9
,77) MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No 1415.
Sfe £eicbc/He
Bureau OUDB SINQBL S4, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935 Postbus ft.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAQEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAOSBLAD voor Lelden 0 cent per week
ƒ1.10 pet kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/, cent, met Oelllustreerd Zondagsblad ft cent
Dinsdag
Juni
De ADVER rENTIKPRIJS bedraagt van 1—5 regel» Q.75, »!ke regel meer 15 cent
ingezonden mededeellngen van I5 regel» 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratt»
bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, buur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regel» 25 cent. Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Denkt om Vrijdag, den
£t^jBi!l2den Juni.
Scherper dan ooit zal er nu door
de linkerzijde wordén gelet op het stem-
m en-cijfer, dat de coalitie-candidaat a.s.
Vrijdag in het Kamerdistrict Katwijk zal
halen.
Noodiger dan ooit is het daarom, dat
met alle man en kracht wordt gewerkt
om dat stemmen-cijfer zoo hoog moge
lijk op te voeren.
Dat is zeker: als dr. De Visser minder
stemmen op zich vereenigt, dan baron
Van Wassenaer, zal! de linksche pers- de
Katholieke Kiezers beschuldigen zich
niet aan het gegeven woord te hebben
gehouden.
En dat dient vermeden! Aan de Katho
lieke kiezers de taak hun uiterste biest
te doen om die pers geen aanl'eiding te
geven haar vreugde uit Ve schetteren
over een betrekkelijk laag stemmen-cijfer
van den coalitie-candidaat
Onze mannen trekken uit in volle heir-
kracht en bezorgen aan Dr. De Visser
een schitterende overwinning.
Curacao.
Twee uitingen betreffende deze ko
lonie kwamen ons dezer dagen onder de
oogen, welke opnieuw in herinnering
brachten, met hoeveel onverstand ten
vorigen jare in den Begrootingstijd de
toestanden aldaar door een der socia
listische leden ter Tweede Kamer wer
den beoordeeld.
De eene uiting was een rede, door
den gouverneur, mr. Nuyens,gehou
den in de koloniale Staten en waarin
Z.Exc.'met klem en met de stukken in
de hand weerlegde de verdachtmaking
van het bijzonder onderwijs in de ko
lonie. i
Dé tweede uiting was een artikel,
in „Het Centrum" geschreven door een
op Curasao werkzamen pater ter weer
legging van de scheeve voorstellingen
omtrent de hoedenindustrie in de kolo
nie, welke industrie voor de arme bevol
king een levensquaestie is en waarvoor
door het bestuur heel veel wordt ge
daan.
Waarlijk als men deze dingen leest,
dan vraagt men zich af: yvaar haalt de
HoogEdelGestrenge heer Kleerekooper
want deze was de Binnenhofsche cri
ticus de vrijmoedigheid vandaan om
een oordeel te vellen zonder kennis van
zaken? En dan nog wel een oordeel, dat
krenkend is voor wie ginds met goeden
uitslag hun best doen in 't belang van
land en volk.
't Is natuurlijk uitstekend, dat de
roode aantijgingen stevig weerlegd wor
den, waarbij nog gewezen kan worden
op het merkwaardige feit, dat degene,
die ginds met den Roomschen gouver
neur eendrachtig samenwerkt in het be
lang der hoedenindustrie, een Israëliet
is, wat ook de praatjes van Ultramon;-
taansche onverdraagzaamheid weer eens
den bodem inslaat.
Vooral onzerzijds moeten we tegen
de onrechtvaardige critiek op onze hoede
wezen, wijl op Curasao den invloed der
Roomschen groot is en men de vrij,-
FEUILLETON.
Wiat zij worden, weet God sprak
Tiny ernstig, met tranen in Ide oogen
ik vrees, dat men slechts met moeite
krijgt wat men wil Eén ding hoop ik
hen goéd rn te prenten: slechts voor
een grootsch doel te leven, voor hun
God en deeeuwigheid in |die eerste plaats,
dan voor hun vaderlandook dan als
de wereld het niet loont en de eergierig
heid daarbij zwijgen moet De mensch
mag dan niet aan zichzelven denken; de
plaats, die men verlaat, wordt door den
tegenstander ingenomen» Als zij de gaven
daartoe hebben, moeten zij ernaar stre
ven, de hand evenzeer aan het roer te
Ook als het principe der Regeering
plotseling al onze grondslagen omver
werpen wil? vroeg Dornick, de armen
over elkaar geslagen, zijn schsonzuster
vast aanziende.
Tiny aarzelde een oogenblik»
Ja, ook dan, verklaarde zij vast. .Wij
j zullen er nooit iri slagen, de wereld onze
beginselen geheel te doen deelen; het
geldt immer, naar beste krachten tegen
weer te bieden, "te verbeteren wat men
geestige en zoogenaamd ruim denkende
„men" dien invloed gaarne in een,
kwaad daglicht zet.
Daarom moeten we steeds zooveel
mogelijk het ware licht laten schijnen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Er dreigde een gewapend conflict tus-
schen
Mexico en de Vereenigde Staten,
doch dit is, voorloopig ten minste afge
wimpeld,
Huerta had een blokkade afgekondigd
van de haven van Tampico, waarop de
Ver. Staten Tampico al's een open haven
bLschoudend er twee Amerika, n cke slag
schepen heenzonden, omdat twee kanon-
neerbooten van Mexico waren aangeko
men, die in opdracht hadden het ^Ameri-
kaanschen stoomschip „Antilla" met een
lading wapens aan boord (voor de te
genstanders van Huerta) te beletten deze
te lossen.
Huerta heeft echter de pas afgekondigde
blokkade der haven van Tampico reeds
weer opgeheven, vermoedelijk om zijn
torpedobooten niet in gewapend conflict
te laten komen met de Amerikaansöhe
vloot, die bevel heeft de haven open te
houden. Ook moeten de vertegenwoor
digers van Argentinië, Brazilië en Chili
pressie <ap hem hebben uitgeoefend in
het belang "van het welslagen der ber
middelingsconferentie door bij de Ame-
rikaansche regeering aan te dringen de
ontscheping van de lading oorlogstuig te
voorkomen.
Dat de toestand in
Albanië
hachelijk is, blijkt wel uit een gericht
van het Wiiener Journal, dat er met den
Oostenrijkschen keizer een ministerraad
is gehouden over de ernstige situatie in
Albanië. Volgens datzelfde blad Zijb
Oostenrijk en Italië besloten om! de prins
von W]ied te l'aten vallen en hem een
eervollen aftocht te bezorgen. Beide re
geeringen zouden reeds aan het zoeken
zijn naar een nieuwe kandidaat.
Verscheidene namen worden genoemd
o.a. van een prins uit het huis Bonaparte,
den hertog, der Ahruzzen. Liefhebbers
genoeg, maar.^......
De Romelnsche bladen bevatten be
richten uit Durazzo volgens welke de
internationale commissie van onderzoek
van plan was, een laatste poging te doen
om1 de opstandelingen tot rede te bren
gen, door hen te verzekerein dat de vorst
en het kabinet hun' politieke, godsdien
stige en maatschappelijke /echten steeds
ten volle zullen eerbiedigen.
Wanneer ook dat betoog geen 'indruk
mocht maken, zouden de troepen der
regeering hen aanvallen.
Volgens Toerchan pasja beschikt de
regeering over 6000 man weluitgeruste
troepen, terwijl de opstandelingen onge
veer vijfduizend man sterk zijn, die
hoogst gebrekkig Zijn bewapend. Hij
acht daarom een overwinning der regee
ring zoo goed al's zeker.
De commissie van onderzoek naar de
papieren der gearresteerde en later weer
verbeteren kan, zij het ook op de meest
bescheiden plaats. De mensch moet
slechts met verstand en hart rekening
houden.
iIn ieder geval een zeer 'ideaal
mensch, lachte DornidkL
Een mensch als mijn man, ant
woordde Tiny slagvaardig en dapper. Hij
heeft immer geweten wat 'hij zijn vader
land verschuldigd was; hij heeft waar
achtig wel reden gehad, zich morrend
terug te trekken, maar hij heeft het niet
gedaan. Hij heeft spot en achteruitzetting
verduurd en toch voor het welzijn van
zijn volk en zijn koning en voor zijn
geloof voortgearbeid.
Tiny was opgestaan en stond hoog
opgericht voor Dornick in al de vurige
geestdrift, die hij vroeger zoo vaak be
spot had1.
Maar thans lachte hij niet
Braaf gedacht en gesproken, ,Tiny,
zeide hij hartelijk en reikte haar de hand»
Gij hebt gelijk ,uw [Bernard zoo hoog te
stellen» De .Behrenbergs. hebben ft beste
deel verkoren door zich een vast richt
snoer te, stellen. Ons beidien is het niet
zoo gegaan. Gij hebt echter vroeger den
waren weg gevonden dan ik, voegde hij
eraan toe.
Ooms, tantes! Grootpapa zendt ons
Dm u naar beneden te roepen. Zij hebben
vrijgelaten Italianen Muricchio en Chi-
nigo is gereed gekomen en 'heeft haar
protocol! «opgesteld. Van de .commissie,
die bestaat uit drie Italianen: markies'
Aliotti, Andreoli en Daniaka, de Alba-
neezen Feizi bei, Ekrem bei en Goera-
koeki, en overste Thomson, zijn de laatst
genoemde vier leden tot de conclusie
gekomen, dat een der onderzochte brie
ven van Muricchio compromitteerend is
en met de beschuldiging (dat hij met de
opstandelingen heulde) in samenhang
staat, terwijl daarentegen de drie Itali-
aansche leden der commissie tot de slot
som komen, dat geen der in beslag ge
nomen brieven, noch in het algemeen,
noch in verband met de beschuldiging
iets compromitteerends bevat. Zij ver
zekeren dat de brief, dien de Albanee-
sche leden en pverste Thomson bezwa
rend achten, een particuliere brief is,,
waarin Murrichio slechts 'ziijb 'eji'gen ziens
wijze en indrukken uit. Met de beschul
diging staat de brief geenszins in ver
band.
Wiat Chinigo betreft, zijb alle leden
der commissie het eens, dat zijn papie
ren niets bezwarends voor hem1 inhouden.
De ministerieele crisis
ih Frankrijk duurt voort Poincaré had
een conferentie met Doumergue, waar
bij deze verklaarde dat z. i. slechts drie
ministeries mogelijk waren, n.l. een ka
binet-Viviani, Léon Bourgeois of Ribot
Vervolgens werd Ribot bij den presi
dent ontboden die hem de vorming van
het ministerie opdroeg. Ribot vroeg een
bedenktijd, daar hij eerst met zijn vrien
den wilde spreken, doch heeft later de
opdracht officieel aanvaard.
Die verhoudingen tusschen de volke
ren op den
Balkan
blijven steeds gespannen. D;e beide radien
van het Oecumenische patriarchaat heb
ben te Konstantinopel beraadslaagd over
het voortduren der vervolgingen van de
in Turkije wonende vGrieken. Met een
parige stemmen is besloten alle Griek-
sche kerken en scholen in Turkije te
sluiten. De orthodoxe autonome kerken
zijn bij encycliek van dat besluit op de
hoogte gebracht, terwijl de minister van
buitenlandsche zaken verklaart, dat de
regeering verbaasd is over het besluit
van het patriarchaat om de Grieksche
kerken en scholen te sluiten, juist nu
er een tijdperk van rust is ingetreden!.
Niettemin zal h'ij de noodige bevelen
geven.
Het B|ulgaarsche persagentschap meldt
De bevolking heeft als maatregel van
Weerwraak tegen de vervolging der Bul
garen in Griekenland, bezit genomen van
de Grieksche kerk. Er Zijb geen inciden
ten voorgevallen. De kerk is „Tsaar Blo-
ris"1 gedoopt. De Bulgaren hebben te
St. Enimachon drie Grieksche kerken be
zet en te Sjoeml'a een. De Grieksche
zaakgelastigde te Sofia heeft .krachtig
ui de Bplgaarsche regeering geprotes
teerd en teruggave der kerken geëischt
GEMENGD.
De onderhandelingen tusschen de
Servische Kroon en de leiders der oppo
sitie Zijb mislukt In de kringen der
al lang genoeg niets aan u gehad en de
tantes zullen zich voor het diner toch
eindelijk mooi genoeg gemaakt hebben.
De tantes lachten, want zij hadden er
nog in ft geheel niet aan gedacht; Lands-
kroris voorliefde voor eenfge vormelijk
heid kennende, .gingen zij nu spoedig
het vergetene herstellen.
Magna hechtte sinds haar huwelijk
buitengewone waarde aan haar toilet,
daar haar echtgenoot er zeer op gesteld
was, haar net gekleed te zien. Toevallig
had zij dezen avond, gelijk voor jaren op
het Landskroner feest, een zacht lila
toilet aan, waar Dornick veel van hield,
en had zij op zijn verlangen eenige witte
rozen in het haar en op bet kleed be
vestigd» ,/Toen waren het roode rozen,
maar schooner dan toen zijt gij toch",
sprak hij helder, toen hij haar den arm
bood om haar naar beneden te bege
leiden» I
Tiny maakte als voorheen weinig werk
van haar toilet; het witte kleed, dat zij
thans droeg, -was een geschenk van haar
moeder, een herinnering uit [Wjeenen,,
door de gravin juist medegebracht. Als
spaarzame huisvrouw had Tiny het ©eni
germate lichtzinnig gevonden, zulk een
duur (gewaad "terstond aan te trekken,
maar voor een schooner feest van heden
kon het toch nooit dienen. De robijn, die
regeering en der afgevaardigden zegt
men dat ft kabinet-Pasjits waarschijnlijk
weer aan ft bewind zall komen.
Het Noorsche wetsontwerp tot be
scherming van het moederschap
is, na door het Storthing te Zijb goed
gekeurd, nu ook door het Odel'sthing
met groote meerderheid aangenomen,
zoodat het nu stellig wet wordt. Aan
kraamvrouwen zal' volgens die wet .een
kraamgeld van 40 kr. worden uitgekeerd',
terwijl zij vrije genees- en verloskun
dige behandeling zullen krijgen.
De Fransche postbeambten hebben
op hun congres te Rijs se! besloten tot
een staking van 24 uur, om hun
eischen (hooger loon en betere arbeids
voorwaarden) kracht bij! te zetten.
De yroegere minister-president van
China, Hsioengsilngh' gaat een groote
reis maken jover den transsiberischen
spoorweg paar Diuitschlland'. Hijl zal' daar
met groot-industrieel'en, parlementsleden
en vertegenwoordigers van de pers in
overleg treden en vandaar over Engel
land naar Amerika gaan om te onderhan
delen over de exploitatie der pe^
troleumbronnen in China.
De Berlijnsche rechtbank heeft de
drie arbeiders, die in het begin van
Maart het standbeeld van keizer Fre-
derik te Charlottenburg op veertien'
plaatsen met roode verf hebben be
smeerd, tot een gevangenisstraf van a n-
derhal'f jaar veroordeeld. Een .her
bergier, die hen daarbij heeft geholpen,
is tot een jaar gevangenisstraf veroor
deeld. In de overwegingen van het von
nis Wordt gezegd, dat de daad geen kwa
jongensstreek! is, maar het gevolg van
voortdurende sociaal-demi. opruiing.
«r 'Naar ft B'trl'itier Tageblaft uit Kon
stantinopel verneemt, vertrekkein vier
Turksche prinsen, Osman Foead effendi,
Dzjemal, Abdoel Halim en Abdoel Ra-
him §ffendi, naar Buitschland, om daar
hun militaire opleiding te vol
tooien. De prinsen, die van kolonel v.
Strempel onderricht zullen ontvangen, zijn
elk door een Turksch. ©officier vergezeld-
'Het hooggerechtshof te Pretoria
heeft aan een gewezen lid van de Ver-
eeniging van Spoorwegpersoneel en Ha
venarbeiders 500 pd. St schadever
goeding toegekend, te betalen door
Poutsma, gewezen secretaris van die ver-
eeniging, de vereeniging zelf en de druk
kers van het vereenigingsbllad, voor
smaad jegens eischer.
Het stoomsjchip iQorinthian, v|an Ca
nada gekomen, heeft op de Theems bij
Greenwich het stoomschip Oriole piid-
scheeps aangevaren. Die Oriole legde
zich op één zij! en zonk binnen 10 mi
nuten. De bemanning geraakte te water
maar allen werden giered.
In een hevigen storm, die yrijldag
op de kust van Nieuw Brunstwijk heeft!
gewoed, zijn veertig viss.chersschoener&
vergaan. Twintig opvarenden zijb om
gekomen. v
Een tornado heeft in het noorden
van den staat Iowa groote verwoes
tingen aangericht De schade bedraagt
1 millioen dollar. Twaalf personen wer
den gedood.
er op bevestigd was, was een geschenk
van Magna, die deze met vele andere
schoone zaken van haar reis medege
bracht had.
- Mama, mooi, zeer mooi, jubelden de
jongens, zoodra zij haar fzagen,. en terwijl
zij haar omringden, vertelden zijHpor
eens, mama, oom neemt ons mee naar
„Dornick", daar krijgen wij alle dagen
chocolade en ieder een pony.
Zoo kraaiden zij in alle toonaarden
door elkander.
Ge ziet, het prettige leventje lokt
hen aan, lachte Dornick, toen hij zijn
'schoonzuster ten tafel voerde.
Met verbazing blikte hij naar den over
vloed van bloemen, waarmede Tiny's
waardige hand de tafel van te voren nog
gesierd had. Tiny echter zag naar haar
echtgenoot, die beter dan alle anderen de
beteekenis van dezen bloementooi kende.
Ook onder bloemen had hier voor lange
jaren het trotsche kind, ondanks alle
eigenaardigheden, voor het eerst zijin hart
gevangen; heden wist hij, welke schat
hem daarmede ten deel gevallen was.
O'olk 'de graaf zag met welgevallen niet
alleen naar den disch, maar ook naar
den ganschen kring die hem omringde,
in 't bijzonder naar de beide vrouwen,
die hij nog altijd de jonge vrouwen
noemde, en wier van geluk stralende aan-
Protesteerende Protestanten.
Als de coalitiepartijen in het district
Katwijk een katholiek candidaat voor de
Tweede Kamer hadden gesteld, zou de
Nationale Bond van Protestantsche kie
zers zeker hebben geadviseerd om niet
op hem fte stemmen.
Nu is er een Protestant candidaat ge
steld Zaterdag kwam het dagelijksch be.-
stuur van den bond bijeen en adviseert
nu den Protestanten van Katwijk, om
niet op den Protestant Dr. de Visser te
stemmen.
De Coalitie zal het nu eens met een
Turk möeten beproeven, om deze Pro
testanten van het protesteeren af te hel
pen, zegt „De Tijd."
Bisschopsconferentie.
Heden komen HH. D|D. HHC de Bis
schoppen van Nederland in conferentie
bijeen. „Tijd1."!
Geen vergoeding voor
Landweerdienst.
In tegenstelling met vorige jaren heh-
ben thans vele hoofden-van gezinnen, die
opgeroepen zijn om de Landweerdienst
te vervullen, op hun verzoek om vergoe
ding wegens kostwinnerschap van den
tegenwoordigen Minister van Oorlog 'n
afwijzende beschikking gekregen. Het is
licht te begrijpen, welk een .teleurstelling
het is, als uit gezinnen, soms met 2, 3
of meer kinderen, de kostwinner voor
6 of voor 9 dagen moet vertrekken, en
die daardoor gedurende dien tijd van
alle verdiensten verstoken zijn.
Er komt nog bij, dat de afwijzende
beschikking bes Ministers- in vele ge
vallen genomen is, lijnrecht tegen het
advies der betrokken burgemeesters in.
Terwijl de burgemeester adviseert, om
een zeker bedrag als vergoeding te ver-
leenen ^krijgt men van den Minister
het volgende ten antwoord: „Geeft ver
zoekster te kennen, dat, in hetgeen aan-
'gaande hare huishoudelijke omstandig
heden is bekend geworden, geen'termen
worden gevonden, om de gevraagde ver
goeding te verleenen."
Hier vraagt ipen zich toch af, wie die
omstandigheden beter kan beoordeelen:
de burgemeester der gemeente, waar de
dienstplichtige woont, of een in Den
Haag verblijvend Minister?
Bij de betrokken personen heeft deze
schrielheid dan ook geen geringe ont
stemming gewekt en door velen is daar
om reeds ten tweeden male een verzoek
aan den Minister gericht, doch weder
zonder resultaat.
Blijkbaar worden in Den Haag stel
selmatig zoo goed als alle verzoeken van
dien aard van de hand geWezen. Zeer
wenschelijk zou het zijn, zoo deze kwes
tie eens in de Tweede Kamer ter sprake
werd gébracht, opdat men, waar ook het
verleenen van vergoeding in de wet is'
opgenomen, niet meer afhankelijk zij van
de persoonlijke opvatting eens Minis
ters, maar men het ontvangen van deze
vergoeding niet meer behoeft te be
schouwen als een gunst, maar als een
gezichten haar nog beter tooiden dan het
feestgewaad, dat zij aangedaan hadden»
Naar oude zede verzuimde hij ook niet
met een dronk van het beste uit zijn
kelder de beide jonge vrouwen te vieren,
De dronk moest verder gaan, van hand
tot hand»
Op het geluk Ider hereeniginig in het
vaderland, sprak Magna bewogen.
Vóór alles den trouwen harten, op
wier liefde door geen stormen van den
tijd door geen veranderingen invloed uit
geoefend wordt, was Bernards warm
woord .terwijl hij voor Landskron neigde,
die hem al die jaren de trouwste vriend
schap en vaderliefde betoond had.
Deutschland, Deutschland über alles,
riep Tiny, toen haar den beker gereikt
werd, terwijl zij zich hoog ophief en haar
man toeknikte. Op de echte en ware
vaderlandsliefde en op den tijd, die ons
een Duitsch rijk teruggaf»
Met een ietwat uitdagenden blik gaf
zij de"n beker daarop aan Dornick, dje
hem echter met zoo ernstige uitdrukking
aannam, dat Zij getroffen tot hem opzag.
«Wordt vervolgd).
