5e J« arsons»
a
BUITENLAND.
BINNENLAND.
No 1413.
e &2icbcli£ ©owAont
Buren u OIJI>h: SIN(>I£L 54, LEIDEN.
Int' rc I t'leloon O.LS Posthti* A
UIT HI. AI) VERSCHIJN I ELK EN ÜAü. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GKILLUS TREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden Q cent per week
1.10 per kwartaal, bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met OeTllustreerd Zondagsblad 5 cent
Zaterdag
Juni
8014.'
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15cent
ingezonden mededeeltngen van l5 regelt 1.50, elke regel meer 30 cent met gratit
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentlëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent. Iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent iedere regel meer 10 «ent
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
Politieke zetten.
'tWas gisteren „mooi" in de Tweede
Kamer, d.w.z. dat de politiek er span
ning bracht.
Spanning onder de leden en dus ook
onder de toehoorders op de tribunes,
voor zoover deze ten minste tot de stam
gasten behooren, want wie slechts voor
ten keertje komt kijken, doorziet de po
litieke zetten niet en verbaast zich als
hij later in zijn krant leest, wat hij eigen
lijk onder zijn oogen heeft zien afspe
len.
Gisteren was dit een politieke kinder
moord: de socialisten slachtofferden een
dierbaar pand ter eere van minister
Treub.
Dit ging zoo.
De socialisten wilden per amende
ment controleerende arbeidsboek j es
invoeren voor de havenarbeiders, terwijl
de minister arbeidskaarten voldoende
achtte, als zijnde minder omslachtig en
meer algemeen door te voeren. De argu
menten van den heerjreub sloegen niet in,
waarop deze over het roode amendement
het onaannemelijk uitsprak.
Toen begon het spel.
Vrijzinnig-democraten en unieliheralen
verklaarden ruiterlijk, dat zij de wet niet
wilden opofferen aan het amendement,
wat de kans op aanneming hiervan zeer
verminderd zou hebben, indien niet de
heer Lohman zich toch voor de boekjes
ware blijven verklaren, mits en dit
wilde een sub-amendement v. d. Voort
van Zijp de uitreiking niet aan de
havencommissie, maar aan een ambte
naar zou worden opgedragen.
Deze mits grepen de socialisten aan
om hun kind te vermoorden, en zoo mét
den minister ook hun eigen positie te
redden.
Zij stemden n.l. met hun dertienen
tegen het sub-amendement, dat daardoor
viel met 43 tegen 29 stemmen, waarop
hun eigen amendement den steun des
heeren Lohman c. s. moest missen en
zij dit dus veilig konden handhaven,
wijl 't nu toch wel zou verworpen wor
den, hetgeen dan ook geschiedde met
44 tegen 28 stemmen.
En zoo waren de socialisten vóór de
boekjes gebleven en hadden zij toch den
Minister zijn zin gegeven.
Een looze opzet, want het sub-amen-
dement-v. d. Voort van Zijp hadden de
roode heeren best kunnen accepteeren,
wijl 't hun immers de boekjes slechts
langs een anderen weg wilde bezorgen,
wat waarlijk slechts van bijkomstige be-
teekenis was.
Zeiden we ten onrechte, dat onerva
ren tribunebezoekers dit spelletje wel
niet zouden doorzien hebben?
De suffragettes.
't Is toch eigenlijk een feit om ten
hoogste verbaasd' over te staan, dat in
Engeland het immers zoo ordelievende
Engeland de suffragettes zoo gestadig
haar wandaden kunnen b'ijven bedrijven.
Opstootjes verwekken, verzet tegen de
politie, vernielen van ruiten en kunst
werken, brandstichten dit alles is aan
die orde van den dag..
Natuurlijk kan niet achter iedieren
kwaad willige een [politieagent pf Ipiuseulpif-
bewaker worden gezet, zoodat altijd misr
drijven kunnen) en zullen plaats hebben,
ondanks de imeest uitgebreide maatrege
len, jnaar als dan de schuldige tenminste
nog maar zijn gerechte straf krijgt
Ook idit laat echter te wenschen over.
Zeker, den „dames" wordt eenige maan
den gevangenisstraf opgelegd, maar iper
hongerstaking waarbij zij gevoed wor
den met kostjes, waarnaar menige orde
lievende arme hunkert weten zij weer
gauw op vrije voeten te komen en....
haar boosardag bedrijf voort te zetten.
Voor eenigen tijd verluidde wel, dat
de „Cat - and - mouse - act", tengevolge
waarvan de feeksen telkens weer voor
een paar 'dagen kunnen worden geïnter
neerd» als zij van de hongerkuur beko
men zijn, gunstigen invloed had op ijver
ipn aantal der medewerksters vaii de firma
Pankhurst, maar in de piraictijk blijkt van
die optimistische verwachting niet veel.
Zo o pas nog immers hebben we de
massa-aanval op het koninklijjk ipaleis
gehad, terwijl juist de laatste dagen de
streken der suffragettes weer wassen in
tal en last
iW|e zijn overtuigd^ dat weldenkende
diames deze euveldaden, welke de be-
dlrijfsters tot (minderwaardige wezens
stempelen, met evenveel verontwaardi
ging als ernst afkeuren, ten we durven dan
ook op haar instemming rekenen, als
we de vraag stellen: Zouden die suffra
gettes wel toerekenbaar zijln?
Vreest niet, dat we deze bedenking
opperen om voor de Engelsche kiesrecht
furies volgens de moderne mode straffe
loosheid' te gaan bepleiten. Integendeel:
onze tweede vraag is, of die mallooten in
een krankzinnigengesticht niet beter tot
reden zouden kunnen worden gebracht
dan in een gevangenis, waar zij thans
zelfs een dokter hebben afgeranseld.
In een gekkenhuis zouden al haar
kuren weinig helpen, want daaruit wordt
men pas vrijgelaten als men weer nor
maal is, als hoedanig er niemand wordt
aangemerkt, die zich niet bij de regels
van huis, omgeving en samenleving weet
aan te passen.
De autoriteiten Aioeten het met die
suffragettes eens in d'eze richting piro-
beeren.
Probatum est!
ALGEMEEN OVERZICHT.
De Engelsche
suffragettes
maken het tegenwoordig te bont, vol
gens de Engelsche pers en deze eischt
daarom draconische maatregelen. Wat is
er weer gebeurd? Wiel, in het Bucking-
ham-paleis was ontvangdag, en daarvan
heeft een sufragette gebruik gemaakt,
om tot in de troonzaal door te dringen
en zich voor de voeten van 'koning Geor
ge en koningin Mary te werpen, uitroe
pende: „Laten uwe Majesteiten een ein
de maken aan de martelingen der vrou
wen."
Notabene: martelingen der vrouwen:
omdat zij allerlei wandaden plegen, wor
den gij "gevangen gezet en na een hon
gerkuur, die zij zich toch vrijwillig op
leggen, vrijgelaten. Terecht wordt nu
in de pers verlangd, dat de regeering
haar houding zal wijzigen en streng te
gen de kiesrechtfuriën zal gaan optre
den, haar eveneens straffen als het toe
dienen van stokslage'n, zal opleggen, enz.
Ook zullen zich in hechtenis bevindende
suffragettes niet meer op vrije voeten
worden gesteld, zelfs niet ingeval van
hongerstaking.
Een wetsontwerp moet in voorberei
ding zijn waarbij het geven van geld
voor de kiesrechtvrouwenbeweging als
een strafbare handeling zal worden be
schouwd. De wijze waarop de suffraget
tes tof nu toe haar groote geldsommen
verkregen, is onbekend. De bladen publi-
ceeren in verband hiermede een statis
tiek waaruit blijkt dat voor de beweging
der suffragettes in 1912 125000 pst is
uitgegeven. In 1913 was dit bedrag nog
hooger. s
Te Quebeck heeft de teraardebestel
ling plaats gehad van het stoffelijk over
schot van leden der bemanning en ver
scheidene passagiers van de
Empress of Ireland
De hertog van Connaught, gouverneur
generaal van Canada, was met zijn ge-
Volg en verscheidene Canadeesche
staatslieden tegenwoordig.
Voor de nagelaten betrekkingen der
bemanning en der passagiers is een op
roep tot steun en tot vorming van een
fonds gedaan; door het Canadeesche par
lement is reeds 40.000 pst. toegestaan,
terwijl verschillende particulieren groote
bedragen afstonden.
Albanië
De vorst van Albanië heeft het bij een
groot gedeelte zijner Mohammedaansche
onderdanen verbruid, zoodat zij niets
meer met hem te doen willen hebben,
zooals blijkt uit de onderhandelingen
der internationale commissie van toe
zicht, met de leiders der opstandelingen.
Laatstgenoemden hadden vier eischen
gesteld jt.Wi. Ie» afstand van den tegen-
woordigen en benoeming van een Mo
hammedaans Chen vorst; 2e. het Turkscb
blijft, ten minste voor een tijdvak van
negen jaar, de officieele taal; 3e. de Al-
baneesche vlag zal de Halve Maan voe
ren 4e gelijke godsdienstige voorrechten
voor de Mohammedanen in hun betrek
king tot het chalitaat, als de christenen
hebben in hun betrekking met den paus
en het patriarchaat
Krajewski, de Fransche gedelegeerde
die uitstekend Albaneesch spreekt, deel
de aan de hoofden mede wat de Com)-
missie hun te antwoorclbn, had op hunne
eischen en wel le. dai hun de grootst
mogelijke vrijheid van godsdienst zou
worden toegestaan, 2e. dat herstel van
het Turksche bestuur een onmogelijkheid
was, dat zij den prins von Wied hadden
te erkennen als hun vent en dat deze
bij het bestuur ter zijde zou worden ge
staan door de Commiséie van Controle.
3e. dat te allen tijde e?: beroep op de
Commissie voor hen open stond, wan
neer zij meenden zich te moeten bekla
gen over de maatregelen der regeering.
De opstandelingen weigerden echter
den prins von Wied langer als hun vorst
te erkennen. „Wiij zouden desnoods ge
noegen nemen met een niet-Mohamtmjer
daanschen vorst, maar wij weigeren be
slist langer onder den prins te staan",
zeiden zij. „Hij heeft op ons laten schie
ten en dus willen wij niets meer met
hem te doen hebben. Wij zullen. ïn al
les toestemmen, wij willen zelfs onze
wapens afgeven, maar met aan hemi
Wiij zullen niet aanvallend optreden,
wij zullen ons laten neerslaan, zonder
ons te verdedigen, maar wij zullen ons
niet aan hem onderwerpen."
Te Durazzo verwacht men, dat de re
geering nu tegen de opstandelingen een
militaire expeditie zal uitrusten, die hen
van drie zijden, van Al'essio, Tjeri en
Elbassa zal aanvallen, j?
De Italiaansche peré maakt melding!
van militaire maatregeén, door .Servië
en Montenegro aan de Allbaneesche grens
che troepen zou-
'i overgetrokken.
genomen. Montenegrin
den de grens reeds tv
Uit Wieenen wordt ii&i het „Berliner
Tagiebllatt" geseind: De staat van beleg
is te Diurrazzo afgekondigd. Gisteren zag
men den geheel'en dag veel beweging
onder de Mirdieten, die zich buiten de
stad begaven om er strategische punten
te bezetten. Ook de .kanonnen werden
ïn ftosttie gebracht Pienk Bib Döda heeft
llast gegeven de opstandelingen aan te
vallen, als die inderdaad een aanval op
Durazzo ondernemen. Vele families heb
ben gisteren Durazzo verlaten en zijn
naar Korfoe vertrokken. I
Kardinaal Mercier
heeft een bezoek gebracht aan de arme
volkswijken van St.-Jans-jMolenbeek, de
Birussefsche voorstad, waar hij des; mor
gens het H. Vormsel had' toegediend^
„De Kardinaal had ziijfn purper afge
legd' en was geheel' in ;t zwart. Niette
min had men hem spoedig, herkend en
het nieuws van Zijne komst verspreidde
zich dan ook als een loopend vuurtje.
De bevolking dier Wijken was vol van
geluk en van fierheid over de eer die
haar te beurt vielL Geen mensch meer
bleef binnenshuis groot en klein, oud
en jong stond in de straten en steegjes
geschaard, en begroette eerbiedig en
tevens bewogen den prins der Kerk, die
links en rechts zijn zegen uitdeelde.,
„Zoo maakte, Z.Em'. kennis met de
haarklissers, die hun ongezond ja weer
zinwekkend beroep uitoefenen in aller-
beperktste plaatsjes, die tevens tojt woon
vertrekjes dienen. Met de meeste be
langstelling vernam' de kardinaal naar
de werk- en levensvoorwaarden, die
allerbenardst zijlnimmers, in som'mige
huishoudens van haarklissers werkt
men .allen te zamen en verdient men
hoogstens alles bijeen 3.25 fr. daagsI
Z.Em. aarzelde niet tot de hoogste ver
dieping te klimmen. Hij bezocht zieken
en gebrekkigen, bracht overal troost en
opbeuring, lenigde smart en lijden,
kortom, 't was voor velen de komst van
den barmhartigen Samaritaan.
Aangrijpend was het, te zien hoe vele
vrouwen, moeders van een alleraardigst
kroost, haar kinderen den kardinaal
toestaken en zijn zegen over hun on
schuldige hoofdjes afsmeekten. Men
was letterlijk vol van de goedheid van
den kerkvoogd die voor allen een zoo
bemoedigend woord over had, op wiens
gelaat men eene rechtzinnige deelne^
ming lezen kon (met hun droevig lof*.
GEMENGD.
Viviani heeft de opdracht tot vor
ming van een kabinet officieel aange
nomen.
Het zal vermoedelijk aldus samenge
steld zijnpresident en minister van bui-
tenlandsche zaken Vivianiminister van
justitieBienvenu Martin van financiën
Noul'ensvan binnenlandsche zaken
Mallvy van oorlogMessimyvan ma
rine: Gauthier; van openbare werken:
Fernand David; van handel: Thomson;
van LandbouwRaynaudvan arbeid
Godardvan koloniënMillies Lacrodx
van onderwijsRenoult
De onderhandelingen tusschen ko
ning Peter en de partijleiders duren
voort.
Men acht waarschijnlijk een oplossing
welke op een reconstructie van het
kabinet Pesjitsj zou neerkomen.
fBïj het aanbreken van den Idag heeft
een schoener in de haven van Belfast,
3 0 00 mausergeweren ontscheept,
die op sleeperswagens door vrijwilligers
Zijn weggebracht. De overheid was vol
maakt onkundig van deze nieuwe wapen-
smokkelarij.
De wet op de heffing van]
rechten op bluitenl'andsch graan, erw-
en boonen is te St Petersburg afge
kondigd en treedt een week na 'de af
kondiging in werking,
di ri s t e ne n aan grove willekeur van 'de
christenen aan grove willekeur van de
zijde der Turken blootgesteld. Zij wor
den gedwongen het land te -verlaten.
Men vreest binnenkort een aanval op
Aiwal'e.
Naar de Kölnische Volkszeitimg
meldt is baron .von Hammerstein-Lox-
ten, voormalig Pruisisch minister van
landbouw, op 88-jarigen leeftijd op zijn
landgoed Loxten hij Quakenbruck over
leden.
De Times bevat een verklaring
van den Engel&chen admiraal Sir Percy
Scott, die zoo groote waarde toeschrijft
aan duik booten in "n zeeoorlog,
dat hij voprspeltdreadnoughts en super-
drea dn oughts Z'jta ter? doode, opgescho
ven, omdat zij niets vermogen tegen aan
vallen onder water. Zij zijn noch veilig
in open zee, noch in de havens. En het
eigenaardige is, dat men duikbooten niet
met duikbooten kan bevechten.
Vereeniging „Voor Eer en Deugd".
In eene vergadering, op 4 Juni ten
huize van Mgr. Schrijnen te Roermond
Jgehouden, is als lid en voorzitter van
het hoofdbestuur gekozen de Zieereerw.
IZeergeL heer dr. A. Geurts, Directeur
van Rolduc. Mgr„ Schrijnen, die de be
stuursvergadering voor het laatst presi
deerde, beloofde )dJe schoone vereeniging
steeds met raad en daad te zullen bij
staan en wees er op, hoe de noodzake
lijkheid1 er van voor het geheele land,
maar vooral toch voor het Zuiden van
Limbuig, met den dag, helaas, duidelij
ker aan het licht trad
Een uitval van „de Times".
De deftige Londensche „Times", om
zijn bezadigdheid bekend en dies ook
door vele Katholieke Engelschen gelezen,
laat zich Jn haar nummer van gisteren
een fel-anti-papistische correspondentie
zenden uit Nederland, waarin tusschen
de regels door geadviseerd wordt, te
genover den Katholieken invloed, die
steeds groeiende genoemd wordt, het ge
meene recht op te heffen en uitzonder
ringsmaatregelen te treffen.
De Katholieken trekken te veel profijt
van de gulden „vrijheden", door het li
beralisme gebracht, en daarom is het niet
als ongeoorloofd te beschouwen, hen, die
im'mers ook als burgers van den S,taat
aan de Romeinsiche Curie gehoorzamen,
als niet gelijk-gerechtigde Nederlanders
te behandelen.
Een vermakelijk staaltje van antipa
pistische dwangvoorstelling bij den cor
respondent is zeker zijn mededeeling, dat
het plan tot drooglegging der Zuiden
zee eigenlijk in hoofdzaak getraineerd
wordt door de vrees, dat het nieuw-ver-
worven land in handen zal vallen, van
de Katholieken;!
Men vraagt zich af, hoe zulke dwaas
heden toegang krijgen tot een ernstig
orgaan, als toch het hoofdblad van Groot-
Brittannië heeten mag.
Of gaat de „Times", sinds zij haar
prijs verlaagde, zich met trottoir-bladen
gelijk stellen en spleculeeren op de lagere
instincten van de massa? ,„Msbd."
Staatscommissie inzake de electrici-
teitsvoorziening.
Naar de (TeL verneemt, is de staats»
tommissie voor de electriciteitsvoorzio-
ning gereed gekomen met haar arbeid
en heeft zij haar rapport aan H. M. de
Koningin gezonden.
Een vorstelijke gift.
Onder dit opschrift vermeldt de „R,
K. Middenstander" het volgende:
„De minister-president van België, Ba
ron de Broqueville, heeft aan het Ka
tholiek Middenstandsverbond van België
de particuliere vorstelijke gift geschon
ken van frs. 10.000 (tien duizend frs.),,
Welke som door den heer Dl VJd. Heij
den, secretaris van het verbond, gestort
is n de Ikas van den Middenstand van
Antwerpen.
„De gift was begeleid van het volgend
belangrijk schrijven:
Brussel, den 22 Mei 1914,
Mijne Heeren.
Ik heb uw schrijven met veel belang
stelling gelezen, en om u-een bewijs er
van te geven, dat ik het ten volle eens
ben 'met uw streven, heb ik het genoegen
u een Cheque van tien duizend frank
te Idoen geworden als ondersteuning van
uw werk,
Ik druk den wenseh ;u5t, dat uw werk
moge groeien en bloeien, tot welzijn van
den Middenstand. Evenals u, ben ik er
van overtuigd, dat die stand; door zijn
arbeidzaamheid, zijn ordelust, zijn spaar
zaamheid, de hulp van de Regeering ten
volle verdient en daarom zal ik al het
mogelijke bijdragen, opdat de eerstko
mende wetgeving zich het lot van de
kleine burgerij ernstig aantrekke.
Aanvaardt, Mijne Heeren, mijne min
zaamste groeten, blijft betrouwen op de
toekomst en dat de grootste, de meest
volkomen eensgezindheid steeds in uwe
rangen heersche.
h Uw toegenegen,
(get) de Broqueville.|
Bezoek van H. M. de Kouingiu aan
Drente.
Heden bezocht Jfcjj. M. de Koningin De-
demsvaart, waar zij een bezoek bracht
aan baron Van Dedem op het landgoed
De Rollecate. Vandaar ging zij naar het
opvoedingsgesticht voor jongens Veldr
zicht Vervolgens werd een bezoek ge
bracht aan de boerderij van den heer
J. L. Nysingh, waar H. M. te halfvier
aankwam. Zij werd daar ontvangen door
de vrouw van den heer Nysingh, die
Hi. M. de boerderij liet zien, terwijl ook
de burgemeester Van de gemeente De
Wijk aldaar tegenwoordig was. Bij de
boerderij werd ten toon gesteld een col
lectie fokvee van de fokvereenigingen van
De ,Wijk. Dit bezoek duurde ongeveer
drie kwartier.
Daarna zal men zich begeven naar de
boerderij van (den heer Arends» te Rui-
nerwold, waar Hl Mi. te ongeveer haifvijf
de thee zal gebruiken»
Vervolgens zal de boerderij en het vee
worden bezichtigd, waaronder eenige
exemplaren zijn, die op verschillende ten
toonstellingen bekroond werden met ko
ninklijke medailles. De burgemeester van
Ruanerwoid zal ten huize van den heer
Arends aan H. M- de Koningin worden
voorgesteld.
Vervolgens zal de weg via het dorp
Ruinerwold in een zeer langzaam tempo
worden afgelegd om de villa-boerderij
en in oogenschouw te nemen, waarna H.
M. de Koningin per extra-trein van 5
uur 50 min. uit Meppel naar Het Loo
zal vertrekken.
KORTE KRONIEK.
"De directie van de Hl- IJ. S|. Mj.
heeft bepaald, dat katten, die bij reizi
gers behooren, evenals honden in man
den of hokken in den bagagewagen of
met toestemming van het spoorwegper
soneel in de 3e klasse rijtuigen mogen
vervoerd worden tegen berekening van
een plaatskaart 3e klasse.
Het politieverbod betreffende het
zich bevinden met onbeschermde hoeden
pennen in tram rijtuigen, treedt te 'sGra-
venhage 26 Juli in werking.
Den 2en Juni is aan H. M. de Ko
ningin de eerste nieuwe Hollandsche ha
ring aangeboden, welke werd aangevoerd
door 't stoomharingschip ,jLouis Groen",
behoorende aan de Naamlooze Vennoot
schap Nederlandsche ^toomvisscherij te
IJmuiden.
De directie |der Naaml. Venn» ontving
van H» M,. de Koningin een bedrag van
f 150 ter verdeeling onder de beman
ning van het schip', dat deze haring aan
bracht
De run de r-vl ees ch h ouwe r J Hl. de
Mol in Den Haag heeft zich met een
adres tot den minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel gewend, waarin hij,
er op wijzende, dat in Den Haag en
