166) MAGNA.
BUITENLAND.
5e Jaargang
No 1404.
Bureau OUDE SIIMOEL. S4, LEIDEN.
Interc Telefoon 935 Postbus 6.
DIT Rl.AD VERSCHIJN! ELKEN DAÖ. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAQEN
Dt ABONNEMENTSPRIJS bedraagi met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het ÜKILLUS ruBEKI) ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaal, bij onze agenten lü cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post /1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2x/t cent, met OeTllustreerd Zondagsblad 5 cent
Dinsdag
26
Mei
10H.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regel» 0.T5, tikt regel meer ISctnt
Ingezonden mededeelingen van 15 regel# 1.50, elke regel meer 30 cent met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop an verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent. Iedere regel meer 10 cent
V Katwijk.
Ook onder de menschen wordt er dik
wijls op igeloerdom een lekkeren kluif te
veroveren, als men anderen er om ziet
Vechten.
Wat heeft men van links gevlast op
de oneenigheid der rechtsche partijen in
het Kamerdistrict Katwijlk teneinde uit
die oneenigheid een voordeeltje te kun
nen trekken.
;t Is mis gel'oopen voor de overzijide.
Vast staat nu, gelijk blijkt uit een en
hieronder gepubliceerd communique aan
de bij de R. K. Centrale Katwijk-Lei
derdorp aangesloten plaatselijke Kies
verenigingen, dat de drie rechtsche par
tijen geenstembusstrijd zullen voe
ren, maar zich zullen onderwerpen aanl
de uitspraak van de Commissie van Ac-
coord.
Wij laten hieronder bedoeld schrijven
in zijn geheel volgen.
i De IR. K. Centrale Kiesv. Kat-'
wijkLeiderdorp aan de bestu
ren der plaatselijke R. K. Kiesv.
M. JH.
Zondagmorgen lazen wij in de och
tendbladen, dat de candidaatstelling voor
de Tweede-Kamer-vacature bepaald is op
Dinsdag 2 Juni a.s,. Maandag daaropvol
gende heeft onmiddellijk leene bespreking
plaats gehad met den voorzitter van den
Algem. Bond van R. K. Kiesvereeniginj»
gen te Utrecht in „Nederland" ,te Utrecht
daarop volgde een conferentie van de
dagelijksche besturen der A. R., Chi4.
Hist, en R. K. Centrale Kiesy. en ten
slotte een telegrafisch bijeengeroepen
bestuursvergadering van uw R. K. Cer/-
trale Kiesv. Op die vergadering waren
van de twintig belanghebbende /Centra
le bestuursleden vijftien aanwezig. Lisse
en Hillegom, die elk nog twee centrale
bestuursleden hebben, doch niet tot hejt
Kamerdistrict behooren, waren tengevol
ge van de te korte tijdsruimte niejfc' op
geroepen.
Met algemeene stem'men is
besloten, dat de R. K. C e n t r afl e
Kiesv. in ons district een katho
lieken candidaat w i 1 s t e 11 e n. Liever
hadden wij dit besluit laten nemen door
de plaats, kiesy., maaf hiervoor is de
tijd te kort, en daar wij den geest van
onze kiezers kennen en overtuigd .zijh,
dat dit besluit door de overgroote meer
derheid van onze kiezers wordt gesteund,
hebben wij niet geaarzeld deze; verant
woordelijkheid op ons te nemen. Van
ons besluit is mededeeling gedaan aan
de commissie van accoord met verzoek
voor of op Woensdag 27 Mei aan ons
te willen mededeelen, aan welke der drie
rechtsche partijen het district wordt toe-J
gewezen.
Op de vorige algemeene vergadering
is door de afg. besloten, dat onze
kiesv^zichzalonderwerpenaati
de besluiten van bovengen oelm-
d c com m i s s, i e, waarin voor de kath.
zitting hebben rar. dr. Kooien en oi'rf.
baron Van Wlijlnbergen. Op de conferem
tie met de dagelijksche besturen der A.R.
en Chr.-Hist, Centrale Kiesylereenigiri-
FEUILLETON.
Ziek? vroeg de oude tante in op
gewondenheid Magna's hand vattend.
Arthur zeer ziek. Dan moet gij tot hem;
gaan, dan hoort de vrouw bij haar man.
De vrouw mag den man "niet alleen la
ten.
Tante., tante.. Clarisse, denk aan
alles, wat geschied is, fluisterde Magna
zich op de knielbank voor haar tante
nederzettend. H;ij zal... mij allerminst
willen zien.
De vrouw behoort bij den man,
herhaalde tante onverstoord. Wat zal ik
anders denken. Er valt niet anders te
doen, kind, ging zij ongeduldig voort.
Al was mijn man nog zoo ver weg ge
weest en hij was, ziek geworden, ik zou
tot hem gegaan zlijn.... Ach, ik weet wel,
dat niet alles bij u in 't reine is, daaraan
behoeft gij mij niet te herinneren, onder-*
brak zij een bemerking van Magna...).
Wlic Wat Gijl zoudt ,u vernederen. Wat
dom dat gezwets van trots;. De Heei)
veracht de hoogmoedigen, de nederigen
verheft hij1.... De Heer is ook beleedigd
geworden.... Gij moogt uw reis ook niet
uitstellen, ging zij meer èn meer opge
wonden voort, terwijl Magna, ineenge-
gen is op onze vraag ^geantwoord, dat
ook die partijen de bes 1 is;sin'g
in handen zullen stellen van d
commissie van accoord, en 'dat
hun kiesvereenigingen zich onvoorwaar
delijk zullen onderwerpen aan de uit
spraak dier commissie. Deze verklaring
i9 op schrift gebracht en ,door alle'aan-l
wezigen geteekend. Zoodra de beslissing
van de commissie van accoord bekend
is, zal deze met bekwamen spoed aan'de
plaats, kiesv. worden medegedeeld.
Namens het Centraal Bestuur,
I Dr. A. KERVEL, 2de voorz.
J. P. PAARDEKOOPER, secr.
Wlij vernemen nog? dat de Anti-Rev.
ds. Talma en de Chr.-Hist dr. De Visser
wenschen te s.tellen. De Kath. hebben
zich betreffende den persoon van den
candidaat nog niet uitgesproken.
V* Ze heeft afgedaan.
De „vage anti-clericale leuze" heeft
:3n.
't Is idr. ,B,os, wiens helder en onbe
vangen oordeel we meermalen prezen,,
die het zeide in de jaarvergadering van
den „Vrijzinnig-Democratischen Bond."
Sprekend over de onderwijscommissie,
Van wier arbeid hij de oplossing van
den schoolstrijd hoopt, zeide hij:
„Dit is zeker, wanneer haar arbeid
met succes wordt bekroond, clan zal|
dat voor de krachtige ontwikkeling
i van ons volk van groot belang wezen;
niet alleen, maar ook niet zonder in-»
vloed zijn voor de politieke verhouding
gen en voor de partijen. Er zullen
zich dan andere staatkundige groepee
ringen vormen.
i „Daarom is de vage anticle.ricale
leuze een leuze van het verleden ert
niet voor de toekomst." L
Dit is pm te onthouden, als b.v. prof.
Eerdmans c.s. weer met hun afgezaagd
anti-clericalisme komen.
Dr. Bos schroomt de oplossing der
schoolquaestie niet, waarbij dan natuur
lijk aan de minderheid volledig recht;
imoet geschieden, anders is 't geen op
lossing.
En de anti-clericale leuze verwerpt hij
daarbij.
Ze heeft afgedaan
ALGEMEEN OVERZICHT.
De toestand in Albanië
wordt hoe langer hoe moeilijker, nu er
hoog'e poli te k bij in 't spel komt. Italië
en Oostenrijk-,H;onganije zitten elkander
zoo'n beetje in 'het vaarwater, tenminste
ials men de tendentieuse berichten uit
Italiaansche bron vertrouwen mag. Itali-
aansche bladen spreken over het voorne
men van den vorst van Albanië om af te
treden; volgens de Tribuna hebben 'de
Mohammedaansche opstandelingen (dit ais
eisch gesteld!.
Volgens telegrammen uit iWleencn beeft
een en ander als volgt zich afgespeeld:
„De Idoor de opstandelingen bedreig
de bels in Tirana hadden zich tot den
doken, het gelaat in de handen .verbor-J
gen, daar zat en den zwaarstcn kamp
streed, dien een hart te sjtrijden kajni
hebben.
Hoe langer de tante sprak, hoe meer
haar trots in opstand kwam. Zij had haar
wee wel wild willen uitweenen.
Gij moogt je reis niet uitstellen,
zoo vatte de oude wat zachter hetf woord
weder op. Ik weet het, van kindsbeen
af, is hij een onverstandige zieke, die
niet innemen will Zijln moeder verwende
hem zoo en dat deugt niet.
Magna dacht na. De goede oude was
alzoo vergeten, wat tusschen haar en
haar echtgenoot lag, had voor al' wat
geschied was, geen oog meer. Zij had
haar woorden als het onbelangrijk praten
van een onhelderen geest wel willen af-
w.ijzen, maar was de beslistheid, waar
mede zij vrij van iederen invloed,,
sprak, niet veeleer een vingerwij
zing Gods, die haar het eenvoudig ware
goede toonde! Zou zij zoo eenvoudig
den weg van den plicht gaanzou zij
alle bitterheid, alle nevengedachten, alle
geleden krenkingen vergeten om slechts
hieraan te danken', dat Zij zijn vrouw,
I de door God met hem verbond echtge
noote was, wier plicht het was immer
aan zijn zijde wezen moest? „Wat God
verbonden heeft kan de wereld niet
scheiden", had zij zelf aan haar man ge
Mbret om hulp gewend en 'deize zqnd een
exeditie naar Tirana, die uit gewapende!"
gendarmen en nationalisten bestond, die
men van wapenen voorzien had Zij wer
den echter onderweg door de opstande
lingen verslagen, en een aantal van hen»
onder wie de Nederlandsche kapitein Sar,
werdl gevangen genomen. Vluchtelingen
brachten dit bericht naar Durazzo, enj
toen bekend werd, dat de .opstandelingen
genaderd waren tot een half uur afstand
van jd'e stad, brak een paniek uit. Men
vreesde, dat het tusschen hen en de uit
Skoetari aangekomen Malissoren tot ge
vechten zou komen, en vele vreemdelin
gen vluchtten naar de Oosten rijksche en
Italiaansche oorlogsschepen. Nu werd 'den
Vorst aangeraden, zich met zijn familie
in veiligheid te brengen. Ook werd ge
tracht de Malissoren te bewegen zich
naar de schepen te begeven, daar |d'e
opstandelingen sterker in aantal waren
en men een strijd met een confessioneel
karakter vermijden wildej. Die ALalissoffen
weigerden echter d'e bewaking van bet
Vorstelijk paleis op te geven. Zij ver
klaarden, (dajt zij paar Durazzo gekomen
waren om dat te beschermen. Eerst toen
men hun zei, dat de Vorst bereid was
zich met zijn familie naar een schip te
begeven, stemden ook, zij er in toe ge
bracht te worden naar een Oostenrijksch
oorlogschip, terwijl die Vorst zich met zijn
familie aan boord' van het Italiaansche
Oorlogschip „Misurata" begaf. In dep
namiddag verscheen aan boord van
(dit oorlogschip de Nederlandsche
kapitein Sar, die door de opstandelingen
in vrijheid gesteld was, en deze deelde
den Vorst in opdracht van de controle
commissie imede, dat de opstandelingen
met hem wilden onderhandelen, dat zij
een schriftelijke verklaring eischten, dat
zij vrijgeleide zouden krijgen en dat de
Vorst een deputatie ontvangen zou, die
hun wenschen en klachten zou overbren
gen. Die Mbret onderteekende deze ver
klaring en ging aari laiudl De verklaring
werd den opstandelingen gebracht, waar
op d'e onderhandelingen met 'hen begon
nen. Ook ide Vorstin met de kipderen
keerde naar het paleis terug".
Essad pasja blijft, volgens de berichten
uit Napels, nog steeds volhouden dat het
vurige laster is, dat hij het plan zon heb
ben gevormid' om een samenzwering op
touw te zetten tegen den vorst van "Alba
nië. En toch had hij te Triest reeds post
zegels laten maken met zijn portret en
het opschrift „Albanië" in Turksche let(
ters» De politie te Triest kwam dit te
weten en legde beslag op de postzegels
en ide autoriteiten stelden de Albanees che
regeering in kennis met de gedane ont
dekking, waarop ide ontmaskering van
Essad' volgde.
Uit Turksche bron komen berichten d'at
Mohammedaansche Albaneezcn tegen him
Vorst optreden, omdat zij den lieve-
lingszoon van den verbannen ex-sul-
tan Abdul H a m i d, prins Burhanedt
din, op den Albaneescbcn troon willen
plaatsen, terwijl ide Italiaansche gezant
van een Albaneesch zegsman van d;e
Turksche Tanin, (die plotseling verdacht
schreven. Waarom zou zij dan nu dit
woord ontrouw worden?
Met 'ijzeren wil bedwing Magna haar
afkeerig hart. Immer duidelijker werd
het haar. Zijl moest de vingerwijzing voN
§en, er mocht van komen wat wilde,,
en heiligen plicht, die den rechten weg
't best deed herkennen.
Toen Zij thuisgekomen was en ook.de
tante naar haar woning was terugge
keerd begon zij terstond met groote
kalmte de noodige schikkingen. Voor
Hellbrindk moest den volgenden morgen
een telegram afgezonden worden, dat zij
van plan was, met haar zoon te komen
maar zij sprak het vaste vertrouwen uit,
dat hij den kranke daarvan niets zou
zeggen. Een nader telegram verzocht zij
nog naar Bremen, waar zij scheep zou
gaan en vanwaar uit zij hem den dag der
afrei ze nog melden zo(u. i
Toen Dietrich nog 's avonds laat van
het besluit en het uitzicht op die reis
hoorde, was hij vol verbazing, en aan
zijn vragen kwam geen einde. Mama was
dus niet aan tafel gekomen omdat zij
zoo slechte berichten omtrent papa had
gekregen? Was vader dan ziek? Waar
was hij1? Had hij geschreven? Wjlde
hij werkelijk, dat mama dadelijk kwam
en hij mede?
Magna gaf de antwoorden zoo kort
mogelijk en verwees hem naar de ziekte;
veel inlichtingen over den opstand heeft,
vernam, dat deze een beweging is van de
Mohammedanen van Noordelijk-Albanië
tegen den niet-Mohammedaanschen vorst
Ook Essad pasja heeft gezegd, dat hij
nu het plan van ide vervanging van den
prins von Wied door een zoon van Abdul
H'amid geen 'droombeeld meer vond,.
Geen aangename positie dus voor den
nieuwen Mbret van Albanië.
In vergelijking met de opwinding der
laatste weken is de derde lezing van bet
home rule-ontwerp
in het Lagerhuis kalm afgeloopen. Te
voren had Biozar Law de oppositie aan
gemaand over het ontwerp niet meer het
woord te voeren, daar jdebat toch jjdel
zou zijn. Na een korte redevoering van
Asqudth werd tot stemming overgegaan
en het ontwerp aangenomen met 351
tegen 274 stemmen.
Op de bekendmaking van den uitslag
volgde maar weinig vreugdebetoon van
de ministerieelen, (De nationalisten .juich
ten en vergezelden later jden ambtenaar,
die het ontwerp naar Jjet Hoogerhuis
bracht.
Het schijnt dat de Engelsche regee
ring eindelijk begint in te zien, dat zij
met id'e suffragetten-furiën op den ver
keerden weg was,. Naar verluidt, zullen
ide kies rech tv rouwen, die wegens ernstige
feiten worden veroordeeld, na hongersta
king niet meer tijdelijk worden vrijgela
ten, idoch in de gevangenis kunstmatig
worden gevoed.
Of dat wat helpen zal?
In de
Spaansche Kamer
kwam het tot heftige incidenten. De af
gevaardigde Soriano verweet den minister
zijn houding in de Ferrer-zaak en ver
klaarde hem voor een verrader. Na deze
beschuldiging ontstond groote beweging
in het Huis. Soriano werd tot de orde
geroepen. De conservatieve leider Maura
.die daarop het woord verkreeg, hield een
rede over den toestand van Spanje in
Marokko en verklaarde, dat hij in het
geheel geen aanhanger meer was van
verdere oorlogspolitiek en dat hij de be
noeming van een commissie tot bestu-
deering van den toestand in Marokko
geheel overbodig achtte; Maura werd
levendig toegejuicht Aan het einde van
de zitting wierp zich een man op hemj
met den uitroep: Weg met den moorde
naar van Ferrer. De man werd daarop
onmiddellijk gearresteerd.
GEMENGD.
De correspondent van de >}Msbd."
seint uit Rome„Het geheim c on s i s-
t o r i e had gisteren pret Ide gewone plech
tigheden plaats; In zijn toespraak betreurt
de Paus den dood van verschillende kar
dinalen en verzocht de anderen 'Hem te
willen blijven helpen. Dit verzoek, zegt
de Paus, is des te meer gerechtvaardigd,
wanneer men den loqip der gebeurtenis
sen beschouwt en ziet, |dat voor de Hl
Kerk ide droevigste tijden blijven voort
duren. Overal bederven rampzalige leer
stellingen het geloof en de christelijke)
gewoonten. Dagelijks heeft die Kerk aan-
Z,ijln leifde voor zijn vader was echter
niet zoo ontwikkeld, dat deze krankheid
hem> erg verontrustte; De opgewonddir
heid, dat er zoo'n verre reis in uitzicht
was, bad' den boventoon» en hij vond
het zeer lief van mama, dat zij hem
mede wilde nemen.
Naast alle schikkingen, die Magna te
treffen had, overwoog zij ook wat te
doen, als haar komst hem niet aange
naam was. Dan had zij recht, den band,
idie haar met hem bond, iq zooverre als
verbroken te beschouwen, dat zij niet
meer in zijn- huis behoefde terug te
keeren.
't Was laat, bijna middernacht, 'toen
Magna eindelijk geloofde, rust te kunnen
zoeken, en naar haar slaapvertrek ging.
Een geruisch bij de huisdeur en onzekere
stappen op de trappen deed haar luiste
rend stilstaan. Zij opende de deur en tot
haar groote verbazing zag zij haar oude
tante voor zich, in haar mantel gehuld.
Magna wist nauwelijks, wat zij zeggen
zou.
Tante! Tante Clarisse.„n. u hier op
dit uur!
Tot haar schrik zag Magna, dat tranen
langs de rimpelige wangen dier oude
vloeiden.
JCincï, mijn oud hoofd kan alles
niet zoo goed begrijpen, wat gij zeidet
Ik ben niet verstandig geweest... en
vallen te verduren van menschen, die
met de opperheerschappij van God en
godsdienst den spot 'drijven.
Vervolgens herinnert de Paus aan de
Constantijnsche feesten en betreurt den
strijd' tusschen de verschillende klassen
en de verschillende volkeren. Alleen wan
neer ide menigte zal doordrongen zijn van
het katholicisme, kunnen ide pogingen der
vredesapostelen kans op welslagen heb
ben.
Daarom ook valt de vervolging der
H. Kerk zoozeer te betreuren. Toch kan
de Kerk nog veel goeds doen, daar Zij
altijd kan rekenen op den Steun van den
Christus, gelijk het jaar 1814 bewijst»
toen Pius VII in triomf naar Rome terug
keerde.
De $obranje besloot de redevoe.
ring van Genadief, waarin hij voor
lezing ideed dat de vroegere kabinetten,
Gesjot en panef gedurende de crisis vol
komen het hoofd hadden verloren en of
in verwarring of lichtzinnig handelden in
het openbaar te doen aanplakken. In het
bijzonder had Gesjof de. overdreven loy-
auteit tegen de bondgenooten gehand
haafd toen zij Macedonië versterkten om
het tegen Bulgarije te verdedigen. Tegen-
over het Roem eens che gevaar hadden de
kabinetten in blinde hoop op Rusland
zich uiterst lichtzinnig betooridl Het kabi
net Radoslawof imoest de regeering op
zich nemen op het oogenbiik toen alles
was verloren om het bestaan van Bulga
rije te redden.
Naar uit Peking gemeld wordt is
een nieuw decreet van president
Joeansjikai verschenen, volgens hetwelk
het oude bestuurssitelsel in de Chineesche
provincies wee.r zal worden ingevoerd',
en, ook zooais vroeger, de troepen ter
beschikking 'der regeering te Peking zul
len worden gesteld De burgerlijke over
heid zal weder het recht verkrijgen tot
heffing der belastingen en het uitoefenen
der justitie. Voorts zullen alle burgerlijke
gouverneurs zoowel ,als alle andere hoo-
gere beambten door den president wor
den benoemd. De afschaffing der militaire
gouverneurs kan worden gelijkgesteld
met [de absolute heerschappij van Joe-
antsjikai over China.
Het feest van Jeanne Arc is
Zondag te Parijs door 50.000 betoogers
gevierd met bezoeken aan de standbeel
den der maagd van Orleans, die onder
bloemen werden hegraveiu
Op den gedenkdag van den Slavi-
schen Volksheld Kyrill Methodios is een
in zam eling begonnen voor den bouw
van een naar hem genoemden kruiser,
en van andere hem gewijde instellingen,.
B'obtsjef, voormalig gezant te SI- Peters-
burg, heeft in een rede betoogd, dat de
nieuwe gebiedsverdeeling in den Balkan
niet lang stand kan houden. De Bulga
ren moeten trachten hun jnacht op vreed
zame wijze te herstellen.
Met 45 tegen 1 stem heeft dej
Turksche Senaat de wijzigingen in
de grondwet, door de regeering voorge
steld, goedgekeurd. De door de Ka
mer ook reeds goedgekeurde wijzigingen:
kannen jn hoofdzaak aan den Sultan het]
thans duizelt mij alles. Gij moet er maar
niet op letten, wat ik gezegd heb. Het
hart breekt mij\ als ik er aan denk, dat
gij over zee gaat Het laat mij geen rust
en daarom moes't ik nog tot u. Kind,
doe het toch liever niet! Hijf heeft het
niet verdiend; ik weet, bij heeft het niet
aan u verdiend. Dat ging mij nu eerst
recht door 't hoofd. Gij moet het an
deren vragen, kind, die wijzer zijn.
Neen, tante, gij hebt goed en ver
standig gesproken, antwoordde Magna
teeder, de oude in een grooten stoel
zettend' en haar van mantel en muts ont
doende, Gij hebt góed geraden; ik ben
en bleef zijn gemalin en nu hij eenzaam
en krank is, hoor ik aan zijn zijde. Wil
God mij nog meer vernederen, dan zal
ik ook dat nog moeten dragen.
Kind, kind, dat ik dat geraden heb...
ik, ik weet 'immers zoo weinig. U te
laten vertrekken, is zoo verschrikkelijk.
O, dat God ook dit offer nog verlangt.
Magna, kind»to; ik ben u zoo tot last
geweest
Neen, tante, ik heb immer den
besten troost ib'ij u gevonden. Gij hebt
ook heden die booze gedachten ver
dreven.
,ll' (Wordt vervolgd)