=fc=
NO 1411.
Juni
DC Jt*tu'£aug
Ste Caicbelve ©oii/totil
Biir*?pu O U O E SlINdFIL 54, LEIDEN#
I rite re Telefoon 035 Postbus 6
DIT BI.AD VKRSCHI|N1 ELKEN DAO UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 0 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.3® ptr kwartaal. Franco
per post /1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2*/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 6 cent
Donderdag
4
1014,
De M)VERTENT1EPRIJS bedraagi van I—II regels a75, elite regel meer 15cent
ingezonden mededeeltngen van I5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentlëngevraagde betrekking m. huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-idvertentlën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen i—5 regels 50 cent Iedere regel meer 10 tent
Ze laten me praten.
Dat moet wel de indruk zijn, die de
vrijzinnige candidaat voor Katwijk, mr.
De Jong, bij het afsteken van zijn eer
ste speech, gisteravond te Noordwijik,
heeft gekregen.
Zelfs een verslaggever van de „Nieuwe
Courant", die er vol enthousiasme voor
uit Den Haag was gekomen, kon niet
anders getuigen, dan dat er „eenig" ap-
jplaus na de rede kwam» „Eenig" applau^!
De geestverwanten van imr. De Jong wa
ren niet in zeer grooten getale aanwe
zig; ze hebben hem laten praten. Laten
praten oven.,,.., ja, over wat? Eigenlijk
voornamelijk over Idle verschrikkelijke on
rechtvaardigheid van de rechterzijde, die,
als zij :a!an het bewind is, .alle baantjes
voor zich zelf houdt Kom, mr. De Jong,
die beschuldiging is niet alleen valsch,
maar, tengevolge van het vele gebruik,
zoo duf en saai, dat u heusch de kiezers
van het Katwijksche district beleedigt,
als ge poogt ze zoo iets op den moiuw
te spelden. Hebt gij dan misschien per
soonlijke ondervindingen van de inhalig
heid en onverdraagzaamheid van die
rechtsche menschen? Dat zal wel niet.
Maar kom dan niet aan met die alge-
imeene beschuldiging, die al wel duizend-
zendmaal uit den treure is weerlegd* Ga
Imiet wat anders den boer op. Als gij
zoo doorgaat, zullen polk wij doen even
als uw geestverwanten en u maar laten
praten. Schaden zal het niet, althans niet
veel. Onze rechtsche mannen blijven na
tuurlijk van uw vergaderingen weg, en,
zooals te Noordwijk is gebleken, de link-
sche ook al.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
!Z}e Boptwerkerswet.
Een geheelen dag heeft de Kamer be
steed aan art. 1 van de Stuwadoorswet}.
Dit artikel! bevat de omschrijving van
„Stuwadoorsarbeid". Van de ingediende
amendementen was het voornaamste dat
van de heeren Spiekman c.s. De voorstel
lers beoogden, te voorkomen, dat havenJ
arbeiders, die voor een stuwadoor werk
verrichten in een pakhuis of een opslag
plaats, voor fiet verrichten van dien ar-i
beid niet onder de Stuwadoorswet zou-l
dien zijn te brengen*
Ten slotte echter werd hat amende-1
ment ingetrokken, nadat minister Treub
de omschrijving in het artikel zoo had
gewijzigd, dat 't niet alleen omvatte het
verwerken der goederen op de kade,
maar ook! die „in zich daar bevindende
pakhuizen of opslagplaatsen". Zich daar
bevindende om te doen uitkomen dat
het verwerken ,van goederen in verwij
derde pakhuizen geen stuwadoorsarbeid
meer is. Die pakhuisarbeid moet dan
echter ook verricht zijn' „in rechtstreeksch
verband" met het laden en lossen. Aan-
vankelijk stond er „in o ogenblik kei ijk
verband" en de heer Spiekman wilde
het woord „©ogenblikkelijk schrappen,
maar trok ook idit deel van zijn amende
ment in toen de Minister door de ver-
FEUILLETON.
ns) MAGNA.
Magna wees met lachenden blik deze
aanklacht af met lachenden blik, want
tot haar onuitsprekelijke vreugde gevoel
de zij', dat bij Dornick ieder spoor van
afgekeerdheid en wrevel ejgens de Kerk
geweken scheen. Hij schepte blijkbaar
ook behagen in het leven en streven der
nicht, wier, bij alle geestdrift, kalm, za
kelijk optreden vaak aan hem herinnerde
en op hun verwantschap wees.
Vaak doorgloeide Magna een innige
vreugde, als zij geloofde hem het doel
te zien naderen, dat zij altijd zoo gaarne
door hem had bereikt gezien* Hjijl ver
lengde toch zijn oponthoud hier meer en
meer en bracht zelf naar hij zeilde
omdat hij familie was van de overste
een bezoek aan idlen Bisschop.
Op zekeren morgen reikte hij Magna
een courant over, waarin zij tot haar
groote verbazing het Ibericht las van het
aftreden van den Pruisischen minister van
eeredienst, die de voornaamste drijtver
van Iden anti-kerkelijlken strijd was ge
weest. Magna vertrouwde haar oogen
niet en keek vragend' naar haar man op.,
om wiens lippen het eigenaardig ironisch
lachje zweefde.
vanging v,an dit woord door «.„recht
streeksch" had aangegeven dat de pak->
huisarbeid niet terstond na het Ipssen
behoefde te geschieden.
Vervolgens werden de amendementen
van 3en heer Niestrasz behandeld, waar
van er drie werden ingetrokken en een
van ondergeschikt belang door den mi
nister werd overgenomen.
De Inkomstenbelasting is tmet 58. tegen
12 stemmen aangenomen. De tegenstem
mers .waren H Katholieken (de heeren
Bongaerts, Van Vuuren, De WSjkerslboth,
Beckers, Bogaarts, Arts en Van Vlijmen)
en 5 anti-revoldtionnairen .(de heeren
Brurnmelkamp, Ver Loren, .Diuymaer van
Twist, Van der Voort yan Zijp en Scheu-i
rer).
BU HEN LAND.
ALUEiYiLfciN UVLKZiCflT.
Het vergaan van de „Empress of
Ireland
Thans is officieel vastgesteld, dat bij
de ramp van dit stoomschip H023 men
schen zijn omgekomen.
Omtrent de oorzaken van het gjruwel'ijk
ongeluk zal nu een officieel onderzoek
licht moeten geven. Die .verklaringen van
den gezagvoerder van de „Empress" en
van dien van de.„Storstad" loopen zo©
zeer uiteen, idat eerst zujlk een uitvoerig
en nauwgezet onderzoek die tegenstrijd
digheden zal kunnen oplossen. Het offi-
cieele onderzoek zal op 9 Juni te Quebec
beginnen en de enquete-commissie is
reeds samengesteld. Zij T>estaat uit de
heeren Sir Adolph iRouthier, admiralty
judge te 'Quebec en Ezekiell Mc Leod,
rechter in cj'e Admiralty Court Van New-
Brunswick, terwijl van wege den Brift-
schen Board of Trade lord .Mersey als
lid der commissie is benoemd. Men zal
zich herinneren, dat lord Mersey ook
de leider was van het onderzoek in zake
de ramp .van de „Titanic".
Terwijfl uit de eerste telegrammen kon
worden opgemaakt, dat de „Storstad"'
van Quebec was vertrokken en dus in
gelijke richting voer ah de „Empress"»
blijkt nu echter dat de „Storstad"! op
weg was naar Quebec. Dat geeft dusi
zeker een gemakkelijker verklaring van
da botsing.
Er komen zooalk te begrijpen is, nog
Voortdurend tegenstrijdige 'berichten om
trent de bijzonderheden van de aanvaring
en hetgeen daarop volgde. Men dient
hierbij in het oog te houden, dat hest
ongeluk geschiedde in den mist en in
den .nacht, dus in absolute duisternis,
terwijl! bovendien de lichten van de „Em
press of Ireland" door het instroomend'e
water, dat de dynamo bereikte, werden
gedoofd. In deze omstandigheden kan
het niet verwonderen, dat de verhalen
der geredden verward zijln, en het is
zeker het verstandigst, niet in te gaan
op de verschillende beschuldigingen, die
van weerskanten worden geuit Trout-
wens, de Engéllsche bladen onthouden
zich er ook van uit nationaal gevoel de
schuld te werpen op het Noorsche schip.
Als Üe eerste steen wijkt, wordt
het gansche gewelf wankelend, sprak hij,
onrustig de kamer heen en weer loopend
Men moet Idle kalmte en energie bewon
deren, waarmede de DuitsChe Katholie
ken tot dusverre gestreden hebben. Het
volk heeft duidelijk begrepen waarom het
'gaat Ik had niet gedacht, dat er nog
zooveel kracht in den ouden bouw der
Kerk stakIk denk echter, dat wij ons
lieve vaderland den kamp nog maar voor
eerst alleen moesten laten uitvechten,
ging hij voort Bernard zal uw naam in
al de katholieke en volksvereenigingen
de Boerenbonden niet uitgezonderd
voldoende vertegenwoordigen. En
vooreerst ben ik u je huwelijksreis nog
schuldig; ik geloof, dat er ook hier ge
noeg schoons en belangwekkends te be
zichtigen valt Als ,gij 't met mij eens
zijt,. laten wij Dietrich hier zijn studiën
in een college voortzetten; vriend H.ell-
brinck zal er wel een naar uw zin aanr
iwijzen. Een paar jaar toeven in het
buitenland schaden niet; integendeel. In-
tusschen reizen wij hier naar believen
rond. Uw wensch is het toch altijd ge
weest, wat meer van de wereld te zien*
Magna larïite hem dankbaar toe. En
toch ondervond zij een kleine ontgooche
ling. Had zij wat anders van haar op
onthoud hier verwacht; had het begin
van zijn woorden vergeefs haar hart zoo
Of de verklaring van den Noorschen
kapitein Haldung, dat de „Empress"1 zoo
slecht koers hield, welliciht aan het Noor
sche nationaliteitsgevoel, dat den Iandsd
man wil vrijpleiten, meet worden toege
schreven
Het onderzoek zal' dit nu wel toon en.
D,e verwarring in
Mexico
wordt hoe langer hoe grooter. Te Vera
Cruz Zijb duizenden vluchtelingen ,uit
Saltilles aangekomen. Te San Lui9 Po-
tosi heerscht hongersnood en is er ge
brek aan water. Intusschen zet Villa de
reeks Zijner wandaden voort; twee aan
voerders van ongeregelde troepen zijn
op1 zijn bevel idood geschoten*
Te Santa Julia zijn zeven leer
lingen van de landbouwschool in de
hoofdstad, jongens van 15 tot 17 jaren,
vermoedelijk in verband met een werke
lijk of vermeenden aanslag op Jiuerta
doodgeschoten. Deze executie heeft in
Mexico groote opgewondenheid veroor
zaakt.
De vertegenwoordigers van Engeland,
Nederland en de Vereepigde Staten
hebben nota's gewisseld inzake de over
eenkomst om het bezit en de concessies
van eigenaren van petroleumondernemin-
§flen i n iMexico te beschermen. Engeland,
Frankrijk en de Ver* Staten zullen .een
dergelijke oveïeenkomst; aangaan t'fln aan
zien van mijhondernemingen in geheel
Mexico, welker eigenaren tengevolge van
de huidige toestanden het land hebben
moeten verlaten.
De internationale commissie van toe
zicht betreffende
Albanië
heeft een brief van dei opstandelingen
ontvangen, waarin Zij verklaren zich te
.verwonderen over de aankomst der Ma-
lissoren te iDurazzo. De commissie heeft
de mogelijke gevolgen van de ontsche
ping der Mal'issoren eri de wijze waarop
zij hun opdracht vervullen overwogen.
De president der commissie heeft met
'den Mbret een onderhoud gehad, en nu
zal de commissie zich naar Sjak begeven,
oni met de opstandelingen, die Kroja
bezet hebben, overleg te plegen.
De hofmaarschalk von Trotha heeft
zich in een Interview aan de „Kreuz.
ZJg." zeer scherp uitgelaten over de
schuld van Ejssad pasja. Hij zeide 'dat
deze niet alleen bijl de aanwerving der
militie zeer lauw was Je werk gegaan,
maar ook Idle vijlt Turksehe officieren had
ontvangen, die thans de opstandelingen
aanvoeren, terwijl hij tegenover den vorst
loochende, dat zij zich te Durazzo be
vonden*
Hij had in den nacht met muildieren
geschut naar Tirana lkten zenden, waf
hjj tegenover den vorst eveneens' ontken
de, terwijl Zijn eigen personeel voor de
verzending zorgde en zeide, dat het ge-^
schiedde op last van den minister van
Oorlog. Ook was bewezen, dat hij met
een leider van de opstandelingen Ari
Fikmet herhaaldelijk in een landhuis
dicht bij Durazzo had geoonfereerd.
Von Trotha had het daarna over de
uitmuntende leiding van de Nederland-I
döen kloppen. Al haar geluk zou zij er
voor over hebben, als voor hem het uur
der volledige bekeering sloeg.
Lm
[Wieder waren jaren voorbijgegaan.
;Hiet jaar 1882. bevond zich nog in de
eerste maanden* De lentetijd deed zich
vriendelijk voor en niet alleen in de na
tuur, ook in ide jpoli^tiek klaarde het oip.
De Katholieken van Duitsahland' adem
den na den langen strip eenigs'zins vrijer.
JH;et stukje blauwe hemel, dat sinds ,1877
zich voor hen getoond had, was nog wel
vaak door wolken verduisterd geworden*
maar had toch langzamerhand aan stand
vastigheid gewonnen en had hen reeds
eenige schoone dagen gebracht
Reeds in Februari was er gr<
vreugde in Bruckhoven geweest, want
de jarenheugende bisschopszetel was ein
delijk weder bezet geworden en ook nog
eenige andere bisdommen hadden hun
herder wedergekregen.
In de laatste parlementaire verwikke
lingen toonde zich een verblijdende wen-
Idling ,ten beste en een dier rijkste aan
gevolgen had zich juist dezer dagen voor-
sche officieren. Hij vond den toestand
thans wet niet rooskleurig, miaar er was)
alle reden tot goede hoop. i
Uit andere verklaringen van von Tro-i
tha moet weer blijken, dat de Italiaan-i
sche gezant een eigen politiek heeft ge
voerd in Albanië.
GEMENGD.
President Poincaré heeft een onder
houd gehad met Léon Bourgeois en
daarna met Viviani, en heeft den laatste
verzocht een nieuw kabinet te vor
men* Viviani zal heden zip besluit mede-
deelen*
iDe Servische koning heeft het o n t-
slag, dat het kabinet gevraagd heeft,
v e r 1 e e n idL De voorzitter van de Skoiep-
sjtina is, om over den parlementairen
toestand geraadpleegd te worden, ten
paleize ontboden*
Het Deensche Landsting heeft gis
teren beraadslaagd over het bij beide
Kamers door de regeeringsmeerderheid
ingediende voorstel om een nieuwe
kieswet in te voeren, en dat miet 33
tegen 31 stemmen aangenomen. Na
mens de conservatieven verklaarde Piper,
de leider der rechterzijde, dat de conser
vatieven de verantwoordelijkheid voor het
wetworden van het voorgestelde ontr
werpj-kieswet niet willen dragen en de
zaal zullen verlaten, telkens als het aan
de orde komt. Daarop verlieten de con
servatieven Ide zaaL Het ontwerp wierd
vervolgens, eenigszins gewijzigd, met 33
stemmen goedgekeurd (33 afgevaardig
den ^raren afwezig). De president con
stateerde echter, dat het Landsting niet
bevoegd was (besluiten te nemen, omdat
daarvoor de tegenwoordigheid van meer
dan de helft der 66 afgevaardigden een
yereisidhte is*
iDe Oostenrijksche regeering heeft
het Huis van Afgevaardigden de voor-
loopige begrooting over 191415 toe
gezonden. De uitgaven en inkomsten
worden geraamd op 3V2 millioen kronen.
Voor spoorwegaanleg is 120 millioen uit
getrokken, voor leger en vloot 1028 mil
lioen (deze kredieten zijn reeds door de
delegaties goedgekeurd), 75 millioen voor
dlelgdng van vlottende staatsschuld.
i Bij gelegenheid van den verjaardag
van den Griekschen koning is een natio
nale inschrijving geopend! voor een
dreadnought. Er is reeds voor 30
millioen frs* ingeschreven.
Naar de „Politische Correspondenz"
uit betrouwbare bron verneemt, zijn tot
dusverre 8000 Mohammedanen uit nieuw
Montenegro naar fljurkije, .Tripoli len Syrië
uitgeweken en duurt de landverhui
zing, die te wijten is aan onderdrukking
door de christelijke bevolking, nog voort.
ii Volgens een telegram uit Montreal
aan de „Times" denkt men daar, dat het
zeer goed mogelijk iS'de „Empress of
Ireland" te lichten. Bij laag water is
Jiet dek slechts negen vadem onder den
waterspiegel en idle waarde van het schip
as groot genoeg om pogingen te doen
het te behouden. In verzekeringskringen
te Londen twijfelt men echter aan 'f wel
slagen van zulke pogingen.
De Turksche sultan deed aan den
Een weerschijn van die verblijdende
gebeurtenis lachtte ook wel op het aan
gezicht der vrouw, die, uit den tuin van
Dultschen gezant, Fhr. v„ Wiangenheim,
600 Turksche ponden overhandigen
ten behoeve van de nagelaten betrek
kingen der matrozen van den kruiser
„Goeben", die bij het blusschen van den
brand' in de Taschkischlakazerne zoo
zwaar gewond werden, dat zij overleden
zijn.
„Feld'haus" tredend, het knarsende hek
nog geopend hield om vier jongens door
te laten, die allen groote papieren zakken
in ide kleine handen droegen.
r— Kinderen, loopt vooruit, zeide zij
opgewekt, en als het je mogelijk is, zoek
dan niet iedere plas op, dien ge tegen
komt De weg is hier zoo schoon ge
worden, dat het spoedig net een parketr
vloer zal zijin, ging zij1 welgemoed1 voort
terwijl haar blik met welgevallen op den
nieuw aangelegden weg rustte. Papa zal
zich vanavond, als hij van Berlijn komt,
wel verwonderen, hoe schoon de weg
geworden is en hoe spoedig wijl dien
klaar hebben gekregen, zoo wendde zij
zich tot haar oudste, een reeds verstandig
er uitzienden kleinen man, wiens stemmig
gezicht en ernstige oogen aardig aan zijn
vader herinnerden. Grootpapa en groot
mama zoulden niet hebben kunnen komen
als de weg niet goed in orde was ge
bracht Al idie jaren is er zeker niets
aan gedaan.
Mama, bederven Magnus en Josi
hun schoenen niet, als zij voortdurend op
'die groote steenen loopen? vroeg de
toekomstige huisheer, terwijl hij' naar zijn
broers keek, diie natuurlijk juist loopen
gingen, waar z;i| niet moesten.
Steenen, niets dan steenen, klaagde
d'e kleinste, die juist gevallen was en zijn
handjes klagend bekeek. Een akelige
BINNENLAND.
Katwijk.
De „Tijd" schrijft naar aanleiding van
Ide besluiten der R* K. Centrale Kiesver-
eeniging Katwijk-Leiderdorp o. m,.
De houjding der ,R|. K. Centrale Kiesr
vereenjging in het district Katvvijk is ver
boven onzen lof verheven. Hier is groote
Roomsche kracht maar die zich toont
door inhouding. Herhaaldelijk kon men
in verschillende vijandige bladen lezen,
hoe gaarne men een anderen uitslag had
gezien* Als gieren had men zeker op het
aas aangevallen, wanneer de christelijke
partijen op elkaar hadden losgeslagen
en elkaar hadden gehavend.
Chr. Sociaal Congres.
'Het bureau van het Chr. £ociaal Con
gres, "dat dezen zomer zal worden ge
houden, bestaat uit de heeren: dr.. A.
Kuyper, voorzitter; ldis*: Talma en jdr. De
Visser, ondervoorzitters; Van der Voort
van Zijp en Snoeck Henkemans, secreta
rissen, en Wj. Hovy, penningmeester*
Schaper op Fransche klompen.
'In de Kamerzitting van 29 Mei 1.1.
beeft d'e socialist Schaper het Fransche
woord' sabotage te pias gebracht.
[Met een vastberadenheid, die aan
onwetenidheid ontleend schijnt, heeft hij
omtrent d'at raadselachtige woord de
volgende taalkundige les gegeven„Sabot
beteekent klomp, dus sabotage plegen
is: met klompen over iets heen loopen."
Nu wil echter het ongeluk, dat het
woord „sabot" nog een heele reeks
andere beteekenissen heeft, o.a. aan
verschillende ambachten ontleend* Zoodat
de Franschen zelf nog niet erin geslaagd
zijn een aannemelijke afleiding aan te
wijzen voor dezen term van socialisti
sche vinding.
Mocht de heer (Schaper zich dus aan
melden met zijn nieuwe vondst bij de
Fransche academie, id'an zou hem spot
tend' geantwoord worden: „je te vois
venir avec tes gros sabots". (Geld,.)
Een onderwijzer voor prinses Juliana.
De „Standaard" meldt:
Naar wij vernemen, heeft H. M. de
Koningin an den heer Ligthart, het be
kende Haagsche s.choolhoofd, het geven
van het onderwijs1 opgedragen, dat Prin-1
ses, Juliana eerlang zal hebben te ontJ
vangen. De heer Ligthart moet die ver-*
eerende opdracht hebben (aanvaard ein het
Gemeentebestuur, voor hetwelk de op
dracht eveneens een eer is» heeft, als!
we wel zijln ingelicht, hem het noodige
verlof gegeven om zijn functie als hoofd1-}
onderwijzer te gellijker tijd te blijtvön
waarnemen. De positie Van den grooten
paedagoog was trouwens, toch reeds een
weg..., doet altijd zeer.
Zoo oefende hij kritiek over de door
zijln moeder bewonderden aanleg.
p— "Denk je, idat men zonder steenen
wegen kan aanleggen? antwoordde zij
goedgeluimd, den kleine vast bijl den arm
nemend en rustig voortgaande* ,H,et voet
pad hier is goed, zeer goed.
Gravin Tiny was een echte landelijke
heerscheres geworden sinds zij zich ge
heel nu reeds sinds eenige jaren
op .„Feldhaus" gevestigd had. Bij' de
toenemende familie was het verblijf in
Berlijn haar te lastig en kostbaar gewor
den. De langdurige scheidingen van haar
echtgenoot waren haar wel een groot offer,
doch deze schree fzij maar op rekening
van de goede zaak. Hiervoor was trou
wens haar belangstelling niet afgenomen;
slechts streed nu haar man den kamp
voor de ideale goederen, terwijl zij zich'
meer bezighield niet de huiselijke aaiv
gelegenheden* Hiet was ook zoo schoon,
voor de zijnen te zorgen!
Terwijl haar blik nu zoo vol wélge
vallen op haar kroost rustte, moest zij
onwillekeurig den dag gedenken, waarop
zijvóór zestien Jaren laiigs d'enzelfden
weg was geLomén en haar toen deze
streek zoo onsympathiek, zoo leelijjk was
voorgekomen.
(Worth