BUITENLAND.
MAGNA.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No 1386.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent
V* President Van Voorst.
iBrachten nog kort geleden de tijds-
jomstandigheden een Katholiek op den
voorzitterszetel der Tweede Kamer, thans
gaven diezelfde omstandigheden de voor
zittershamer der Eerste Kamer eveneens
aan een Katholiek in handen.
We zeggen met opzet: tijdsomstan
digheden en niet politieke omstandig
heden, omdat deze laatste woordkoppe
ling een te enge omschrijving geeft van
|d'e positie, welke ons die twee praesi-
|diums bracht.
Zeker, beide benoemingen: indertijd
|die van Jhr. mr. O. van Nispen tot Se-
venaer door de Tweede Kamer, en nu
jdie van baron Van Voorst tot Voorst
(door de Koningin, houden wel verband
tmet de politiek, maar hoe komt het, dat
jmen ons, Roomschen, beide malen niet
voorbij kon gaan?
Schreef de politiek dit voor?
Geenszins, want 't is nog altijd schering
en inslag bij de Nederlandscbe politiek,
om mannen van Christelijken huize naar
Iden achtergrond te dringen, ten minste
,te trachten zulks te doen.
,Waardoor kon zulks beide maken niet
(gelukken
Omdat, ondanks alle pcliti'ek, onze on
wankelbare beginselen meer en meer
triomfeeren, wat dan natuurlijk steeds
gepaard gaat met een aanwas onzer ver
tegenwoordigers op allerlei gebied.
Als we eens even in de herinnering
brengen, hoe lang wij, Katholieken, in
ons land stelselmatig achteruit zijn ge
drongen en hoe taaie moeite het ons
heeft gekost, voetje voor voetje onze
rechtmatige plaats in de 'openbare samen-
lezing te hernemen, dan wordt het pre
sidium van den heer Van Voorst een
monument te meer in den strijd, dien
wij tegen de Nederlandscbe politiek voer
den en moeten blijven voeren.
Evenals de heer Van Nispen het aan
de overzijde van het Binnenhof toonde,
zal ook generaal Van Voorst onder de
(Senatoren doen zien, dat men openbare
ambten met groóte gerustheid ook aan
Katholieken lean toevertrouwen.
Wie zei dat?
„Vr ij lieid van onder w ij! s behoort
de leus te zijn en ouders behooren het
recht te hebben, hun kinderen te laten
onderwijzen door wien ze verkiezen.
•Over 40, 50 jaar zal men de tegenwoor
dige onderwijs-vvetten belachelijk en mid-
Ideleeuwsch vinden."
Dit lijkt wel een citaat uit een rechtsch
orgaan, maar 't is. inderdaad ontleend
aan.... Multatuli, die aldus schreef in
zijn „Brief aan de Groninger Werklie
den."
Sinds deze vrijgeest zoo den staf brak
over onze onderwijswetgeving, welke hij
io.m. „schandelijke tyrannie" noemde, is
de toestand reeds veel verbeterd, maar
't kost ons nog steeds strijd om te komen
tot de gelijkstelling, welke pas de ware
vrijheid van onderwijs brengen zal
iWe zullen er wel komen!
.FEUILLETON.
148)
De groote ruimte, was door tapijten en
tochtschermen in twee deelen ge:c! e den,
zoodat men, binnentredende, de aanwe
zigen nog niet dadelijk kon zien.
Dornick hoorde, dat men een levendig
gesprek voerde en wilde juist het voor
hangsel openschuiven, toen «enige woor
den zijn aandacht troffen, die hem deden
achteruit treden.
'tls het beste portret, dat gij ooit
gemaakt heb, had bij zijn binnentreden
mrs. Ahrens in opgewekte stemming ge
zegd. Het aapachtige schijnt voorwaar
je genre te zijn.
Ik kan dat beter treffen dan liefde,
antwoordde August met eigenaardige
klank in de stem.
Mijn arm lcelijk oudje, begon zij
weder, in het Italiaansch, nog altijd la-
jchénd. Hij zou er heel wat voor over
hebben om voor de wereld jong en
schoon te schijnen.
Wilt gij je werkelijk aan hem ver-
koope'n? was August's verbitterde vraag.
Kijk niet zoo boos, Künstlerknabe.
jjNiet alle inenschen kunnen zulke Apol
lo's zijn als gij, en het verstand moet
het hart beheersqhteo.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De berichten over den toestand in
Mexico
blijven verward. Het is er ook een ver
warde boel, daar er zooveel partijen zijn
waarmede rekening moet gehouden wor
den. Vast staat dat zoowel de Vereenig-
de Staten als generaal Huerta de bemid
deling der Zuid-Amerikaansche staten,
der A. B. C. staten, zooals men kort
heidshalve zegt (Argentinië, Brazilië, en
Chili), hebben aanvaard, niet alleen,
maar dat zij eveneens hebben toege
stemd in een wapenstilstand. Carranza,
die wel de bemiddeling aanvaardde, heeft
echter blijkbaar nog niet bewilligd in
een wapenstilstand. Minister Bryan ver
klaarde toch gisteren na een onderhoud
met de bemiddelaars, dat Carranza nog
niet had geantwoord op het voorstel
tot een wapenstilstand tusschen de fe
deralen en rebellen en voegt de officiee-
le kennisgeving hieraan toe, „hiervan
hangen de plannen der bemiddelaars
voor een regeling van het geheele Mexi-
caansche conflict af". Uit Chihuahua
komt het bericht dat Carranza en Villa
zijn deze beiden het nu weer eens?
hun beweging naar het Zuiden voort
zetten en een aanval op Tampico voorbe-
bereiden. Volgens een telegram van gis
teren op het Amerikaansche departe
ment van Marine ontvangen hebben de
federalen en de constitutionalisten te
Tampico een wapenstilstand gesloten.
In ander opzicht schijnt het met die
bemiddeling nog niet zoo gunstig te
staan. De correspondent van de „Fr. Ztg.
te Mex'ico seint n.l. De poging der
Zuid-Amerikaansche republieken, om tus
schen Mexico en de Unie te bemidde
len, is op het voornaamste punt tot dus
ver zonder succes gebleven. Zij slaagden
er niet in, de eerste voorwaarde van pre
sident Wilson door te voeren en Huerta
tot aftreden te bewegen. Huerta ver
klaart beslist, dat hij wil blijven. Niet
temin is de stemming in regeeringskrin-
gen in Mexico optimistisch. De vredes
onderhandelingen zullen binnen onge
veer 14 dagen beginnen, zoodra de ver
tegenwoordigers van Huerta en Carran
za aangekomen zijn. Met het oog op
den heeten zomer zal de conferentie in
een plaats aan de zee plaats hebben.
Evenals bij den Russisch-Japanschen vre
de, is de basis voor de onderhandelin
gen nog steeds onbekend.
De heele bemiddeling wordt daarom
slechts meer als een spel voor het pu
bliek beschouwd. De voornaamste hoop
is deze, dat de opstandelingen Huerta
zullen verdrijven, waarop Carranza er
kend wordt, wat gelijk staat met de
uitroeping van het Amerikaansch protec
toraat.
Carranza heeft bevel gegeven, dat
12000 man opstandelingen moeten wor
den gemobiliseerd om Tampico aan te
vallen. Generaal Villa zal deze macht
aanvoeren. Rafael Muspuiz, de schoon
zoon van generaal Carranza, heeft ver
klaard, dat een wapenstilstand in
Noord-Mexico onmogelijk was.
Gij zult het echter niet doen, riep
August, zijn stem niet meer machtig. Gij
moogt hem niet toebehooren, alleen om
dat ellendige goud. Ik weet, dat gij mij
goed gezind zijt... Mi) behoort uw lief
de, dat kunt gij niet loochenen. Laat mij
voor u arbeiden, laat mij u beschermen.
(Klaarblijkelijk viel hij voor haar op de
knieën). Gij zult mijn koningin zijn.
Maar de koningin kon daarbij ver
hongeren, mon cher, en dat kan zelfs
bij de grootste vereering niet aangenaam
zijn, hoorde Dornick antwoorden. Het
doet mij pleizier, dat gij voor een tijd
geborgen zijt, dat ik je heden den prijs
reeds betalen kan. Daarin was hij roe
rend vrijgevig dezen keer; die aardig
heid zal ik hem anders af moeten lee-
ren... Zoo, en sta jij nu eens op en
bega geen onzin meer, voegde zij er
min of meer ongeduldig aan toe. Allons,
wees gehoorzaam.
Hij scheen echter niet gehoorzaam te
willen zijn.
Gij zult je aan den moloch niet
opofferen, krijschte hij. Den ander zou ik
u hebben afgestaan... dezen niet, nóóit.
Je bedoelt met dien ander graaf
Dornick? Wat geeft me dat? Een koude,
enghartige natuur, een die geen stap
doet, waardoor hij in zijn rust wordt
gestoord. Ik laat hem graag aan zijn
fan^tie^e vrou,wdie hééft (ca minste
Uit al de berichten omtrent den toe
stand in Mexico blijkt dus wel dit eene:
dat de bemiddelaars een uiterst moei
lijke taak hebben aanvaard en dat waar
schijnlijk ondanks de ingenomenheid,
waarmee het optreden der Zuid-Ameri
kaansche staten eerst werd begroet, nog
zeer onaangename verrassingen te wach
ten staan.
In 't nieuwe vorstendom Albanië be
ginnen de moeielijkheden te komen. De
regeering ontving een telegram meldend
dat de stad Kolonia door
opstandige Epiroten
die over talrijke kanonnen en mitrail
leurs beschikten, is ingenomen. Wat er
van het garnizoen is geworden, en of er
ook Nederlandsche officieren aan de
vruchtelooze verdediging hebben deelge
nomen, is tot heden nog niet bekend.
In den namiddag ontving de gendar
meriecommandant telegrammen melden
de, dat de opstandelingen, na de inne
ming der stad vrouwen en kinderen ver
moordden en de stad in brand staken.
Er heerscht hier groote opwinding,
daar de opstandelingen verder moe
ten voortrukken. Er hebben optochten
plaats, waarbij heftige uitroepen tegen
Griekenland worden geuit.
Albaneesche gendarmen onder bevel
van kapitein Doorman hebben bij Ta-
ria een sterke stelling bezet, ten einde
den opmarsch der Epiroten, in dat dis
trict te stuiten, 20.000 boeren zijn ge
vlucht.
Luxemburg.
De Luxemburgsdie staatsminister von
Eysc'.en tc:nt zich cp politiek gebied
een aarts-venijnig anti-katho'iek secta-
ris. Menherinnere zich sléchts de school
kwestie. Nu heeft de Lrxemburgsche Ka
mer eem door hefliberaal-socialistische
bloc ingediend wetsontwerp aangenomen
krachtens hetwèlk verboden wordt, dat
door de rechtbank opgelegde geldboeten
gedekt worden door een openlijke inza
meling. Deze wet is, zooals men aan
stonds begrijpt, op de allereerste plaats
gericht tegen Mgr. den bisschop en de
katholieke pers.
De politieke gebeurtenissen van den
l'aatsten tijd in Luxemburg hebben daar
herhaaldelijk aanleiding gegeven tot
scherpe polemiek.
De gevolgen waren dan aanklachten,
processen en veroordeelingen. En onder
die veroordeelende vonnissen hebben het
meest de katholieke bladen te lijden,
die niet, zooals hun tegenstanders, be
schikken over groote kapitalen. Vandaar
dat zij hun toevlucht namen moesten
nemen tot openlijke geldinzamelingen
om de proceskosten en de boeten te
betalen. En die inschrijvingen hadden
telkens groot succes, zoodat de bloc-
broeders over deze welsprekende uitin
gen der openbare meening groote erger
nis gevoelden en ten slotte het hier
boven genoemde wetsontwerp thans
wet geworden indienden. Ook Von
Eyschen pleitte sterk voor de invoering
van dezen hatel'ijken wettelijken maat
regel'.
Een treffend voorval
had plaats in de kleine parochiekerk
karakter... En nu nog eenmaalWees
verstandig, Adonis. Het rijtuig wacht be
neden op mij.
Neen, tandenknarste de ander. Ik
houd je vast, ik Iaat niet van je af. De
goudwolf zal u niet bekomen.
Zwets nu geen onzin. Die goede
moloch, zooals gij hem noemt, is .mij
onontbeerlijk. Ik heb genoeg van den
kamp dos levens, heb genoeg vaii die
eeuwige geldafpersingen. Ik kan niet zoo
armzalig leven, ik kan niet iedere cen-
terimo omkeeren. H.et is heel aardig
voor anderen te bedelen, maar 't is min
der pl'eizierig als men 't voor zichzelf
noodig heeft. Ik kan alleen maar in
goeden doen leven en wil mij nu rust
gunnen.
En mij wilt gij alleen en in ellende
laten. Maar ik laat je niet gaan.... Ik zal
om je vechten. Liever wil ik in uw armen
ten onder gaan
Dornick had reeds tweemaal een be
weging gemaakt als wilde hij zich terug
trekken. Iets echter van de vertoornde
stemmen der sprekenden deed hem blij
ven met de gedachteer kon daar wel
eens hulp noodig zijn.
Een schreiend gegil' klonk nu ook door
de ruimte, want August was opgespron
gen, had haar omklemd en hield haar
zoo vast omsloten, dat zij in dood el ijken
angst ,o,m Hute Op pogen-
van Bossy. Daar werd namelijk het hu
welijk voltrokken tusschen een voorna
men officier, graaf Pierre de Renault de
Lannay de Bossy geheeten, en de doch
ter eener aanzienlijke familie.
Nadat de huwelijksinzegening had
plaats gehad, trad een eerbiedwaardig
Benedictijnermonnik!' naar voren om het
jonggehuwde paar toe te spreken.
Met plechtig gebaar zijn armen uit
strekkend over de jonggehuwden, ze
de hij hen, naar hij zeide, niet alleen
als priester, maar ook als grootvader.
De Benedictijnermonnik was pater du
Bourg, prior van het Benedictijnenkloos
ter te Parijs en grootvader van de bruid.
Zelf had hij vroefger als officier in
het 1'eger een schitterende carrière ge
had en was gehuwd geweest. Doch na
een huwelijk van slechts weinige jaren
had hij1 zijn eChtgenoote vertoren. Na
zijn kinderen te hebben grootgebracht
verliet hij' de wereld en verwisselde
zwaard en gouden tressen voor het ne
derig kleed des monniks.
GEMENGD.
Zaterdagavond is de hertog van
Argyle, schoonbroeder van wijlen koning
Eduard, overleden.
John Sutherland Campbell, de negende
hertog van Argyle, werd 6 Aug. 1845
geboren. Hij studeerde in Oxford en was
van 186387 lid van het Lagerhuis. Van
187883 bekleedde hij het ambt van
gouverneur-generaal van Canada. Na den
dood van zijn vader (1900) werd hiji lid
van het Hoogerhuis. In 1871 huwde de
hertog prinses Louise, de vierde dochter
van koningin Victoria.
De overledene was een bekend politicus
en schrijver van verschillende werken
over Canada, Amerika, enz.
Omtrent den toestand van keizer
F r a n z J o s e-p h werd gisterenochtend
meegedeeld, dat de monarch den nacht
beter had doorgebracht dan den vorigen,
terwijl de algemeene toestand zeer be
vredigend is. Volgens het laatst gepubli
ceerde bulletin is in den toestand der
catarrhale verschijnselen geen wijziging
gekomen. Des namiddags vertoefde de
keizer gedurende een uur in de kleine
galerij.
In het Pruisische huis van afge
vaardigden hield dr. Hauptmann (Cen
trum) bij de bespreking van de begroo
ting van eeredienst een rede ten gunste
van de uitbreiding van de Neder
landsche colleges aan de universi
teit van Bonn. Tevens diong hij er op
aan, dat aan den lector, die de colleges
geeft, een passend salaris zou worden
toegekend.
Aan de „Liberté" wordt uit Fez
geseindDe kolonne-Gouraud vernie
tigde het legerkamp van den Roghi,
in het noorden van Marokko. De Marok
kanen leden ontzaglijke verliezen. De
Franschen kregen 9 dooden en 9 ge
wonden. Gedurende den aanval op het
kamp Roghi verloren de Franschen 9 man
aan gesneuvelden, terwijl 25 anderen
gewond werden. De verliezen vaii den
vijand waren aanzienlijk.
,Te Keulen heeft zich een comité
gevormd, dat feestelijkheden zal
organiseeren, om Mgr. von Har—ann's
blik zwiepte een wandelstok door de
lucht, die eerst neerkwam op August z'n
rug, daarna op handen en armen, waar
mede hij de dame omklemd hield.
Woedend en door den onverwachten
aanval' van zijn stuk gebracht, keerde
de schilder zich om en liet de dame los,
die in grooten angst achter een arm
stoel1 vluchte, die daar als decoratiestuk
stond.
Goudwolf I riep August en wilde
zich op Dornick storten in wien hij den
ouden bruidegom vermoedde.
Waag het niet '.waarschuwde Dor
nick, dreigend den stok verheffend en
met koude rust den woedende aanziende.
Gij schijnt mij niet te herkennen, Heil
brinck.
Red mij uit de handen van dien
ijlënden knaap! Jammerde de dame nog
eenmaal'.
Zij had in haar opgewondenheid de
binnentredende blijkbaar ook niet her
kend.
De graaf richtte een spottende» blik
op haar om zich daarna weder tot den
schilder te wenden, die in sprakeloozen
sehrik naar Dornick staarde en zijn eigen
oogen niet vertrouwde.
- Gij hebt vergeten, wat men een
dame verschuldigd is, ging Dornick koel
voort. Vraag haar om vergeving en be
ten^ al je zei ven wat, au,der» aal ik de
verheffing tot Kardinaal op plechtige
wijze te vieren. De feesten zullen waar
schijnlijk in de week na Pinksteren plaats
hebben.
Bij keizerlijke oekase is last gegeven
tot het houden eener proef-mobili-
s a t i e in twee districten en de oproeping!
der reservisten in twee andere districten,
van het gouvernement Jekaterinoslaw in
Rusland. Welke groote mogendheid zal
daar nu eens tegen protesteeren of ook
een proef-mobilisatie gelasten!
De Tobol in Rusland is sterk ge
wassen. Vele plaatsen in de omgeving
van Koergan staan onder water. Een
gedeelte van Koergan werd vernield. Uit
gestrekte- gebieden zijn overstroomd.
Een gedeelte van Noord-Frankrijk is
geteisterd door een waterhoos. Voor
al de omgeving van Kamerijk heeft het
hard te verantwoorden gehad. De aange
richte schade wordt geschat op minstens
700.000 frs. Overal zijn dë kelders onder-
geloopen. Vier fabrieken zijn stopgezet,
op verschillende plaatsen zijn huizen in
gestort. Het garnizoen van Kamerijk is
gerequireerd om do bevolking hulp te
verleenen.
De onderwijs-commissie.
De „Nederlander", sprekend over de
onderwij's-commissie, zegt, het heel' na
tuurlijk te vinden, dat de beraadslagin
gen dier commissie niet zoo spoedig tot
een resultaat leiden, en deelt mee, dat
„er tot nog toe in de Staatscommissie
niets is voorgevallen, wat de hoop on-,
(iermijnt, dat men tot goed resultaat zal
komen. Wel is juist het tegendeel het
geval".
Een interessant aanbod.
Naar de „Cat'ncrHc Herald" meldt,
heeft een Amerikaan uit Huntingdon in
Indiana 10.000 dollar op een bank ge
deponeerd, welke een ieder verdienen
kan, die een der volgende beweringen
bewijst
dat de Katholieke Kerk haren kinde
ren verbiedt den Bijbel te lezen
dat aflaten verkocht worden
dat gel'd berekend wordt voor de
biecht
dat de Katholieken beelden aanbid
den
dat de Katholieke Kerk de openbare
school wil vernietigen
dat meisjes tegen hun wil' in het kloos
ter worden gehouden
dat de Jesuïeten de l'eer huldigen,
dat het doel de middelen heiligt.
Ieder geestelijke van de Vereenigde
Staten mag rechtens Vtzcifde aanbod
aan eiken papenhater doe;i.
Laat de heer Eerdmans zijne krach-
tem eens beproeven. Met het houden
van lezingen tegen de Katholieke Kerk
is het sommetje van 10.000 dollar zoo
gauw niet verdiend!
De reis van Prins Hendrik.
Prins Hendrik is voornemens op 3
Juli a.s. de reis naar de hoven te Kopen
hagen, Petersburg, Stockholm, Christi-
ania aan te vangen en on dien dag te
IJmuiden te embarkeere- '-et aldaar
politie halen, die je wel anders tot rede
zal brengen.
August's oogen vielen slap langs zijn
lijf en een hevige siddering greep hem
aan.
Zij heeft u ook bedrogen! fluisterde
hij met verwarden blik, Dornick nade
rend.
Zonder acht op hem te slaan, wendde
deze zich tot de dame
U zoudt goed doen, Madame, van
dit oogenblik van rust gebruik te ma
ken om u terug te trekken.
Zij had hem nu herkend. Hij was dus,
toch gekomen. Of hij het gansche ge
sprek gehoord had? Iets ais s.chaamte
maakte zich van haar meester. Maar de
toorn, ontdekt te zijn en het spel ver
loren te hebben, kreeg dc overhand.
Men pleegt in huizen, waar men
onverhoeds binnentreedt, zich te laten
aandienen, sprak zij stekelig, 't Beluis-
luisteren der gesprekken van anderen
vond men vroeger onwaardig. Ik heb
anders aan deze omstandigheid mijn redj
ding uit de armen van een waanzinnige
te danken lging zij voort, haar zwarte
mantille vaster om de schouders trek
kend en trachtend inet zeker vertoon
van waardigheid de deur te bereiken,
(Wtordt vervolgd)