30
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
5e Jaargang
No 1432.
Bureau OUOR SINOBL 94, LBIDBKI.
latere. Telefoon 938. Postbus
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKSN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met ORATIS POLIS Ongevallen-versBlcorlng
en het QE1LLUSTRSERD ZONDAOSBLAD voor Lelden 3 cent per woelt
ƒ1.10 par kwartaal; bi) onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11-50 per kwartaal.
Abonderiytre nammers 3V, cent, met Oeülustreord Zondagsblad 9 «ent
Dinsdag
Juni
101?
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt *aa 1—8 w®tto UTS, dis fcgd «jmt 19 ceui
Ingmonden mededeeltngea van 19 regeh 1.80, «fke tfgrt moer 30 oenl net gt*Se
bewijsnummer. Bg contract aanilenlljko korting. Oroota UUert naar pUthUxulmki.
Kleine Advertnntlfn gsmagde betrakklngen, hour en verhuur knop en verkoop
(geen nandels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 9 ccnlaangeboden
betrekkingen I9 regels 50 oont iedore regel meer 10 eent
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
VAartshertog Frans Ferdinandf
Aartshertog Frans Ferdinand werd dien
18 Deo. 1863 in iQraz uit het huwelijk
twssdhen aartshertog Karl Luidwig niet
Alaria Annunciata prinses van Bourbon
•geboren.
Nadat dnil 589 's kei zc rs aooiïd e kro on-
pirins Rudolf, op tragische wijze op het
fiot Mayerling omgekomen was, werd de
broeder van Frans Josepih, Karl Ludwig,
ti /onopvolgetf. Deze stierf den 19en Mei
1896 en zijn zoon, de thans vermoorde
aartshertog Frans Ferdinand, werd inu,
troonopvolger. Na den dood van hertog
Frans V van Modena in 1875 had aarts
hertog Frans Ferdinand diens groot ver
mogen geërfd en den titel' dei' graven
van Este. j
Evenals alle vorsten van het Habs-
burgsehe huis, was hij een hartstochtelijk
jager, 'In zijn uitgestrekte bosschen van
Lobau en Eïkartsau ondernam1 hjj jaar
lijks langdurige jachttochten. Toch had
hij geen woeste jagersnatuur, ïnfegeindieel'
zijn aard was verfijnd en zijp karaktër
nobel'.
In 1892 ondernam hijf een wereldreis,
waarvim hij de her.innertngein1 heeft neer
geschreven 7n zijn "'boek „Dagboek van
mijn reis om de Wereld".' jH'ij legde een
bijzonder liefde aan |den idag voor de
natuurwetenschappen.
In 1894 werd hijTgeneraalknajoor, in
1898 plaatsvervanger van den keizer als
opperbevelhebber van. lpger en vloot, in
1899 generaal.
Vooral in de latere jaren was hij de
steun van den .grijzen keizer Frans Jo
seph en de groote stuwkracht van de
Oostenrijksche politiek, Ondanks, alle be
weningen, was Frans Ferdinand geen
oorlogzuchtig man, Hij was. een kranig
militair., die alle rangen in het leger door-
geloopen had en ui de gegeven inter
nationale yerhoudingein achtte hij een
■sterk leger en 'krachtige vloot beslist
noodzak el ijle voor Oostenrijk-Hongarije,
|H,ij ujas een groot vriend van keizer
|W|ilhelm, welken hij gedurig bezochtvBieï-
den waren een vreedzame politiek toe-
iBovenal was hij een goed en degelijk
Katholiek. Bjijna geen dag liet de aarts
hertog voorbijgaan zonder de Hl Mis te
hooren, en meermalen ko;n men hem' met
zijn drie kinderen tot de H|. Tafel zien
naderen, in het heiligdom van de Moeder
der Smarten, in Maria TaferI, of deel
nemen aan de plechtige processie, zooals
opi Sacramentsdag,
Oeen wonder, schrijft de 5,Maasbode"s
dat zulk een overtuiging hemi de tegen
werking en den haat opi den hals haalde
van 'iien, die in kleingeestigheid de
oogen gesloten houiden voor don wereld-
beheers ch en den invloed vain de Katho
lieke beginselen,.
Opstand in Oost-Flores.
Blijkens een uit Ned'erlands'ch-Indië
ontvangen telegram is de bevolking van
Lewinso in Oost-Flores (residentie Ti
mor on ondcrhopri'gheden) in opstand'.
Blij een treffen niet d'e opstandelingen'
sneuvelden een Eprop'ees'ch Sergeant en
vijf gewapende politiedienaren, terwijl
licht gewond Werden de Europeösche de-
tachenicntscominandant der igewapende
politic twee inlandschc militairen en
vier gewapende politiedienaren. D|e ver
zetspartij had' 14 dooden en 11 gej
wonden.
De Van Cloon.
IR enter seint wit BlataVia, dat 'de „Van
Cl'opn"' van de Kon. Paketvaart, welke
op twee dagreizen van Maklassar ten
gevolge van een zeebeving was gestrand
weer vlot is gekomen1. Blijkens' een bij
de directie te Amsterdam ingekomen te
legram hadden er geen persoonlijke on
gelukken plaats. 1
Sport-ontaarding.
Gisteren is' een' amateur-wedstiijkl in
hardloopen gehouden tusschen Den Haag
en Rotterdam1, waaraan 30 hardl'oopers
deelnamen. Getracht zou wiorden dien
afstand in twee uur af te leggen. Vij(tf
deelnemers zijn onderweg uitgevallen,
een dezer viel bewusteloos neder en een
ander kreeg een bloedspuwing 1
Electrificatie van het Platteland. I
De Gemeenteraden Van Kwadijk, Mid-
dellie en Warder hebben' besloten met d!C
Kenïiemer Electriciteitsmaatschappij een
contract aan te gaan ,tot levering vau
el'ectrischen stroom1.
Meer en meer wiordf de| beteekenis
van de el'ectriciteit, behalVe voor ver
lichting, ook voor beweegkracht bij d'e
zuivelbereiding door de Jjewoneirs van
het platteland ingezien.
Gemeentelijke vischaankoop.
!B, en1 W|. yan Zwolle stellen djati!
iRaad voor een proef te nemejn, in na;-
vol|ging van wat in andere gemeejntën
reeds te dezer zake geschiedt, met dien
aankoop van visdh te IJmtiiden door d'e
gemeente, ten leinde die in bet klein aan
den afslag te verkoopen voor de Con
sumptie. 2|ij willen de proef doen aan
vangen met 1 September, en voorloo-1
pig 8 maanden doen duren.
Friesche Landdag.
Zaterdag werd te Leeuwarden de 27e
algem'eene vergadering gehouden van
den Bond Van R. K. Kiesverenigingen
in Friesland1. Dit is de jaarlijksehe dag
van het politieke Katholieke Friesland1,
die niet alleen wordt bijgewoond 'door
d'e afgevaardigiden der Kiesvereeniigin-
gen, maar waarheen honderden uit allëj
hoeken der provincie samenstroOm'en.
Kapelaan Bieermiann Van Breukel'ön
hield1 ieen rede oVer „Zjijt, 'gij Katholiek
Vna d edaad tenVijl B^ron Van Wijn
bergen een politieke rede uitsprak.
Aartshertog Frans Ferdinand en zijn
gemalin vermoord.
Terstond na ontvangst van de bevesti
ging van de jberichtejn omtrent den m'oord
op aartshertog Frans Ferdinand en'zijn
gemalin heeft de minister van buiten!,
zaken, jhr. Loudon, een telegrajm1 van
deelneming aan zijn ambtgenoot te ,Wjee-
neri gezonden en iheeft hijifeien biezoiek Vap
rouwbeklag afgelegd bij den Oosten-
rijk'sch-Hongaarschen gezant, baron de
Giskra, aan diens woonhulsl in de Van'
de 'Spiegelstraat in Den ïjaag.
Gisterochtend heeft baron Sirtemavan
GraVestins', grootmeester van het Huis
der Koningin, in ippdraCht Van |H. |M., den
gezant de gevoelens van deelneming van
H. M. met d'e droevig© gebeurtenis' over
gebracht. i
De meeste hoofden dör buitenlandsdie
missiën in Den Haa|g hebben baron Gis
kra een bezoek van rouwbeklag gebracht
Van bijba alle gezan tsChap-sgebouWen
in Den Haag is de vlag van de respec
tieve rijken halfstok igtehes'öhejn!.
Het hotel der Oostenrijksche legatie
is gesloten; de rouwvlag waait op het
dak.
Benkoelen verwoest
Indië lis door een zware ramp getrof
fen. Die aardbeving welke Donderdag
j.ll Zuid-Sumatra heeft geteisterd, is gis
ternacht gfevolgd door den wolkbreuk
welke zich boven die hoofdplaats' Blen-
koelen ontlastte en deze geheel ver
woestte. i
Reuter seint over deze ramp:
Een vreesel'ijke wolkbreuk in dien af-
gel'oop'en nacht heeft B|enkoel|cn thans'
geheel Verwoest
De residen'tsWoning, de gouVerne-
men'tsbureaux, het ziekenhuis', de school
gebouwen z'ijfn ingestortde handelswijk
is verwoest. I
De ischade is Piet te berekenen.
Omtrent de aardbeving seinde Reuter
nog, dat de aangerichte schade volgens
officieelle opgaaf op een millioen wordt
geschat. f
Twintig [Europeanen hadden, doordat
hun huizen instortten, ernstig letsel' be
komen.
De hoofdplaats van het gewest B!en-
koelen, aan het zeestrand gelegen, werd
in ,1714 door de Engel'sühen aangelegd,
op de plek Waar zich Vroeger het fori
Marlborough beVond1. In dat jaar werd'
d'e hoofdplaats, die vroeger 6 mijlen
noorderlijiker aan de kust gelegen was,
derwaarts verplaatst om: de ongezondheid
van de vroegere vestiging].
Blenkoelen was zeer fraai aangelegd
op een kleine .uitstekende hoogte, van
waar men een schoon gezicht op1 zee,
cfe reede en het even daarbuiten gellegen
Poeioe Tikoes had. Die reejde is echter
zes m'ijllen uit den wal'gelegen, en verre
van veilig, vooral bij noordwestelijke
Winden, wat we! in hoofdzaak de reden
twas 'dat dlejgrooltsCh'e plannen Van Rafleg,
die deze plaats tot hoofdzetel van het
Engelsche Gouvernement in den Indi
sch en Archipel wilde bestemmen, nim
mer tot verwezenlijking Zijn geko'miein.
Het vroegere Bjritsche Gouvernements
huis, laatstelijk woning van den resident,
was een groot steenen gebouw'met twee
Verdiepingen, gelegen te midden van 'een
groot /park, hoofdzakelijk met specerij-
boomen beplant. De meeste gebouwen la-
gen| a,an' een gropt plle-yi, Waaraan ook het
erf van de residentswoning paalde. D|e
GouvernemeUtsbiureaux, in één gebouw
Vereenigd', lagen! o.a. aan dat plein,
aaiï d'e overzijde van de reside|nts)woning,.
Op dat plein vond men een luisterrijk
monument ter nagedachtenis van wijlen
den 'Engelschen resident Parr, die) in
1805 door de inlanders verm(oord is*,
alsmede een monument van de] in 1883
aldaar vermoorden assistent-resident
Knoerl'e. Er was Vroeger een Zeer fraai
kerkje, dat echter door de aardfb'eMing
Van 24 November 1833 gescheurd', en
sedert vervallen was.
De correspondent te Batavia van het
„Hbld." 'seint nog ouiitrent de aardbe
ving te Blenkoelen, dal 17 Chineezen en
4 inlanders gedood zijn. Verder zijn er
20 gewonden, onder wie 7 Europeanen.
De dakloozen worden zooveel mogelijk,
ondergebracht.
LEIDEN, Juni.
Ned. R. K. Volksbond.
Gistermiddag hield de afd. Leiden van
den Ned. R. IC. Volksbond een buiten
gewone algem. ledenvergadering. Nadat
de voorzitter eenige leden had geïnstal-
ïleaerd, deelde hij mede, dat vóór 1 Aug.
eventueele voorstellen voor de a.s. Cen
trale Raadsvergadering moeten zijn in*-
gediend, en huldigde onder applaus der
vergadering den penningmeester v. d.
Ven, die twaalf en eenhalf jaar als
bestuurslid heeft zitting gehad. JHiet
eenige punt van de agenda vorm
de het bestuursvoorstel tot oprich
ting van een sichulddelgingsfointfs, waar
voor leder lid gedurende vijff jaa,r
een cent per week zou moeten betalen,
hetwelk uitsluitend zal moeten worden
aangewend om' de schulden te dekken
welke zijn voortgevloeid uit de bios
coop-exploitatie.
Behalve dit voorstel waren nog twee
voorstellen van leden ingekomen: een,
van den heer G. van Brussel, om de
contributie der leden die lid zijn van
een vakvereeniging, en die nu twee cent
minder bondscontributie betalen, met 2
cent te verhoogen, en een van den heer
A. Bisschop, beoogde iom: de leden die
geen lid zijn van een vakvereeniging 10
in plaats van 7 cent te laten betalen.
Bij de nu volgende discussie, waaraan
piet minder dan vijftien personen deelna
men, bleken de voorstellen (van die heeren
van Brussel ien Bisschop niet veel in
stemming te vinden. Ook het bestuurs
voorstel vond veel bestrijding,
Ten slotte werd besloten tot cfe vol
gende algemeene ledenvergadering te be
schikken over de ingekomen en nog in
komende gelden van de steunpenning en
werd aangewezen een commissie van vijf
lieden, bestaande uit tie heeren OsV. ;B|ru|s-
sel, van Iterson, van Uth, Nijhuis en A.
Bisschop, om nader te overwegen over
de middelen om de schuld te delgen.
Met ingang van il Juli aJsi, is be
noemd tot adjunot-inspecteur van politie
alhier de heer E. M <üj. Diasoul, thans
te Maastricht,
De le luitenant H. van Logheml
van het 4e reg, infanterie, is aangewezen
oui met ingang van (21 Augi. a.s. deel
te nemen aan den oefeningscursujs voor
verlofsofficieren, welke te Amersfoort zal
gehouden worden.
1— "De sergeant |W|. (Woud, van het
4e reg. infanterie, herdenkt op Donder
dag 2 Juli aJs, den idag, waarop hij 24
jaren geleden in militairen dienst trad»
Blij die gelegenheid zal hem' de zilveren
medaille worden uitgereikt
IBjij (beschikking (vanjden (Minister |vain
Oorlog is de kapitein ]P. J. Sfigter, van
het 4e reg. infanterie^ benoemd tot lid
in de commissie, door welke in dit jaar
het eindexamen aan den hoofdcursus zal
worden afgenomen.
Naar wij vernemen, herdenkt mej,
SL iH|. v. Ton, hoofd der scihool van het
R. K. iW;eeshuis op de Sit. Jacobsgracht,
morgen den dag, waarop zij vóór I2V2
jaar hare betrekking aanvaardde.
Tot rector-magnificus der Rijksuni
versiteit is benoemd drN J. M- janse.
Aan dr. A. P. N. Franchimont is, in
verband met het bereiken van den zeven
tigjarigen leeftijd, eervol ontslag verleend
als hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit
alhier met ingang van 21 September, on
der dankbetuiging voor de idloor hem in
•die betrekking gedurende vele jaren be
wezen diensten.
ROOM^CH" AGENDA.
Dinsdag 9 uur 'Zpmerzorg, Verga
dering „De Danze'L
Aalsmeer—Uithoorn.
.De Iocaalspoor Aalsmeer—Uithoorn
zal 1 Juli worden geopend. D'e lijn zal
7,180 K-M- lang worden en ressorteeren
onder den inspecteur van het vervoer
ifcfy 0. M. te Haarlem en wat het Rijksr
toezicht betreft onder den idistricfc-inspec-
teuir R. van „Harencarspel, eveneens te
Haarlem,,
Er zullen voorloopig zes treinen in
beide richtingen loopen van Aalsmeer
naar Uithoorn, allen stoppende te De
Kwakel. Biuurtverkeerkaartjes zijfn daar
op geldig*
'GOUDA. In de Vrijdagavond gehou
den gemeenteraadszitting kwam o. mi- m
behandeling de motie van [den heer 'Muyl-
Wijk, waarin de wenschelijkheid wordt
betoogd tot het instellen van een com
missie voor bios coop-eens uur. Na een
langdurig en vrij heftig debat, gegrond
op principieel standpunt, werd de motie
verworpen met 11 tegen 7 stemmen
(links; behalve wethouder v. d. Velde*
tegen rechts),
HAZERS|W|OUDE. Voor eenigen tijd
meldden wij reeds, dat in dien stal van
de wed. 'B. alhier ondrf de paarden
kwade droes was uitgebroken. 'Thans is
bij den graanhandelaar G* een paard,
dat lijdende was aan |dezelfdle ziekte;
afgemaakt, en ook onder de dieren van
den heer "Noordam heerscht deze ziekte.
Gisteravond vergaderde dei Rooms ch
Katholieke kiesverecniging „Algemeen
r in café jBjoersi. De opkomst
was vrij goeder waren 47 leden tegen
woordig, ,Na opening door |den voorzitter
en het voorlezen der notulen door den
secretaris, deed de penningmeester reke
ning over zijn gehouden beheer. De ont
vangsten over 1913 waren f 81,65, de uit
gaven f 31.89, ,alzoo een voordeelig saldo
van f 49*76.
De heer A. de Jong werd met 41 van
van de 47 uitgebrachte stemmen fot be
stuurslid herkozen*
Aangaande de vacature in Iden gemeen-
meenteraad stelde het bestuur voor, deze
zetel aan de liberalen te laten, daar de
gemeenteraad dan. toch bestaat uit 4 R.
Kj, leden, 4 A.-R. en 3 lib. Volgens, het
oordeel van het bes,tuu|r was dit om ver
schillende redenen dé meest (gewenschte
manier van handelen, waarmede de ge-
heele vergadering acopord ging-;
Door den secretaris werd de irétie van
plater B|orromaeus de Greeve, op 6 Jam.
jd1. te Utrecht bij het 10-jarig 'bestaan
der K, 5- A. gehouden, voorgelezen uit
het orgaan der K- S. A., waarin de rede
(in Idruk yersdienen wa,si.
Gp voorstel van den voorzitter werd
besloten f 10 uit de kas der vereeniging
aan de K. SI. A. te schenken, terwijl 21
personen zich opgaven als abonné op
het tijdschrift van het Centraal B|uireau te
Leiden.
HILLEGOM* De afd. Hillegom van
het FtoHandsch iBJoembollenkweekersge-
nootschap heeft Zaterdagavond besloten
in het komende seizoen z.g. droge vei
lingen van bloembollen fe houden.
LEIMUI DEN* Maandagmiddag werd)
alhier een rijwielwedstrijd gehouden,
waaraan door 7 personen werd deelge
nomen, >en wel' de Ha a rlemm ermeer in
de ronde (60 kilometer). Eerst aanko
mende was 31. v. d. Voort in '2 uur en
7 minuten, tweede |W(. iBpslman in 2 uur
TV2 minuut, derde C. v. d. Kamp in 2uu®
8 minuten, vierde J. Diunnebier in 2 uur
en 28 minuten. Dk andere drie konden
door pech met hun banden de rit niet
verder volgen.
LI5SE. Uit officieuze bron vernemen
we, dat beide wethouders, de heeten v.
Parijs en Riggel', als zoodanig en als
raadslid hun ontslag hebben ingediend.
Gisteravond vergaderde de bloemist-
knechtsvereeniging „Sit. Isidorus". Zij
was slecht bezocht. jPe voorzitter spoorde
in zijn openingswoord de leden aan om
straks, wanneer wederom vrouwen en
meisjes in de bollenschuren komen, een
oog in 't zeil houden ter bevordering der -
zedelijkheid en zoo noodig zich als
mannen te gedragen.
Besloten werd in 't vooraar J1915 een
tentoonstelling van bloeiende bol- en
knolgewassen te organiseerem Hiervoor
zal een comimissie worden benoemid. Op
12 Dec. e.k., zoo deelde de voorzitter
mede, hopen we het ,10-jarig bestaan te
herdenken, Dit zal ©enigszins feestelijk
geschieden.
Tot leden van den IB|ondsraad werden
gekozen de heeren J„ Kortekaas en J.
Salman,
Na de rondvraag werd ide vergadering
gesloten*
De heer A. van der Meij heeft als
lid van den gemeenteraad officieel als
zoodanig zijn ontslag ingediend. In 1915
wasi v, d. (Méij ^an de beurt tyan aftreding.
(Zj, Di. H. de Bisschop van Hiaarlem
heeft tot kerkmeester (vad. C. Hi- iNVjolf)
benoemd den heer C. Langevelct.
Zaterdag jJl. is Lisses oudste inwo-
woner, de heer J, v. d. Laan, ,op ,91-
jarigen leeftijd overleden. Vermelding
verdiend, Idat deze krasse oUde heer 'n
veertien dagen geleden, doordat die tram
hem was ontsnapt; te voet naar Leiden
marcheerde,
Door de bestaande (vaWbonden Sn :het
bloemlbollenbedriijf 'zal een ifederatieve ac
tie 'worden gevoerd tegen het stukwerk
in dit bedrijf,. Eerlang zal alhier voor
dit euvel een gecomb* vergadering wor
den gehouden.
VOORSCHOTEN; D. R. K. Spaarbank
zall zitting houden Zaterdag 4 Jujli, 's
avonds halfachi
ZOETERWpUDE, (Blij Kon. besluit is
tijdelijk voor één jaNi van üen dienst
bij de Militie vrijgesteld Mli Albricht, lo-
teling dezer gemeente van de lichting
1913,
Gemeenteraad Nieuwkoop.
B|ij de rondvraag der raadsvergade
ring van j.l. Vrijdag informeert de heer
v. d. Wleijden of door ,B,. en W, inge
volge het vorig Raadsbesluit reeds een
onderwijzeres in de nuttige handwerken
is benoemd.
De Voorzitter zegt dat dit besluit nog
niet is uitgevoerd, doch dat de meer
derheid van voormeld college zoozeer
doordrongen was van de wenschelijkheid
tot het aanstellen van een derde leer
kracht, dat het besloot den Schoolopzie
ner in het Arrondissement, den heer Wl
F. G. L. Haanstra, te 'sGravenhage uit
te noodigen deze vergadering te willen
bijwonen, om den Raad zoso mogelijk te
overreden op het genomen besluit terug
te bomen, waarop de Voorzitter de open
bare vergadering wil sluiten, teneinde
dit punt in besloten vergadering te be
handelen. De heer van der Wleijden ver
zet zich hiertegen en meent dat eene
openbare zaak als deze ook in het open
baar behandeld moet worden, b'jj ,wd-
fke meening de meerderheid-zlchiaansluit.
Alsnu wordt de heer Haanstra de
raadkamer binnengeleid, die na begroe
ting het woord verkrijgt en het volgende
in het midden brengt Door de Regee
ring aangesteld om op gelijke wijze de
belangen te behartigen van het bijzonder
zoowel als van het openbaar onderwijs,
zegt spreker niet te zijn gekomen den
Raad de les te lezen of de wet te stel
len, doch slechts een welgemeend ad-'
vies te geven. Door het overlijden van
mej. de Jongh, is de vacature van 3e
leerkracht aan de openbare school in
het dorp ontstaan en spr. zou het zeer
betreuren in het belang van het onder
wijs, wanneer de meerderheid van den
Raad bij zijn besluit bleef om deze va
cature niet te vervullen. Aangezien het
aantal leerlingen ongeveer 75 bedraagt
zijn twee leerkrachten voldoende, al
thans volgens de letter van de Wet,
echter in dit geval niet, zegt spr. vol
gens den geest van de wet, omdat vol
gens art. 25 der Lager Onderwijswet,
het onderwijs in de laagste klassen bij
voorkeur door eene onderwijzeres moet
gegeven worden. Bovendien is bij dit
getal leerlingen nifet twee leerkrachten
goed onderwijs niet wel mogelijk, de
gaping van 41 tot 91 leerlingen bij d(
wet is volgens de meening van spr. N
te groot. Vervolgens zal het jaarlijkscli
voordeel van het algeheel onvervuld la
ten der vacature voor de gemeente niet
meer bedragen dan ongeveer f 200, daar
men verplidit is te voorzien in het on-