplomatieken wieg en niet m|et militaire
maatregelen ingrijpt. Dat is alles wat
Duitschland moet beproeven. "Het is nu
z!ijn beurt om: te toornen, dat zijn ver
klaringen omtrent Zijn vredelievendheid
oprecht zijn. t
Verm'elden Wij nog ten slotte, dat Z.
H. de Paus besloten heeft, in het belang,
der handhaving van den vrede een eigen
handig geschreven brief jan keizer Frans
Jozef te richten.
Men ziet het, ae toestand wordt thans
geheel bieheerscht door diplomatieke on
derhandelingen, |diie reeds naar hieft schijnt
op succes kunnen Wijlzen. En zou dan
nog onverhoopt de strijd losbreken tu$-
schen de Donau-monarchie «en Servië,
dan is in de gegeven omstandigheden
de kans zeer groot, dat de oorlog gelop
caliseerd zou blijven.
Zoo heeft de Driebond, evenals in
1912 weder een overwinning behaald op
Triple-éntente en blijkt wieer duidelijk,
dat het Duitschland, Oostenrijk en Italië
zijn die over het wel en wee van Europa
te beschikken hebben.
Het Cailleaux-proces.
Gisteren, de zevende dag van het pro
ces, was ongetwijfeld een der meest be-
teekenende. Zooals men weet had mr.
Labori, de verdediger van mevr. Cail-
laux,eenige geneesheeren als getuige»'
gedagvaard, die zouden getuigen dat het
de schuld der medici was, dat Calmette
overleden was. Bij een doelmatiger be
handeling zou men Calmette in het leven
hebben kunnen houden. Gisteren heeft
dit geneeskundig dispuut voor het Hof
der Assisen pLaats gehad. De advocaat
der civiele partij", mr. Chenu, heeft in en
kele woorden den spijker op den kop geL
slagen. Hij zeide: Ik zal mij in deze
moeilijke kwestie niet mengen, daar,
i— «Hief gaat slecht im'et vader; ik ben
liever bij hem blijven waken. Ik word
hoe langer hoe meer (ongerust; God,
als hij mij eens hioest verlaten! Ik heb
den dokter gevraagd te /komen.
De jonge man wilde antwoorden; zijln
hart vloeide over van (medelijdenmaar
zachtjes werd er uit het ziekbed geroiepen:
-Kate, kom!
Beiden haastten frich naarjhet bed. Mét
van koorts schitterende oogen, vroeg de
majoor: 1
1Moet mijn verband niet worden
vernieuwd, Kate?.... Het doet zo'n
pijn!.-
Ja, vader. i
Er terwijl zij eén fleschje en de ver
handtrommel zocht zeide zij zachtjes
Als zijn verband /vernieuwd is, heeft
hij weer twee uren rust. De dokter ge
bruikt een pijnstillend middel. Arme va
der!..., 1
Zij begon den gewonde opnieuw te
verbinden.
Mag ik u helpen, Miss?
,Ik ben het gewoon... Maar houd
die flacon vast en die watten.
Met op elkaar geklemde tanden om
het niet uit te schreeuwen van pijn, ver
loor majoor Jieuzey den jongen Fransch-'
man niet uit het oog.
Toen hij verbonden was, scheen hij
weer gemakkelijk adem te halen en be
dankte zijn dochter met een blik; zijn
naar 't mij voorkomt, geen enkel debat
eenig nut kan geven met geneesheeren,
hoe hooggeplaatst en kundig zij zijn
een van hen behoort tot mijn vrienden
die den persoon geen -enkel oogenblik
gezien hebben tusschen de misdaad en
den dood.
De heele vertooninjg is dan ook mis
lukt en het is niet te begrijpen hoe een
scherpzinnig jurist als Mr. Labori de
zwakheid heeft kunnen begaan om zich
zelf bloot t e stellen aan een opmerking
als deze van Prof. Delbet„Niemand heeft
het recht, hoe geleerd hij ook moge zij»,
mede te spreken in geneeskundige kwes
ties, zonder zelf ooggetuige van den;
toestand te zijn geweest."
Het is het gezond verstand zelf, dat
dit zegt. 1
-Heden zal het vonnis geveld worden.
Het wordt tijd ook. Het proces zal nu
reeds gevolgd worden door drie duels.
De voorzitter Albanel zal duelleeren
met d'Agoury, de substituut van den
procureur-generaal Laroque met Ceccal-
di, terwijl Caillaux een ontmoeting met
den schrijver Bernstein zal hebben.
Ziehier een beschrijving van den Pa-
rijschen correspondent der Telegraaf.
Mevrouw Caillaux ds ongesteld en men
vraagt zich af, of zij morgen de zitting
zal kunnen bijwonen. Hét is hoog tijd,
dat aan dit proces een einde komt, want,
in weerwil van de oorlogsgeruchten, blij
ven in de zaal de hartstochten alles be-
heerschen. Er hangt een atmosfeer van
strijd in de zaal en deze verspreidt zich
door de wandelgangen en bereikt ook de
straat. Aan het eigenlijke publiek is de
toegang tot het paleis verboden en de
zittingzaal is veranderd in een gesloten
kampplaats, waar de getuigen elkander
hun verleden voor de voeten komen wer
pen, en waar men ieder oogenblik de
woorden „verrader,, hoort uitspreken.
Men spreekt over politiek en over leger-
mobilisatie maar aan de eigenlijke mis
daad denkt niemand. De voorzitter en de
raadsheeren verliezen het hoofd er bij.
Vrouwen, die uit de zaal gezet worden,
verschuilen zich achter de banken, ten
einde te kunnen blijven. Ieder schreeuwt
mede, iedereen applaudiseert mede, en
iedereen scheldt mede.
Wel een sprekend staaltje van de
Fransche rechtspraak.
GEMENGD.
Een schandaal aan het Ser
vische hof. Volgens een bericht uit
Belgrado aan ide „Zeit" heeft kapitein
Dusan Petrowitsch, de bruidegom van
van Ludmilla von Hartwig, dochter van
den overleden Russischen gezant, kroon
prins Alexander [met een rijzweep ge
slagen.
Brand in een Bisschoppe
lijk paleis. In den nacht van Zaterdag
op Zondag is te Hildeshe'm de zijvleu
gel afgebrand van het bisschoppelijk pa
leis op den Domplatz.
Een noodlottige benzi'ne-
ontploffing. De Kol». Volksz. ver
neemt uit Stolberg.
trekken stonden minder gespannen en:
den ingenieur opnieuw aanziend, zeide!
hij langzaam
Gaat u vertrekken?
Maurice Rimbaut boog het hoofd.
iJa, commandant, straks.
jGij zult er komen, niet waar?... Gij
moet er komen...
Ik zal er komen, commandant.
Maojor Heuzey haalde diep adem en
herhaalde toen langzaam: 1
De vlag... de vlag mag hun niet
in handen vallen ziet ge... De Japanners
zijn echte wilden, hebben alleen maar,
een laagje vernis van beschaving...^ In
den grond zijn zij even wreed als de Chi-
neezen... Als zij Midway innemen, zullen1
zij onverzoenlijk zijn... omdat Europa het
niet zal weten.../ En Kate dan? Kate!...'
Hij voleindde den zin niet. Zijn verma
gerde hand strekte hij naar den jongen
man uit, die haar greep en lang drukte.
Er heerschte eenige oogenblikken stil
zwijgen, terwijl de oude soldaat zwaar
ademhaalde.
Maurice Rimbaut wilde zich van het
bed verwijderen, maar majoor Heuzey
die de oogen had gesloten, opende zei
opnieuw en op een memorandum-kalen-
der wijzend, die aan den muur hing, zei
de hij: i
Vandaag hebben we 12 Juni. Wan
neer zult ge terug zijn?
Ik zal met het eskader terugkomen
Tengevolge van een benzineontplof
fing in een goudsmidswinkel is in den
nacht brand ontstaan. Zes personen wer
den zwaar gewond; drie verkoolde kin
derlijken zijn uit de puinhoopen gehaald.
Een werkman viel uit de tweede verdie
ping en werd zwaar gewond. De eige
naar der zaak werd onder verdenking
van nalatigheid tot het treffen van de
noodige voorzorgsmaatregelen in hechte
nis genomen.
Ittvloed der Bioscoop. De
kapitein van een Duitsche schoener, die
Nieuw-Zeeland aandeed, vertelt een tra
gisch voorbeeld van den verderf el ijken
invloed die de bioscoop-voorstellingen
uitoefenen op de fantasie der Zuidzee-
eilandbewoners. De melodramatische
serasatiegeschiedenissen der meeste Ame-
rikaansche films wekken in de half ge
civiliseerde inboorlingen, die van nature
goedmoedig en vredelievend zijn, de
zucht tot geweldenarijen en rooverijen
op. Onlangs maakten drie inboorlingen
voormalige politici, dus niet eens de
eersten de besten, na het bezoek van
zoo'n bioscoop, zich meester van twee
revolvers en gingen op rooftocht, juist
zooals ze dat even van te voren in beeld
hadden gezien. In een eenzame buurt
hielden ze den directeur van een planta
ge en diens assistent aantoen de beide
mannen zich wilden verzetten, schoot;
men ze eenvoudig neer. Er werd daarop
een drijfjacht op de roovers onderno
men. Twee van hen werden reeds dade
lijk neergeschoten, de derde is gevangen
genomen en zal nu ook worden terecht
gesteld.
't Heeft wel iets van een nieuw ont
worpen film.
Oud-leerlingen van het gymnasium
te Katwijk.
Zaterdagmiddag werd in het hotel „De
Twee Steden" te Den Haag een vergade-
ring gehouden van verscheidene oud-
leerlingen van het gymnasium Katwijk
en vaders van tegenwoordige leerlingen,
ter bespreking van het denkbeeld om,
ter gelegenheid van ihiet eeuwfeest van
heft herstel der Jezuiëtenorde, aan het
nieuw te bouwen college te Den Haag,
waarheen „Katwijk" wordt overgebracht,
eene kapel aan te bieden.
Tal van bewijzen van instemming waren
ingekomen van opgeroepeman, Se ver
hinderd waren de vergadering bij te
wonen.
(Het plan vond algemeene toejuiching
en eene commissie, wélke zich tot alle
oud-Kat wijkers en vaders van Katwijkers
zal wenden, werd definitief geconsti
tueerd. Tevens werd een .uitvoerend co
mité gekozen, waarin de oud-minister mr.
Nelissen het presidentschap aanvaardde;
terwijl daarvan voorts deel uitmaken het
lid der Eerste Ramer, (de heer v. d. Kun,
als vice-president; de oujd-minister mr.
Loeff, mr. J. B,. vw Bierckel en mr. Wl G.
A. van Sonsbeeck, laatstgenoemden resp,
als penningmeester en (als secretaris,.
majoor. Met den aeroplaan terugkomen
zou lonziji zijn, want daar ik slechte
over primitieve middelen beschik om'
mijn richting te controleeren, zou ik ge
vaar loopen Midway niet meer terug)
te vinden op den orumetelijken Oceaan.
iZeker, u moet met het eskader
terugkome»..H Maar wanneer?
Aan ieder ander dan dezen stervende
had de jonge man geantwoord, dat hij
het niet op vier of vijf dagen kon zeg
gen, maar hij ontmoette den blik van..j
Kate, die. hem ook ondervroeg. Hij be
greep, dat hij hun een datum moest;
vaststellen een laatste greintje hoop gq->
ven |en (na eenige ioogenblikken te hebben
nagedacht, zeide hij:
fIk zal 21 Juni te Midway terug
zijn.
Dan al, herhaalde de oude soldaat
in negen dagen! Ik zal de uren tellen..j
Dank u, jonge vriend... Dat God u be
hoede... en moge terugvoeren
Door deze krachtsinspanning uitgeput,
bewoog de commandant zich niet meer
en sloot de oogen.
Dr. Sanderson, die door het meisje
was geroepen, kwam op (hetzelfde oogen
blik binnen. 1
Hij voelde den grijsaard den pols,
maar liet niets merken van hetgeen hij
dacht. Hij zeide alleen tot den jongen
ingenieur, die afscheid van hem nam:
(Wordt vervolgd.)
