Steun aan de Missiën.
BINNENLAND.
Uit Stad e,i Omgeving.
e
No. 1448.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdaoen
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTEN 11EPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
[geen nandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GE1LLUS-
TREFRD ZONDAGSBLAD.
Het leven kan hard zijn en zwaar om
te dragen en toch voor velen voortrol
len als een stroom, die, machtige krach
ten bergend in izijn peillooze diepten, on
bewust is van het geweld, dat hij voort
stuwt.
Voor die menschen is, zonder dat zjj
hun toestand klaar inzien, droeve wer
kelijkheid' geworden, wat de ongeloovijge
(dichter Kloos, in volle bewustheid voor
jrich zag en zelis schoonheid durfde noe
men, als hij in zijn klanken-rijk gedicht
over de zee zingt:
„Zij (de ziel) is een levend schoon en
kent zichzelve niet"
Die menschen leven en worden oud,
zonder dat zij zich bewust zijn van de
bron en het idoel van hun leven, zonder
dat zij dus hun ziel kennen in haar
oorsprong en bestemming.
Dat het leven van dten mensch, die is
geschapen om door £ijn verstand en zijn
vrijen wil $en koninklijke macht uit te
loefenen over de ni*etJmet-rede-biegaafde)
schepping, verflenst en verlept in een.
kleur- en krachtlooze êleuir, is te bejam
meren. Maar droeviger nog 'is het, als
diezelfde mensch door iGods gratie is
geheven op den hoogen berg, waar schit
tert de all es-verlichtende zonne van het
Roomsch gelooven, en dan toch nog weg
zinkt in 'de bekrompenheid van tijdelijke
belangetjes, met zijn aandacht slechts om
spannend den engen kring van zijn stof
felijk voordeel. i
Doch wij, wij allen willen, met Gods
hulp, trachten niet te behooren tot hen,
voor wie het «Roomsch-zijn bestaat in
het „waarnemen van zijn plichten", zoo-
alsi td'at ten onrechte wordt genoemd!
Rooms ch zijn....
|Wat dat zeggen wil, hebben wij be
grepen en doorvoeld, als de stormen van
twijfel rondjoh1 ons zvviepten, zoo vele
jonge levens jnèèrrukkend van hun wor
tels, terwijl |\vij ons veilig en zeker wis
ten op de rots van Petrus.
Roomsch zijn..».
IW.at idat zeggen wil, hebben wijl be
grepen en (doorvoeld, als de pijnlijkste
smarten ons ihart omprangden en het
rondioim ons duister werd en leeg met
niets dart "h'et Tokkende licht van ver
strooiingen en ide bevrediging-belovende)
vermaken, en cvvij dan voor ons zagen,
oprijzen de troostende ien sterkende waar
heden van ons Katholiek geloof en de
wonderba ar-werk end e sa cram enten.
Rooms ch zijn
,Wat dat zeggen wil, hebben wij be
grepen en doorvoeld, als wij in stille
uren een onzer kerken binnen traden,.
IHowderden verklaringen 'zijn uitgedacht
cm de aantrekkelijkheid van onze ker
ken, die zelfs door niet-Katholieken wordt
erkend', (te verklaren. De een zocht het
in den geheimzinnigen schemer der Gods-
lamp; een ander in de mystieke kunst,
die ide gebouwen siert; een derde in de
geur ider verbrande wierook. Maar wij,
Katholieken, (wij weten, [dat het is de
(wezenlijke, waarachtige en zelfstandige
tegenwoordigheid van den Schoonste der
mensch en-kinderen, «die daar Zijn vrien
den wacht.,..
Roomsch zijn....
Het is |de meest volkomene ontplooi
ing van (dé Kracht en de Liefde, die de
Schepper, als een afschaduwing van Ziclv
zeiven, in den (mensch, het meesterstuk
Zijner Schepping, "heeft neergelegd
Dat Roomsch geloof is den meesten
onzer geschonken jzopder eigen medö-
werking, terwijl zoo vele duizenden neer
zitten in ide duisternissen van het heidenf-
dom, verstoken van alle hulp der pries-
ters, idoor wie, volgens Gods bestel, de?
genade der ware leer den menschen
wordt gebracht. Wie zelf den schat bezit
van het ware Geloof en met het Geloof
fcie Liefde, die er het kenteeken van is,
moet toch in zich voelen kroppen een
machtige 'drang om ook aan de heidenen
te brengen dat wat hij in zichzelven
kent als het beste, het schoonste en het
edelste van alles, wat hij het zijne mag
noemen.
Zeker, de Katholieke Kërk heeft haar
missionarissen, wier roeping het is aan
'de heidenen bet Evangelie te verkondi
gen. En, nu Nederland als stijf staat van
rechtmatigen trots over de heldendaden
van een vaderlander, majoor Thomson,
in Albanië, zouden wij het wel uit willen
jubelen, dat er telken jare uit pns
vaderland tientallen mannen en vrouwen'
trekken naar verre /en vreemde, onherf
bergzame en onbeschaafde gewesten,
waarin zij zich dikwijls aan even groote
gevaren blootstellen, als onze H.oLlami-
sche officieren in Albanië; mannen en
vrouwen, die ook hoog houden de eer
van het vaderland door hun onbaatzuch
tig feftreven en werken en lijden om aan
ide volkeren in die landen de ware be
schaving te brengenmannen en vrou
wen, niet dragend de uniform van Haar
Majesteits leger, maar getooid in priester-
toog, monnikspij of nonnenkap, de kleedij
van (de strijders in het leger van aller
koningen Koning. Dioor alle eeuwen heen,
heeft [de Katholieke Kerk mannen en
vrouwen gekweekt, 'die in de koninklijjkd
grootheid van de liefde hunner God-ge-
kvijide pielen als torens steken boven de
oppervlakte yan het doorsneemnenschenr
leven. 1
Maar yoor de missie zijn de krachten
onzer priesters, onzer geestelijke broeP
ders en zusters niet voldoende. Alle Ka
tholieken moeten medewerken, om dbor
htm financieelen ste uji de ont
plooiing van;' idïe krachten mogelijk te
maken. i
En nu komen we aan de verklaring
Van het opschrift boven dit artikel. Er
heeft zich, zooals onzen lezers bekend is,
in het dekenaat Leiden gevormd een on-
dërafdeelmg van de Indische Missieven-
eemiging, welke zich ten doel stelt het
kerstenen pnzer koloniën, het ware ge
loof te brengen aan hen, die met ons er
kennen een zelfde vaderland, een zdfjde
wereldlijk gezag.
W|ij zijn er van overtuigd!, dat de Ka
tholieken yan het dekenaat Leiden, die
hiet Jeven uit sleur, maar zich bewust
zijn van de groote genade kind te z'ijn
d' e r n e ware.Ker k, die vereeniging
krachtig financieel zuilen steunen.
't Is een plicht der liefde. Een
plicht, (want toen Christus aan de
apostelen de opdracht gaf aan alle
schepselen het Evangelie te prediken,
moet ,Hij ook aan de leek en de plicht
hebben opgelegd om te zorgen voor de
middelen, zonder welke die prediking be
slist onmogelijk is.
f Nogmaals, wij twijfelen niet, of het
Geloof en de Liefde van de Katholieken
in het dekenaat Leiden zullen zich uiten
in daden; allen zullen zich gelukkig
achten door hun financieele offers mede
te kunnen werken om de ongedoopteni
in onze Oost en Wiest te brengen uit de
(duistere slavernij van het heidendom tot
het licht en de {vrijheid (der kinderen Gods.
Het bestuur der Indische Missie-Ver-
eeniging in het dekenaat Leiden (bestaan-
(de uit de heeren kapelaan A. Leusen,
Th. Noordman en G. P. Timp) moge
nergens vruchteloos aankloppen om een
geldelijk offer!
Slechts zij, die loopen met gebogen
hoofden om te zien of er niets voor
hen valt te rapen, en met gekromde vin
gers om naar zich toe te grijpen, kunnen
ongevoelig zijn voor het schoone doel
der Indische Missie-Vereeniging.
helaas.
We leven in de eeuw van het kind.
Wat wordt er al gedaan voor hetf
IflindU
Veraangenaming van den leertijd door
Verbetering van schoollokalen en onder
wijsmethodes versterking van het li
chaam1 door hygiënische maatregelen en
Vacantie-kolonies, waarbij voor velen ge*
voegd worden schoolvoeding en school-
kleeding, benevens bezighouden op nut
tige wijze na schooltijd Bij dit al komen
dan nog, om den geest van het kindj
zooveel mogelijk afleiding te verschaf
fen, openbare speelplaatsen, geleid spel,
schoolreisjes, schoolwandelingen, kort
om niets wordt onbeproefd gelaten om
de jeugd tot een flinke burgerij groot
te brengen.
Niet op dit al slaat ons helaas.
Integendeelwe juichen al die maat
regelen en middelen zeer toe.
Maar wat we bejammeren is dit: men
zorgt voor alles en nog wat om lichaam
en geest te stetken en te voeden, maar
den godsdienst vergeet men, neen werkt
men tegen.
O zeker, men laat den godsdienstig1
gezinden wel toe, ook het hunne te ver
richten in het belang der jeugd, maar
wie zich „verlicht" of „bewust" acht
slaat die pogingen meesmuilend gade,
terwijl geen middel onbeproefd wordt
gelaten om -we wezen er gisteren nog
op zooveel mogelijk kinderen aan
dien godsdienstigen invloed te onttrek
ken.
Hierop doelt ons helaas, waarmede
zeker ieder zal instemmen, die beseft
de groote waarde van den godsdienst
Waarom toch den kinderen, die im
mers recht hebben op het beste, dezen
schat van steun en troost te onthouden
Laten wij' daarom onzen arbeid in het
belang der godsdienstige opvoeding ver
dubbelen.
Albanië.
Er heeft zidi in Den Haag een com
missie gevormd, welke herinnerend
aan de moeilijke, ondankbare taak onzer
militairen in Albanië er bij de Regee
ring op wil aandringen, dat Zij de mo
gendheden wijze op haar zedelijken
piicht om van tweeën één: óf aan die
militairen alle middelen te verschaffen,
om hunne ttaak van onderwerping, be
vrediging en Regeling naar behooren te
volvoeren, óf zioo daartegen onver
hoopt bezwaren bestaan te bevorde
ren. dat de officieren en onderofficieren1
in dienst van Albanië eervol worden
ontheven van een taak, welke Zij rede
lijkerwijze, zonder die «middelen, niet
kunnen volvoeren.
De commissie doet daarom een be
roep op het gevoel van saamhoorigheid
van het Nederlandsche volk met de of
ficieren en onderofficieren in Albanië
en verwacht als bewijzen van instem^-
ming, liefst een stroom van kaartjest.
We meenden ook ons kaartje te zen
den, want waarlijk: het gaat niet langer
zoo. Onze mannen hebben gedaan wat
hun plicht was en meer dan dat, maar
np moet het ook maar eens uit wezen,
tenzij dat men hen niet langer zonder
voldoende hulpkrachten laat.
Bij nader inzien dachten Wij evenwel:#
we zullen geen kaartje zenden, maar
een krant, waarin we onze meening ten
deze vertolken. Wie bereiken daarmede
dan tevens, dat ook al onze lezers hef
comité steunen, want we durven vertrou
wen, dat ook zij een grondige verande
ring in den toestand onzer landgenooten,
ginds door de omstandigheden dringend
geboden achten.
De Haagsche Tramwegstaking.
Die dienst op lijn '13 werd gisteren tegen
'den namiddag al drukker en drukker,
vooral de udt Duinoord komende wagens
vervoerden vele passagiers. De dienst kon
al spoedig van een 10-minuten- in een
71/# - minuut-dienst worden veranderd.
Verder vernemen wij1, dat de politiemacht
hog versterkt wordt met 100 rijksveld
wachters. Indien dit honderdtal er is, zal
het Haagsche politiekorps dus versterkt
zijn in het geheel met 200 marechaussees,
en 200 veldwachters.
Op het afgezette spoor nabij de remise
Laan van Meerdervoort, waar eiken dag
niet trams werd geoefend, heeft gisteren
tien geheelen dag geen enkele ,oefeninig
meer plaats gehad. Bij informatie werd
medegedeeld, dat het personeel thans vol
doende is geoefend.
Het Plein had gisteravond voor 't eerst
in deze dagen van de staking zijn .ge
woon aanzien. Geen bijfzond'ere politie
maatregelen waren noodig. Alles bleef
rustig.
In het „K. S. Wj." schrijft mr. A.:
„Zelden heeft eenige staking bij de
burgerij in zoo ruimen lering sympathie
ondervonden, als deze staking van het
Haagsche Trampersoneel.
Voor een goed deel kan zeker deze
sympathie verklaard worden uit de anti
pathie, welke velen gevoelen voor de
maatschappij, die, gelijk wel alle conces
sionarissen van monopolie-bedrijven, niet)
alleen het trambedrijf exploiteert, maar
vooral,... d'e tram con cessie!
Deze stakingveroorzaakt door iage
loon-betaling en iniet-erkenning van "het]
vereenigingsrecht is een bewijs te
'meer; hoe moeilijk de exploitatie van
j (deze monopolie-bedrijven aan particuliere
maatschappijen kan worden overgelaten."
En besluit zijn artikel aldus:
„Wij hopen 'dan ook, dat deze staking
althans dit lot gevolg zal hebben, dart
het Haagsche trampersoneel een behoor
lijk geregelde rechtspositie zal verkrij|genj.
lAlleen op die wijze zijn stakingen als
deze te voorkomen. En loopt eenmaal
idle concessie af, dan zal, hopen we, ook
d!e Haagsche Gemeenteraad geleerd heb
ben, dat gewichtige monopolie-bedrijven,!
als het trambedrijf in een stad als Den
Haag, niet aan een particulieren exploi
tant ter behartiging kan worden toever
trouwd', te minder, wanneer tiie exploitant
is eein maatschappij, waarvan 90pet. der
aandeelhouders buitenlanders zijln, die)
slechts één belang kennen: zoo hoog
mogelijk dividend te trekken!"
Raad \an Nederlandsch-Indië.
Bij Kon. besluit zijn in den Raad van
Ned.-Indië benoemd: tot vice-president
het lid van den Raad J. R. v. d. Houven
v. Oondt, en tot hd de algemeen secretaris
Van het Gouvernement van Ned.-Indië,
jhr. mr. A. C. D de GraefiL i
Zuid-Afrikaansche landbouwers.
Het "bezoek aan de Rijksseruminrich-
ting te Rotterdam duurde tot ruim jhalf 4.
Behalve het reeds vermelde boekje, werd
ook nog aan ieder uitgereikt een exemr
plaar .van het 'certificaat, idat voor eLk
exportrumd' wordt opgemaakt en ondert-
teekend! door prof. J. Poels en den direc
teur-generaal van den landbouw. Op dit
certificaat wordt het bedoelde rund niet
alleen nauwkeurig omschreven, maar be
vat het tevens een afbeelding van 'het
betreffende dier, waarop de tee kening van
Ide huid en andere kenteeken en nauw
keurig zijn aangegeven en aan de Iinker-
en aan Ide rechterzijde.
Vooral deze teekening maakt het on-
tnogelijk twjjfel te doen ontstaan om
trent het (dier waarvoor het bestemd is.
Na jle bezichtiging van de inrichting
brachten extra trams het gezelschap weeir
naar het station D. P. en zetten zij die
reis voort naar Amsterdam.
Het gezelschap is gisternamiddag om
streeks kwart voor zes, begeleid door
jhrl. m|r. Ruys de Beerenbrouck, Com
missaris der Koningin in Limburg, aan
het Centraal Station te Amsterdam aan
gekomen. Per tram en rijtuigen begaf
men zich naar de Doelen en Victoria-
hotel, waar gedineerd werd.
Derde Nederlandsch Katholiek
Congres tegen het Alcoholisme.
In de dezer dagen verschenen afle
vering der drankbestrijdersorganen „So-
briëtas" en „Kruisbanier" zijn gepubli
ceerd de stellingen, die door de verschil
lende sprekers en spreeksters ten Con-
gresse zullen worden toegelicht en ver
dedigd.
Het onderwerp, dat door dit Congres
in uitsluitende bespreking zal worden
behandeld„de jeugd en de drankbestrij
ding", is wel geschikt om in alle krin
gen belangstelling te wekken. Het vraagt
de aandacht, niet alleen van degenen, die
zich in de actieve drankbestrijding heb
ben begeven, doch ook van alle ouders,
en opvoeders; van al degenen, die zorg
en belangstelling hebben voor de toe
komst van ons katholiek volk.
Het Congresbëstuur heeft dan ook be
sloten, op ruime schaal aan autoriteiten
op het gebied van onderwijs en opvoe
ding uitnoodigingen tot het bijwonen
der beraadslagingen te zenden: aan de
leiders van onderwijsinrichtingen, ook
van de seminaries, kostscholen, enz.aan
de besturen der onderwijzende congre
gaties van mannelijke en vrouwelijke re
ligieuzen, aan het schooltoezicht; ook
aan de gezondheidsinspectie, enz.
Om het ten Congresse verhandelde in
den lande te doen doordringen en door
werken, noodigt het Congresbestuur in
een alom verspreide circulaire de drank-
bestrijdersvereenigingen in het geheele
land uit, ieder voor zich of in samen
werking een afgevaardigde naar dit con
gres te zenden, met de opdracht, daar
van verslag te doen en in den komen
den winter over het verhandelde voor
drachten te houden voor de leden der
plaatselijke vereenigingen.
Congressisten, die zich een plaats in
een der 's Hertogenbossche hotels wil
len verzekeren, zullen .goed doen, daar
voor zoo spoedig mogelijk rechtstreeks
te zorgen (in het op 1 Augustus ver
schijnende programmaboek zal de lijst
dier hotels met hunne prijzen zijn op
genomen). Zij, die zich bij particulieren'
van logies willen voorzien, kunnen zich
wenden tot den heer H. Damen, Kem-
penlandstraat 7, den Bosch.
Toegangskaarten tot het Congres als
begunstiger f 2.50 of als lid f 1, zijn
alleen verkrijgbaar bij mevr. Sweens
Meuwse, Hinthamerstraat 204, 's Her
togenbosch.
De avondvergadering van 25 Aug. zal
worden opgeluisterd door muzikale uit
voeringen, en door de vertooning van
levende beeldgroepen, op de drankbe
strijding betrekking hebbende, onder de
welwillende, kunstzinnige leiding van
den befaamden Bosschen schilder Her
man Moerkerk, die zich op de uitnoo-
(diging van het plaatselijke regelings
comité daartoe bereid heeft verklaard.
Het congres zal op Woensdagavond
26 Augustus worden besloten door een
concert van het 's Hertogenbossche Ste
delijk Orkest, onder leiding van den heer
Ogier, in den tuin van het gebouw „Ca
sino", van 79 uur.
Dtoor Z. Excellente den minister van
Justitie is tot vertegenwoordiger naar bo
vengenoemd congres benoemd de inspec
teur der reclasseering, de heer ~JS|. L^
Veenstra.
KORTE KRONIEK.
In het Kamer- en Statendistrict
Gouda, bestaat het plan tot oprichting
van een Federatie van R. K. Propagan-
daclubs in dit district.
B. en W. van Delft stellen aan de
gemeenteraad voor een nieuwe H. B. S.
te bouwen aart de Mijnbouwstraat te
genover het R. K. kerkhof. De kosten
worden geraamd op f177.750, waarbij
nog komt de waarde van het bouwter
rein (7.40 per vierk. M.) dat de ge
meente reeds in haar bezit heeft.
LEIDEN, 18 Juli.
Bloemendag.
Er komen den laatsten tijd vele bloe
mendagen voor zeer nuttige doeleinden.
Maar geen is ons zoo sympathiek als
die, welke ten doel heeft: de arme lij
ders aan tuberculose te helpen tot her
stel van hunne gezondheid. Het is een
weldaad bewezen aan de duizenden slacht
offers dezer gevreesde ziekte, een wel
daad bewezen aan de duizenden huisge
zinnen, wier vader of kostwinner door
de tuberculose wordt aangetast.
Morgen is het de gelegenheid voor
ons allen, om door een offertje, door het
koopen van een bloempje mede te wer
ken aan de verpleging van behoeftige
R. K. tuberculoselijders in een Roomsch
Katholiek Sanatorium.
Allen hooren wij ons morgen met het
liefdadigheidsbloempje te tooien.
Geurende grachten.
Het is inderdaad zomer. Over het weer
hebben we niet te klagen, het is warm,
maar daar is het zomer voor. En buiten
is de zomer inderdaad een geneugte;
Heerlijke bloemengeur, groene en groe
nende planten en boomein, en het getjudk
van den leeuwerjk, het orgelen van den,
nachtegaal.
Het is zomer, maar in die stad
wordt de zomer eenigszins ondragelijk
gemaakt, niet door geurende bloemen,
maar door geurende grachten. Wie door
omstandigheden aan een der Leidsche
grachten woont, zal in dezen tijd wel
eens naar het buitenleven verlangen, of
naar den winter, wanneer het gracht
water is overgegaan in een ijsmassa.
De grachten stinken ondragelijk en er
wordt inderdaad heel veel van onze reuk
organen gevorderd. Zou de gemeente nu
niet kunnen zorgen, dat de geur van>
de grachten door meer spuien ten min
ste iets getemperd wordt
Het kost geld, maar het is geld voor
het algemeen belang, dat de hygiëne ten
goede komt.
Vooral in dezen tijd, nu Leiden druk
bezocht wordt door vreemdelingen is
spuien noodzakelijk, wil Leiden door haar
geurende grachten niet in kwaden geu,r
komen 'bijl toeristen.
Ned. R. K. Bond van Handels- Kan
toor- en Winkelbedienden.
In het Bondsgebouw hield de af dee
ling Leiden gisteravond hare maande-
lijksche vergadering. De voorzitter, de
heer B. H. van Dieren, opende deze met
dien Christelijtken groet en een welkomst
woord, waarna hij memoreerde de op
richting der nieuwe afdeeling Gouda en
melding maakte van het overlijden van
een bondslid te Venlo, voor wien hij een
gebed vroeg en .herinnerde aan de ver
plichte bijdrage voor 't overlijdensfond*.
Na lezing der notulen werd als afge
vaardigde naar de bondsvergadering, 30