Eigen gebouw. 83) MAGNA. BUITENLAND. BINNENLAND. 5e Jaargang No. 1318. Bureau OUDE SINGEL, <54, EE ID EN. luiere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIIS bedraad met ORALIS POLIS Onggvallen-VOTekerlng en het OHILLUSTRERRD ZONDAOSBLAD voor Lelden 0 cent per week 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco per post /1.50 per kwarti 4 Afzonderlijke nnmmers 27„ cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent S Ir i.Ttt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ik'"1 li iii'dedeellngen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis jcwijsiiuiiiiner Hij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertetitlën) l5 regels 25 cent. Iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regel* 50 cent, iedere rsj*e! meer t0 cent De N. V. „De Leidsche Courant" heeft aangekocht het perceel STEEN SCHUUR IS, alwaar met OCTOBER a.s. de Bureaux en de Drukkerij gevestigd worden. DE DIRECTIE. Vrijkaarten. De leden der Tweede Kamer hebben nu ieder hun vrijkaart voor de spoor kunnen die tenminste bekomen zoo dat zij kosteloos kunnen reizen niet alleen als de kiezers en dezer belangen hen roepen, maar ook iwant de kaarten worden „onvoorwaardelijk" verstrekt t* als b.v. hun tante jarig is. Er is in de pers druk over geschreven of door het vragen en verkrijgen van deze gunst het prestige der Hoogedel gestrenge heeren niet is gedaald. |W|e willen .geenszins ontkennen, dat voor deze vrees wel eenige grond' be staat, wat wellicht menig Kamerlid zal kunnen lezen uit de blikken van mede passagiers, als deze gewaar worden met welken bevoorrechte fci|{in |de (coupé zitten* ,,'tls makkelijk zoo", .zullen zij ook moeten hooren, zoo niet rechtstreeks dan toch uit gesprekken der passagiens onderling» 't IWient echter twel, zoodat over eenigen tijd die prestige-quaestie uitgesloten zal zijn en alleen rest, naast het gemak voor de afgevaardigden, ook het algemeen belang. Inderdaad kan ook dit met de vrij kaarten worden gediend., Er is nK ttoch voor de afgevaardigden een prikkel te minder om zich in Dien H|aag te gaan vestigen ter uitsparing van spoorkosten, die vaak voor hen toch groot genoeg zijin, wijl immers de belangen van district en kiezers steeds meer hun _persoonlijkie be moeiingen eischen. Vroeger, toen de schadevergoeding op f 2000 werd gesteld, had men er nog geen idee van, hoeveel drukte het Kamerlidmaatschap later zou gaan geven. En als nu die twee mille het prestige blijkbaar niet hebben aan getast, waarom zouden dan de vrij kaarten het wel doen? W,at we intusschen verkeerd vinden in de zaak is ditde kaarten blijven een gunst—al zal bij (de eerstvolgende WJater- staatsbegrooting wel, vaak opzettelijk, blijken, dat de heeren zich daardoor den mond niet laten snoeren terwijl ze een recht behooren te zijn. Er zit iets scheefs in die regeling, dat hoe eer hoe liever recht moet worden gezet. En hier toe ga dan het initiatief uit van de re- geeringdoor aan de spoorwegmaat schappijen (Je verplichting ,op te leggen, zooveel vrijkaarten beschikbaar te stellen als voor het .Parlement en het Kabinet noodig zijn. FEUILLETON. iMoedig en vastberaden als een belijd ster had tante Clazina met haar trouwe gezellin aan het feest deelgenomen. Met haar beste kleeren aan "zat zij in de voor ste rij en haar gansche houding scheen te bewijzen, dat niejts haar kon weer houden, den 'H Vader den cijns harer vereering te brengen, "Rechts en links betuigde zij daarbij haar leedwezen er over, dat haar nicht Magna, die alles had uitgedacht en geregeld, het schoome feest niet kon bijwonen. Magna's hoofdpijn was dien dag geen verbeelding. Het gelaat in haar kussen gedrukt weende zij heete tranen en was zij aan heftigen strijd tusschen plicht en trots ten prooi» Eer het avond geworden was, had zij toch haar gemaal op zijn brief geant woord. Rustig en vastbesloten had zij geschreven, dat zij, ofschoon een andere meening toegedaan, zich naar zijn wil ge voegd had, ondanks den smartelijken in druk, die zijn woorden op haar gemaakt hadden. Noch zij,, noch de kleine had aan het feest deel genomen; de overige be- ALGEMEEN OVERZICHT. De „Petit Parisien", die in nauwe relatie staat met het Fransche ministerie van buitenlandsche zaken, weet uit goede bron te melden, dat tusschen Grieken land, Roemenië en Servië nog geen formeele overeenkomst gesloten is, zoodat alle berichten daar omtrent minstens voorbarig zijn» Toch zijn de betrekkingen tusschen deze drie staten veel intiemer„geworden, wat voor al hieruit blijkt, dat de Roemeensche regeering aan de Grieksche bewijzen van sympathie en gemeenschap van belangen gegeven heeft. Roemenië heeft namelijk enkele dagen geleden aan de Porte den goeden raad gegeven, zich te matigen en een vredt- lievende politiek te volgen, y/ijl voor het geval, dat Turkije het tot een conflict met Griekenland aanstuurt, Roemenië niet werkloos kan toezien. Ongeveer hetzelfde bericht vindt men in de „Echo de Paris". Dit blad weet te melden, dat Roemenië eergisteren aan de .Tiurksche regeering heeft meegedeeld, dat het bij een gewapend Turksch- Grieksch conflict over de eilandenkwestie niet onverschillig kon toezien, maar ten gunste van Griekenland zou ingrijpen. Deze vastberaden stap der Roeiueensche regeering zal, zoo zegt het blad, veel bijdragen tot handhaving van den Vrede op den Balkan. iDie groote strijd om de Home-rule-kwestie is dus gisteren dadelijk na 'het heropenen van het Engelsche parlement ingezet en zal, naar uit de verklaringen van Asquith op te maken valt, ook spoedig vol- streden, worden,. (D|q premier immers jspirak van voorstellen, die onverwijld zouden worden ingediend, en die „(door alle wel denkende lieden beschouwd zoudien wor den als een ernstige poging om tot over eenstemming te komen". Welke echter die voorstellen zijn, liet Asquith nog niet doorschemeren, zoodat ook nog niet uit te maken valt, of zij van dien aard zijn, dat ook de onverzoenlijke unionisten als „weldenkende menschen" er tegenover kunnen staan en ze accepteereny |\V|aarschijnlijk zullen die voorstellen echter niet in behandeling komen bij de debatten over het adres van antwoord op de troonrede en het daarop door de unionisten ingediend amendement, waar- Sn aangedrongen wordt.op *het (Uitschrijven van algemeene verkiezingen vóór het ne men van een beslissing over Home-ruile. Het debat .over het adres van antwoord zal vermoedelijk eerst afgehandeld en het unionistische amendement worden ver worpen, voor men tot de verdere behan deling van de [Hpme-rule-kwestie over zal gaan, en vóór Asquith met zijn ver rassing voor den dag zal komen» Nog dient opgemerkt, dat in de troon rede geen maatregelen werden aangekon digd tot hervorming .van het Lagerhuis, schikkingen, door haar genomen, had zij echter gelaten voor wat zij waren om de ontstemming over haar wegblijven te verzwakken. Al het overige, dat hij in zijn brief haar toegevoegd had, wilde zij als ongeschreven beschouwen en zij hoopte, dat islechts een voorbijgaande ont stemming hem dat ingegeven had. De ware beteekenis zijner ontstemming had Magna nog dienzeifden avond kun nen opmaken uit een gesprek van den rentmeester Bilse, die zich niet beijverde, o.in den waren toedracht der zaak voor de gemeente verborgen te houden. Sinds het huwelijk van zijn heer had hij den invloed der gravin ten zeerste gevreesd. Hoewel Katholiek, was hij voor het ge loof onverschillig en bovendien zeer li beraal gezind; hij legde nu een geweldig patriotisme aan 'den dag. Iedere uiting van Katholiek of godsdienstig leven hin derde hem in de hoogste mate. Hij kende de zwakke zijde van zijn heer en wist in zijn brieven de inzichten, tegenover gesteld aan die der gravin, maar al te goed op den voorgrond te stellen. Het wegblijven dér gravin bij het Paus- feest schreef hij aan zijln brieven toe en hij verheugde zich niet weinig over deze zegepraal. :Bij de rede, die hij een paar dagen 'la ter bij het Vredefeest namens zijn heer maar wel van het Hpogerhuis. Bedoelde maatregelen staan reeds lang op het program der regeeriug en zullen >een aan vulling vormen van de reeds in werking getreden parliament-act Het „H v. A." schrijft: „De leden der Vlaamsche groep in de kamer, en de onderteekenaren van 't amendement-Nobels hebben gisteren lang en druk onderhandeld en wij zijn uiterst gelukkig te kunnen mededeelen dat de door het Vlaamsche land zoo vurig gewenschte verstandhouding is bereikt. De onderhandelaars zijn het eens ge worden over een tekst, die de tweetali ge gemeenten, waar afwijkingen van de wet zullen geduid worden, beperkt tot Brussel en voorsteden en gemeenten, aan de taalgrens gelegen. Afwijkingen zouden enkel bij ministe rieel besluit in het Staatsblad verschij nend, kunnen toegestaan worden. In Brussel en in de tweetalige ge meenten zou, in de scholen voor de Vlaamsche kinderen, het Vlaamsen de voertaal van het onderwijs zijn, de twee eerste jaren. In de volgende jaren zou 't Fransch de voertaal mogen zijn voor de Vlaam sche kinderen, in sommige vakken, doch zonder dat het aanleeren der moedertaal er door gehinderd worde; daarom zou nooit minder dan de helft der vakken in het Vlaamsch mogen onderwezen wor den. Donderdag of Vrijdag zullen de leden der Vlaamsche groep en de voorstel lers van het amendement Nobels hun bepaald gemeenschappelijk voorstel aan minister Poullet onderwerpen. We mogen nu zeker zijn van de over winning, want wij zijn overtuigd, dat de groep Nobels, thans aangesloten bij de Vlaamsche groep, bij de tweede le zing even pal zal staan als de Vlaamsche groep." Tegen het wetsontwerp van de Itali- aansche regeering, om het burgerlijk huwelijk aan het kerkelijk te doen voorafgaan, hebben twee socialistische afgevaardig den, Labriola en Marchesano, een te- tegenonhverp ingediend, hetwelk den knoop aldus wil doorhakken, dat de ker kelijke echtverbintenis en ook die, wel ke voor een notaris is aangegaan, zon der meer dezelfde gevolgen en dezelf de rechten zullen hebben als het bur gerlijk huwelijk. De geestelijken en no tarissen moeten echter binnen de 24 uur aan het bureau van den Burgerlijken Stand van de door hen bekrachtigde echt verbintenis kennis geven. De geestelijkheid, die op last der bis schoppen van den preekstoel af de stem tegen het ontwerp van Giolitti doet hoo ren, daar het een aanslag is op het Sa crament der Kerk, en een profaneering van dat genademiddel ten doel heeft, wordt in haar protest gesteund door al le Italiaansche Katholieken, die als tol ken van hun misnoegen de voorzitters uitsprak, gaf hij met bijlzonderen nadruk de hoop te kennen,, dat het aan het glo rievolle keizerrijk gelukken mocht, alle vijanden van het nieuwe Duitsche rijik te vernietigen, zij .mochten dan over dei? Rijn of over de bergen wonen. XXVL Magna zag "het antwoord van haar man vol kommer tegemoet. Daar dit op zich wachten liet, kwam vaak de pijnigende gedachte bij haar op, hem. trots haar meegaandheid beleedigd te hebben. Toen het antwoord eindelijk kwam, verraste het haar des te meer» ,(,'Ik dank u zeer", zoo luidde het, „voor het verstandig beleid, waarmede gij iede re opspraak vermeden hebt, nog meer dan voor het offer, dat gij gebracht hebt door u naar mijn wenschen te voegen. Ik zou ruwer gehandeld hebben, dan mij achteraf zou blijken aangenaam gewees't te zijn. Tante Clarisse schijnt mij sinds tot de Nero's en Caracalle's te rekenen en bereid te zijn, vol "heldenmoed den verbanning en den dood tegemoet te gaan. Haar gewis verpletterende straf- predicatie was tot mijn geluk zoo roe rend geschreven, dat deze, totaal onlees baar, ook ongelezen bleef. Stel de goede oude gerust; ik laat haar geheel vrijl „Mijn verblijif hier en het leven, dat ik hier heb, vallen mijl zeer zwaar, en der vijf afdeelingen van de Katholieke actie in Italië hebben bekomen. In een eergisteren gehouden vergadering n.l. hebben deze voormannen zich met het protest belast. De revolutionnaire sociaal-democraten .en de vrijmetselaars zijn echter met de "inbreuk, die Giolitti op de rechten der Kerk wil maken, nog niet tevreden. Im mers, zeggen zij, de Kerk en haar Sa cramenten worden hierdoor indirect er kend, en deze moeten niet eens worden genoemd in een leekenstaat als Italië. In liberale kringen oordeelt men er anders over. De afgevaardigde Valvas- sori acht de wet niet noodig, terwijl de senator Molmenti, eveneens liberaal, het ontwerp niet alleen als „anti-clerf- caal", maar ook „anti-godsdienstig" noemt. In den senaat is de strooming tegen üiolitti's ontwerp nog sterker dan in de Kamer, Het ziet er dus voor Qiolittl niet zoo heel best uit GEMENGD. Uit Rome wordt aan de „Koln. Volksz." geseind: Op het laatste mo ment is om tot nu toe nog onbekende redenen de audiëntie van den prins von Wied bij den Paus niet doorgegaan. Dinsdagmiddag is over het gehee- le gedeelte van de Vereenigde Staten een aardschok gevoeld, die 28 se conden duurde, doch van zeer lichten aard was, zoodat geen ongelukken voor kwamen of schade werd veroorzaakt. Het centrum van de aardbeving is de stad New-York geweest. De seismogra- fische instrumenten van het Brooklijn Collége van Crownhilï, van de Ford ham-universiteit en hétpatuurkundid mu seum werden ernstig verstoord en on bruikbaar gemaakt. Pater Torndorf van het universiteits observatorium George town in Washington registreerde reeds om 11 uur 41 minuten lichte schokken. De heftigste schok werd om half twee waargenomen. In de Fordhillwijk van Auburn, ver oorzaakte de aardbeving een paniek. De schok is vrij sterk geweest in Sy racuse, Rome en Elmira (staat New- York), New-Haven en Worchester, in New-England. Van verschillende stations werd ge meld dat de uurwerken om twee uur plotseling bleven staan. In de scycrapers van New-York heeft men van de aardbeving niets bemerkt. In Albany echter vielen schilderijen van den wand. Ook te Montreal, Ottawa, Toronto, Prescott, Brockville en andere plaatsen in Canada zijn aardschakken waargeno men. De president der Chineesche repu bliek, zegt in een edict, dat het Hemel- o f f er, tereere van Confucius, gehand haafd zal blijven, waarb.ij de president als vertegenwoordiger des volks de ge bruikelijke ceremoniën in de hoofdstad zal voltrekken. In het edict wordt uit drukkelijk verklaard, datihiermede geens zins een staatsgodsdienst wordt inge- zoo lang ik in militairen dienst ben,, laat men mij niet van hier gaan, zij[ het ook voor een paar weken, om 'een bezoek te brengen aan het vaderland. De tijd is ook nog te onrustig oim aan eigen be langen te denken. Intusschen zou er in den eersten tijd toch wel een geval kun nen komen, dat mij bewoog, het militaire leven voor den parlementairen loopbaan te verwisselen. Het was mij daarom 'dub bel aangenaam, dat gij bijl de lieden alle opspraak vermeedt en het zal mij even eens zeer aangenaam wezen, als gij zorg draagt, dat de zaak in de gemeente en omliggende dorpen niet verder ter sp/rake komt. „Den jongen Hellbrinck gaat het uit stekend. H.ij is in de laatste weken veel vooruit gegaan; van rechtswege had hij al lang naar zijn vaderland moeten gaan, ,maar de directrice yanihet lazaret iwil (hem niet laten gaan, voor hij geheel genezen is. Zjj vindt ook, dat hij veel talent voor schilderen heeft ,W|ij moeten 'dus zien, wat wij verder nog voor hem doen "kun nen» „Die directrice, mrs. Ahrens, is een hoogst interessante vrouw, die u in wils kracht zeer gelijkt Ik ga van tijd tot tijd gaarne met haar om, want het gees tesleven, de politiek daar gelaten, laat hier-veel te wenschen over en gij weet voerd en dat volledige godsdienstvrij heid zal blijven bestaan. Naar gemeld wordt, onderhandelen de Mexicaansche opstandelin gen met Frankrijk over den aankoop van twee gepantserde kruisers. Volgens een bericht zal de firma Krupp te Essen ongeveer 6 m i 11 i o e n belasting moeten betalen voor de uit voering van de legerwet. Dit bedrag is juist gelijk aan de winst, -die zij op de nieuwe kanonnen, welke volgens die wet noodig zijn, zal maken. In Venezulaansche kringen te New- York wordt verklaard dat er spoedig weer een felle opstand in Vene zuela te verwachten is. In den staat Guyana, op de grens van Engelsch Guy- na, alsmede op de Columbiaansche grens zijn groote troepen rebellen reeds hun operaties begonnen. Het Duitsche stoomschip „Im- p er ia tor" vervoerde bij een zijner jongste reizen 491 personen 8over den Atlantischen Oceaan, dat is ;t grootste aantal menschen, dat ooit door een zee schip vervoerd werd. De Bioscoop. Ook van Christelijke zijde wordt voor bereid de oprichting van een Centraal- bureau voor goede films, dat vooral zich wil toeleggen op eigen filmfabricage, zoo mogelijk in samenwerking met an dere op dit gebied werkzame personen of vereenigingen, waarbij men zich het ontwerpen en aanmaken van historische natuurkundige, etiinologische, reis-, zen- dings- en industrieele films ten doel zou moeten stellen. Deze films zouden door een op te richten Bureau kunnen worden geëxploiteerd; hetzij met, hetzij zonder toelichtingen worden verhuurd, subsi diair verkocht, hetzij vertoond in eigen gelegenheid (wagen, schip, gehuurde lo kaliteiten). De heeren K. Brants, Diistricts-school- opziener, GoesH. Gordeau, Directeur van „Kinderzorg", Amersfoort; J. W. Gunning, e.i. Secr. van den Zandings- Studieraad, Utrecht; W» H. Verhoeff, Lid v. h. ,'Hoofdbestuur Necj Midd. Zend. Vereeniging, te Utrecht; Mr. J. J. de Waal Malefijt, Utrecht, en G. G. van As, Lid der Hoofdredactie van „De Ne derlander", 's-Gravenhage, doen een op roep om hen in hun voornemen te steu nen. Buurtspoorweg Gouda-Montfoort-Utrecht. Het comité voor bovengenoemde spoorwegverbinding mag met groote voldoening op de nu reeds verkregen resultaten van zijn arbeid neerzien. De totstandkoming der ontworpen lijn kan met vrij groote zekerheid als vaststaand worden beschouwd. Niet alleen kreeg het comité den ge- wenschten financieelen steun uit de be langhebbende gemeenten en werden de plannen bij de autoriteiten goedgunstig ontvangen, maar ook verklaarde zich de hoezeer ik dat mis. Het aangeduide geval zal daarin verbetering brengen en stelt voor ons ook eerlang een hereeniging in 't vooruitzicht. |W|iji moeten maar af wachten, dat de naaste toekomst ons alles goeds brenge. Uw getrouwe echtgenoot." De brief bevrijdde Magna van een groote bezorgdheid en de ongewoon har telijke toon verheugde haar» Slechts was het haar niet duidelijk, wat bijl met het ontzien van de gevoelens der inwoners in verband met zijn parlementairen loop baan beoogde, daar dit kiesdistrict al ver tegenwoordigd was. De hoop echter, spoedigweder |m.et hemlVereenigd te Kvor- den, had de boventoon en zij legde daar op in haar brief van antwoord den le- vendigsten nadruk. Kwam haar scheiding, zoo lang de vrede heerschte ondraaglijk voor, zij vleide zich nu, dien tijd zoo mogelijk te verkorten. In de door Dornick bedoelde moge lijkheid zou de tijd al spoedig klaarheid brengen. De Rijksdag-afgevaardigde van het district, waartoe het dorp Dornick behoorde, is reeds geruimen tijd zwaar ziek! Plotseling verscheen het bericht, dat hij zijn mandaat had neergelegd. (Wordt vervolgd»!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1914 | | pagina 1