- 5e Jaargang No 1383. 9c £cidóetac SoiLtomt Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Inters. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post ƒ1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Adveitentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent. Iedere regel meer 10 cent Gezagswellust. Burgemeester Ter Laan klrijlgt deze "be lachelijke ziekte al aardig te pakken. Verbeeldt u: idaar heeft onlangs, een Amsterdamsch journalist ide stoutigheid gehad een in hoofdzaak juist geble ken bericht over pen ojiderwijlsvoor dracht in zijn krant te zetten, zonder eerst ook zijin licht te komen opsteken bjj de heeren Ter Laan en Buys, Onze collega had zulks wel beproefd, maar deze auto riteiten waren niet op hun post, zoodat hij toen maar huistoe was gegaan. En ziet: toen nu Dinsdag diezelfde journalist te Zaandam ten stadhuize den mrgemeester kwam interviewen over de staking, bleek deze hoogwaardigheids bekleder boos. 't Is wel vermakelijk te lezen, hoe 't onderhoud verliep. De interviewer geeft er in zijn biad het volgend relaas van: „Onmiddellijk na rïiijn binnenkomen richtte Zijn Edelachtbare het woord tot ij: „Wat voert u hierheen? Komt u mij soms Verontschuldigingen (aanbieden?" „Ik u verontschuldigingen aanbieden? Waarvoor? Ik kwam over "de staking spreken." „U is toch dezelfde,, die bjjl de onder wijszaak hier was en daarover geschre ven heeft?" „Ja, dat is zoo. Maar wat zou dat? Ik kan even goed aan u vragen om mij :erontschuldigingen aan te bieden voor de wijze waarop u 'die zaak toegelicht heeft!" „Toen had u bij mij behooren te ko men. Wanneer het Handelsblad een fat- soenliik..VÊrslae"geveiL_ze»citJ_^iaJ—u«--i»-®.»»- ih(vangen, zelfs ais hij" komt van het Handelsblad," „Dat is een lompheid!, die niets ter zake doet. Ik zou met een zelfde ge meenplaats kunnen antwoorden, dat wan neer hier een fatsoenlijk burgemeester zat, hij mij wel zou ontvangen. Maar ik hier toch ben, wil ik u wel ver tellen, dat ik destijds niet alleen aan 'de woning van den heer Duys ben geweest, maar ook hier op het stadhuis, waar echter, midden op den 'dag, noch u, noch ie heer Duys was. jZelfs^ heb ik ge tracht aan het Centraal-Station den heer Duys op te vangen, j^et Kamerlid Otto ontmoette ik daar nog en ik vroeg aan hem naar Duys.*.." „Dan had u met de publicatie moeten wachten tot u mij gesproken had," „Dat is uw meening. Maar u is mis schien een goed burgemeester van'Zaan dam, maar voor hoofdredacteur van het „Handelsblad" deugt <u voorioopig niet. De vraag of het stuk, waarin de feiten uist waren vermeld, met of zonder uw leschouwing zou worden geplaatst, moest beantwoord worden door mijn hoofdre dacteur in overleg met mij. Maar daar over kom ik niet praten. Ik wilde u alleen vragen, of u mij' het een en ander van de staking en wat daarmede samen hangt, wilt vertellen,." „Als het „Handelsblad" een fatsoenlijk man vindt!" FEUILLETON, us) MAGNA. Maar neen, zoo imocht zij niet denken! Hij was en bleef haar echtgenoot. En hij was degene, voor wien haar hart eens warm had geklopt, aan, wien zijl zich ge willig had overgegeven, aan -wien zelfs nog nu haar hart behoorde jen voor wien zij van haar hartebloed geven moest, als zij hem daarmedie voor zonde en 'schande kon bewaren i.»,.,. Eenigen tijd later keerdie Edith van bet uitstapje dat zij ondier geleide van smid Bose had' gemaakt terug. Zij [was zeer ingenomen met haar overleg- en alles was uitmuntend geregeld en voorzichtig (mogelijk overlegd, ver- lelde zij; in alle gebeurlijkheden was voorzien. Den koenen behoort de wereld. In een der eerstvolgende 'dagen moest het maar worden beproefd!. Magna deelde haar nu mede, wat zij van Hellbrincks rnioeder vernomen had omtrent August Deze was Edith van vroeger al onsympathiek. Zij had boven dien het spel van imrs. "Ahrens wel door zien op {den (avonld, 'toen fzijidezen bezocht. Beider lot was "haar daarom onverschillig. Maar de smid zag in deze gebeurtenis „Dan kom ik wel terug als hier weer een fatsoenlijk burgemeester zit!" „Bonjour!" „Burgemeester,, ik kan niet peggen, 't is me aangenaam geweest^" „U is toch nog oprecht!" „Zoo* vindt u? 't Beste dan!" De heer Ter Laan zeide niets meer. Heel hoog echter tilde hij mijn visite kaartje op, scheurde het theatraal in twee ën en liet de stukken in de prullemand wapperen." Onze collega vervalt van kwaad tot erger, want voor de publicatie van dit onderhoud zal hij het verlof van den heer Ter Laan wel niet gevraagd hebben. En toch zet hij het zoo maar in de krant Daar zult ge 't Vo lk over hooren! Alle gekheid echter op een stokje: wat zegt men nu van zoo'n hoogborstige burgemeesterlijke houding. Een Pruisi sche jonker zou het dezen socialist niet kunnen verbeteren. Alleen zou deze den journalist, die ook geenszins op zijn mondje gevallen was, niet zoo lang aan 't woord gelaten hebben, doch hem door den bode onmiddellijk de deur hebben doen wijzen. Dit kunstje zal de heer Ter Laan, die nu nog zoo'n beetje het vrije woord voor zijn oogen zag sche meren, echter ook wel leeren. Wie weten het intusschenin den roo- den toekomststaat zullen we niets in de krant mogen z&ten ook al is het juist zonder het eerst den hoogen oomes, wien de waarheid eens onaangenaam miocht zijn, nederig gevraagd te hebben. Handelen we anders, dann* wordt ons visitekaartje verscheurd |We zien het ,Ter Laan doen,!! KAMEROVERZICHT. TWEEDE KAMER. I Pest op Java. Voor één, misschien voor twee dagen hebben de beraadslagingen over de In komstenbelastingen plaats moeten maken voor een interpellatie van den heer Van Deventer over de vreeselijke ramp, die Java teistert, de pest. Terecht mogen we spreken van een vreeselijke ramp. In 1913 was het aantal ziektegevallen bijna zesmaal zoo groot als irl 1911; te genover ruim 2000 zieken in laatstge noemd jaar stonden er bijna 12000 in het laatstverstrekene. En niets wijst op een gunstige kentering. Daarentegen, niet slechts werd het aantal 'zieken voort durend grooter, ook de sterftekans nam voortdurend toe. In 1911 genazen nog 25 van de 100 patiënten, in 1913 maar zeven. De interpellant drong bij de regeering aan op een krachtige toepassing van de preventieve, de voorbehoedende midde len, maar vooral ook op het uitzenden van doctoren ter genezing van door de pest reeds aangetaste personen. De voorbehoedmiddelen zijn voornamelijk't dooden der ratten, want door de ratten, juister nog door de pestbacillen dra gende vlooien van de pestzieke rat, wordt de ziekte overgebracht. Een an- een welkomen steun als Frans mocht wei geren, zich op de vlucht, te begeven. Uit liefde jegens id'e zijben zou hij er wel in bewilligen,. i XLVIIL ITwee idagen later nam Magna afscheid van haar nieuw verworven vriendin. !H|et mioest haar voorwaar zwaar vallen, zoo lang duurde de omarming, zoo .opge wonden was haar anders zoo rustig ge moed, zoo lang keek zij het rijtuig na, waarmede Bdith naar Bruckhove reed. Urenlang wandelde zij nog, door inner lijke onrust gedreven, op het terras en dn den tuin rond en later trad zij het dorpskerkje binnen, nauwelijks in staat rustig en kalm te bidden. Fraulein Schulze had het afscheid lichr ter opgevat. De druk van haar hand was ook zeer innig geweest, maar zij was haastig, verstrooid en in ieder geval weinig geneigd* aan weeke gevoelens toe te geven. Nadat zij een poosje gereden had, kwam smid Bose op denzelfden weg aan, een dikken stok in de hand, de pijp in den mond en een pakje op.den schouder. Edith had de equipage 'yan „Feldhaus", een open calèche, waarin met haar nog een juffrouw zat. Op den bok zaten een koetsier en een bediende. 'Blijkbaar had men de jonge dame alle eer willen doen toekomen. der voorbehoedmiddel is het middel der evacuatie, liet verwijderen dier gezinnen uit aangetaste woningen. In het te weinig toepassen der preven tieve middelen, schuilt echter niet, zeker niet voornamelijk, een tekort. Een tekort is er wat betreft de aanwezige medische hulp. Zal dat beter worden? Zal men op Java binnenkort over een voldoend aantal medici kunnen beschikken? De oproep tot de jonge Nederlandsche doc toren heeft tot dusver slechts ten ge volge gehad, dat elf mannen en vrouwen zich voor den moeilijken arbeid in de peststreken opgegeven hebben, waarbij zich, blijkens mededeeling van den mi nister, wellicht nog vier anderen zullen voegen. Men is dus nog steeds beneden het minimum van twintig gebleven. Waar aan is dit toe te schrijven? Ontbreekt het onzen jongen mannen aan lust om' naar Insuünde te trekken, gelijk de heer Fock meende te moeten constateeren? Waren de gestelde voorwaarden (f1500 uitrustingskosten benevens f 400 per maand, voorwaarden, die later nog ver beterd zijn doordat f1000 als verzeke ring tegen sterftekans daaraan toege voegd werd), te ongunstig? Hoe het zij, de heer Pleyte moet en zal zijn doctoren hebben. Desnoods zal hij zich tot het buitenland wenden. Maar misschien probeert hij het eerst nog eens met verbeterde voorwaarden. i 't Is te hopen, dat Nederland zijn eer in deze .zal hooghouden, en. velen van zijn zonen zullen trekken naar de door de pest geteisterde streken. "EUTTTNLSNcr ALGEMEEN OVERZICHT. De buitenlandsche bladen spreken nu inzake Mexico hun oordeel uit en het blijkt dat deze volstrekt niet eensluidend zijn. De „Frkf. Zeit." acht het ondenkbaar, dat de Ver. Staten na opheldering van het gebeurde te Tampico |en na ^en '.saluut aan ede Ame- rikaansche vlag, tot den status quo zou den terugkeeren. De enkele dagen, dat de vloot voor Vera Cruz ligt, hebben al meer offers gekost dan de geheele oor log tegen Spanje. Dit bloed maakt een behandeling en bagatelle der geschillen met Mexico onmogelijk. President Wil son zou, pis hij zich thans met een kluitje in het riet liet sturen, niet alleen moeten duchten zich onsterfelijk belachelijk te maken, maar ook door den stormwind der woede van zijn eigen volk te wor den weggevaagd. Hij kan niet meer te rug, zonder de toestanden in Mexico geregeld te hebben. En tot die regeling is door Uncle Sam besloten niet alleen, maar daadwerkelijk toe overgegaan. Amerikaansche legertransporten zijn te Vera Cruz ontscheept, in die stad heerschte volmaakte orde. Vice-admiraal Fletcher heeft een proclamatie uitgevaar digd waarbij hij aan alle inwoners zal vergunnen zoowel overdag, als 's avonds Op den groet van den smid deed Edith stilhouden en bood' hem aan een eind- weegs mede te rijiden. Daar de plaats op den bok bezet was, maakte de smid eenige bescheiden tegenwerpingen, doch er 'werd hem een plaats in het rijtuig Terstond ontspon zich tusschen hem en Edith een op fluisterenden toon ge voerd gesprek, hetwelk mademoiselle Ma rie, Edith's Fransche kamenier, ten zeer ste ontstemde,. Om den smid de volle mate van haar minachting te bewijzen, keek zij voortdurend een anderen kant uit. Dicht bij Bruckhoven verliet de smid vriendelijk dankend het rijtuig. Ge weet, wat ik met uw zwager afgesproken ben, als hij mij het werk op tijd en netjes aflevert, zeide Edith, een blik van verstandhouding wisselend met den smid, die antwoordde met een krachtig Laat dat maar aan mij over! Edith reed daarop de gansche stad door, naar zij zeide om alles nog eens terug te zien en eenige inkoopen te doen in van vroegèr bekende winkels. De rest van den tijd tot aan het vertrek van den heer zou aan den Dom gewijd zijn. Voor verschillende winkels zag men dien morgen de equipage van Feld- en 's nachts op straat te verkeeren en, hun gewone bezigheden te hervatten. Tot nu toe werden alle personen, die na half acht 's avonds buitenkwamen, aange houden. f Een burgerlijk bestuur is er gevestigd en een gouverneur, den Amerikaan Ro bert I. Kerr benoemd. Talrijke Ameri kaansche en andere vluchtelingen komen in de stad aan. Berichten uit de hoofd stad melden, dat Huerta bezig is troe pen aan te werven. De roover Zapata moet de Amerikaansche bevolking uit zijn gebied nabij Cuernavaca in Morelos verdreven hebben. Uit Washington wordt bericht, dat de Britsche schout bij nacht Sir Christo pher Cradock, commandant van net smal deel Britsche kruisers in de Mexicaan- sche wateren, een afdeeling mariniers onder bevel van den majoor Ciark van Tampico naar Orangehill, 65 K.M. lan- dingwaarts zond om acht Amerikanen naar de kust te geleiden. De New-York Herald ontving het vol gende telegram uit Vera Cruz: De met 'Duitsche of Engelsche passen uit de hoofdstad aangekomen Amerikanen ver tellen, dat Huerta aan een redacteur' van het regeeringsblad „Imparcial" ver klaard heeft: Wacht maar tot de Ame rikanen in het binnenland zullen zijn doorgedrongendan zult gij zien wat eigenlijk een oorlogstoestand is. Wij be reiden de ontvangst der Amerikanen voor. Naar de „Times" uit Vera Cruz ver neemt, zijn de petroleumbronaien te Tam pico gesloten. De Amerikaansche belang- langen daarom, Idat de petroleumbronuen tot neutraal gebied zullen worden ver klaard. Ulster Eerste Minister Asquith verklaarde in antwoord op verschillende vragen in het Lagerhuis, dat het voorstel door Chur chill gedaan, voor zijn eigen verant woording bleef. „De omstandigheden zijn van excepti- oneelen aard,",zoo zei'de de minister, „en op iedereen, die kan bijdragen tot een vreedzame oplossing, rust de plicht te doen wat hij kan. En hij voegde daar aan toe: „Ik veronderstel, dat minister Churchill bedoelde een aanbod van Car son uit te lokken en wat de richting aangaat, die hij daarvoor aangaf, ga ik gaarne zoo ver mogelijk met hem mede." De motie van wantrouwen werd ver worpen met 344 stemmen tegen 264. Balfour, Carson, Bonar Law en As quith voerden het woord. Het debat liep meer over een schikking van de home rule-quaestie, dan over de motie. Bonar Law verklaarde, dat het de plicht van Asquith was te erkennen, dat er tot eiken prijs een middel moet wor den gevonden om tot vrede te komen en hij gaf zijn bereidwilligheid te kennen om al het mogelijke te doen om een vredelievende schikking tot stand te brengen. haus stil houden, tot ze tegen elf uur voor den dom kwam, waarin Edith zich begaf, terwijl het rijtuig wachten bleef. De kamenier had zich reeds eerder met het gekochte naar het station moeten begeven. Sinds een uur heerschte er, gelijk al tijd, gedrang aan de poort der Bruckho- vener gevangenis. Vlak er voor ten deele achter de eene deur verborgen, stond1 de wagen van den groentenhandelaar, wiens slaperige knol genoeg bekend was. Er bevond zich nog wat stroo en ver scheidene ledige zakken op den wagen, terwijl de eigenaar de laatste manden naar binnen droeg. Hij wisselde onder weg eenige woorden met den opzichter die op de binnenplaats het toezicht hield. De gevangenen maakten hun treu rige wandeling, gelijk altijd, de een na den ander, in gelijkmatigen stap. Slechts Hellbrinck maakte een uitzonde ring en mocht op de vierkante binnen plaats naar believen rondwandelen. Vol gens voorschrift van den dokter moest hij1 ook 'n half uur langer buiten "blijven,. Met moeizamen tred naderde hij de deur; de cipier had hem op verzoek van den groentenhandelaar gezegd, dat daar een man van zijn dorp stond om een paar woorden met hem te spreken. Zoo trad hij! op de deur toe, waarachter Carson zeide, dat hij niets anders WensChte, dan dat aan hen, die in heml hun vertrouwen hadden gesteld, voor waarden werden aangeboden, waardoor hun waardigheid en hun burgerlijke en godsdienstige vrijheid werden gehand haafd. Asquith verklaarde den verzoenenden geest, die uit Carsons woorden sprak, dankbaar te erkennen en in der.zelfden geest te willen handelen, en wees er op, dat de regeering haar voorstel van 9 Maart nog steeds gestand doet. Hij zou, tenzij hij door de omstandigheden daartoe werd gedwongen, de deur niet sluiten voor eenigerlei schikking, die eerlijke en welgemeende instemming zou vinden bij de Ieren van beide zijden en bij de twee pariijen van het land. GEMENGD. Volgens het laatste bulletin over den toestand van keizer Frans Jozef zijn de catarrh-verschijnseleti iets afge nomen Overigens is er geen v-waïde- ring en is de toestand vc'Komen gerust stellend. De Keizer vertoefde 5 kwartier in de kleine galerij. De koning er» de koningin vaa Bel gië zijn gisteren weer uit Juycemburg vertrokken» 'De groothertogin deed' her. uitgeleide. Aan het 'station hebbeD zij van de leden van de .regeering, ide buitenlandsche vertegenwoordigers sn den burgemeester van Luxemburg af scheid genomen. De menigte juichte de vertrekkende gasten toe,. iDe leden der commissie voor de grensbepaling tusschen Servië en Monte- hervatten. iHet BulgaarsChe Sobranié heeft als nog de begrooting over "de laatste drie maanden van 1913 en de eerste drie maanden van 1914 goedgekeurd. fDe bakkers te Madrid' hebben een algemeene uitsluiting afgekon digd. Zondag zoud'en in Monaco de ver kiezingen worden gehouden voor de raden van de drie gemeenten, waarin het landje willekeurig verJeelJ is» Van die 600 kiezers kwamen er eenter slechts 2 op, zoodat de verkiezingen niet konden plaats hebben. Die staking was een protest tegen de weinige rechten, die aan de gemeentera den zijn toegekend en aan de overbodige verdeeling van Monaco in gemeenten, daar toch alle gemeentediensten gemeen schappelijk zijn en direct onder het lands bestuur staan. Het luchtschip L 2, Dinsdag avond te Mannheim opgestegen, is Woensdagochtend boven Hamburg aan gekomen en heeft den toch in Zuidooste lijke richting voortgezet bonder te Ham burg te landen. Om halftwaalf verscheen het boven Leipzig en vloog over de stad, om half twee is het boven Saalfeld' gezien en om half vier ten tweeden male boven Leipzig. 'Om kwart over vijf is het in de haven voor luchtschepen 'te Leipzig zonder stoornis geland de wagen van zijin dorpsgenoot stond; de andere leveranciers waren voor 'het grootste deel reeds ver rokken of gingen juist heen. Op de binnenplaats gaf de cipier het teeke'n, dat de gevangenen weder naar binnen hadden te gaan. Toen Frans bij' de deur was, wees de groentenhandelaar, die terugkwam, hem een man, die op den wagen oogenschijtn- lijlk bezig was met liet rangsc. ikken van zakken en manden. Zoed.a d:ze Frans zag, reikte hij1 hem de hand een briefje gleed in Hellbrinck's hand Dadelijk lezen! luisterde Bose en begon terstond daarop m,et levendige ge baren luide te spreken. „Laat alles geduldig toe, alles, en maak u tot de vlucht gereed", begon de mede deeling in sierlijk dam esseh riff. „Stribbel niet tegen. Uwe ouders hebben uwe vrij heid dringend noodig. Een vriendin van alle onrechtvaardig vervolgden." Frans las die weinige woorden zonder de beteekenis ervan goed.te begrijpen. Maar vóór hij zich bezinnen kon, hadden vier krachtige armen hem opgelicht en op den wagen gelegd. Geen geluid, anders maakt gij ons allen ongelukkig, fluisterde de smid hein in 'toor. Kalmte, herhaalde hij, en een berg stroo, leege zakken en manden ver borgen Frans geheel. (W|ordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1