Woensdag
3
BUITENLAND.
BINNENLAND.
ce jaargang
No 1410.
e Ecicbdxe Sou^cmt
Hiirenii OIJOK HIMORL «4, LEIDEN.
Int. rc I eleloon OAS Rosthim 6
DIT Rl AD VFRSCHI|N1 HI KI N DAD UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
Oh ARt )NNI-MKNTSPI{||S r>i-ilra;»ui met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het Ol II.LUS I'RF.RRI) /.ONDAOSBLM) voor Leiden 9 cent per week
MO per kwartaal, bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Pranco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent, met OeTllustreerd Zondagsblad 5 cent
Juni
10(4;
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels t 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent tedere regel meer 10 cent
Dit nummer oestaat uit
TWEE bladen.
Dr. J. Th. de Visser.
Een typische figuur was deze predi
kant als Kamerlid!.
Vooreerst was zijn gelaat zoodanig,
dat men 't onmiddellijk onthouden kon:
Welgevulde trekken, (steeds in opgewekten
plooi, waarmede de .ronde, glinsterende
brilleglazen een optimistisch geheel vorm
den, dat een aangenamen indruk maakte.
Wanneer nu een spreker van links een
aanvallende rede hield, waarbij! dan nar
tuurlijk de rechtsche leiders het moesten
ontgelden, had de heer De Visser de
gewoonte, zich vlak tegenover dien rede
naar neer te zetten op een der stoelen
van het thans erg geanalyseerde vier
kantje. Met de armen op de leuning van
den averechts te zetten zetel zat hiji dan
zijjn aanvaller maar aan te staren, af en
toe eens knikkende en gestadig vertoo-
ïiend hetzcl dc blijmoedige gezicht, waar
in de brilleglazen twee vroolijk lichtende
venstertjes bleven, hoe fel de linker
woorden ook klonken.
7t Was uit de climax dezer woorden
.vel eens merkbaar, dat de onwillekeurig
kalm-uittartende houding van den Chris
tel ijk-, Histoiischen afgevaardigde op diens
tegenstander een irriteerenden indruk
miaakte. „Nu zeg 'ik 7t zoo stevig en"
nog trekt hiji er zich niets van aan%"
Van meer waarde intusschen dan deze
uiterlijkheden was de invloed, die van
den heer De Visser uitging, was de aan
dacht, waarmede naar zijn woorden werd
geluisterd!. Als hij zijn aanvaller van daai
straks ging beantwoorden, dan bleek
Steeds, dat hiji dezen stond en kon men
genieten van een oratorisch steekspel, dat
belangstellenden uit alle hoeken der Ka
mer deed sam-enstroomen. Forsch is het
stemgeluid van den heer De Visser niet,
maar hij1 was toch duidelijk te verstaan,
omdat men stil naar hem luisterde.
En zoo gaat idlus Katwijik een flinken
vertegenwoordiger naar 't Binnenhof zen
den* De onzen getroosten zich daarvoor
manmoedig een opoffering, maar 7t is
aan geen onwaardige besteed, 't Is een
man, met wien rekening moet gehouden
worden.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Pc Servische Skoepsjtina zou gisteren
b'eginnen met de tweede lezing van de
wetsontwerpen tot verlenging van den
militairen dienstplicht en tot het 'toes.taan
van buitengewone credieten voor het 11e-
g.er van 122 millioen dinars. Die zitting
werd echter verdaagd, omdat het kabinet
Pasjits den koning z!ijn
ontslag
had aangeboden. De koning heeft er met
leedwezen kennis van genomen en zich
zijn verdere beslissingen voorbehouden.
,Mi"ister Pasjits had vóór de defini
tieve goedkeuring der beide militaire ont-
Werpen de Skocsjtina willen ontbinden
en nieuwe verkiezingen uit willen schrij
ven, doch de koning zag dit ongaarne,
m wordt nu voor het feit van een mi-
iiisierscrisis gesteld.
Over fte
ministerscrisis
Et Frankrijk geen nieuws* Poincaré heeft
Me ministers verzocht Idle loopende zaken
af te doen, en zal de voorzitters van
Kamer en Senaat raadplegen.
Toen de ministers hun ontslag aanbo
den, drong Poincaré er nogmaals bij
Doumergue op aan, dat hij! zou blijven,
boumergue zeide, dat het besluit onher
roepelijk was. Poincaré dankte toen de
ministers voor hun flinke en hartelijke
'medewerking.
Daar Poincaré de buitenl'andsche ste
delijke vertegenwoordigers ontvangen
zal o. a. de burgemeesters van Amster-I
dam en Den Haag en verschillende an
dere audiënties moet verHeenen, zullen de
besprekingen over de oplossing der cri
sis wotde.i uitgesteld.
Omtrent
Albanië
wordt aan de Neue Freie Presse uit
Sl.oetari bericht, dat opstandige aan
hangers van Essad pasja Kroja hebben
ingenomen.
De mohammedaansche bevolking van
S'koetari werkt openlijk ten gunste van
samengaan met de opstandelingen. De
christelijke bevolking daarentegen is be
reid voor den vorst te strijden.
Essadi pasja moet idaar wonende aan
hangers bijl zich hebben ontboden en
dezen moeten ook bereid Zijn, hem1 in
Italië op te zoeken.
Naar 't zelfde blad uit Durazzo ver
neemt, vertrekt de internationale colmmis-
missie van toezicht morgen naar Sjak
om de onderhandelingen met de opstan
delingen te hervatten.
Er Zijn 800 Mal'issoren, Mirdieten en
katholieken uit Kosspwo met eenige mor»
hamedanen uit Alessio te Durazzo aange
komen. De vorst heeft hen ontvangen en
aan den min. van financiën opgedragen
de verdediging van Durazzo over te dra
gen. Ze gaven echter den wensch te
kennen tegen de opstandellnegn uit te
rukken. 1
In de stad is het druk maar ordelijk.
Carranza heeft zich te Chihuahua tot
voorl'oopig
President van Mexico
laten uitroepen. Tevens heeft hij zijn
hoofdstad maar Sal'tillo verlegd, van
waaruit h'ijl over betere verkeerswegen
naar Tampico beschikt.
Nu wordt beweerd dat Carranza thans
moeite doet om zonder de verplichting!
van een wapenstilstand op Zich te nemen,
ter bemiddelingsconferentie te Niagara
Falls vertegenwoordigd te Zijn, niet om
een vergelijk te bevorderen, maar om' 'het
tot stand komen ervan 'te vertragen, to|t
dat z'ijm troepen de Mexicaansche hoofd
stad hebben bezet.
De regeering te Washington zou die
poging ten zeerste begunstigen en zelfs
dreigen zich terug te trekken, als men
Carranza's afgevaardigden niet toelaat.
D|e bemiddellaars en met name <d'e B<ra-
zillaansche gezant te Washington, verzet
ten zich daartegen en vragen waarom1 de
regeering der V. S., die zooveel! invloed
blijkt te hebben op Carranza, hem niet
overreedt, in een wapenstilstand toe te
stemmen.
De kansen voor het wel's,lagen der
bemiddelling zijin door dit geharrewar
heel wat gedaald en volgens de „Times'7
verwacht men te Washington, dat zijl zal
mislukken en dat de regeering dan haar
taktiek van het „waakzaam wachten" zal
hervatten, totdat de opstandelingen Hu-
^rta hebben verdreven.
GEMENGD.'
De ex-president Roosevelt maakt
bekend, dat hiji de politiek van presi
dent ,Wiilson zal aanvallen en weder een
rol in de politiek van den staat New-York
wil spelen. Hij voegt aan zijn verklaring
toe, dat de tijd gekomen is om „schoon
maak* te houden".
Verscheidene kiezers uit het district
Mamets dat dén oud-minister Caillau,x
naar de Kamer heeft afgevaardigd
hebben een strafvervolging tegen
C a i 11 a u x ingesteld' wegens omlcooping
bij de verkiezing. Zij gronden hun aan
klacht op het feit, dat de burgemeester
van La Ferté, Bernard, een beslist aan
hanger van Caillaux, in een verkiezings
manifest heeft gewezen op ,de mieer dan
100.000 frsi. bedragende ondersteuningen,
•die het district, dank zij Caillaux, uit de
schatkist heeft ontvangen.
Er is een oproer uitgebroken te
Empodoche op Sicilië. De berichten lui
den steeds ernstiger. De zwavclpakhul-
zen zijln in brand gestoken en deze heeft
een vreeselijiken omvang aangenomen. De
geheele stad dreigt een prooi der vlam
men te worden. Brandweer, gendarmerie
en een bataljon infanterie zijn er 'heen
gezonden.
De Senaat te Washington heeft het
voorstel, om de slagschepen Idaho
en Mississippi aan een vreemjde mogend
heid1 (Griekenland) te verkoopen,
goedgekeurd en 'de opbrengst van den
verkoop bestemd voor den bouw van één
nieuw slagschip. Nog zoo'n slechte han
del niet!
Een hedge brand in de automo
bielfabriek van Clement Bayard heeft
Zondag 200 automobielen vernield. De
schade bedraagt 800.000 frs. De brand
brak in een pakhuis uit en deelde zich
mede aan een afdeeling, waarin zich be
langrijke documenten bevinden, betrek
king hebbende op den automobielbouw.
De teekeningen zijn gered
Er is ingebroken in het leger
museum in den Dóme. des invalides te
Parijs* Uit glazen kasten zijn met edel
gesteenten bezette wapens en juweel en
van groote waarde gestolen.
Engelsche suffragettes hebben die
kerk te Wargrave, een prachtig gebouw
uit de 17de eeuw, in brand gestoken^
Niettegenstaande de brandweer dadelijk
ter plaatse was, brandde die kerk ge
heel uit
De vrouwen der „Afrikaanders" te
Zoutpansberg en Boekveld hebben bijl
het Unie-parlement van Zuid-Afrika een
protest ingediend tegen het vrou
wenkiesrecht 3n het protest wordt
gezegdi, dat de vrouwen van de Boeren
het kiesrecht niet begeeren en er geen
gebruik van zullen maken, indien het
haar wordt opgedrongen. De mannen
zijln het meest geschikt om idle wetten te
maken en het land te besturen, boven
dien achten de vrouwen van Zoutpans
berg het vrouwenkiesrecht in strijd met
den Bijbel. Zou men de Engelsche suf
fragettes niet eens een tijd'je te Zpuib-
pansberg kunnen laten logeeren?
Dinsidagmiddag is brand uitge
broken in een schacht van de Lydia-
kolenmijnen der Zuid-Russische Dniepr-
metaalfabrieken. ,'Hiet geheele personeel
dier brandende schacht, in het geheel
420 man, heeft zich idpor een naast ge
legen schacht kunnen redden.
Katwijk.
Het aantal kiezers Èvoor de Tweede
Kamer in het district .Katwijk bedraagt
10.503, tegen 10.379 in 1913..
De liberalen (het vörig jaar brachten
Zij op hun candidaat, mr. Kielstra, 1158
stemmen uit; baron Van Wassenaar
kreeg er toen 6663) zullen niet stil zit
ten. Op verschillende plaatsen in dit dis
trict zal hun candidaat mr. De Jong, als
spreker optreden. - -
lNed. R. K. Tabató&ewerkersbond.
In den Nijmeegschen R. K. Volksbond
werd tweeden Pinksterdag de jaarver
gadering van bovengenoemd en bond ge
houden. 's Morgens om (11 uur opende |de
voorzitter, de heer J. Kok uit Woensel
de vergadering, en .heette allen welkom
in het bijzonder den Eerw. Adviseur,
den Eerw. heer Gerris, uit Tilburg.
Spr. herinneerde aan het vele goede
op sociaal gebied, door den 'Bond in 't
afgeloopen jaar bereikt en wees vooral
op de actie, in het belang van betere
loon en arbeidsvoorwaarden gevoerd.
De Bond gaat goed vooruit en telt
reeds 4626 leden.
Het jaarverslag werd goedgekeurd.
Uit het financieel verslag bleek dat
de bond er geldelijk gunstig voorstaat.
Medegedeeld werd dat 51 van de 53
afd. vertegenwoordigd waren, waaronder
ook eenige meisjesafdeelingen. Bij de
verkiezing van een derden gesalarieer-
den beambte van den Bond werd be
noemd de heer Jac. Geemen, uit Den
Bosch met 68 stemmen. De heer Th.
v. d. Krieken uit Eindhoven kreeg 48 st.
Tot leden van het hoofdbestuur wer
den gekozen de heer Geemen uit Den
Bosch en van Lier uit Eindhoven, 1de hee-
ren Gregoire en De Vries vielen uit als
bestuursleden.
De Eerw. adviseur wees in zijn toe
spraak op het nut en de inoodzakelijkheid
om de vruchten en de goede resulaten
der Kath. vakorganisatie in breeder krin
gen bekend te maken. Hij spoorde aan
steeds eendrachtig te blijven in de R. K.
vakorganisatie, trouw aan Paus en bis
schoppen. ,1
Verschillende voorstellen werden ver
volgens behandeld.
De afdeelingen Alkmaar, Gouda en
den Bosch stelden voor het vakblad we
kelijks te doen verschijnen.
Het hoofdbestuur verklaarde finan
cieel bezwaar te hebben tegen deze voor
stellen en nam het amendement-Val--
kenswaard over om het orgaan geregeld
iedere twee weken te doen verschijnen.
De geheele vergadering ging met de
zienswijze van het bestuur mede.
Naar aanleiding van .eenige afdeelings-
voorstellen om een ondersteuningsfonds
bij overlijden op te richten, werd be
sloten het hoofdbestuur op te dragen op
een volgende jaarvergadering met een
afgerond voorstel te komen.
Wegens gebrek aan tijd werden een
aantal punten der agenda tot een vol
gende jaarvergadering uitgesteld.
Behandeld werd nog het voorstel van
het hoofdbestuur om de achtste vrijwil
lige contributie 'en uitkeeringsklasse te
doen vervallen, daar van deze klasse
hoegenaamd geen gebruik meer gemaakt
wordt.
Het voorstel van het hoofdbestuur, ge
amendeerd door Valkenswaard, om die
leden, welke op 31 Maart 1914 bijdroe
gen voor de achtste klasse, in die klasse
te laten, werd goedgekeurd.
De arbitragecommissie kreeg een ho
norarium van f 2Ö0, het fonds voor her
wonnen levenskracht kreeg f 50. Daarna
sloot de voorzitter de vergadering.
Vereenlging tot het bevorderen van
de beoefening der wetenschap onder
de Katholieken in Nederland.
Verleden week Zaterdag en Zondag
vergaderden te Nijmegen de afdeelingen
van bovengenoemde vereeniging.
De Rechtsgeleerde Afdeeling koos, tot
haar voorzitter Prof. Mr. A. AlH. Struy-i
eken en hield met de Geneeskuindig(e
Afdeeling een gemeenschappelijke verga
dering, waarin de heer R. N. M. Eijkel'
over Artsenmonopol'ie en vrije uitoefe
ning der geneeskunst en dr. A. C. AC
Hoffman over Christian Science sprak.
In de Geneeskundige Afdeeling handelde
de heer A. H. M. E(., Lomimen oivfer
„Cuti reactie bij syphilis (Luctin reactie
van Noguchi) en dr. A. van Bal'en over
Tuberculine en Anaphylaxis.
De Wis- en Natuurkundige Afdeeling
hoorde Prof. G. J. van Swaay spreken
over „Iets over electriciteitsvoorziening
in Nederland", den heer L. B(. Huijlgen
over „Het moderne ventil'atie-vraagstuk
uit hygiënisch en technisch oogpunt" en
den heer F. Bi. J. ML Moubis over „Eeni-I
ge wetenswaardigheden over de gevol
gen der Maasmondwerken".
De Letterkundige Afdeeling koos tot
haar voorzitter den heer J. F. M. Sterck
als sprekers traden op dr. (E. Haslinghuisi
en dr. Gerard Brom eerstgenoemde had
tot onderwerp gekozen„,Aari Litur
gie ontleende woorden in den JaalM
schat", laatstgenoemde: „Hoe komen de
bewoners van het pauselijk Rome ^aan
hun slechten naam
De al'gemeene vergadering werd te
Berg en Dal geopend met een rede van
den voorzitter, Mr. A. P. L. Nellissen,
waarin hiji na een 'kort woord van hulde
aan de afgetreden voorzitter en secre-i
taris, Prof. dr. C. Hi. H. Sproinck en
Prof. Mr. A. Hk ,H. Struycken, wees op
de wijze, waarop de vereeniging tot dus
ver gewerkt had aan het bereiken van
haar doel„het bevorderen van den we-
tenschappellijiken arbeid van onze katho
lieke mannen in het open veld' 'der we-J
tenschap in de vrije maatschappij te mid-»
den van het maatschappelijk leven"!. Meer
in het bijzonder vestigde hij de aandacht
op het verschenen eerste deel' van Pater
van Ginneken's handboek der Nedcrl'and-
sche Taal1 en op de pogingen van alle
zijden aangewend om den nieuw benoem
den Staatsraad geheel of ten deele als)
hooglleeraar aan de Amsterdamsche Uni
versiteit te behouden. Hij sprak over het
voordeel', dat deze vereeniging boven an
dere wetenschappelijke vereenigingeil
aanbiedt, doordat zij, uit verschillende
Afdeelingen samengesteld, een vraagstuk
van verschillende Zijden Kan belichten.
Zulk een vraagstuk, bijzonder „u(p to date'\
is: „Mag in Nederland lijkverbranding
worden toegelaten, en, zoo ja, onder welke
voorwaarden?" Hij spoorde de Letter
kundige Afdeeling aan dit onderwerp
historisch te betichten, de Medische te
onderzoeken lo. of onze tegenwoordige
wijlze van begraven gevaar oplevert voor
de openbare gezondheid en 2o. in saE
men'weriring met de natuurkundige of
niet de lijkverbranding een groot gevaar
oplevert voor het onontdekt blijk en van
gepleegde misdrijven en hoe daaraan kan
worden tegemoet gekomen. Ten slotte
wees hij op de verschillende vragen, die
hier door de juridische afdeeling behaa
ren opgelost te worden op het gebied
van Katholiek Kerkenrecht en van het
privaat en het' publiek recht. Ten einde
het groote gewicht van al' deze yragen
in het licht te doen treden, werd de
aandacht gevestigd op de strafzaak van
Karl Hopf, in Januari van dit jaar voor
het Schwurgericht te Frankfort a. Main
behandeld. 1
Na afdoening van eenige huishoude
lijke zaken vroeg dr. J. van Gils het
woord om de R. K. Schoolvereniging,
„Onze Mijnstreek" in den moreelen en
financieelen steun der leden aan te be
velen.
Ten slotte hield Prof. Alph. Steger
een met groote belangstelling gevolgde
rede over „Radioactiviteit en transmuta
tie van elementen" met demonstratie,
waarvoor hij bij monde van den voorzit
ter den dank der vergadering had in ont-l
vangst te nemen.
Na afloop der vergadering bezochten
sommige leden Dekkerswald, anderen de
Heiligelandstichting, weer anderen het
Valkhof te Nijmegen, bij welke laatste
tocht de directeur van gemeentewerken
J. J. W;eve zijn hooggewaardeerde voor-t
lichting gaf.
Een opgewekte gemeenschappelijke
maaltijd was het slot dezer drukbezochte
vergadering.
R. K. Bijzondere Onderwijzers.
Te Haarlem vergaderde gisteren de
Diocesane Vereeniging van R. K. Bijlz^
Onderwijzers in het bisdom Haarlem.,
onder voorzitterschap van den heer F, A.
Morel, te Amsterdam* i
Namens de afd Haarlem werden be
stuur en afgevaardigden begroet bijl
monde van den heer Spellen, die hen
uitnoodigde tot een uitstapje naar Dui-
nendaaL
Besloten werd de volgende vergadering
te houden op den derden Pinksterdag
te 's G raven h age.
De Rekening en verantwoording van
den penningmeester werd in orde be
vonden; ze sloot met een voordeelig
saldo van f515,25.
Uit het verslag van het ondersteunings
fonds bleek, dat gesteund werden vijf
leden. Het saldo bedroeg f858, dat zal
strekken tot versterking van het stam
kapitaal.
Medegedeeld werd, dat het aantal do
nateurs was teruggeloopen tot 26.
Tot lid van het bestuur werd gekozen
de heer J. Boers*
Ten slotte werd tot bestuurslid der
sectie |B| gekozen idle heer J. Th. Kloos
terman te Haartenii.
Staatsraad Struycken.
De juridische faculteit van het Amster-
damsche Studentencorps heeft, naar het
„HblcL" meldt, het initiatief genomen tot
het zenden van een adres aan liet college
van curatoren der gemeente-universiteit,
waarin ide wensch el ijkheid wordt uitge
sproken, (dat iprofl. (Struij|cken, ondanks zijn
lidmaatschap van den Raad van State,
op een of andere wijlze aan de universi
teit verbonden blijft Aan curatoren wordt
verzocht, voorstellen ten -deze aan den
gemeenteraad te doen. Net adres is reeds
door een zeer groot aantal studenten in
d'e rechtsgeleerdheid geteekend*
Rapporteurs Tweede Kamer.
Door id!e afdeelingen der Tweede Ka
mer zijn benoemd tot rapporteurs over:
1. het wetsontwerp tot wijziging van
de Octrooiwet 1910, het wetsontwerp
voor overlegging aan het Hpog Militair
Gerechtshof van dé notulen van het ver
handelde door de Krijgsraden in raad
kamer, enz. cnz.j idle liceren Rink, Boiir
jgaerts, v. $asse v(. IJsselt, v„ Velde
en Be urn er;
Z het wetsontwerp tot wijziging en
verhooging van het 2e hoofdstuk van de
begrooting van uitgaven van NedMndic.
over 1914 (hervorming korps inlandsche
schepelingen)het wetsontwerp voor het
geven van een renteloos voorschot voor
aanleg en exploitatie van een zijtak
Nieuwveen—iTer Aar (Papenveer), van
spoorweglijnen in de Haarlemmermeer
en omgeving, de heeren Fock, Bichon v.
IJssclmondc, De Meester, v. Vuuren en
Knobel;
3. idle raming der voor de Tweede
Kamer benood'igde uitgaven in 1915, de
heeren Dolk, Hjeeres, v. Vollenhoven, De
Monté Verloren en Roo"dhuyzen.
KORTE KRONIEK.
1Naar de „Asser Crt" verneemt,
heeft het lid van Ged. Staten der prov.
Drenthe, de heer W|. J,f Boelken te H,ooge
veen, met ingang van 1 Juli e.k. als zoo
danig bedankt* De heer Bioelken is sedert
19 Juni 1888 lid van Ged* Staten.
Bij de gisteren gehouden verkiezing
van een lid voor de Prov. Staten van
Drenthe (vac-jhr. mr* H G. van Holthe
tot Echten) zijn, naar de „Asser Crt."
meldt, candidaat gesteld 'de heeren K-
Brok te Rolde, O. Hoemderkeri te Roden
en G. J. Lunsingh Meijer te Assen,
De Romeinsche corresp. van het
„Ctr," schrijft::
Onder dagteekening van. ;7T,lMei 1914
is bij de bevoegde Kerkelijke Overheid
door Jhr. Mr. Ch* Ruys de Becren-
brouck, lid van de Tweede Kamer, eene
civiele rechtsvordering ingesteld tegen
den redacteur van het weekblad „Rome7',
naar aanleiding van eenige artikelen, in
dat weekblad verschenen in Januari en
Februari.