i8o) MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No 1418.
Bureau OUDE3 SINGEL 04, LEIDEN.
latere. Telefoon P3B. Postbus 0.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPR1IS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-vertekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 0 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met OeTllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt va# 1—8 rtgcla 0.7», «tka rtgal ataer II aaat
Ingezonden» mededeellngen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 MnL met gratis
bewijsnummer BIJ contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentlëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent m
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
De Bootwerkerswet,
Minister Talma had in het ontwerp
bepaald dat bij bestuursmaatregel een
verhoogd Loon voor stuwadoorsarbeid
op Zondag zou worden voorgeschreven
dat gelden zou behoudens de in dien
maatregel uitgezonderde gevallen. En
de heer van der Voort van Zijp. stelde,
evenals de socialisten, voor om deze
bepaling, die den heer Treub had ge
schrapt, weer in het ontwerp op te ne
men. 't Verschil tusschen de twee amen
dementen was oorspronkelijk volkomen,
nihil, maar gistermorgen schrapte de
heer van der Voort uit het zijne een be
paling omtrent het heerschen van een
Zondagsloonregeling krachtens collectief
contract, welke hij, na Ide beslissing van
eergisteren, meende te moeten doen ver
vallen.
Minister Treub verklaarde onoverko
melijke bezwaren te hebben tegen de
motie-van der Voort van Zijp (De so
cialisten hebben de hunne ingetrokken).
De Kamer wordt dus nu voor de derde
maal door den minister voor de keuze
gesteldof het amendement niet aanne
men of hemnoodzaken de geheele wet
in te trekken. Minister Treub heeft blijk
baar geen afkeer vau krachtproeven!
Gisterenmiddag en gisterenavond is het
amendement in den breede besproken en
Vandaag (moest er jover worden gestemd.
Releveeren wij uit de discussies even
de speech van den heer Eerdmans, het
roemruchtige Kamerlid voor Rotterdam'
III. Deze professor in de theologie aan
de Leidsche Alma Mater heeft weder
om, voor de zooveelste maal, een theo
logisch en blunder gemaakt. 'H>ij (meende te
smogen beweren, Idat de Christeniy die bij
uitzondering slaf el ijken arbeid op den
Zondag toelaatbaar acht, daardoor de
rede stelt boven de Openbaring. Van
de rechterzijde heeft men met een enkel
woord deze opwerping weerlegd, omdat
van rechts zeer juist werd begnejpenj,
dat bij het aanhangige wetsontwerp een
theologisch debat niet op zijn plaats is,
en dat daarenboven geheel de Openbaring
zoo duidelijk wijst op de toelaatbaarheid
van slafelijken arbeid, als deze physiek
of moreel noodzakelijk is, dat een diep
gaande beschouwing overbodig lijkt.
Wiij willen in verband met het bo
venstaande eens wijzen op wat de Ka-
meroverzichtschrijver van een liberaal
blad, de „Nieuwe Courant", dezen mor
gen schreef:
Hij noemt de houding van den heer
Eeridimians „geenszins een (politiek ver
standige houding"!, ^De heer Eerdmans,
aldus de schrijver, „kon Voorzien, moest
voorzien, dat hij daardoor het principi-
eele en zakelijke debat over het aanhan
gige wetsontwerp verpolitiekte, het in
banen 'leidde, waar het niet behoorde.
Aan de heeren van rechts, die hun pro
test tegen deze rede deden hooren, is
men dank verschuldigd, dat zij het lie-
FEUILLETON.
Trans IHellilbrinék Zuchtte.
Juist trad ide vader weder binnen en
nam dicht bij Frans pjlaats en wel zoo>
dat hij1 slechts jdezen in 't gelaat zag.
Vertel mij wat van je, vroeg hij.
Gij hebt je weg goed gemaakt jongen,
al is het ook anders, dan wij dachten.
En je ziet er patent uit, ging hij voort,
hem met welgevallen opnemend. H;adt ge
goed je brood? Ja? Ze betalen ginder
beter dan hier! [God weet, wat wij zon
der jou hadden moeten aanvangen, ik
hoop, dat je thans hier blijft; alles neemt
ook hier een betere wending. Ze Zeggen1,
dat iBismardk op! eenmaal geheel omge
keerd is en allies weer wil in orde bren
gen.
Daar zullen we nu) maar niet zoo
vast op rekenen, sprak Frans lachend1,
al 'is hij1 er, Goddank, mede begonnen.
Zulke stroomingen laten zich maar niet
in één nacht wijzigen, gesteld, dat men
het wilde.
De oude keek verbaasd op.
Het ziet er toch wel naar uit, dart
het beter wordt.
!Het wordt a)l wat beter,. Een groote
zegen is het rieeds, dat de bisschoppen
ten bij een protest en een direct ant
woord, zonder te rispoteeren."
Droeve reputatie van den heer Eerd
mans
ALGEMEEN OVERZICHT.
De stakingsonlusten in Italië
zijn, ondanks het bésltiit van het bestuur
van den Al'gemeenen Bond van den Ar
beid, om de staking te beeindigen, nog
niet ten einde. Van een algemeene sta
king is geen sprake meer, miaar bloedige
botsingen hebben npg steeds pl'aats.
Door de politie en de militairen is te
Rome tegenover de stakers, een formeel
gevecht gelegerd, ten ëjinde ifien opgewor
pen barricade te overmeesteren. Eerst
nadat aan beide Zijden verscheidene ge
wonden vielen, gelukte het de barricade
in te nemen. Ook te Turijn hebben zich
soortgelijke tooneelen afgespeeld. De
menigte ging daarbij zoo verbitterd te
keer, dat zijl een zwaar gewonden van
zijn paard gestorten cavalerist, die per
brancard naar het hospitaal vervoerd
werd, op weg daarheen nog mishandeld
en met steenen geworpen heeft. Een
rijdend carabinier trachtte het gepeupel
met zijn sabel' op een afstand' te houden,
doch werd door een sfeenWqrp dermate
in het gelaat gewond, dat het bloed er
rijkelijk uitstroomde. ïn den .uitersten:
nood greep de carabinier daarop naar
Zijn revolver en schoot een der aanval
lers neder, waarop de menigte op hem
aanviel en hem deerlijk1 mishandelde. Bij1
het Turijnsche casino Van den adel1 wer
den alle ruiten ingeworpen, terwijl voor
de St. Thomas kerk een Madonna-beeld
Verbrijzeld werd. Overal waar gewonde
soldaten vervoerd werden, viel een ha
gelbui van steenen neder. Ook tel Napels
hadden ernstige tooneelen pl'aafs'waar
bij de opgewonden .menigte' de tele
foondraden doorsneed en alle ruiten Van
het gebouw der electriciteits-maatschapj
p|ij inwierp. Ook trachtte zij1 een tabaks)-
fabriek in brand te steken. Berst jia
ontzaglijke moeite slaagde de politie,
Versterkt met de bersaglieri, er in de me
nigte uiteen te d'rijlVen.
Van stakingsonlusten naar 'de
suffragetten
in Engeland is slechts een kleine over
gang. De stakers hebben wel niet met
bommen geworpen, die suffragettes heb
ben er wel teen in de jWjestminster Ajbdi]
(neergelegd. Deze is aldaar ontploft en
heeft de zetel, waarin de koning is ge
kroond, beschadigd), en eenig graveerwerk'
Ojpi steen, blijkbaar door stukjes ijzer5i die
in Ide bom zaten,.
D:e sluffragettenleidster Plankhurst, die
sinds! haar vrijlating uit de gevangenis!
dag en nacht door een groo,te politie^
macht en talrijke detectives in haar wo
ning bewaakt werd, is door listen harer
volgelingen ten slotte toch weer bevrijd'.
Europa is nog aan het onderhande
lden of er een gemeenschappelijke stap
gedaan zal worden in zake 1
Albanië
of de gezant van de Vereenigd'ei Staten
terug mogen keeren» G;nze heerscher zelf
Idenkt ook 'te Christelijk, om de ver
woesting van kerken en schollen verd'er
te laten gaan,. De strijd zelf zal echter
vooreerst nog wel niet beslecht zlijZi. De
geest des ongeloofs wilde zich bevriend
maken met de machthebbersdaarom
schreef hij de .almacht van den staat in
zijn vaandel. Iedere andere autoriteit af
wijzend, buigt hij sliechts voor de wet,
die hij zelf maakt en is dan onverbidde
lijk in haar uitvoering. De leiders van
den modernen staat gelooven met hem
hechter te kunnen arbeiden dan met een
'kerkelijke gemeenschap, in ;t bijzonder
met onze Kerk. ij hebben het verleerd,
in de Christelijke grondbeginselen hun
voornaamste kracht te (zien en te zoeken.
En aan dien geest £Ïjn zij dan gebonden,
voor langen tijd. Ons volk heeft zich
ervoor behoed, ons volk, dat zulke trouwe
leiders had en zich zulke dappere aan
voerders koos,. ,I,k zeg u, vader, het was
ons daarginds een ware vreugde, alls bij
de verkiezingen uitkwam', hoe innig onze
geestverwanten hier verbonden bleven.
,W|ij moeten immer bij de verkiezingen
altijd maar daarop .letten, 'dat wij be
kwame, welgezinde mannen naar 't parle
ment zenden, zooailis wij thans, God zij
dank, hebben.
Nu gaat gij ïn den Rijksdag! zeide
de moeder, Idie steeds zwijgend idiaar hajd
van Amerika te Athene biedt: de bemid
deling dier staten aan, om tot een spoedig
herstel! der orde te komen'. Die mogend
heden van het oud<p werelddeel1 zullen
dit wel niet gunstig opnemen, eerstens!
daar Amerika Zelf niet bijl machte is om
direct de rust in .Mexico te herstellen,
en ten tweede omdat Zijl zelf aan het
onderhandelen, zijn. Over die onderhan
delingen worden proefballonnetjes op
geworpen als b.vt het .volgende
De „Jeune Jure" komt met het be
richt, dat twee mogendheden der Triple
Entente het denkbeeld pro pageeren, om
Albanië te Verdeelen tusschen Servië en
Griekenland. In dat geval Zou door een
schadeloosstelling aan Bulgarije het
evenwicht opi den Balkan worden 'her
steld. i 1,
In Turksche kringen Wordt dit denk
beeld ook overwogen. Blulgarije Zou dan
Kawala, Istip en Kotsehana krijgen* Tum-
klije de eilanden Chios, Mytilene ;ejn Ljem-
nos. jEn in Konstantinopel1 verzekert men
zelfs, dat het bezoek van den Tsaar aan
Roemenië ün'et die combinatie zou sa
menhangen. In hoeverre die verdeelings-
plannen juist zijn, is niet na te gaan.
Maar Oostenrijk en Italië hebben alles
op haren en sna-ren gezet om een A'Jba-
neesch vorstendom te krijgen en om'
vooral iServië van ide Adriatische ze,e af
te houdenl
GEMENGD.
h— De groothertog van Mecklen
burg Strelitz is gisterenavond' om
8 uur te Berlijn gestorven1. I
Groothertog Georg Adolf Friedrich
was den 22sten Juli .1848 te Neu Strelitz
geboren en is dus bijna 66 jaar gewor
den. Sedert den dood van Zijin vader in
1904 heeft bij genégeerd. Zijn ©enig©
zoon Adolf Friedrich, den 17den Juni
1882 geboren, volgt hem1 op. I I
-h Naar uit Weenen gemeld wordt, is
keizer Frans Joseph nu geheel van
zijln ziekte hersteld. De keizer heeft zijin;
lijfarts,, dr. Keyl, in den ridderstand ver-
heVen en aan den hulparts' prof. dit„ Orf-
ner het commandeur-kruis van de Leo-
pold-orde Verleend.
De begrootings'commissie uit de
iRijksdoema heeft het wetsontwerp to(t
het beschikbaar stellen Van kredieten
voor de uitvoering van het groote mili
taire program ongewijzigd goedgekeurd.
s—i fDe ministrieele crisis in
Servië is geëindigd. Pasjits en het ge
heele kabinet blijven.
Die regeering van Zuid'-Afrika heeft
iil deiï Volksraad een nederlaag ge
leden, door (de .aanneming met 50
tegen 43 stemmen van een amende
ment op het ontwerp inkomstenbelasting
strekkende om de Premier-mij|n in deze
belasting te betrekken. B|ij| een tweede
stemming in verband met hetzelfde amen
dement bleef de regeering met 44 tegen
5-0 stemmen weer in de minderheid.
Het Noorsche Storting heeft met
85 tegen! 29 stemmen een wet aangeno
men, welke het gebruik van alcohol
houdende dranke|n in leger en
Vloot voor officieren en manschappen
Verbiedt i
gezeten en met steeds grooter eergierig
heid naar haar zoon oplzag. (Gij spreekt
als een boek,. Ik idenk, dat gij in plaats
van den baron hier gekozen zult worden.
Die wil er toch niet meer heen, zeggen
ze; Zijn vrouw wil het niet 'meer hebben,
omdat zij niet altijd alleen met de kin
deren hier wil blijven,. Zjij heeft voor het
land hier nooit veel over gehad.
t— Zwets toch niet zoo, vrouw, riep
de oude iHëllbrinck, en liet ,de hand zwaar
op tafel vallen. De barones denkt niet
aan wat gij daar zegt. Ik weet uit haar
eigen mond, dat Zij niets liever wenscht,
dan dat de baron afgevaardigde bOijjft.
iWieet ge, Frans, Ze komt vaak met haar
jongens hierheen en spreekt dan met dén
een of ander een verstandig woord.
Nu, vroeger 'heeft Zij niet eens hier
in 'tland willen trouwen, mompelde zij.
Van wat vroeger was, is niets meer
te merken. Ik weet uit haar leigeri mond
'wat Zij 'denkt. „Al m|ijn jongens zullen
den keizer en zijln land dienen", zegt zij.
„AI dat 'klagen over de regeering en den
tijld helpt niets,. Iedere flinke man moet
veeleer trachten, dat hij verbetert, wat te
verbeteren valt, de een in het groote, de
ancfer in het kleine." 1
Dat is een echt en verstandig woord,,
zeide Frans; mogen allen in het land haar
dat nazeggen. Dat is het eenige ware
standpunt, waardoor men er toe komit
In het district Balakami in Rus
land, staken 15,000 werklieden. Zij
eisChen o.af. een achturigen werkdag en
het recht om het .Meifeest tel vieren.
=1 In de tanks voor ruwe petroleum
Van 'de iMlij. tot zuivering van ruiwe petn>
leum te Maikop is een ontploffing
ontstaan. De brand woedt nog voorth
In de centrale schacht van de zout
manen der 'maatschappij „Bachmuter
Safe" in het gouvernement Jékaterina-»
s'Iowi ïn iRusland', stieten de arbeiders
op, een Waterader. Het water stroom
de naar binnen en drie mljlnwericersVer
dronken. De overige 92 arbeiders wer
den gered. i
Nederl. R.K. Zeeliedenbond.
De Staatscourant bevat de goedgekeur
de statuten van den Nedertandschen R.
K. Zeeliedenbond te Amsterdam, onder
patronaat van de H(. M^a» Sterre dor
Zee.
De bond wordt gevormd door bis
schoppelijk goedgekeurde ien rechtsper
soonlijkheid bezittende Roomsch-Katho-
tieke zeeliedenvereenigingen,.
Leden kunnen zijn alle in .het zeevaart
en visschersbedrijf werkzaam zijinde per
sonen, die de R. JKj. beginselen als grond
slag der samenleving aanvaarden, dien
overeenkomstig leven jen den leeftijd van
18 jaar hebben bereikt.
De bond heeft ten doeli: de' zedelijke
en stoffelijke verheffing en bëvestiginjg
der in het zeevaart- en zeevisschersbe
drijf werkzaam zijnde personen, o(p den
grondslag der Ro om,s ch-Katholieke be
ginselen.
Een door den bisschop van Haartiem
benoemde geestelijke adviseur staat den
bond ter zijde,. De adviseur heeft 'tot taak,:
te waken voor het opvoilg.en der Katho
lieke beginselen ien dat de besluiten niet
strijdig zijn ,met godsdienst en zedenleer.
Nederl. R.K. Litho-, Foto- en Chemi-
grafenbond.
Deze bond hield Zondag 7 Ju|ni haar
tweede jaarvergadering.
<N'a het zingen van het bondslied, open
de de voorzitter, he heer G. v. Lingen,
de vergadering en wees er vervolgens
op, Idat het in het afgeloqpen jaar in de
organisatie vrij geregeld is toegegaan. De
afgesloten collectieve^ contracten gaven
aan het bedrijf meer stabiliteit,. De samen
werking met ide moderne organisatie gaf
geen lieden tot ontevredenheid,.
Verder herinnert spreker nog aan de
pogingen, welke aangewend Zijn, om te
komen tot internationale aansluiting',
waarvoor met 3eil|gië reeds besprekingen
worden gevoerd,.
Ook herdacht spr|f met vreugde de be
noeming in het afgeloopen jaar van 'den
iWieleerw. plater M, J» Smits Oi.E,.S|. Aug.
tot geestelijk adviseur van den Bond.
De vers,lagen van Bondssecretaris en
penningmeester werden besproken en
goedgekeurd, alsimiede het verslag der
Vorige Bondsvergadering.
IHlet bedrag der contributie werd voor
iets te presteercn. Ik zal' het mij ook in
't hoofd prenten en ernaar 'handelenen
gaat het in het vaderland mlet, dan daar
buiten.
'Ze zeggen, dat glijl ginds een be
roemd man geworden bent, spjrak de
moeder, die, hoewel August haar nog
immer 't naast aan 'thart lag, Frans met
klimmende genegenheid beschouwde.
-Beroemd, zooals de wereld dat op
vat, moeder? Neep, dat is 't doel niet van
ons, journalisten^. Onze namen zijn meest
in zand en water geschreven. De stroom
van den 'dag, de storm van den tijd!
wischt ze uit. Maar dat is pok bijzaak
als onze arbeid nuttig is.
Maar we kunnen je hier niet meer
•missen, ging de moeder voort, en trok
hem plotseling teeder tot zich,. Ge kunt
ook hier met je schrijven geld verdienen
en je hier een tehuis vestigen', waaraan
je vader vreugde heeft, alis ik er niet
meer ben,. als de goede God mij zoo
•lang laat leven, tot ik hem daar eerst
ter rust heb gebirach(.
Domme praat, oude, bromde de
vader,. Maar daarin, jongen, heeft je
moeder gelijk. Blijf hier en neem een
vrouw; eigen haard is goud waard.
Dat zal na al het voorgevallene
nog bezwaarlijk gaan, antwoordde Frans
droef, en voor het eerst viel het hem'
zwaar, dat hij voorloopig in zijn vader-
dit jaar niet verandetd,. De commisisïe -
voor controle werd benoemd,.
De middag-vergadering ving aan mieit
de installatie van den geestelijken advi
seur.
In bespreking kwam de oprïdiH
ting van een ziekenfpinidjsi, het reglement
werkloozenfonds en het concept huishoul-
deliijk reglement. De hierop 'betrekking
'hébbende voorstellen werden niet alge-
fm'eene stemmen aangenomen. Na eejiige
discussie werd de begrooting over bet
jlaar 1914 goedgekeurd.
Bekend gemaakt werd, dat door de
Heden per referendum Zijn gekozen alsi
Landelijk Vakgroepbestuur voor de Ghe-
migrafen l'd'e heeren |H|, Beerman^ F^
Alaert en 'Q. Jong, en voor die lithogra-
fen en steendrukkers de heer Cr ;Hialf-
kamp, Q. Erkardt en ,Wj. Peeterse, Dezen
zullen te za'men het Bomdsbestuur vor
men, terwijl 'door de vergadering bij ac
clamatie [hieraan iweujdl toegevoegd de (heer
G. v, Lingen.
Bij dé behandeling van den beschrij
vingsbrief wehd het [BIjslag-ziekenfonbs
vervallen verklaard en besloten de werk-
loozenuitkeering te verlengen.
Een breede bespreking onderging het
voorstel der afd. (Amsterdam om het or
gaan voortaan geregeld uit te geven,. ,Ten
süiotte werd besloten ©en fonds vau vrij
willige bijdragen te vormen tot onder
steuning van het orgaan,.
Na een kort, opwekkend Woord Van
den heer Pu 'Hiaazevoet, afgevaardigde van
het Bureau v,. dj. R- K- (Vakorganisatie,
siloot de voorzitter de welgeslaagde ver
gadering met den Christeilijken groet.
Overmacht.
In een vergadering te |Haar1iemi van
twee en zestig aannemers werd gisteren
besllo ten, voor den lbo uw van twaalf blok
ken woningen voor het gesticht Meeren-
bergen heden niet in te schrijven, dajn
onder de voorwaarde, dat particuliere en
algemecne wericstakingeni, uitgaande van
behoorlijk georganiseerde vakverenigin
gen, zulllen worden beschouwd als over
macht en recht geven pipj •tenimiij|nislv©r-
lenging.
Opneming dezer diaps|U|lle was door den
ingenieur geweigerd,'.
De Amsterdamsche verordening
op de Winkelsluiting.
Men méldt uit Amsterdam:
In de voordracht van de commissie
voor de strafverordeningen in zake de
herziening der verordening op de win
kelsluiting, deelt de commissie miede, dat
zij 'den tijd gekom'en acht tot een her
ziening, die zich bepaalt tot aanvulling
der leemte, welke bij de toepassing der
verordening aan het licht kwamen.
Ook idie leden Ider commissie, die aan
de totstandkoming der verordening me
dewerkten, aanvaardden dit stan|d|pujn,rt,
De commissie wenscht voorop te stel
len, dat de leemten niet het gevolg Zijn
van stappen of onoordeelkundige hand
having door de politie.
Integendeel is gebleken, dat deze alleo
heeft gedaan om tot ©en strenge hand
having der verordening te komen. De
land nog slechts geduld werd.
Hij staarde het kleine venster uit, gelijk
hij het zooveel als knaap gedaan had,
als een onduidelijk fclemkbceld hein door
't hoofd speelde,. v
Een huisgezin vestigöii? Een vrouw
zoeken? Hadden 'deze vragen reeds zijn
ziel bezig gehouden? |Wiellicht zonder
een 'besDuit te nem)en, wijl een droom-
beefJd daartusschen s'tondi, waaruit hem
een (plaar schitterende loogen tegenbrjkten
Was het de herinnering aan haar, die aan
zijn pen die kracht, aan zijn gedachten
die bekoring gaf, welke zelfs de droog
ste waarheid voor jonge harten toeganke
lijk maakte en de ouderen zeggen deed,
dat er eigenlijk ©en dichter in hem! stak?
De iklieine Rosenfee, die den leelijken
jongen eerst nauwelijks had' willen zien,
en Idie hem later slechts belangwekkend
had gevonden door de betrekking, waarin
hij stond' tot hém1, wien haar hart be
hoorde, had gewis |nièt vermoed, dat juist
in zijn hart haar een tempel' was ge
bouwd, die onwankelbaar was. Frans
geloofde zijn broeders schuld uit te
delgen, als hij dagelijks zijn gebeden voor
haar zielerust ten hemel zond. Maar de
schuld zijns broeders was toch niet de
eenige oorzaak, die haar beeld hem zoo
'levendig voor oogen hield, dat geen
ander daarvoor in de plaats kon treden.
((Slot volgt)»
