„Leidsche Beelden". BUITENLAND. BINNENLAND. 5e Jaargang No 1335. Bureau OUOË SINGEL 54, L, K iU JtS F«. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. )IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 0 cent per week '1.10 per kwartaalMj onze agenten 10 cent per week, f 1.3(0 pw kwartaal. Franoo (sr post t L50 per kwart» "iL Afzonderlijke nnmmere sent met Geïllustreerd Zondagsblad S cettfc De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 c«nl Ingezonden mededeellngen van 1—5 regel» 1.50, elke regel meer 30 cent, met grade bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte. Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur an verhuur, koop en mbiep (geen handels-advertentign) l5 «gala 25 «ent, Ieders regel aam 5 eontj aangebeden betrekkingen 1—5 regels 00 cent, tedere regel meer 10 aait Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Een „gelukkig" land. Een medewerker van. 't „Hbl'd." heeft „één dag een indruk van Dienemarken •illen meenemen" en liet zich daartoe oor een Deenschen collega in Kopen- agen rondleiden. De Hollander was weldra enthousiast, uit de volgende passage van zijn lisbeschrijving moge blijken. De Deen- he journalist had zijn vrouw meege- omen en deze zeide gedurende den jcht, toen men op de „Raadhuisplaats" as gekomen, tot den gast „Hier hebt ge de drie hoogste torens jan de stad. Kijk u er eens goed naar, dan begrijpt u dadelijk iets van ons",' En dan vertelt onze landgenoot: „De hoogste, van 't stadhuis is 105 meter. Aan weerskanten, maar iets la ger, die van twee groote hotelsPal- lads en Bristol, beide „omhoog stre vend". Dit zijn de drie hoogste torens van Kopenhagen, Daarnakomen de terken. .Denemarken is voor de overgroote meerderheid protestant, en wel vrijzin nig. Men heeft er geen kerkel'ijke-poll- tieke-partijen, en de godsdienst tracht er niet den baas te spelen. Gelukkig land Wiat die torens den gladden journalist niet zeide. Daar moet ze bepaald ■ijzinnig voor wezen om in „één dag", op één oogenblik zoo'n pienter oor- iel te vellen. Maar toch stonden we verbaasd over mans ingenomenheid, want kort te vo- n had de Dieensche journalist hem widborstig verteld: ,Elf procent van de geboorten zijn lier onwettig, en van moeders bene den de twintig jaar zelfs zes-en-twin tig procent" En onze landgenoot schrijft daarbij: „Thuis heb ik nagezien, dat hier in Holland er maar twee precent tegen over die elf staanEn dan zegt men, dat de Zuidelijke volken zoo wuft zijn „De echtscheidingen zijn in Denemar ken relatief veel talrijker dan bij ons, terwijl volgens Elsver's „Streiflichter Danemark", dat de neer R. me eende, verlovingen er ook vaak maar het korte leven van bloemen hebben." Hoe valt deze beschouwing nu te rij en met den uitroep: „gelukkig land?" r schijnen menschen te wezen die alles rachtig te vinden als 't maar anti erkei ijk is. 't Ware te wenschen, dat de kerkto- XXXIII. „Een terugblik". Thans, nu we het nieuwe jaar weer relgemoed ien hoopvol zijn ingegaan ((wet ens plaatsgebrek hebben wij dit stuk mgen tijd moeten uitstellen. Red.), kam „even omzien", 'n kleine terugblik 'P wat achter ons ligt in 't vervlogen 'ar, geen kwaad. Wij allen doen dat. iW,e werpen 'n terugblik op zaken- en andelsgebied, op ons intiemer familie- fyen. „Even omkijken"» Welnu, zonder aanspraak te maken op ^ledigheid, nog op iets anders, wilde i in dit nummer onzer Leidsche Beelden de „even omkijken"' naar een en an- er, wat op vereenigingsgebied, op Ka- joliek vereenigingsgebied natuurlijk, in 'en jaarloop zich in onze stad afwik» elde. Voor menige buiten het vereeniginglve» en staande kan 't nog wel ter voorbeeld "-.leering dienen. En on-interessant is zooiets nooit. .Maar, ik herhaal, men beschouwe 't als terugblik" en meer niet. want dan gaan we weef met 'vólle fcilen verder. Januari dan zette al aardig in met de Kzerskweek door onze Jonge Garde, «rwijl meteen bekend werd,'dat, als.an- lers, den len en 3en Vrijdag van iedere ^aarid de sociale en| apologetische cursus- zouden gegeven worden door den "eer Engels en pater Zuidgeest. Vrijdag rens in Denemarken hooger rezen, dan zou 't Wd.e gelluik van 7t land ook stij gen. W,at 'n poel van ellende toch doen die ongelukkige geboortecijfers veimoe- den ALGEMEEN OVERZICHT. De spoorwegstaking in Portugal schijnt nog steeds niet ten einde, all blijkt dan ook achteraf de toestand niet zoo ernstig alls de eerste berichten, ou der gewoonte, weer deden verwachten. Men heeft hier blijkbaar te doen met een staking van z.g. „syndicalisten", die vrij slecht of zelfs geheel ongeorgani seerd als ze zijn, zich in den laatsten tijd nog al eens laten gebruiken als gangmakers voor de monarchisten, die »r nog altijd niet genoeg van schijnet» te hebben om een deel' der Europeesche pers te doen weergalmen van hun groote plannen voor een contra-revolutie.i Dat er ook thans verband bestaat tus- schen de syndikal'istische actie en het wroeten der monarchisten wordt aanne melijk gemaak tfro.a. door berichten als Jie welke, van uit Madrid afkomstig, thans weer de ronde doen. Volgens deze berichten acht „men'1 een nieuwen monarchistisch en. aanslag hoogst waarschijnlijk. Op verschillende plaatsen zijn wapens, bestemd voor de monarchisten in beslag genomen en te Figueira een aanzienlijke hoeveelheid amunitie. Er mag echter met grond worden aangenomen, dat er ook zendin gen aan de aandacht der regeeriii'g zijn ontsnapt en zoodoende toch hun be stemming hebben bereikt. De regeering zou een aantal monar chisten, die na de revolutie de wijk had den genomen naar Spanje, maar na de afkondiging der amnestie hun vaderland veder hadden opgezocht, opnieuw uh Portugal hebben verbannen. Evenmin als de rust hersteld kanhee- ten in Portugal, evenmin is daarvan sprake in Marokko Generaal' Lyautey, de opperbevelhebber der Fransche troepen aldaar, heeft den Franschen, die zich onder dit opzicht overgeven aan optimisme (de ui toe. en ing van het „protectoraat" is ook zoo"n ijse lijk dure liefhebberij!) een sterk ont nuchterende mededeeLng gedaan. Hij verklaarde hen te moeten waarschuwen tegen de opvatting, dat de pacificatie van het protectoraat zoo goed als vol tooid zou zijn. Neen, het zwarste werk komt nog want alleen in de vlakte zijn 10 Jan. had dan ook de le sociale cursus plaats. Of 't jaar goed inzette? Den Dinsdag daarop volgend kreeg je direct al de feestvergadering bij gelegenheid van het 10-jarig bestaan der Jonge Garde den 14en Januari met mr.'Jan v. d. Biest als feestredenaar, met kort daarop i den 20en Jan. het feest onzer wakkere prop-club „St. JBjonifacius". Op propa- gandistenmanier 'zich uitend, men vierde het eerste lustrum; in een groote propa- gandevergadering, met als spreker den Weleerw. heer v. d. Camm.em Den ,Z,ondag daarop, den 26en Januari, hadden we in ^'Ziomerzorg" de uitvoering op initiatief van den R. K. Grafischen Bond, met medewerking der tooneelclub „Eutura" ten bate van het Tuberculose- fonds. En toen begon 't te schemeren, begon 't een weinig te lichten op v£kvereeni- gingsgebied. Op Donderdag 23 Jan. werd op een gecomb. best.-verg. van Volks bond- en vakver.-besturen de zaak be sproken, die klaarheid en samenwerking zou brengen tusschen Volksbond en St. Jozefsgezellenvereeniging, betreffende de vakafdeelingen. Inderdaad leidende tot een fusie tusschen beide lichamen, die later tot stand kwam. Levendig zal te vens bij de leden der St. Jozefsvereeni- ging nog in 't {geheugen liggen de inte ressante lezing van den heer 'Hoeks over „een socialistische proefneming". En de lezingen, door hunne praeses gehouden. Dat intusschen, 't' liep tegen de ver kiezingen Immers, de politieke actie al- omme niet vergeten werd, bewijst 't feit, dat intusschen het ledental der R. K. kiesvereeniging gestegen was van 340 tot 575. de Fransche troepen 'e baas. Zoodra Taza bezet is, zal' men genoodzaakt zijn, de bergstammen onder fransch gezag te brengen. En vooral in net zuidelijke ge bergte is daarbij heftige tegenstand te verwachten. Daar is een „marabout"^ invloedrijk stamhoofd Lyautey noem de hem een Marokkaan?chen Vercingeto- rix oppermachtig, .emand, die zich den laatsten tijd rustig heeft gehouden, maar waarschijnlijk na het einde van het regenseizoen te velde zal trekken. De generaal' wist zijn hoorders en heel het Fransche volk niet beter te troosten dan met de opmerking, dat Let dwaas zou zijn zich door het vooruitzicht op een lang- durigen strijd te laten ontmoedigen. „Het is immers het logische gevolgvan hetgeen wij in Marokko begonnen zijn", zeide hij. Dus zoo iets ais „der Fluch der bösen Tat De correspondent van de „K. V." te Rome meldt do. 27 Februari, dat de Paus dien dag, aangelokt door het sedert een paar dagen heerschende zachte lenteweer /oor het eerst, sederi zijn ziekte van verleden jaar, weer een wandeling ge maakt heeft in de Varicaansche tuinen. De Paus werd vergezeld door zijn ge heim-kapelaan mgr. Pescini, daar mgr. Bressan, enkele dagen reeds het bed moet houden wegens een zware verkoud heid. Na zijn wandeling v oonde de H. Va der de Vastenmeditatie bij. Particuliere audiënties werden niet verleend. In de „Figaro" komt de heer de Nar- fon met een verhaal omtrent een toesprank door Hnaal Amette] tot de vasten-predikers gehouden, die bij den kardinaal hun opwachting kwamen maken. De kardinaal zou daarbij verbo den hebben de politiek op den preek stoel te behandelen, terwijl hij verder meegedeeld zou hebben, dat tijdens de jongste audiëntie> hem op het Vaticaan verleend, de Paus met het oog op de naderenden verkiezingen hem gezegd zou hebben: „Laten de bisschoppen zich ont houden". In aansluiting daaraan zou de kardinaal' dan verder verklaard hebben: „als de bisschoppen zich moeten ont houden. hpeveei te meer dan de pries ters", enz. In hoeverre dit verhaal van den heer Narfon waar is, valt moeilijk uit te maken, ken. Maar hoe dan ook, sommige bladen, en dit zal juist ook wel de opzet van de „Figaro" geweest zijn, maken er gretig gebruik van om met dit bericht de vruchtbare werkzaamheid van de op richters der „Union Catholique", tegen te werken, en hun activiteit zooveel mo- Zondag, den 2en Maart, was weer zoo'n echte vergadering-dag. Toen had den we een prop.-verg. van „St. Gerar dus JVlajella", met Derksen als spreker, een verg. der R. K. W|inkelbe<i, met als spreker v. [Hamersveld ibeiden met nieuwe ledenaanwinst een verg. Van het Metaalbew.-gilde „St. Eloy", en met een jaarverg. van den Ned. R. K* Gra- fsichen iBond, Maar we gaan verder, want die dagen hebben werkelijk in het toeken van „vereeniging" gestaan. Den 3en Maart tMaandag vergai- derde „fDe Jonge Garde" met den [W|el- eerw. heer :Fj. Heerman als sjpreker.. Zondag den 6en April bracht een feest- uitvoering van de nog jonge R. K. Sla- gersgezellenvereeniging, waarop pater Zuidgeest een hartig woordje zeide; De daaropvolgende Zondag een vergadering der R. K. Metaalbewerkers met Kuiper als spr. en aanwinst van leden. Voor de gezellen der Jozefszaal was intusschen het tooneelconcours begonnen. Den 4en Maart, op den dag van het 25-jarig bestaan der Ned. R. K. Volks bond een afd. Meubelmakers en later een organisatie der R, K. Kalk-en Steenbe werkers. Duidelijk zal tevens nog in herinnering liggen het 50-jarig bestaan der R. K. Militairenvereeniging, met zoo'n luister gevierd. En het grootsche feest der Congregatie der H. Familie. Den 18en Mei was de viering van het encycliek-feest) de „Roomsche Meidag", door den Volksbond gevierd met algem. H. Communie der leden, 'n plechtig Lof te 12 ure, waarna de optocht met ba nieren naar het Bondsgebouiw, waar kap. v. Noort, van Den 'Haag, als feestrede- gelijk te belemmeren, door het voor te stellen ,of de oprichting der „Union"1 feitelijk in strijd is met de wenschen van de kerkelijke autoriteiten. Terwijl men toch juist eenl bemoedi ging van die „Union" er in zou moeten zien, daar ide (geestelijken), gesteld dat het bericht waar is, gewaarschuwd worden geen „partij-politiek", in den beperkten zin van het woord, te houden, hetgeen ook juist het streven van de voorstan ders der „Uniont" is^ 1 GEMENGD. De Fransche handelaars in veeren zijn erg boos op de regeering der Ver. Staten, die door 't verbod om vee- ren van in 't wild levende vogels iru te voeren, hun groote schade berokkent. De vogelbescherming is maar een voorwend sel, zeggen ze, 't verbod is alleen uitge vaardigd om de Amerikaansche mode* zaken voor de scherpe concurrentie uit Frankrijk te vrijwaren. De Panamakanaaltentoonstelling te San Francisco geeft den handelaars gelegen heid tot wraak. Zij zullen er niet expo- seeren. t Het personeel van het hoofd-te- legraafkantoor te Par ij s, dat zich verleden week zoo druk maakte met bin nen het gebouw te manifesteeren, heeft thans besloten om voorloopig niet meer te betoogen. Hun leiders zijn n.L in on derhandeling getreden met het ministerie, ten einde de gewenschte loonsverhooging voor de ambtenaren te krijgen. Daarentegen zijn de postbeambten nog steeds aan het manifiesteeren. Gisteravond hebben zij wederom een vergadering ge houden, welke door 4000 personen be zocht werd en waarbij besloten werd in optocht naar het ministerie van financiën! te trekken, ten einde daar ieen betooging te houden. Het Romeinsche blad de „Italië" meldde dezer dagen, dat het consistorie naar aanleiding van de klachten van ver schillende Fransche bisschoppen over g e brek aan priesters, besloten heeft dat seminaristen-jonge priesters, voortaan niet meer in een orde, congregatie of naar een missie mogen gaan, voordat zij gedurende ten minste 6 jaar als pries ters in de parochies van hun diocees zijn werkzaam geweest. Dit bericht is niet geheel en al juist, zoo zegt de correspondent van de „Croix" te Rome. Zooals het daar staat zou men gelooven aan een beslissing van een algemeen en .definitief karakter. Dat is een verkeerde opvatting; wel heeft het Consistorie een besluit in dien zin genomen, doch dit bevat slechts bijzon dere concessies, bij uitzondering toege staan aan eenige bisschoppen, die er om naar optrad, en met 's avonds een gratis bioscope-avond. In dezen tijd vierden ook de zoo aangevochten R. K. georganiseer de politiemannen hun eerste jaarfeest met de heeren Viddeleer en Mooiman als sprekers. En had men volop de propa- gandaverg. yoor de verkiezingen. De da gen tevens, waarin iBaron Van ,W|ijnber- gen z'n bekende woorden sprak. In 't laatst van Juni hielden de R» K. winkelbed. weer een groote buitengew. prop.-verg. in de St. Jozefzaal met een rede van pater Zuidgeest over „[Die Gods dienst in de vakbeweging". En in Aug. een prop,-verg, van de Kath. slagersge zellen, die velen ook nog heugen zal en waar de heeren Mooiman en Verhaar optraden en de bondsvoorzitter der „neu trale" org. zoo onder handen genomen werd. In Sept. Trad Mooiman eveneens weer op voor „St. Gerardus Majella" en voor de afd, der meubelmakers, beide keeren in openb. prop.-vergaderingen. Vanuit de Leidsche R. K. Middenstand werd hier tevens de eerste valcvereeni- ging opgericht, een vereen, van Melk handelaren. „De Hanze" heeft tevens 'n cursus in boekhouden geopend, verga derde druk, en de debating-avonden* zoo als nu herhaaldelijk plaats hebben, zullen daarvan zeker niet de minst succesvolle zijn. Dan kregen we nog eens in de St Jozefzaal de metaalbew. bijeen met het hoofdbestuurslid 'Schaaper als spreker. Het groote jaarfeest van den Volks bond in onze Stadszaal, .op Maandag 13 Oct, lig nog pas achter ons. De onder- afd. tooneel, zang en gymnastiek, met mr. J..v. d. Best als spreker over „Open baar Kath» leven" deden die avond een gevraagd hebben, wijl er op "het oogen blik in hunne diocesen gebrek aam pries ters heerscht. r— Het Neue (Wiener Tagblatt ver neemt uit Belgrado: Pasjits heeft in de commissie voor de financiën uit dè Skoepsjtina zeer geruststellend® miedédee- lingen over den toestand op den Balkaini gedaan. De minister verklaarde, dat geen enkele verwikkeling te vreezen was, De vrede is dit jaar verzekerd, en zal het nog verscheidene jaren zijn. Eergisterochtend is mén, in bijzijn van ambtenaren van den waterstaat en Essen en Heme begonnen! met "de vul ling Van het nieuwe kanaal vao den Rijn naar Herne. Het water komt uit het Dortmund-Eemskanaal door een duikersluisje, dat in den dam tsuschen de twee kanalen is aangebracht. Men denkt, dat voor het vullen van het ka naal ongeveer drie maanden «oodig gul len zijn. i De Parijsche „Excelsior" verneemt uit Brussel, dat de Belgische koning, zoo- dra hij van zijn ongeval zal hersteld zijn,) naar Frankrijk zal reizen, om zijne stu dies over de vliegerij voort te zet ten, met het oog op het verwerven van zijn brevet als vlieger. Een officieele nota meldt, dat de federale regeering voornemens is de au tonomie van den staat Ceara (Brazilië), volgens de bepalingen der grondwet, te eerbiedigen. Die regeering zond naar Tiet gebied ld er onlusten voldoende troepen, om de veiligheid van inboorlingen eu vreemdelingen te verzekeren. rGisteren hebben 800 man van de gendarmerie, onder commando van Ne- deejandsclie officieren, Koritsa (Albanië) bezet. Die bevolking hield zich'volmaakt rustig. Die Grieksche bezetting heeft de stad nog niet verlaten. D® volksraad te Kaapstad heeft met 72 tegen 15 stemmen het artikel van de indemniteitswet aangenomem, waarbij de verbanning van de megem arbei dersleiders wordt bevestigd. Een lezing te Kampen. Prol Eerdmans ,van Leiden, thans lid van de Tweede Kamer voor Rotterdam III, gaat ook nog uit spreken buiten de Kamer. En zoo kwam. hij ook te Kampen om een voordracht te houden in den Pro testantenbond over „de geschiedenis van godsdienstige gebruiken en voorstellin gen". Deze „geschiedenis" is; men be grijpt het, niets anders dan een volstrekte reductie van allen godsdienst tot „een overblijfsel uit den kindertijd van het menschdom* waarbij van God niets over- aangename en tevens zeer leerzame wor den. Inderdaad, zooals in de bedoeling lag, eene met propagandistisch karakter. De debatingavonden der Jonge Garde en St. Jozefgezellenver. zijn al bekenden geworden bij de Leidenaars. Vrijdag 17 October begon de eerste. De leerzame en mooie avonden van „Geloof en Wetenschap" liggen ieder be zoeker zeker nog in 't geheugen^ Evenals de avond van „jArti"» De jonge organisatie der R. K poli- tie-agenten opende een taalcursus. Dbor het pi. comité der Kj. S. A. werd een bestuur gekozen voor een woningbouw vereniging. Die St. Biarbara-ver. hield hare jaarlijksche Bidstonden op het kerk hof. Die Ziita-vereeniging was eveneens met alle ten dienste staande middelen on der de Leidsche jonge vrouwen werk zaam. De actie, welke „St. Gerardus Ma jella", in samenwerking met haar zuster organisatie in zake het loontarief voerde, ligt voorts pas achter ons. En onze R. K. Volksbond hield interessante ledenver gaderingen. Terwijl de verschillende R. K. tooneelclubs zich bij en ook buiten uit voeringen en feesten niet onbetuigd lie ten, en hunne ouden roem handhaafden. Zoo is er een en ander van Roomsch- vereenigingsleven gepasseerd. Zoo zagen we actie alomme en op zoo verschillend gebied. Zoo werpen we even „'n terugblik" op wat voorbij is. Maar dan ook gaan we weer met fris- schen moed 't nieuwe jaar in. Moge 't op Katholiek vereenigingster- rein ook een even werkzaam, maar niet minder, een practisch vrucht-dra gend jaar zijn-... KEES.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1