Vrijdag 20 Februari FEUILLETON. so) MAGNA. BUITENLAND. BINNENLAND. 5e Jaargang Mo 1325. Bureau OUDiE 8ÏNGEL S4, JLEfiOEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post f I -50 per kwarti L- Afzonderlijke nummers 2V0 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent 1014. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeellngen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent, aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent. Iedere regel meer 10 cent. De penibele kwestie. De penibele kwestie voor deze regee ring is die, welke ook voor zoo'n menig huisvader uiterst pijnlijk is, de geld kwestie. Hoe aan geld te komen? En nu zeggen de vrijzinnige bladen wel, dat deze toestand te wijten is aan de vorige regee ring, die een „desolaten boedel" heeft nagelaten. Doch dat is een uitvlucht. De vorige regeering heeft voldoende middelen aangegeven om het actief te versterken en zoo den boedel in even wicht te brengen. Maar. van links heeft men die middelen niet gewild. En wat nu? De minister van financiën heeft dezer dagen in de Eerste Kamer ons al met eenige toezeggingen verrast. Hij is van plan te brengen een technische ta riefherziening, maar, zoo voegde 'de mi nister er aan toe, eene, die geen cent meer in de schatkist zal brengen Men kan dus gerust zijn: Het buitenland zal ons niet helpen den desolaten toe stand onzer financiën te verbeteren. Maar wat dan? De minister denkt aan een verhooging van het successierecht, die „zoo weinig mogelijk drukkend" zal zijnaan een recht van schenkiingen\ onder de levenden en aan eeni zegel- en een tabakbelasting. Een tabakbelasting dus ook. De pijp en de sigaar en de pruim zul len duurder worden. Doch da's niét erg: Wiij hebben niet de tariefwet van Mi nister Kolkman. Diat zou alleen ver schrikkelijk zijn geweest! Uit ons arsenaal. „Het Volk" ontleent een wapen aan ons arsenaal.- Naar aanleiding van het feit, dat de Minister van Marine mr. Trèub's Staat huishoudkundig Leerboek, en wel speci aal de hoofdstukken over onze huidige samenleving met haar Marxisme en haar klassenstrijd, bij de vloot invoert, zegt het socialistisch hoofdorgaan o. m. „Deze op 's Rijks kosten, dus ook op kosten van de sociaal-democratische belastingbetalers, te maken anti-socia listische propaganda is niet minder dan een schandaal." Dat woord „schandaal" laten we voor rekening van „Het Volk", want we zien er heusch geen halsmisdaad in, de vloot in kennis te brengen met een weten schappelijk werk, waarbij we dan onder stellen, dat de heer Treub, uit wiens hoogleeraarstijd het boek stamt, de on partijdigheid zal hebben betracht. Maar wat zegt u van dat opkomen voor de roode belastingbetalers? Is dit niet eenzelfde redeneering als door ons uit den treure moest worden geleverd tegen de openbare school en ten betooge van het goed recht der bij zondere school? Zoolang wij het wapen hanteerden deed men links echter of het niet scherp was, al konden wij met de stukken aan- toonen, dat de openbare school, wier roode onderwijzers het thans zelfs mr. Troelstra te bont maken, wel degelijk „Hoewel gij mij meedoogenloos voor de wereld aan de kaak hebt gesteld, zal ik toch grachten voor die wereld vooreerst het schouwspel van onze schei ding te verbergen. Mijn beroep houdt mij vooreerst nog hier. Voor u blijft alles zooals het geweest is. Ik zal met den rentmeester zoodanige schikkingen tref fen, dat gij op "de gewone wijze voort leven kunt; alle verkeer tusschen ons is echter afgebroken. „Denk niet, dat gij mijn besluit aan het wankelen zult brengen. Ik zal u be wijzen, dat ook ik onverzettelijk kan zijn de feiten hebben te luid gesproken." D'e brief was slechts onderteekend met zijn naam: „Dornick", Nadat zij hem gelezen had, staarde Magna op den naam, als kon zij zich niet begrijpen, dat zij dien droeg. XXVIII, Frans zat meestal eenzaam, en in ge bogen houding in zijn klein studeerver trek. Hij wilde zich door niemand meer laten zien. Ook zijn uitgever had hem vol toorn geschreven, dat hij na het geleverde be wijs van zijn karakterloosheid van zijn tegen de geestelijke belangen der geloo- vige belastingbetalers was gericht. Maar nu het in de roode kraam kan te pas gebracht worden, zwaait „Het Volk" er aanstonds mede. Dat pleit in ieder geval voor ons wa pen, waarmede we dan ook, ondanks alles, reeds aardige veroveringen hebben gemaakt en dat we dan ook zullen blij ven hanteeren tot we de overwinning hebben behaald. ALGEMEEN OVERZICHT. Het antwoord jvan Turkije op de nota der mogendheden wordt te Wieenen niet als afdoende be schouwd ten opzichte van de definitieve regeling der Oostersche crisis. Wanneer de beslissing der mogendheden ten op zichte van de eilanden en de ontruiming van Albanië uitgevoerd zal zijn, zal bij de diplomatie der mogendheden de 'kwes tie ter sprake gebracht worden yan een uitweg van Servië naar de Adriatische Zee in economischen zin. De regeering te Belgrado zal binnenkort aan de mo gendheden vragen zich uit te spreken over het te Belgrado gemaakte ontwerp van een spoorweg van den Donau naar de Adriatische Zee. Dieze kwestie, die Ook Rusland belang inboezemt, omdat de nieuwe spoorlijn St. Petersburg direct met de Adriatische Zee zal verbinden, is met andere economische kwesties een onderwerp van bespreking geweest van de conferenties v,an Pasjits te Si Peter burg. De correspondent van de „Patriote" te Lissabon meldt aan zijn blad het vol gende over den politieken toestand in de republiek van Portugal Het nieuw-gevormde kabinet van Ber nardino Machado is voor het parlement opgestreden, maar lang leven zal het niet. De overigens verleidelijke Bernar- dina Machado zal op zijn ministerieel, pad in strikken vallen, die de volksmen ner, Affonso Costa, hem spannen zal.... Zal zijn listig verzonnen verzoenings- leuze hem eenig succes'bezorgen Zal de „Mundo", die leeft van de uit buiting van haat, nijd en onlusten, dul den, dat de vrede weerkeert in het land Zeker is het, dat kalmte, rust en vei ligheid onbekend geworden zijn in Por- j tugalde ministers, die nu aan het be wind- zijn, kunnen in het buitenland de meest rooskleurige berichten versprei den, de feiten wijzen duidelijk de on waarheid er van uit. Op 10 Februari meldden de bladen, dat de veiligheidspolitie den geheelen nacht op de been was geweest. De re- dactie-bureaux van verschillende bladen werden ,zoo werd bericht, door cava lerie bewaakt. Die republikeinsche garde werd in de kazernes ger;eed gehouden. Ook de manschappen der vloot en het personeel der tuighuizen was gewaar schuwd. arbeid verder niet gediend was. Hij, de uitgever, was zelf dopr deze geschiedenis in een .onaangenaam parket geraakt; hij kon Frans niet ernstig genoeg waar schuwen, zijn talent verder niet meer op dergelijke wijze te misbruiken. Frans nam dit onverschillig op. jHij had van den beginne af de gevolgenl der daad van zijn moeder ten volle inge zien,. Op raad zijins vaders was hij wer kelijk naar zijn ouden vriend en leer meester, den pastoor, gegaan, zich bij dezen beklaagd en hem de gansche zaak blootgelegd. Die pastoor, die hem en de huiselijke en dorpstoestanden zoo nauw keurig kende, had terstond aangeboden al zijn krachten in te spannen om de dwaling te herstellen,. Wjel moest hij toe geven, dat Frans gelijk had met aan de mogelijkheid hiervan te twijfelen,. Die ge schiedenis van Frans' dubbelzinnigheid was overal verbreid en algemeen ver keerde men onder den indruk, dat het jonge mensch uit zucht naar gewin be proefd had voor beide partijen te schrij ven; zijn onervarenheid had hem echter te vroeg verraden,. D'aar men bovendien wist, dat Frans de beschermeling van den pastoor van Feldhaus wasbe schouwde men de meening van dezen als vooringenomenheid. Het verhaal, dat het artikel zonder zijn voorkennis ver zonden was, klonk ook te ongelooflijk; Waarom die voorzorgsmaatregelen, waarom moet men steeds zijn toevlucht tot de wapenen honen, wanneer het republikeinsch bewind hecht gevestigd is en diepe wortelen heeft geschoten in het volk? Die republiek, die zijn ontstaan aan bommengooiers dankt, bevordert of duit tenminste die gevaarlijke sport. Er gaat schier geen dag voorbij, of een bom springt in Lissabon, of in de provincie* V.erder wordt nog uit Lissabon ge meld dat het ontwerp tot het verleenen van amnestie voor politieke misdrijven, de regeering machtjgt om voor een tijd van minder dan 10 jaar twintig deelne mers aan revolutionaire bewegingen te verbannen. In den Duitschen Rijksdag is gisteren het wetsontwerp ingediend „tegen het dreigend gevaar, dat onzede lijke tentoonstellingen, afbeeldingen en voorstellingen voor de jeuigd bieden". Naar aanleiding daarvan werd reeds da delijk een vinnig debat gevoerd over den strijd tegen den „Schmutz" in woord en beeld. De conservatieve afgevaardigde Oertel hield een voortreffelijke rede over het gevaar, dat onzedelijke boeken en beel den opleveren. Die vrijzinnige spreker Müller-Meinigen en de socialist Heine waren niet bij machte den indruk van deze onbetwistbare redevoering te ver zwakken en zij beperkten zich dan ook slechts tot aanvallen op verschillende rechtbanken, die, volgens hunne meieinjing, inzake onzedige platen fouten hadden begaan. De vrijzinnige afgevaardigde kondigde bovendien reeds een stormloop aan tegen de „nieuwe lex-Heinze", welke z.i. ver schillende caoutchouc-artikelen bevat. GEMENGD. De Londenscfie bladen melden, dat de groote Engelsche vlootma- noeuvres dit jaar niet zullen plaats hebben. De kosten van verleden jaar be droegen een half millioen pond sterling en men wenscht dit jaar deze kosten niet te maken. De politiek der Engelsche narine-autoriteiten vindt in de nationa listische pers heftige bestrijding. Volgens de laatste berichten uit Kaap Haïti was bij de Groote Rievier een felle s t r ij d aan den gang tus schen regeeringstroepen en opstandelin gen. Het schijnt dat de aanhangers van Theodore (in casu „de opstandelingen") er slecht voor staan. Beide partijen heb ben om versterkingen laten vragen. In Kaap Haïti bevinden zich landings troepen van de buitenlandsche oorlogs schepen. Deze hebben aan den leider der opstandelingen verzocht, die plaats te verlaten; doch hij heeft geweigerd. In Kaap Haïti wordt in de straten ge patrouilleerd door Amerikaansche ma trozen. Het eerste Amerikaansche „verken ningsschip" ter bestrijding van het ijs- gevaar, Seneca geheelen, zal heden een in ieder geval had hij het geschreven. Frans ging zoo diep onder zijn ongeluk gebukt, als slechts de jeugd dit doen kan, die nog niet de verwisseling der dingen kent en op geen wending ten goede hoopt. Hij gevoelde zich buiten staat voor iederen geestesarbeid en be nijdde zijn vader om diens manhaftig werken,. iWjaarom was ook hij' het handwerk niet getrouw gebleven? [Wat had het buiten kansje, dat hem indertijd tot s'tudeeren in staat gesteld en hem toen zoo had doen jubelen, hem thans ongelukkig gemaakt' De maand September liep op die wijze ten einde. Frans was wegens zijn studie een jaar van den militairen dienst vrij gesteld. Zijn vader ried hem nu aan, nu het volgende jaar, waarin hij zich weder moest aangeven, èens met den Landraad te gaan spreken, die hem zeker wel het beste raden zou. Frans had daar aan niet gedacht zoo weinig maakte hij plannen voor de toekomst. Hiij volgde intusschen den wensch zijns vaders op en ging baron Behrenberg bezoeken. Bernard had (van den pastoor van Frams' ongeluk gehoord en heette hem daarom eens zoo vriendelijk welkom. Toen hij zag hoe gedrukt de jonge man was, trachtte hij hem moed in te spreken en in de overtuiging, dat eenige afwisse- dienstreis van drie maanden beginnen. De taak van 't schip is, andere sche pen voor gevaarlijke ijsbergen en „arijf- ijs te waarschuwen. Een tweede soortgelijk schip, de „Mia mi" zal de volgende week vertrekken. Uit New-York wordt geseind dat het nieuwe kostbare landhuis van den bekenden millionair Van der Bilt te Je richo geheel is afgebrand. Van het zeer kostbare meubilair kon slechts zeer wei nig worden gered. De wegen rondom' de villa waren door de hevige sneeuw stormen schier onbegaanbaar, zoodat de brandweerlieden de grootste moeite had den het brandende huis te bereiken. Het landhuis bevatte 60 kamers, tal van kunstwerken zijn verloren gegaan. De schade bedraagt 5 millioen dollars. De prins von Wied is gisterenmpr- gen om 5 uur 40 te Parijs aangekomen. Er was bericht gekomen, dat de stakende ond erw ijzers in Here fordshire, in Engeland, hun pleit hadden gewonnen. De Times spreekt dat tegen. Er wordt wel onderhandeld over ver hooging van bezoldiging, maar de school commissie biedt (aanmerkelijk minder aan dan het verbond van onderwijzers ver langt. Is deze zaak geregeld dan komt de herplaatsing aan de orde van de on derwijzers, wier plaats door nieuwe on derwijzers is ingenomen. Die staking duurt inmiddels voort. Uit betrouwbare kringen te Rome wordt aan de „Croix" gemeld, dat men daar de meening is toegedaan, dat de poging tot de organisatie van de Fra n- sche Kathlieken slechts uitgaat van zeer respectabele personen, die echter voor hun initiatief en hun optreden alle verantwoordelijkheid zelf dragen. Wat de naderende verkiezingen betreft, is door het Vaticaan niemand met eenigen invloed of eenig gezag bekleed. De sneeuwstormen, die in de laatste dagen hebben gewoed te New- York, hebben in de metropool onhoud bare toestanden in het leven geroepen. New-Yorksche ambtenaren vreezen, dat liet een dag of tien zal duren voor de sneeuwrommel opgeruimd kan wezen. Het plaatselijke verkeer is totaal in de warzeer vele treinen en trams loopen niet meer. En de menschen hebben uren noodig om van hun woning naar hun kantoor te komen. [De New-York World heeft een uiterst scherp gesteld artikel gepubliceerd, over het gebrek aan bekwaamheid, doortas tendheid en organisatietalent, dat bij de New-Yorksche autoriteiten was aan het licht gekomen, nu zij zich plotseling voor de sneeuwcrisis gesteld zagen. Hoewel dadelijk 20.000 man aan 't werk waren gezet, zijn de aanvankelijke resultaten van het ruimingswerk bedroevend gering geweest. Koninklijke Besluiten. Bij Kon. besluit is het Kon. besluit van 4 Febr., waarbij is benoemd tot di- ling weldadig zou werken, ried hij hem aan, nu in dienst te treden eii zijn vrij- willigers-jaar door te maken. [Dat zal u wel mogelijk zijin. Ik weet, dat gij spaarzaam en verstandig reeds vroeg voorzorgen daarvoor getroffen hebt„ Het opgewekte soldatenleven zal u goed doen en na een jaar keert giji tot uw studiën terug. Frans' pijnlijk-verlegen uitdrukking viel hem op. Is het u niet mogelijk? Gij hebt toch zoo weinig voor u zelf gebruikte. Ik vrees, dat gij een te goede broeder en zoon geweest zijtj, Ik zal toch maar in dienst treden... Ik zal mijn drie jaren dienen, zeide Frans, plotseling vastberaden het hoofd oip^ heffend. iBehrenberg zag hem verbaasd aan. Waarom zou ik niet? Mijn vader, allen hier in de streek doen het,... Mijn studiën hebben mij geen geluk gebracht. Wierp nu niet ook hiermede de naald in de hooischelft, vermaande de Land raad. Ieder van ons moet zijn schip over zandbanken en langs klippen voeren. Ik ben ervan overtuigd, dat graaf Lands- kron u wel helpen zal „einjahrige" te kunnen blijven. Ook mij behoeft het slechts één woord te kosten. Frans -schudde het hoofd. Ik mag niets meer aannemen, sprak recteur van het post- en telegraafkan toor te Vught, H. J. M. A. Janssen, thans in gelijke betrekking te Dragten, op verzoek van den benoemde ingetrok ken zijn benoemd tot ridder in de orde van Oranej-Nassau J. D. Landré Sr., lid der firma Landré en Glinderman, te Amsterdam, wonende te Laren (N.H.), G. J. H. Peters, 1ste ondervoorzitter van den Limburgschen Landbouwbond te Bergen (L.) is benoemd tot directeur van het post en telegraafkantoor te Leur A. Donker sloot, thans in gelijke betrekking te Klundert; is benoemd tot directeur van het post kantoor te Westzaan J. Meyer, thans commies-titulair der posterijen en tel.; is benoemd tot leeraar aan de rijks- tuinbouwwinterschool te Hoorn, S. Boot te Hoogkarspel; is benoemd tot directeur van 't post en telegraafkantoor te Helmond, D. R. Jochems, thans in gelijke betrekking te Weesp. De vrije Zaterdagmiddag. Door den heer C. Gunning, directeur der N. V, Machinen- en Motorenfabriek voorheen Thomassen en Co. te Arnhem is aan zijn personeel kennis gegeven, dat de directie besloten heeft den vrijen Zaterdagmiddag in te voeren, 's avonds om 51/2 uur te eindigen, en alzoo de werkweek van 60 op 55 uur te brengen, met behoud van hetzelfde loon, voor sommigen zelf iets meer. Twaalf en een half jaar Kamerlid. Heden., 20 Febr., is het 1 21/2 jaar ge leden dat het kiesdistrict' 's Hërtögen- bosch als opvolger van mr. J. A. Loeff, benoemd tot Minister van Justitie, jhr. mr. A. F. O. van Sasse tot zijn verte genwoordiger in de Tweede Kamer koos. (Hsg.) Winkelsluiting De afdeeling 's Gravenhage van den Alg. Ned. Bond van handels- en kan toorbedienden heeft zich opnieuw ge wend tot den gemeenteraad met het ver zoek, het daarheen te willen leiden, dat haar adressen, aandringende op een ver bod om winkels en magazijnen voor den verkoop van waren geopend te hebben vóór des ochtends zeven uur en na des avonds acht uur, spoedig in behandeling kunnen worden genomen. Tot toelichting geeft adressant een overzicht van den uitslag van een in De cember en Januari jl. ingesteld onder zoek naar den arbeidsduur van de win- kei- en magazijnbedienden. Uit dit onderzoek, loopende over 1206 bedienden, blijkt, dat 221 bedienden min der dan 60 uur per week werken; 346 61 65 uur; 463 66—70 uur; 119 71 75 uur; 16 76—80 uur; 7 8185 uur', 34 meer dan 85 uur per week. Verder is uit dit onderzoek gebleken, dat op dagen midden in de week 41 be dienden vóór 8 uur eindigen, 23 om 8 uur, 609 om 9 uur, 328 om 91/2 uur, hij bedrukt. Wias graaf Landskron niet zoo goed geweest, dan ware dit alles niet gebeurd,. Ik zal maar als duizend anderen mijn drie jaar dienen. ,W|ie weet wat er later gebeurt. Nu, zooals gij wilt, antwoordde Behrenberg, wien het besluit van den jongen man wel beviel. Mogelijk kan de tijd nog wel wat bekort worden. Ik zal in ieder geval alles doen, wat in mijn vermogen isu Wat denkt ge, als wij u tenminste eens een garnizoen verschaften dat van eenig belang is en u een rui meren blik gunt? In ieder geval niet hier in de buurt' viel Frans in. Als ik een regiment kiezen mag, dan liefst ver weg. Wiillen wij de Rijkshoofdstad eens in 't oog houden? Ik geloof u daaraan wel te kunnen helpen. Voor het eerst schitterden Frans' oogen weer eens. Berlijn' Een stuk van de we reld zien. Het middenpunt van de nieuwe Aera leeren kennen' Allerlei schoone beelden kwamen hqm voor den geest en deden hem 't soldatenpak haast vergeten. De Landraad vroeg nog, of hij niet over zijn besluit thuis spreken wilde. Frans echter schudde van neen. Hij was vast besloten. Zoo spoedig mogelijk wilde hij maar vertrekken. Zijn erblijlf hier was hem ondraaglijk. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1