BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No 1403.
Buraati OUDE MINOBL 94, LECIDRN.
Interc Telefoon 035 Postbus ft.
DIT RI.AD VERSCHIJNT ELKEN DAQ. UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAQEN
Dt ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en hefr GRILLUS FREER!) ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 pet kwartaat bij onze agenten IÜ cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Maandag
25
Mei
Da ADVERTENTIEPRIJS bedraad ra# l-S ragali f (X78, likt ragal maar lSaan!
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regeli 1.50, elke regel meer 30 cent met gratie
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent. Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent Iedere regel meer 10 eent
R. K. Militairen-vereeniging.
Menigeen, die gisteren van het tehuis
onzer Roomsche militairen de vlag zag
wapperen, zal daaraan geen bijzondere
beteekenis hebben gehecht, maar hebben,
gedacht: „Er is daar zeker een feestje.")
En hij had gelijk. Er werd daar een
feestje gevierd, het feestje, dat verbonj
den is aan de opdracht van nieuwe le
den. Maar dat laatste, de opdracht van;
nieuwe leden onder het Lof in de Har-
tebrngskerk, was de clou, het eigen-
tyjke van de feestviering, van den feest-
jubel, mogen we wel zeggen. D&t gaf
aan den dag van gisteren een zeer bijf-
rondere beteekenis, die aan niemand on
zer lezers mag ontgaan.
De R. K. Militairen vereeniging stelt
zich ten doel de krachtige schutse te zijn
van den jongeling in de voor de meesten
gevaarlijke jaren van het onder-dienst-
zijn. De Katholieke charitas streeft er
hier naar, met de kracht aller natuurlijke
en bovennatuurlijke middelen, om te ver
hoeden, dat in den jongen man verloren,
gaat of besmeurd wordt, wat zijn ouders
jin hem beminnen als het kostbaarste, al$
de onvergankelijke kroon hunner ouder
zorgen, wat voor zijn bruid in hem het
aantrekkelijkste is: zijn deugd, zijn ern
stige wil om waarachtig godsdienstig te
leven. i
En nu zijn gisteren weder verschei-»
dene jonge mannen toegetreden tot de,
R. K. Militairen vereeniging! Ziet, dat
is toch een feit, dat voor een ieder, die
Katholiek denkt en Katholiek voelt, die,
zielen-ijver in zich voelt kroppen en een
liefde-drang naar de uitbreiding van
Christus' rijk, een geheel bijzondere be-v
teekeuis heeft, dat tot groote blijdschap
stemt.
Alle Katholieken die gisteren de vlag
hebben zien wapperen van de R. K. mi
litairen vereeniging, zullen nu aan dafj
uiterlijk feestbetoon een diepere betee
kenis hechten. Maar ook alle andere Kat
tholieken van Leiden en omgeving zou
den wij hier nog eens willen opwekken
tot daadwerkelijken, tot grooten moree-
len en financieelen steun aan de R. KL
Militairen Vereeniging! Vooral de ou
ders der Katholieke militairen, die 'tol
Leiden in garnizoen komen, onderschat
ten toch niet de groote zegeningen, did
het Roomsche militairen tehuis aan huni
zonen kan en wil schenken. De vele ou
ders, die gisteren de opdracht hunner
zonen bijwoonden en wier aanwezigheid
door den W.Ew. directeur en het bestuur
der vereeniging, ongetwijfeld ten zeerste
werd geapprecieerd, hebben willen be
wijzen, dat zij althans het werken der
vereeniging op prijs stellen.
Maar er mag niemand zijn, die nieti
i.nziet, die niet is doordrongen van he^
(nut en de noodzakelijkheid der R. K.
Militairen Vereeniging!
ALGEMEEN OVERZICHT.
Albanië
Zaterdag werd uit Wieenen aan de|
„Frankf. Ztg." geseind: Vorst Wilhelm
van Albanië heeft aan dé bevelhebbers
van de in Skoetari gestationeerde inter
nationale troepen verzocht een sterk de
tachement naar Durazzo te willen zen
den. De commandanten der internatio
nale bezetting te Skoetari hebben, daar
zij niet bevoegd zijn een beslissing te
nemen, telegrafisch zich tot hunne su
perieuren gewend. Er worden reeds on
derhandelingen onder de mogendheden
gevoerd. Daar intusschen de militaire
machtsmiddelen van den vorst versterkt
zijn, waarschijnlijk door de aankomst
van gendarmen onder generaal de Veer
en overste Thomson, zal de uitzending
van internationale troepen uit Skoetari
wel achterwege blijven. De hier ver
toevende Albaneesche minister-president
Turkhan pasja heeft op een tot den
vorst gerichte aanvrage, of hij zijn reis
naar Berlijn en Petersburg zou voortzet
ten of naar Durazzo zou terugkeerenj
ten antwoord gekregen dat hij onmid
dellijk naar Durazzo moet vertrekken.
Uit bovenstaande blijkt er wat er aan
het handje is, en dat de rust in Albanië,
pndanks het vertrek van Essad pasja,;
niet geheel hersteld was. Te Triëstwerd
een draadloos telegram van Szigetvar,;
het Oostenrijksche oorlogsschip te Du
razzo, ontvangen, meldende dat de op
standelingen Durazzo hadden aangeval
len.
De vorst heeft zich met zijn gezinj
en zijn gevolg aan boord van het Ita-
liaansch oorlogsschip Misurata inge
scheept. Het ministerie heeft zijn ontslag,
gevraagd, de Malissoren weigeren tegen
de opstandelingen op te trekken. De AL
baneesche gendarmerie rukt, onder be
vel van Nederlandsche officieren, tegen,
de opstandelingen inSjak op, uit die rich
ting werd geweervuur en het vuur derj
machinegeweren gehoord. De bevolking
Van Valona en omstreken stelde zichf
eindelijk ter beschikking van de regee
ring, ten einde de 'belangen des vader-,
lands te helpen verdedigen. Dank zi|
deze vaderlandsliefde bezit de regeering
voldoende strijdkrachten om de open
bare orde te herstellen. Nader wordt ge
meld dat de naar Tirana ondernomen
expeditie mislukte, wijl zij met onvol
doende strijdkrachten was begonnen, op
verzoek van de Beys aldaar, die den,
vorst om hulp hadden gesmeekt, was uitr
gezonden. Op verlangen der opstandelin-i
gen onderteekende de vorst een gelei
brief voor een deputatie van insurgem
ten, die hem hunne wenschen wilden!
te kennen geven. iDaar de toestand nu als
veilig gold, gingen ook de vorstin enj
hare kinderen weder aan land. 1
Hier heerscht algemeen de opvat
ting, dat zoowel de expeditie tegen dej
opstandelingen als de inscheping vaflj
het vorstelijk gezin voorbarig was.
De afgeloopen nacht is kalm voorbij-
gegaan en men verwacht thans de parlej
mentairs der opstandelingen, die den
vorst wenschen te spreken.
'Slechts een Italiaansche troepenafdee-/
Jing is aan land gebleven, uitsluitend terl
bescherming van den vorst en van de Ita
liaansche ambassade. De vluchtelingen;
keeren langzamerhand van de schepen;
weder naar het land terug.
Een telegram van den Italiaanschert,
gezant naar Rome meldt, dat Mehemed
Pasja Draga, die als onderhandelaar van
den vorst naar de opstandelingen was
gezonden, terug kwam met de tijding,
dat de opstandelingen slechts willen on
derhandelen als zij tot de zeekust Zijn
voo rtge rukt.
Verder zet het telegram uiteen hoe de
(vorst nadat de vorstin geweigerd had
zich alleen in te schepen, besloten had
zich ook voorloopig aan boord van de
„Misurita" te begeven.
Diplomaten die zich naar de opstande
lingen begaven, kwamen een Neder-
landsch kapitein tegen, die begeleid
werd door drie ongewapende opstande-
langen met een witte vlag. De kapitein
verklaarde, dat hij in naam der opstande
lingen aan den vorst kwam zeggen, dat
dat dezen door bemiddeling van afge
vaardigden hunne eischen aan den sou-
verein wilden mededeelen.
Alle gevangenen waaronder vier Ne
derlandsche officieren zouden gefusileerd
worden, indien niet den volgenden dag
vóór acht uur, de kapitein teruggekeerd;
was met een gunstig antwoord van den
souverein op de voorwaarde der opstan
delingen, die verlangden, dat men te
genover hen nooit meer van de wapenen
gebruik zou maken. Men raadde den:
vorst aan zich naar Zijn paleis te bege
ven, waar hij den kapitein ontving eii
de gevraagde voorwaarde onderteeken
de. De vorst sprak het verlangen uit,,
dat men hem opnieuw een escorte van
marinesoldaten zou geven.
De Nederlandsche kapitein zeide, dat
de opstandelingen meer dan 2000 man
sterk zijn, en dat verscheidene duizen
den manschappen in de nabijheid gesig
naleerd werden.
Gisteren werden in België in de vier
provincies Henegouwen, Luik, Oost-
Vlaand'eren en Limburg de periodieke
Kamerverkiezingen
gehouden. In België treedt om de twee
jaar ide helft der Kamerleden af, en zoo-
fdoende is om 88 zetels, waaronder 43'
katholieke, 1 'christen-democratische, 25
socialistische en 19 liberale gevochten.
De verkiezingscampagne was 'ditmaal
uiterst kalm, imogentlijk doordien de libe
ralen en socialisten idït keer geen blok
gevormd hebben, al steunden zij elkander
stilzwijgend!.
De uitslag is voor de katholieken niet
gunstig geweest, want er zijn gekozen:
41 'katholieken, 1 christen-democraat, 26
socialisten en 20 liberalen.
De katholieke partij1 heeft een verlies
geleden. In de provincie Limburg, en wel
in ide steden jHasselt <en Jlongeren, rwinnien
de liberalen twee zetels. Te Huy-warem-
me winnen de socialisten een zetel ten
koste van de liberalen. In het geheel)
wint die oppositie dus twee zetels en de
regeering, |die in IdeiKamer o,ver ieen meer
derheid van 16 stemmen beschikte, ziet
dit getal tot 12 verminderd, onder de be
palingen van de evenredige vertegen
woordiging. De winst van twee zetels
door de oppositie beteekent een verplaat
sing van bijna 50J000 stemmen. Vooral
de liberale partij komt zegevierend uit
den strijd. Bijna overal werden veel meer
stemmen dan vroeger op hare candidaten
uitgebracht
GEMENGD.
Biij den Zweeedschen Rijksdag is
een wetsvoorstel1 ingekomen betreffende
de hervorming van de lan d s v e r d e d 'i-
ging. In het ontwerp wordt de dienst
plicht vastgesteld voor de leeftijdsjaren
van 20 tot 42 in plaats van 21 toftT40.
De oefeningstijd van de infanterie wordt
bepaald op 340 dagen. De reserves wor
den uitgebreid en ^gereorganiseerd;, ter
wijl de slagvaardigheid van het leger
wordt vergroot. De vloot zal bestaan
luit .8 pantserschepen van het type „Se-
yerige" en 1*6 torpedobootjagers. Hemö-
sand zal tot militaire baai in Noord-Zwe
den worden ingericht. De totale uitga
ven zullen 63 mitllioen voor de landsver-1
dediging, 30 millioen' voor de marine
bedragen. Voor dit jlfrar worden resp.
'55 en 30 millioen aangevraagd. Er wordt
overwogen om eenmaal' een militaire be
lasting van de groote vermogens te hef
fen, waarvan de opbrengst op 75 mil
lioen Wordt geschat.
!Een suffragette sl'oeg Zater
dagmiddag in het Brftsch museum een
murnmiekast «s'tuk mei een bijl. Twee
Vrouwen werden gepresteerd. En in
lEdinburg is een suffragette in hechtenis
genomen, die met een bijl! het portret
van den Koning, geschilderd door La-
very, in de ^.RoyaL1 Scottish Acadeiny'7
beschadigde.
Een wachter die de ronde deed, be
merkte, dat er gedurende den nacht een
'poging was gedaan om de buis, stuk Te
snijden, die het water van Lock Katrine
naar Glasgow leidt. Er werden twee
bommen gevonden met een half verbran
de lont. Was het tot een onffploffing ge
komen, dan zou half Glasgow van water
verstoken zijn geweest. Ter plaatse wer->
den strooibiljetten en brochures, van de
suffagrettes, gevonden.
Uit Sheerness wordt gemeld, dat 1de
krijgsraad den seinWachter Hutton van
het slagschip „Queen" tot vier jaren
dwangarbeid veroordeeld heeft. Op de
beschuldiging wegens het verloren
(gaan van het f 1 o t i 11 e s e i n! b o e k1
der „Queen" was aangevoerd, dat bekll
verklaard had, het seinboek den 23en
Februari naar het vasteland te hebben
gezonden, over Vlissingen.
Verschillende bruggen van de Wol-
ga, de Karna en de Bjelaja in Rusland
zijn door een hevigen storm1 ver
woest. Een groot aantal telegraaflijhen
werden vernield en verscheidene dorpen
iijn overstroomd. Een aantal huizen wer
den van het dak beroofd.
Reuter seint uit Es.sen-Ruhr:
De Fransche vlieger Chevilliard steeg
vanmorgen om 9 uur voor een vlucht
naar (Dusseldorp op. H'ij kwam onderweg
met zijn toestel te vallen.
Chevilliard en zijn passagier Wlulfen
werden zwaar verwond.
De kapitein van het te New-Vork
aangekomen stooms.chip der Cunardl'ijn
Mauretania, verklaart, dat zijn schip bij
den l'aatsten overtocht ternauwernood
aan de ijsbergen ontkomen is. Door
den mist ontdekte men deze te l!aa|tf. Op
het laatste oogenblik kon nog het- bevel
worden gegeven achteruit te stoom en,
maar toen ging de boeg van het schip
hog rakelings langs de ijsbergen heen,
die slechts zeer weinig boven het wa
ter (Uitstaken.
In de schietkatoenfabriek van de
Deutsche Sprengstoffabrik te Düren ont
stond door het afgaan van een patroon
een ontploffing. De geheeie ètad
schudde op haar grondves.ten en binnen
'een afstand van een kwaïtier zijn dui
zenden vensterruiten vernield en daken
afgerukt.
De fabriek is voor het grootste .deel
verwoest; 21 menschen zijn gewond, on
der wie drie ernstig.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot bur
gemeester: te Leiderdorp G. van der
Valk Bouman, secretaris dier gemeente,
te Avenhorn C. Wijden-es Spaans, te
Geleen F. Smeets* secretaris dier ge-
(irieente, te Hom Th. J, H. iHuijben,
secretaris idier gemeente, te Maasbracht
H|. Hl. HL v. dl. Venne, te Melick en
Herkenbosch J» Hi- Claessien;
is aan J. F,. iTheuns eervol ontslag
verleend' als burgemeester te Pissendrecht.
is benoemd tot boekhouder bij den
dienst der Rijkslandbouwproefstations C.
J. v. Nieuwenhuyze te Goes.
Tweede Kamerverkiezing Katwijk.
De Minister van BjnnenL Zaken, oven-
wegende, dat tengevolge van het aanr-
nemen door den heer mr. O. J. E. baron
van Wassenaer van Catwijck van zijne
benoeming tot lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, in het kiesdistrict
Katwijk eene verkiezing moet plaats heb
ben voor een lid van de Tweede Kamer
der Staten->Generaal, heeft goedgevonden
te bepalen, 'dat die verkiezing (candidaat-
stelling) zal plaats hebben op Dinsdag
2 Juni e.k„ de stemming,, zoo noodig, op
Vrijdag 12 Juni cLa.v., de herstemming,
zoo noodig, op Dinsdag 23 Juni d.a.v.
Het bezoek van het Deensche
Koningspaar.
Te 4.45 Zaterdagmiddag arriveerden
Hi. M. de Koningin, (Z)* K. Hl- de Prins
met de Koninklijke gasten uit Rotter
dam te 's Gravenhage.
De locomotief droeg aan beide zijden
een Deensche vlag. -
De muziek der Jagers speelde het
Deensche volkslied, terwijl allen het
hoofd ontblootten.
Z. M. de Koning bleek in klein tenue
te zijn, licht- en donkerblauw, en droeg
een laag politiemuitsje, de. Deensche Koj
hingin droeg een zwarten mantel, oveij
een donkerblauw costuum, terwijl de Ne
derlandsche Koningin geheel in het wit
was.
Beide Deensche vorsten drukten de
overheidspersonen, aan wie zij werden
voorgesteld, hartelijk de hand.
Bij de inspectie van de eerewacht viel
de lengte van den) Deenschen koning, dié
naast onze Koningin liep, zeer in het
oog.
Onmiddellijk na de inspectie begaven
H.H. M.M. en Z. K. H. zich in de
wachtkamer, waar de Deensche vorsten
aan de andere overheidspersonen wer
den voorgesteld.
Daar hielden zij zich slechts zeer kort;
op, want nog vóór vijf uur trad het;
hooge gezelschap naar buiten, terwijl de
menigte een luid hoera aanhief en de
kanonschoten zich sedert het binnenrij
den van den trein onafgebroken deden
hooren.
In het eerste rijtuig namen H. M. Ko
ningin Wiilhelmina met Z. M. Koning)
Christiaan, in het tweede H. M. Konim
gin Alexandria met Z. K. H. Prins
Hendrik plaats.
De koninklijke rijtuigen reden tus-
schen een dichte massnj maar het Konink
lijk paleis op den Kneuterdijk.
Daar kwamen te tien minuten overt
halfzes de auto's voor en de Koningin
en de Prins vertrokken met het PrinM
sesje weder naar het Huis ten Bosch
Des avonds te 7 uur werd een gast
maal ten hove gegeven, waaraan ver
scheidene dignitarissen aanzaten.
Tegen half tien arriveerden H. M.
de Koningin, Z. K. H. de Prins en de
Deensche vorst en vorstin in het Paleis
voor Kunsten en Wétenschappen, tot't;
bijwonen eener uitvoering.
Het eerste deel van het program was
geheel en al muzikaal en bestond uit de
ouverture van Tannhauser en „Peer
Gynt", uitgevoerd door het Residentie1
orchest,' onder leiding vanf den heer Hen-,
ri Viotta en twee aria's (Sieg der Zeit
und Waherheit van Handel en de aria
uit Idomeness van Mozart) gezongen
door mevrouw Noordewier-Reddingius.
Het tweede gedeelte vermeldde Ie-;
vende beelden.
Het eerste levend beeld stelde hef
schilderij van Dirk Hals „feest in het}
park" voor, waarvan verschillende figu
ren muziekinstrumenten voeren.
Toen men eenige oogenblikken het}
prachtige beeld had aanschouwd en het
tijdstip was gekomen, waarop bij Ie*
vende beelden het doek pleegt te vallen,,
om al het sdioons aan 't oog te ont
trekken, toen kwam juist het mooiste:
"enkele van de „levende beelden" be
lwezen, diat zij levend waren en geen
beelden, namelijk die welke in zingende
en spelende houding hadden geposeerd.
Zij gingen inderdaad zingen en spe-<
len: mevrouw Hanna Verbena liet heer
lijke oud-Hollandsche liederen hooren
en werd daarbij begeleid door de
heeren Henri Hack, Jacques van denl
Burg, E. Benedictus en Ch. van Inter-
dael (violen) en den heer F. L. Vink!
(clavecimbel.)
Onderwijl bleef het overige van dé)
schilderij onbewegelijk, zoodat men van
deze groep ongeveer 10 minuten genoot
in plaats van de halve minuut, geduren
de welke men gewoonlijk al het moois
ziet, dat zooyele uren van voorbereiding!
kost.
De tweede groep levende beelden stel
de het vroolijker, heller, moderner schil
derij van Alma Tadema voor: Feest ge
wijd aan Bacchus en ook hier kregen de
beelden leven: de danseressen ginged;
'dansen, voorgegaan door mej. Jacoba
van de Pas, terwijl mej. R. een solo-
dans uitvoerde.
Tot groote teleurstelling van het pui-
bliek, 'dat zich bij het kerkgebouw der
Waalsche gemeente had' opgesteld, heeft
het Deensche Koningspaar Zondagvoor
middag de godsdienstoefening in dat ge
bouw niet bijgewoond!. Alleen Koningin
Wilhelmina trad te IOV2 uur met H,aar
gevolg het kerkgebouw binnen en daarna
deelde politie aan het nog wachtende pu
bliek mede, dat de Koning en de Konin
gin van Denemarken niet zouden komen.
Des namiddags te 1 uur vereenigden
zich ide wederzijdsche Koninklijke fami-
liën in het Huis ten Bpsch aan een noeiv
maal, waarna te 13/4 uur jn auto's dé
Koning van Denemarken e)n idie Prins
der Néderidiiden met gevolg en in ge
zelschap aa. van den Minister van Land
bouw, enz., Minister Treuib, den direo
teur-generaal van den landbouw,, den heer
van Hoek, en den inspecteur aen heer
Lohwis, een tocht maakten eerst langs
Zoeter would'e, waar de boerderij van
d'en heer Huisman door de H(ooge gas
ten bezichtigd werd, en vervolgens langs
B e r k e 1, naar Hillegersberg, waar men
een bezoek bracht aan de hygiënische
melkinrichting en veestal De Faam. Te
ruggekeerd in het Hu is ten Bosch
gebruikte het vorstelijk gezelschap daar
de thee.
Te ongeveer 5 uuir leidde Koningin Wil
helmina Hare gasten rond op een rijtoer
(door de stad, waarna te 7V2 ,uur de
Vorstelijke personen zich in de Galerij-
zaal aan den .maaltijd vereenigden. Na
afloop daarvan woonden zij een lezing
bij v^n Mr. ,Hj. W|. de Beaufort, oud
minister en lid van de Tweede Kamer,
over de betrekkingen tussChen Denemar
ken en Nederland in den loop der jongste
eeuwen. De heer Die Beaufort sprak ver
der voor kleinen kring van genoodigdem
hoofdzakelijk uit de Hof- en de diplo
matieke kringen.
Algemeene Bond van R. K. Kies
verenigingen.
Reeds Zaterdag hebben we vermeld
de openingsrede van den voorzitter, den
heer mr. dr. Di. A P. N. Kooien, uit
gesproken op de Zaterdag te Utrecht ge
houden vergadering.
Vertegenwoondiigd waren 43 plaatse
lijke vereenigingen.
Medegedeeld werd, dat door de Chr.-
H)ist. Unie mr. idq. |Sidiokking en imr.
Verkouteren zijn aangewezen als leden
van de commissie van accoord, overeen
komstig art. 9 van het in 1913 gesloten
coalitie-accooildi; plaatsvervangers zijn mr.
v. Veen en mr. Ankenman. Door de anti-
rev. partij wenden aangewezen dr. A
Kuyper en mr,. V. Rutgers als plaats
vervangers prof. An erna en idsif v. cL Voo rt
v. Zijp; door de Kath. partij reap. mr.
Kooien en mr. A. baron v, "Wijnbergen
als plaatsvervangers jhr. mr. L. E. M.
von Fisenne en. mr. J. N. J. E. Heer-
kens Thijssen.
Het financieel verslag wees uit, dat de
ontvangsten f 1011,92 bedroegen en er
een batig saldo was van f678,ö5V2y
Motie Rotterdam {inzake aanwijzing van
een bepaaldlen dag voor de vergadering
van den algem. bond) wordt verworpen
met 66 tegen 34 stemmen. Motie Emmen
(bepalende eene nieuwe contributie-bij-
dfage voor de afdeelingen) wordt ver
worpen met 91 tegen 26 stemmen.
Met 104 tegen 13 stemmnen wend' be
sloten de motie Nijmegen (inzake alge
meen kiesrecht) niet in behandeling te
nemen.
De moties van Amsterdam III en VIII
spreken de wenschelijkheid uit van het
