15e Jaargang
De Roomsche Vrouwenbond.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
No 1346.
Bureau OUDE SINGEL 04. LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Poetbus 8.
DIT BLAD VERSCHIJNT EL KEN DAQ, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met ORAT1S POLIS Oitgrafleit-traraekerlut
m bet QElLLUSTRfiBRD ZONDAGSBLAD mat Letten 9 «ent per week
ƒ1.10 per kwartaal; Wj oase agenten 10 eest p« week, f IJÖ per bwttsteal. Fmse»
per poet ƒ1.80 per tewartr*.
A.fnondsrt^ke ««ra®» JowA, ntst QsBtesfswsrt ItaSa^&Ssa B «aak
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regel* 075, elke regel eiaer Heem
Ingezonden mededeellngen van 1—5 regel* 1.50, elk* regel meer 30 cent met gratie
bewijsnummer. B| contract aanzienlijk* korting. Groot» lettere naar ptaetnrntmte.
Klein* AdvertenttBngewaagde betrekkingen, beer en rertuiar. koop en
(geen handels-adeertenfftn) 1—8 regels 28 «ent, Iedere regel meer t eer
betrekkingen 1—8 regsls 80 cant, fedara rasei meer 10 wat
Een kort woord over een nog jonge
sociale vereeniging in onze goede stad
Leiden vinde hier een pl!aats.
Voor korten tijd is hier tot stand ge
komen leen af deeliim'g ya.n den |R{. K. Vrou-'
wenbond in het Haarlemsehe diocees.
Slechts een klein getal van onze
LeidsChe iRoomsche vrouwen werkten
aan die oprichting mede, wantde
groote meerderheid >vist eigenlijk iiiet
goed, waarom en voor wie die bond ge
sticht werd.
Het eerste werk van de Leidsche af
deel! ng zal daarom zijn dit in zoo groot
mogelijken kring bekend te maken. Daar
om noodigt zij alle Leidsche Roomsche
vrouwen uit tot een groote openbare
vergadering in den foyer der Stadsge
hoorzaal op Maandag 23 Maart, des
avonds te 8 uur. Professor Aengenent
en Mevrouw Steenhoff-Smulders zullen
daar de bedoeling en de inrichting van
den Roomschen Vrouwenbond uiteen
zetten.
Mag ik met een enkel1 woord de be
langstelling onzer lezeressen voor deze
vergadering vragen
In onze dagen is een Roomsche Vrou
wenbond noodig, omdat er .langzamer-*
hand tal! van toestanden zijn "ontstaan,
waarin onze vrouwen v als Katholiek
en als vrouw onmogelijk kunnen be
rusten, en waarin alleen met vereenigde
krachten verbetering mogelijk is.
Die Christelijke opvatting van de po
sitie en van de waardigheid der vrouw,
van den eerbied en de reéhien, die zij
voor zich moet opeischen, wordt door
moderne levensopvatting theoretisch
i praktisch meer en meer geloochend.
Volgens ons Katholiek geloof is de
vrouw niet de minderwaardige van den
jman, maar is Zij, krachtens de ordening
van den Schepper, „een hulpe hem ge~
Diaarom is zij van nature toegerust
met eigenschappen, die in den man niet
of slechts in geringere mate tot ontwik-i
keling komen daarom heeft zij andere
plichten, maar ook andere rechten: is zij
krachtens de plaats, die de Schepper
haar in de samenleving aanwees, in den
regel aangewezen den man onderdanig
te zijn, zij heeft pok het recht te eischen,
dat de man haar behandele met eerbied,
haar bescherme en verdedige en in haar
onderhoud voorzie.
Zoo is naar Christelijke opvatting
de positie der vrouw in de samenle
ving niet een mindere, maar een andere,
ja in vele gevallen zelfs eene van grooter
be teekeniswant tegenover den u iter lij
ken arbeid en de meer in het oogloopen-
jdekracht van den man,-staat de grootere
invloed der vrouw in het huisgezin en
bij de opvoeding, staat haar troostend
vermogen jblij het lijden, staat haar warme
en verwarmende liefde, haar duurzame
offermoed, haar taaier vasthouden aan
'oge idealen.
In dien zin heeft de Katholieke Kerk
immer de vrouw gehuldigd en geeerd,
en daarom is zij in een Christelijke sa
menleving juist door haar dienende lief
de de koningin van het huisgezin.
Doch de moderne wereld wil van die-^
:n en onderwerping niets weten. Vrij
heid predikt zij, bandelooze vrijheid, vrij
heid voor iedereen, dus ook voor de
vrouw. iEn met groot geluid huldigt zij
de maatschappelijke gelijkheid van man
1vrouw.
Maar van die hooggeprezen vrijheid
Is de vrouw ten slotte alleen slachtoffer.
Want (wat ook de theone moge zeggen,
naar haar onveranderbare natuur blijft zij
de zwakkere.
Èn zoo is (Tie prediking der gelijkheid
de natuurlijke aanleiding geworden, dat
de plicht der bescherming en verdedi
ging, die op den man rustte, werd afge
worpen dat de noodzakelijke eerbied
vergeten 'werd.
En zoo kwam de vrouw, zelfs de ge
huwde vrouw, zonder voldoende bescher-
yi den voor haar in véle opzichten
gevaarlijken kring van fabriek en werk-
piaatszoo verminderde de achting en ide
j-erbied, waarop zij aanspraak mag ma
ken als moeder en huisvrouw, en werfl
f'l van de ontwrichting des huisgezins
net meest beklagenswaardig slachtoffer
ij°o wordt in gesprekken en omgang, in
toneelstukken en romans de waardig
heid der vrouw miskenden hoe meer
zij gezocht wordt om de zinnen, des
te meer wordt zij onteerd als mensch en
Christin.
Steeds grooter omvang neemt deze
verwording aan, en de moderne vrijheid
der vrouw dreigt haar te verlagen tot
de oude slavernij van het heidendom1,
waar de vrouw niet veel meer was dan
de speelbal van den man.
Tegen deze verwording helpjt geen
modern hulpmiddel van over-pntwikke-
ïing of over-tbeschaving, helpt allerminst
het moderne middel-Yoor-alleshet stem
biljet; tegen deze verwording helpt al
leen het hooghouden van de Christelij
ke opvatting van de positie der vrouw
in de samenleving.
Daarom moet deze allereerst en on
wankelbaar in theorie en praktijk worden
verdedigd en beschermd tegen de steeds
meer om zich heengrijpende moderne
dwalingen, tegen zoo vele afkeurenswaar
dige moderne opvattingen en gébruiken-
Daarom moet er voor worden gezorgd,
dat men bij de opvoeding der vrouw
blijft rekening houden met de hooge en
zegenrijke plaats, die zij later moet in
nemen.
Daarom moet er naar worden ge
streefd, dat de vrouw in het economisch
leven, in haar arbeidsverhoudingen in be
drijf en fabriek de plaats worde verzen
kerd, die haar krachtens hare natuur en
haar roeping past
Diaarom moet worden voorzien in ve
lerlei vrouwelijken nood, die tengevolge
van de doorwerking der val'sche vrijheid
op zooveel punten ontstaan is.
Iedere vrouw afzonderlijk kan dat
niet: er moet te veel tegen den stroom
worden opgeroeid.
"Een mannenvereenigirtg is daartoe on
machtig: een man begrijpt niet zoo ten
volle de nooden der vrouw, en'kan haar
nooit zoo ten volle helpen volgens haar
natuur en aanleg.
Dit kan alleen een Vereeniging van
Vrouwen.
Dit kan alleen een Roomsche veree
niging van vrouwen; want alleen door
de beginselen en de leiding der Katho
lieke Kerk te volgen, is men verzekerd,
dat wordt vastgehouden aan de eenig
ware opvatting der «vrouwelijke roe
ping.
Ziedaar, waarom een Roomsche Vrou
wenbond noodig is.
Werk vindt hij in overvloed.
Waar zooveel dwalingen worden ge
predikt, moet de vrouw worden onder
richt godsdienstig en maatschappelijk.
Waar het huisgezin wordt ontwricht,
moet dubbele zorg worden besteed aan
de opvoeding van goede huisvrouwen.
Waar de vrouw niet kan blijven buiten
het groote bedrijfsleven, moeten haar
belangen ook daar met kracht worden
verdedigd.
Waar zooveel vrouwelijke nood ïs, en
zooveel gevaren de vrouwen bedreigen,
is hulp en bescherming ;iiet meer dan
Christenplicht.
Zeker veel, zeer veel nuttig werk is
en wordt in Leiden in deze richting ge
daan: met roem en eere kunnen tal van
vrouwenvereenigingen wier namen te
noemen voor een Leidenaar overbodig
mag worden geacht een grooten staat
van dienst toonen. En het zou zeer ver
keerd zijn als de Vrouwenbond het werk,-
dat zij met zooveel liefde en succes ver
richten, hen uit de hand wilde nemen.
Dpch dit beoogt de Vrouwenbond
ook niet: de reglementen schrijven zelfs
voor, dat het werkterrein der bestaande
vereenigingen moet worden vrijgelaten.
'Maar wat de Vrouwenbond vurig
wenscht is dit: dat de bestaande veree
nigingen zich bij den Vrouwenbond zul
len aansluiten. Wederom niet, om zich
daar onder een soort voogdij te stellen
iedere vereeniging blijft absoluut en
volkomen zelfstandig maar wel, om
dat de Vrouwenbond in zijn werk Wordt
versterkt door de voorlichting en den
steun van die vereenigingen, welke op
het gebied der vrouwelijke actie onder
vinding hebben opgedaan en succes heb
ben bereikt; en ook, omdat van de nau
were aaneensluiting der verschillende
vrouwenverenigingen inniger samen
werking en dus grooter succes te wach
ten is.
(Naast de aansluiting dier vereeni
gingen vraagt de Vrouwenbond de per
soonlijke aansluiting van Iedere Room
sche vrouw.
Van iedere Roomsche vrouw, zeg ik:
want de Vrouwenbond is niet voor één
stand, maar voor pllen; en naarmate
hij meer in de verschillende standen
weet door te dringen, zal ook het succes
grooter zijn.
En daarom roep ik alle Roomsche
vrouwen in Leiden op de vergadering
van 23 Maart bij te wonen en zich daar
bij den Roomschen Vrouwenbond aan
te sluiten.
Het gaat immers om hooge belangen
de ware Christelijke positie der vrouw
in de samenleving.
Het gaat om de belangen van iedere
vrouw persoonlijk: want iedere vrouw
heeft er belang bij, dat haar persoonlijke
eer, haar persoonlijke waardigheid, haar
natuurlijke roeping in de samenleving
tot haar recht kome.
Het gaat om het belang van gods
dienst en maatschappij, Want de gods
dienst kan niet bloeien en een goede
maatschappij is niet denkbaar, als de
vrouw niet naar Christelijke opvatting
wordt gehuldigd en geëerd.
Daarom sluit ik vol' vertrouwen met de
uitnoodigingwij wachten U allen.
Th. M. P. BEKKERS.
Geest. Adv.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Omtrent het geschil tusschen de stu
denten en den vice-rector Ider
Leuvensche universiteit
meldt het „N. v. d. D." van Brussel,
nog het volgende:
„Die studenten klagen niet over de
waakzaamheid, waaraan zij, volgens 't
reglement, onderworpen zijn, maar zij
beweren, dat er een bespiedingsdienst
is ingericht en zulks willen zij niet lan
ger dulden. Om hunne beschuldigingen
te steunen, hal-en zij een reeks feiten
aan, die echter tegengesproken worden.
De ontvangst van den kardinaal heeft
een grootschen indruk gemaakt op de
meerderheid der studenten. Doch de aan
voerders der beweging verklaren tot het
uiterste, tot de werkstaking te zullen
overgaan, als hun geen voldoening ge
schonken wordt. Zij weten wel dat het
voor het oogenblik moeilijk is het ont
slag te bekomen van den vice-rector,
maar zij vragen een middel om alle licht
geraaktheden te vermijden. En alles zou
in orde komen als de noodige verande
ringen in het reglement werden aange
bracht
Van de zijde der academische overhe
den wordt verklaard, dat de taak van
den vice-rector, met de bewaking der stu
denten belast, altijd zeer moeilijk is ge
weest. Ten tijde dat Mgr. Cartuyvels
deze bediening vervulde, deden zich de
zelfde tooneeltjes voor als heden. Het
was hetzelfde toen Mgr. Coenraets vice-
rector was. Wat Mgr. Van Cauwenbergh
betreft, deze oefent het ambt sedert drie
jaar uit met een loffelijken ijver. On
langs moest hij nog handelend optre
den tegen verscheidene studenten, die
zich al te schandalig gedragen hadden
te Antwerpen.
Dit alles is het gedacht niet van eeni-
ge studenten die allerlei feiten aanhaal
den om te bewijzen dat er een bespie
dingsstelsel ingericht was. Zij vinden
ook dat de toegepaste straffen niet in
evenredigheid zijn met de begane fouten
en dat de voorgeschreven regels niet altijd
worden nageleefd. Dit alles wordt echter
'tegengesproken door de academische
overheden.
Niet alle studenten doen dan ook aan
de betoogingen mede, die wel kalm ver-
loopen maar toch meermalen tot erger
lijke tooneelen leiden. Op de vergadering
van de vereeniging Voor Eer en Deugd
hebben 200 studenten een motie aange
nomen om te protesteeren tegen de han
delingen van hun makkers en vooral te
gen het optreden der vreemde studenten,
die de gastvrijheid van de universiteit
misbruiken. Zij bieden Mgr. Van Cau
wenbergh de uitdrukking hnuner ge
voelens van trouw aan.
Een groep Waalsche studenten heeft
dezelfde motie aangenomen.
In het
Turksch-Servisch vredesverdrag
wordt geconstateerd, dat het vredesver
drag van Londen het herstel der vriend
schappelijke betrekkingen bekrachtigd.
De diplomatieke betrekkingen zullen
onmiddellijk hervat, de krijgsgevangenen
uitgewisseld en amnestie zal verleend
worden.
De personen in bet aan Servië afge
stane grondgebied woonachtig, zullen
Servische onderdanen worden. Zij zul
len echter gedurende drie jaar het recht
hebben de Turksche nationaliteit te kie
zen.
Die eigendomsrechten van particulie
ren, welke voor den oorlog verworven
zijn, zullen geëerbiedigd worden, evenals
andere verworven rechten, zonder echter
op de beslissingen van de financieele
commissie te Parijs vooruit te Ioopen.
De nog bestaande punten van geschil
en in het bijzonder de eischen betref
fende de goederen en het particulier do
mein van den Turkschen staat zullen
aan het oordeel van het hof van Arbi
trage te 's Gravenhage onderworpen
worden. De wakoefs (religeuze stich
tingen) zullen worden geëerbiedigd en
bestuurd worden volgens de bepalingen
der Mohamedaansche wetten. De tien
den der wakoefs zullen worden afge
schaft De Mohammedaansche onderda
nen in Servië woonachtig in het afge
stane grondgebied, zullen dezelfde bur
gerlijke en politieke rechten genieten als
de andere Serviërs, en volkomen vrijheid
van godsdienst hebben, terwijl de Mo
hammedaansche geestelijken onder het
gezag van den Sejik-oel- Islam zullen
staan. Op de bijzondere Mohammedaan
sche scholen, die door de Servische re
geering erkend worden, zal het onder
wijs in het Turksch gegeven worden.
De kwesties betreffende de spoorwegen
in het Oosten en den spoorweg Salo-
niki-Monastir zullen aan het oordeel van
de financieele commissie van Parijs wor
den onderworpen. De ratificatie van 't
vredesverdrag zal binnen een maand te
Konstantinopel plaats hebben.
GEMENGD.
De Times verneemt uit Athene dat
de twee te Starowo gevangen genomen
Nederlandsche officieren weer
zijn vrijgelaten. De Albaneesche gen
darmerie is niet bij machte de benden,
die het land afloopen en de dorpen plun
deren, in bedwang te houden.
De onafhankelijkheidsbeweging breidt
zich snel uit Zografos, de leider, wei
gert genoegen te neinen met de waaibor-
gen, die de regeering bereid is aan de
Grieksche bevolking van Epirus te ver
kenen.
Mevrouw C a i 11 e a u x, de vrouw
van den Franschen minister van finan
ciën heeft op het bureau van de „Figa
ro" verscheidene revolverschoten gelost
op Calmette, den directeur van genoemd
blad. Calmette werd gewond.
De regens van de laatste dagen
hebben op het terrein van de staatspor-
fiergroeve, te Sinzheim, in Baden,
een aardverschuiving veroorzaakt,
waardoor al 11 huizen zijn ingestort.
17 gezinnen zonder dak boven het hoofd
zijn met hun have in naburige gemeen
ten ondergebracht.
De gendarmerie heeft het geheele ter
rein afgezet.
Nadere berichten uit Jekaterinoslof
over de overstroomingen aan de
kust van de zee van Azof, stellen het
totaal aantal personen die door het op
zetten van de vloedgolf zijn omgekomen
aanzienlijk hooger dan 200, het eerstge
noemde getal.
Bij Achtyrskaja alleen verdronken er
200, bij Jasanskaja 150, en het totaal
slachtoffers schijnt op circa 1000 te moe
ten worden gesteld.
Dijken, spoorwegen en talrijke huizen
zijn door het water vernield.
Volgens de „Gazette" is de Schel-
dedijk biji ermonde doorgebroken,
het water heeft een gedeelte der stad
overstroomd.
In Zuid-Engeland, Lancashire en
les, heeft een hevige storm gewoed.
Bij Yarmouth strandde een trawler uit
Ostende; de bemanning werd gered. 2
schepen liepen onder een hevigen Zuid-
Wiesterstorm te New-Haven aan land,
waarvan de bemanning wegens de holle
zee niet dan met de grootste moeite kon
gered worden.
Verschillende groote Amerikaansche
schepen trachten tevergeefs de Mersey
binnen te loopen en kwamen met uren
vertraging te Liverpool aan. Ddentenge-
ge was ook het treinverkeer in de rich
ting Londen .en Dover geheel in de
war.
In Wales heeft de storm eveneens
groote schade aangericht. De Towy- en
Usk-rivieren zijn buiten haar oevers ge
treden. Het laaggelegen Carmathondis-
trict, was geheel overstroomd. In Mon
mouthshire is de Abbro bij Tredegar
Park buiten haar oevers getreden; meer
dan 3000 bunders land rond Tintern
Abbey zijn door de W(ye overstroomd.
De Theems is buitengewoon sterk ge
zwollen. De weiden van Reading staan
blank en de wegen naar Shinfield zijn
onbegaanbaar. De materieele schade op
het platteland Is zeer aanzienlijk.
De Tabaksbelasting.
Naar het Huisgezin verneemt, zijn gis
teren van 's-'Hertogenbosch naar 's-Gra-
venhage vertrokken de voorzitter# de hear
Chr. Houtman, en de vice-voorzitter, de
heer J. de Vlam, van den R. K. Zuide
lijken Patroonsbond van Tabak- en Si
garenfabrikanten, ten einde op uitnoodi
ging van den Minister van Fimanciën* den
heer Bertling, plannen te bespreken aan
gaande de tabaksbelasting.
Buitengewone Regenval.
Ten gevolge van de herhaalde zware
regens in de eerste helft van Maart was
aan het Kon. Ned. Meteorologisch Insti
tuut in De Bilt gisternamiddag te 2 uur
reeds 107.8 m.M,. afgetapt, waardoor tie
grootste hoeveelheid te Utrecht-De Pilt
vroeger in de geheele maand opgetee-
kend, 104.1 m.M. in 1859, is overtroffen.
Alleen in 1888 is op verscheidene plaat
teen tegelijk jeen «zoo (ïoogiei o£>og hoogere
maandsom voorgekomen; in 1876 werd
te Borne het grootste bedrag, ,127.5 nuM,-»
opgeteekend.
Een staking van korten duur.
(Maandagmorgen heeft het personeel
van de drukkersfirma Nobels te Haar
lem, ongeveer 30 man, gestaakt, op advies
van het bestuur der afd. JHaarleni van
den Alg. Ned. Typografenbond.
De organisatie meende, dat de firma te
laag had ingeschreven voor het drukken
van „Ons Belang", het orgaan van de
Onderofficiers-vereeniging der Marine,
waardoor zij gebleven was beneden den
prijs, dien de drukker te Delder, die het
blad thans drukt, gebleven is.
De firma meende den prijs ruim) gere
kend te hebben, bovendien zouden de ge
zellen in elk geval het vastgestelde loon
ontvangen. Toch stelde de firma zich niet
haar lastgeefster in verbinding, waarop
deze goedvond, idat als inschrijvingsprijs
zou gelden de prijs, dien de typografen
meenden dat door het Landelijk Tarief
was voorgeschreven.
Daarop ging het stakende personeel na
eenige uren weer aan den arbeid.
De arbeiders beweren nog meerdere
grieven tegen de firma Nobels te heb
ben, omdat deze geen lid van de NecL
Boekdrukkerspatroonsvereeniging is en
dat haar loonregeling niet geheel is vol
gens de vastgestelde beaplingen in het
arbeidscontract.
R. K. Schoolvereen. Onze Mijnstreek.
Zondag werd onder alle H.H^ Missen
in alle kerken der stad Venlo gepreekt
over en gecollecteerd voor bovengenoem
de vereeniging.
iDie collecten brachten niet minder dan
ruim zeventienhonderd gulden op.
De eerste vijf-en-twintig duizend zijin
hiermee bijeen.
KORTE KRONIEK.
- (B|lijkens het onderzoek inzake wette
lijke vervroegde winkelsluiting te Utrecht
ingesteld door 'de Utrechtsche H.andels-
vereeniging, was in de volgende neringen
de meerderheid -tegen een wettelijke re
geling: melk, muziekinstrumenten, slage
rijen, slijterijen, snoepwinkels en visch-
winkels, terwijl de verhouding van voor
en tegen ongeveer gelijk was in de vol
gende zaken: brood-, koek- en banket
bakkerijen, parapluies, rijwielen en naai
machines, sigaren en tabak en uurwerken.
r— In eene Zondag te Roermond ge
houden vergadering van den R. K. Lim-
burgschen middenstand^ werd wegens col
lectieve ontslagneming van Tiet bestuur
een nieuw bestuur gekozen, bestaande
uit de heeren: J. van Daelen, Venlo; J.
Arnoldts, Kerkrade; H. Roovers, Vaals;
K Siebeling, Heerlen; H. Trienekensi,
Gennep en De Wiaijer, Sittard. Tot voor
zitter werd gekozen de heer J. Schaep-
kens van Riempst, Maastricht.
