BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
5e Jaargang
No 1365.
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
dit blad verschijnt elken dag. uitgezonderd zon- en feestdagen
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
n liet GEILLUS TREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Een Katholieke Boerenbond,
Vereenigen op principle elen
ronds lag is voor ons, .Katholieken, een
ure plicht, overal waar het practisch
logelij'k is. Een dure plicht, welke ons
i'ordt opgelegd door het kerkelijk gezag,
laar die ons tevens wordt .aangewezen
oor ons eigen verstandelijk inzicht.
Zeker, ook al zouden wij zelf niet
nzien, dat het voor ons een plicht is
lm aan de sociale ontwikkeling van
nzen tijd mede te arbeiden, geleid en
estcund door onze eigen z;ui-
er-Katholieke beginselen al
ouden dat niet inzien, dan zou ons
och het w'aarschuwend en bevelend!
'oord van onzen Bisschop voldoende
ijn, want wij zijn er allen van over-
wie zijln Biisschop gehoorzaamt,
andelt absoluut zeker goed en ver-
ienstelijk. IMaar wij zien toch ook
elf in rde noodzakelijkheid van een
igen principieele organisatie. iWlij, dte
ennen de waarheid, de schoonheid, de
iracht van onze Katholieke leer, zouden
'ij ons niet, ook in ons organisatie-leven,.,
illen door-drenken van de Katholieke
eginselen, om die, niet slechts voor ons
elven, maar ook voor anderen, voor de
laatschappijl, vruchtdragend te maken?
ouden wijl in diezen tijd van ver
laging en verwazing der ideeën niet
egrijpen, dat voor de ongereptheid!
ji onbesmetheid van onze Katholieke
eginselen een zuiver principieele vak-»
rganisatie het aangewezen middel is,
zouden wijl ons niet imet kracht be
geren. daarom het Katholieke vereend
ingsleven tot 'een steeds uitgebreider
fasdom te brengen?
Men werpt ons dikwijls voor de voeten,
at wij, door ons Katholiek te organisee-
en, de onverdraagzaamheid aankweekeni.
laar: is onze Katholieke leer zelf niet
e prediking van de hoogste verdraagr
lamheid? Leert zij" niet: Bemint uwen
ïennaaste ,(dpv.z. "alle menschen) gelijk
zeiven? En zouden wij dan, als wij
ns krachtens de beginselen dier Godde-
jke leer vereenigen, de onverdraagzaamh
eid bevorderen?
\Vjj willen nu niet alle opwerpingen,
ie tegen de principieele organisatie wor-
en gemaakt, gaan weerleggen. Alleen nogl
eze moeilijkheid door het principieel or-
a iiseeren wordt noodeloos scheiding ge
acht Ons antwoord hierop luidt: ten
srste, als er scheiding wordt gebracht
ui geschiedt dit niet nocdieloos, doch
m de zuiverheid en daardoor de k r a c h t
in eigen "beginselen te bewaren. Maar
«volgens, wordt er werkelijk een schem
ing gebracht van zulk een ernstigen
ard? Men kan toch federatief blijL
en samenwerken! Het federatief sameni-
'erken tusschen twee o£ 'meer bonden
eeft dit voordeel, dat iedere bond zijin
igen zelfstandigheid behoudt en dus veel
Tachtiger dan bij een samensmelten van
eginselen volgens éigen "princiepen kan
'erken.
Tot het bovenstaande heeft ons aan-
iding gegeven de veijgaderinjg van den
derenbond, gisteren te Z, o e t e r w o u-
'e gehouden, waarop genoemde B.onidl
ontbonden, en zoodoende die eerste
an is gelegd voor een Katholieken
oerenbond.
Ons inziens, hebben de Katholieke
den van genoemden bond-eerlijk, loyaal
ehandeld door hun besluit den algemee-
en ;Bond op te heffen. H|un kan nu niet
fr we tien worden, dat zijden Blond hebben
illen ver-katholieken, en ook niet, dat
dien hulpeloos, in berooiden toestand
ebben achtergelaten.
Nu aan den arbeid, om op te richten
en Katholieken Boerenbond. Met kracht,
'et moed en vertrouwen,
Een principieel-Katholieke Boerenbond
311 veel nut stichten voor ge"heel
Nerwoudew
Getuige verklaarde o.m., dat de twee
laatste schoten, door mevrouw Caillaux
op Calmette gelost, in een langzamer
tempo werden afgevuurd dan de eerste.
Hij was van meening, dat mevrouw Cail
laux niet den tijd gehad heeft, om met
Calmette te spreken voor zij op hem!
schoot.
Vervolgens besprak getuige de cam
pagne van de „Figaro", waarover Cal
mette hem een en ander had medege
deeld. Calmette had hem gesproken over
de dringende stappen van voorname fi
nanciers, die hem kwamen vragen een
einde te maken aan de onthullingen om
trent de pressie, welke Caillaux op de
credietinstellingen had uitgeoefend.
Daarna had Calmette hem de rol ge
schetst, die Caillaux in de Agadir-kwes-
tie had gespeeld en hem twee diploma
tieke documenten laten izien, van zulk een
ernstigen aard, zoo formeel verplette
rend, dat hun publicatie Caillaux on
middellijk van zijn macht zou hebben
beroofd, zonder hoop ze ooit weer te
rug te winnen.
Calmette had echter aan getuige ge
zegd, dat hij er niet aan kon denken, ze
te publiceeren, uit vrees, een buiten-
landsch incident uit te lokken, en dat
hij er zelfs geen résumé van zou geven.
'Wat het rapport-Fabre betrof, deelde
getuige mede, dat Calmette, die een ré
sumé van het rapport gepubliceerd had
hem op een desbetreffende vraag had
geantwoord, dat anen hem misschien,
verlof zou geven om het te publiceeren.
Getuige voegde aan deze verklaring
toe, dat Calmette na de publicatie van
den brief, geteekend „Ton Jo" aan ver
scheidene redacteurs verklaard had, dat
hij niets meer had dan het rapport-
Fabre. Indien Calmette overigens nog
andere brieven in zijn bezit had, zou men
ze na zijn dood hebben teruggevonden
in de portefeuille, waarin men de do
cumenten had gevonden betreffende de
Agadir-zaak en het document-Fabre.
Waarop getuige verder vooral nadruk
legde was de kalmte van mevrouw Cail
laux. Na het bedrijven van haar mis
daad, zoo verklaarde hij, was ze wel
twintig minuten in de gang blijven staan
zonder ook maar het minst van haar
kalmte te verliezen.
De officieuse „Petit Parisien" meldt,
dat de internationale controlecommissie
waarschijnlijk aan den vorst van Alba
nië zal adviseeren
den oproerigen Epiroten
eenige waarborgen voor zelfbestuur en
voorrechten te schenken, dr zulks het
eenige middel is om een burgeroorlog
te voorkomen.
De regeering in Durazzo schijnt echter
weinig daarvoor te voelen en dreigt met
de wapens. De Albaneezen, van oudsher
echte vechtersbazen, zijn het er o^er eens
dat in Epirus alleen met wapengeweld
succes is te bereiken. Uit alle deelen van
Albanië, komen dan ook boodschappers
van stamhoofden naar Durazzo, om een
algemeenen oproep onder de wapenen
te eischen.
De regeering is nog niet tot een alge-
meene mobilisatie besloten. Zij heeft
slechts aan alle plaatselijke autoriteiten
gelast alle vechtbare mannen tot 39 jaar
in vergaderingen bijeen te roepen, ten
einde lijsten aan deze landweerlieden
voor te leggen. Dit besluit is met geest
drift begroet, en zulks geeft alle recht
te hopen, dat, wanneer het tot een mo
bilisatie komen mocht, de regeering geen
groote moeilijkheden zal ondervinden.
Een eventueele mobilisatie zal volgens
de eeuwenoude Albaneesche methode ge
schieden.
De regeering zal haar desbetreffende
bevelen geven aan de stamhoofden, die
dan verder voor de uitvoering van het
heele mobilisatieplan zorgen. Zij roe
pen hun onderhoorigen op ten strijde,
en geven de plaats van bijeenkomst aan.
Hier moet dan elke strijdbare Albanees
gewapend en uitgerust op den vastge-
stelden tijd verschijnen om in "kleine
troepen naar een centraal-concentratie
punt te trekken, waar de benden in le
gers worden ingedeeld.
De correspondent van het Berl. Tbl.
Durazzo weet heel wat anders te ver
tellen. Volgens dezen is daar van den
Nederlandschen officier, die het bevel
voert over de bezetting van Koritsa be
richt ontvangen, dat de tegenstand der
Epirotische benden gebroken is.
De correspondent san het Berl. Tbl.
meldt dat de Epiroten, die deel hebben
genomen aan het oproer te Koritsa, zich
aan de Albaneesche overheid hebben on
derworpen en voor een deel gevangen
zijn gezat
Naar verluidt, is de Albaneesche re
geering van plan 20.000 man op voet van
oorlog te brengen, teneinde den opstand
in Epirus ten spoedigste te bedwingen.
Ir welingelichte kringen te Berlijn
wordt het bericht over een nederlaag
der Epiroten bevestigd.
De Grieksche troepen in Epirus heb
ben bevel gekregen zich gereed te hou
den om binnen weinige uren Epirus te
kunnen ontruimen, ingeval de mogend
heden de Grieksche regeering daartoe
een wenk geven.
De twee groote stakingen
die -den .mijnwerkers en die der bouw*
vakarbeiders, waardoor Engeland geteis
terd wordt, bieden weinig hoop meer
op een spoedige oplossing.
Sinds het begin der vorige week is
er in het kolengebied van Jorkshire,
nauwelijks een ton kolen meer gedolven
en bijna een kwart millioen mijnwerkers
loopen zonder werk.
De onderhandelingen, welke te Lon
den gevoerd zijn, om tot een vergelijk
te komen, hebben, naar nu bekend wordt,
niets anders opgeleverd, dan dat een ba
sis is ontworpen voor toekomstige be
sprekingen. Daar het loonstelsel in Zuid-
Yorkshire zeer gecompliceerd is, kan het
intusschen nog lang duren eer een be
vredigende regeling getroffen is.
Vandaag komt de „'.onciliation board"
weer bijeen, en de onderhandelingen zul
len dan worden hervat. Op denzelfden
dag vergadert de mijnwerkersfederatie
van Groot-Brittannië, iom te beraadslagen
over een actie tot ondersteuning van
de stakers.
De schade, reeds door de staking ver
oorzaakt, is intusschen zeer aanzienlijk.
Alleen wat loonderving aangaat be
draagt ze 41000 pond sterling, terwijl
aan stakingsgelden 53.000 p.St. werden
uitbetaald.
Honderden ijzer- en staalbewekers
zijn ten gevolge dier 'mijnwefrkerssta-t
king sinds Zaterdag zonder werk. Een
40.000 spoorwegarbeiders zijn verder
wegens de staking op „short time" ge
steld en lijden daardoor een belangrijk
verlies aan loonen.
Ook in de staking der Londensche
bouwarbeiders die reeds 1[1 weken duurt
is even weinig vooruitzicht op een schik
king. De staking omvat nu niet minder
dan 45.000 man; het verlies aan loonen
bedraagt reeds 580.000 pond sterling,
terwijl reeds 185.000 pond sterling aan
steungelden moesten worden uitgekeerd.
De oproeping der stakers om nationa-
len steun heeft weinig succes gehad en
daar de kasgelden bijna opgeteerd zijn,
ziet het «er voor de stakers donker uit
GEMENGD.
jNaar Ide „Miinchener iNeuesten Nach-
richten" (Weet te melden, heeft de ge
meenteraad van Oberammergau met alge-
meene stemmen besloten, in het jaar 1915
geen passies p ele(n' te houden. De
reden hiervan 'is, dat imen in vorige jaren,
het Jaatst in 1905, weinig succes heeft
gehad, en hoofdzakelijk is men wel daar
om .tegen 'die opvoering der spelen, wijjl
het jaar na de laatste opvoering het
vreemdelingenverkeer zeer is achteruit
gegaan.
Het bericht klinkt «enigszins onwaar
schijnlijk, daar, zooals men zich misschien
herinneren zal, de laatste opvoering der
passiespelen in Oberamlmergau in 1910
en niet in 1905 gehouden is en men
tot dusver gewoonlijk om die 10 jaren
slechts speelde.
Het Duitsche gezantschap te Brussel
heeft het volgende schrijven gericht aan
pater Fr. W.eynandt te Verviers:
„De hulde der Duitsche kolonie bij
gelegenheid van 's Keizers verjaardag^
waarmee het 25-jarig bestaan van de
Duitsche school samenviel, is door Z. M.
den Keizer ontvangen* Mij is opgedragen,
aan u, Hoogeerw, heer, den allerhoog-
sten dank uit te spreken voor IJw jaren-
langen en vaderlandslievenden arbeidj,
De Keizerlijk e Gezan t
Degene, aan wien deze brief geadres
seerd werd-, was.,. een Pater J e z u i e t.
Commentaar overbodig!
Het kleine Alpen-kerkje van Ma
donna del Sassa, hoog ün de bergen boven
Socarno gelegen, is eergisternacht door
dieven lieeggeplu,(fid<erd. H|et in
1480 gebouwde kerkje bevatte voor een
groote waarde aan oude sieraden, o.a.
een kroon met zeer kostbare edelge
steenten.
iHet geschil in de bierbrouwe
rijen te Berlijn is bijgelegd. De ge
zellen aanvaarden het nieuwe loontarief,
dat voor den tijd van vier jaren is vast
gesteld. De meerderheid van tweederden,
die Voor een besluit tot staking noodig
was, werd op de beslissende vergadering
niet verkregen.
Na den telefoondienst van Berlijn
met Milaan is nu ook de lijn Berlijn—
Rome, een afstand van 2015 K.M., ge
opend. Verder zijln ook negen Italiaan»
sche provinciesteden, nl. Bologna, Brescia,
Genua, Pavia, Venetië, Bergamo, Novara
en .Turijn met Berlijn verbonden. Een
gewoon gesprek van 3 min. met Rome
kost 5 M., met de andere plaatsen 4—
41/2 Mark.
Keizer Frans Jozef is licht onge
steld tengevolge van kouvatting.
Een Russische studente van 18 jaar
was eergisteren door de geheime politie
te Petersburg gearresteerd, verdacht
van een revolutionaire te zijln.
Zij1 was naar het hoofdbureau der politie
gebracht en werd aldaar eenige minuten
alleen gelaten. tDe pet, de overjas en
de sabel van een politie-off'icier hingen
aan den wand; zjij1 itrok de uniform aan,
gespte de sabel om, 'zette die pet zich op
het hoofd en verliet het vertrek. Haar
vermomming werd door niemand opge
merkt, totdat zij1 aan den uitgang van het
gebouw kwam, waar de op wacht staande
politieagent, door haar schoeisel opmerk-
zaami gemaakt, begreep ,met een ver
momde arrestant te idoen te hebben en
den pseudo-officier van politie opnieuiw
in hechtenis nam.
Uit Kirkby-IStephen wordt geseind,
dat ,op het station aldaar geen enkele
trein kon vetrrekken, daar plotseling alle
signalen op onveilig stonden. Een
stationsbeambte, die op onderzoek uib
ging, vond den wiss el wachter van een
der posten Langs 'de spoorlijn dood bij
zijn signaaltoestellen. Het bleek, dat de
man, toen hiji, waarschijnlijk door een be
roerte getroffen, den dood voelde na
deren, nog de kracht gehad had om de
signalen op onveilig te stellen en aldus
een spoorwegongeluk voorkwam,
De correspondent van het „Berliner
Tageblatt" te Wieenen seint: Uit Bel
grado wordt gemeld, dat gedurende de
laatste dagen groote Servijsche
troepenbewegingen op de Alba
neesche grenzen hebben plaats gehad.
Volgens een bericht uit Chatham
had eergisteren een groote ketel ont
ploffing plaats aan boord van den
Engelschen torpedovernieler „Albarore",
die in 1906 van stapel lj^p. Drie leden
der bemanning werden gedood.
Koninklijke Besluiten.
B|ij Kon. besluit is met ingang van 16
Mei 1914 benoemd tot directeur van het
ppstk'antoor te 'Eindhoven D. van diet
Hioek, thans adjunct-directeur bij den
dienst ider posterijen.
is imet ingang van 1 Mei 1914 benoemid
tot |directeur van het post- en telegraaf
kantoor te iKluindert, B|. Jrj. Beerents, thans
in gelijke betrekking te Brouwershaven
zijln met ingang van 1 Mei 1914 be
vorderd tot hoofdcommies dier telegrafie
J. |TL A. J. van Santen, F. J. van Vloten,
G. E. de Groot en J, ,Wj. L van Henge
laar, ,allen thans commies der telegrafie
le kL
Jhr. P. M,. G. Von Fisenne.-j-
Na een kortstondige ziekte is te Rijis-
wijlk gisteren overleden, in den ouderdom,
van 77 jaar, jhr» P. M. G. von Fisenne,
lid van den gemeenteraad, oud-wethou
der, oud-lid der Provinciale Staten en
van de Eerste Kamer der Staten-Gene-
raal voor Zuid-.Holland, hoogheemraad'
van Delfland, ridder in ide orde van den
Nederlamdschen [Leeuw.
De overledene, die de nestor was van
den gemeenteraad, 'werd daarin gekozeij
8 December 1875 en kort daarna be
noemd tot wethouder, welk ambt hij ge-
ruimen tijd vervulde. In de Staten had
hij eerst voor Delft zitting, later voor
Zoetermeer. Ook in het kerkbestuur be
kleedde de overledene een aanzienlijké
waardigheid; hij was bovendien een be
kend bevorderaar van kunst
De plechtige uitvaartdienst zal plaats
hebben a.s. Zaterdag in ide St. Bonifa-
ciuskerk te Rijswijk, waarna het stoffelijk
overschot op de R. KL begraafplaats ai-
daar zal worden ter aarde besteldl
De staking van 1903.
Onlangs hebben wij gemeld, dat de
directie der H,. IJ. S. AL aan het machine-
personeel, dat in 1903 aan de spoorweg
staking heeft deelgenomen, en na dien
in een andere functie bij de maatschappij
was geplaatst, een brief had gezonden
met de vraag, of zij eventueel weder in
aanmerking wenschten te komen om in
hun vroegere functie te worden hersteld.
In een en ander vonden de tegenwoor
dig in dienst zijnde stokers aanleidingj
te vreezen, dat, mochten weder een aantal
dezer menschen als stoker op de ma
chine worden ^geplaatst, hun promotie
gevaar lie|p 'en hebben zij in een schrij
ven aan de idirectie daarop gewezen.
Thans heeft, volgens de Hnarl. CL,
de Idirectie aan de thans in dienst zijinde
stokers een circulaire gericht, waarin zij
te kennen geeft, dat zij vertrouwt, dat de
stokers voor het in functie herstellen]
hunner oud-collega's wel wat over zullen
hebben. Biij1 deze circulaire is een stem
biljet gevoegd, waarop de stokers kunnen
invullen, of zij vóór of tegen het in func
tie herstellen hunner oud-collega's zijln-
Arbeidswet.
De Vereeniging van Patroons in het
Dameskleeding-bedrijif, gevestigd te Rot
terdam heeft tot den minister van l'and-
fciouw, handel en nijverheid een adres ge
richt, naa,r aanleiding van een vonnis der
rechtbank te Rotterdamjwaarbijl het hoofdl
van een damesconfectiezaak werd veil-
oordeel'd ter zake dat hij eenige bij hem'
in dienst zijnde Coupeuses in zijn bij zijn
winkel' gelegen werkplaats op de bij de
arbeidswet aangewezen uren met inacht
neming van de bij de wet voorgeschre
ven justpoozen, arbeid heeft doen ven-
richten, bestaande in het voor die onder*
neming aanbrengen en dpen aanbrengen
van veranderingen aan goederen door
klanten in den winkel gekocht, welken
arbeid zij daar plachten te verrichten, en
na 8 uur 's avonds dezelfde coupeuses
in den winkel werkzaamheden heeft doen
Verrichten bij het voor de onderneming
verkoopen van goederen.
Adressante zegt in het adres, dat aldus
geschiedt in alle dames-confectiezaken,
en deze toestand noodzakelijk is voor
een goede uitoefening van het bedrijf. Zij
beschrijft .uitvoerig de feitelijke toedracht
in de dames-confectiebedrijven en be
toogt, dat de door de rechtbank' gegeven
uitlegging van de Arbeidswet voor die
bedrijven hoogst nadeelig is, weshalve
zij den minister verzoekt, ten spoedigste
aan den door het vonnis geschapen toe
stand een einde te maken.
KORTE KRONIEK.
Met ingang van 1 Mei a.s. zullen
ook bij de iHollandische Spoorweg Maat
schappij voor het vervoer van rijwielen,
als bagage, rijiwielkaartlen worden ver*
krijgbaar gesteld, evenals zulks nu reed's
bij de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen en "de Ned. Centr*
Spoorweg Maatschappijl plaats vindt.
Verschenen is het eerste nummler
van een nieuw Katholiek weekblad (d'e
„Bfedasche Kroniek",.
De berichten over het einde van die
voerliedenstaking te Nijmegen waren wat
voorbarig. De staking is alleen bij! twee
ni et-georganiseerde 'patroons opgeheveni.
LEIDEN, 8 April.
Debatingclub „Hanze".
De debatingclub van de „Hanze" zal
niet zooals gisteren geannonceerd he
denavond om acht, doch om negen uur
vergaderen. i
De tot Kapitein benoemde 1 Luite
nant W. J. Arriëns van de 4e Infanterie
brigade is geplaatst bij het 8e Regiment
Infanterie in garnizoen te Arnhem.
De Kapitein H. Rooseboont van
den Staf der Infanterie, werkzaam bij
de Koninklijke Militaire Academüe is
overgeplaatst b'ij het 4e Infanterie-bri-
gade met bepaling dat hij tot nader
order gedetacheerd blijft bij de konin
klijke Militaire Academie.
Wegens 18-jarigen militairen djenst
zal op Donderdag 9 April a.s. aan den